Effecten, Coupo ns, Polongatie
Safe Deposit.
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWS- EN ADVERTENTIEBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT
VRIJDAG 3 JANUARI 1
32" JAAROANG No. 93
\Tcrs:liljnt Dinsdag- cn Vrijdagmiddag.Prijs
per dril- maanden 75 c!. Afzonderlijke nrs.
5 cl. Abonncmcnlcn kunnen elke weck ingaan,
doch opzegging van abonnement moei ge
schieden voor den aanvang van een nieuw
kwartaal.
MISSIE-ACTIE.
Wordt een offer meer gezegend, naar
mate 'i een offer van iets stoffeliks is,
om iemand geestrijker te maken, dan
zeker de vermindering of verwijdering
van een genot, waarmee we ook zoveel
andersdenkenden, die wc moesten stich
ten, ergeren. Het Goddelik Kind vraagt
met de wierook van onze kerkse aan
bidding cn de mirre van onze huiselikc
toewijding beslist het goud van onze
pcrsoonlike opoffering. Laat iedereen
bedenken wat hij missen kan: een glas
of sigaar, een thee of dessert, een rij
tuig of tram, een bloem of blouse, en
dan de wereld overwinnen voor Gods
Kijk, waarvan wc dagcliks de komst
at bidden.
Volgens cene waarschijnlijke bereke
ning draagt dc Protestant gemiddeld
30 cent* bij voor het bekcermgswerk,
zesmaal meer dan dc Katholiek met
gemiddeld 5 cents per hoofd.
Licht cn schaduw, in Frankrijk schijnt
eenigc verandering te komen. In de
Staatscourant stond onlangs. Het de
partement van buitenland blijft in nauwe
verbinding met de ovciaten der Missie
orden cn staat zooveel mogelijk de
moederhuizen in Europa bij.
Het vicariaat Hoven Congo is het
Missiedistrict der Witte Paleis waarin
liet godsdienstig leven der Christenen
het hoogst ui bloei staal. He statistiek
1010'17 gaf voor de 14481 Katho
lieken 230714 biechten cn 308058 II.
Communies. Kr bestaat daar een Mar in
een Vmccntius- een Caccilia cn zelfs
een Victori, l'urnjvcrceniging.
Ken treurige toestand liecrsclit iri
hcundor, tengevolge van liet ontzettend
gebrek aan I'ncstcrs. Het concordaat
met den II. Stoel werd in 1906 op
gezegd en cr bestaat thans scheiding
van Kerk cn Staat. l)c houding der
regccntig is zeer anti-kerkelijk.
:ijn godsdienstige overtuiging kan han
delen.» Omdat men zich dus aandient
onder de vatsche leuze neutra/Heit
Ook wij Katholieken zijn er ten volle
in overtuigd, dat de vnkgenooten zich
moeten vereenigen om hun economi
sche positie te verbeteren of, wat den
middenstand betreft, om economische
voordeden te verkrijgen. Dc vakveree
nigingen zullen echter dc godsdienstige
zedelijke vorming hunner leden nooit
liet oog mogen verliezen. Doel van
rie vakorganisatie is dus niet het orga-
niseeren van stakingen, maar het langs
ordelijken weg verkrijgen van oen voor
beide partijen bevredigende tot-stand-
koming van het arbeidscontract. Zij
beschouwt de staking als haar uiterste
middel. «Zeker ook wij, zoo spreken
dc Bisschoppen» willen uwe stoffelijke
belangen niet uit het oog verliezen.
Manr wij wnschen uw tijdelijk welzijn
te bevorderen binnen dc door God ge
stelde petken,
Waar cclitcr dc Katholieke Vakorga-
■isatic recht en liefde predikt, daar
-preekt het socialisme alleen van macht
De Bisschoppen en de
Vakorganisaties.
„Ons Belang".
De Bisschoppen van Nederland heb
ben wederom gcspioken, duide
lijker en luider dan ooit. Het is thans
de plicht der ondcihoorigen dit plechtig
en gebiedend woord niet slechts v«or
kennisgeving aan te nctnen, zooal» zoo-
velen schijnen te doen, maar onvoor
waardelijk cr aan te gehoorzamen. Zij
zijn het immers «die de goede God tot
uwe geestelijke Leiders heeft aange
steld,» Overduidelijk wordt het gezegd
»Uo leer der socialisten... houdt vol
strekt geen rekening met de... wetten
van God... Zij is een dwaling, gebrand
merkt door de H. Kerk... Het socil-
lisme is dus in strijd met ons Katholiek
geloof.» En toch zien wij liet gebeuren
dat tal van Katholieken zich aansluiten
bij socialistische vakorganisaties,
godsdienst en geloof er dus aan wagen
en zich zelf voor altijd ongelukkig ma
ken. Hoe komen zij er toe Omdat de
socialisten verklaren »dat zij Godsdienst,
Kerk en Priesters in hun waarde wille
laten cn dat icdir voor zich volgel
brengt overal onder het v
haat
Zooals haat lijnrecht staat
tegenover liefde, zoo staat de Katho
lieke vakorganisatie recht tegenover de
icialistische. Maar. zoo redenccren nog
lOvelen, al ben ik niet aangesloten bij
Kath. vakverccniging, daarom ben
toch nog niet lid van een socialis-
ichc? Gij /ijt in de neutrale, bedoelt
wellichtJa, de :o,genaamd* ncu-
alc. welke in werkelijkheid niet anders
dan de roode vakvcrceriging met
li leugenachtig uithangbord van »ncu
ial.Neen, Trocist'a vergiste zich wc!
1018. maar niet den 10e Jan. 1913,
toen hij zeidc nenlriih vakvcrecni-
n bestaan niet.» God kan in dc
ichappij niet worden gcneutrali-
God en Godsdienst, liefde cn
rcclit kunnen wij niet terugdringen uit
dc stoffelijke zaken, economische cn
sociale strevingen. «Wie niet met mij
tegen mij.»
het Sociaal Jaarboek voor Ne
derland van 1918 openslaat op blz. 146
Ie Deel, leest daar to ei ie en horoecl
.c. ceten ïaiverceiiiguigeit cn ionden
Nederland telt. Dc gehccle vakbeweging
concentreert zich in vijf vakccntrnlen.
In. liet Nationaal Arbeidssecretariaat
N.A.S.j. 2o. Nederlandsch Verbond van
Vakvercenigingcn (N.V.V.), So. Chris
telijk Nationaal Vakverbond (C.N.V.).
4o. Bureau v. d. K. K. Vakorganisatie
.K.K.V.). 5o. Nederlandsch Verbond
va:i Neutrale Vakverecnigingen (N.N.V.).
liet sub. 2'gei oeiide Nederlandschc
Verbond van VakvereenigingenfN.V.V.)
trad 1 Januari 1906 in werking. Bij du
N.V.V. zijn o.a. aangesloten deAlgem.
Ned. Typografenbond, Timmerlieden-
bond, Slucadoorsbond, Slagersgezellen-
bond, Sigarenmakers en Tabakbewer-
kersbond, Schildersgezcllenbond, Amb-
tenaarsboud, Apotll.-assitslentenbond,
Uiamantbcwcrkcrsbond, Handels- en
kantoorbedienden, Arbeiders in liet
Landbouwbedrijf etc., Bond van Ned.
Post, Telegraaf en Telephoonpcrsoncel,
Meubtlmakeis, Behangers, Metaalbe-
weikersbond, Ned. Ver. van Spoor-en
Tiamwegpsrssneel, Centrale Bond van
Bouwvakarbeiders, Bond van Machi-
Dit Nederl. Verbond van Vakver-
inigiagcn (N. V. V.) is de centrale
der «moderdc» Vakbeweging, is niet
neutraal, maar Socialistisch, dus ook alle
aangesloten bonden want het doel
het verbond is „het bijeenbrengen en
bijeenhouden van Vakbonden en Ver-
cenigingen tot behartiging en bevorde
ring van die industrleele en sociale be
langen, welke zij met elkander gemeen
hebben". De N. V. V. is vcrantwoor-
dclijk voor hetgeen in de dagen der
dreigende revolutie is geschiedliet
stond op het hetzelfde revolutionaire
standpunt als de S. D. A. P. Op het
beruchte Rotterdamscbe congres im
mers was het N. V. V. vertegenwoor
digd als gelijk berechtigde organisatie,
zooals de S. D. A. P., had dus mede
beslissen.
Er zijn bewijzen in overvloed om aan
te tooncn, dat de Moderne Vakbewe
ging onder een hoedje speelde met dc
S. D. A. 1'. In dc dagen der revolutie
hield het X, V. V. een buitengewone
vergadering in het American Hotel te -
Amsterdam, waar een motie werd aan
genomen, wam van het slot luidt: ,,eo
roept de arbeiders op georganiseerde»
den arbeid neer te leggen, ind|cd cn
zoodra hiervan door liet Comitb het
sein wordt gegeven". Een der leiders
van liet N.V.V., E. Timmer verklaarde
zelf, dat zijn Verbond revolutionair was
tn Troelstra zeidc op het Congres
..deze dsgen zijn een mnnifestatie der
eenheid tusschcn partij en N. V, V
een groote oogst. Men kan niet
aan de S. D. A. P. zonder het
te doen aan liet N. V. V. En
En omgekeerd, Wij staan sterker
ccndraohtigcr dan ooit te voren"
plans Onder luid applaus evenei
verklaarde de afgevaardigde van i
Hasrlemrche Besturenbond: „Wij zul
iterk vechten tegen het Catholicisme
:n meewerken met al onze kracht. Wij
moeten een bres schieten in het rcli-
:uze bolwerk der arbeiders" Op het
11 Je congres sprak men zjjn vrt
or het leger in revolutiedagen
de Kcgeering onze llinke vredelievende
soldaten naar Rotterdam stuurt, wordt
publick gezegd: ,,de Regeering stuurt
hierheen van die Brabantsche kevers,
c voor 6 stinkende sigaren en een
plasdankje van den pastojr hun vader
moeder zouden vermooiden". Nog
crvoor het treurige revoluticwerk
wordt ook de ünantieele hulp der
derne vakorganisaties gevraagd en
geven. Het bovengenoemde Bestuurs
lid van liet N. V. V. heeft dan ook be
kend gemaakt, dat zij voor de actie
besloten hadden een heffing te doen bij di
aangesloten vakbonden van f 100.000."
Ziedaar, Koomsche arbeiders,
et uw contributie gcbcutt.
Meer dan voldoende is aangetoond,
lar ik meen, dat het N. V. V. met
aangesloten Vakorganisaties Socialis
tisch zijn en revolutionair. Geen enkel
goed katholiek arbeider kan daarin
.ijn plaats vinden, leder katholiek, die
s aangesloten bij een der bovenge
noemde bonden, zoonis de Alg. Bond
van Handels- cn Kantoorbedienden, de
Alg. Ned, Mctaalbcwerkcrsbond, de
Alg. Bond van Ned. Post- en Tele
graafpersoneel, de Nederl. Sigarenwer-
kersbond, de Nod. Ver. van Spoor en
Tramwegpersoneel enz., heeft mede
gewerkt aan de revolutie, heeft getracht
ons Katholiek Vcreenigingsleven te
knakken, ons H. Geloof en onzen
Godsdienst aan banden te leggen, zoo-
in Duitschland tracht te doen,
Heeft men het niet geweten, dat men
het thans begrijpe, na het vermanend
woord der Bisschoppen van Nederland,
Zoolang derhalve een katholiek lid is
-an zulke vercenigingen.... kan hij geen
kwijtschelding der zonden verkregen.»
COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING
H. L. A. DULLAERT Co.
AMERSFOORT, SCHERPENZEEL, SOEST, UTRECHT
Tel. Interc. 363. Tel. In tore. 2. Tel. Inter*. 6. Tel Int ore. 460
Waarom zoo streng en «dwingen
iet doodzonden en nel» zouden de
neutralen zeggen Omdat een katho
liek daardoor in de aaaste gelegenheid
komt «om zijn geloof te verliezsn.»
omdat uw geestelijke leiders verplicht
zijn u te waarschuwen, als gij het ge
vaar soms niet ziet en den weg des
verderfs zijt opgegaan. In waarheid, in
neutrale of liever socialistische
vereenigingen, gaat het vóór of tegen
den Christus, vóór of tegen uw H, Ge
loof. Vereenigd moet ge zijn, dat is
waar, maar vcreenigt u dan in onze
Katholieke Bonden, waar even goed
stoffelijke belangen worden behar
tigd, maar «zonder dat daardoor uw
ge re Godsdienstige belangen
worden geschaad.' Ook w$ willen be
reiken een betere maatschappij, een
menschwaatdig beslaan voor allen, die
deze maatschappij leven, inaar
Uiigs de lijnea van rechtvaardigheid en
liefde. Daarom hebben wij onze Katho
lieke Stands en Vakorganisatie, naast
cn in onze R, K. Volksbonden en
Wcrklicdenvereenigingen, onze R. K.
Metaalbcwerkcrsbond, St. Raphael voor
dc Katholieke Spoorwegleden, onze
Roomscho vereenigingen voor Handels-
en Kantoorbedienden. P*st- en Tele
graafpersoneel en Sigarenbewerkcrs.
Stoort u niet aan hen dia zeggen of
denken't zal wel weer bedaren, wij
moeten over hel stuk der Bisschoppen
maar niet te veel spreken, neen Hun
woord blijft van kracht en mag niet
doodgezwegen worden. Laat u onmid-
delijk schrappen uit Bonden, wanrin
men tracht a van uw H. Geloof te
bcrooven langzamerhand en sluit u
aan bij uwe Katholieke Broeders, waar
gij zonder gevaar voor uw ziet vinden
zult wat gij zocht. Zie daar uw dure
gewetensplicht I Katholieke Propagan
disten van Volksboods enz. maakt
propaganda in deze dagen en stalt den
Brief der Bisschoppen niet weg in uwe
de plicht is van de katholieken,
die lid sijn van een Bond of Vcrecni-
ging. niet direct socialistisch of annr-
chistisch en niet verbonden met het
N, V, V., maar die toch zijn neutrael,
hopen wij te zien in een volgend arti
kel, waarin wij meer in het bijzonder
de militairen vakvereeniging «Ons Be
lang" zullen bespreken en het antwoord
zullen geven op de in deze dagen
wederom dikwijls herhaalde vraag:
mag een Katholiek nu nog lid zijn
van «Ons Belang
J. J. BROUWER, Kapelaan.
Amersfoort.
Als leden van de stichting »R. K.
Bevolkingsregister te Amersfoort» sul
len optreden mevrouw Hianchi-Thies,
de Zeereerw. heer Pastoor Sandkuyl
en de heeren H. Kroes, F. Th. van
Ditshuizeu en J. J, Thien.
Politiezaken-
Een schoenwinkelier heeft aangifte
gedaan van oplichting van 5 paar
schoenen.
Ken bewoner van de Van Bemmcl-
straat deed aangifte dat zijn muntmeter
gelicht.
Twee jongen* zijn betrapt,'.terwijl zij
suikergoed wegnamen.
Aangifte is gedaan van diefstal van
een konijn, van een divankleed, van
een colbcrtcostuum en van 200 paar
schoenzolen.
Het Bestuur der Amcrsf, H. B. S.
Club is voornemens om 18 Jan. 1919
een Soirée gevolgd door een bal te
organiseeren.
T. W. de Tourton Bruyns is be
noemd tot surnumerair bij de registra
tie cn domeinen.
Dc rechtbank te Utrecht deed o.m.
de volgende uitspraken
A. \V„ 37 jaar, assuradeur alhier,
verboden vervoer van kippeneieren,
f 10 b. subs. 10 d. hecht.
J. L„ 36 jaar, koopman, A. J., 33
jaar, J. H. 25 jaar alhier, diefstal van
ijaerdraad ten nndeele van de H. IJ.
S. M„ 4 maanden gevangenisstraf.
S„ 65 jaar, koopman diefstal van
knotten sajet, ten nadeele van K„ 3
gevangenisstraf.
G. L„ 36 jaar, landboawer, weder-
spannigheid tegen den inspecteur van
politie, keurmeester en controleur 1 m.
gevangenisstraf met schadevergoeding.
Een melkventer was vorig jaar in
dienst bij H. v. d, B. alhier. Hjj had
zich schuldig gemaakt aan verduistering
van f230. Zijn patroon trof met Item
een accoord, dat hij elke weck f2 zou
afdoen. Bekl. had echter dit plan niet ten
uitvoer gebracht. Tegen hem werd gc-
eischt 3 maanden gevangenisstraf.
Uit den Omtrek.
De verkiezingen.
Een mijner familieleden, die wel eens
,n de dichtkunst waagt, en wien het
al te democratisch drijven van sommi
ge kiesverenigingen in den kieskring
waartoe hij behoort een doorn in het
is, zond mjj dezer dagen onder
ls> Vluchtelingen tin kil groots logtr.
Met kloppend hart volgde Julius den
weg der vluchtenden, door acht hoeven
atgetcckcnd.
Van tijd tot tijd riep hij hun naam,
maar alleen dc weergalm van het woud
antwoordde hem. Immer sneller
volgde hij het sproot, het moest hem
toch bij zijn broeder en Johan geleiden.
Zoohaast bij weder een eind verder
was, riep hij meermalen doch steeds
verstierf zijn geroep in eenc doodsche
stilte, die over de verstijfde sne
vlakte hccrschte.
Ijskoud blies de noordewind door die
treurige streek, cn bij de gedachte dat
de gewonde broeder zijn hoolddekking
mistte, doorgriefde het gevoelig hart
van den nachtelijlcen ruiter.
vnr.
Do wolven.
In den morgen, die op den nachl
volgde, in welken het de Beierschen
gelukt was hunne gevangenschap te
ontvluchten, sloof dc sneeuw in dikke
vlokken neder, zoodat zelfs het geoefend
oog eens noordniaus gccue bestemde
richting in de verloren sporen kon
onderscheiden.
Door maanlicht begunstigd had Ju
lius geheel de nacht, op de baan vi
gereden, die de vlucht van zijn broeder
en van den ouden soldaat teekecde.
Door bet voortdurend sneeuwen, verloor
hij den afdruk der hoeven steeds t
cn meer uit het gezicht, cn daardoor
gebeurde, wat bij zoo zeer vreesde. Het
spoor werd zwakker en zwakker,
eindelijk te midden van een woud, hield
het op. Indien het zijn broeder cn Jo
han gelukt was de Nieinen te bereiken,
dar. kon bij ze in de herberg wedervinden.
Doch welke richting moest hij nem
om aan den oever van die vloed
komen f Door het wenden en draaien
zijn paard, wist hij niet mee
hij den oever naderde, of immer dieper
het vijandelijk land drong.
Plotseling hoorde hij den toon c
schelle fluit die aanstonds achter hem
beantwoord werd. Eenigc minuten later
verscheen een troep boeren met pieken
gewapend op den weg, en bijna ter
zelfder tijd naderde uit de tegenover
gestelde richting eene dergelijke bende.
Dc boeren spraken eeuigen tijd met
elkander, bestegen daarop den berg cn
verdwenen spoedig achter dc met ijs
bedekten rug.
Een oogenblik later trokken drie ver
moeide paarden e*ne slede den berg
af. Een kozak reed eenigc schreden
voor, van tijd tot tijd bekommerd links
rechts in het woud ziende. Een
vergrijsde dienaar dreef de paarden
wisselde soms met den bediende, die
op de stellage sat, e«nige woorden,
In de slede zaten twee vrouwen ge
heel in kostbare pelsen gewikkeld. De
kon veertig, de andere negentien
jaar tellen. Moeder en dochter,
„Wat slechte weg cn ongunstig
der I" bromde de koetsier, daarbij dreef
hij de paarden, die vermoeid bleven
met zwecpsla.cn voort.
Vat doet gij toch Pctrowitsch
riep de oudste der vrouwen den die-
ir toe. „Wij lijken wel te s
ik geloof toch dat men zich mag
haastenwanneer men dc wolf achter
zich hoort huilen."
„Genadige gravin," antwoordde de
koetsier, „ik doe, al wat mogelijk is
doch dc paarden verzinken bijna ir
den sneeuw. Wie kon toch denken, dat
het bij zoo'n vinnige koude nog sn
wen zou?"
„Aan alles moet men denken," sprak
de vrouw ernstig, „en haddet gij in
plaats van drie, zes paarden voorge
spannen, dan zouden w$ niet in gevaar
zijn van door wolven overvallen te
worden. Deze nalatigheid kan ons het
leven kosten I"
„Zoo slecht zal het, als 't God belieft
niet uitvallen," gaf de dienaar bedeesd
ten antwoord,
Nauwelijks had de dienaar dit gezegd,
toen een aanhoudend wolfsgehuil, op
niet verren afstand, zich deed hooren.
Do paarden verschrikten, en zonder
zweepslag tc ontvangen, stormden zij
door angst overmeesterd, met verwar
de, vliegende manen door den sneeuw
beun.
„Zoo is 't goed, gij brave dieren I"
riep de gravin, teerderlijk den arm rond
hare dochter slaande, die zich vrees
achtig legen haar drong. „Nu voort!
voort I wellicht redt ons uw instinkt I
Zijt gij van uwe zinnen Pctrowitsch;"
riep zij, zich tot dezen wendend*, toen
zij zag dat hij met alle geweld dc paar
den inhield,
«Ach neen, achtbere gravin.»
«Vier dan den vrijen teagel I» beval
de gravis.
Dan zullen wij aanstonds •Diverge-
worpen liggen. Ook kunnen de ver
moeide paarden deze vlucht niet lang
uithouden. Zij zullen spoedig ncder-
storten, en dat is het ergste wat wij
thans te vreezen hebben.»
Luider huilden nu de wolven, en d*
paarden door de sterke vuist van den
koetsier slecht beteugeld, schuimden,
er den, en holden immer voort,
loudt ze niet langer tsgen vier
hun den teugel U beval de gravin op
een toon, die geen wederspraak duldde,
en nu ging het rat voort.
•Genadige gravin, wij zullen veron
gelukken Bevreesd waagde Pctro
witsch nog deze opmerking doch du
gravin riep vertoornd «Voort I voort
De slede zwenkte nu rechts, dan
links. Met verschrikkend geweld joeg
dc wind rond het hoofd der vrouwen,
en de dochter riep: >Ach moeder, ilc
verstik
Kind wees niet onnoozel,» ver
maande de moeder, «sluit uwe «ogen
en houd den pels voor uw mond.»
„Hopp I hopp I" riep Petrowltsch ver-
schrikt, sloeg op dc panrden, en door
deze overgrootc snelheid bekwam de
slede, die dreigde om te slaan, het
evenwicht terug. Een angstkreet ont
glipte de vrouwen, en nu beval de
gravin lasgzamer te rilden. Doch h«t
was U laateen der dieren stortte met
zweet en schuim bedekt, dood ter aarde,
„Daar hebben wij nu het ongeluk I"
jammerde Pctrowitsch, dooh dc gravin
beval een ander paard voor de sled*
te spannea.
Wordt vervolgd.