N. V. Centrale Crediet- en Landbouwbank DE EEMBODE KATHOLIÊK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREREN DINSDAG 11 JAN. 1921 34»ts 'AARQANO No. 83. Kantoon Langefracht 38, Amersfoort DB BEMBODB verschijnt Dinsdag- en Vrijdagmiddag. ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw Prijs per drie maanden 10.90 Bulten de gemeente Amerstoort t0.95. Afzonderlijke nummers 10 ct. ADVERTENTIËN 25 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld plaats kan niet worden gegarandeerd. Er "behoort moed en geloof toe om een eikenbósch te planten. Want ge weet immers bij dat inpoten van de eikels in den bodem, dat ze o zoo traag zullen ontkiemen en nog trager zullen opgroeien en dat er voor u zeiven geen denken aan is, om ooit de winste van die aanplant te genieten Maar veel sterker nog spreekt dat zelfde eeuwigheldsgevoel bij allen zede lijken arbeid, bij alle hand, die we uit- steken om te bouwen aan den onzlcht- baren tempel des Heer en. Neem het maar in zijn eenvoudigste afmetingen bij de opvoeding kinderen. Binnenland. Socialisatie van den landbouw. De steden zijn de zetel der cultuur en van de steden uit verspreidt die cultuur zich «ver het platteland. Be halve van de beschaving zijn de steden echter ook de kweekplaats van veel onwijsheid, vooral op economisch ge bied, zoo zeide dezer dagen de land- bouwreferendaris Smit. De oorzaak daarvan ligt in de verwijdering waarit de meeste stedelingen leven van det landbouw, den grondslag van alle eco nomisch leven. Het voornaamste geneesmiddel teger dit kwaad is te zoeken is een nauwer- aanraking van ons economisch denken met den landbouw. Vooral het vraagstuk der socialisatie moet in dat licht beschouwd worden. Door socialisatie wil men geleidelijk komen tot socialisme. De meest ka rakteristieke kenmerken daarvan zijn le. gemeenschappelijk bezit der pro ductiemiddelen 2e. door de overheid georganiseerde productie, niet gericht op winst op behoefte 3e. verplaatsing van de delijkhcid voor het bestaan v individu naar de gemeenschap. Of het socialisme succes zal hebben hangt in de eerste plaats hiervan af, of hel mogelijk zal zijn, met uitscha keling van het vooruitzicht op winst de productie zoodanig te regelen dat zij redelijkerwijze aan de behoefte vol doet. En in de tweede plaats of maatschappij het zal kunnen verdragen, dat het individu wordt ontheven van de verantwoordelijkheid voor zijn bestaan. Wie de maatschappij uitsluitend be schouwt van industrieel standpunt, zal tegen het geven van een bevestigend antwoord op deze vragen niet zooveel bezwaar hebben als hij, die bij zijr- maatschappijbeschouwing uitgaat vt den landbouw. De tegenstelling tusschen productie winst en produclie voor behoefte is niet zoo groot als zij wel lijkt. In het algemeen toch zal slechts dan winst zijn te behalen wanneer iets wortft voortgebracht, dat in een behoefte voorziet. In onze tegenwoordige maat schappij wordt de behoefte aan de leiders der bedrijvers kenbaar gemaakt door den prijs. Zij richten de productie daarna in gedreven door het streven een socialistische maatschappij zal de overheid de behoefte moeten vaststellen langs statistiscben weg en op grond daarvan instructies geven inzake de richting, waarin geproduceerd oet worden. Onder toepassing van een stelsel van rantsoeneering is dit wellicht mo gelijk waar het betreft een genorma liseerde massa-productie. Indien men alle menschen wil ver plichten een bepaald soort schoenen te dragen, zal men de schoenenpro ductie zonder groot bezwaar op de aangegeven wijze kunnen regelen. Men et hoeveel schoenen er noodig zijn kan de capaciteit der schoenfabrie ken daarnaar bepalen. In den landbouw echter heeft men al dadelijk met zoo veel artikelen te doen, dat ieders be hoefte moeilijk is te bepalen, daar deze samenhangt met de onbekende op brengst der productie van andere ai li- kelen. Onderstelt echter dat men in het vaststellen der behoefte slaagt, dan ':an men nog niet voorschrijven zoo- 'cel H.L. tarwe, zooveel H.L. aard appelen enz. te verbouwen. Men kan alleen bepalen hoeveel H.A. met gewassen moeten worden beteeld afwachten wat het resultaat zal zijn, dat afhangt van invloeden waarover de mensch geen macht heeft. Het voorschrijven van een cultuur plan heeft echter op zichzelf ook groote bezwaren. Dit cultuurplan moet eens deels rekening houden met de behoefte, anderdeels met den toestand van den grond. In onze tegenwoordige maat schappij brengt de bedrijfsleider beide met elkander in overeenstemming. Hij laat zich bij het opmaken van het cul tuurplan ten deele leiden door den prijs, die uitdrukking is van de behoefte, ten andere door de geschiktheid den grond. In een socialistische tschappij zal het zeer moeilijk zijn, de door de overheid vastgestelde behoefte en de alleen den bedrijfsleider bekende geschiktheid van den grond beide voldoende recht te laten weder- bij de bepaling van het cultuur plan. Zoo men er al in slaagt deze twee op eenigszins dragelijke wijze overeenstemming met elkaar te brengt dan kan dat alleen zijn ten koste v veel improductief werk. Een groote moeilijkheid is voorts, dat het resultaat der productie eerst bekend wordt als met de consumptie reeds lang is begonnen, zoodat voortdurende aanpassing noodig is voorraad aan verbruik. Tegenwoordig geschiedt dit door de werkzaamheid van bet groote leger van tusschenper- sonen door middel van den prijs. Die werkzaamheid lijkt wel improductief, niaar zij is, sommige uitwassen daar gelaten, onmisbaar. Het gevolg ervan is, dat b.v. bij een goeden of een slechten aardappeloogst, de oogst toch juist voldoende is tot aan het begi van den nieuwen. Indien men in ee socialistische maatschappij dit resultaat zal kunnen bereiken, zoo zal het getwijfeld slechts zijn door middel herhaalde inveritansaliün en daaraan verbonden improductieven arbeid. Het tweede groote bezwaar tegen het socialisme Is, dat bet de verant- -ordelijkheid voor het bestaan over brengt van het individu naar de ge meenschap. De socialisten hebben daarvoor geen oog. Volgens hun leer is de arbeid de beslissende factor Inzake de productie. Ieder mensch brengt zijn arbeidskracht mede, zoodat van overbevolking geen sprake kan zijn. Niet van de industrieele, doch van de landbouwproductie hangt echter de bestaansmogelijkheid der menschen af. Bij de landbouw-p/oductie is niet de arbeid, maar de grond de beslissende factor. Deze is in beperkte mate voor handen, verschilt daarbij in vruchtbaar- beid, terwijl de productie op dezelfde oppervlakte beperkt wordt door de wet der afnemende meer-opbrengst. Wij kunnen biunenlands op geen stukken na de noodlge grondstoffen voortbrengen en zijn aangewezen op het buitenland. Gedeeltelijk betalen we dc ingevoerde organische stoffen met den in indus trieproducten vastgelegdcn arbeid en kunnen dit zoolang doen als het bui tenland ze ons kan en wil leveren. Bij dezen ruil toch is het land, dat de arbeid levert, de zwakste partij en het socialisme maakt die pattij eer zwakker dan sterker. Voor een groot deel worden de in gevoerde landbouwvoortbrengselen be taald met de door het buitenland op gebrachte handelswinst, renten en di- videnden. Een zeer groot gedeelte van de arbeidersbevolking in onze steden leeft van dc verteringen der bezitters (uit het buitenland afkomstig) ar beidsloos iukomen. Als dit inkomen, zooals de socialisten willen, verdwijnt, zkt het er met de welvaart van een groot deel der stedelijke arbeiders al heel slecht uit. Als verdacht medeplichtige te zijn van den diefstal met inbraak bij den firma Van Kempen te Schoonhoven, waarbij 30 A f 40.000 aan goud en zilver werd gestolen, is te Vlaardingen man gearresteerd. Uit Winschoten wordt bericht, dat daar 4000 K.G. worst en 8000 K.G. vleesch als geheel bedorven naar de mestvaalt zijn gebracht. Ze werden in beslag genomen in een »worst«-fabrlek. Te 's Gravenhage is een dame door een brandweerauto overreden. Zij bleek doof te zijn. Vrij ernstig verwond aan beide beenen, is zij in het Gemeente ziekenhuis opgenomen. Op de Valkenboschkade sprong een huisschilder op een rijdende tram. Hij viel en werd overreden. Ernstig ver wond in het Ziekenhuis aan den Zuid- wal opgenomen, is hij daar korten tijd later overleden. De Centrale Cottp. Boerenleenbank te Eindhoven heeft een vordering van ruiqi een millioen gulden op de Cofip. Verduurzaamirrichting „Coverin" te Naaldwijk. Dat is alles nog „inmaak- geld". Voor eenige dagen heeft Eind hoven de leden van Coverin aani schreven tot betaling van ieder f3t het bedrag waarvoor elk lid aanspra kelijk was. Deze aansprakelijkheid wordt door eenigen betwist, waaruit natuurlijk processen zullen voortvloeien. Dat wordt een lange en dure lijdensweg. De Burger-weesjongens uit Amster dam, die een goede honderd jaar geleden (althans nog in 1765) met toestemming Amersfoort. Directie: H. L. A. DULLAERT; F. H. O. VAN KESSEL. Maatschappelijk Kapitaal f 1,000.000 Qeplantst en volgestort I 250.000.— Uitgifte van f 500.000 - aandeelen volgestort en aan toonder verdeeld In stukken van f 1000.—, f 500.- en f 250.—. Houders van thans uitstaande aandeelen hebben recht van voorkeur. Ondergeteekcnde bericht, dat de inschrijving op bovengenoemde uitgifte zal zijn opengesteld van: MAANDAG 3 tot eu met 13 JANUARI a.a. tot den koers van 100 pCt. ten kantore der N. V. Centrale Credlct- cn landbouwbank (Commanditaire Bankvereeniging H. L. A. Dullaert Co. (in liquidatie) te Amersfoort en liure bijkantoren te Utrecht,Socat, Steenbergen, Arnhem, Twello en te Amsterdam bij de N. V. Miililcr Cn. Prospectus en inschrijvingsbiljetten zijn bi) hen verkrijgbaar. N. V. CENTRALE CREDIET- EN LANDBOUWBANK. hceren regenten naar Oost-Indie gingen, kregen een welvoorziene ult- ruisiitig van het Huis mede. Dat bet bij die uitrusting niet aan verscheiden heid en afwisseling ontbrak, blijkt ge noegzaam uit den voiledigen inventaris n zulk een weesjongens-uitzet, dien hier woordelijk laten volgen Een flesschenkelder met vijftien (segge IS) fUsschen brandewijn 11), twaalf pond tabak, twee gros pijpen, een waakrok (wellicht een oliejas een wollen pak, een onderpak, drie pak linnen kieederen, drie paar kousen, drie paar schoenen, een matras, een hang mat, een deken, twee kussens, twee bonte sloopen, twee Engelsche mutsen, twee blauwe rn twee witte dassen, zes bonte zakdoeken, een Bijbel, een -Christelijke Zeevaart*, twee tontel- doozen, twee vuurslagen, zes vuur- iteenen, twee pond Spaansche zeep, •enig schoenmakers-gereedschap, een half poDd waslicht, een en een half gros veters, eenig garen, vier lepels, twee tabaksdoozeu, twee trechters, tw< waterkannen, een flesch met geest va lepelbladen, vier.... zchclllngkoeken wat anijsdrop, knoflook en mierikswortel*. rekening, welke Nederland bij Belgifi heeft ingediend voor de inter- neering van Belgische soldaten bedraagt 250 millioen. De Geallieerden zijn over eengekomen om deze op de oorlogs schuld van Dultschland over te schrjjven. Hetzelfde was geschied met de inlcr- neeringakosten in Zwitserland. Dit land heeft echter onmiddellijk zijn rekening ingediend, terwijl Nederland, ondanks de aanbiedingen, cr de voorkeur aan gaf zijn vordering te laten rusten. Thans heeft Nederland deze ingediend, vermeerderd met een interest van 6 pCt. Aan de verschillende departemen ten van dc Koninklijke hofhouding op het Loo is, mede als gevolg van de hoogere loonen, het aantal geëm ployeerden verminderdenkele zijn ontslagen, andere gepensionneerd niet meer vervangen. Ook daardoor is het tuinpersoncel sterk verminderd en een gedeelte overgeplaatst, In verband hiermede zal eerstdaags bij publieke Inschrijving worden ver pacht een groot deel, ongeveer 3 H.A., van den Kon. moestuin, waarin een groot aantal vruchtboomeo. Amersfoort Hedenavond half acht recollectie r retraltanten en leden van rctraitc- penningvereenigingen In dc parochie kerk van St. Franciscus Xaverius aan het Zand. Burgerlijke Stand. Geboren Hill Ie Bernardus, z. v. B. Deen en A. J. Kraamen Rudolf, t. N. Engclschman en H. v. der Star Johanna Calharina Martina, d. v. S. Rijper cn A. M. C. Ros Willempje, d. v. H. Schipper en M. de Kieft Barbera Margareths, en Hendriks Jo hanna, dr». v. P. v. d. Hoven en H. Greefhorst Jacques Jacobus Cornells, v. C. J. v. der Veer en A, M. d'Hont Albertus Hendrikus, z. v. A. Veenen- daal eti J. de Bakker Peter, v. J. Snijders en M. Lambrechts. Overleden Lamberta Cornelia Bos huizen, 79 jr., ongeh. Petronellm de Bruin, 78 jr., wed. v. J. B. Rouwhorst Overzicht van de werkzaamheden der Arbeidsbeurs gedurende het jaar 1020. Afdeellng voor mannenAanvragen van werkgevers 1171aanbiedingen van werkzoekenden 2994aantal plaatsingen 738. (Over het jaar 1919 waren deze cijfers resp. 2502, 4318 en 1651). Afdeeling voor vrouwen Aanvragen van werkgevers 297 aanbiedingen van werkzoekenden 192; aantal plaatsingen 66. (Over het jaar 1919 waren dese cijfers 324, 160 en 65). De begrooting dor Inkomsten en en uitgaven dezer gemeente voor 1921 is op de Secretarie voor een ieder ter lezing ncdergelegd en In druk, tegen betaling der kosten, algemeen verkrijg- baAr gesteld. HARRY SHARPE Weet je, hoe hij heet?* Er rtond »Carkins« op het adres, Had-je er een voorgevoel van, di je zoo iets zou overkomen, toen, je hieiheen gingt?* •Ik heb daar eigenlijk niet ove gedacht,* zei Ben ontwijkend.* •Ja, dat kan ik denken,* antwoordde de laodlooper lachend. •Die jongen is allemachtig taai voor zijn leeftijd,* zei Carkins grijnzend, ter wijl hij zich in het gesprek mengde. •Vrijwel, dat zeg ik ook,* antwoordde de landlooper, terwijl hij zich eensklaps vlak voor Carkins stelde, klaarblijkelijk niet zonder eenige vijandige bedoeling. De horrelvoet trad dan ook, als zelf, eenige schreden achterwaarts. Wat wou je?* vroeg hij. »Ik doe je immers geen kwaad, ik wou alleen maar dat je van mjjn erf ging, 't is mijn eigendom.* •Zoo, is deze grond jouw eigendom grinnikte de landlooper. »Ja.« Heb je hem zelf gemaakt?* Dat natuurlijk niet.* Kan je het eten of drinken I* Carkins verwaardigde zich niet hierop tc antwooorden, maar ging voort met zich langzaam terug te trekken, terwijl hij intusschcu B n scherp in het oog hield. :n maakte echter hoegenaamd geen haast om te vertrekken. Het was niet alleen om brieven af te geven dat hij hier gekomen was, zooals wc weten. Hij interesseerde zich daarenboven voor Nan, het meisje dat inet Carkins meawoonde. Zij was geen Carkins haar rein, zacht gezichtje zei dit duide lijk genoeg. De eerste maal was Ben zonder zich in het minst schuil te houden, zonder vrees de woning binnengestapt nu bij de bewoners beter had leeren kennen, wilde hij hen in het geheim trachten te bespieden om meer van I te weten te komen. De geheime politieagent Sltarpe t niet of Underwood eenig deel had de verdwijning van DollyBen i voor zichzelf overtuigd dat hij er - zeer groot aandeel in luid. En speedlg zou de tijd daar zijn, dat de knappe politieagent en zijn jeugdige leerling ieder op de beste gronden hun lijn recht tegenover elkaar staande mee- ningen zouden hebben te verdedigen, maar natuurlijk inoest in de eerste plaats Dolly zelve teruggevonden en aan hare familieleden weergegeven worden. Toch was Ben nog niet geheel zeker of hij ten slotte wel op het rechte spoor was. Misschien trachtte men hem juist te verschalken, waardoor men ii.tusschen den lijd had om Dolly nog verder weg te voeren. •Ala je weg wilt gaan, zonder een tweede geveent te moeten leveren, dan doe je beter je kans nu waar te nem-r,« duisterde de landlooper Ben in het oor. En reeds wendde Ben zich naar de suaat, toen Carkins eensklaps uitriep Wacht een» eveul* ondcrwjjl ern smerig vodje papier uit zijn zak halend. •Je kunt de boodschap door een ander laten overbrengen, dot heb -k je al één» gezegd,* zei Ben. Carkins haalde een zilveren doll*- uit zijn zak. Kom jongen wees niet dwaas, loop nu niet ineens weg, omdat wij een grap met je gehad hebben. Je bent een kra nige vent, en je bebt mijn zoon be hoorlijk zijn deel gegeven, dat slem ik volmondig toe. Hier heb je een dollar, vertel er dan ook verder aan niemand iets van. Zie je, het kan Lon zooveel niet schelen otu «geklopt* te worden, maar hij vindt het ellendig «la anderen dit te weten komen.* •Dat kan ik haast niet denken, an ders sou hij 't iemand Diet zoo gemak kelijk maken hem eens flink af te ranselen. Gut I ik heb nog nooit met iemand zoo weinig moeite gehad als met hem. Als ik hem geregeld onder handen had, dan kon je wel een per manent verblijf in het hospitaal be stellen.* Dit zeggende was Ben langzamerhand op straat gekomen. Hi] had reeds veel lijd verloren laten gaan en zette het daarom nu eensklaps op een loopen. Carkins uitte een woedenden kreet eu wilde hem achtervolgen, toen de vreemdeling met het verbonden oog zich plotseling vóór hem plaatste. Toch was Ben het gevaar nog niet ontsnapt, want pas bevond hij zich in het midden <1-t suaat of hij rende vierkant tegen L<>n aaien deze werd begeleid door vier ruwe kerels, leder met spaden houweelcn gewapend. De knaap mankte een (linken zijsprong cn holde, rende en vloog, als een pijl uit den boog, verder de straat langs. Houdt hem I houdt den dief I* brulde Lon. En de vier handlangers achter volgden Ben vlak op de hielen. HOOFDSTUK IX. Ben's slimheid. Hoewel Ben oogcoachjjol|jk zonder merkbare inspanning voortholde, koztte het hem de grootste Inspanning, en voor het eerst kwam hij tot de ontdek king, dat hfl in het gevecht met Lon zijn knir ernstig had bezeerd. •Ik k^n het niet langer volhouden I* dacht hij, omziende cn bemerkte dat zijn vervolgers dicht achter hem waren, •Ik moet er wat op vinden waardoor ik even rust kan nemen. Auw I wat doet het een helsche pijn I Ik moet m|| er gens verschuilen, en gauw ook,* Hij was juist aan 't einde gekomen in een blok nieuw gebouwde en pas bewoonde huizen niet ver van Carkln'a woning; hij vloog den hoek om, en, n.viwl^ks nan het gezicht zijn vervol ger» onttrokken, klauterde hij langs een gootpijp tot aan een raam der tweede verdieping, dat gelukkig op een kier stondhij wierp het bliksemsnel verder opeo en sprong in de kamer juist vddr zijn vijanden in het gezicht kwamen. Het was ook hoog tijd. Hij hoorde een kreet en voorzichtig om den hoek van het raam kijkend, zag hij hen alle vier verbaasd stilstaan. Op hetzelfde oogen- blik opende zich een deur der kamer, waarin hij zich bevond en een jong meisje trad binnen.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1921 | | pagina 1