I ®effri/t/terj Kerst-Reclame.
Wat
een genot!
Dortmunder Victoria
en Munchener Bieren
J. VAN HAMERSVELD Ir.
Lunchroom „Princessf
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
KANTOOR LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT
DINSDAG 18 DEC. 1919 33* JAARGANG No. 75
DE EEMBODE verschijnt Dinsdags-
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In-
gaan. doch opzegging van abonnement moet
geschieden voor den aanvang van een nieuw
Prijs per drie maanden f 0.75. Buiten de
gemeente Amersfoort f 0.80. Afzonderlijke
nummers 5 ct.
Stenografisch Raadsverslag der gemeente
Amersfoort dén gulden per jaar.
ADVERTENTIÉN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld
advertecren.
Adverlentlén, moeten des Dinsdags en des
Vrijdags vóór 10 uur worden bezorgd.
Binnenland.
De omstandigheden dwongen de
socialisten nienigwerf tot de erkentenis,
dat zij de massa paaiden met iels, dat
ook indien zij de macht hadden, niet
voor directe verwezenlijking vatbaar
Zij hitsen de arbeiders op tegen het
kapitalisme, waarmede zij in politiek
opzicht elke burgerlijke regeering ver
eenzelvigen zij vergoelijken het gemis
aan arbeidslust bij de arbeiders onder
het kapitalistische régime; maar terwijl
zij voorgeven een onfeilbaar middel te
bezitten om de kapitalistische misère
te doen plaats maken voor een maat
schappij, waarin het voor de arbeiders
een lust zal zijn om te werken, moeten
zij, aan den tand gevoeld, erkennen,
dat 'l niet alleen niet mogelijk is door
toepassing van dit toovermiddel de
maatschappij met één slag om te zetten
in den heilstaat, die zij den arbeiders
beloven, maar dat dit zelfs gesteld
het bleek mogelijk, op elk terrein van
nijverheid, landbouw en handel met
succes de socialisatie ter hand te nemen
jaren en jaren, wellicht zelfs eeuwen,
zou vordeten. Op die manier gaat voor
't thans levend arbeidersgeslacht het
mooie van de socialisatie toch wel een
beetje af. Moeten zij met opgewekten
en intensieven arbeid wachten totdat
de socialisatie hem in staat stelt in
waarheid te arbeiden voor de gemeen
schap, dan kunnen zij wel wachten
tot zij dood zijn I En wellicht zullen
dan zelfs hun kindskinderen het aan
breken van dit heugelijk moment niet
beleven.
Het is dus de plicht van elk eerlijk
sociaal-democraat, die inziet, dat de
tegenwoordige maatschappij in de eerste
plaats aan versterking der productie
behoefte heeft, de arbeiders er op te
wijzen, dat aangezien het kapitalistische
régime naar de eigen erkenteuis der
soc.-dem. nog in lengte van dagen zal
blijven bestaar), zij moeten afzien van
pogingen om, door voortdurende sta
kingen de productie nog meer in de war
te sturen, teneinde zoodoende de komst
van den heilstaat te verhaasten.
Maar zulk een raad zullen maar
nig sociaal-democraten aan de arbeiders
durven geven, omdat zij de concurrentie
te duchten hebben van de communisten.
De onderwijzer T., te Slenaken (L.),
is in de school door een beroerte ge
troffen, waardoor hij binnen enkele
oogenblikken overleed.
In dit kleine dorpje (pl.m. 600 in
woners) is dit reeds het vijfde plotse
linge sterfgeval in dit jaar.
Welke zegels moet men op de
rentekaart plakken voor de vrouwelijk"
dienstboden
Wauneer een vrouwelijke dienstbode
oud is
14 tot 21 jaar (3de klasse) f0.40.
Meldde komende dagen, dat is vast en gewis,
Bereidt iedere huisvrouw een heerlijken disch.
En al is dan het feestmaal overvloedig of klein,
Een heerlijke pudding moet het slot er van zijn
Dus als ge bij DE GRUYTER Uw boodschappen doet
(Want dat is Uw voordeel. Uw belang, dus dat moet!)
Dan vraagt ge aan de julïrouw, die U helpt, vlug en blij,
Een pond van onze allerbeste griesmeel er bij.
Ge ontvangt dan, het zij hier uitdrukkelijk vermeld
Een half pond extra voor hetzelfde geld.
P. DE GR.UYTER ZOON
Boven 21 jaar (4e klasse) f0.50.
Deze zegels zijn verkrijgbaar ten
postkantore.
De zegels moeten op de rentekaart
geplakt worden als men het loon betaalt.
Betaalt men dus het loon per week,
in moet elke week één zegel geplakt
Betaalt men het loon per maand, dan
oet men telkens zooveel zegels plak
ken, dat er voor iedere week één zegel
geplakt worde, of 52 per jaar.
Naar wij vernemen zal de Minister
van Marine naar aanleiding van de
verwerping van zijne begrooting
ten spoedigste bij H. M, de Koningin
zijn ontslag indienen.
Uit het derde deel van het verslag
der Crisis-enquéte-commlssie blijkt, dal
in 1918 alle door de regeeringsorganen
opgezamclde eikeis zijn gezonden aan
fabrikanten van kofflesurrogaten, be
halve acht wagons, waaromtrent niets
nader wordt medegedeeld.
Het lid van de Tweede Kamer mr.
Sannes heeft nu naar reeds gemeld
werd aan de regeering vragen ge
steld, om te weten te komen, waar die
acht wagons gebleven zijn.
Op grond van een ingesteld onder
zoek kan de „Tel." mededeelen, dat
die acht wagons eikels naar Apeldoorn
zijn gezonden voor de wilde zwijnen,
Het mede door drie Katholieken
onderteekende wetsvoorstel in zake de
plaatselijke keuze, is zéér gematigd.
Gelijk thans de bevoegdheid van de
Kroon, om voor bepaalde gemeenten
het verleenen van nieuwe vergunningen
uit te sluiteu en bestaande vergunningen
te doen vervallen, afhankelijk is van
het initiatief van den gemeenteraad,
willen de voorstellers ook het initiatief
geven aan de burgerij, wanne
een stemming blijkt, dat eeo groote
meerderheid der ingezetenen de ge
noemde maatregelen wenscht.
De stemmingen hebben eveomin als
het besluit van den gemeenteraad bin
dende kracht, de Kroon behoudt de
beslissing. Alleen wordt meerrekening
gehouden met de overtuiging der inge-
EEN LEVENSLOOP.
„Laat mij daar maar voor zorgen,
Hans," was haar antwoord, „ik zal naar
Putsenberg bij den badstoofhouder gaan
en hem verzoeken u te komen bezoeken
„O Christine 1 de badstoofhouder van
Pulzenberg is een kundig, echter gie
rig man, hij komt niet voor dat hij het
geld op de tafel ziet leggen."
„Bekommer u daar niet over, Hans,
ik heb eenig geld, ik zal hem vriende-
f Tijk verzoeken, en hij zal zeker komen."
„Christine liet zich niet tegenhouden
om naar Putzenberg te ga.ii), het lag
een groot uur van ons dorp en zij had
1 reeds zeven uren afgelegd, maar het
goede meisje gevoelde geene vermoeie
nis wauneer het betrof een lijdende te
helpen. Tot mijne verwondering kwam
zij werkelijk tegen den middag met den
badstoofhoude- terug; deze, eenigzins
knorrig onderzocht mij en verklaarde
mij buiten gevaar. Hij, die aan den rand
van het graf gelegen heeft en het red
dende woord„Gij zijt buiten gevaar I"
hoort, hij alleen weet welk een aange
naam gevoel door de aderen van den
zieke stroomt. Christine kuste juichend
de hand van den badstoofhoudcr. „Gij
zijt een goed meisje," zeidc hij, „van
u kan men smeeken leeren." Christine
lachtte en weende, ik was ook verheugd,
mijn Vos, die ons allen hadden gade
geslagen, blafte uit blijdschap, alsof hij
wist, dat zpn meester gered was, nieuws
gierig legden de schapen hunne kopjes
over het lage afschutsel en zagen ons
verwonderd en vriendelijk aan.
„Dc badstoofhouder schreef mij
versterkenden drank voor en beval mij
n en rein te houden. Toen hij zich
"ijderd had, zette Christine zich
naast mij neder en at een stuk brood
het was de eerste bete die zij heden
gebruikte; ik verhaalde alles, hoe het
met mijne ziekte gegaan was en hoe
veel goedheid mij de trouwe Vos
mijne lammeren bewezen hadden. Toen
streelde zij aangedaan den hond, lief
koosde de lammeren en schapen, die
over het afschutsel geklommen waren,
en deelde al haar brood onder hen uit.
Des avonds kookte /.ij andermaal eenc
krachtige soep voor mij, des nachts sliep
zij slechts eenige uren en waakte het
andere gedeelte I in den morgen
zij afscheid want zij moest huiswaarts
keerenzij wekte mij op tot dankbaar
heid en vertrouwen op Godvervolgens
ging zij naar de kerk voor mij de hei
lige Mis hooren, en smeekte met
vouwen handen de huisgenooten
voor mij te zorgen. Zij maakte het
Een heer uit Bussum, die met den
laatsten trein van Amsterdam naar zijn
woonplaats was gespoord, heeft bij de
politie aangifte gedaan dat hij in dien
trein even in slaap zijnde, beroofd is
i f300 en 2000 kronen.
In den nacht is het postkantoor te
Ureterp afgebrand. Het kantoormate
riaal is behouden, doch de inboedel
den directeur is verbrand.
De minister vanIKoloniën deelt mee
dat hij evenmin als zijn ambtsvoorgan
ger zijn medewerking wenscht te ver
leenen tot een verkoop van de koloniën
Suriname en Curagao,
In een vergadering der Kamer
Koophandel te Tiel, is ter sprake ge
bracht het plan betreffende het kanaal
door de Geldersche Vallei (waarvoor
Amersfooit actie voert), of over Utrecht
dc Waal bij Tiel (welken koristen
weg Amsterdam wenscht).
De voorzitter er op wijzende dat
Amsterdam voor het kanaal
Waal den koristen weg wenscht en deze
loopt over Utrecht naar Tiel, meende,
lat er van Tiel uit iets gedaan moet
/orden.
- Als uitgave van de Directie van
den Arbeid is een rapport verschenen
de arbeidsvoorwaarden van het
personeel op handelskantoren. Het
dankt zijn ontstaan aan een indertijd
(vo'or 1912), door den toennialigen
Minister van Landbouw, A. S. Talma,
gegeven opdracht tot het houden eener
Dc in het rapport vermelde gegevens
betreffen in hoofdzaak toestanden in
1917 en vroeger, de loonen zijn die,
betaald voor Augustus 1914.
Een belangrijk Hoofdstuk is dat
werktijden van hel personeel op diverse
kantoren werkzaam en handelt verder
rustijden en Zondagsarbeid. Over
het algemeen worden nog lange werk
tijden aangetroffen.
In Hoofdstuk V worden de loonen
>or Aug. 1914 aan een bespreking
onderworpen en werden tabellarische
overzichten gegeven.
De Geldhandel salaricert het best,
teeken van het heilige Kruis over mij
en sprak eenige liefdevolle trooostrijke
woorden. Ik wilde haar. bedanken, ik
kon het van ontroering en snikken
doen, „God vergelde het u barmhartige
Christine I" Dat was alles wat ik kon
uitbrengen.
„Hoewel langzaam, nam ik in beter
schap toe, Christine, de goede Christine
zond mij eenig geld om mij zeiven beter
te verzorgen de huisgenooten hadden
thans meer medelijden met mij en sche
nen berouw te gevoelen over hun vroe
ger gedrag, echter duurde het niet lang
de oude Stoffel slierl' en zijne eenige
dochter huwde kort daarna met een
rijken pachterszoon, Michel genaamd
hij kon mij niet dulden, hij was zelden
tevreden ook was hij zeer karig
gaf ons slecht voedsel hij verstond niets
van den landbouw en veefokkerijdaar
bij was hij eigenwijs en nam zelden
goeden raad aan, het was dus geen
wonder dat hij in korten tijd veel
verloor. Met mijne schapen was il
nu toe zeer gelukkig geweest, na dien
tijd, moest ik op zijo bevel, niettegen
staande mijn afraden, op de weide drij
ven hierdoor verloor ik, uithoofde van
het slecht weder en vochtig voedsel,
tot mijne grootste droefheid verschei
dene schapenhij beschuldigde mij
het Levensverzekeringsbedrijf het
slechtst.
Vrouwen bereiken in tegenstelling
et de mannelijke collega's, slechts
bij uitzondering de hoogere loon klasse.
Van de volslagen mannen, had nog
niet de helft een loon van f 100
maand.
Omtrent de uitgifte eener 3 pCt
Premie-lecning groot f3.000.000.— ten
laste van de Gemeente Amersfoort,
wordt het volgende medegedeeld.
De leening zal a pari worden afge
lost in dertig achtereenvolgende jaren,
telken jare één dertigste deel van het
uitgegeven bedrag, of honderdduizend
gulden en wel;
Bij elk der vijf trekkingen voo
aflossing op 30 Juni, gedurende de
eerste vijf jaren 1920 tot en met
1924 zullen de dertig obligaties,
waarvan de nummers het eerst uit
komen, afgelost worden, met inbegrip
in het kapitaal, als volgt:
Het eerst uitkomende nummer
f 10.000.de drie daarop volgende
met f 1000.de vijf daar
op volgende nummers met f500,
de acht daaropvolgende nummers me
f 300 de dertien daarop volgende num
- 1 f200.-.
o zullen vervolgens bij elke
uitloting premies worde» uitgekeerd.
De gemeente behoudt zich het recht
■or om te allen tijde over te gaan tot
aflossing van de geheelc leening.
De leening wordt uitgegeven A pari
verdeeld in obligaties van f 100.—
Elke obligatie wordt voorzien van
li stel halfjaarlijksche coupons, ver
schijnende 30 Juni en 31 December.
De uitslag der lotingen wordt aan
gekondigd in een of meer in dc ge
meente verschijnende bladen.
De rente en aflossing met daarop
gevallen premie zijn betaalbaar te
Amersfoort ten kantore van den Ge-
ite-ontvangcr en aan de kantoren
de Nederlandsche Handel Maat
schappij en de Geldersche Credielver-
eeniging.
De leening wordt aangegaan, uit
sluitend, ten behoeve van het Grond
bedrijf.
Dit bedrijf bezit thans plm. 387 H.A.
grond, waarvan plm. 263 H.A. is be-
stemd voor woningbouw en plm. 124
H.A. voor de vestiging van industrie.
Mosterd na dsn maaltijd.
Na «paarden* en svleeach* onder
zocht de Enquete-commissie nu de
handelingen van ben die in «eikels*
deden.
Het onderzoek samenvattende trekt
de commissie de navolgende conclusion:
Het systeem der inzameling leidde er
toe, dat enkele personen groote
winsten kregen, niet in overeenstemming
zijn met de economische waarde van
den verrichten arbeid.
In deze winsten deelden personen,
die op geen enkele wijze kunnen ge
acht worden, hierop eenige aanspraak
te kunnen maken en die zich alleen
een zekere behendigheid een winst
aandeel hebben weten te verzekeren.
Op deze wijze hebben de hecrcn
eikel-verzamelaars hun financign ver
zorgd, angstvallig andere personen
werende, die evenzeer als zij aan de
levertDg behoorden deel te nemen, met
het resultaat, dat zjj in eokele maanden
tijds dertig duizend gulden verdienden,
zonder arbeid te hebben verricht, welke
daarmee ook maar eenigszina in even-
'edigheid staat.
Eeo ander geval is dat van een
ambtenaar bij de Tweede Kamer, die
als secretaris van dc Rijkscommissie
i Toezicht op de Vleeschvereeniging
eens duizend gulden op zijn spaar-
b inkboekje ziet staan, dan weer «en-
-eloppen met inhoud* in zijn kast vindt,
ater weer verrast wordt met een schrijf
bureau I
Men schijnt in de oorlogsdagen op
barre wijze te hebben huisgehouden.
Het ia goed, dat men onverbiddelijk
de feiten aan het licht brengt.
daarvan en ik moest slagen en scheld
woorden verduren.
„Met iederen dag gevoelde ik meer
tegenzin, bij die man te blijven. Had
ik mijne kudde niet zoo lief gehad, ik
ware reeds lang vertrokken, maar ik
had medelijden met de goede dieren,
wanneer ik dacht, dat zij in ruwe, on
geschikte handen zouden komen doch
niet lang daarna gaf de boer mij mijn
ontslag. Ziehier de oorzaak: Op eenen
lenteavond wilde ik mijne schapen naar
huis drijven, de weg voerde ons door
een fraai bosch: ik zong mijn avond
lied, toen ik plotseling bemerkte, dat
de schapen schuw werden en tegen
elkander drongen, en mijn Vos dreigend
en grommend bij de struiken staan
bleef; haastig zag ik naar die zijde,
maar sprong verschrikt terug toen ik
een paar glinsterende oogen op mij
gevestigd zag, het was een wolf, drei
gend hief ik mijnen dikken, met eene
ijzeren punt voorzienen stok tegen hem
opdc wolf liep snel achter de strui
ken om wierp zich op de kudde cu
pakte een schaap. Zonder op een tee
ken van mij te wachten, stortte mijn
getrouwe hond zich op den wolf, die
het schaap los liet, om met meerdere
woede Vos aan te vallen, ik snelde
mijne Vos ter hulp om hem met
Origineel Duitsch Bier.
Per FUST. FLESCH en GLAS
Bil
Amersfoort
R K- Huisvesting» Comité Afd.
Amersfoort en Omstreken.
Dc Oosteorijksche kinderen, die door
het R.K. Hnlvestings-Comité in Amers
foort en omstreken zullen worden ge
huisvest, komen iu twee transporten,
Het eerste transport voor Amersfoort,
dat in de laatste helft van Januari zai
aankomen, zal 200 kinderen meebrengen.
Bij een volgend transport komen dan
de overigen.
Het getal aanvragen voor een Oosten-
ijksch kind bedraagt In de Afd. Amers
foort en Omstreken ongeveer 400.
"'ij kunnen mededeelen, dat het
i. Huisvestingscomité ook voor
Protestantsche kinderen zorgt en deze
plaatst in Protestantsche gezinnen.
Naar Zaandam gaan b.v. 50 niet-
Kath. kinderen.
Niet-Katholieken die dooi bemid
deling van het R. K. Huisvestings
comité een nlet-Kath. kind willen huis-
!n, gelieven dit ter kennis tebren-
van een der leden van hel bestuur
der Afd. Amersfoort en Omstreken.
Ten bate van het Liefdewerk voor
de Oosteorijksche kinderen zal op Zon
dag 28 Dcc. a.s. in de daartoe be
langloos beschikbaar gestelde, groote
zaal van het Patronaatsgebouw aan het
Zand een Concert worden gegeven
door de dames Hilger, uit Weenen.
Er wacht ons dus nog een avond
van waar kunstgenot.
Zekere B., die de bankinstelling te
Amsterdam, waar hij werkzaam
gcduchten slag te bevrijden; de wolf
werd in dit oogenbllk door Vos ter
nedergeworpen, dc slag trof hem niet.
maar de zware stok viel dermate op
mijn scheenbeen dat Ik met een luiden
smartelijke» gil nederstorte, en niet meer
konde opstaan. Zoodra Vos mij ge
schrei hoorde, liet hij den wolf los en
kwam naar mij toede wolf wierp zich
toen op mijzonder de trouw en den
moed van mijnen hond zoude het met
mij gedaan zijn geweest maar Vos ver
liet mij niet. Even alsof hij wist dat
mijn leven van zijne dapperheid afhing,
storte hij zich op den wolf en wierp
hem in een oogenblik op den grond,
toen het ondier mij met zijne sche/pe
landen wilde annvallcn. Mijn toestand
vas niet te beschrijvenik was in
.loodangst, ik kon mijnen trouwen hond
niet helpen, in mijnen val had ik mijne
rechterhand verstuikt, nauwelijks kon ik
den Heer aanroepen. Ik sloeg Vos
angstig gade, het trouwe dier spande
nicer en meer zilne krachten in, even
als de wolf bloedde hij uit verschei
dene wonden, hij begon moede te wor
den, toen riep ik angstig: „Vos, laat
niet los, Vos, anders ben ik verloren."
Toen wierp de hond als hadden hem
deze woorden nieuwe krnchten geschon
ken, zich mei verdubbelde woede op
had opgelicht voor een bedrag van
ruim f 10.000 en sindsdien spoorloos
verdwenen was is alhier gevat. Dit
heerschap hield zich op to de diu.rste
hotels en noemde zich jhr. mr. itijvaack
de Marrellie. Telkens als de politic den
„jonkheer" op het spoor was, bleek hg
weer onvindbaar.
Overzicht van de werkzaamheden
der Arbeidsbeurs gedurende de maand
November:
Afdeeling voor mannen: Aanvragen
van werkgevers 207, aanbiedingen van
werkzoekenden 812, aantal plaatainzen
79. (Over de maand November vi
Afdeeling voor vrouwenaanvragen
van werkgevers 22, aanbiedingen van
werkzoekenden 15, aantal plaatsingen 4.
(Over dc maand November van het
vorige jaar waren deze cijfers resp.
22, 29 en 5).
Op de markt:
Appelen f2.50 a f5, peren (2.50 4 Li
f4,50, zandaardappelen f4.75 4 15.50
per H.L.hoenderelcren f26 4 f30 per j
100 st.hoolboter f 3.20 4 f 3.70 p. kg.j
kippen f2.50 4 f3.50, kuikens f4ifó,
■iepkuikens f0.75 if 2.20oude eenden
1.50 4 f3; hnzen f3 i (4, wilde ko
nijnen i l 4 f 1.20, tamme konijoen f3
4 f5 per stuk; duiven f0.80 4 f 1.80
per paar; magere varkens (804 f 130,
zeugen (180 4 f220, biggen (30a f45.
Aangevoerd waren 150heet. appelen,
20 heet. peren; 15 heet. xamlaardap-
pelen. 4000 st. hoendercicrc i, 120 kg.
hooiboter, 25 magere varkens, 100 big
gen, 20 zeugen,
Er werd hier 'n voordracht gehouden
over Nedcrl. fabrikaat,
Hoewel de oorlogsjaren zeer hebben
medegewerkt om de in 1915 opgerichte
vereeniging tot den bloei van thans te
brengen (4000 leden in 1919), acht de
spr. het waarschijnlijk, dat, waar men
zich ten doel stelt het N'ed. product
zooveel mogelijk naar voren te brengen,
de vereeniging in een groote behoefte
zal blijven voorzien. Algemeen mag
bekand geacht worden, dat de Hollander
den wolf, het gelukte hem het dier m
den keel te pakken, de wolf huilde
vei schrikkelijk, en trachtte den hond
van zich los te rukken, maar Vos had
Item goed vast, met zijne laatste kracht
beet hij den wolf den strot af; deze
kernxle eenige oogenblikken, weldra lag
hij stil, hij was dood.
„Mijn Vos zag een tijd lang den wolf
ernstig en dreigend aan; ik riep bem
met cene verzwakte, vriendelijke stem.
langzaam sleepte hij zich naar mij, hj
was schrikkelijk gekwetst, het bloed
vloeide uit de wonden, hein door den
wolf toegebracht Het trouwe lagxjoe
bebloede soact aan mijne wang, en zag
mi) vriendelijk, kwipelstaarende en 100
trotsch aan, als wilde hij zeggen: „Ik
heb mijne taak goed vervuld, niet
waar Ik drukte den goede hond aan
mijn hart, ik wilde mijn kleed aAn scheu
ren om zijne wonden te verbindenmaar
■k was er te zwak toe. de hond ver
loor zeer veel bloed hij werd zwakker,
en nochtans klemde hij zich nog vaster
aan mij niet te verinten, hij begon cc
rochelen nog eenmaal zag hij met het
trouwe stervende oog naar mij en de
redder mjjni levens was niet meer.