Katholiek Nieuws- en
Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort
Tel. No. 314.
Dit blad verschijnt eiken Dinsdag en Vrljdagmiddaü en wordt uileeeevcn
door de Vereen,ging Be Etmbode te Amersfoort. - Prijs „er d ie 2nd™
«stig cent; voor binten Amersfoort verhoogd met viif voor
tncasisokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemnlaar
Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzcggingvanabon-
nement moet gesch.eden vóór den aanvang van eVSwkwartaal.
Vrijdag 22 Sept. 1916. No. 50. Dertigste Jaargang.
Advertentieprijs: van één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer
tien cent. Voor incasso wordt vijf cent in rekening gebracht.
Billijke tarieven bij geregld adverteeren. Alle mededeelingen,
ingezonden stukken en advertenttén gelieve men in te zenden ten
Kantore van de Directie van De Eembode, Langegracht 13,
Amersfoort, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen.
TWEEDE BLAD.
EPISTEL EN EVANGELIE.
VIJFTIENDE ZONDAG NA
PINKSTEREN.
LES uit den brief van den H. apostel
Paulus aan de Gelaten; V, 25—VI, 10.
BroedersZoo wij door den Geest
leven, laat ons ook naar den Geest
wandelen Laat ons geen bejagers wor
den van ijdele eer. elkander uittartend,
elkander benijdend. Broeders! Mocht
ook iemand door ecnig misdrijf o1
vallen zijn gij, die geestelijk zijt,
derriclit den zoodanige in den ge...
van zachtmoedigheid, terwijl gij acht
geeft op u zeiven, opdat ook gij niet
in bekoring komt. Draagt elkanders
lastenen zóó zult gij de wet van
Christus vervullen. Want als iemand
meent iets te zijn, ofschoon hij niets
is. bedriegt hij zich zeiven. Een ieder
nu bcproevc zijn eigen werk; en /óu
zal hij roem hebben in zich zclven al
leen, .-n niet in eenen andere; want
'•en ieder zal zijn eigen last dragen.
Hij nu, die onderwezen wordt in liet
woord, deelc-aan dengenc, die hem
onderwijst, van alle goederen mede,
Bedriegt u niet! God laat /uh i.nt
bespotten Want wat de mensch ge
zaaid heeft, dat zal hij ook maaien
hij toch die in zijn vlecsch zaait, zal
ook van het vleesch verder! maaien
die echter in den geest zaait, zal van
den geest het eeuwig leven maaien.
En laat ons, het goede doende, niet
moede worden; want. indien wij niet
moede worden, zullen wij te zijnen
tijde maaien. Laat ons derhalve, zoo
lang wij tijd hebben, weldoen aan allen,
doch voornamelijk aan de huisgenootcn
des geloofs.
EVANGELIE
volgens den H. Lucas; VII, 1116.
In dien tijd begaf Jesus Zich naar
eene stad, die Nairn genoemd wordt,
en met Hem gingen zijne leerlingen en
eene talrijke schare. Als Hij nu de
poort der stad naderde, zie, werd er
een overledene uitgedragen, een ccnigc
zoon zijner moeder, en deze was we
duwe en eene grootc schare uit de
stad was met haar. Toen de Heer haar
gezien had, werd Hij door medelijden
met haar bewogen en zeide t.il haar:
Ween niet! En Hij trad nader er. raak
te de lijkbaar aan (en de dragers ston
den stil). En Hij sprak: Jongeling! Ik
zeg ti, sta op En hij die gestorven
was. zette zich overeind en begon te
spreken. En Jesus gaf hem aan zijne
moeder. En vrees greep allen aan, en
zij verheerlijkten God. zeggende Een
groot Profeet is onder ons opgestaan!
en God heeft zijn volk bezocht I
De School.
J eer dan een mcnschenleven lang
J-'1 hebden we in Nederland gezucht
onder liberale schoolwetgeving.
De Rooinschen en Protestanten za
gen voor hun kinderen een groot ge
vaar in de neutra'e, openbare school
en meenden, dat ze hun dierbaarsten
schat, hun lieve kindertjes niet aan
dat gevaar mochten blootstellen. Zij
wilden daarom een eigen school.
Die eisch was in het oog der libe
ralen verregaand. De Koomschcu vooral
werden daarom twistzieke verdeeldheid-
zaaiers genoemd.
..Op vaak grievende wijze, zoo lezen
we in „De Tijd" hebben de liberale
woordvoerders en dagbladschrijvers
onze rechten bespot. Met ontzettende»
tegenzin hebben zij ons een klein
beetje levenslucht gelaten en met min
achting ons toegesnauwd wilt ge een
bijzondere school, betaal ze dan met
eigen geld, maar betaal ook onze open
bare scholen mee.
„Het liberale verstand noemde dat
billijk en noemden dat Koonisclien
plicht. En de Kooinschcri hebbe zich
een halve eeuw lang die offers ge-
UOur-l en hebben ontzetlende belastin
gen gebiacht voor de openbare school
en hebben hun eigca scholen alleen
nagenoeg met eigen geld moeten on
derhouden."
Mdliocni-n en inillioenen guldens heb
ben we daarvoor geofferd en terwijl
liet liberalisme met zijn hoog fatsoen
ons uitlachte, hebben wij Rooinschen,
al liet mogelijke gedaan voor onze
ideale Roonischc school en we heb
ben ze niet ons geld en met Gods
zeeen tot lioogcr. bloei gebracht.
We kunnen onze voorvaderen van
>or 50 jaar terug, niet genoeg dank
baar zijn, dat ze den strijd tegen liet
ermachtige liberalisme begonnen zijn
et een offervaardigheid en hardnek
kigheid en met een onbuigzamen wil
om te overwinnen, als in den tegen
woordige» oorlog nog aan geen front
gezien zijn.
We wilden overwinnen en wij zul-
„de zaak van Chris-
altijd."
De eindoverwinning naden nu ras
in blij verschiet.
De oogen der liberalen schijnen open
te gaan en ze beginnen ons goed recht
en, naar we hopen, óók hun eigen on
recht in te zien.
Onze liberale Regeering komt nu
ridderlijk bekennen in dc pas versche
nen Memorie van Antwoord op het
Voorloopig Verslag, dat er tot heden
toe „ongelijke verdeeling van lasten
heeft bestaan, die als een onrechtvaar
digheid wordt gevoeld."
Lees maar. wat de Regeering in de
Memorie van Antwoord zegt
,Voor een groot deel der natie is
dit (neutra! onderwijs niet over
een te brengen met de taak der
ouders, zooals godsdienst en geweten
die voorschrijven. De overheid zeide:
Gij zijt vrij, maar gij bekostigt uw
eigen onderwijs en tevens dat van uwe
medeburgers. Deze ongelijke bedeeling
van lasten wördt gevoeld als eene ou-
•echtvaaidighrid, en subsidieenng van
het onderwijs kan geen vrede brengen."
De vooraanstaande liberalen „voelen
i de onrechtvaardigheid aan dc Ka
tholieken en Protestanten begaan," en
zien dus nu dc feilen in de onfeilbaar
heid, waarmee zij ons vroeger veroor
deeld hebben. 50 jaren lang.
Wij zijn dankbaar voor dezen goe
den wil en wij willen nu ook
christelijke vergevingsgezindheid
gevm en ook vergeten hunne „onge
lijke bcdeeling van lasten", die wij nog
veel dieper en veel langer dan zij „als
eene onrechtvaardigheid hebben ge
voeld."
Openhartig zegt de minister-presi
dent in het Regeeringsstuk nog iets er
bij, dat de onverbeterlijke liberalen van
het oude regiem wel leelijk in verle
genheid moet brengen. De lezer leze
:ns zeer aandachtig.
De Kcgecring zegt, dat, als er ge
lijkstelling zal zijn gekomen en daar
door de onrechtvaardige verdrukking
der Katholieken en Protestanten zal
ophouden, dat cr dan ook
.minder politieke strijd tusschen de
partijen zal zijn op ander gebied"
..vrijheid van beweging zal zijn en
■clc gebonden krachten dienstbaar zul
len worden aan de ontwikkeling van
dat dan
„dc voor de opvoeding der jeugd
:oo verderfelijke klove tusschen gezin
:n school gedempt zal zijn"
„de opleiding zoowel als de salaris-
n van onze onderwijzers beter zul
len worden, hetgeen toch een eerste
voorwaarde is voor beter onderwijs"..
Door dus de ongerechtigheid, die
liberalen begaan hebben, tegen de Ka
tholieken en de geloovigc Prota
zeg te
i. zai c
minder politieke strijd zijn op an
der gebied
2. beter onderwijs worden gegeven
3. zal de klove tusschen school en
huisgezin minder groot zijn
4. zal de opleiding en het loon der
>nderwijzers beter kunnen worden.
Dc regeering stemt dus toe dat die vier
nooie dingen tot uu toe zijn uitge
bleven, door de schuld der liberalen.
De liberalen zoo schrijft De Tijd
hebben dat onrecht aangericht. Uit
dal onrecht kwamen al die ellenden
Dc liberalen hebben dus al die el
lenden veroorzaakt. Zeer ten onrechte
hebben ze ons dus 50 jaren lang als
„twistzieke, onverdraagzame, verdeeld
heid-zaaiers" gescholden.
Onze liberale regeering zegt nu dat
dc liberalen zelf dat waren.
at een verblinding en hartstocht
heeft er geheerscht in die liberale kop
pen. «lat ze onder de leuze van
vrijheidsliefde de rechten hunner mede
burgers zoo vertrapt hebben en een
halve eeuw lang zooveel onheilen over
land hebben gehaald.
Aan legeneo, die nog niet weten
voor welk liefdewerk de a.s. 2e
Sobriëtasbloemendag zal gehouden
worden, zou ik nog gaarne willen be
kend maken, dat deze actie een twee
voudig doel beoogt.
Het geld. waarmee ge a.s. Zondag
bet Sobriëtasbloempjc zult koopen, is
bestemd voor den bouw van een R.K.
Sanatorium voor drankzuchtige vron
en een R. K. Reclassecringsge-,
som, die Sobtiëtas op den lsten
bloemendag in 1911 verkreeg, is zeer
nuttig besteed geworden, daarvoor is
een R. K. Sanatorium gebouwd voor
mannelijke drankzuchtigen. Dit Sanato
rium werd verleden maand plechtig
geopend en biedt reeds een heilzaam
onderkomen aan onze drankzuchtige
Het aantal drankzuchtige
in vergelijking met andere landen
wel niet zoo groot, maar ze zijn er
wel, misschien meer dan ge vermoedt,
ook voor deze ongelukkigen hoopt
SobrictJs binnenkort een Sanatori
te kunnen openstellenonnoodig
zeggen, dat in beide Sanatoria, evenals
in alle R. K. ziekenhuizen, ook niet-
katholiekc drankzuchtigen zullen wor
den opgrnomen.
"et 2e doel, het R. K. Reclassee-
riugsgesticht zou men het best kunnen
vergelijken met een doorgangshuis,
waar ontslagen gevangenen geheel
vrijwillig tijdelijk zullen verblijven, op
dat anderen ware vrienden hem
bet terugkomen in dc samenleving
wat zullen vergemakkelijken. Hierin
zullen uitsluitend opgenomen worden,
degenen, die door drankmisbruik een
lisdaad bedreven, en door de Regce-
ng aan Sobriëtas zullen worden toe
vertrouwd.
ACh, de gevangenen zijn wel niet
de beste, maar ook lang niet altijd de
slechtste leden onzer maatschappij.
Velen hunner vragen L', om staande
kunnen blijven, een helpende hand,
n onderkomen, een gesticht, waar
weldenkende en liefdevolle menschcn
over hen zullen erbarmen dit
liefdewerk zai echter niet door cenie-
van ons beoefend kunnen worden,
daarvoor wordt veel naastenliefde en
enschenkennis, veel tact en toewij
ding vcreisclil, maar wat wel velen
van ons kunnen doen, is, a.s. Zondag
het Sobriëtasbloempjc koopen, dat U
tegen den minimumprijs van 10 ct. te
koop zal worden aangeboden en mocht
dit offertje voor U nog te groot zijn,
werp dan uw penningske in het zakje
van onze bloemenverkoopsters, het zal
dankbaar worden aanvaard en U en
ize beklagenswaardige drankzuchtigen
n zegen zijn.
Bussum. E. Bahlhann.
Uit den Omtrek.
Barneveld.
Door een kleedje van de tafel
trekken, kreeg het twee-jarig zoontje
een spoorwegarbeider een kop
kokende koffie over zijn bloote
lichaampje, waardoor de kleine aan
het onderlijf ernstige brandwonden be-
Ede.
Wegens hel zich uitbreidende per-
n- en reizigersvervoer, zal het sta-
een aanzienlijke uitbreiding onder
gaan. Ook zullen de rangeerterreinen
de veelading worden vergroot.
Hoogland.
Dinsdag vergaderde de gemeente
raad. Aanwezig waren alle leden.
Na opening door den voorzitter las
secretaris de notulen welke werden,
goedgekeurd.
Ingekomen waren o.a. een schrijven
an den schoolopziener waarin deze
androng op het aanstellen van een
ijfde leerkracht, daar een te groot
antal leerlingen de school bezoekt
n alzoo het onderwijs niet voldoende
kan worden uitgeoefenddit schrijven
werd voor kennisgeving aangenomen.
Nog was een schrijven ingekomen
>n den Commissaris der Koningin, in
zake het niet schenken van drank en
het gesloten houden van dranklokalen
gedurende de demobilisatie hetwelk
werd goedgevonden.
Goedgunstig werd beschikt over
n rekest ingekomen van Baronnes
Van Tuyl, behelzende het ingebruik
nemen van een lokaal van de open
bare school een maal per week ge
durende de wintermaanden, om daar
aan meisjes, die de naaischool reeds
verlaten hebben, de kennis in het huis
houden, etc. zooveel mogelijk bij te
brengen.
Een 10-tal reclames, aangaande de
belasting waren ingekomen. De voor
zitter benoemde een commissie om
verschillende zaken na te gaan. In
deze commissie hebben zitting A. van
't Klooster, wethouder, P. Kok en Rijn-
ders, men zal in de volgende verga
dering rapport uitbrengen.
Nagezien werden de geloofsbrieven
in P. Hilhorst welke in orde werden
bevonden.
De begrooting van het jaar 1917
erd den Raad aangeboden.
Een voorstel van B. en W. om
goedkoop roggebrood voor deze
gemeente beschikbaar te stellen, werd
aangenomen. Dc kosten dezer beschik
baarstelling komen ongeveer op f700
per jaar.
Nog werd besloten geen varkens
an regeeringswege te laten komen.
Daar bij de rondvraag geen der
leden het woord verlangde, sloot de
voorzitter de vergadering.
Gemengde Berichten.
Ongtlukken. Aan het station te Hoorn
had een doodelijk ongeluk plaats.
Toen een werkman de lichten langs
de lijn ging dooven, en daarbij achter
een goederenwagen liep, bracht de
machinist dezen in beweging, met het
gevolg dat hij onder den wagen kwam,
waardoor hem beide beenen werden
afgereden.
17
FEUILLETON.
Van Helden tot Christen.
„Foei," mompelde Crispin». Want
op dat oogenblik zag zij Cnejus I'iso
met een doek om liet hoofd cn leu
nend op den arm zijner vrouw, niet
ver van hen verwijderd, uit den tuin
naar de herberg terug gaan zij
wachtle, totdat zij uit liet oog waren
en zeide toen, wijzend met den vinger
naar Piso„Hij gevoelt zich vandaag
nog;^ welhij heeft alleen hoofdpijn.
Over een uur gaat hij en zijne vrouw
naar Rome. Gij vraagt, wat gij gedaan
hebt? Maar zijt gij niet naar Italië ge
komen om rechten te doen gelden,
die onbetwistbaar zijn
„Is dit een reden
„Reden genoego wees toch voor
zichtig, en stort uzelven niet in het
ongeluk, zooals uw naamgenoot cn
neef dat gedaan heeft."
Bij de deur van de herberg namen
zij afscheid. Crispina wijdde zich we-
derom aan de vele huiselijke bezighe
den Paulus zou sleehls den tijd inet
praten en kijken doorbrengen. Weldra
begaf hij zich, het staren moede, naar
de algemecne ontvangkamer. Aan
eene tafel zaten ccnigc centuriërs te
spelen met den dobbelsteen, en bij
een gelukkigen worp werden dankbaar
ïamen van goden cn godinnen uitge
sproken. Aan een andere tafel zat een
krachtig gebouwde man van middelba
ren leeftijd met een langen rossigen
baardhij was reiziger, cn nam luer
eenige verfrisschingcn. Zijne Aziatische
slaven boden hem een kostbaren wijn.
•aar hij buitengewoon veel van dionk
ofschoon de smaak niet scheen te be
vallen. Nog meerdere gioepjes zaten
de groote ontvangkamer. Omdat nu
aller oogen aanstonds zich vestigden op
Paulus, behalve de spelers die
verdiept waren in hun spel, ging
hij haastig zitten bij de deur aan een
tafeltje, dal tot r.u toe onbezet was
en de kamer al mijmerend doorkijkend,
meende hij zijn naam te hooren in
den gang. Hij luisterde aandachtig,
maar het gedruisch in de kamer be
lette hem iets te vernemen. Het kwam
hem voor, dat liet de stem was van
iemand, die door den gang geloopen
had.
Daar hoort Paulus, maar luider nog
dan vroeger, wederom over hem
spreken in den gang, cn ofschoon
hetgeen hij hooren kon. geen kwaad
deed vermoeden, stond hij toch haastig
op, en zag Cnejus Piso inel Plancina
langzaam naar buiten gaan. Door zijn
vaart liep hij tegen een jongeling, die
bij den uitgang «Ier deur ston.l te
dralen. Hij had een goedaardig uiter
lijk en was gekleed in een donkerge
kleurd gewaad. Iu zijn reclilerband
had hij een schrijfstift en in zijn linker
•n schrijftafeltje bsstreken met blauwe
as, waarin hij iets geschreven had.
„Dat is mijne schuld, edele heer,"
zeide hij, „ik stond te veel gebogen
om te merken. Verontschuldig mijne
lompheid."
„Neen, ik ben eigenlijk de schuldige.'
zeide Paulus, die het gelaat van dei
jongeling flink opnam, wijl hij op me
delijdenden en smeekenden toon zich
zeiven verdedigde.
Hierop ging Paulus, die geen lust
gevoelde om wederom naar de ont
vangkamer terug te kecren, zijn tijd
doorbrengen bij de fontein in c'
binnenplaats van het huis. Nog ni
lang stond hij te droomen, toen o
verwachts een krachtige hand op zijl
schouders wordt nedergelegdcn or
kijkend, ziet hij een jeugdig jongmensch
die hem geheel en al vreemd is.
„Ik had gehoord, dat ik u hier
vinden, voortreffelijke heer," zeide de
vreemdeling.
Paulus nam met een enkelen ou
slag zijn kleeding en geheel zij;
uiterlijke verschijning op. Hij droeg
een Hinken baard; uitzijn blauw open
oog sprak geen kwaadheid, maar meer
waakzaamheid cn scherpzinnigheid.
Over het geheel had hij een bevallig
uiterlijkhet was manlijk gevuld, zon
der cenigen medelijdende» trek. Zijne
breede schouders, gespierde arme
heel zijn persoon deed meer denk'i
aan een heerscher dan aan een di
naar. Een stevigen gordel had bij o
zijne lendenen, en een witten wollen
mantel golfde van zijne schouders.
„En wie heeft u gezegd, dat gij mij
hier vinden xoudt vroeg Paulus
at nog voor eenige minuten wis
ik zelf niet, dat ik hier zou zijn."
„Daar gaat de jongeling, die het
mij gezegd heeft," antwoordde dc an
dere, wijzend naar dengene, met wien
Paulus zoo straks in botsing geweest
„Claudius," zoo vervolgde hij, „is
mij goed bekend, en het toeval wilde,
dat ik hemhier bij den ingang van
het gasthof vo.id."
„Maar zeg mij, wie zijt gij, en
waarom hebt gij mij noodig vroeg
Paulus, die nu zekerheid gekregen had,
dat de bedoelde persoon niemand an
dors kon zijn dan Claudius, met wien
Benigna verloofd was.
„Wie ik ben," hernam de vreemde
ling, „zeer velen kennen mijn na;
cn mijn persoon. Maar dat komt
voor het oogenblik niet op aan. Uwe
tweede \raag is meer van belang.
Waarom ik u noodig heb Ik ging
wandelen in deze richting cn nu vroeg
de tribuun Vellejus Paterculus of ik u
dezen brief wilde overhandigen."
En hij haalde uit zijn witte wollen
kleed den briefaan de eene zijde
stond het adres, aan de andere waren
de vier koorden, die om «len brief
heen liepen bijeengebonden, en verze
geld met den stempel van Vellejus.
Paulus opende hem en las
„Den edelen Paulus Aemilius Lepi-
dus zendt Vellejus Paterculus zijn
groet.
„Ga heen waar gij wiltvermaak
u zooals gij wiltvisch, rijd, wandel,
speel, zing alleen in dc veronder
stelling, dat gij ïedercn nacht door
brengt in het Posthuis onder het voor
treffelijke dak van Crispina. Draag
zorg voor uwe gezondheid, vaarwel."
„Tot zoover gaat alles goed," zeide
Paulus, ,,ik ben een gevangene, ja,
maar mijn kluisters zijn buitengewoon
iang. Ik hen u erg dankbaar, dat gij
mij den brief gebracht hebt."
„Gevangene," merkte de andere op,
„ik heb veel over uwe gevangenschap
onder de cemuriürs en de soldaten
geboord, niet minder over den slag,
waardoor gij haar beloopcn hebt. Gij
zijt een gunsteling onder «Ie troepen
te Formia. Nog hoor ik iemand zwe
ren bij heel het godendom, dat uw
handeling, als een slaaf haar gesteld
had, hem zijn vrijhcid'zou geschonken
hebben, en nu legt zij een edelman
het slavenjuk op dc schouderen."
Wordt voortgezet.
