Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
DE EEMBODE
Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Tel. No. 314. Dinsdag 13 Maart 1917. No. 98. Dertigste Jaargang.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden Advertentie Prijs per regel 12'/» ct., met bewijsnummer. Voor incasso
zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor jH(* wordt vijf cent per maand-nota in rekening gebracht. Billijke
incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar. - £0 tarieven bij geregeld adverteeren. AdvertentiCn moeten Dinsdag-of
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van Hg] Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembode worden
abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw IQ "V# bezorgd. - Mededeelingen, Ingezonden stukken en «dvertentilin tc zenden
kwartaal. aan de Directie van De Eembode, Langegracht 13, Amersfoort.
Verlaten stelling.
Wallace, een bekend Engelsch ge
leerde en natuurvorsclior, was vroeger
een medestander van Darwin.
Ongeveer tegelijkertijd als deze ver
kondigde hij de ontwikkelingslecr in
Darwinistischen zin, dat wil zeggen, hij
bcr'cerde evenals Darwin, ofschoon
niet afhankelijk van hem, dat het ont
staan der verschillende diersoorten,
ook hel ontstaan van den mensch al
leen en louter moest verklaard worden
door toeval, teeltkeus cil strijd omhel
Hij is hiervan echter op zijn ouden
dag teruggekomen. Niet lang geleden
heeft hij een boek uitgegeven. Daarin
betreurt hij zijne vroegere kortzichtig
heid en komt tot het besluit, dat ach
ter alle natuurverschijnselen de werking
zit van den Geest, dal in de levende
natuur een plan valt op te merken en
dat, voorzoover wij het beoordeelcn
kunnen, het einddoel is de „ontwikke
ling van den mensch voor een eeuwig
geestelijk bestaan."
In overeenstemming hiermede liet
hij op het titelblad van zijn boek een
kort vers drukken, bestaande uit vier
regels, waarvan <lc vertaling luidt als
volgt:
„De geheele natuur is een kunstge
wrocht, dat niet door u wetd opge
merkt. Aan al wat toeval licet, ligt ten
grondslag een bedoeling, welke gij niet
iiebt doorzien. Iedere wanklank is harmo
nie, welke niet als zoodanig tot u spreekt.
Alle kwaad is dit slechts gedeeltelijk cn
geschiedt tot heil van het algemeen."
Ken woord, waarin meer wijsheid zit
dan in een hcele Dageraadsbibliotheck.
Niet minder behartenswaardig is liet
woord van den beroemden Duitschcn
plantkundige Wigand, die schrijft
„De prinsen der wetenschap uit alle i
tijden, de baanbrekers en grondleggers
der wetenschap hebben op hun weg
geen reden gevonden 0111 godlooche
naars te worden: integendeel, zij lub
ben bijna allen luide cn nadrukkelijk
hun geloof in een persoonlijken God
beleden en deze belijdenis is nog nooit
in naam der wetenschap en op weten
schappelijke gronden door ernstige
onderzoekers weersproken,
„De groote menigte echter, het dom
me volk, hecit op dit punt bescheide
ner eischen. Zij is tevreden met het
gezag van dilettanten (d.i. van beun
hazen). die zich als vet tegen woordigers
van de natuurwetenschap opwerpen
(lees slechts de Dageraadprullen) en die
zich brutaal op haar durven beroepen
en beweren, dat liet bestaan van God
door de ontdekkingen dier wetenschap
zou zijn weerlegd".
Tegenwoordig, zoo gaat Wigand
voort, moet de godloochenaiij schuw
voor het licht der wetenschap weg
kruipen en zich achter hare eigene
zonder cenig redelijk bewijs opgezette
beweringen verbergen".
FEUILLETON.
Van Heiden tot Christen.
De vier pejsonen, wien dit verhaal
bijzonder belang inboezemde, za
gen, na korte gedachtcnwisseling, in
die ontvoering het werk van Tiberius,
cn vroegen Dionysius de zaak aan Au
gustus voor tc leggen.
Dionysius antwoordde, dat bij ge
biek aan een stellig bewijs voor de
aanklacht, alle hoop op zijn voorspraak
moest worden opgegeven. Bovendien,
hoe ook voor ons Tiberius de schuldige
moge wezen, zonder afdoend bewijs
brengt de aanklacht aan .Agatha geen
bevrijding maar den dood aan hen, die
valschclijlc durven beschuldigen. Meer
nog. Augustus is ziek, men kan dus
niet tot hem naderen.
„Dan aan Germanici s", zeide Paulus.
„Ecu gewone- ridder, antwoordde dc
x-tiiimivir, zou Tiberius kunnen dwin
gen het meisje over te geven, indien
hij klaar en duidelijk aan het volk too-
nen kon, waar zij gevangen zat, maar
nude bewijzen ontbreken, is Augustus
in slaat ons te helpen."
Paulus deelde ook Thelitis het ge
heim mede, en deze verklaarde uil
eigen beweging cn bezegelde zijn
verklaring met een plcchtigen eed
Uit het Buitenland.
Van den Oorlog.
De Engelschcn hebben Bagdad bezet.
Het is de zwaarlste slag, dien zij in
langen tijd hun vijanden hebben toe
gebracht. De val van dc stad der Kalifcn
treft dc Turken gevoelig in het oog
der geheele Mohammedaanschc be
volking.
Belangrijk is ook hun succes in den
economischcn strijd niet Duitschland,
dat al zijn verwachtingen sedert jaren
had gebouwd op den Bagdadspoorweg,
of meer nog op de verbinding Ham
burg-Bagdad. Duitschlands zoeken naar
vriendschappelijke betrekkingen met
Turkije was niet in geringe mate ge
grond op Duitschlands belangen bij
dezen verkeersweg. Dc bedoeling van
dc Bagdad-spoorwcg was Konia in
Klcin-Azië over Bagdad met El Koweit
aan de Perzische Golf te verbinden,
Bagdad was eenmaal het brandpunt
van de Mohammedaansche beschaving.
Thans is het na Konstantinopel dc
belangrijkste stad van het Turksche
rijk, waarvan het de oostelijke hoofd
stad is. De stad ligt aan beide oevers
van de Tigris.
De vroegere hoofdstad van het rijk
der Saraccnen telt thans ongeveer
2ÜO.OÜO inwoners.
Naast den val van Bagdad is de
bezetting van Irlcs door dc Britsche
troepen op het westelijk front maar
een klein voordeel.
Het eenig opmerkelijke is dat in
tegenstelling met de vorige terreinwinst,
waarbij de Duitschers vrijwillig terug
trokken er ditmaal weder sprake is van
een infantcrie-aanval van de Engelschcn
en van het maken van gevangenen.
In Champagne zijn dc Franschen
voorwaarts gekomen, maar gelijk zij
zelf toegeven is de vordering tijdelijk
en gering.
Dat China zijn betrekkingen met
Duitschland heeft afgebroken, verbaast
niet. Wel is waar was de president
tegen anti-Duitschc politiek, maar het
is hem onmogelijk zijn standpunt vol
tc houden tegen de meerderheid der
gezaghebbende Chineesche politici.
De binnenlandschc toestand in Rus
land is niet rooskleurig. Wat men
meldt over onlusten in Petrograd en
dc hongeropstootjes in die stad. heeft
natuurlijk de censuur gepasseerd en zal
dus de zachtste lezing zijn. Het blijft
steeds even moeilijk iets tc begrijpen
van wat er omgaat in het rijk van den
Tsaar.
Vooral van belang is de hulp, welke
de Engelschmaii door verlenging van
zijn front biedt aan Frankrijk, dat op
een veel grooler front over veel minder
kracht beschikt.
Frankrijk is aan het einde van zijn
krachten gekomen.
De laatste lichting is daar. nu het
er tegen het vooijaar op aan komt,
onder dc wapenen geroepen.
Terwijl de Engelschcn op dc Duit-
dat, wanneer zij eenmaal zouden weten,
waar Agatha werd opgehouden, hij dc
'zwaardvechters in Rome zou aanzetten
0111 met hem Paiihrs, waarheen ook, te
volgen.
„Vlammen zullen ons niet tegenhou
den, riep hij, zoo toch vielen in vroe
gere tijden de koningen van Rome, zoo
ook zal deze tyrau vallen. Ja, volgde
hij, maak ook den troepen dit verraad
bekend. Vertel het aan Longinus, vertel
het aan Chacrias
„Zou ons dat voordeel brengen
vroeg Paulus.
„Zeker, hernam Thellus, beiden vol
gen u tot in den dood, want Longinu..
haat iederen gewelddaad, Chaerias lede
ren geweldenaar."
Paulus nam er dc proef van, en on
dervond, dat Thellus gelijk had.
Inderdaad, Thellus was een man,
die wel is waar een bescheiden rang
bekleedde in de maatschappij, maai
door zijn moed en wulsprekciihcid, door
zijn natuurlijken aanleg cii gemak oir
te werken op de menigte, de leider
kon zijn van een oproer, dat begon
met de wapenen, maar eindigde met
een algchccten staatkundigen ommekeer.
„Wees gerust, zeide Thellus, spoedig
zuilen wij weten, waar uwe zuster wreed-
aai dig verborgen wordt verre van hare
vrienden."
„Maar hoe, mijn beste vriend I" her
nam l'aulus, „herinnert gij U Claudius
schers steeds, zij het ook onder de
bekende omstandigheden, dc overhand
behouden, ontvingen de Franschen van
deze laatsten nu reeds in het tijdsver
loop van ongeveer een maand hun
derden gevoeiigen klap, waar de Duit
schers stormenderhand hun stellingen
over een breedte van 1500 M. ver
overden.
Amersfoorlsche
Nieuwsberichten.
Levensmiddelen.
Burgemeester en Wethouders maken
bekend, dat in de weck van 11 tot 17
Maart 1917 verkrijgbaar zal worden
gesteld op bon no. 7 van het bonboekje
Aardappelen ivoor zoover voorradig).
Rijst (ook verkrijgbaar op bon no. 7
voor bak- cn braadvet en op bon no. 7
voor gezouten spek.
Groene erwten.
Gort.
Op bon no. 7 voor bruine booncn
zal worden verstrekt brandstoffen n.l.
'/a H.L. anthraciet of 75 turven of 60
briketten.
Dc burgemeester maakt bekend, da:
de verkoopprijs der gezouten varkens-
kluiven op 25 cent per K.G. en 13
cent per E.G. is bepaald.
De Burgemeester maakt bekend, dat
dc maximumprijs van gezouten varkens-
vleesch (schouder, ham, middenstuk en
karbonaden) is vastgesteld op 55 cent
per half K.G. Dit artikel zal alleen te
verkrijgen zijn op bon No. 7 (gedurende
de week van 11 tot 17 Maart) van ge
zouten spek uit het bonbockje met dien
verstande, dat op
de bons met 1 roode streep 400 gr.
wordt verstrekt
de bons met 2 roode strepen 800 gr.
wordt verstrekt;
de bons met 3 roode strepen 1200 gr.
wordt verstrekt
de bons met 4 roode strepen 1600 gr.
wordt verstrekt.
Dc Burgemeester maakt bekend, dat
F. Willenborg, Krommestraat No. 3,
voor den tijd van zes maanden is uit
gesloten van het ontvangen van regee-
rings varkens en regeerings varkens-
vleesch wegens het overschrijden van
den maximumprijs van gezouten var-
kensvlecsch, hetgeen gepaard ging met
verkoop van grootere hoeveelheden dan
is toegestaan en verkoop aan niet inge
zetenen dezer gemeente.
Men koestere geen te hooge ver
wachtingen van de in dc eerste weken
te ontvangen witvleczige aardappelen,
daar uit verschillende plaatsen in Drente
cn de Groninger veenkoloniën wordt
gemeld, dat cr heel wat aardappels zijn
bevroren, ook zelfs die welke reeds in
gesloten wagors cn schepen waren ver
laden.
Het aantal porties der warme maal
tijden door de Centrale geincentckcukcn
vanaf 26 Februari tot cn met 3 Maart
nag die het U dankt, dat hij in plaats
van den dood, een huwelijk met Bc-
nigna tc gemoet gaat Hij zal het ons
zeggen."
„Dan zoo spoedig mogelijk naar
Rome I"
XVII.
Nadat Thellus dien avond een pas
send verblijf voor Aglais en haar trou
we Mclana had uitgekozen, werden de
noodigc maatregelen genomen.
Vooreerst begaven zich Cassius Chae-
tius en Longinus naar verschillende
posten vau soldaten cn brachten hen
het nieuws van het ontzettend treurspel,
waarin dc jeugdige zuster van Paulus
dc hoofdrol vervulde.
Op de tweede plaats ging Dionysius
naar het palcis van Caesar Gcrmanicus
(wien Paulus bericht van zijn aankomst
gegeven had) om voor dien edelen en
machtigen prins dc duistere geschiedenis
van Agalha uit een te zetten om hem
onder het oog te brengen, dat de jeug
dige Paulus de Liefde, Tiberius den
haat van het volk droegde vreugde
over de zegepraal, die men geen triomf
tocht had waardig gekeurd de schoon
heid en de onschuld der jonkvrouw,
tegen wie een Tarquinische misdaad
bedievcn was de schandelijkheid der
zaak zelve hoe in het beleedigen der
laatste telgen van een edelen stam, die
Germanicus' bescherming genoot, een
verstrekt bedroeg 746, terwijl in dc 2e
week van 5 Maart tot en met 10 Maart
731 porties werden verstrekt,
In handen van Burgemeester en
Wethouders werd om advies gesteld
een adres van de Vcreeniging tot be
strijding der tuberculose, waarbij een
subsidie van f1200 wordt aangevraagd
voor liet stichten van lighallcn. B. en
W. stellen voor het verzoek in over
weging te nemen bij dc behandeling
der Begrooting voor 1918,
Voorgesteld wordt voor den tijd van
drie jaren onderhands te verhuren aan
J. G. Haas, Hooglandsche weg 12',
tegen f 30 per jaar, een tuin met koepel
gelegen nabij de BloeinenJalsche poort,
onder voorwaarde, dat het onderhoud
der koepel voor rekening van den
huurder geschiede.
Burgemeester en Wethouders boden
den Raad aan een ontwerp Rioolbc-
Er zal worden getracht het groot
aantal loozingen op den openbare weg
te doen verminderen.
De opbrengst van dc nieuwe belasting
wordt geraamd op ongeveer f 10.000.
Het tarief werd gesteld op f2 en f 1.
In het weekblad „Gemeentebe
langen" werd opgenomen ecne bijdrage
van onzen gemeente-secretaris over „de
gemeenten en de crisis". De zware
iinanticele lasten waaronder de gemeen
ten allengs meer gebukt gaan worden
in dat artikel getoond en daarnevcn
worden middelen aan de hand gedaan
om den toestand der gemeenten te ver
beteren. Voor belangstellenden in dit
actuecle onderwerp zij hier gewezen op
dc R. K. Openbare Leeszaal aan de
Kampstraat, waai „Gemeentebelangen"
ter leestafel ligt.
Tot onderwijzer aan de R. K. Pa
rochiale School der St. Henrlcuskerk
alhier is benoemd de heer J. Th. Hag-
genburg te Winterswijk.
De openbare school aan de Lange
Beekstraat is door militairen in gebruik
genomen.
Tot directeur der militaire gymnas-
tiekschool te Utrecht is benoemd ka
pitein Bierman van het 5e Reg. Inf.
Sergeant majoor administrateur Slagt
van het 16e reg. infanterie, is bevor
derd tot adjudant-onderofficier-adminis-
tratcur, terwijl de gouden medaille
voor 36-jarigen trouwen dienst wordt
uitgereikt aan sergeant Jansen, van het
16e reg. infanterie.
In de jaarvergadering van de
Amersf. Industrie- en Huishoudschool
werd medegedeeld, dat 't aantal leer
lingen is 268. Hiervan werden opge
leid 44 voor huishoudster. 5 diploma,
38 dienstbode, 27 costuumnaaister, 12
nuttige of fraaie handwerken, 6 herha
lingscursus, 89 verschillende cursussen,
Van de leerlingen waren 74 reeds In
betrekking, meest als dienstbode, en
15 gehuwd in den werkmansstand. Van
de 268 genoten er 20 het onderwijs
kosteloos. Uit Amersfoort zijn 214 leer
bclecdiging voor Gernianicus zelf lag
opgesloten hoe uit de afwezigheid van
dien dapperen jongeling een zoo laag
voordeel getrokken was door den schaam-
teloozen tyran hoe dat alles tc xamen
werkte om hel leger binnen Rome te
I verontrusten en dc soldaten zoo ver
ontwaardigd te maken, dat een enkel
woord van een invloedrijk man, een
enkel tecken slechts van zijn hand vol
doende zou wezen van een vulkanische
uitbarsting tc doen ontstaan, die het
geheele Romcinsche Rijk verdelgen zal.
„Weet, merkte Dionysius aan zijne
vrienden op, toen hij deze gewichtige
taak op zich nam, dat ware Tiberius
in dc plaats van Gernianicus en Gcr
manicus in de zijne, ik nooit dezen
maatregel zou durven nemen, want
een man als Tiberius zou niet terug
schrikken den brand te steken in ilc
ontplofbare stoffen, 0111 ons opgehoopt,
Gernianicus, ik ben er zeker van, zal
dit niet doen hij schrikt voor de opper
heerschappij terug, maar toch zal zijn
woord invloed op den geweldenaar
uitoefenen en den gcwcnschten uitslag
ten gevolge hebben."
Op de derde plaats gingen Paulus
cn Thellus op weg om Claudius, den
vrijgelatene, op Ic sporen middeler
wijl zou Thellus de verschillende ver
zamelplaatsen der zwaardvechters aan
doen, om door vertrouwde handlangers
deze lieden, die geen wet ter wereld
lingen. Alle 12 plaatsen van hel inter
naat zijn bezet, Verworven werden
diploma's. Het personeel vervulde zijn
taak met toewijding. Het gebouw 1*
in goeden staat. Dc financieelc toestand
is gunstig.
Door den keuringsdienst zijn m be
slag genomen een zak waarin 12 cn
een waarin 16 doodc kippen. Bij on
derzoek bleek, dat alle dieren waren
gestorven aan tuberculose.
-- Tabel, aangevende de regeling vol-
gens welke het schoolgeld, verschuldigd
voor leerlingen der rijks hoogerc bur
gerscholen wordt vastgesteld.
Inkomen v. h. Aantal minderj, kinderen
gezinshoofd. 1 2 3 4 5 6 7
f 700 of daar f f f f f f f
beneden
f 700—f 950 10
f 950—f 1200 20 10
f!200-f 1450 30 20 10
f 1450—f 1700 40 30 20 10
f 1700—f 1950 50 40 30 20 10
f1950—f2200 60 50 40 20 10
f2200—f2450 60 60 50 40 30 20 10
f 2450f 2700 60 60 60 50 40 30 20
f2700—f2950 60 60 60 60 50 40 30
f2950—f3200 60 60 60 60 '10 50 4U
f3200—f3450 60 60 60 60 60 60 50
f3450 60 60 60 60 60 60 60
Havenmeester Vau der Lijkc ir. be
noemd tot tijdelijk gemeentewegen-
opzichter.
De Aener-foortsche Kantonrechter
mr. W. van Sou, adverteerde Donder
dagavond in Amersf. Dagblad ecne
mededeeling over cenc wijziging rirr
zittingen. Ten gerieve onzer R. K.
lezers, laten we hier bedoelde kennu-
geving volgen, waardoor hel verzuim
van algemcene publiciteit door ge
noemden ambtsdrager gepleegd, althans
voor onze mensehen is hersteld.
„Wijzigingreglement Kantongerecht-
zittingen te Amersfoort.
Vanaf 19 Maart 1917 zullen de zit
tingen gehouden worden als volgt
Maandag half-tien voor extra-judi-
cieele zaken.
Maandag elf uur voor burgcrlijkc-
en handelszaken.
Woensdag half elf voor strafzaken.
Dc Vrijdagzitting vervalt."
Uit den Omtrek.
Barneveld.
Veiling van vaste goederen door
Notaris van N'lniwegen hefstede „Boe-
schoten", Jan Davelaar f8630.Het
Kleine Oost", J, W. Burgers f 2700
woonhuis in het Zwartebrork, G. van
Schuur, f 1310.
Eamnos-
Notaris Prillevitz zal hier Donderdag
5 April bij Perier cenc verhuring houden
van landerijen der familie Grothc en
Römer.
Nijkark.
Dc gouvernement!-veearts Van der
Steur, tijdelijk alhier benoemd als gc-
ir.eente-veearts, is voor den dienst in
'Indlt1 afgekeurd cn zal voor een den-
eerbiedigen, voor te bereiden tot een
weloverlegden aanval op een nader
aan tc wijzen huis of of paleis.
De twee eerste ondernemingen had
den hel gewenscht gevolg.
Thellus en Paulus keerden terug naar
het verblijf van vrouweAglais.Zijh.nl-
den Claudius in Tiberius' eigen palcis
gesproken cn dc verschillende verza
melplaatsen der zwaardvechters aange
daan. Reeds waren zij nabij Aglais'
verblijf, als in een nauwe, spaarzaam
i verlichte straat Paulus ongclukker wijs
ietwat ruw tegen een meisje aanstiet,
dat voortging aan den arm vim een
langen man in de tegenovergestelde
richting van Paulus cn Thellus. Als hij
zich verontschuldigde, hoorde luj hare
welluidende stem, die hem niet ombe
kend voorkwam, Zij had dc kap van
haar mantel achteruit geslagen, maar
dc nacht was te donker 0111 elkander
te herkennen. Paulus maakte zijn vriend
de bemerking, dat hij die stem nog
ergens anders meende gehoord tc heb
ben. Ook Thellus bevestigde dit. Zij
vonden Aglais, die hen nog wachtte,
en verhaalden haar, dat Claudius dc
plaats, waar Agatha gevangen at, nog
niet had kunnen opsporen, maar dat
hij haar aanstonds zou mededeclcn,
zoodra hij het wist.