x
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad voor Amersfoort en Omstreken.
r—HFimjKG
Oe [jmbode
uSeei
de
Advf
Kantoor: Langegracht 28, Amersfoort - Tel. No. 314.
Verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs per drie maanden
zestig cent; voor buiten Amersfoort verhoogd met vijf cent voor
incassokosten. Afzonderlijke nummers vijf cent per exemplaar.
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van
abonnement pioet geschieden vóór den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Dinsdag 23 Oct. 1917. No. 59. 31ste Jaargang.
Advertentiën: Prijs per regel 12'/* ct., met bewijsnummer. Voor incasso
wordt vijf cent per maand-nota in rekening gebracht. Billijke
tarieven bij geregeld adverteeren. Advertentiën moeten Dinsdag-of
Vrijdagmorgen vóór elf uur ten Kantore van De Eembode worden
bezorgd. Medcdeelingen, ingezonden stukken en advertentiën te zenden
aan de Directie van De Eembode, Langegracht 28, Amersfoort.
Drankmisbruikbestrijding.
n.
zaak der geheelonthouding uit liefde,
zooals die in dc Katholieke drankbe
strijding wordt aanbevolen en beoefend
te beschimpen, gaat niet aan. De Ka
tholieke drankbestrijding veroordeelt
dwepers, die gcloofsgenooteri verket
teren, omdat zij niet meedoen aan drank
bestrijding. oi hun teetotalisme tot een
soort van godsdienst maken; het blijft
altijd middel en wordt nooit doel, zoo
als Jhr. Ch. Ruys rle Bcercubrouck,
voorzitter van S ibrielas en van de
Internationale Katll. Vcreeniging vooi
drankbestrijding nog onlangs op een
der sectie-vcigaderingen van den Gcl-
dcrschcn Katholiekendag verklaarde.
5u wel eens willen weten, hoe
eigenlijk denkt over geheelont
houding. Wat hij er over schreef, doet
ij naar beide kanten protesteeren!
Conclusie. Het plan voor reorgani-
Amersfoort
In zijn eerste artikel deed v. S. een
ander voorstel, wat hij zelf misschien
toch ook tc bar vond cn daarom in
het tweede artikel eenvoudig heeft ver
donkeremaand, om er het juist bespro
kene voor te substituecrcn. Daar wil
hij n.b. weer een halve eeuw terug en
van onze drankbestrijding een matig
heidsgenootschap maken, wat <1.: matige
borrel propagecrcn zal. En daarvoor
moet dan nog eens van stal gehaald
de zoo dikwijls weerlegde bewering,
dat de matige jeneverdrinker toclt ook
een goed voorbeeld geeft. Iemand, die
werkelijk matig (dc grenzen wenden hier
zoo gauw te ver gerekt!) zijn borrel
drinkt, is daarin op zich zelf genomen
niet te lakenhij kan oen zeer goed
cn deugdzaam mensch zijn, die op
lerlei gebied zijn medemeiischcn
goed voorbeeld geeft,
beeld in dc drankbestrijding heeft geen
waarde. Immers men ziet wel, dal hij
een borrel drinkt; wanneer hij liet
niet doet, daar wordt geen acht op
gegeven. De onthouding van sterke
dranken als protest tegen de drinkge
woonten echter heeft klank en stemt
tot nadenken. n ''J"'"»
v. S. telt de invloed van het voor-||6t sHfltn banden
beeld der „afschaffers" al heel gciing.QVOft bTW^k
Al zijn zij niet de vurigste strijders in
het drankweerleger, door hun voor beeld
en hun actie beliben zij ook veel bij
gedragen aan hetgeen lot nu toe ge-,
daan is. En zij zuilen nog veel kunnen,
doen, wanneer zij overtuigde drankbe-.
strijders zijn, ook al kunnen of vv.illen naBUBBMOTHl
zij om welke reden dan ook p.,-,
grooterc otter der geheelonthoudingv
niet brengen. I en
Hoe v. S. tegenover de gcheelont-.'|%z-kfsr\
houding staat, is mij een raadsel. Heel
„uo,,ich>ie vciM.art b.j .ij» l,.„,„c HffiXSS ütï
schrijven zich er „met tegen Nu. ïiclins hekendhe
ertegen verklaren zou vrij aanmntigendianiRtiiig-systcem te geve
zijn, althans voor een katholiek, wan-- 'idtlinz van voeten is
neer hij weet, hoe l'ausen cn sr.c110|>-1'Jj,ten'loor
pen er over oordcclcn cn wat, daar- ||vl>r«kkige ontwikkel!»
omtrent leert de H. Thomas v, Aquino,aiming o! ui: verkeei
de groote geleerde, wiens wijsheid aan|..dc spïkit-n. Als.tic spiert
de gehcele Katholieke theologie en'';", voeten ni'"'me'
philosophic ten grondslag ligt. bchcerjttcn, wordt ha!
In zijn eerste artikel geeft v. S. eersti; er: deel overg,
aan dc geheelonthouding het brevet dc die tlr
van uitsluitend berekend en bevi cg'lL,,
tc zijn tot drankbestrijding, waardoor, v.,„ m.-eiMId 'en s'tijfiiïiï
hij zich schaart onder dc dwepers",n en tiecnoni nn't npM.i.m
die door de R. K. drankbestrijding'' weten n-rst pijnlijkdie
steeds zijn afgewezen. In dezelfde kolom;1™** 'IjVsta'ild
evenwel slingert hij den geheelonthou-l.|Uj<C[tfn \v,iriRïgt'w(jzi';:i1,
ders Überhaupt zoodanige bclccdigm znkki-n binnenwaarts uit.
gen naar liet hoofd, dal ik het benedei4 "kitVoetii'isvortWiiR treed:
mij zou achten er op te antwoordend' .'^^'"cds'fcrkwrVVi
wanneer ik zelf geheelonthouder was^nanvallcn opintt kuiten.
Zeker, er zijn onder de geheelonthou-o'.ten ot in den er ooien ive:i.'
ders lastige, vervelende menschen en zich celtplckkcn, fcnz. De
dwepers tc vinden, maar zijn die v" ortbe
buiten de gclieclonthoudcrs-kringei. niet warc ccn stC|, K,
Dwepers 'ijn er op alle gebied: zijsrdt houterig, hon:
maken de zaak, die zij voorslaan, niet gezette voeten,
bemind, maar zij maken daarom in de vers
zaak zelf nog niet slecht. Om dc enkele^ |,uj meisje. a||J
dwepers, die men vindt, de geheclen van dvn man ver
Brosje*, Knfl
pulii-r-Medaill
Bullen, Ki-ttii
nV Hoogt J
BAARIt.-,
Technisch-èire
In de Inrii
'"8
liet
Op uitnemende wijze heeft de re
dactie van dc „Studiën", aan dt inlei
ding van wier Hervormings-nutnmer
bovenstaand citaat werd ontleend,
dezen toon getroffen van ernstig treu
rende gcloofslicfde om de geestelijke
ramp, waarin zich onze protcstantsche
landgenooteri. helaas, verheugen.
Nu in dit licrdcnkir.g*pva»~iiet werk
van Luther cn zijn gevolgen weer ac
tueel is in dc r.-penbare meening. zou
het wenschelijk zijn, schrijf: De Tijd,
het belangrijke geschrift, waarin de
Nedcrlandscli- Paters Jezuïeten de bc-
teekenis toetsen der Reformatie in den
ouden en nieuwen tijd, met enkel tc
verspreiden in katholieke en openbare
leeszalen, maar ook ia protestantiche
bockciijen en in studeer-kamers van
ontwikkelde andersdenkende landgc-
nooten, die het persoonlijk onderzoek
mede voor katholieke meeningen du:-
dat aan verbouwers van graan of rogge
een deel van hun product werd gela
ten. Voorgeschreven behoort te wor
den, dat to een zoodanig geval aan
hen geen luoorikaarleii zouder. worden
gegeven. Of echter dit geval z-ch zou
voordoen, was en is een vraag van
opportuniteit; de beslissing daarover
hield cn houdt verband met den ge
heclen toestand onzer graan voorziening.
Hierin is sinds de laatste weken gcei.
verbetering gck,m: .nveeleer las: de
toekomst zich nog moeilijker aanzien.
Art. 3 vierde lid der dislributieregelirg
is dan ook geen beletsel, dat het ver
bod aan de boeren, om eigen tarwe
of rogge voor brood te gebruiken, ge
handhaafd blijft.
it algemeen door de graanbou-
veriarigd werd. is dus niet ge-
schoon ieder mceruk, dat het
gebeurd was. Van deze tegenspraak
ituuriijk op het land met leedi
verkiezing -
G. J. Buys,
ter, P. var
an bestuursleden (aftredend
F. Wesseling, H. J. Wol-
Veen, G. H. Koiff) 2 va-
Binnenlandsche Berichten.
Groenteprijzen-
Vastgesteld zijn de volgende maxi
mumprijzen voor groenten roede kool
6, gele kool uien 8, Friesche en
andere soorten fijne peen 6, knohapen
3'/, et., alles per kilo; voor vatgroen-
tcu proiilcsnijbooncn 18, enkele sper-
cicbooucn, onafgehaald, 16, zuurkool
10 ct„ alios per kilo.
Deze prffzen zijn met 6 Nov. a.s.
van kizfelit. Dan begint ook de rcg-.c-
ringsdistributic dezer groenten. Later
zal nog spinazie in blik gedistribueerd
Geen tegenstrijdigheid.
J Men heeft gemeend een kr;
"j"?.1} genspraak tc ontdekken lusschen de
„handel,„«^r, v„, d.n Jlini.le, ,an
Behandeling Landuouw, Nijverheid cn Handel
Spier- en I aan de boeren tarwe of rogge
Deze
•rktulR
nz. Dvzi
l« Mntilimsi van Uitsluit. tfflriïtU»
Dra Ectw. Cornelius «cd
een plaatsje aangewezen in een dcr,1(j.er uilI0^dcrinlf wordcn
„boogies ommc Godls wille, waarne eenige rationcvle be-
wij hem zoo even hebben aangetrof-a* z'jike voeten, die zoo-
fen. In armoede en gebrek sleet hij^''^^'
daar de dagen zijner treurige balling- n weer Icnlgte maken,
schap, en toonde zijn dankbaarheid; gelSwkt wordt, leeren
daarvoor der stad, die hem hcrbergde.'u/Avn, Dit geschiedt door
door behulpzaam te zijn bij hel be-" strenR indivl-
graven der gesneuvelde soldaten, <ti«ttrotfe'n^cl'f kunnenVe^
in de menigvuldige schermutselingen,mders uitgevoerd worden
tijdens het beleg van Haarlem aan degde leiding.
Dieincr- cn Spaarndammerdijken v o o r jl!;''i-d kc e r d s c hoei -
gevallen den dood hadden gevonden^,, fmiche^Undeiwanrdlg
De forschgebouwde, maar zachl_ Daarom hebben voetlij-
zinnig van inborst zijnde Amsterdam! regel anncr, n.l. aan de
sche poorter, die bij hem aanklopte1 ,lu" vold1oe"d
bekleedde in de stad de hoogste
trekking. Niet de hoogste wat aangaavtoren. 't mag dus geen
in rang, maar wat betrof den afstamxperkende steunzolen enz.
van den bcgaanbaren grond. Hij wai1' schoeisel kan, zonder
torenwachter van de St. Nicolaas- o|cr 'aestJietlKlie
Oudekerk, op het Oude-kerksplein t$,cn. In sommige gevallen
Amsterdam. M's niet goed schoeisel
Toen hij binnen de deur var. hef1"- D?°r ons wordt zulk
i- „-„iligemeten, en wordt onder
boogvertrekje was, en z.jn oog zicl)|e gcmaaltt< De |Cesten
meer of minder had verzoend met lie, door ons voorgeschreven
halfduister, dat daar binnenviel doovmaakl zijn, worden ook
een klein getralied zijraamtje, bemerkti1" vandc" "Jdcr-
hij, dat de Eerw. Cornelius een sinjeu'01- Physischc Therapie,
in zijn gezelschap had, wiens kleed:00^1",^aa, To1' 177
eer geleek op een „mallc-inommP"'
pack," dan op iets, dat men dcslijd
gewoon was te dragen.
H. J.Ree
Hooggepasteu
Volle melk p
Heerlijke roo
Hooggepasteu
DE
hun eigen brood,
lid der distributicregelmg voor brooi
enz., zooals die, met ingang van 1<
October 1.1. in werking is gesteld. Ver
schillende bladen hebben zich gchaas
die bew eerde tegenspraak over te nemen
Men heeft zich daarbij echter blijk
baar geen rekenschap gegeven van het
feit, dat dc gemaakte bepaling, luiden
de „Broodkaarten worden niet uitge
reikt aan een tarwe- of roggeverbou-
wer, aan wien tarwe of rogge is ol
woidt gelaten voor het zelf bakken van
brood, nocb aan de leden van zij*,
gezin, waartoe hij behoort," onveran
derd is overgenomen uit de distributie,
regeling, die reeds van 27 Decembci
1910 af gold en die niet belet heeft
dat de Minister pertinent heeft gewei,
hteft kunnen weigeren, dei
boeren graan te laten voor eigen brood.
Het is ook volkomen duidelijk, dal
:n bepaling, die de mogelijkheid cq
laat dat dit of dat gebeurt, geen-.:
beteekent, dal het ook gebeurt cn ei
duidelijk is het, dal de regeling om
ledig zou zijn, indien niet voor
uitreiken der broodkaarten werd
kening gehouden met dc mogelijkheid,
erg-r;
i. Allerwaarschijnlijkst zal men
middeicn beramen en ook vinden, om
de verlegenheid te redden.
Gastvrij,
rerband mei de op handen zijnde
van duizenden Engelsche en
Duitschc krijgsgevangenen schreef het
v. d. D.:
Zestienduizend nieuwe gasten, dat
betecker.t zcstiendu'zend broodkaarten
inder voor onze langzamerhand on
dervoed rakende hard werkende arbei
ders, voor onze jeugd die in den groei
dat beteekent vonr ons allen min-
melk enz., en ten decle weer ver-
van den woningnood, die in
nstaanden winter bedenkelijke
fmetingen dreigt aan te nemen. Een
:omité zal wel zorgen dat al die Eu-
gelsciien cn Duitschers onder dak
Maar in de hoofdstad i
bewoonbaar verklaarde wi
En a'.s men dan bedenkt, dat
het de iamJgenooten van diezelfde bc-
lagcnswaardige vreemde „stumpers"
zijn, die onze eigen stumpers tot zwaar
dragen ellende brengen die
ich'.smisbruik e:t met verkrach-
oitze rechten, aan het Nïder-
landsche volk een deel van zijn lei
ierhoud cn noodige grondstoffen
houden, en zich tegelijkertijd voor
i ord.c da xn d- gastvrij!)-, id en
barmhartigheid van dat in-de-sr.gtc ge-
Nederland laten aanleunen
dan begrijpt men toch niet, dat
deze groote mog<
den grond ziitk.n
schaamte.
erger::
SL-n,
Amersfoortsche
Niauw^berichten.
De Yercenigmg Ambachtsschol
oor Amersfoort en omstreken houdt
ene algemeene vergadering op Wo
ag a.s. 8fuur, in de Ambachtssch
Aan Je orde zijn
Medcdeelingen van het Bestuui
Hedenavond ten 8 ure vergadering
van de R. K. Vcreeniging Geloof en
Wetenschap, in het gebouw Nieuwstraat
20. Dc agenda kondigt„medcdeelingen"
Kaasmarkt.
Aanvoer 31 wagens met 10425 Kilo.
Prijzen: f50 a f54 per 50 Kilo. Han-
r.g van de gemeetotebcgrooting i
1918.
isdagavond in Amicitia ver
gadering van „Hanze" cn „Handel en
Nijverheid" over de voorgenomen gas-
prijsbepaling.
Men meldt ons
Hoezeer tegenwoordig het groot be
lang der Patronaten voor de school
vrije jeugd wordt ingezien, kan ook
il .ruit blijken, dat in de nieuwe con
stituties der Congregatie van de Fraters
van O. L. Vr. v. h. H. Hart het Patro-
naatswerk als een der speciale liefde
werken dier in opbloei zijnde Congre
gatie is opgenomen.
Als gevolg hiervan heeft de Eerw.
Fr. Directeur van het St. Jorishuis op
het Zand, alhier, reeds eenige weken
geleden zijne medewerking toegezegd
r het nieuw op te richten Patronaat
St. Vincentiusvereeniging voor jon
gens uit de geringste volksklassen,
de plannen in voorbereiding zijn.
Een familie uit Zetten, die naar
Utrecht reisde, vergat bij het overstap
pen alhier een koffer, waarin voor on
geveer f 16000 aan effecten, sieraden
z. Toen men de vermissing ontdekte,
-•rd naar alle stations getelegrafeerd,
ich zonder resultaat. Een soldaat, die
tc Rotterdam het laatst uit den trein
was gestapt, had het valies zien staan
en medegenomen naar zijn woonplaats
Alblasserdam. Daar bleek hem uit pa
rt, dat een predikant uit Utrecht
igenaar was. Hij zond direct tele
grafisch bericht en de Utrechtsche
eigenaar werd spoedig weder in het
:zit gesteld van zijn verloren eigendom.
Opgeheven is trein 921 Amersfoort
Amsterdam (Amersfoort v. 6.56 n.m.)
Gewijzigd: Trein 227 van Amersfoort
tot Amsterdam C.S. Amersfoort v. 6.41
Baarn v. 6.53. Hilversum v. 7.04,
te Amsterdam C.S. 7.34 n.m.
De aansluitende trein 589 naar Haar
lem, IJmuidcn enz. en tusschengelegen
ations zal ten 7.40 n.m. van Amster-
un C.S. vertrekken.
Trein 27 van Amersfoort tot Amster
dam C.S, Amersfoort v. 7.18 n.m. Hil-
7-35, NaardcnBussum v.
\46, Kcverdijkschc weg v. 7.52, Weesp
8.01, te Amsterdam Mp. 8.13, tc
tsterdam C.S. 8.22 n.m.
Dc vergadering, die in verband met
het 4e Eeuwfeest der kerkhervorming,
zal gehouden worden van allen, die in
de H' rvurmde gemeente te Amersfoort
6EHI
Prima kwalit)
TELEPHOON 2j
Firma Weo
Inkoop van
■«- Repar
Speciaal adres
In de herberg nu, waarin de g<
sprekken over de strubbelingen va
den dag liepen, was de Luiker waal cc
niet alleen ongenoode, maar ook or
welkome gast. Zweeg men morrend
wantrouwende blikken,
hij pas zijn voeten op den witge-
schuurden en met zaagsel bestrooiden
herbeigvloer gezet bad, de ver
kropte woede om het binnenbeden
van den gebaten vreemdeling, die zijn
piek beschikbaar had gesteld, om de
kerk- en altaarroovende geuzen van de
heiligdommen der Katholieken af te
weren begon zich weldra lucht le
geven. Het vreeselijk beleg van Haar
lem, door Alva's zoon Don Frederik,
door het volk „domme Vrcdciick"
genoemd, was in vollen gang. Men
kwam langzamerhand echter van zijdc-
lingsche toespelingen op rcchtstreekschc
aanvallen tegen dc Vroedschap der
stad, maar bovenal begon een locd
maadredenen los le barsten teget
den gehaten vreemdeling. Het zuide
lijk warme gemoed van den wael be
gon vonken te schieten, en toen hij,
tengevolge daarvan, in Viaamschcn
tongval den mond geopend had
wat weerspraak ten beste te ge
voelde hij al heel spoedig zich opge
drongen door een acht- of tiental
breedgeschouderde Amsterdammers, en
lag binnen minder dan een minuut in
dc modder van de Engelsche steeg te
[spartelen. Niet bestand tegen de over
macht, ging hij zijns weegs. A
komen ter hoogte van liet
steegje werd luj verradclijk va
aangegrepen en met een knijf den
kropslagader afgestoken. De ptiester
loosde een diepen zucht, en toen hij
Wabbe vroeg of men den mooi denaar
had gegrepen, zag de laatste duidelijk
op het door modder cn het vuil bijna
onzichtbare gelaat wn den vreemde
ling de krampachtige trjkken
plotselinge» schrik verschijnen. Toen
Wabbe verhaalde, dat men na
ding van het lijk tevergeefs den
denaar had opgespoord, kwam het af
zichtelijke gelaat van den geheimzin
nige» vreemdeling weder geheel te
voorsïhijn. Het lijk was naar de Kors-
jespoort gebracht en wachtte daar op
eerlijke begrafenis, waarbij de
priester zijne geestelijke diensten
bewijzen.
Men vergist zich als men denkt, dat
de trompetter hel bericht var den moord
op den wacl als hoofddoel
bezoek aan het „boogie" beschouwde.
Zijne komst had nog ccn andere
leidende oorzaak.
Den 8en December J 572 nan
beleg van Haarlem een aanvang. Van
dit vreeselijk beleg, waarvan
afgrijzen zal blijven gewagen, zoolang
er historie zal worden geschreven,
ondervond Amsterdam maar al te wel
den terugslag.
Don Frederik sloot Haarlem binnen I
i dichten ringmuur van krijgsvolk
onophoudelijk zonden de belegerden
door middel van postduiven, brieven
den Prins van Oranje, waarin hem
het ontzet van de benarde stad
werd gesmeekt. Den 12 en December
1572 zond hij, tot dit doel, Lumey
met 4000 knechten. Dit legertje werd
door de Spanjaarden bij het Manpad
uit elkaar geslagen, en Lumey kwam
hel rampzalige overschot van zijn
troep, ontmoedigd, den Prins bood
schappen, dat er tweeduizend man in
hel gevecht gebleven waren. Na de
mislukking van dit ontzet aan de land
zijde, werd tr beproefd of men den
toevoer van levensmiddelen voor de
Spaansche belegeraars niet afsnijden
kon. Dc watergeuzen van Hoorn, Enk-
liuizen, Edam, Monnikendam en uit
Waterland voeren over de Zuiderzee
het Y, naar dea Diemcrdijk, door
staken dien, om met hunne galeijen in
het Diemermcer te komen, en de
schepen aan tc klampen en buit te
maken, die toevoer van proviand, over
Amsterdam tot de belegeraars moesten
brengen. Van Spaansche zijde werd
dit met kracht te keer gegaan, en de
Watergeuzen geslagen. De laatsten
echter, gaven den moed niet op. Om het
manoeuvreeren der Spaan-chen sche
pen te beletten en hun een dooi tocht on
mogelijk te maken, lieten zij een zestiental
groote schepen in het Y zinken.
Wordt v
rvolgd.