DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28. AMERSFOORT
DINSDAG 31 DECEMBER 1918 32B JAARGANG No. 92
Ucrschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. Prijs
per drie maanden 75 cl. Afzonderlijke nrs.
5 cl. Abonnementen kunnen elke weck ingaan,
tranen oogsten wil, moet liefde zaaien,
zegt Goethe.
Albert Diirer stelt ons 't nieuwe jaar
als dc figuur eener onverbidde-
NIEUWJAAR.
Alweer een jaar, dat wegvalt in dc
eeuwigheid, een nietige droppel
van den grooten waterval, die ontspringt
uit den Onbekende, schittert, dooft en
verzinkt in een ander mysterie.'
Alweer een jaar, dat wegvalt, zooals
wij het hebben gemaakt.... met het
goede, dat wij er zeker in gedaan heb
ben, de pogingen ertoe, bet moedige
hervatten, de tranen, welke wij in de
oogen der ongelukkigcn hebben ge
droogd.
Het valt ook weg dit jaar met het
kwaad dat er in, helaas, aan onze
broosheid is ontsnapt.
Alles materiaal voor den eeuwigen
Onderzoeker.... wij zullen het eens terug
vinden in ons dossier.
Het is de bladtijdc, die wordt om
geslagen, de bladzijde, waarop wij zoo
vele inenschelijke zinnen geschreven
hebben.
Ik ben tevreden, roept er een....
Ik heb veel geld verdiend.... Mijn po
sitie verbeterd.,.. Eer ingeoogst.... Een
huis gebouwd I..,.
Hoe sta ik tegenover de eeuwig
heid, die nadertvraagt dc Christen,
moest hij althans vragen.
Ja, zij nadert..^
Wjj zijn een nieuwe dagreis begon-
Luistert... Boven liet oppervlakkige
gepraat van den dag. hoort ge in de
verte het zware geluid der eeuwigheid,
zooals de rivier de stem van het groote
water verneemt, als zij de Oceaan r.adcrl.
Geen tncnsch, die dezen naam waar
dig is. geen mensch van dc verste ge
schiedenis af sinds Homerus en l'lato
tot aan den gewonen Arabier, in het
zand der woestijnen knielend voor zijn
God,.... die untkomt aan liet verre ge
rommel van liet hiernamaals, dat nadert.
Hoeveel tijd heb ik nog
Hoeveel treden zal ik nog afdalen,
vóór ik in het donker stap Een
Twee Meer Mysterie
En daarna zal het God zijn. dc
eeuwige Kunstenaar, die zich buigt
over het werk van ons leven.
Hier ben ik, Heer!
Is dat alles
Ja. Heer.
En dc armen zullen wijd zich openen,
of God zal voor eeuwig liet hoofd af-
Zóó blijft ge een droomcr voor hen.
die aan niets anders denken, dan
hel lichaam-van-één-dag, en die hel
kostbare stuk vergeten, dat zij nu
vormen,snijden, verdiepen tot een beeld,
waar God hoopt zich in te zullen her
kennen.
Maar vandaag begint ook het nieuwe
jaar.
Een jaar, dat begint is een schrikke
lijk vraagteckcn.
Hoevcle oogen zouden verschrikken,
indien God, door een enkelen ruk, liet
gordijn wegtrok, dat alle geheimen
komende twaalf maanden verbergt.
Wij zouden vreugde zien, stellig.
Dcch daarachter den prijs ervoor. Wie
a de hand,
i lievigen angst
>uw treffen
armen rukken
reiken welspre-
lijke
langs haar heen trekt
het levende geslacht.
Wie onzer zal de v
Welke lieve oogen,
kenden mond zal zij sluiten
Welke kaïnpioen van den vooruitgang
zal zij met 'n glimlach verbrijzelen op
den drempel der ovci winning
Welk warm hart zal zij verkillen
Welke natie werpen op de andere
Mysterie nu.... mysterie altijd
Want God heeft medelijden met ons
Hij geeft ons lieden ons dagelijksch
brood en houdt de toekomst voor ons
verborgen,
Maar hoe innig begrijpen wij dien
vader daar op dc knicén voor het ta
bernakel, dragend op de armen allen,
die hij liefheeft en vragend aan den
Meester, dal de weg niet te hard zij
i vooral, dat cr. op liet
and moge ontbreken.
Ik geloof, dat dc menscher) op liet
einde van elk jaar en bij liet begin van
nieuw sterk voelen, dat bun be-
insduur sterk aan 't minderen is....
dat liet uur nadert. Ivi zij zwijgen
zooals men zwijgt, als men. bij de krom
ming van een weg, plotseling staal voor
wijdte van een landschap.
Wij. christenen, doen beter.
Hebben wij op dit gewichtig tijdstip
:ii gedachte van aanbidding jegens
cm, die tijd en ruimte bvlieersclil, een
gedachte van helde bovenal.
Want God is goed. altijd.
Hij is goed in de opwekkende frisch-
licid van den morgen.
Goed in de kracht der schitterende
middagen, waarop wij Hein
gemakkelijk vergeten, omdat het bloed
dan een beetje
opt.
Maar God is vooral goed op den
avond van tnenschen en diögi
:n ziet Hem beter op het eind van
bestaan, wanneer dc hartstocl
zwijgen, de ziel zich kan losmaken
het aardscli -, en haar stem kan doen
doordringen tot Hem.
Mogen onze mannen e
den polsslag van den tijd
krachtig is, begrijpen, o
eendrachtig overleggen en
ken, de gevaren en moeilijkheden al
weren en te overwinnen, en de vruch-
:n binnen te balen, van het vredesjaar,
dal aanstaande, en van den christclijk-
dcmocratisclien tijd die komende is.
nieuwe jaar tegemoet in den
des Hoeren, met vroom vertrou-
en kloeken moed. Laten we 't
maken, beter dan in liet
erlcden, onzen plicht, onzen algehec-
Un plicht, jegens God, den evennaaste
jegens ons zelf te vervullen.
Daarin, en daarin alléén vinden wc
iden weg naar den vrede-, in welken
God ons in hel nieuwe jaar moge leiden.
Zalig Nieuwjaar! T. G.
r door onze aderen
rampjaar lot liet verleden behooren.
En geheel het mcnschdom hoopt
daarmede het einde varf dien ontzag-
lijkstcn aller oorlogen te hebben be
leefd.
De twaalf slagen der middernachtklok,
tij zullen de klank der droeve doods
klok hebben, en hoog boven
hoofden zullen ze uitluiden het einde
een tijdperk vol bloed en tranen,
tijdperk van ruim vier volle jaren,
rui ganschc volkeren georganiseerd
werden, in dienst van den hardnekkig-
haat en gruwclijksten bloeddorst
tijdperk waarin alle industrién en
alle uitvindingen worde omgezet en
dienstbaar gemaakt lot iiet scheppen
van -pronkjuweclen van oorlogstech
niek», waardoor de ijselijkstc men-'
iclienslacliling zou worden voltrokken.
En liet bloed beeft dan ook ge
stroomd van ruimtwintig mi'liocn
ongclingcn en jonge mannen.
En in puin zijn ook gevallen stille
kloosterkapellen, eenvoudige dorps
kerken en glorieuze kathedralen, gan-
'iche dorpen en steden. Weggeschroeid
"i weggeschoten werd de wecldi
vclvaarl van ontelbare;: in een ontzet-
tenden. grooten wereldbrand.
Zóó, zóó heeft de grootmoordenaar
Oorlog» zich uitgeraasd ovci
netelijkc ruincnveld van Europa. Zoo
cr rouw en ellende verspreid, groo-
cr en algcmec.ier ai» r.og nimmer te
Er is wijziging gekomen i
plannen voor dc vredesconferentie. Deze
zal nu 6 Januari beginnen. De beraad
slagingen zullen beperkt zijn tot Enge
land, Frankrijk, Italia en de Verecnigde
Staten. Vervolgens zullen de andere1
bondgei.ooten uitgenoodigd worden de
beraadslagingen bij te wonen, die hen
het bijzonder aangaan.
Er zijn vele gissingen geopperd
positie van de neutralen op
conferentie.
Binnenlandsche Berichten.
De Minister van Landbouw doet in
verband met de zeer benarde positie
van de brandstof-voorziening in Nader-
land een ernstig beroep op aller mede
werking, om bij liet gebruik van brand
stoffen dc allergrootste zuinigheid in
acht te willen nemen.
De Postwagen BestOirschot, die
hoog geladen was, is bij het keeren
omgeslagen. Vijf inzittende dames vielen
door de ruiten op straat en bekwamen
hevige kneuzingen. Een der dames
kreeg bovendien nog een er.stige hoofd
wonde door de glasscherven.
heeft
I. H. ÜS Paus
espr.uk gcii-»ui
Uit het Buitenland.
1918.
Z. H.
was te hebber» gedaar
van dnn oorlog te ver
Dc Paus keerde dar. Zijn gedachten
naar de groote bijeenkomsten der vol
keren welke den wereld.-rede moeten
verzekeren en sprak den wensch uit,
dat over d-; conferentie don geest mocht
zweven, waarvan Hij de bewaker is.
Dagelijks, zcide de l'aus, zal Hij Tas
het Vaücaaa over d.l historische con
gres de hulp van God en liet hemel-
schc licht afsmeeken.
De Paus zeidc, dat gebed;
vredescongres voorgeschrev
sprak den wensch uit. da' de besluiten
van het congres niet alleen tot herstel
van de orde mogen bijdrage
ook tol liet herleven der nieuschclijke
gevoelens, welke de gemeenschap met
broeders en de c tiers voor hen zacht
verklaarde, vast besloten vc
de rechtvaardige beraadsla
gingen van hot wereldcongres den
Zijn macht over dc geloovi-
gen te geven, opdat overal, waar Zijn
kinderen zijn, dc genomen besluiten
gemakkelijker zouden nageleefd worden,
in aan de wereld ceu rechtvaardigen
n duurzamen vrede te verzekeren.
De Paus verklaarde verder, nergens
r.ders Zijn beginselen te willen zoeken
an in Zijn geestelijk Vaderschap en
Hij voegde er aan toe: Wij waren
dc Vader in het verleden. Wij zijn het
en Wij willen het in de toekomst
zijn tot aan Onzen dood.
Ten slotte wees Hij cr op. dat de
leer gegoede standen Zijn lessen en
ladgevingen, hoe zij rijkdom cn macht
moesten gebruiken, moeten bliji
volgen.
Z. H. sprak ten slotte den wensch
lit, dal hel Kindje Jezns het nieuwe
tijdperk Zijn gaven van rechtvaardig
heid, zachtmoedigheid cn goedheid
schenken.
Op een bijeenkomst van verschil
lende hoofd- en subalterne officieren
huize van den Hoofdaalmoezenier
is besloten tot instelling van een Com-
n je komen tot de oprichting
R. K. Oflitieren-VereeDigiog.
Het onsje thee, wazr we reeds
lang op wachlen, zal zeer waar
schijnlijk 13 Januari gedistribueerd wor
den. Dan is onze voorraad schoon op.
Wanneer we weer thee zullen krij
gen is nog niet bekend. Met de Ta-
banan, die half Februari hier verwacht
wordt, komen 12.000 kisten tr
ook weer de distributie van
mogelijk maken.
Door een plotselinge ongesteldheid
.■allen, is gcneraal-majoor M. On-
hoofd der interneeriug cn hoofd
tien krijgsgevangendienst, bewuste
loos geworden cn overleden.
Dc Bur
Amersfoort.
Bij een bij de Tweede Kamer in
gediend wetsontwerp wordt voorgesteld
te verklaren, dat het algemeen nut de
onteigening vordert ten name --an de
gemeente Amersfoort van eigendommen
in die gemeente, noodig voor het ver
harden en verbreeden van den Woes-
tijgerweg aldaar, met welk werk men
tevens bestrijding van werkloosheid be
oogt. De noodzakelijkheid tot het ver
harden en verbreedea van genoemden
weg is ontstaan bij het bouwen van
arbeiderswoningen. De meeste eigenaren
dc daarvoor noodigc strooken grond
hebben zich tot kosteloozen afstand
bereid verklaard met een drietal eige-
is het gemeentebestuur niet tot
overeenstemming kunnen komen. De
werkeloosheid bepaaldelijk onder dc
bouwvakarbeiders is sterk toegenomen.
I Bovendien is uitbreiding van de werk-
Arbeid in het Aartsbisdom, loosheid te duchten wjj, he( aantal jn
t van cn uitvoering zijnde bouwweiken eene
dalende richting heeft ingeslagen. De
- nister van binnenlandsche zaken is
afwijking van het advies van Ged.
«en van oordeel, dat er voldoende
termen aanwezig zijn om tot spoedont-
eigening mede te werken.
de Centrale -paarkas van den R. K.
Bond van Werkliedenvereenigingen,
Het Kath. Volk en De Roskam,
al.mede van dc Levensverzekering-Mij.
..Cmcordia". ihans onderscheidenlijk
gevestigd te Hilversum en Zeist, zul
len met ingaeg van 1 Januari worden
verplaatst naar Utrecht en gevestigd
wotden in het perceel Billstraat 190.
De minister maaKl bekend, dat
aan de landbouwers, die hunne ver
plichtingen ten aanzien van het inleve
ren van landbouwproducten niet be
hoorlijk nakomen, geen mais cn Chili-
salpel'-r van den te verwachten
/.al worden toegewezen.
luwe vleeschvoorziening. Men
maakt ons dc opmerking, dat dc nil
vleeschvoorziening nog slechter is
de vorige, omdat het vleesch zoo
bazend duur is. Dat is zoo, en
de kleine beurzen is het nu geheel
ikbaar. De oorzaak van de vleesch-
zit hierin dat cr te weinig
slachtvee is. Er kan niet voor a'.len
gedistribueerd worden, en daaraan kan
niemand iels veranderen. Intusschen
blijven paarden- en schapenvlcesch wel
onder het bereik ook van de minder
gefortuneerden.
Eerst als er weer volop krachtvoer
;an buiten wordt aangevoerd, komt er
roldoende vleesch. Tot zoolang biijft
het sukkelen, welke maatregelen dc
ook neemt. Men kan er lang
breed over redeneeren, 't helpt niet.
In het kleine Groningsche dorpje
Nuis heeft de Spaansche griep van
drie gezinnen den vader en de moeder
van hunne nog jonge kinderen weg-
Gemengde Berichten.
Politiezaken.
Aangifte is gedaan van een broei-
raam uit een tuin.
Uit een gang van een huis aan de
Utr.straat zijn twee rijwielen ontvreemd.
In den nacht is ingebroken in de
sigarenkiosk «Kadima.. Na indrukken
van een ruit zijn eenige kistjes sigaren
uit de etelage ontvreemd.
Ook is ingebroken in de Stations-
In de langstraat is aangehouden een
dronken persoon die zich tegen Jjn
arrestatie heftig verzette zoodat de hulp
ingeroepen moest worden van militairen.
Aangifte is gedaan van diefstal van
20.000 sigaretten uit de Engelsche can-
tine aan de Vlasakkers.
Tegen drie U-jarige diefjes is pro
cesverbaal opgemaakt wegens diefstal
appels op de markt,
it een perceel aan den Arnh.-weg
:n jas uit den gang gestolen cn
i later uit een perceel aan den
Zuidsingel een rijwiel en een jas.
Onze vroegere stadgenoot, de heer
W. E. Noordman, te Utrecht, is be
noemd tot leeraar in de Aardrijkskunde
Xcd. Taal aan de Hoogere Burger
school te Steenwijk.
Generaal-majoor R. Dufour is met
den staf der IVa divisie van het veld
leger uit Noord-Brabant naar Amers
foort gekomen.
De officier van gezondheid Coenen
overgeplaatst naar Amersfoort als
chef van het militair hospitaal.
17)
Vlithltlinp nn kil pilt lip.
;iWij zijn gezond en sterk,, zeidehij,
-en daar de kozakken-paarden met dc
vlugheid van den wind vliegen, kunnen
wij, met God hulp, na een dag cn nacht
weder aan gene zijde der Niemcn
in het dorp komen, waar dc jood
de boeren ons zoozeer beschermden.
Zijn wij weer daar, dan zal ons
Hemel ook wel verder helpen U
Zeker bestaat het wclgelukken
dit waagstuk in de palen der mogelijk
heid,» antwoordde Julius om deze rede
geef ik toe, ofschoon ongaarne, opda
gij later niet zoudt kunnen zeggen, wi'
hebben ons kunnen bevrijden cn g
hebt 't niet willen beproeven. Worden
wij vervolgd, ieder springe dan, op
eigen redding bedacht in ccn ver
schillende richting, en gelukt de vlucht,
dan zien wij ons aan gcene zijde dc
Niemen in de herberg terug.» Julius
omarmde zijn broeder cn daarop den
ouden soldaat, want hij vermoedde dat
het volgend oogenblil; cene scheiding
Zoo spoedig mogelijk bemaclitigdei
ieder een ledig paard. Zacht zou di
plaats verlaten worden. Toch had dc
hoefslag de schildwacht, die legenden
boom leunde gewekthij trok een pis-
stool en vuurde het boven het hoofd
der slapenden af. Met wild geroep
sprongen deze op, en bij den mane
schijn de gevangenen ziende vluchten,
vervolgden zij hen oogenblikkelijk.
De vluchtelingen waren reeds merke
lijk vooruitzij reden dicht achter
kander. Doch eensklaps verloor zich de
boschweg in een dicht kreupelhout dat
aar langzaam kon dooitrokken worden,
Het jagen der tierende kozakken
kwam steeds nader, om dc vervolgers
tc vcrdcelen, zette Julius rechtsaf door
de struiken. Theodoor en Johan sloegen
linksaf en waren met ecnige sprongen
het woud. Hunne paarden vlogen
pijlsnel over den bodem eencr sn
vlakte heen.
De kozakken vervolgden deze twee
bij het schaats maanlicht konden zij
ook nicl duidelijk onderscheiden of er
ree of drie waren.
Slechts op tien slappen reed de
ruiterstoet het kreupelhout voorbij in
hetwelk Julius zijn paard inhield alleen
geoefende ruiter kon hierin geluk-
want het paard, hennikte bij het
hooren der voottstormenden, beet cn
steigerde en wilde voort.
Toen dc hoefslag immer zwakker
werd en eindelijk gansch verdween,
waagde Julius zich uit het kreupelhout.
Hij reed ook uit het bosch cn
zijn geoefend oog door den maneschijn
over den sneeuw heen. Dit deed hij
met dc grootste voorzorg want hij dacht,
dat door liet nemen der drie paarden,
nog drie kozakken in het woud terug
gebleven waren.
Ectie lichtstraal deed zich in de verte
hooien, en ccn schot knalde dor
nacht. Een tweede straat volgde den
eersten, en weder trof een knal het oor
van den luisterenden. Nu volgde schot
op schot. Hierop werd het dood
stil. Eene groote sneeuwwolk omhulde
de tnaan, en eenzaamheid en duisternis
legerden zich over het sneeuwveld.
Hadden die kogels getroffen
ij's cl ijk,- angst klemde bij deze vraag dc
borst van den olhcier, cn na eenig
wachten verliet hij, door broederliefde
aangedreven, liet beschermende bosch,
hetgeen hem ook in de handen der
'ijanden ging leveren.
Ter rechter tijd kwam nu
naan van achter de wolk tc voorschijn,
:n Julius in alle richtingen de streek
doorspiedende, zag vele zwarte punten
zich op den sneeuw bewegen, zich
immer vergrooten cn immer nader
rukken.
Dat zijn dc kozakken dacht hij,
wendde zijn paard om en reed
woud terug.
Het Paard toonde zich nu min on-
iillig doch toen dc kozakken in het
woud onder luid gesprek terugkeerden,
sidderde Julias, want zoo zijn paard
slechts hinnikte, dan was bij ontdekt
gevangen.
I'rots die beangstigende gedachte be
zag hij eiken tuiter en o vreugde
noch Theodoor noch Johan waren
onder hen
•Dus is hun de vlucht gelukt!» ju
belde hij, doch bij het overwegen, dat
zij ook wel onder de kogels der ko
zakken konden gevallen zijn, ontvloog
hem de vreugde weder, bekroop angst
en kommer zijne borst. In alie geval
wilde en moest hij zekerheid hebbben.
Toen de kozakken, zich verwijderden,
en hij eindelijk niets meer vernam, gaf
hij zijn paard de spooren, en volgde
de weg, door de paardenhoeven ge-
teekend.
Helder lichtte maan, toen Julius op
de plaats kwam waar dc kozakken
hunne pistolen afgevuurd hadden
verre van de papierproppen door bus
kruid gezwart, bloedsporren ontdekken
de, verschrikte hij zoo geweldig dat hein
eén angstschreeuw ontglipte.
I Hier kruisten zich in verwarde men-
I geling de paardenhoevendc ruiters
een halven kring gevormd
hebben, en de vluchtende dicht op de
hielen geweest zijn. Met angstige nauw
gezetheid onderzocht hij den grond in
het ronde; eindelijk zag hij een klein
donker voorwerp op den sneeuw lig
gen. Hij reed er heen, steeg af en hief
het op.
't Was de muts van zijn broeder.
Een kogel had haar doorboord en aan
dc voering kleefde verscli bloed 1
Hij is dus gewond zuchtte de offi
cier en drukte door smart aangedaan
de muts welke met het bloed van zijn
broeder bevochtigd was, aan zij'ne lippen.
Daarop stak hij haar in zijn mantel
zak, sprong weder in den zadel en reed
den kring rond, welke de paardenhoeven
in den sneeuw nagelaten hadden.
Nu ontwaarde hij het spoor van twee
vluchtende paardenlinks en rechts
was de sneeuw onder hunne hoeven
vertrapt, waaruit hij opmerkte, dat de
kozakken hen in liet midden willen
nemen en in een kring sluiten. Dat hen
I dit niet gelukt was, getuigde duidelijk
de indrukken in den sneeuw aan den
rand van het woud verloren zich die
der kozakken geheel.
Wordt i