DE KATHOLIEK NIEUWS. EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT DINSDAG 19 FEBRUARI 1918 31* JAARGANG No. 91 H" Blad verschijnt Dinsdag- en Vrijdag- middag. Prijs per drie maanden GO et.; buiten de stad Amersfoort 05 ct. Afzonder lijke nrs. 5 ct. per exemplaar. Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden vóór den aanvang van een nieuw kwartaal. Binnenlandsche Berichten. Geloofsleer. In „De Tijd" lazen we onlangs dc volgende mededceling „Een Haagsche bekeerlinge uit de hoogere kringen, verklaarde na hare opneming in de Katholieke Kerk, dat het haar toch zooveel moeite gekost had, met den katholieken godsdienst in aanraking te komen. De katholieken verbergen zich achter een dikken muur. reide zij, zij scheiden zich in alles af. De leeken zijn huiverig om met anders denkenden over hun godsdienst te spre ken en om nu ineens naar een pastorie of een katholieken priester te gaan, dat stoot natuurlijk de meeslen tegen de borst. Eer men daattoc komt, moet men eigenlijk in zijn hart ai katholiek zijn. Ik heb in den letterlijken zin den katholieken muur moeten bestormen, om in de binnenwerken door te dringen. „Is dat wel de bedoeling van Christus? „Ik ken nog zoovele heeren en dames uit mijn omgeving, die heel graag wel eens wat meer van den katholieken godsdienst zouden hooren, maar die geen kans zien, dat op eigen initiatief tut de elkaar vaak tegensprekende god geleerde boeken van alle richting te gaas opdelven. Zou het niet mogelijk zijn, eens een cursus te organiscercu, te gevea door een katholiek van naam, voor niet-k3lholickc toehoorders, die- althans zóóveel belang stellen in de Roomsch-katholicke opvattingen, dut zij er graag eens in den breede over in gelicht zouden worden, en dat niet al leen omtrent de dogmatische, maar ook over de praktijk der katholieke devotie in den loop der eeuwen. „Nadat lang het voor eu tegen over wogen en een onderzoek ingesteld was naar liet werkelijk getal der deelnemers, op wie te rekenen viel, werd aan dr. Jac. van Ginncken S. J. het verzoek ge richt, om dien cursus te geven. Deze verklaarde zich bereid en pastoor J. Jorna stond welwillend de groote zaal af. „Er zullen nu met eeu tussclteu- pooze van veertien dagen gegeven worden tien groote conferenties, elk be staande uit twee deeleneen ntin of meer systematische uiteenzetting telkens van een groep van leerstukken, ct de pauze In aansluiting daaraan kalme overweging, die er de conclusies uittrekt voor de katholickeievenspraklijk. „De eerste conferentie werd door 29 personen bezocht. Er waren vertegen woordigers uit dc hofkringen evengoed als uit dc kleine burgerij. In dezelfde zaal zaten hoog-adclijke vrouwen en een man, die een pet draagt- Onder adem- looze stilte en met groeiende instem ming werd de gelijk te verwachten was zoowel litterair als wetenschap pelijk uitstekend verzorgde voordracht aangehoord." Db Zuiderzee- Een bekend militair schrijver, majoor der artillerie W. K. van Dam van ls- icll," publiceerde een artikel over de drooglegging der Zuiderzee. Aansluitend bij generaal Eland's woorden in de -Kamer dat bijna nie mand liet goed zou vitidcu als dc mili taire overheid de macht zou hebben dit grootschc werk zoo lang tc vertra gen als zij goedvindt geeft de schrij ver aan zijn betoog deze slotsom „Rtiitn beschouwd, biedt de totstand koming der afsluiting en inperking van de Zuiderzee ook uit een militair oog punt zóóveel vootdeelen van allerlei aard, dat juist mede de verhooging van onze weermacht en van onze weerbaar heid er ons toe nopen moet om het grootschc plan hoe eer hoe liever aan Laat ons hopen, dat deze uitspraak van een vakman ernstig worde over dacht, en men er in slagen zal, dc stroeve machinerie van het militaristi sche vooroordeel uit den «"'g te zetten Gemengde Berichten. OOflVOGSBERICHTEN. Volgens te Riga ontvangen berich ten zijrt in Dorpat 300 Duitschcrs en tal van niet Duilschlarid bevriende Esthen gevangen genomen. Alle levens middelen zijn get onlisceerd, zoodat d voeding der Duitsche vrouwen en kin deren nauwelijks meer mogelijk is. Het leven der gevangenen verkeert eik osgenbhk in gevaar, daar de max-rea listen deze gevangenen als gijzelaars tegen Duitsclilaiid wenschen te gebrui ken en gedreigd hebben onder dr niet- inhcchtenisgcnonter.bcvolkingeenbloed- bad aan te richten. Uit Petrograd aangekomen reiziger' schilderen de toestanden in Rusland als afschuwelijk. Er hccrscht een alge- mccne onveiligheid. Goed gcklecde personen worden op de openbare straat gedwongen hun kleeren af tc geven, belastingen worden niet meer betaald. Hij een verdeeling va:t den grond zal geen boer méér land bebouwen dan hij voor zijn eigen onderhoud ooodïg heeft, zoodat hongersnood in dc steden niet zou kunnen uitblijve-t. De geeste lijken leven van bedelarij. In dc scho len wordt geen les meer gegeven. De Bolsjewik' houden daar redevoeringen en sporen de kinderen aan tot onge hoorzaamheid aan hun ouders. Het stelsel van omkooperij bloeit meer dan In l-'rankrijk wordt weer aan een politiek schandaal een eind gemaakt door de veroordeeling van Bolo Pasja. Deze groote avonturier, die met ntil- lioerien om zich heen smeet, ten einde invloed op de l'ransche pers te krijgi ten behoeve van Duitschland, en die dc oogen van voorname politieke per soor.lijkhf-den wist te verblinden, zal den kogel krijgen. Zijn ntiilioencn kun nen hein daarvoor niet behoeden. Bolo's machtigste vrienden worden als zijn medeplichtigen even fel vervolgd- als Bolo zelf. In Duitschland beschouwt men met inning den afloop der gebeurtenissen Rusland. Het schrikbewind der Bols- j, wiki kan onmogelijk lang duren. 't I» ccn tijdelijke verdwazing, in de geschiedenis meer gekend, maar dan I» kleiner schaal. Straks zal een meer geregeld bestuui de zaken ter hand nemen. AU oorlogspartij heeft Rusland ii middels afgedaan. De afdecling Poeldijk der Ver. Weslland zette in 1917 op de veilingen om voor f 1.520.000 aan product. De besomming in 1916 beliep f 1.420.000. Bij een rentenier te Zevenbergen is een inbraak gepleegd, waarbij een som van ongeveer f6000 i f8000 is ontvreemd, Later is het geld gevonden in den toren der ProtcstantBche kerk. Als verdacht van dezen diefstal wer den twee manneu aangehouden. Bij de echtgenootc en twee dienst boden van den burgemeester van Voor schoten hebben zich, na liet gebruik van melk, ziekteverschijnselen voorge daan. die aa:i vergiftiging deden denken. Bij onderzoek van de melk duor den keuringsdienst bleek, dat er arsenicum In het klooster der grijze Zusters te Montreal is een groote brand uit gebroken, waarbij 50 kinderen omkwa men. Van de soldalen, die in de be nedenverdieping van het klooster waren gelegerd en die de zusters hielpen bij het redden der kinderen van de 4de verdieping, werden er 500 gewond. O. W. T. Bij een winkelier in de Goudschc Wagenstraat, tc Roiter- dam, zijn in beslag genomen 48 kilo thee, die hij verkucht voor f 14 hel kilo. In een Friesch stadje kwam een schipper twee pond thee knopen. De winkelier zei, dat die fJO k »stte. Geen bezwaar bij den schipper, die de thee bij z.eh stak e:t één rijksdaalder op de toonbank lei. De winkelier sputterde, maar zweeg ai gauw, toen de schipper sprak van verkoopverbod «n maximum prijs van thee. De bezorgde bakker. De ge meentepolitie tc Heemskerk heeft eer, broodbakker bekeurd wegens het te licht afleveren van brood. Aan drie kropbrooden ontbraken tc samen 3 ons, Blijkbaar vrcesdde bakker, dat de. msüsclicn zich zouden Hel luiiJsUchliugverbod is uitge vaardigd, opdat dc regeering meester zal kunnen worden vaa alle varkens- vlecsch, wat r.oodig is tot bereiding van de eenheidsworst, die binnenkort word! beschikbaar gesteld. Een tweede voordcel van dezen maatregel ligt hierin, Jat het varkensvleesch nu niet uitslui tend kan verhuizen naar de meerge- goeden. Voor verschillende plattelanders genoemd verbod een tegenvaller. En de boeren, die «en varken gemest hebben, is hel een hard gelag, als zij zelf geen stukje spek daarvan mogen behouden. Van het graan, dat hij verbouwt, mag hij zelf geen brood bakken, en 't varken, dat hij mest, kijjgt hij zelf geen spek. In 'l voorjaar, in hooibouw, in den graan- en bietenoogst. waarin zeer hard gewerkt wordt, veel harder, dan een stedeling zich voorstelt, n een boer, een bot renarbcidcr, juist n flmk stuk spek gebruiken. Het spreekt vanzelf, dat alles zeer onaangenaam is, maar we moeten wel bedenken, dat de oorlogsmisè.-e ons anderen wordt aangedaan en w< daaraan niets kunnen veranderen.iNeder- laod is bezig zijn voorraden op te eteD, en uitzicht op aanvulling bestaat er niet. Het wordt dus eiken dag moeilijker. Wij eten ons geregeld aimer. Naar men verneemt, is binnenkort te verwachten een wijziging in de post- ir drukwerken eu kwitanties. Bij de nieuwe spoorwegdienstregc- ling, die Maart iu werking treedt, zai een nieuwe sneltrein VenloAmster dam via NijmegenKesteren worden ingelegd. Het ILjarig dochtertje van een machinist is in de machinekamer van de Technische Hoogeschool te Delft door een machine gegrepen, gruwelijk verminkt en terstond gedood. Te Nieuwaal is een vrouw, die 's avonds met haar ongeveer 14 jarig dochtertje huiswaarts keerde, door de duisternis misleid, in dc sloot vóór haar woning geraakt. De moeder werd bewusteloos er uitgehaald, doch het meisje was verdronken. Voor levende varkens is vastgesteld maximum-inkoopprijs van fl,50 per K.G. slachtgewicht. Dc maximumprijzen voor varkens- vleesch in den kleinhandel blijven on gewijzigd. Trijntje,, een boerin te Stecnwijker- wold. die consumptie-aardappelen aan vee voerde, is deswege door de Rechtbank veroordeeld tot (25 boete -f 50 dagen hechtenis. Naar de „Tel." verneemt, heeft het Tweede Kamerlid, Van Beresteyn, een nieuw stuk samengesteld, dat binnen kort zal worden gepubliceerd. In dit stuk geeft van Beresteyn een •verzicht van de winsten, door boeren n 1917 gemaakt. Hij gaat daarin voor •crschillende landbouwbedr ,ven in ver schillende deelen van het land na. hoe het verloop der exploitatie gedurende de laatste zei jaren is geweest, hoeveel H.A. grond er bebouwd rijn, hoe groot de exploitatie-kosten waren en hoeveel winst er per H.A. is gemaakt. Hij ver gelijkt ook de aanslagen in de belasting niet elkander en komt tot de conclusie, dat. onder de nieuwe tceltrcgeling. het jaar 1917 over 't algemeen een zeer gunstig jaar voor den landbouwer is geweest. Het overzicht zal aan dc Kamerleden worden aangeboden cn openbaar ge- Een Arnemuidsch visschersvaartuig was des morgens bij Westkapelli het visschen en kreeg toen een mijn in het net. De schipper sneed het net af en verankerde de mijn. Een torpedo boot werd door den visschcr in kennis gesteld met het feil, waarna de tor pedoboot naar Vlissingen stoomde en kennis gaf, dat er een mijn verankerd Daarop vertrok het stooniloodsvaar- tuig onder bevel van een loodsschipper, Vader, naar het Oostgat. Een luitenant ging mede. teneinde de mijn onschade lijk te maken. Behalve deze 2 officieren waren nog aan boord 18 mai Het loodsvaartuig stoomde Oostgat, teneinde de verankerde mijn op te zoeken. Dat ging niet gemakke lijk. doelt ten slotte weid de mijn toch gevonden en begaf de luitenant ter iiclt aan boord van het vaartuig. Nauwelijks was hij aan boord, of het loodsvaartuig liep op eee mijn en een vrecselijke ontploffing volgde. De commandant werd dadelijk gedood. Van de andere opvarenden van het loodsvaartuig werden 5 loodsen in de golven geworpen eu men slaagde er niet in hun lijken te vinden. Door de reusachtige ontploffing was ook het visschersvaartuig snel gaan zinkeo. Van de 5 zich daarop bevin dende opvarenden werden er 2 gered. Dc geredden werden spoedig opge pikt en naar Vlissingen overgebracht. maximum-prijzen voor rund- vleesch, die 20 Februari in werking treden, zullen, er toe leiden, dat de meest gebruikte rundvieeschsoorten weldra tegen behoorlijke prijzen te krijgen zullen zijn. Daarnaast kan bin nenkort worden verwacht de beschik baarstelling der eenheidsworst, waarop van regeeringswege een belangrijke toeslag zal worden gegeven, zoodat ook de prijs daarvan bij de verbruikers geen bezwaar zal ontmoeten. Voor de meeste soorten, tezamen uitmakend bijna dc helft van het slachtgewicht, wordt nu de prijs 65 cent per pond (zonder been), afgehaald den winkel;aanzienlijk lager dus ii in den laateten tijd. Ook vet wordt belangrijk goedkooper. Daarentegen is de prijs van biefstuk, en dergelijke stukken, zóó 'gesteld, dat de slager dooreengeaomen een behoorlijke winst kan maken, wanneer hij zorgt, niet te duur in te koopen. Mocht door den thans gencmen maatregel te weinig vee voor de slachtbank worden san- geboden, dan zal tot inbezitneming worden overgegaan. De Minister van Landbouw heeft .eenheidsworst" tot nadere aan kondiging vastgesteld "ccn maximum- kleinhandclprijs van f 1.10, per K.G. Aan de lijst van goederen aange- ezen ingevolge Distributiewet 1916 wordt toegevoegd het artikel „Een heidsworst" vervaardigd uit 10 pCt. varkensvleesch en 90 pCt. rundvlccsch. In verband met dc stijgende papier- prijzen cn de toenemende schaarschle aan karton is onderzocht het formaat der broodkaarten te verkleinen. Men is daarin geslaagd, zoodat men rekent niet alleen een groote papier- besparing te zullen verkrijgen, maar ook de kosten der broodkaarten met geveer f 25.000 per periode van 4 weken te kunnen verminderen. Meer dan een jaar lang kwamen de omgeving van Waalwijk voort durend groote diefstallen van Ieder >or, gepaard gaande niet inbraak. De diefstal bij Donkers te Baardwijk, :s weken geleden, alwaar voor onge veer f 8000 leder ontvreemd is, was de grootste en de laatste. De geheele dieven- en helersbende telt ongeveer veertig personen, van wie de meesten in arrest zitten. Men heeft blijkbaar de voornaamste aange houden, want sedert deze arrestaties hoort men niet meer van inbraak. ruwe schatting vertegenwoor digt het op de verschillende fabrieken en leerlooierijen ontvreemde leder een waarde van ongeveer f 30,000. !1 DE KOLENBRANDER. Historische schets uit de middeleeuwen. De nturen waren uit teenen gevlocl. ten cn met leem bestrekentwee vorinlooze ongeschaafde planken voi in den de deurlucht en licht konden alleen door eene opening in het dak van mos, dat tegelijk tot schoorsteen diende, naar binnen dringen. Achter deze hut was eene kleine ruimte nut ruwe palen afgcscliot' tlin Het voorste gedeelte darteltfcn ecu paar kinderen, vriendschappelijk niet een zwijn en vier ganzen in liet slijk liet achterste ge deelte was bebouwd met peulvruchten en aalbessenstruiken. Dit was de woning van Diedericl: den kolenbrander. Omstreeks denzelfden tijd, dat dc jachtstoet van ridder Jan de slotpoort uitreed, verliet Diederick zijne hut en stapte welgemoed het bosch in. Zwart was zijn gelaat, bijna even zwart als het ravenzwarte hoofdhaar dat mis schien nog nimmer met een kam in kennis was gekomenvoor Meeding droeg hij niets dan een lederen broek, en een hemd van grof linnen. Eene vrouw, die een zuigeling op den arm droeg en eene frissche deerne van ongeveer zestien jaar, oogden den kolenbrander na, totdal hij achter eene verhevenheid van den bodem verdween en traden toen weder de hut binnen. Nauwelijks was Diederick vijf t ten op weg, toen nj ie opmerkz luid plotseling door een zonderling gediuisclt weid opgewekt. Zonder eigenlijk te weten Wi.irnm, liet hij ziclt oogenblikkelijk op den grond neerval- ca kroop op handen en voeten in een soort van ondiepen kuil, waaruil hij deu omtrek kon bespieden zonder zelf zichtbaar te zijn. Hij had er alras geen berouw over, deze voorzorg gc- nomcu te hcbbir.want in dc verte bespeurde hij «en zestal mannen, di. omzichtig voorwaarts slopen. Doch al had hurt gang hun ooit niet verraden, oo voorspelden hunne gezichten reeds •einig goeds. Een hunner droeg geweldig langen zwarten baard. Het angstzweet brak den eerzanien kolenbrander uil» toen hij deze duivels- bende gewaar werd, bevende sloeg hij kruis *n kroop zoo diep mogelijk weg in den kuil,, uit vreeze van dekt te worden. De zwarte kerels slopen Item op :n afstand van een steeuworp voor bij en verdwenen spoedig in de richting van het kasteel. De schrik hield Die derick nog w«l vijf minuten aan zijne plaats gekluisterdeerst toen luj de de volstrekte zekerheid had, dat de bende ver genoeg verwijderd waagde hij zijnen schuilhoek te laten. Een poosje bleef hij roerloos i als was hij er nog niet gansch zeker van dat de zwarte bende hem „Wie waren die kacrcls?" vervolgde hij, „en waar gingen zij heer. Zij sloegen den weg naar het kasteel ir,„. Zouden zij iets kwaads in het schild teren?... Dat moet wel zijn, anders' luden zij zich niet zot zwuc hebbenj gemaakt... en zij slopen zoo stil 'rt één die eca woord sprak... Als ik ns naar het kasteel ging Diederick bleef nog cenigc oogen blikken aarzelende vree» van door de bende opgemerkt te worden, weer hield hem. „Kom," zeide hij, „wat gaan mij die kaerels aan rn wat zij willen uitvoe- Ik heb ze niet ontboden., kolenbrander, die voor vrc kinderen den kost moet verdienen, kan zija werk zoo maar niet in den steek „Schaam u, Diederickvervolgde hij na eene nieuwe pauze, „gij kunt -misschien eene euveldaad beletten eu gij zoudt er geen kwartier van uw werk voor willen kwijt zijn Mis schien hangt J3ti van Boeckel een groot ongeluk boven bet hoofd, cn hij is het die u verlof heeft gegeven or bosch uwe hut te bouwcu broodwioning uit te oefenen... neen, gij waart een slecht en ondankbaar mehsclt ais gij Item niet gingt waarschuwen..." Toen stond zijn besluit onherroepe lijk vast en begaf hij zich terstond op weg. Hij sloeg echter, eene andere ichtiog in dan de bende. Pas had hij een vijftigtal schreden gedaan, of hij werd in de verte zijn! dochter gewaar, die met een van tenei gevlochten mandje onder den arm, dc hut uittrad, Diederick wilde haar pen, doch hij bedacht zich en besloot i.ir haar toe te gaan. Diederick wenkte haar thans ziclt toe. „Gnnda, waar gaat gij heen?" vroeg hij naar zijn adem hijgende. „Waldbczién plukken, vader, het noenmaal," „Doe dat vandaag niet." hernam Diederick, „doch g.i terstond weer naar huis, sluit dc deur van binnen en kom teer uit alvorens ik zelf weer bij tt ben," Gouda keek bij het hooren van dit streng bevel, haren vader met ver wonderde oogen aan. „Maak zoo'n dwaas gezicht niet!"' irvolgde de kolenbrander, „er is on- ad in bet bosch. Als gij gezien hadt wat ik heb gezien, zoudt ge reeds lang weer tehuis zijn." „Wat hebt gij dan gezien, vader vroeg Gonda meer nicu 'sgicrig dan ontsteld. „Iets verschrikkelijks 1 Maar wat, da zeg ik u niet; misschien later wel.G; nu spoedig naar huis en doe wat ik i gezegd heb, want het is niet richtigii het bosch Gonda gehoorzaamde. Diederick hervatte zijn tocht niet, vóór dat hij eich overtuigd had dat Gouda zijn bevel volvoerde. Er was met dit al een geruimen tijd voorbij gegaan, Diederick mceade dc zwarte kacrcls tc vermijden, en zie, o schrikdaar loopt hij ze bijna tegen hel lijfHet schemert hem voor de oogenhij wil vluchten... doch het is te laat. „Haltbromt dc zwarte met den vreesclijken baard meteen voelt Diede rick een ijzeren vuist op zijn schouder. Het gezicht van liet gevaar dat hij loopt, geeft hen ai zijnen moed weder. Met een krachligen ruk wringt hij zich los, en wendt zich om, teneinde zijn aanvaller met zijn eerlijke vuisten een antwoord op zijn vriendelijken groet toe te dienen. Doch de zwarte mannen laten hem daartoe de tijd oiet, vijf hunner vallen op hem aan, knevelen zijne handen op den rug cn duwen hem een* prop tusschea de tanden wat den zesden bandiet betrof, deze zag dit tooneel werkeloos aan, daar lijj een in doeken gewikkeld pakje in zijne armen droegeen pakje met levenden inhoud, want het gesteun van een wicht steeg er nauw hoorbaar uit op. Diederick had het nochtans ge hoord plotseling ging er een lichtstraal op voor zijnen geest „zij hebben den ctfgenaam van Boeckel gestolen 1" dacht hij Wordt vervolgd,

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1918 | | pagina 1