Giro en chequeverkeer met alle plaatsen van ons land Morgenavond HEROPENING pvT |*Tïx VLEESCHHOUWER 5RJ Fi.L. A. A. v.HAMEflSVELO mam DE EEMBODE KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN VRIJDAG 19 NOV. 1920 list* JAAROANO No. 61. Kontoor i Lans «gracht M, DB BBMBODB verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. ABONNEMENTEN kunnen elke week In gaan. doch opaegglng van abonnement moet (escnleden voor den aanvang van een nieuw wartaal. Prijs per drie maanden 10.90 Bulten de gemeente Amersfoort 10.95. Afzonderlijke nummers 10 ct. ADVERTBNTlfiN 25 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adverteeren. AdvertentKn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 9 uur worden bezorgd. Ben bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd. Een vader vindt eer honderd woorden om te zegenen, dan een zoon een enkel woord om te danken Binnenland. In de Tweede Kamer heeft men verschillende kleine wetsontwerpen af gehandeld. Aangevangen werd met de alge- meene beschouwingen over de Staata- begrooting, waarbij gewoonlijk het be leid der Regeering ter sprake komt. De opinie over de kwaliteiten der regeering wisselt af naar gelang de politieke richting is van hen die het regeeringsbeleid ter sprake brachten. 't Zwakke punt in 't kabinet is voor nagenoeg allen de minister van finan cien. Men moest echter toegeven, dat diens taak moeilijk en ondankbaar is. Bij de algemeene beschouwingen was van de rechterzijde aan h 'woord Mgr. Nolens. Op de discussie c er de socialisatie kon hij moeilijk ingaa.i. Dat woord is nog maar een klank en het begrip dat het vertegenwoordigt ia niet omlijnd. Het is nog maar een leus en het is al bedenkelijk dat het gewenschl is van een Staatkundig plan een leus te makten zoolang het plan niet om- Ijjnd is en het zelfs niet vaststaat of van de uitvoering iets kan komen. Daarom noemde de heer Nolens de socialisatie een roekelooze proefneming. De historische ontwikkeling der laat ste vijf- en twintig jaren is zoo geweest dat het absoluut individualistische stelsel is losgelaten. Het streven naar een overheersching van de gemeen schap wordt nu als andere uiterste verdedigd. De heer Treub heeft deze twee richtingen tegenover elkaar ge steld als scherp divergéerend. Volgens den heer Nolens was deze tegenstelling te scherp geformuleerd. Tusschen de beiden uitersten ligt nog een zeer groot veld van middeloplossingen. En op dit veld ligt ook de oplossing zooals de katholieke partij ze denkt. De ontwik keling van de individueele capaciteiten moet niet belemmerd worden zij dient de volle vrijheid te kragen in alle gelegenheid om tot bloei te komen. Échter dient het gemeenschapsleven daarnaast uitbreiding te verkrijgen, gelijk dat in de laatste 25 jaren is geschied. De sociale wetgeving die geleidelijk voortgaat, heeft reeds een aanmerkelijke verbreeding gekregen en in die richting dient te worden voort- gegaan. De samenwerking van de individuen in bet belang der gemeenschap kan geregeld worden gelijk dat reeds op beperkte schaal geschiedt door geor ganiseerd overleg, door medezeggen- p. door collectieve arbeldsconlrac- e.d. In die richting wenschte de Nolens voort te gaan, waarbij hij overleg tusschen de producenten en de umenten als een onmisbaar element beschouwt. De uitwassen van het een- j kapitalisme dienen te worden bestreden, maa- een gedachte als die socialisatie kan hij niet aanvaarden. Trouwens zoolang die nog alleen als leus rondgezwaaid wordt, kan moeilijk de waarde en de uitvoerbaarheid gesproken worden. Een 'oekelooze proefneming is natuurlijk uil den booze. De denkbeelden door Mgr. Nolens ont- 'ikkeld zijn die van ae algemeene Katholieke paitij waarbij rekening wordt gehouden met de meest radicale groepen in deze partij. Met dat al naderen zij nu steik de vrijzinnig- democratische beginselen. Te Bussum heeft de politie een 4-tal rijwieldieven achter slot gezet. Het zijn jongens van ongeveer 20 jaar Bussum. Op 7 rijwielen is reeds beslag gelegd, waaronder éen dat even ren onder Naarden ontvreemd was. Met een geweldigen knal vloog terwijl het bedrijf in vollen gang was, het groote vliegwiel van de ijzerwaren- fabriek »Astra« te Weenum uiteen. Projectielen van meer dan 500 kilo rte zochten en vonden een uitweg door het dak en den muur, waar zij en afstand van 100 u 200 meter iet bouwland terecht kwamen. Wonder boven wonder is niemand bij ngeval gek witst; alleen de machi nist liep een geringe hoofdwond op. Vlak voor de fabriek was een ploeg spoorwegarbeiders bezig die zich plot- teling ter aarde wierpen en liet er allen ongedeeld afbrachten. 1920 is in Friesland een enorm grasjaar geweest. Het voorjaar was vroeg en de herfst mooi. Er zijn boeren, die hun melkvee 7 maanden het welland hadden. In de gemeente Opsterland werd een stuk land 10 aal gemaaidom de drie weken stond er toch telkens weer een flinke snede gras. De Vereeniging van den H. Vin- tius van Paulo viert hier te lande het volgend jaar haar 75-jarig bc staan. Den lOden Februari is het 75 aar geleden, dat te 's Gravenhage de eerste conferentie werd opgericht. Na geruimen tijd in hechtenis ge zeten tc hebben, als verdacht van diefstal van f 14000Juit de brandkast van de Zuivelfabriek te Aalten, hebben ein delijk G. J. W. en H. P. bekend de daders te zijn. De Tweede Kamer heeft aangeno- de plannen tot uitbreiding der gemeente Amsterdam met deelen der omliggende gemeenten. De gemeenten Sloten en Nicuwer-Amste) worden ge heel geannexeerd. Te Margraten is weer een kind door auto overreden. Het jongetje werd gegrepen, een eindweegs meegesleurd met een bloedende hoofdwonde bf ouders in huis gedragen, waar spoedig overleed. Hoewel de chauffeur die macht remde, was het ongeluk toch waarschijnlijk niet gebeurd, als hij zoo hard gereden had. Door den hevigen stormwind is een boerderij bij Havelte geheel uiteenge- Toen vrouw R, t« Deventer in haar beroep als portier besig was hare cliëntéle te wekken, werd zij eensklaps door een hevige windvlaag opgenomen en van den Imogen Kaaimuur geelln- gerd. Door den lagen IJselstand kwam zij in de modder terecht en bracht het er gelukkig met den schrik en bevuilde kleeren af. Een inwoner van Leiden, die bj een familie te Amsterdam op bezoek was en aan den maaltfd deelnam, heeft zich in een stukje vlcctch verslikt, aardoor hij bewusteloos geraakte. Ge- necsheeren konden slechts den dood In de hoofdbesluurtvergadering van den Mariabond is besloten een Dioce saan Bureau te stichten, met bezoldigd ambtenares. Hiertoe werd aangesteld de Bondssecretaresse A. Rciih te Maartsen. Het nieuwe hoofdbestuurslid mej. E. '1 hole te Bussum Is tot preai- deotc van den Mariabond gekosen. Een jonkman wonende in het Cu- lemborgtch veld, is bij het atroopen op wild onder Beesd, zóódanig door een schot in lijn buik getreden (vermoede- ijk door een Rijksveldwachter), dat hij 'ondagnaebt tengevolge hiervan ia verleden. Een 5-jarlge knaap te Jabeek speelde net een geweer. Plots klonk een schot en de kogel Uof een 6-jarlge speel kameraad in een been. Het ventje is de gevolgen overleden. Onder Haanrade, werd onbeheerd langt den weg gevonden een auto, welke icrmoedelijk moest worden uitgevoerd, :n door de politie is in beslag genomen. Te Zaandam hebben kwajongens de irievenbua aan het hoofdpostkantoor in brand gestoken, waardoor de inhoud goed alt geheel verloren is gegaan. COMMANDITAIRE BANKVEREENIGING H. L A. DULLAERT Co. Amersfoort - Soes! Utrecht - Steenbergen der Banketbakkerij van de Firma HOOQENBOOM Lindestraat 29 Amersfoort. Amersfoort Dinsdagmiddag vergaderde de ge- eenteraad. Afwezig waren wethouder Jorissen en raadsheer Nieuwcndijk. Medegedeeld werden eenige beslis singen door Ged. Staten genomen. Ken schrijven ging om advies naar en W. van J. Bijl, houdende ver zoek hem met ingang van 1 Januari eervol ontslag te verleenen als onder wijzer aan de C-school no. 4. Voor kennisgeving werd aangenomen n schrijven van Ged. Staten waarbij wordt toegezonden een afschrift van het Kon. Besluit inzake verlenging met 3 jaren van de verleende concessie aan de gemeente Hoogland tot tolheffing op den weg van Amersfoort tot Groot- wede met zijtakken. Bij de benoeming van een wethouder wegens niet aanneming der benoeming door mr. A. van Traa, werden uitge bracht 16 stemmen, waarvan 8 op Ruitenberg, 7 op Kroes en 1 blanco, zoodat gekozen is Ruitenberg. Bij 't voorstel van B. en W. tot wij ziging der begrooting van het Bur gerlijk Armbestuur dienst 1920 vindt Hofland vindt de toelichting op de staten betreffende de af- en overschrij vingen poover. Aan het Sl. Elisabets- gastbuis is uitbetaald f 10.000. Er be- stond een overeenkomst, maar hij herinnert zich niet hoe. Door aanneming doet de raad niet anders dan toestem- HOF 46 AMERSFOORT LUXE MEUBELTJES VOOR ST. NICOLAAS si zonder dat hf iets van de zaak afweet. Hf wil voortaan meer inlich tingen hebben. Zulks werd hem toegezegd. Voorstel van B. en W. een verhoogd voorschot aan te vragen voor den bouw van woningen in het Woestfger- wegkwartier wordt aangenomen. Bij Rondvraag vroeg Leinweberspoed maken met het adres der Polltle- rreeniging om uitbetaling voor het verrichten van werkzaamheden op Koninginnedag. De Voorzitter deelt mede, dat er ig een spoed voorstel tot het uilgeven in gronden in erfpacht aan de Mtd- denstandsbouwver. „Frisia" was. Dit werd ten slotte aanvaard. 't Is een paar weken geleden sinds de R. K. Vereeniging «Geloof en We tenschap haar programma voor hel en 1920—1921 publiceerde en de e samenkomst met Albert Vogel als conferencier is nu alweer voorbij. De keuse van Vogel voor inleiding van het seisoen bleek een voortreffelijke. Werd een avond van kunstgenot de aanwezigen die iets goeds weten te apprecicercn. Albert Vogel gaf drie stukken. Hf begon met »jcao Marles, een gev< vol weergegeven drama van liefde waarin naast doffe weemoed, teleurgestelde trouwe liefde verklankt werd op een wijze die ieder treffen Maar Albert Vogci's onmiskenbaar talent demonstreerde zich meer intens bij de vertolking der Forurn-ecénc Shakespeare's drama juli us Caesar de overzetting van Burgeradfk. Filiaal: Utrecht ach entrant 25. Zfn Brulus' toespraak tot bet Ro- mcinsche volk en de rede van Marcus Antonlus waren een geweldige praestatie. Mrcsleepend door woord en gebaar liet Vogel one doorleven de tragische mo menten van dit historisch gebeuren. Vogel beeloot met het drama Bal- sar". van Gonggrijp. Ken bfbelach drama vol realiteit, tarvan bf de figuren voor tfn gehoor deel leven. Meesleepand waa rijn voor dracht en voor de verbeelding der toe hoorden voltrok zich de treffende tragedie van dien wuften koning in zijn val. Dat allee was vol beheerscht tempe- ment,stoer mannelfk van volle, breed* bewogenheid kernig gezegd met statige plaatiek. Vogel heeft velen doen genieten, die hem dankbaar een volgende maal ver beiden. DE STORM Dien somberen namiddag van het stormachtige voorjaar lag de witte hoeve treurig tusschen haar uitgestrekte boom gaarden. Anders, op zonnige dagen, kon zij blij blinken als een ster, doch nu terwfl daarboven zware brokken van grauwe wolken heel den dag en langt en door elkander schoven, dat de stralen der zoo telkens werden stukgeperat tot een spichtig schijnsel, toonde haar witheid zich vaal, gelijk de angstige gelaatskleur van een men6ch die plotseling met zekerheid zijn onder gang naderen voeltin dat dunne licht leken ook de bloesemende vrucht- boompjes geen feestelijke ruikers meer, maar hun kruinen hingen als vol met die kransen, welker wit tegen het rouw floers van een lijkwagen zoo beklem mend aandoet. En uit het donkere westen dromden de wolkenmassa's steeds onheilspel lend aan. De hoeve was nog nieuw ei boomgaarden waren nog jong, toch vol deden de weinige jaren om dat alles tot een onmisbaar geheel met de om geving te vormen, doordat hier zoo menigmaal een deel der groote geschie denis werd doorleefd van de roomscbe bevolking uit deze landen. In dezen tijd woedde de vervolging op haar hevigst, en door deze boom- gaaiden hadden de overhaaste vluchten plaats gehad der katholieken, die uit geheel den omtrek hier in de hoeve de heilige geheimen waren komen vieren en dan gewaarschuwd voor de komst van den schout, goed en bloed hadden moeten wagen voor het ware geloof, gelijk de eerste christenen. Nooit had de schout de samenkomst kunnen overvallen, nooit de gevluchten ondervangen, noch den priester ont dekken, die achter in den stal tusschen een dubbelen muur verborgen zat Sinds eenige weken was de priester, die ondanks zijn ouderdom en ziekte dezen gevaarlijken missiepost tot het laatste toe behouden had, gestorven, maar de hoeve bleef de overheid ver dacht, vandaar dat de huiszoekingen werden herhaald, al maar drukker in de laatste dagen, zoo zelfs, dat, of de spionnen der Staten een nieuwen priei ter naar deie gewesten op weg wisten, na een lang bezoek vanmorgen, onver wachts de schout met zijn rakkers 's middags terugkwam. Buiten stond de boer met zijn z en zorgde voor de paarden, i Niets op 't gelaat van dan boer ried eenige ongerustheid, niet omdat er sich geen priester in huis be vond, maar omdat de omstandigheden, welke bem steeds op zijn hoede deden zijn om toch maar datgene In het open baar te verbergen, wat het wezenlijke zijn innerlijk leven uitmaakte, hem volkomen zelfbedwang over zijne uitingen had geleerd. V/el keek hij met zoo'n onderzoeken den blik van ondervinding naar de dreigende lucht. De zoon echter leek onrustiger, ook minder door het ondersoek daarbinaen als wel door het onheilspellende weer, maar vooral sochten zijn oogen een hoeve wat verder op. »A1» ons dat maar niet ovmkomt, vadert* zeide hij suchtend, terwijl hij zich met de emmert weer naar binner, begaf om water voor de paarden te halen. Wij zijn in God* hand*, antwoordde deze hem achterna, en wachtend op de emmers keek hij oplettend naar de on rustige wdlken en het duistere land ook naar die hoeve wat verder op. Die wae eenmaal omringd geweest met boomgaarden, ouder dan de zijne, zoo, dat zijn aanplantingt t erdoor tegen de westenwinden waren beschut. Toen kwamen de voorJaarttM en verwoestten er ia Één nnch geboomte. Zoo goed als arm, kon de eigenaar nauwelijks met nieuwen aanleg beginnen, hij waa hem dan ook komen vragen, voortaan den priester te willen heibergen, dien hf immer had onder gebracht i hf dorst het nu niet langer wagen, want bij ontdekking sou de op gelegde boete sijn ondergang voleinden. De soon was intuaachen met de em mer* weer buiten gekomen, al* tfi vader tfn gedachten besloot metsWf hebben tenminste het geld nog van toeder saliger*. Dit zeide hf om hem tc troosten, want zijn jongen wilde trouwen met de dochter van dien buurman, doch bij gebrek aan geld van haar kant ward het huwelijk uitgesteld, sou nog langer uitgesteld worden, soo ook hem na een gelfk ongeluk eenzelfde armoede trof. Maar dan nog bleef het geld van moeder zaliger om veel weer te redden. I.iefst sprak vader weinig over dat geld. Daaraan kon bij niet denken tonder hevig* gevoelene van haat en van wrok, waarbij al zijn christelijk zelfbedwang en dagelfkzch gebed noodig waren er niet ann toe te geven. En hf wilde die gevoelens niet koes teren. Toch kwaaien af vanself bf hem op, paarden en een oógenblik sich de oude herinneringen voor sf n geest hernieuw den. Jarenlang had hf ingewoond bf den broer «fner vrouw, bewerkend uunen dezelfde landen. Buitco zfn schuld et oneenloheid ontstaan met veel getwist en gescheld. Behalve dat dit tfn gevoel van ckrta- lelijke liefde kwetste, bad hf het vootal ergerlfk gevonden voor dien bross t'n zoon, die priester wilde worden. 7-oo'n voorbeeld van ouderen achtte hf een diepwerkende ergernis voor iemand met zulk een heilig strevsn, en daarom had hf de minste willen «fn, vroeg het erfdeel zijner vrouw aan geld, vestig ie zich in deze streek, win al heel spoedig uit verdriet of uit hesaiwaa zfn vrouw overleed. Die dood, het wilde maar eist uit zijn gedachte, die dood was de schuld van haar broerhf waa ar te sekse vaa. Op het sterfbed, toen de koorts baar too meeeter waa dat sf itch self niet meer beaat en da gedachlea, welke tf al dien tijd door haar liefde had onder duikt. vrf tpel kregen, had tfn vrouw t «aar hat driakea i op, gevoela dei Woidt Toch koette het hem moeit* aan tfa ■oslane van haas. niet toe te geve».

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1920 | | pagina 1