Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden
zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor
incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar.
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van
kwartaa|1Pnt moe' 8eschieden vóór den aanvang van een nieuw
Dinsdag 30 Jan. 1917. No. 86. Dertigste Jaargang.
Advertentie»: Prijs per regel \2'h ct., met bewijsnummer. Voor incasso
wordt vijf cent per inaand-nota in rekening gebracht. Billijke
tarieven bij geregeld advertecren. AdvertentiCn moeten Dinsdag- of
Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembode worden
bezorgd. Mededecllngen, ingezonden stukken en ndvcrtcntlKn te zenden
aau de Directie van De Eembode, Langegracht 13, Amersfoort.
Plichten.
Jarenlang werd door mcnschcn, die
J waanden 't monopolie van „verlich
ting", „beschaving" en „humaniteit"
in pacht te hebben, in casu de viij-
zinnigen, iemand, die katholiek was.
voor minderwaardig aangezien.
En al had in theorie ieder burger
evenveel recht b.v. op 't bekleedcn
van ambten enz. in de praktijk wer
den de onzen stelselmatig uitgesloten.
Al waait er nu al sinds cenigen tijd
een flink brietchje dat de dikke ne
velen van vooroordeel wegblaast, tuclt
is 't er nog verre van, dat wij, Katho
lieken, ons mogen verheugen in een
alleszins rechtvaardige beoordeeling.
Vooral in de verkiezingsdagen wori.lt
sulks méér dan anders merkbaar.
Minder nauwgezette tegenstanders
kunnen veelal op succes rekenen, wan
neer ze 't wantrouwen tegen „Rome"
maar gaande maken.
Beste, brave mcnschcn, die anders
volstrekt niets tegen ons hebben, laten
zich dan bewegen in geen geval den
Katholiek te stemmen, ook al sleepen
ze er zoodoende camlidatcn door, wier
beginsel, volledig toegepast, hun een
gruwel is.
Zulks komt in hoofdzaak door de
onbekendheid der groolc massa met
't Katholicisme.
Maar ook veie Katholieken hebben
in deze schuld.
Vooral door daden moeten we be
wijzen, dat alles, wat men het Katho
licisme aanwrijft, leugen cn laster ia.
Ecu Katholiek toch, die niet leeft
volgens de beginselen van zijn leer,
doet onzen H. godsdienst meer afbreuk
dan honderd andcrsgczindeii, die met
woord en geschrift hel Koomschc gc
loof aanvallen. De Katholieken mort;
tonnen in de maatschappij, dat me
kan zijn goed Katholiek en uitmuntend
Staatsburger, flink lid der san
De Katholiek moet harder werken, hij
moet spaarzamer wezen en in ontwik
keling minstens gelijk staan met andere
mcnschcn, wil hij zijn een levende ver
dediging van het Katholicisme.
Het is een onzinnige redencering
wanneer er gezegil wordtdit of dut
katholiek land is in ontwikkeling ten
achter bij dit of dat l'rotcslantsch land,
dus zijn de Katholieken dompers maar
tochzij slaat in bij oppervlakkige
mensehen. Wij weten ook W'-l, '1st het
tegen onzen H. Godsdienst niets be
wijst. indien er personen zijn, die ka
tholiek ziclt heden en onrechtvaardig
of onbarmhartig optreden, maar toch
zulke Katholieken doen de goede zaak
veei schade.
leder van ons, Katholieken, kan. nok
in 't maatschappelijk leven, bij zij dan
laag of hoog geplaatst, br
ieven naar de eischcn, well
a ir laten wij vooral eerst de
eigen boezem steken, opdat
van ons kan zeggen hij is
katholiek en toch hardvochtig, hij is
katholiek cn toch liefdeloos, hij is ka
tholiek en toch onrechtvaardig.
Overeenstemming zij er dus bovenal
sscllen leer en daad 't is een onaf
wijsbare plicht voor ieder onzer.
Voorts moet gezorgd worden voor
uitbreiding vau kennis nopens den aard
I het wezen van ons H. Geloof.
Zoo wapene zich dc Katholiek legen
de aanvallen.
vele zijden verschijnen zooge-
apologetische geschriften, die
geven over onderscheiden pun
ten der leer van de 11. Kerk, die be
zwaren cn opmerkingen weerleggen
10 den Katholiek wapenen, waar
deze in gesprekken, op werkplaats,
fabriek, kantoor, enz. niet met den
mond vol tanden behoeft te staan bij
eerste de beste spotternij, de
beste kritiek door andereu op het
Katholicisme ten beste gegeven. Wij
wel, dat onze gcwoon-onlwik-
kelde werkman of burger aldus nog
geen bekeerlingen gaat maken,
dal behoeft ook niet. Het zou
volstrekt af te keuren zijn, Indien hij
zich maar altijd en overal bereid toondi
diepgaande disputen over 't geloof t<
beginnen. Toch zal het zeer goed zij'
als de Katholiek tenminste nu en dui
onkundige terecht zetten kan,
indien «leze komt aandragen met liet
een of ander oud verwijt tegen de leer
of de instellingen der Kerk.
Paus l'ius X z. g. zcide eens
„Laat ons er voor zorgen ontwik
kelde, wel onderwezen Katholieken te
zijn, want de Kerk heeft niets te duchten
van wie haar bepraten, noch ook
wie haar grondig onderzoeken, r
zij heeft nlles te duchten
.•li - clii-ti
tilleei
de Krk bang."
ndheid
erde in de buurt van het penslo-
St. Louis een oude vrouw heeft
aangetroffen, liggend in dc sneeuw, den
nabij. Later voegde zich bij die
v een man met een kinderwagen,
hun geheel bezit.
Door den militair naar St. Louis ge
leid, weigelden de broeders onderdak,
alsmede hulp om hen naar dc stad te ge
leiden. ZelJ kun hij liet laatste niet
doen, daar bij op lijd in het kamp aan
wezig moest zijn, wilde hij geen zware
ilrnl bclnopen (dien hij zich zeker van
Ie onbarmhartige Hollandcis op den
hals gehaald had, indien liet bleek, dat
hij zijn tijd benot had, een stervende
bij te staan),
Duar stonden de oudjes ten prooi
in een wissen dood. Ziedaar nu de
proef op de snm der hoog geroemde
Christelijke liefdadigheid en dat wel
van priesters, de verkondigers der heer-
ijko beginselen, die, waar zij die zelf
n praktijk te brengen hebben, schnn-
lelijk achterwege blijven,
llat hij de broeders van St, L'
priesters noemt, zullen wij maar wijten
ati des Beig's onwetendheid, 't Klinkt
miers wel mooier, 't slaat
oorid als men den nadruk legt op
In t woord prittUf.
Dit wat de voorstelling betreft
de feiten. Het leggen langs den weg
in schijnbaar bewusteloozcn toestand
was een vertooning, want later bleek,
dut de vrouw best loepen kon. Van
uitputting, levensmoede, sletven-nabij,
honger enz, was dus geen sprake. l)i
sting -
die
Utrecht hadden
gemaakt, kan toch niet toevallig zijn,
Dat de Belgische soldaat bij St. Li.u
aanbelde cn voor zijn beschermeling!
onderdak vroeg, is waar. Ook dat de
directeur den gemternet
politie verwc.cs. Van eei
de politie telefonisch te waarschuwen
icch ar
gein
telt.
Bijna ieder van ons kan er
zorgen, dat hij beter de deugd betracht
dan lot heden.
Laten wij dus niet beginnen 111
zeggen, die of 'li -• kon beter naa
geloof doen tegenover zijn mede
Verdachtmaking.
Het Volk, liet blad van de partij.I
die steeds beweert, niet tegen den
godsdienst te zijn, heeft dezer dagen
rijn hart weer eens kunnen ophalen
tan ren echt fijn, clericaal schandaaltje,
:n zijn kolommen wijd opengezet voor
■cn pathetisch stukje van een Belgi-.ch
militair, die ontdekt lleeft, dat de Chris
telijke liefdadigheid wel een mooi woord,
maar In werkelijkheid een ijdvle klank is,
Zonder cenig onderzoek of commen
taar wordt liet stuk door de redactie
van hel waarheidlievend blad opge
nomen. Een onderzoek zou mogelijk
een dementi aan liet licht brengen,
weg was d.m hel fijne zaakje
brokje «propaganda naar de ma:
Daarom maar liever een zich niet n>
mende Iklg aan het voord gel.it
die hel goed dunkt een geheel, sell,
van Nederlanders, bij wie hij dc g;
vrijheid geniet, verdocht to maken.
De hartstochtelijke ta.d van iK n
interneerde, latend voor was het
wordt beweerd, dat op den avond
den 10 Januari j.l. een Belgisch g-.
51
FEUiLLETOk.
et kon vergezellen, Bij dit'
houd bleven man en vrouw achtcral,
tonrlat zij door de broeder-
tan verre zijn gezien. Bij de weigering
mi onderdak, verwijderde zich dc sol
daat al scheldend en bedreigend. Aan-
ds zond ile directeur dc mcnschcn
knecht ucht<
zij bleven en of hun toestand zoo deer-
•.waardig was. De knecht volgde hen
l voorbij het Rjjkf
n afstand van ri
Scheldend vervolgden zij hun weg,
tiaruit volgtlo. dat liet p
red den weg kende 2o. vim uitput-
ig geen sprake was3o. dat man e
'otiw dus best konden loopen.
iz-mm h<
Van Heiden tot Christen.
Tn stommen angst hielden beiden du
loogcn gevestigd op haar bezoeker.
De goede toon zijner woord en, e» de
kalmte, waarmede hij hen trachit.
rust te stollen, hadden het verhoopte
gevolg. De harten van moedci en (Ech
ter werden vervuld met dankbanthei.
en liefde jegens den man. die te mid'
den van gevaren en geheime vijandin
zich als haar verdediger en bcsch. rmci
had opgeworpen.
Als vanzelf stonden de twee hoog
beangstigde vrouwen op, cn namen
plaats in de onmiddellijke nabijheid van
Paterculus.
,,De tijd van handelen, zeule hij, met
een zucht, dringt. Luister slechts naar
den brief, dien uw bloedverwant ie
Circello aan u geschreven heelt."
Hij haalde den brief te voorschijn
en las
Marcus Aemilius Lepidus groet zijn
zuster Aglals. Ik verheug mij, dat gij
dc kracht mijner redenen inziet en voor
nemens zijt den raad te volgen, dien
ik U in mijn laalsten brief gaf. Hel
schip, dat ik huurde om U naar Spanje
over to brengen, wattt gij in rust en
vrede leven kunt, zal vecitmn dagen
lang in de nabijheid van Gaüla zteh
ophouden. Op d n zevenden d g
ik U iemand, dm U naar Gaëta t
den zal, waar gij niet een klein li
naai liet bedoelde schip -uit gebracht
Als Paterculus dien brief geit]
had, volgde er een aanmerkelijke i
■ndclijk z-ide Aglnis:
„Maar als wij hier niet veilig
dan zal mijn bloedverwant toch zulk
een brief nietschrijven I"
„Hij Zal dien brlel niet gcschreve
hebben, zcide Paterculus; gij hooi
brief, dien hij. dit is zeker, noi it g
schreven heeft. Indien ,ij nu mijn na
wilt volgen, dan zat ik een brief o|
stellui, die antwoord geeft op de two
vorige. Hij wordt z'ker onderschep
Uw vijand denkt dan, dal gij uw eerst
voornemen licht laten varen, en zi
geen liindeipalen leggen op uw \vr
naar Monlc CiiCello,"
„Maar zai er te Galta iemand lijn
om ui het schip te worden opgenomen
merkte Aglnis op.
„Ook dam is voor gezorgd, hernam
Paterculus. i'wee vrouwen zullen op
dien dag in een booije naar het schip
gebracht worden. Morgen zal ik den
brief verzendendien eigen nacht moet
Crispus cn niemand anders nl uwe
rcisbenoodigdlicdcn slok voor slak in
hel kreupelhout langs den weg ver
bergen. Den anderen dag des nachts
et» hekend.
zoek, of e
toch a
i bedlendr
zou tot gevolg kunnen hebben, dat xij
Ie veel last van dergelijke lieden kregen.
Een boterham wordt nooit geweigerd.
Dat ile broeder» voorzichtig zijn met
opname van individuen, die geheel en
ai onbekend zijn, is toch duidelijk. Het
pensionaat St. Louis is toch geen loge
ment voor doortrekkende landloopers.
Den broeders kan een blaam als zouden
zij den spot drijven met de Christelijke
liefdadigheid niet treffen. Bij hun vertrek
uit Roermond, van waaruit xij zich te
Amersfoort gevestigd hebben, xcidc de
burgemeester: Onder tin opzichtzieik
U gaarne vertrekken. Gij hebt van vele
mcnschcn nietsdoeners gemaakt door
steeds aan de deur te geven. Ook dc
HoogEerw. Deken sprak in dien geest
Gij hebt dc x.g. arme mcnschcn be
dorven door steeds te geven.
dc broeders niet overtuigd
m de dringende noodzakelijk
heid hebben zij gehandeld geheel cn al
tolgens liet uitdrukkelijk verlangen van
ie Amersfoortsche politie, die haar
„pappenheimers" wel keilt.
Maar tiu vraag ikis liet geen schande
in een Belgischen militair, die zich
katholiek noemt, een bisschoppelijk
•llcgo heeft bezocht cn die hier
line mate gastvrijheid geniet zoc
misbruik te maken van die gastvrijheid
door piiesters en geestelijken te be
lasteren en dat wel in een socialistisch
blad I
Die broeders, die zooveel gedi
hebben om de rampen van den oorlog
tr verzachten, die zoovele kinderen uit
liet bezette gebied België gedurende
de vacantle hebben opgenomen, die
Belgisch aalmoezenier reeds gerui-
tljd huisvesting vcrlcencn, tc
belasteren cn verdacht te tnnken, is
dat dankbaarheid
En is hel geen schande voor ecu
Nederlandse!) blad, zijn kolommen open
stellen voor het schandelijk geschrijf
n een vreemdeling, een renegaat,
geloofshaat gedreven, liet vuil
modder van zijn vuigen lasten t
n In het aangezicht van cerbiudw
digit Nederlanders, vvk r cenigc misJaad
is, dat zij ter eeic God* hun gehecli
leven wijden aan dc opvoeding van de
Ncderlnndsche jeugd.
Die modder en dat vuil spat tcriu
op liet reeds meermalen bezoedelt
kleed d r Volksred.ictic, die weer cci
gelegenheid heeft aangegrepen, rank of
niet, om dc arbeiders op te Zeilen tegen
het gezag cn den godsdienst en bij hen
hare li dienaren verdacht te maken,
Alle middelen xijn heilig tut berei
king van liet doel. wat de gn
D. A. I', zich voorstelt, Wee
beider», die zich onder zulk ceit
scharen I
vooral tegen den Herder der Kerk,
Om zijn leven zoo lang mogelijk voor
zijne kuilde te spsren, vluchtte Rlatiu»
in liet gebergte.
Hier temde zijn mild-ZAclit gemoed
dc dieren van liet woudnl spoedig
verzamelden zich leeuwen, beeren en
wolven om den man Gods cn vleiden
zich neder aan xijne voeten en de vogels
vlogen om zijn hoofd.
Op een zekeren dag ontdekten jagers
zijn toevluchtsoord en geleidden hem
voor den stadhouder. Deze zocht hem
eerst door vleierij voor zich tc winnen,
en op de vriendelijkste wijxe over te
linten aan de afgoden te offeren.
De heiden meende dat Blasiuswankcl-
t in zijn geloof en uil vrees voor den
dood was gevlucht.
Maar, hoe verbaasd stond hij over
de besliste weigering en den onver-
verschrokken geloofsmoed van den
H. Bisschop 1
Beschaamd en verbitterd nam hij zijn
toevlucht tot verschillende martelingen,
doch de H. Belijder bleef onverzettelijk
en verheugde zich, voor zOn Heiland
te mogen lijden. In de gevangenis,
waarin hij was geworpen, gaf hij ann
vele zieken, die tot hem werden ge
bracht, door zijn gebed de gezondheid
terug.
Na eenige dagen begon de marteling
opnieuw, doch de heldhaftige Bisschop
konnietgebogen worden, Men beproefde
daarom hem tn zee bij Schutte te ver
drinken, en daar hij niet zonk, werd hij
eindelijk onthoofd.
Dit geschiedde in het jaar 316.
Omdat hij eenmaal een knanp, wien
ui vlscligraat in de keel was blijven
zitten, door liet heilig kruisteeken van
den dood had gered, is dit de reden
geweest om bij zware keelziekte zijn
voorspraak in te roepen en op zijn
feestdag den Blasluszegen te geven.
De priester houdt kruiselings twee
brandende knarsen onderlegen den hal»
der geloovigcn en bidt: „Hoorde voor-
•prank van den II. Bisschop en Martc-
anr Blasius vcrlosse u God vun iedere
I.-celziekte en van ieder ander kwaad.
In den naam des Vaders en des Zoons
des H. Geestes, Amen,
•on.iat St. Louis
Rijksweg ligt, zal L
derdak brengen v;
ilgemle gevallen,
ullöop is onder d.
ar legio. De comi
heeft dan ook de br
ii voorzichtig
bedelaars. Te giool
i den
Voor de zoekenden.
Driuieiièro. een gezaghebbend ge
heide, zeide een»
„Onder de wljsgecrigo stelsels, die ik
siml» vijl' en twintig Jaren grondig heb
bestudeerd, ia mij geensnnicnhtingenrler,
geen logischer voorgekomen dan het
Katholieke. Geen ook dat beter de
mcnschelijke natuur verklaart, geen dat
ons beter met het leven verzoent".
tgrijpci
t dergelijke lieden
medelijdendhcld
De H. Blasius.
Do H. Blasius had als Bisschop van!
Jcbnste ui Armenië reed# gedurende
rcle jaren zijn bisschoppelijk ambt inct
vaatachtig aposlulisclien ijver uitge-
jcfcnd. t. en een verschrikkelijke ver-
«olging losbrak.
De keizerlijke stadhouder woedde met
lie hem ten dienste staande middelen.
Uit het Buitenland.
Van den Oorlog.
Op geen der oorlogstcrreinen vallen
belnngiljkc krijgsverrichtingen te ver
melden.
Over den strijd in den Elzat niet»
nieuws. Het Duitsche legerbeilcht ver
klaart, dat dc Fransehen het verlorene
konden heroveren.
noil gij te voet de herberg vcil.iicn
:n U naar de plaats bcgev. n, waai
Jiccro is vermoord geworden. Crispin*
moet u vergezellen. Ouder den U be
renden boom zal ei n wagen staan met
twee vlugge paarden, bewaakt door
.•en trouwen menner. Op de kap vin
;len wngen zult gij uw goed reed.» zien
opgestapeld."
Paterculus vei hinderde Aglnis cn
Agnlha hare dankbaarheid te betuigen,
«ijl hij met zijne metlcdnclingen voort-
uwe ungen alk-s duidelijk' r maken, dan
„Maar, hernam Aglai», til* aan U
de geheimen van dal gebouw ovcibc-
kend zijn, dno zijn ei zeker nog ande
ren. dia xr welen."
„Voltlrekt niet. u tw-iurdde Patercu
lus lachend. Ik -. rigader bouwstoffen
voor de geschiedenis dezer tijd
spoor dus op, wat een ander reed»
lang vergeten heeft. Nog op eeti ander
punt zal Ik U opmerkzaam main
Heeft men zekerheid verkregen, i
gi) te Monlc Circello vertoeft, weet
fiiii, dat gij daar niet veilig rijt
wijl men l1 in dat gebouw zal kunnen
opsporen, maar omdat bij liet ultocfe-
,n vau xekvren drang op Marcus
lemllltti l.cpltlu», hij zich gcmnkkelljk
lat vinden zijne vluchtelingen uit te
.-veren. Hij gelijkt niet uw onvcischrok-
..cn broeder l'ualii», zeidc hij tot Agatha.
Derhalve, xoo besloot de hoffelijke
krijgstribmm, moet gij alle nngstann-
jende gedachten verbannen uit uw
est, cil volkomen geruit zijn. Denkt
n tijd tot lijd nan mij. Vaarwel 1'
Voor zij een woord konden antwc
n, was hij reeds de trnp af.
V.
Veertien dagen Inter bevond zich
stommelingen nnclii in hun gelief-
-osdc zitkamer ot> de dvrde verdieping
n liet kanteel Marcus Aemilius Lcpl-
i» met de weduwe van zijn broeder
haar docht- r z\gntha. Tot laat in
—ii avond hadden zij de schnonc om
streken van liet kasteel bezichtigd.
„Zijt gj) vermoeidvroeg de ruide
vrouwen, wie liet hoogrood der
indents kleurde, verklaarden, dat
liet uitstapje aller.langcnaamst gcwce<
was, dc vergezichten betooverenrl, e
mocht er soms meer nog te zien zijl
d.m hoopten zij, dat dc gastheer oi
hen denken zou.
„Nog meer Sten I zcide de drieman
lachend. Indien ik het waagde ierleren
dag mut If een dergelijke kunstreis te
ondernemen, uwe gezondheid e
jeugdige bloszouden spoedig*! rwelkcn."
„Agathn, zcide de oude man -zich
op zijn rustbed ncdcrwcrpcnd, vóór Ik
raag een Grlekach llird te singen
begeleiding der zessnurigc lier,
moet gij eerst naar het venster gaan
cn zien, wat de nacht »pclt over de
Tynhcensclie zee."
„De zee is onstuimig, oom, dc gol-
•n beuken tegen dc rotsen en hoog
spat liet schuim, opgejnagd door woeste
winden,"
Zij sloot liet venster, ging haastig
tar haar oom terug, greep het speel-
ig cn zong met heldere eenigszins
gejaagde stem liet gevraagde lied tol
groot genoegen vnn het klein gehoor,
tin werd het avondeten opgediend,
toevallige omstandigheden werden
de burgeroorlogen «n de ondernemende
jeugd van Lcpidna ten sprake gebracht;
aan het «lot vroeg hij wederom aau
Agallis naar hut venster te gaan om
zich van het weer te vergewissen.
Zij stond op. schoof het gordijn ter
zijde, en gilde bij het gezicht van den
storm; want hoog golfde de zee, cn
diep wuifden do wouden van Latium
in den stormachtige nacht.
„Agntha. riep de triumvir haar toe,
vergezel mij met uwe moeder naar
beneden. Sluit het venater."
Wordt vervolgd.