DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28. AMERSFOORT
DINSDAG 3 DECEMBER 1918 32s JAARGANG No. 78
Verschijnt Dinsdag- cn Vrijdagmiddag. Prijs
per drie maanden 75 cl. Afzonderlijke nrs.
5 cl. Abonnementen kunnen elke weck ingaan,
doeli opzegging van abonnement moet ge
schieden vóór den aanvang van een nieuw
Kwartaal.
Tegen de Revolutie.
Een socialistische Rijksdagafgevaar
digde in Duitscliland heeft gezegd
,,dc kronen rollen over dc strnal''. En
een onzer dichters schreef: „men hoe
pelt met de koningskronen".
De schokkende val van menige dy
nastie was zoo geweldig, dat do don
derende dreun ervan zich voortbewoog
onder ons rustige volk en bij enkelen
waanzinnige gedachten door het hoofd
deed stormen.
Een oogenblik heeft vrees ons be
vangen, dat ook ons land ging wanke
len en zou meekantelen met dc groote
ineenstorting van onzo grenzen.
Maar, God dank, dc greep van den
waanzin bleek al te misdadig voor ons
nuchtere volk.
Hel Nedcrlandsche volk, van nature
lootnen moeilijk in beweging te brengen,
is ontwaakt cn opgestaan in een on
beschrijfelijke geestdrift cn liefde voor
dc Koningin cn de Regeering
Wij hebben hand in hand gelegd om
den rnisdadigen toeleg tc doen mis
lukken.
En hij is mislukt, zooals misschien
zelden een opzet mislukt is.
Nooit hebben dc straten onzer steden
zóó eindclooze en zingende stoeten ge-
En voorop gingen wij, wij Katholieken,
die eens en voorgoed „de vaderlands
lievenden bij uitstek" zullen heetcn.
Maar vóór allen gingen de mannen
en vrouwen onzer Roomsche organi
saties, die een storm van geestdrift en
vastberadenheid door heel het land
hebben voortgejaagd en in de ure des
gc vaars dat deel van ons volk zijn ge
bleken, waarin onze kracht cn vertrou
wen ligt.
Wij mochten in ons land geen open
bare processies houden cn waar zulks
geschiedde, volgde oiimiddclijk een aan
klacht cn proces en zietnu stonden
wc ineens, kant en klaar met onze
Roomsche vaandels cn banieren op de
straat als een machtige weerkracht tegen
het proces, dat over Nederland en zijn
Kcgcering dreigde voltrokken te worden.
Zoo ijlt de geschiedenis met onbe
rekenbare sprongen, thans op haar baan
vooruit. Oorlog en tcvolutiegcest heb
ben nieuwe cischen en plichten opge
roepen ook in ons land.
Aan de poort van Nederland klopt
het nieuwe leven, de nieuwe toekomst,
met driftigen klop.
Aan den opbouw der nieuwe toekomst
mogen wij, katholieken, ons niet ont
Wij zijn dc grootste parlij in den
lande en hebben die beginselen, waarop
alleen een veilige en gelukkige toe
komst kan gebouwd woiden.
verlossing uit deze beproevingen,
dan belmoren wij toch niet alleen te
vragen om redding uit den stoffelijke»
nood, maar veeleer om verlossing uit
den geestelijken rampspoed, die ons
volk in al zijn geledingen meer en
meer omlaag drukte.
We hadden nog nooit zoo veel van
stelen en helen gehoord als thans. Ja,
:in voor rechtvaardigheid vooral
heeft wel hier en daar cn bij niet wei
nigen «Cfl leelijken duw, zoo niet een
vrecselijken knak gekregen.
Moge liet zich herstellenmoge een
ieder, bij koopen cn verknopen, in allen
handel en wandel bij de strikte recht
vaardigheid en niet bij ern ongeregelde
hebzucht te rade gaan I P. S.
Recht.
Is niet de groote ramp van dezen
tijd, dat wij te stoffelijk worden, dnt
door het gewcldadig onrecht dat mn-
dom ons woedt, en door h-t feit dat
de „brood-vraag" alles in ons leven
dreigt tc ovetlieerschen, dc zin voor
rechtvaardigheid bij velen teloorgaat,
d;<» z.rdeijjkheidsbestf en godsdienstzin
bij velen kw&MD gHB
Ais wij dan vragen en verlangen
VUlilingm van hel giotli leger.
Lanssteken cn stokslagen bromde
de oude soldaat tusschen zijne tanden.
Nauwelijks waren hem deze woorden in
wreveligen mismoed ontvallen of zijn
aangezicltt werd weder helder en over
zich zeiven onttovreden zeide hij luid
Het heilig Kerstkind, dat ons dezen
avond uit de gevangenis bevrijd,
dezen nacht gevoed heeft zal
morgen beschermen.
- Hoort,» fluisterde Theodoor, «hoort
gij don wolf?»
Beide luisterden, cn een vreeselijk
gehuil deed zich iu dc diepte van
woud hooren.
«Het is een wolf,» zeide Julius
luisterde met angst.
«Hij huilt vau honger,» voegde hij
er bij en greep werktuiglijk aan zijne
linkerzijde waar bij tevergeefs den degen,
hem door do kozakken afgenomen,
zocht.
«Wanneer hem de wind ons in
neus brengt, dan zullen wij hem spoedig
zien. Toen dc oude soldaat aldus sprak,
teckende zich bezorgdheid op zijn ge
laat af, en zijn geoefend oog doorpeilde
het bosch, dat onder deu last der sneeuw
bukte. De wind zweeg cenige seconden,
cn duidelijker hoorde incn het gehuil.
Uit het Buitenland.
Uil Duitschland.
at Duitscliland thans meer dan
ooit ontbreekt is eensgezindheid.
De minister die dc demobilisatie
regelen moet, heeft geweten op den
ranhopigen toestand aan dc werkge-
'ers ontbreekt alle energie, uit vrees
'oor liet Bolsjtwismedc steenknol-
.iroductte is in bedenkelijke mate ver
minderd de arbeidsprestatie gaat on-
itbarend achteruit. Ȇe arbeiders
testen werken mplaats van t« ver
gaderen zeide hij. Maar wat de
Duitvche arbeiders doen is juist verga
deren en niet werken. Het gaat zoo
met het Duitsche volk den verkeerden
kant op.
Men wil een deel van het veldleger
dienst houden, om de orde te
handhaven. Beter dan de Duiitche
ioldateii die dc revolutie ontketend
lebocn kunnen de thans van het front
teruggekeerde troepen beseffen welke
waarde aan goede orde en tucht ge
hecht moet worden.
Zij hebben daarv.m de gunstige ge-
'olgen ondervonden.
Want wat zou van de Duitsche le
gers terecht gekomen zijn wanneer aan
de orde ook maar het minste ontbro
ken had
Om de dichte colonnea binnen den
vastgestelde» lijd veilig over de wei
nige Rijnovergangen te krijgen moet
dc meest nauwkeurige regelmaat in
acht genomen worden.
i hier heeft het Duitsche organi
satievermogen weer prachtig gewerkt.
Dat bleek ook bij den doortocht te
Keulen. Elke afdecling behoort tot een
matschtrocp. die een bepaalden weg
volgt. Door de smalle straten en stegen
•lingert zich de stoet op voorbeeldige
wijze. Kr is een methode vastgesteld,
waardoor de dagmarschcn binnen een
kader gehouden worden dat uitputting
vetbruik van krachten buitenge»!»-
zijn. De niarschwegen loopen naast
elkaarnergens kruisen zij elkaar alle
leiden naar den Rijn, diu nog als een
groote versperring vóór het vaderland
ligt. De weliswaar niet talrijke, doch
niettemin voldoende overgangen wor-
elke minuut gebruikt. Sinds meer
twee weken marcheeren de troe
pen. Hun aankomst aan dc Rijnbrug
gen is op een bepaalden tijd vastge
steld en zij zijn stipt op de minuut
aan de plaats van bestemming.
Ook hier blijkt het groote talent van
Hindenburg. De soldaten genieten er
voordeden van cn zullen die weten
waardceren.
Ook de Duiiscbcrs in de Oikrajine
,an huiswaarts. De regeering zal al
het mogelijke doen om den terugtocht
te vergemakkelijken. De Duitsche
troepen zijn in de Oekrajine niet als
overweldiger* gekomen, doch als be
schermers cn de Qikrajithor* hebben
dus wel reden tot riankbaarheid.
Dc Polen zijn minder welwillend
gezind.
Hindenburg heeft gezegd «Vroeger
beteekende ik iets in ons land, than*
it voorbij. Ik h«b mijn plicht ge
daan in het oosten den vijand versla-
in het westen bem ver van den
Duitschcn bodem g.houden. Meer heb
niet kunnen doerr.»
Hindenburg heeft zijn plicht gedaan
is lot 't laatst-, op z'n post ge
bleven.
Binnanlandsche Berichten.
Waar bemoeien ze zich mede?
Engelsche en Franscbc
laken zich geweldig druk
transport van ontwapende Duitschers
door Limburg. Ze vergeten, dat terzelf
der tijd stroomen van Kngclsche, Fran
scbc, Belgische en andere soldaten,
uit de Duitsche gevangenkampen, over
de oostgrens ons lar.d binnentrokken
waarbij niemand aan intemecring van
die menschen gedacht, noch erover ge
schreven heeft. Zij werden eenvoudig
zoo spoedig mogelijk op schepen ge
let, om hen uit ons land tc vcrwijde-
■en juist als de Duitachcrs. Zóóiter
iprak het vanzelf dat met den wapen-
itilstand ook dc interncenng niet meer
toegepast behoefde te worden.
Men vraagt zich sf. wat er bedoeld
wordt met die campagne, waarin geen
redelijk mensch iets kan ontdekken
wat heeft men voor met een optreden
tegen on* land, dat „spijker* op laag
water zoeken."
Afctand.
Om een eind te maken aan het
verstand over zijn aftreden heeft Keizer
Wilhelm II in een officiecle oorkonde
afstand gedaan van dc rechten op de
kroon van Pruisen «n de daaraan ver
bonden rechten op de Duitsche keizeri-
kroon.
De oorkonde luidt als volgt:
Ik doe hierbij voor altijd afstand van
de rechten op de kroon van Pruisen
en de daarmede verbonden rechten op
de Duitsche keizerskroon. Tevens ontsla
ik alle ambtenaren van het Duitsche
rijk en Pruisen alsmede alle officieren,
onder-oftieieren en manschappi
de marine, het Pruisische leger en de
contingenten van de bondsstaten van
den eed van trouw, dien zij mij als
hun keizer, koning ca opperbevelheb
ber hadden afgelegd.
Ik verwacht van hen, dat zij, tot de
nieuwe orde van het Duitsche rijk is
bevestigd, hen die thans de macht in
Duittchland in handen hebben, helpen
orn het Duitsche volk tegen het drei
gende gevaar van anarchie, hongers
nood en oveihecrsching te beschermen.
Amerongen, 28 Nov. 1918.
Wilhelm.
De keizerlijke rebus.
Wij vernemen dat de Kegcetlng een
commissie heeft ingesteld, bestaande
uit mr. B. C. J. Loder, mr. Sttuycken
in mr. E. A. Bies, die rapport zal uit
brengen over de positie, die de vroegere
Duitsche Keizer hier te lande i
Troolstra en de boeren.
Troelstra heeft in zijn program en
lischen staan »Hutp aan en verbetering
der positie der kleine boeren".
Ja, de kleine boeren en het platte
land hebben hem een leeljke poets
gebakken dezer dagen. Tot nu toe
schold hij op ons boeren als zijnde de
woekeriArs, winstmakers.
Thans gaat hy de vossenstreken
nemen en wil dat platteland voor zich
Neen, beste Troelstra, dat zal niet
Pf»
Willen onze boeren nooit of
nimmer revolutie.
2o. Willen ze met u en uwe si
listen niet te maken hebben.
to. Achten ze zich beleedigd dat
gij voor hen wilt zorgen.
Zijn ze zelf door Organisatie
bc»t in staat zelf te helpen met be
hulp van onze afgevaardigden en onze
Christelijke Kegecring.
Dus boeren, groot en klein nu is de
tijd gekomen dubbel hard te werken,
dubbel veel voor uwe organisatie over
te hebben.
Gij allen ziet na het gevaar! Troel
stra, de socialisten, de revolutiemakers
willen zich bemoeien met u en organi
se, Maakt front, staat pal.
De handen aan dan ploeg geslagen.
Gemengde Berichten.
Heer God wij hebben geen wapens I»
riep de officier verlegen.
Maar een vuur, heer luitenant» zeide
Johan troostend en wierp gelijktijdig
pijntakken in den gloed, zoodat het
knitterend hoog opsteeg. Hierop
ijderde zich de brave dienaar en
keerde dndelijk met een paar steviga
knuppels terug. Een der knuppel» den
officier gevende, den anderen voor zich
houdende, zeide hij: «indien het dier,
door honger gedreven, het toch waagt
ons aau te vallen, dan sullen wij hei
met slagen ontvangenwant ik voel
mijnen arm nog sterk genoeg om met
zulk een wapen ecnen hongerigen wolf
den schedel te verbrijzelen of de rug
graat in te slaan. Daarom leg u on
bezorgd ter rust, ik sal wacht houden,
cn in geval van nood u tijdig wekken.»
Met kommervol gelaat strekten zich
de brocdeis op hut leger uit, terwijl
Johan met den afgemeten stap van een
schildwacht, de kouppel onder den arm,
op en neder stapte.
Langzamerhand verdween het gehuil
in de verte, eene diepe stilte ontstond
en de nachtgodin hield haren looden
schepter over de sluimerende narde.
De vermoeienis overmande eindelijk
dc broeders. Zich dieper in huanen>
mantel wikkelende, sloten zij de
De Anicnkaansehe voedingsminister
vertoeft in Frankrijk en zal een plan
ontwerpen om Duitschland van het
noodig«te te voorzien, De blokkade
blijft evenwel gehannhnafd tot het vrr.
desverdrag tot stand gekomen is. In
den tusschenlijd bevaren de koopvaar
ders dor Geallieerden alle zeeïn, ook
op de Oostzee worden de Duitsche
handelsbetrekkingen door Engelsche cn
Franiche vervangen. Duitschland Is
allerwege van de wereldmarkt verdron
gen en zal een ongeloofelijke krach'*
inspanning moeten ontwikkelen om de
vroegere «cenomische betrekkingen te
rug te krijgen.
Medegedeeld wordt dat tengevolge
van bet bureaucratisch optreden in Den
Haag de sigarenindustrie een verlies
heeft geleden van f 75.000.000 (vijf en
zeventig millioen gulden. Millioenen
sigaren hadden in het buitenland moe
ten zijn. De schatkist zou van dien
uitvoer 30 millioen hebben gebeurd, de
fabrikanten zouden bij regelmatige af
name hun arbeiders aan het werk heb
ben kunnen houden en wij, in Holland
zouden volop sigaren hebben gehad
een tngeren prijs.
Hos zal dat moeten gaan, als de
S. D. A. P. eens alle bedrijven sociali
seert en verstatelijkt? Wat zal dat een
prachtige toekomststaat zijn
Ta Beez bij Namen Is een munitie-
trein inet 50 wagons munitie ontploft.
20 Personen werden gedood. De schade
enorm.
Te Hasselt zijn 60 wagons munitie
blijven
In den nacht van 1 Ootober werd
ingebroken bij dr. Van Landskroon
schouten te Oldenbroek. Als verdacht
van dit feit stonden voor de Rechtbank
te Zwolle terecht A. v. d. L. uit Hil-
legoin, J. S. uit Rotterdam, A. K.
Rotterdam, allen deserteurs, en P. O.
Amsterdam. Zij hebben de bejaarde
bewoners en de dienstbode bedreigd
revolvers. Uit de brandkast zijn
en ter waarde van f30.000, voort»
f300 aan bankpapier, goud en zilver
ontvreemd. De effecten zijn in bewaring
gegeven aan Rotschiffcr, alias Jople, te
Amsterdam. Voor de kostbaarheden
illcngs verdwenen hunne onrustende
gedachten door den versterkende slaap.
Deze toestand duurde evenwel niet
langweldra woelde hun bestormde
geest opnieuw in hun afgemat lichaam
onrustig voort en voerde angstige, be
klemmende droombeelden op den duis
teren uitgestrektcn achtergrond van den
nacht.
De wachthoudende, oude soldaat be
merkende dat zij onder den indruk van
ecnen onrustige» diooin waren, schudde
hen, waarop beiden met de toep «I»
wolf deai» wakker werden.
«Ei neen,» sprak Johan lachend,
i.iar droomen nare droomen hadden
u bevangen, daarom wek ik u. Slaapt
nu weder onbekommerd voort, en
droomt, zoo gij toch droomen moet,
'Ct en aangenaam.
Deze woorden sprak dc dappere
oude man op den toon van een liefde
vollen vader tot zijne kinderen. Slaap
dronken lieten de beide broeders hun
hoofd weder zinken, en welhaast
ried hunne diepe ademhaling, dat dc
medelijdende engel van hun weder uit
het gevaarvol tegenwoordige ontruk
Na eenigen tijd gewaakt te hebben
nam Johan een brandenden stok uit
het vuur en belichtte behoedzaam het
aangezicht der gebroeders, die ii
gaf hij hun f 100, den gouden bril be
leende S. in een pandjeshuis, cn dc
beleenbriefjes verkocht hjj aan een melk-
salonhouder In de Haarlemmerstraat Ie
Amsterdam. Het O. M. eischte tegen
elk der beklaagden 10 jaar gevangenia-
straf.
In zake de coöperatieve stroopa-
pierfabrieage in dc provincie Groningen
zullen de oorlogsjaren lang in herinne-
mg blijven. O.a. kwam deze herfst de
eindafrekening met de bocren-strooieve-
rancier over het vorig jiar en nu
bleek dat enkele co/lp. fabrieken het
stroo met 65 tot 75 gulden per 1000
K.G. betaald hebben. Vóór den oorlog
maakten He boeren 20 tot 25 gulden
>r 1000 K.G. stroo.
Bij een landbouwer te Diepenveen,
vervoegden zich twee personen, die
zich uitgaven voor rijkscontroleurs, of
men ook geslacht had. Dc man gaf te
kennen dat hij een partijtje spek, twee
hammen en gezouten vlec*ch bezat.
Een en ander werd door de heeren in
beslag genomen, onder mededeel'ng dat
het van rljicswege zou wordsn vergoed.
Hierna vertrokken ze naar Deventer,
'aar ze het vleesch tegeu Imogen prijs
trachtten te vetkoopen, De politie wai
echter gewaarschuwd, die de controleurs
spoedig had ingerekend.
Bij Lobith kwam een convooi van
vier lichter* met Fransche cn Engelsche
krijgsgevangenen 'n ons land. Het bleef
bjj fort Panncrdcn liggen.
Aan boord van het bewakingsvnar-
tuig, dat het convooi te gemoet ging
was de attaché de Pran«che majoor
Wilbien. Toen dc majoor zich aan boord
an een lichter begaf cn zich daar met
Ie krijgsgevangenen onderhield, ge
beurde er plotseling een ongeluk. Onge-
200 krijgsgevangenen hadden zich
den majoor geschaard, toen hat
bovendek bezweek. Allen stortten in
waarin ongeveer 30 zieken
lagen, die de menschen en plankan op
zich kregen. Wilbien en eemge autori
teiten bleven ongedeerd. Twee Fran-
schen zijn ernstig gewond. Hun werd
dc borstkas ingedrukt, tien anderen wer
den licht gewond.
Bij de familie v. d. Steur, heer- en
dames-kleermakerij te Haarlem, is inge
broken en voor ongeveer f 10.000 aan
stoffen gestolen.
De politie te Utrecht heeft aan het
Centraal station tweo personen aange
houden wegens diefstal van telefoon
draad. Ze hadden cenige honderden
meters om hun lichaam gebonden en
waren zoo op rei* gegaan.
Men verneemt uit Moskou, dat de
Bolsjewiki in October aldaar 670 dood
vonnissen hebben geveld, als represaille
maatregel tegen dc burgerbevolking.
Bijna onafgebroken gaat de stroom
van de van het front terugkcerendc
troepen van het vierde leger over de
Rijnbrug te Du«scldorf. Tot in den
nacht kwamen aaneengesloten divisies
met voile muziek aangemarcheerd.
Troepen van alle wapens, kanonnen,
legerwagens van allerlei aud, meest
alle met bloemen en vlaggen versierd,
trekken op bun doortocht meestal door
de binnenstad verder oostwaarts, door
de menigte met blijdschap begroet en
van versnaperingen voorzien. De op-
marsch geschiedt in volmaakte orde
het verkeer op straat wordt tengevolge
van dezen aanhoudenden stroom vnn
doortrekkende troepen nu en dan zeer
belemmerd en is op da Rijnbrug voor-
loopig geheel gestaakt.
ers armen waren ingeslapen,
t maakte een schoon, roerend tafe
en toen zij in den slaap elkander
toelachten, viel de oude soldaat naast
dc slaapstede op de kniegn neder,
blootte zijn hoofd en badO vergeef
mij, almachtige eeuwige God. dat ik
aan het rustbed dezer beide broeders,
die ik aU kinderen op mijnen ari
gedragen, cn als vader bemind heb,
mijnen blik smeckend ten hamel
Heffen. Ik weet het, velan zijti er
bloedige gevechten gesneuveld, en nog
velen zullen al» treurige offers den dood
door ontbering, ellende en verminuing
vinden. Doch deze, o Heer, die steeds
i vertrouwden, en tc midden der
gruwelen van de oorlog edele menschen
cn vrome christenen gebleven zijn
red hen, o Heer I Hij zweeg, twee
dikke tranen waren op zijne samenge-
vouwe handen gevallen. Dc vermoeie
nis sloot hem ook de oogen, langzaam
leunde hij met zijn schouder tegen den
stam van een boom, en in knielende
houding zooals hij gebeden had, slui
merde de dappern ook in.
Weder huilde de wolf, Johan
hoorde hel niet meer. Immer duisterder
en duisterder brandde hel vuur, doch
de dikken rookwolken door de hevige
wind door het woud geblazen verhin
derden dal de op roof uitlijnde, honge
rige wolf de aanwezigheid van menschen
bespeurde, die in het ongastvrije, Hars
tere woud sliepen.
De koude morgenwind, prikkelde
pijnlijk het aangezicht der gebroedats,
die lang cn vast geslapen hadden. Ont-
wakenden openden zij langzaam en
moeilijk hunne oogen, de beeltenissen
hunner droomen stonden nog gelijk m
eene nevclschemcring voor hen. Hoe
leer zij tot zichzelven kwamen, hoe
icer zich de droom beelden ver-
ijderden, en eindelijk onder eene heldere
bewustzijn geheel verdwenen.
«Goeden morgen, dat noem ik slapen!
riep Johan, die reeds eenigen tijd de
wacht hield. «Hoe gevoelt gij u vroeg
hij, toen de gebroeders hem weder-
kecrig groeten.
•Die ongestoorde rust heeft mij sccr
goed versterkt,» antwoordde Julius. Hij
bekeek zijn broeder «tin ook zijn ant
woord te vernemen.
«De slaap en maaltijd hebben mij
zoodanig vetkwikt.s seide Theodoi r
met eene verlichte stem, «dat zoo de
Niemen niet al te ver van hier is, ik
het tot daar uit kAn houden.
Wordt vervolgd.