Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. DE EEMBODE Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314. Dit blad verschijnt eiken Dinsdag, en Vrijdagmiddag en wordt uitgegeven door de Vereeniging Dc Lembode te Amersfoort. - i'rijs per drie maanden zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen eiken dag ingaan, doch opzegging van abon nement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. Dinsdag 19 Dec. 1916. No. 75. Dertigste Jaargang. Advertentieprijs: van. één tot vijf regels vijftig cent. Elke regel meer tien cent. Voor incasso wordt vijf cent in rekening gebracht. Billijke tarieven bij geregld advertceren. -- Alle mededeclingen, ingezonden stukken en advertentiCn gelieve men in te zenden ten Kantore van de Directie van De Eembode, Langegracht 13, Amersfoort, vóór twaalf uur op den dag van verschijnen. Uit liet Buitenland. Van den Oorlog. Achtereenvolgens hebben alle oorlog voerende Staten gelegenheid gehad zich te uiten over Keizer Wilhelm's bereid willigheid voor vredcs-onderhandelin- Zooals werd voorzien, nemen alle een afwijzende houding nan. Uit Rusland Icwatti een zeer besliste weigering van het vredes-bod. En nu kan het niet anders of het bloedig werk wordt al-uiani-donr kraehtig voortgezet op alle fronten. ,,Of met het vredcaanbod) liet doel bereikt wordt, blijft daargelaten. Gij moet verder met Gods hulp tegenover den vijand stand houden en hem ver slaan." Wie dit krijgsmanwoord van Keizer Wilhelm verstaat, ziet in, d u .ie ope- ratiën krachtig zu'.lctt worden voortge zet, hoe ook aller harten, ook die der soldaten aan het front, van vrrdesge- dachten mogen zijn vervuld. Fn de legers onder dc Duitschc aan- v ers, hoe onbegaanbaar de wegen O", mogen zijn, hoezeer hoogten en jivieren en sneeuw en regen hen ook tegen mogen houden zij drijven de Rocineenschc troepen voor zich uit in de gure Decembermaand. Ruim de helft van Rumenië is reeds bezet gebied. üc leiding bij deze terugvluclltcnde troepen laat alles te wcnschcn over. „Brandende dorpen zegt Von Mackensen geven den weg aan, dien de Russen door Groot-Walachije op hun terugtocht hebben gevolgd. Ondanks den ongunstigen toestand der wegen wedijveren dc verbonden troepen in volhardingsvermogen, opdat de vijand in de vlakte niet tot rust konte." Sinds den val vnn Boekarest is de toestand der Roemeniërs van kwaad erger geworden, zulks als direct r. laat van dc inecdoogenlooze vervolging door dc troepen der Ccntralcn. Een Amerikaanschc journalist had een onderhoud met Von Hindenbi en informeerde naar wal zoo dc diep gedachten en gevoelens van een chef den gencralen staf zijn, tils hij plantten opwerpt en bevelen geeft, waarvan hij weet. dat zij voor duizenden den dood bctcckenen, aan duizenden kinderen hun vader ontnemen, duizenden vrouwen tot weduwen maken en honderden ge- bondgcnoolcii, zij leven en het gaat hun goed. Wij hebben den ooilog ge wonnen, wanneer wij onze vijanden dc kans zullen hebben benomen hun doel tc bereiken. Dat hebben wij totnogtoe gedaan en dat zullen wij tot aan het "inde doen." .Maar met dat al gaat het in Frank rijk niet voorspoedig met de Duitschers. liij Verdun hebben dc Franschcn een welgeslaagden aanval ondernomen en daarbij moesten dc Duitschers een chnl- WCegs wijkeu voor de met heldenmoed aanstormende Fransehe troepen. Na een inleidende beschieting der: artillerie gedurende verscheiden dagen hebben zij den vijand aangevallen, lus-' .ellen Maas en Woëvre, over een front /an 10 K.M. Dc aanvul werd '.mor geng tien uur geopend overal sloegen door dc vijandelijke linie heen en zijn omstreeks 3 K.M. vooruitge- drongen. Behalve een groot aantal loopgr.v :n bezetten ze vele dorpen en maakten n groot aantal gevangenen. Tot dus- :rre zijn cr 0300, waarbij 200 officieren, de verzamelplaats gepasseerd. Een groot aantal veldkanonnen, zware kanonnen, loopgraafmorlieren en vee! materiaal viel den Franschman in handen, .Niemand ook in Duitschlaud, zal ont- ennen, dat de Franschcn hiermee een plaatselijk succes van veel gewicht be haald hebben, dat juist door het tijd stip waarop het behaaid wordt, politiek belang krijgt. Eu vooral dat verlies van 95UU man- in die zich vermoedelijk enkele dagen geleden reeds verlustigden in het denkbeeld van een spoedige» vrede en terugkeer naar huis en die in, plant, daarvan nu het doodende leven in gevangen-kamp tegemoet gaan - n groolc bcteckcnis. Aan den toestand op het westelijk front verandert deze fromverschuiving natuurlijk weinig. Een voortzetting het offensief onder dc tegenwo.m omstandigheden is zeer onwaarschijnlijk. „Het senen over het hart. In het gevoel," antwoordde de maarschalk met een beweging, die op een zucht geleek. „Wij sturen duizeildci dood, opdat tienduizenden zullen kunnen leven. Geloof mij, het is niet gemak kelijk. Wij zijn noch afgestompt, noch harteloos. Het moet, en wij leggen daar mede aan ons hart het zwijgen op. Het welzijn van hel geheel boven dat van den enkeling, dat van het vaderland boven dat van het individu. De Duit- sclier offerde en offert zich daarvoor vrij en edel. En Duitschlaud en zijn Binnenlandsche Berichten. Eerste Kamer. De Eerste Kamer heeft de Staats- leening van 123 milliocn z. h. st, aan genomen. Dure schoenen. Aan den minister van landbouw heb ben diverse armenraden een adres ge zonden, want zij hebben bemerkt, dal dc lijst der Distributiewet nit t voor uit het artikel „schoenen". De Armen raden betreuren dit, omdat de prijs schoenwerk zóó builcngewoi gestegen, dat de aanschaffing c voor velen hoogst bezwaarlijk is ge worden. Dit wordt nog te sterker ge voeld, doordat, tengevolge \an dc hooge lcderprijzen, het in den regel evenmin mogelijk is. gebruikt schoen werk zelf te herstellen, gelijk nu-n r hier bedoelde klingen in vele gevalle* Dc gevolgen van dezen toestuur arden zeer pijnlijk gevoeld, Geen strijd? Uil Den Haag werd gemeld Er gorden slappen tot een overleg tusschcn de partijen gedaan om de Kamerverkiezingen in 1917 bij enkele candidaatstelhng te' l...en alloopen en den verkiezingsstrijd 'eerst te laten plaats hebben, als de verkiezingen kun- worden gehouden onder liet re gime, van het evenredig kiesrecht. De overweging is, dat de in 1917 verkiezen Kamer toch weer binnen betrekkelijk zeer korten tijd zal moeten aftreden. In verband hiermede, wordt vnn Rcchtsche zijde gemold, dat door de voorzitters der linksche partijen een uitnoodiging is gezonden aan de drie der rcchtsche partijen voor imenkom&t. Over den oorlog rn Centrum-redacteur een onder houd met 'Z. D. H. den Aartsbisschop in Utrecht. „Een opbloei van godsdienstig leven verwacht ik van den oorlog niet", zeide Mgr. „Maar evenmin vrees ik, dal cr i duurzame tegenstelling tusschcn de katholieke burgers der nü nog vijandige landen zal ontstaan. In den eersten tijd zullen daarvan wel de verschijnselen te bespeuren zijn, en zal daarin de strijd nawerken, maar ze zullen alras verdwijnen. Trouwens ook het verkeer tusschcn dc volken in 't al gemeen zal zich weer Spoedig moeten herstellen en wat men thans ichrijfl over boycotten en dergelijke strijdmiddelen na den oorlog. Ik geloof liet, dat daarvan in de praktijk komen zal. Daaitoe zijn dc belangen der Europcesche Staten te i> elkander verbonden". „De Katholieken hebuen, ver zij dit kunnen, den plicht, mede te werken lot het herstel vrede, tot het blusschen van den hevig opgewvktcn haat, in woord en daad al datgene tc vermijden, wat dc harts tochten nog meer zou kunnen prikkelen. De pers heeft danibij het goede voor beeld te geven. Zij beschikt het is in deze oorlogsjaren wper glashelder gebleken over een ontzaglijken in vloed en maakt dikwerf, wat men d( openbare mcening noemt". „De Paus ts feitelijk de écnigc. dit door zijn hooge geestelijke positie ei het feit, dat Hij in alle landen Zijne londerhoQiigen telt, waarborgen geeft voor een algeheel onpartijdig stand punt. Als de Piantsbekleeder van Je zus Christus, zal Hij stecd-i de rechtvaar digheid betrachten, recht doen aan allen en tegenover allen. Zoo is Hij de beste vicde, die op deugdelijke en duurzame fundamenten berust. En daarom kan men slechts hopen, dat aan den Paus bij dc vrcdcs-ondcrhandelingen, of op de vredes-confrrcutie dc •plaats zal worden ingeruimd, welke Hein niet alleen toekomt, maar die nok in het waarachtig bi lang dei gchcelc mensch- llieid is". „Als men de aware militaire "lusten Iran verminderen", zeide Mgr. ten „zal dit er zeker toe bijdragen, dat de volken weer spoediger op bun verhaal komen en zich gemakkelijker en vol lediger zullen kunnen herstellen van de ontzaglijke offers, die zij hebben ge bracht. Echter zal men cr steeds op bedacht moeten zijn. dat ook ik in de betrekkingen tusschen de volken de gevolgen der erfzonde zich doen gel den. Die gevolgen neemt men niet weg en daarmee is altijd rekening te houden. l-Ict oogmerk, dat wij nastreven, blijft ischcn steeds, dat niet het geweld, r het recht de wereld moet be- henrschen". Gemengde Berichten. deelde aan de politie mede, dat hij destijds is verdacht van de misdaad, gedurende 3 maanden te Dordrecht voorarrest heeft ondergaan. Hij heeft toen steeds ontkend en is ten slotte ontslagen. Sedert was hij gaan zwerven totdat hij, door gewetensvroeging ge folterd, zijn misdaad kwam bekennen. Bij 'n volksstemming over het vraag stuk van het afslaan van de Deensche West-Indische eilanden aan dc Ver- eenigde Staten, stemden 233,694 voor 157,596 personen tegen den afstand. Naar men verneemt, is cr tc Salo- niki op verschillende punten brand oni on muiterijen zijn uitgebroken. In Mei heeft de minister gepubli ceerd dat hij den uitvoer van specu- latiegcwasscn zou bemoeilijken. En trots die publicatie, staan er alleen in de Haarlemmermeer 400 - H.A. met boerenkoolVan dc andere declen des lands zijn geen juiste opgaven, maar alles bijeengenomen moet de koolteelt een enorme oppervlakte beslaan welke graan had moeten leveren. Veel van die kool is in handen van speculanten, in den land- of tuinbouw zijn geweest, Zoo zijn cr ook uitgestrekte velden met spinazie geteeld, evenals de kool een tweede gewas. Die spe culanten betaalden als huur voor de natcelt veel meer dan de boer vo.or zijn pacht betaalt. Vooral door dc dro gerijen en inzouters is veel gewerkt in kool en spinazie. Met sioomfictsen cn auto's reden in Juli en Augustus de speculanten de boeren af om 't vrijge komen land voor de nateelt te pachten. Wat de minister, met deze boereukoo! zal doen is niet bekend, 't zou zonde jammer zijn dit gewas tc laten be ven e^i dit zal ook wel niet gebeu- I, maar dal de speculanten „mooi weer znllen spelen" Van dc voorge stelde koolwinst, gciooven wij niet. Misschien wordt ze onteigend, gedroogd en in distributie gebracht. Berichten over de door de Turken Armenië aangerichte slachtingen, t zien, dat in het begin van 1915 in het Turksche rijk 1.800.00U Arm< niërs woonden, waarvan cr 600.000 gedood zouden zijn, Dc overige leven nog voort onder de allerellendigste omstandigheden, Keizer Frans Jozef had in zijn tes- anient in dc eerste plaats aan de ver- irging van de slachtoffers van den oorlog gedacht en aan gewonden, in validen en achtergebleven betrekkingen van gevallen soldaten, zestig milliocn Kronen vermaakt. Zijn beide dochters cn zijn kleindochter ontvangen elk 20 milliocn Kronen. Het overblijvende 10 millioen is voor legaten bestemd. Te Voorst "is een arbeider Gaanderen, bij de smokkelarij doodge schoten door kommiezen. In den Haag heeft zich bij de ;ic een man aangemeld, die beken de, dat hij één jaar geleden te Strijen zijn krankzinnigen broeder door verwor ding van het leven heeft beroofd. Hij Vreesclijke sneeuwstormen hebben in Zwitserland gewoed. In Snasdal werden 18 .stallen met vee cn een hotel door de lawine verwoest. Bij de Bemina-huizen werden acht man onder een lawine bedolven. Uit alle streken komen berichten over buitengewoon sterken sneeuwval. In Pontrcsina werd een kindersanatorium onder de sneeuw bedolven. Twee kin deren werden gedood. Op den Gothard bereikte de sneeuw een hoogte van 5 V, meter. Een stoker, bij dc dorschm.achine te 2e Exloërmond, die met zijn hoofd tusschen het vliegwiel kwam cn een halswervel brak is aan de gevolgen overleden. De postbode van Montfoort op Wociden is met fiets en postzak in diepe sloot terecht gekomen. Een wielrijder, achter hem, hielp hem weer op het droge. Sinds de nieuwe rijwielen bij dc post in gebruik zijn, is dit nu al dc tweede maal. dat een postbode met fiets cn al tc water is geraakt. De is zóó, dat de bagagedrager hel stuur meedraait', waardoor ze op smalle en glibberige wegen, bij stormachtig weder cn met zware bagage gevaarlijk zijn. Te Nicuw-Wecrdingc is een smok kelaar, terwijl hij op een fiets langs den weg reed, door kommiezen neer geschoten, omdat hij aan.den oproep om halt te houden geen gevolg gaf. Zwaar gewond werd hij naar het zieken huis vervoerd. Toen een kommies te Poslerholt (I.) bezig was met het schoonmaken van een revolver ging het schot af, waardoor het achtjarig zoontje van den kostbaas in 't hoofd werd getroffen. De kleine was terstond dood. Te Venlo vertoeven reeds ruim 200 Duitschc deserteurs. In Brilsch-Indië zijn in in een jaar meer dan 26.000 personen aan de slan genbeten gestorven. Ongeveer 2099 mcnschcn werden door verscheurende dieren gedood. Een militair uit dc gemeente Sclio- Ierland, een half jaar op grcmvacht, loste ineens zijn schuld van 750 af, die hij aan de grens verdiend had nietop den smokkelhandel toe te FEUILLETON. Van Heiden tot Christen. „Spreekt gij U zclven niet tegen, onderbrak hem Afer. gij toont aan, dat geen kracht aan een andere kan voor afgaan, en toch luidt uw gevolgtrek king, dat tr zoodanig een bestaat." „Er kan geen kracht, zeide Diony sius, voorafgaan aar. het samenstel van krachten, omdat dit één meer zou zijn dan al de dingen van cut soort. Maar zeer goed kan er ce.i eerste van de soortbestaan, waarvóór niets was. Deze is het, waarvan ik hel bestaan heb bewezen. Die kracht gaat vooraf, niet aan alle. maar aan altc andere. Hier houdt gij stil, want er is niets eerder dan Hij. Daar hij dc eerste kracht is, moeten alle dingen van 1 gekomen zijn. Hij maakte en boi het heelal; het is zijn vorstelijk paleis. Gij hebt mij gevraagd tc bewijzen, dat er een eeuwige, almachtige God leeft' ik heb U hot bewijs geleverd, wal il niet aarzel noch in dit, noch in «enig ander gezelschap een volledig bewijs te noemen. Het is er ccn uit vele." Luide toejuichingen cn ronde bijvals betuigingen stegen op uit dal beschaafd en schitterend gezelschap cn men hoor de ceue stem boven alle andere uit roepen „Het is helder als hel li.'ln, beste Dionysius oogen keerden zich nast Pau- :ns bewonderend gevoel liciti aldus had vet.aden. Met vuurrood ge school hij zich achter dc hooge, gestalte van Germanicu», die deels uit blijdschap, deels uit genegenheid hem toelachte. „Waarlijk, ik houd li t vo volledig bewijs," zeide Atigu- diep gepeins. „Hoe vreemd moet dat wezen, zciilc Strabo, de .v.rdtijl.-ki bcoordeelcn, di gelen ea misken) hom t Is henn geheel heeft v. Augustus, i ,-crschilt Plato. Plato is tc lijn voor onzen Ro mcinschcu smaak." „Dm is liij, zeide Dionysius, tc lij: en ik durf zeggci) voor den smaak vnn ieder iilunsch in het bijzonder. Ik be wonder zijn scheppingskracht, maar toch kan ik mij met veie zijner be schouwingen niet vereenigenik ben ook geen leerling vnn zijne school." „Tot weikc school bi-hoort gij dan „Geen enkele bChool voldoet mij, antwoordde blozend de toekomstige bekeerling van den Apostel Paulus. Maai het is mijn .vasteovcrtiiging, dal er slechts één God bestaat, cn dal Hij eeuwig cn oneindig volmaakt is. „Wal ik gezegd heb, heb ik gezegd, omdat ik het geloof, en niet, om t« spelen met deze weh pvc kende en ge leerde lieden met de v.apene:'. dn gccstes. Er is. indien gij b- t wilt op merken, ceue afstraling van dit groot) Wer.cn i.i ons verstand, g.-ljjk vanec. ster iu het water; maar het water moet het' licht en breekt. Wij zien v-.lV"i zens. grootcre cn kleinere. Welnu, dm ft twijfelen, dat waar grootcre kleinere zijn. er ook -.-en gjootstc moet wezen Ieder onzer is zich b-.-wu hij zelf r.ict van alle eeuwigheid hecfl dat hij Zijl eigen gec-'t niet heeft ge mankt t'-.-i derde, dat liij den geest van een ander niet kan maken. Het versland nu, dat het onze maakte, moet ui hoogere orde wezen, dan wat bevat in hetgeen hij maakte, en dni ofschoon wij ons een wezen kunnen denken, van wiens macht en l< cn volmaaktheid wij de grcnzei: kunnen waarnemen, zoo moet toch ilc/e opvalling verre beneden de kclijkheid blijven. Er moet buiten geest een Wezen bestaan grooter dan liet grootste, waarvan wij ons ecnig denkbeeld kunnen vormen. Vloeibaar metaal in een vorm gegoten, kan niet grooter van omtrek wezen, dan de figuur van dien vorm. Niemand vervol gens zal beweren, dat het verhevene en het ongerijmde een en hetzelfde' duig zijn, of dat de termen kunnen1 verwisseld worden. Muur toch, indien een oneindig volmaakt wezen, niet bestond, dan zou het begrip, dat wij stede van het toppunt van verheven heid vast tc stellen, waartoe onze ge ien zich kunnen verheffen, de diep ste diepte van ongerijmdheid bepalen, waarloc zij ooit kunnen vervallen." Evil korte rust volgde. „Wilt gij dan. zeide Afer met ccn steclrcli- n lach. de leer bij ons ingang en vinden, dat. wat verheven is, „Zoo ik ja zeide, hernam Dionysius, .artoe ik riiet weinig word aange- sven, din zoudt gij mij op een zeer igen duisteren zijweg doen afdwalen. iar ik heb niets in het midden ge bracht, wat u recht geeft dit besluit te trekken. Mijn gevolgtrekking berust .iet op liet aannemen, dat alles, wat 'Crhcvcn is. ook waar moet zijn, maar fp de veronderstelling, dat niets wat ongelijmd is, verheven kan zijn," „Juist xoo. merkte Haterius op. maar ligt er nog geen andere gevolgtiekking opgesloten, in hetgeen gij gezegd hebt?" „Zeker, zeide Dionysius. maar het zou op spitsvondigheid gelijken haar cr uit te halen, cn hoeveel ik, die een Griek ben, getracht heb mij tot de duidelijkste cn helderste redeneeringen tc beperken, zoo vrees ik toch ces niet, onderbrak hem Germa- het wijze Griekenland heeft zijne fiere overwinnaars overwonnen." Tiberius beet op zijn onderlip, en i icina, die dan op hein dan op ha- i echtgenoot Cnejus Piso het oog gevestigd had, riep uit „En hen ook ontzenuwd, wilt gij zeggen." Germanicua wendde lachend het hoofd om en zeide: „Morgen zullen dc legio enen optrek- n om den Germanen tc tooncn of de Romeinschc harten nog als oudtijds kloppen. Wat was dc tweede gevolg trekking, Athener „Nu wij hebben aangetoond, zeide Dionysius, dat, waar grootcre en klei nere wezens bestaan, er een het grootst moet zijn, zoo kunnncn wij allen ons ecnig begrip van hein vormen. Welnu, dit begrip moet blijven onder dc wer kelijke grootheid, Waarom Omdat, gelijk ik aantoonde, dat wezen dc ccr- kracht is, waarvan alle andere krach- a in 't heelal, ook u geesten, zijn voortgekomen, zoo kan geen begrip door onzen geest gevormd, grooter zijn dan dc macht zelf, die onze gees ten maakte. Maar deze bewijsvoering ter zijde gelaten; ieder onzer kan zeg gen, er kan een wezen bestaan zóó groot, dat het niet mogelijk is niet te bestaan. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1916 | | pagina 1