Effecten, Coupons, Prolongatie Safe Deposit. E KAtHQMEK NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT VRIJDAG 30 NOVEMBER 1917 3lB JAARGANG, No. 69 _|r Dinsdag- en Vrijdag- middag. Prijdfr drie maanden üo cl.; builen de stad Aïfrsfoort li5 cl. Afzonder lijke nrs. 5 cl. pewcmplaar. Ahonncmenlen kunnen elke wedf ingaan, doch opzegging van abonnemcnftfoel geschieden vóór den aanvang van ecqdcuw kwartaal. immer bestaat uit twee bladen. ~K^kSTK BLAD. J. B. SCHEUER AMERSFOORT. Langegracht 32 - Telefoon 254. Administratie- en Effectenkantoor- Aankoop en verkoop van HHecten, Verzilveren van Coupons. Sluiten van pro longatie. Kantoor geopend van 9—3 uur. Wijsbegeerte. Tweede Les van don Cursus door prof. Dr. Hoogveld Ie Amersfoort. C. Het derd.- vraagstukVerhou ding der Wijsbegeerte tot geloof en theologie. Dit v raagstuk gouden we rink kunnen formulecrende wetenschap-1 pelijke vrijheid van den geloovigc Vrijdenkerij't is een behendige zaak om zich meester ie maken va» een woord. Wij katholieken kunnen ons naar recht cm rede vrijdenkers noemen wij willen en wij mogen hel. Voorop mort gaan een duidelijk begrip van de rcl.it.t. Geiooven is hier te verslaan als de act waardoor wij op getuig v.i" God aanvaarden, wat Hij oper.bvait. Op gc/ag iets aanvaarden is rcdrlijk wan neer omtrent de kennis van den per soon en zijn waarheidsheldgeen twijfe' beslaat. Geiooven is objectief genomen, dat wat door dien aci. aanvaard wordr. Theologie als wetenschappelijke ver handeling over de ope b irmgsgcgevc.-.s. theologie als wetenschap is de tieicde- ueering van geloufsgrg .ens. H t vi« stuk geldt niet alleen voor den Katho liek, maar voor ieder, d-c en openbaring aan vaardt. ei houding van Wijsbegeerte n theologie zijn vier dingen velen die deze dwaling (Averroismc) boude». Als de waarheid pluriform is, zeggen wij, is er geen waarheid. volgende les zal docent uit eenzetten ,,Hoe de pluriformiteit v/d waarheid onmogelijk is hoe de funda- menlcele wet van onzen geest zou ii niet den hee- Ovcr de i tot geloof te zeggen le. Hoe 2e. Als bepaling, i viij deuken r 3e. Eenige historische formul cr in omloop, daar behandelen hnuudigi Eilulsiinleiliging. ld't is maar goed, dat de bla deren van de boomen zijn, anders zou nog wel eens een omrollen. Je ziet last geen nicnsch op straat; 't is oi k >g g. en weer om cell hond builen deur te j .gen. Nu ja, late 'en dag klagenhet kon erger. Maar wat ine in die klacht het weer opviel, dat is, dat je plant, een dier en een mensch genoemd hebt. Laten we liet daar eens over heb- >cn, want die dingen vertonnen een ligcnaaidig verschijnseln.l. daar zit leven" in. Waar zouden die levende wezens toch vandaan koincnof zouden ze misschien aitijd gewecsl zijn Wel heb ik r.ou van tn'n leven I dat U U toch wel beier Mhr. Nog niel lang geleden heb ik duidelijk hooren bewijzen, cn door een zeer geleerd dat liet geheelc wereld: tclsel ecist een gasvormige massa geweest aurin een groole hitte heersclile, 1 cr onmogelijk iets in kon leven. .vertuigd bentnu alle geleerden, I: vor uiig van .ie aard bcslu- hebben, zoowel or.gcloovigen als lal behoeven we niet te bewijz als er dan een tijd geweest r geen leven was, waar komt het dan toch vandaan Toch zeker van één van deze twee .rzaken ofwel van God, of van iels lilc God n.l. liet schepselen als et levid wezen voortkomt van hei h pscl dan moet dit ofwel ziclu -if ll. b- li voortgebracht," ofwel dojr c an- li schepsel (in dit geval I:v n- loos schepsel, want levci was cv nog iel) zijn voortgebracht. Na zullen we eens zien, of <h «•-'• ursiveerde „ofvvel's" ook waar kunnen voudigsten bloem bewonderen, zoodal we bel met den besten wil der wereld niet kunnen namaken, is bet dan wel verstandig om te zeggen, dat is alle maal bij toeval zoo ontstaanof is h.-t niet veel verstandiger om te zeggen, dat alles is gemaakt door iemand, die een reusachtig groot verstand moet hebben, die heel wat kennen en kun- oet, om zoo'n kunststuk te Me dunkt, je moest nu wel inzien, er een God moet bestaan. Ik zal er eens over nadenken, Eerw. G. WIEGERINCK, kapl. en wij du verhouding r dan 'nog sprake Ve ntnken daarom een wandcli ,r Itit Laboratorium eu vinden d< i gr.,oten scheikundige Pasteur bezig I zijn proeven. Deze geleerd* It juist een flesch water uil e bur.ge sloot gebaald. (Je weet it water reusachtig veel levende wezentjes verblijven, die je met den .Op heel goed kuilt zien). Mlt'. Pasteur heeft de lucht, die boven bet do flesch was, met de iuelit- cggepompt; het water is d luchtdicht afgeslotenhij kookt 1 ter, en alle levende w. «entjes ui I ter zijn d.is den ma leld.iod gesti i. Zoo liet hij het vier jaar staan hoe of hij ook zocht ir.i keek. cr kw< geen zier leven in. Toen liet hij lucht bij komen, maar lucht waarin o geen levende wezentjes waren (hij liet eerst de Incht cr bij door gloeiende buisjes, en dus waren ook de lovende wezens in de lucht gedood andere keer, stopte hij in de buisjes, waardoor de lucht bij het water Uw. fijne .zitten), Zoo l.ct hij nan, maar er kwam 't water. Toen hij Credo quia absurdum, ik geloof omdat bet ongerijmd is. b. Credo ut inlelligam, ik geit opdat ik bcgiijpc. c. Philosoplna est sucillaTlu Mngi De Philosophic is dc dienstmaagd de Theologie. 4e. Hoe is het onderscheid verkeerd opgevat omtrent de verhouding jlu schcn geloof en wetenschap. ad. 1. Vóór dat de verhouding k woulen bepaald, moet vast staan a. dat ons verstand waai beid k. b. dal het opcnbariiigsgegcven a soiuut waar is, wat een reeks a-iderc waarheden veronderstelt. c. dat pluriformiteit der onmogelijk is. Twee tegenstrijdig, dingen kunnen niet te gelijk waar zijn. Een verstandelijk gegeven openbaiings-gegeven kunnen onmoge lijk in strijd zijn. Hieruit blijkt noodzakelijk (lat dc tedt- aan het geiooven moet voorafgaan. Dispuut over de voornoemde stel lingen is mogelijk, maar zijn deze aan vaard dan volgt met noodzakelijkeid de onmogelijkheid van tegenspraak t..s- schen geloof, theologie cn wijsbegeerte. Een geloofswaarheid kan dan boven, nooit tegen de rede zijn. Schijnbare tegenspraak moet worden opgelost óf door juistere kennis van wat als open baring mag gelden óf door revisie v/h rede-proccs. Ad. 1. a. Ons verstand kan waarheid kennen. Kenniscritick moet de grenzen van ons kennen uiteenzette». Als wij niet in staat zijn waarheid te achter halen, houdt atles op. b. Ik mag niet geiooven of ik moet het inzien. Wij moeten aannemen dc voor de rede voldoende bewezen (.pen- baring, openbaiingsicil, cn als dat lei: een bepaalde stelling uitspreekt, is lie' geloof. Wil en Gods besturende giuad, komen er bij te pas. c. Twee dingen die elkaar uitsluiten kunnen gelijk niet waar zijn (plmifor- op de seconde af op lijd zijn, miteit.) In onze dagen hebben wij ei wij het kunstig wi ervende wezentjes let weer een tijd log geen leven iindclijk eenige tt vaarin ook vele v; lijn, bij het wf inkele uien, weer vol levende dingetje! Dusin water, waarin geen ie. komt van self gem leven in water, .arin geen leven is, fins lucht, ook geen leven is, komt ook geen leventerwijl in water waarin g. leven is aanstonds leven komt, als lucht bij komt, die seif /erende wczi bevat. Dus we mogen toch wel besluiten ven ontstaat uit iets, wat ook leeft. de schepping echter is een tijd ge- cest, dat cr niets leven konnu be staat het leven dus het leven komt iemand, die buiten en boven dc schepping staat: d.i. van God. Wanneer wij nu behalve duidelijke bewijs, oog eens we. schepping gaan rondkijken, eu zien hoe aan het uitspansel niilüoonen hemel lichamen door elkaar kruisen grootere snelheid dan van een mitreinen daar Voorbereiding. Het lijkt met de voorbereiding der verkiezingen van 1918 in de Katho lieke partij thans als van een leien dakje gaan. Dc ki.skringbesturen werden aal gevormd cn er bad een alge- ene vergadering plaats, die alle be en vertegenwoordigd vond cn waar- een zeer vredelievende en tjeh •erkxame toon klonk. De eenheid van actie schijnt verzekerd, de beste wijze werken is aangewezen en nu na dien eersten stap moeten we voort met versnelden pas, zonder rust of aarzeling, '.int bet is anders zeker, dat we het dpunt niet meer op tijd bereiken, ïr valt nog zoo ontzettend veel te werken, dat een mensch met niet te veel energie al spoedig zou zeggen het is onmogelijk otn klaar te komen. En toch het moet, en gelukkig het kan als we maar aangrijpen terstond iet weer loslaten voor we den prijs 19 i 8 binnen hebben. Er moet vooral gern zelfbedrog zijn! Dat dit niet bestaat bij de groote lei- is natuurlijk. Zij begrijpen meer genoeg de moeilijke omstandig- 1. waaronder het nieuwe kiessiel- noct worden ingevoerd. Maar als n de lagere regionen van plaat selijke kiesverecnigingsbesturen oon kiezersvolk komen dan >aar al te zeer dat er nog te veel :lat euvel wordt geledi s we verscheiden kiesvereenigingen ons heen aan het werk r niet aan het weik zien, terwijl iechts de helft of een der" re hunner gemeente als lid mogen cn, dan rijst de vraag, vrat sl d( der gtoole leiders zal helpen? ant het is moeilijk ten allen tijd den gewonen kiezer voldoende politiek icf bij te brengen, het zal nu dul c moeite vragen. Vooreerst omd; m enkel vraagstuk meer de aandacht it tenzijwat zullen zullen we stoken I Het volk voelt oogen- blikkclijk niets voor zijn uitgebreid kiesrecht, voor de evenredige vertegen woordiging. voor het vasthouden aar; de beginselen i:i hrt s'ac;s!even. Ten rccil.: bre':gt het nieuw: kievit' lOvecI verandering dat slechts m tmoeite nv.'gzame kennis kan orden bljg'br Wa-meer men nagaat, wat voor be lt" van den nieuwen toestand er* tt merrcndecl l-elt, dan komt it het besluit, dat iedere» dag v ■tt iltct de propaganda en de cm keling tot groot schade dreigt t« worden. '«ei. lakkelijk gebracht. Evenwel stemde spr. toch tor met het oog op art. 192. De anti-these. De beraadslagingen over de Staats begroting in de Tweede Kamer zijn aan den gang cn bij die gelegenheid probeeren de politieke leiders elkaar eens aan den politieken tand te voelen, om daar te gelegener lijd natuurlijk gebruik van te maken. Het zijn de voorgeveebten van bet politieke tournooi. cr een schrikbeeld voor alles anti-clericale politiek doet, nl. de Antithese. De juiste scheiding indertijd door Dr. Kuijpcr zoo duidelijk gesteld, lus- schcn de godsdienstige en materiilis- tischc levensbeschouwing. Aan het voeren van principieele politiek heeft de linkerzijde een broertje dood. Dat verliest ze altijd, omdat ze geen steekhoudende beginselen op houdt. Het is alles scharrelpolitiek. De antithese politiek moet dus dood. „Ze is al dood", zei Mr. Marchant een vergadering van den Vrijzinnig- Democratischen bond. .Ja," zei Mr. Troelstra in de Tweede Kamer, „die antithese politiek is dood". tegelijk met dc internationale gestorven. In Stockholm heb ik nog kunnen overtuigen of laatstgeno de ook schijnbaar dood was. Maar n hoor, dood is zij als ecu pier". En daarna ging ie bemoedigend io:t„Na den oorlog krijgen we wat anders dan krijgen we den strijd var democratie legen conservatisme o Vergenoegd keek dc roode leider di amer ror.d, knipoogde tegen Mr. Mar chant, alsof ie zeggen wou „Fijn, hè dat heb ik 'in eens knapjes ging zitten, overtuigd, d lijdertsbericht algemcene i Jammer echterhel bericht kwam el, doch de begrafenis echter had el plaats. De familie wilde stoet, om de doodeenvoudige reden, it.er geen dorde was. Mgr. Nolens zei,.De antithese leeft et allcci, doch is zelfs springlevend Dc Savotni.- L .liman en V aort van Zijp kwamen ook tien, dat zc niet ter begrafenis kwa- en, want zij hadden zich, tegelijk m Dr. de Visser, van den welstand vi politieke wezen overtuigd en., deze was u istekend. Dus.... de antithese is niet dcod. zij leeft. Duidelijker kan het wel niet gezegd wotden. Ja.,., ja, Mr. Troelstra.. niet dc wensclt, de vader van de ge- Toen wij de redevoering ocialislcn-leidcr lazen, dacli daar direkt„Zou i. Prov. Utrocht- wel v dat het iweest is als nu. We hebben cmplicht gekregen, zoo zeggen onze kiezers komen ter stembus en candidate». I)at is zoo helder ais pompwater. Maar cr is ook rog mogelijkheid, dat ip den candidaat va\ partij. En er zal wel niemand 'and zijn, die maar even onder het volk rerkeerd heeft, of bij weel, dat deze mogelijkheid in de huidige omstandig heden grooter is dan ooit. E ke stem, welke we winnen, telt mee. De uitslag zal voortaan een beter beeld van onzen ijver geven dan vro ger. Staan de zaken aldus, dan mo de eerzucht zijn van alle Katholiek: het getal stemmen zoo hoog mogelijk ■p tc voeren en onze partij de zetels e bezorgen, waarop ze recht heelt. Binnenlandsche Berichten. Oe Eerste Kamer heeft op haar beurt alle wetsvoorstellen aangenomen, betreffende grondwets herziening en wat daarmede samenhangt. De heer Reekers had bezwaren. Hij meent, dat allcinans-kiesrccht een be derf zal zijn voor de politiek door het met I opnemen in het kiezerskorps van velen, blik- die geen ander doel hebben dan blik- de gemeenschap te halen wat zij kun- den Hemel altijd I tien. Vrouwenkiesrecht zal schade toe brengen aan liet gezin, terwijl bov dien geen finale kiesrechtregeling wordt •Maatschappij tot di te slelien van dc eigendommeu (kabels) van de Hollsndsch? Electric, teits-Maatschappij, ten laste der pro ie ecue gddleemng aart te ga; f 275.000, rentende 4pCt. m aflossing van ten minste 3 pCt. per jaar. K. S. A. Men schrijft ons Maandag vergaderde tc Zwolle het Dioc.-Comité voor dc opening met den Christclijkcn groet herdacht dc voorzitter, ntr. baron Van Wijnbergen, het 12'/2-jarig bestaan hcj Dioc.-Comité, sprak bierbij voldoening over de vele werkzaamhe den in dat tijdperk verricht en wijdd' een woord van hulde aan den lieer rst tot Voorst die sedert de oprichting bestuurslid is. ")c voorzitter wil nu wijzen wat den oorlog valt te doen op sociaal- economisch gebied, want cenc omme keer staat tc wachten, waarbij wij, door actief tc zijn, moeten trachten in de goede richting tc blijven, cn deze te doen volgen. Vermeerdering van Co mité's is dringend noodzakelijk om aan de K. S. A. meer uitbreiding te geven. Daarbij komt de voorzitter op tegen het stichten van organisaties die het werk van dc K. S. A. uit de hand Je K. S. A. heeft dc goed keuring der Bisschoppen. Mededeeling werd gedaan vati di toetreding van den R.K. Voetbalbond, vertegenwoordigd door den WelEerw Heer J. van Wijk, die door den voor zitter werd verwelkomd. De beer Bianchi las hierna de notulen, die onveranderd werden goedgekeurd, De heer Van Spanje, penningmeester, COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING H. L. A. DULLAERT Co. AMERSFOORT, Tel. Interc. 363. SCHERPENZEEL, Tel. Interc. 2. SOEST, Tel. Interc. 6. Oorlogsberichten. Van de oorlogstooncelen weinig bcAangiijk nieuws. Zoowel in Frankrijk als in Italië wordt bloedig gevochten, doch zonder dat een dei partijen een stap verder komt. Het brannpunt der vechten in Frankrijk is de sireck ten estcn van Kamcrijk. Il ItaliË wordt l herigst gestreden tussclien Brenla Piavc. Het wordt echter iedcren dag inder waarschijnlijk dal dc Ccntralen de Italiaansche verdedigingslinie hier bracht een finantieel verslag uit cn constateerde een belangrijk mindere ontvaugst dan in vorige jaren. Hij weet niet hoe in de toekomst daarin stijging te brengen. Met voldoening verklaarde de voor- ter dat er steeds veel voor de Katho lieke Pers gewerkt wordt maar gezien de vele moeite en offers voor de neu trale pers, wilde hij krachtig aansporen om onze Pers meer te steunen en een sterke propaganda te voeren om niet overvleugeld te worden. Reeds op 't platte land doet de neutrale Pers ccn groote sprong, iets wat door ons niet lijdelijk mag aangezien worden. Ver volgens wijst de voorzitter er op dat alle Katholieken sociaal vereenigd moe ten zijn. Helaas velen staan nog buiten elk verband, en om dezen te benaderen en. acht spr. het gewenscht lijsten aan te leggen en huisbezoek te doen. Apeldoorn verklaarde dat daar vi :t werven van nieuwe leden i' -icccs gewerkt is en geeft verder duidelijke verklaring van de w waarop zulks geschiedt. Dc voorzi sympathiseert volkomen met deze wijze van bandelen en steit dezelve als »"'•*- beeld. Bussuin geeft een beknoptere .-an handelen aan; de gegevens den hoofdzakelijk verschaft door de 'astoric. hetgeen de vergadering niet .-oldoendc acht. Bussum vvenscht meer nettwerking van middenstanders- en irklieden-organisaties. I 'it laatste was ook het gevoelen van Hengelo, waarop de voorzitter aanmerkt, dat de midden standers hiervan voor een groot deel de schuld dragen, terwijl zij niet actief genoeg waken voor hunne belangen ook dc geest voor samenwerking genoegzaam in beoefening wordt gebracht. De HoogEerw. lieerde Wit besprak :t nut en de vele werkzaamheden in een bevolkingsburcau verbonden i wil gaarne de aandacht daarop vestigen, doch raadt aan dit goed in te richten opdat hot een werkelijk bureau zij. De penningmeest cr op, dat hieraan vele kosten bonden, hetgeen door Amersfoort werd toegestemd, uit hootde van een ge houden correspondentie met andere Bij de rondvraag gat dc Eerw. Heci an Wijk te kennen dat het vooi loinsche jongelieden niet geraden i; :h bij den neutralen Voetbalboni in tc sluiten wegens de gevaarlijk' omgang met jongelieden aan wier gods dienstige cn moreclc opvoeding vaak geheel ontbreekt. Hij wijst op den K. Voetbalbond, die alles in 't werk It om bij de ontspanning ook de geestelijke en morcele vorming in liet oog te honden. Vervolgens beveelt de Eerw. spr. de R. K. Voetbalbond aan voor fmantieele hulp die volgens den penningmeester, niet door liet Be stuur kan gegeven worden, dewijl bet verplicht is dc gelden af tc dragen aan het Centraal Bureau. Nog werd door den lieer Van V oorst tot Voorst dank uitgesproken voor de i hulde hem gegeven cn tevens dank gezegd aan de afgevaardigden dc bijwoning dezer vergadering. Gemengd® Berichten. for- de koloniale oorlog ge- indigd met den val van Duitsch Oost* Vfrika. De bcz-.lliiig (lie meer dan drie aar onvermoeid gevochten heeft tegen Ie Etigelsch en Zuid-Afrikuanschc roepen, heeft zich teil slotte moeten .vergeven. Duttichland heeft nu de Te B.dij! weder i tlusti -. liet o anleidmg var treden der onafhankelijke socialisten, i Hermann K-.t.ch gaf de volgende voorstelling va:: li.i optreden der tanks in den siag v.in Kanienil.l i zeer groo- ten getale, ongeveer 40U st-.ks, schoven •Ie monsters voor het vijandelijk voet- op -leze wijze <i= voorste a f van verbindingen S 3 Z;j tu-.-clivn de beide i-; li !::.-n van de tanks was i d i ir de» walm der oniplc.fi i; I waarschijnlijk ook do b^ij v an r.Likpotten zóó mocilijl&j .•.kennel, dat men kan zeggen*, tegenstander de overronipeUo®W r. Iii-'cheil is dc stoot opg* 5- ilct marn.ocdi# k i - ci. »::i"-. gev.-chtcn va II ma de me; sters gevoegd lam v or Kamcrijk heft et?' en 'iiiifg..'vccht van meer danfO-j achen infai l wonden. Vol. der Ei, zijn nieuwe hevf '.-CM ter. WesL I u-schen Baurnjj! lirilrg llvijand de DlLj ctded'girgsró:!binnen. Rourj, tame «ingen| c Eng .tl buis '■•leder. i de A ij.uid :!i. Dc Duit 200 g. v* het B.u.-lo laakten nu-ci v.rovrrder clunegcwcren. De Russische bcwindvocrdenJU eren alle vroeger gesloten verdeer- ruit blijkt, li e de EngelscKjne ische leide s der buiicnlaiipetB aangelegenheden alle leden Indd^had de publicatie tc ducht?: Het «vlnu, is voldoende om allen dffted cn inzien, dat de E-,lentl>r- vrijhci'l cn recht, noch in hinde lang van de onafhankelijkheid derf .oiken oorlog voert, maar dat ha« verstrekkende veroveringen en eiulz veranderingen in Europa <s< ligt Ontspanning voor Militairen- Ondanks de herhaalde protesten katholieke zijde en de heele of halve toezeggingen van den Minister van Oorlog, is het met de ontspanning»- gelegenheden voor de .militauen maar :urig gesteld. Telkens komen klachten van mili tairen, die een uitvoering bijwoonden daar in hun godsdienstige overt"" ging ernstig werden gegriefd. Het dvbiit-eren van dubbelzin» h.den eu het zingen van zoogetaa „schuine liedjes" is dan vaak sefcer en inslag. o de t van De vorige week, kwam te <Fene i landbouwer met paard en '6'°f liet veld. Onverwachts komtj~*P* .ut niet groot gewei aa; s-.clleP«» dier komt róó dicht bij dat hfl"t00'' grijpen. Tijdens d? worstelii^ °"d' hit di.r t schreeuwen, waar.' Hv paard barg wordt cn wcglo",ouw mort h d e. loslaten om h™ °P S."fil",'tt "j.: Tilbu'i.'cllFabiil Ii i bil'»' tdihr --i-oors iiUjkc Tilburgschv yf licijnen, fcedom ykrlng

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1917 | | pagina 1