Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken. Kantoor: Langegracht 13, Amersfoort - Telefoon No. 314. Verschijnt Dinsdag» en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar. Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aan vang van een nieuw kwartaal. Vrijdag 6 April 1917. No. 2. 31ste Jaargang. AdvertentiënPrijs per regel 12'/i ct., met bewijsnummer. Voor incasso word* vijf cent per maand-nota in rekening gebracht. Billijke tarieven bij geregeld adverteeren. AdvertentiCn moeten Dinsdag- of Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembode worden bezorgd. Mededeellngen, ingezonden stokken en advertentiën te zuiden aan de Directie van De Eembode, Langegracht 13, Amersfoort. J. B. SCHEUER AMERSFOORT. I Langegracht 9 - Tele'oon 254. Administratie- en Effectenkantoor. Kantoor geopend van 93 u Oostenrijk is nog niet verstomd. In het Duitsche hoofdkwartier had een bijeen komst der 1 Uit het Buitenland. Van den Oorlog. President Wilson heeft het Congres gevraagd den oorlogstoestand te ver klaren tusschen de Ver. Staten en Duitschland. Wilson verklaarde, dat Amerika, in geval van oorlog, milde credieten /al toestaan aan de Entente, maar dat het niet zou optreden tegen Oostenrijk, Bulgarije en Turkije hij vroeg een aan werving van 500.000 man door dienst plicht. Den len April is het eerste bewa pende koopvaardijschip van de Ver. Staten naar Europa in den grond ge boord, vandaar heviger oorlogskoorts bij de Amerikanen. De Senaatscommissie voor' buiten- landsche zaken keurde de motie, be treffende den oorlogstoestand met Duitschland, goed. Volgens Engelsche en Fransche bla den is de Amerikaan vol oorlogsvuur. Men zal zich de Duitsche combinatie Mexico-Japan herinneren, welke den stoot gaf aan een krachtige oorlogs stemming. Mexico blijft een lastigen nabuur, en de Ver. Staten moeten in de eerste plaats aan de bescherming der eigen grenzen denken. Evenals alle vechtenden, gaan de Amerikanen den oorlog in voor „het recht", „de eer", „de mcnschheid" enz. Grootc woorden, die men in de oor logsjaren op de juiste waarde heeft leeren schatten. Het Duitsche volk, zegt het „Berl. Tagcbl., is met recht eensgezind in zijn overtuiging, dat het meedoen van de laatste groote mogendheid aan de zijde der vijanden niet in staat zal zijn, Duitschland neder te werpen of te ver kleinen. Betreurenswaardig is echter, dat dc bloedige strijd verlengd zal worden, vooral omdat dit door toedoen geschiedt van een natie, waarmee Duitschland 100 jaren lang in volle sympathie heeft geleefd en nimmer strijd heeft gehad. Het is bijzonder tra gisch, dat thans geweld over de zuivere vraag van het rechtsbewustzijn zal moe ten beslissen. De weerklank der vredeswoorjlen van Terwijl voor de Ver. Staten deel neming aan den ooi log onafwendbaar is, blijft men in Europa met belang stelling volger, wat er op het gebied van den vrede wordt beproefd. omdat keizerin Zita zoo verlangde ken nis te maken met de Duitsche keizerin. „Nebenbei" zullen de keizers, die den Rijkskanselier en Czernin aan hun zijde hebben, over politiek spreken. Medegedeeld is, dat de Engelschen 5t. Quentin steeds dichter naderen. Nu hebben ook de Franscben hun terrein winst in de richting dezer stad uitge breid. Het gevolg daarvan is, dat de geallieerde troepen nu in een boog de aan de westelijke zijde omsluiten. Wanneer St. Quentin voldoende ver nield zal zijn, mag men aannemen, dot de heftige tegenstand der Duitschers daar zal gaan luwen en dat de ge allieerden zich spoedig meesters kun- waarschijnlijkheid nog slechts rige schaduw van een stad zal zijn. Wat of het worden gaat in Noord-1 Frankrijk, weet geen buitenstaander. Men zou geneigd zijn, de gevolgtrek king te maken, dat de grens van den Duitschen terugtocht bereikt is. Nog altijd is er de mogelijkheid, dat de Duitsche veldheer een geweldige ma- ure voorbereidt op het westelijk front en daarin kan het zeer geleide lijke en vechtende terugtrukken, dat wij gebeuren, noodig zijn. Wij weten, er nog ontzaglijk sterke Duitsche legers gereed gehouden worden en dat niemand weet, waar Hindenburg deze gebruiken zal. Wat de Franschen van hun land terugkrijgen is eene woestenij. Alles is vernield en er gaan kreten van wraak over die vernieling. De Duitschers echter zeggen We vernielen alles wat den achter volgenden vijand van nut zou kunnen zijn. Daarom vernielen we wegen en bruggen, verwoesten dorpen, laten to rens neerploffen in dc straten, zoodat het puin den weg verspert, maken kuilen en gaten in het veld, vernielen boomgaarden en leggen de boomstam overal in den weg, bederven bet r der pulten, nemen uit de huizen alle gerief mee, voeien ook alle per sonen mee, die de aanvalskracht van den vijand zouden kunnen versterken, of ammunitie voor hem zouden kunnen maken, maar gaan bij dit alles geen streep verder dan de militaire noodzaak gebiedt. r alle Binnenlandsche Berichten. De minister van Landbouw, Nij verheid en Handel heeft toewijzings commissies benoemd voor petroleum, gasotic en benzine. Het rantsoen van aardappelen is van 16 April tot 14 Mei verhoogd van 12 tot 20 K.G. per hoofd en per vier weken. Nader wordt de vorming gemeld een algemecne expoit-vereeniging, met steun van dc Regeering den geheelcn uitvoer hier tc lande in Binnenkort wordt verwacht de in richting van een toevluchtsoord voor lastige en gevaarlijke elementen onder de deserteurs. - Over enkele maanden zal een euwc oorlogsleening noodig zijn, ver- loedelijk van ongeveer 2S0 millioen gulden. Over het toipedeeren der zeven Nederlandsche schepen is men nog niet uitgepraat. De Standaard blijft er bij, dat van beide zijden gewaagd werd, wat niet gewaagd had mogen worden. In stede van een waarschuwing voor :n zeer ernstig gevaar dat op kon duiken, gaf de Berlijnsche regeering een driekwart verzekering, die met een vrijgeleide zoo goed als gelijk stond. iu had men, zoo oordeelt het blad, mogen doen, en het is dit gemis waarschuwing, dat het onheil in 't leven riep. evenmin had onze regeering op deze in geen geval absolute verzeke ring mogen afgaan, en de schepen die uit wilden varen, eer moeten tegen houden dan aanmoedigen om 't anker te lichten. Het blad wil daarom, dat elk de helft der schade zal dragen Zoo nu de zaken staande, ligt het lor dc hand, dat nu beide partijen kort schoten in voorzichtigheid, het geleden verlies ook door beide partijen j voet van gelijkheid gedragen worde. Bedraagt de gezamenlijke schade zeg twaalf millioen gulden, dan eischt in dit geval dc billijkheid, dat Berlijn de helft van dat bedrag beschikbaar stelle, en dat de andere helft voor onze re kening kome. In verband met den algemeenen toestand van de volksvoeding en de noodzakelijkheid om zooveel mogelijk 'nigheid te betrachten en eenvoud de voeding in alle kringen der be volking ingang te doen vinden, is het noodig maatregelen te nemen ten op zichte van de verstrekking van voedings middelen in hotels, restaurants en kof fiehuizen. Het is wcnschelijk, dat bij die ver trekking overeenkomstig de navolgen de voorschriften wordt gehandeld. Voor een middagmaaltijd, welke ver strekt kan worden tot des namiddags :r, zal de bezoeker twee gangen kunnen verkrijgen en wel, naar keuze :en kop bouillon (of soep) of een eierschotel en 2e. eeu vischscholel of ■n vteescbschotel. Voor een avondmaaltijd, welke rekt kan worden tusschen 3 en des namiddags zal de bezoeker 3 gan gen kunnen verkrijgen en vrel, keuze, le. een soep en een voorgerecht :n soep en een nagerecht, 2c. vischscliotel en 3e. ecu vleeschschotel. Onder vlcesch wordt ook var en gevogelte. Fruit en kaas worden "et als gangen aangemerkt. Na 9 uur des avonds mogen tels, restaurants en koffiehuizen geen warme spijzen verstrekt worden. Brood en steenkolen zullen nii den verstrekt aan hotels. koffiehuizen die met bovenvermelde wenschcn geen rekening houden. Tot lid van dc Tweede Kamer het district Amsterdam IV is geko zen prof. rnr. J. A. van Hamel. De minister van Landbouw, Nij verheid en Handel heeft nieuwe raaxi- -prijzen voor levensmiddelen vast gesteld. De "Opperbevelhebber heeft een legerorder uitgevaardigd ter voorko ming van ontspanningsavonden,^ waar aan door een deel der militairen aan stoot kan worden genomen. Gemengde Berichten. Te Dresden is in liet abattoir een olifant geslacht. Het woog geslacht 55 centenaars. De huid bracht 1000 Mark op. Het vleesch, dat ongeveer smaakt als ossenvleesch, werd door een res taurateur gekocht. Gemeld wordt, dat Argentinië zwaar te lijden heeft van droogte en van een sprinkhanenplaag. Er heerscht groote werkloosheid. Veel vee is verloren ge gaan door voedergebrek. De regeering heeft nu den uitvoer van graan en bloem verboden, omdat men er de voorraden zelf noodig heeft. Er is dus alweer een anders vrij belangrijke voor raadschuur van granen voor het overige deel der wereld gesloten. Op het stationsterrein te Arnhem is een oude vrouw, die cokes liep te zoeken overreden. Zij werd zoo ernstig gewond, dat zij spoedig na het ongeval Verschillende vermakelijkheidsthea ters te 's Hage zijn ingebracht in een combinatie, die ze gezamenlijk zal ex- ploiteeren. Elk theater krijgt een direc teur. die echter onder en algemeenen leider zal staan. Er wordt gemeld, dat het Scala in de combinatie is inge bracht voor een millioen. De Rechtbank te 's-Hertogenbosch veroordeelde een oud-gemeenteveld wachter te Oss, wegens verduistering van f72.80 en wegens moord, gevolgd door roof, tot levenslange g .-v.straf. Een boerderij gelegen in de buurt Eist, is geheel afgebrand. 15 stuks kwanten in de vlammen Een jongen van lljaai wordt door logé ondervraagd omtrent zijn schoolkennis. De vragen worden hoe langer hoe moeilijker, zoodat bij ten slotte een paar malen het antwoord schuldig blijft. „Maar jongen," zegt de logé, „dat heb je toch zeker wel ge leerd; je moet beter onthouden." „Ja maar," klinkt het ietwat schuchtere ant woord, „ik ben toch geen „geheelont houder." K. Een drankverkooper in een Ame- rikaansche stad werd uit zijn herberg gestemd; immers zijn woonplaats werd door de burgers ,,droog"-gelegd. En weet ge, wat de man toen zelf ver klaarde Dat hij nu voor het eerst in tien jaar vrijmoedig door de straten kon gaan. „Ik had," zegt hij, „ik had COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING H. L. A. DULLAERT Co. AMERSFOORTLangegracht 30 - Tel. 363. SOESTVan Weedestraat 206 - Telefoonnummer 6. SCHERPENZEEL: Rijksstraatweg - Telefoonnummer 2. Kantooruren van 9-6 Kas geopend van 9-5 's Zaterdags van 9-3 vroeger altijd het gevoel, of er iemand achter mij liep, die met den vinger naar mij wees." Dat was de stem van zijn geweten. K. Volgens mededeeling van Van der Graaf Co.'s Bureaux voor den Han del zijn over de week, eindigende" 31 Maart, in Nederland uitgesproken 13 faillissementen tegen 21 in dezelfde week van het vorige jaar. Van 1 Jan. tot en met 31" Maart 1917 209 faillis sementen tegenover 258 over hetzelfde tijdperk van het vorige jaar. De hooge prijzen voor artikelen dagelijksch gebruik, welke veel en kommer brengen in talrijke gezinnen vindt men goeddeels verklaard wanneer men leest het winstcijfer in diverse ondernemingenStoomvaart Maatschappij de Maas, dividend 100 (v. j. 75) pCt. Uit het verslag van de Nederlandsche Am. Stoomvaart Mij. blijkt dat de winst bedraagt ruim 27 millioen. Na afschrijving van millioenen laat de overblijvende winst toe een dividend uit te keeren van 55 pCt. De Stoomvaartmaatschappij „Triton" deelt mede, dat na allerlei afschrijvin- een dividend kan worden cdr- gekeerd van 100 pCt. Vele levensmid delen zijn ontzettend duur tengevolge van het dure transport. Uit de cijfers hierboven genoemd blijkt waarom dat transport duur is. Wanneer een boer een cent meer vraagt voor 'n ei, komt de regeering tusschenbeide. Waarom keerde zij zich niet tegen een opdrijving der vrachtprijzen, die aan woeker doet denken Na beraadslaging n.et gesloten deuren heeft dc krijgsraad te Parijs ter dood veroordeeld een Nederlander, die beschuldigd werd van spionage, Bcr- nardus Hoefnagel, uit Amsterdam. Iemand, die eenigen tijd te Ant werpen heeft gewoond, deelt mede, dat het leven er duur is. Brood, zeer slecht, een kwartje het pond, vleesch f2 k f2.25, vet f3.50, boter 14.50 het pond. Een stukje stuiverszeep fl.75. Voor het maken van rsn paar zolenen hak-' moest f7 worden betaald, voor paar nieuwe schoenen f32.50. Er wordt groot gebrek geledener zijr jezinnen, waar men niets dan gekookte ardappelschillen te eten krijgt. De katten zijn al opgegetennu zijn de honden aan de beurt. Tal van woon huizen staan leeg, de huren zijn zeer gedaald. Onder Haarlemmermeer is in een hooiberg gevonden bet lijk van een manspersoon, ongeveer 50 jaren oud. Blijkens op hem gevonden papieren is de man vermoedelijk afkomstig uit Amsterdam. Een 85-jarige vrouw te Maasbree die zich wat te dicht bij de kachel had gezet, geraakte in brand. De vlammen bereikten ook haar 92-jarigen echtge noot, die niet meer kon loopen. Toe geschoten buren vonden de vrouw dood en de man met verbrande beenen. De grootste drukte met het vervoer wordt verwacht in den avond van 7' en 9 Aprilpersonen, die niet door dringende omstandigheden verhinderd zijn, zullen dus in bun eigen en 't al gemeen briang bandelen door niet te Ir.der reiziger werke tot een /ervoer mede, door vroegtijdig op de stations aanwezig te zijn le wordt hierdoor het hinderlijk gedrang voor komen 2e heeft hij alsdan kans met een voortrein te reizen, welke in ieder geval hem eerder dan de hoofdlrein op zijn bestemming zal brengen. Er staan 15 gevaarlijke en gewiktste bandieten voor het hooger gerechtshof te Tongeren. Ze maken de bende van Ulbeek uit, een dorp tusschen Sint-Trui- :n en Hasselt. Een toeval heeft gewild, dat de ka pitein der bende, een zwerver, die: huis verkocht, nu hier dan elders onder dak kwam bij zijn medeplichtigen, April 1916 werd aangehouden op het oogenblik, waarop zijn pastoor gereed stond zijn kerkelijkhuwelijk te voltrekken. - Zijn eerste luitenant is een jachtwach ter. Naast hem staat, met denzelfden graad, een kroegbaas. Een ander be-f klaagde is 58 jaar oud en smid op ei welgesteld dorp. Tien advokateu, honderd getuigen zullen in de rechtzaal verschijnen, -De bende heeft maandenlang de geheele streek, over wel dertig dorpen tolplich- tig gemaakt en plunderde in haar nach telijke tochten soms wel 30 kilometer ver, tot Hermalle bij Argenteau, linker oever van de Maas, halverwege Luik FEUILLETON. Het vierde gebod. T asper, Jasper, dat gepeupel zal I nog over het hoofd wassen, en weet hoe spoedig, den voet op wapenschilden zetten 1" Deze klacht werd geuit door een der twee ruiters, die in de lente van het jaar 1454 door de poort der stad Nijmegen reden cu den weg insloegen, welke naar Grave voert. De spieker kon nauwelijks dertig jaren tellen, of schoon zijn gebruind gelaat, diepliggende oogen onder dc groote wenkbrauwen verborgen lagen, ecu meer gevorderden leeftijd verrieden. Aan zijne sierlijke kleeding herkende men onmiddclijk den ridder. Zijn gezel, tot wien de zoo gesproken woorden gericht waren, niet meer dan een knaap, doch knaap, wiens osgslag zooveel ma lijka had, dat, al had de natuur hem hare gaven niet verkwist, wat schoon heid aangaat, hij toch bij zijn optreden den indruk maakte van een man. Op het hoofd, dat bijna vierkant op zijne breede schouders stond, droeg hij eene soort van barret, welke van het hoofd deksel zijn gezels alleen verschilde, door dat het zijne tot eenig versiersel veelklcungen band had, terwijl dat van den ridder prijkte met een tros bonte Uit deze korte beschrijving heeft de lezer wellicht reeds begrepen, dat we bier te doen hebben met een ridder zijn schildknaap. Jasper van Kuilenborg, zoon Gecrairt van Kuilenburg, was zoowel door zijne afstamming als door dc dien ste-, welke zijne voorvaderen en ook zijn vader aan de Gcldersche vorsten bewezen hadden, de vermoedelijk erf genaam van een naam, die in geheel het hertogdom - naast dien van den vorst werd genoemd en geCerd. Zijn groot vader heer Jan, was een boezem vriend van den regeerenden hertog. Ar van Eginont, en had gedurende de minderjarigheid van dezen vorst tot den Raad behoord, die het hertogdom Gel der in zijn naam bestuurde. Ook zijn vader, Geraart, mocht zich in de gunst van zijn vorst verheugen, die zich uitte in talrijke onderscheidingen en voor rechten, zoodat het niet anders kon of op Jasper moest een deel van deze grootheid terugvallen. Het mocht daarom bevreemdend ge noemd worden, dat het toekomstige hoofd van zulk een vermaard huis ver bonden was aan den dienst van iemand, die wel is waar een adelijk wapen voerde doch die op geene voorvaderen kon wijzen, evenmin als op uitgestrekte be zittingen. Behalve eene volledige wapen rusting en zijn prachtigen tooi bezat Otto van Bijlant slechts zijn goed as, dat hem droeghij behoorde dan ook slechts tot den lagen adel, die den overgang vormde tusschen poor ters en edelen, en in het tijdperk, waarin de gebeurtenissen plaats hadden, welke wij willen verhalen, in sommige opzich ten veel lager in rang stond dan de fiere stadsbewoners, die het zelfs durf den wagen, vorsten en landsheeren dc et voor te schrijven. Dc klacht, welke wij uit zijn mond hoorden, gold dan ook den poorters van Nijmegen, die zich niet ontzien hadden, om de beide ruiters, bij het verlaten dei stadspoort, allerlei smade lijke uitroepen naar het hoofd tc wer pen, waaraan zij zich alleen hadden kunnen onttrekken door hunne paarden in draf tc brengen. Jasper had bij de woorden van den ridder minachtend de schouders opge- „Ja," herhaalde de ridder blijkbaar aan de weinige spraakzaaamheid van zijn schildknaap gewoon, „dat-dorper- gebroed zie ik nog eenmaal meester in Gelderland want onze hertog be hoort eer thuis ia 'n Kartbuizer-kloostcr dan op den Gelderschen troo dm tegenwoordig treurigen tijd zulk een vaste had behoeft, om alle standen binnen de perken van hun plicht te houden." St. Joris I" vervolgde hij poos later, „indien ik een enkelen dag mocht gebieden, zou ttiiju eerste en eenige daad zijn den hertog naar Mon nikshuizen bij Arnhem te verbannen. Onder de vrome kloosterbroeders hij beter op zijne plaats zijn dan „Onder zijne oproerige onderdanen," vulde hier de schildknaap plotseling De ridder zag zijn gezel verbluft doch vervolgde spoedig op lossen tc ..O, ja, ik vergat, dat de hertog ge diend woidt door een man met schoone dochter. Een gebrom als van 'n boozen hond deed den ridder inzien, <lat hij zijn schildknaap had bcleedigd. „Komaan, Jasper, wees niet boos ik zeide het maar uit kortswjjl", ver volgde de ridder op zachteren toon „maar," voegde hij erbij, „dit neemt toch niet weg, dat ik daaromtrent eene geheel andere zienswijze beo toegedaan als gij. Ik, een ridder, ge sproten uit adellijk bloed, moet lijdelijk toezien dat lage poorters boven mij verheven worden ik moet toezien dat alle posten vergeven worden aan laffe vleiersik moét, om mijn rang en stand naar behooren te konnen ophou den, mijne diensten aanbieden aan een mijner mede-edelen. Kan ik dan een bestuur aanhangen, dat zijne voornaam- dienaren en uitvoerders zijner be velen niet eens fatsoenlijk kan onder houden De schildknaap bleef het antwoord schuldig. „Gij zwijgt," vervolgde de ridder op gewonden, „en dat Is mij een bewijs iwcr instemming doch dan vraag ik i, hoe kunt gij den vorst veröeoigen, die zijn eigen onderdanen bij vreem delingen achterstelt, en daarenboven 's lands schatten verspilt, „Laster I" riep Jasper. „Hoe I lasterl" schreeuwde de ridder. „Wie heeft dan het verbond met den heerschzuchtigen Bourgondiër gesloten, wiens gunstelingen alleen in aanmer king zijn, wanneer er voordeelige posten te begeven zijn I 't Is waar," vervolgde bij zachter, maar daarom niet minder bitter, „dat op de groote dagvaart Nijmegen, nu omstreeks zes jaren ge leden gehouden, Filips vatf Bourgon- dit het geschil tusschen hertog Arnout en de ridderschap ter gunste dezer laatste beslechte, maar wie anders dan de Bourgondische vrienden hebben daarvan de vruchten geplukt I En waren het de afgevaardigden van de vier hof steden niet, die daar mede het hoogste woord voerden en de i idderschap hare gedragslijn voorschreven I" „En wie heeft den hertog van Bour- igondie hier geroepen vroeg Jasper kalm. „Wie anders als hertog Arnout? „Neen, de adel 1" „Gij zijt verkeerd ingelicht, Jasper," kreet de ridder. „Wie onzer wee» n' dat Filips zijn eigen adel zooveel n gelijk zoekt te fnuiken, en hij zou dezen hier verheffen 1 Onmogelijk. Dat bleek op de dagvaart te Nijmegen, de adel wel is waargelijlt kreeg, waar niettemin den poorters het leeuwenaandeel in zelfstandigheid werd: i egekend I'- „Dat is de schuld van den adel," zeide Jasper bedaard. „Door zijn op- stand heeft hij den vreemdeling in het land gehaald; onze heer hertog moet in dien st?nd van zaken berusten, boe kan men hem er dan een verwft van maken en hij hijgde over den woor denvloed, die aan zijne lippen ontrolde. „Ik haat eene regeering die niet op eigen beenea kan staan," riep de ridder gebelgd. „Ik haat Arnout den Zwakke, die onbekwaam is zijn eigen land te besturen." „Hertog Arnout is onzcwettigevotsl spiak Jasper scherp; „wij hebben -ij daden niet tc beoordeelcn, vooral ti naar den maatstaf van het eigen De ridder beet zich op de van spijt. Wordt v

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1917 | | pagina 1