N. V. Centrale Crediet- en Landbouwbank Bel dan op No. 42 J.J. VAN HAMERSVtLD DE EEMBODE KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN VRIJDAG 19 AUG. 1921. 35ste JAARGANG No. 42. Kantoon Langezracht DE EEMBODE verschijnt Dinadag- Vrljdagmiddag. ABONNEMENTEN kunnen elke weck gaan, doch oplegging van abonnement moet Eeschieden voor den aanvang van een nieuw wartaal. Prijs per drie maanden f 1.00 Bultende gemeente Amersfoort 11.10. AlzonderlUke 10 ct adverteer». AdvertentlCn moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd. Stijfhoofdigheid verraadt geen bezit van karakter, muur gebrek aan tact. Oude Grafheuvels in Eemland. Door T. PLUIM. I. Reeds in overoude tijden, die zlclt in de schaduw der eeuwen verliezen, moe ten de hooge gronden van Eemland bewoond zijn geweest. Immers de vol ken uit dte lijden hebben hier zeer duidelijke sporen van hun verblijf nage laten steenen werktuigen, aarden vaat werk (o.a. urnen), metalen gereedschap pen (vooral van brons), grafheuvels, enz. Nu is reeds veel van deze resten bekend geworden op de L?usder- en Soesterheide zijn jaren geleden uit de grafheuvels aldaar u.nen opgegraven (men ziet ze in 't Museum van Piehllc) onder Baarn deden dr. Janssen en Prof. Moll reeds een halve eeuw geleden be langrijke opgravingen en op de Hitver- sumsche heide wijlen Notaris A. Perk te Hilversum. Maar hoe belangrijk die vondsten ook zijn, men wist ze tot in onzen tijd toe nog niet behoorlijk te rangschikken, geveu uit welken lijd zij afkomstig zijn. Eerst thans is dat mogelijk geworden en wel dank zij de bijzondere verdien sten van dr. J. H. Holwerda (sedert Kerstmis directeur van 'tLeidsche Mu seum van Oudheden) den grooten ont- graver uit onzen tijd. Door zijn lang durige en diepgaande studiën, vooral in Duitschland, waar hij niet de spade in de hand als 't ware wonderen wist te doen, zijn wij thans in staat ons bodemarchief (de oudheden in den bo dem) te rangschikken, te dateeren. Van groot gewicht bij het berekenen van den ouderdom der grafheuvels is het vaatwerk, dat men er in vindt. Dit laatste is van nog meer belang, dan de werktuigen zelf. Immers de oudste be woners (de hunnebedbouwers) hadden wel alleen steenen voorwerpen, maar deze bleven nog eeuwen lang in ge bruik, zoodat zij op zichzelf niet den juisten tijd kunnen aangeven. Een stee nen beitel kan dus bijv. van 1200 v. C. dateeren, maar ook van 300 n. Chr. Anders is dit met het vaatwerk. De oude volksstammen geloofden blijkbaar aan een leven na den dooddaarom gaven zij den overledene in 't graf wat voedsel in vaatweik mede. Nu bad elk volk zijn eigen soort vaatwerk (vooral vorm, versiering en kleur) en zoo kon dr. Holwerda uit dat vaatwerk, al zijn er ook maar scherven van over, de ouderdom der grafheuvels vaststellen. Het eerst begoo dr. Holwerda in Limburg zijn nieuwe methode bij 'i graven toe te passen, en gesteund door de medewerking van eenige kloosters aldaar, kon hij hoogst verrassende ont dekkingen doen. Vandaar uil is hij overal in ons land gaan graven o.a. aan het Uddelermeer, waar H.M. de Koningin hem eenige gravers ter beschikking stelde en meermalen zelve de opgra vingen persoonlijk bijwoonde. Daar heeft dr. Holwerda het raadsel der Hunnen schans op schitterende wijze opgelost, en laatstelijk heeft hij bij Egmond de oude kerk en het klooster aldaar weer intdekt, zooals men o.a. uitvoerig in »De Tijd« kon lezen. Aan de hand van zijn zeer belangrijk boek«Nederlands vroegste Geschie denis met bijbehoorenden Platenatlas zal ik een overzicht geven, van de volken, die achtereenvolgens ons land bewoond hebben, en hoe dus de vond en moeten worden ingedeeld, I. De tijd der Hunnebedbouwers, beginnende met 1200 voor Chr. II. De koepelgrafbouwerB, beginnende met 900 v. Chr. III. De Gallische stammen in N.-Biabant, 300 v. Chr. IV. De Bata ven, Friezen en andere Germaansche stammen, 100 v. Chr. V. De Saksera, sedert 300 na Christus. zal elk dezer tijdvakken voor Kern land nader bespreken. I. De Hunnebedbouwers hebben ver moedelijk aan de Vuursche geleefd, waar men de bekende «Dolmin» voor de herberg aldaar aantreft. Ik weet wel, :r heel wat over dien steen getwist dat velen hem niet als Hunnebcd beschouwen, maar in een uitgebrt id ar tikel over dien steen, dat ik in «De Gooi- en Eemlander* plaatste, heb ik bewezen, dat wij hier zeer goed met een Hunnebcd te doen kunnen hebben. In dit geval zou dus de Vuursche voor dan 3000 jaren bewoond zijn ge- weest. Wordt vervolgd. Buitenland Een E-igelsch: dagblad oorrespon dent doet huiveringwekkende mededee- lingen over den nood die er heerscht in Rusland en over de wreedheid waar mede de Holsjewiki hun gezag hand- haveo. Een werkman, die uit Petrograd is ontsnapt deelde hem mede, dat op de duizend arbeiders daar nau- lijks één bolsjewist is, maar de leiders ii de ontevredenen worden onmid dellijk doodgeschoten en er worden dagelijks bij dozijnen vermoord, waar door de organisatie van een tegeo- revolutie wordt belet. Andere Russische 'luchtelingen uit Moskou verhalen bij zonderheden over de wreedheid van aan cocaïne verslaafde vrouwelijke ivjet-commissarissen aldaar, die uit louter bloeddorstigheid menschen ter dood laten brengen. Alle Russen, die de correspondent sprak, verzekeren, dat de regeering zich slechts door een strenge terreur handhaaft. Een Kus, die einde Mei uit Omsk Siberië was vertrokken, door de hongersnooddtstricten had gereisd en s Berlijn is aangekomen, heeft daar eens bevestigd, dat als de hulp Rusland niet spoedig komt, ze ie laat zal komen, omdat dan hel regen seizoen begiot, dat de wegeo ongeschikt maakt voor het vervoer. In Mei begon in Siberië te bemerken, dat Rus land door een ramp getroffen werd, omdat er toen reeds hongerende vluch telingen uit het Wolga-gcbied aankwa men. Eiken dag kwamen er mee menschen, die uit Oefa en Orenburg over het Oeralgebergte waren getrokken, vertelden, dat die provincies vol z men hongerende vluchtelingen wi Op zijn reis had deze Rus aan ieder spoorwegstation troepen menschen ge zien, die om voedsel bedelden en kin deren zoeken op den grond of de een of andere reiziger misschien een krui meltje heeft laten vallen en als ze iets eetbaars zien, vliegen ze er als wilden op af. De Ieren ziji) blijkbaar niet voorne mens te aanvaarden de voorstellen door den Engelschen minister president ge daan. Ze blijven eischen de volkomen onafhankelijkheid van Engeland en stel len geen vertrouwen in de royale belof ten door de Engelsche machthebbers gedaan. Binnenland. Te Venlo ontstond brand in de houtloodsen van de firma Mulders te Blerik, In een ommeren stond alles In lichtelaaie. Aangewakkerd door een Hinken wind werd de aan de zagerij grenzende touwslager!) mede een prooi der vlammen. Het terrein der ramp beslaat een oppervlakte van 40 A. Alles brandde tot den grond af. De schade is enorm. Alleen de voorraad hout wordt geschal op 70.000 gulden zonder de gebouwen en de maehines. In den nacht werd een onder Vlaar- dmgen wonende dame in haar b;d vastgegrepen en door een manspersoon gedwongen geen alarm te maken, doch zeggen waar haar geld geborgen i. Zij kon echter het elecinsche schelkoord grijpen en baar dienstbode wekken, lutusachen ontstond tusschen haar en den inbreker een worsteling waarhij zij bloedend verwond werd. Getracht werd haar een prop papier den n.ond te stoppen, wat niet ge lukte, Toen de - lobneker bemerkte, dat de dienstbode naar ben den kwam, vluchtte hij. De in beslag genomen proppen papier bleken patronen te zijn van een kleermaker, wat aanleiding gaf een kleermaker te Rotterdam te iteerun. Alhoewel de aangehoudene -ankelijk ontkende, viel hij toch spoedig door de mand. Vliegen verdrijven door gas is een al te probaat middel, zooals de echt genoote van W. K. te Kijnsburg on dervond. Ze zette de kinderen in een schuur aan het spelen en sloot zich zelf in haar hermetisch gesloten huis op, met het gevolg, dat ze bewusteloos op den grond viel. Toevallig kwam een der kinderen binnen en zag zijn moe der voor dood op den vloer liggen. Een voorbijganger droeg daarop de vrouw naar buiten. Na 1'/» uur waren de le vensgeesten weer opgewekt, maar ge heel hersteld van de «probate» vliegen- bestrijding is de vrouw nog niet. De Hee' H. Pelte, banketbakker te Zwolle is met zijn motorrijwiel bij Heerde tegen een bjom gereden. De heer P. was onmiddellijk doodzijn echtgenoote, die mede op de duo zal, werd bewusteloos opgenomen. Naar gemeld wordt, zal de ophef fing der Kamers van Arbeid jaarlijks een besparing geven van 'n f50.000. AMERSFOORT - ARNHEM SOEST - 8TEENBERGEN TWELLO - UTRECHT Rentevergoeding voor Deposito's pet, Mst 10 dsgtn episffinf i p i vaal 4 pet. Drls maandna opzccglni 4'/i P l.sn Jaar optscglng pet. Amersfoort R. K. Hulzvaetlngs Comité Afdaaling Amarsfoort. Ongr veer 1 Seplembtr sal een terUfc- atiapori van Oostenrijkache kinderen aar Wcencn vertrekken. Kinderen voor Munchen bestemd kunnen ook met dit transport meegaan. Opgaven van verneukende kinderen oeten voor Zondig 21 Augustus bij ondergeteekende worden Ingediend. De mogelijkheid Is niet uitgesloten dat te veel opgaven sullen binnenkomen zoodat het hoofdbestuur dan genood- ïaakt zal zi|a kinderen terug te stellen die dan voor een volgend transport in aanmerking komen. In de msand September zullen geen kindertremen naar Weenen kunnen ver trekken, omdat, gedurende de Weensche Mcsac van 520 Sept. geen materiaal voor kindvrtransporten kan worden af gzsiaan. J W. JORISSEN, Muurhuizen 23. Onze stadgenoot, de heer W. de Beer, onderwijzer aan de R. K. jongens school aan de Breedestraat slaagde tc Zwolle bij het examen hoofdacie. Zaterdagmiddag van 3—4 uur orgel bespeling in de St. Joriskerk door den organist Cor Kes. De collecte vanwege Handel en Nijve.heid Zaterdagavond gehouden lijdeni den rondgang met den zege wagen heeft ruim 1327 voor de alge- eene armen opgebracht. De later gehouden verkooping van lor winkeliers afgeitane goederen ten voordeele van diverse vereenlgingen, besomdc ruim f440. Amersfoortsche Posldulven-Vereenl- ging «de Luchtpost». Uitslag wedvlucht M K M. op 7 Aug. 1921. I-i cone. duiven. Duiven los 10 uur 40 min. Wind Zutd-Wcai. Weder gunstig. Aan komst eer-te prijswinnende duif 1 u 17 m. 6. sec. laatste 1 u. 37 m. 45 sec. De prijzen werden behaald als 'olgt Chr. Baartman 7e lie. W. Sleeking 2e 9e 23e. A. M. Neeerincx 3e 7e 14e 17e 20e, J. v, d, Heuvel 4e 6e. G. v. d. Riet 5e 18e 2?e. C. v. d. Heuvel 8e 15e 16e. H. J. Hol 10e 12e 20e. G. Morre 13e 25e. J. Boshuizen 19e 24e. G J. v. Riet 21e. Extra eerepiijs door den Heer H. A. Vierdag |r. werd behaald door Chr. Baartman. Uitslag wedvlucht St. yuentin (Fran ijk) 292 K.M. op 14 Aug. 1921. In concours 70 duiven. Duiven los 8 uur i. Wind Noord Wesi. Weder on gunstig. Aankomst eerste prijswinnende d 1 u. 51 m. 50 sec. laatste 3 u. Hebt U een Taxi of Auto noodig Amersfoort. Zaterdags né 1.00 uur worden geen bestellingen meer aan huls bexorgd. Hoofdagent „Amsfel''-Bieren. 3 m. 30 sec. De prijzen werden be haald als volgt: H. J. Hol le 2e 8e 1 - 14e. J. v. d. Heuvel 3e 4e 9e. G. d. Riet 5e 6e. C. v. H. Heuvel 7e. Chr. Baartman 10e. H. Hartochsveld lie. A. M. Nee- rinx 13e 17e. J. Bolhuizen 16. Leo Krljncn 15c. Men tal kwalijk kunnen beweren dat de Amersfoortsche burgerij niet dankbaar was voor de hulp door de aoldaten bij 't blusschen van den heide brand geboden. De huldiglng*c»mmi-sie oogstte een flink bedrag aan contanten rn Woens dag werd 't een feestdag voor de troepen. 's Morgens op den Hof werd door burgervader Van R.tndwijck officieel geuit den dank voor het weiken en zwoegen der minschappen van diverse wapen* hij het bekampen van d n alle natuurschoon bedrtig-nden hen c irand. De houding van enkele burgos die weigerden te he'pen toen de nood drong werd g-laakt. Mei een opw kklng immer «la Sint Joria strijd te voeren tegen 't kwade, eindigde de Burgemceater. De garnitoena commandant dankte voor de vele b ijken v»n waardeering aan zijne troepen geschonken. Geheel volgens programma werden de garnizoenafeeaten gevierd. 's Avonds besloot concert op den Hof en vuurweik aan den Krui-kamp de leeatweek. Handel en Nijverheid heeft gefeest in grooten stijl. Een week lang was er dag aan dag iels aparts, en ook buiten den kring van Handel en Nijverheid lecstte men lustig mee. De leiders hebben een zware taak, prachtig vervuld. De twee Buurlui. 21 «Zeg dat niet, buurman Brommer, zeg dat niet,« antwoordde de schrijn werker snel. «Mij dunkt, dat Onze Lieve Heer ons eigenlijk alles voor niets geeft. En omdat Hij zoo goed is voor ons, moeten wij ook goed zijn voor anderen.» «Ja, ja, als ze het verdienen,» zeide Brommer, zijn ledigen gieter op den grond zettend. «Maar hoe is het tegen woordig in de wereld? Niemand wil eenigen last dragen, allen zoeken niets anders dan vermaak en genoegen.» «Dat is niet meer dan~ natuurlijk. Ik houd ook meer van genoegen smaken, dan van lasten dragen. Het leven brengt ons Immers lasten genoeg. «Waarom, buurman Schaafs, waar om i Omdat Onze Lieve Heer veront waardigd is over de wijze, waarop de menschen leven. Waarom branden er zoovele schouwburgen af? Omdat God vertoornd is op de menschen. Waarom hebben we gebrek aan water? Omdat er eiken Zondag muziek en dans is. Waarom heb ik geen ongeluk Omdat ik braaf leef en vlijtig werk! Wat staat ge daar weer te gapen, Grietje? Wilt ge wel eens gieten, ofMaarten Bengel van een jongen I Een oogenblik, buurman! De deugniet heeft me eene pruim gekaapt Buurman Brommer stormde op den leerjongen los en trok hem bij de haren, dat de arme knaap schreeuwde, alsof hij vermoord werd. De buurman schudde het hoofdmisschien had hij zoo zijn eigen gedachten, waarom de leerjongen de vrucht, die pas half rijp was, had gekaapt. Vrouw Brommer had den naam dat bij ha r de ruif wat hoog hing. Kijk, buurman,» zeide Brommer, n hij terugkwam, «dat is hem aan geboren. De deugniet kaapt al wat maar eetbaar is en onder zijn bereik komt. Als ik hem geen godsdienst inprentte, zou hij zeker eenmaal een dief worden.» «Als hij hem maar genoeg te eten gaf,» dacht de buurman. Daarna zeide hij«Gij hebt misschien in 't algemeen geen ongelijk, en het zou zeker veel beter zijn, als ze wat meer baden en werkten en wa tminder Daar de herberg liepen. Ik zeg in hst algemeen, in bij zondere gevallen ben ik eer geneigd, de menschen hunne zwakheden te ver geven dan ze te veroordeelen, Ik zou ook niet deugen als rechter, en als een misdadiger mij beloofde, dat het niet weer gebeuren zou, liet ik hem eene vermaning vrij.» «Dat zou heel dom zijn. Neen, het gaat dat gespuis thans reeda veel goed. Als ik baas was, kreeg geen enkele genade.» «Ho, ho, buurman! Onze Lieve Heer heeft den verloren zoon ook niet ver- -~oo zoo I" zeide Brommer en hij schoot zijn grooten bril met de ronde glazen en het zilveren garnituur lang zaam in de hoogte. «Hoe bedoelt ge dat eigenlijk?» «Wel, buurman, ge weet, dat het vandaag de 14e Augustus is.« «Ja, dat weet ik,« zeide Brommer kortaf. «En op dezen dag is de straftijd «Van mijn zoon?» vraagde Brommer barsch. «Ik heb niets dan eene dochter en voor haar sta ik in. Die zal geene overmoedige gedachten krijgen Wereldhervormingtoekomststaat dwaasheden De deugniet is de zoon mijner vrouwlaat hem maar in huis komen, als hij dur't «Maar, buurman, toen gij trouwdet, wist ge toch, dat uwe vrouw uit- haar eerste huwelijk twee kinderen had. En ge hebt toch beloofd, voor deze kinderen als een vader te zullen zorgen, «Dat is zoo, maar zij waren reeds bedorven. Ik htb hen altijd vermaand tot arbeid en godsvrucht, maar Karei is sociaal-democraat gewordrn, en Rosa,., nu, van haar kan men mets anders zeg gen, dan dat ze den ganschen Zondag dansten malligheden uithaalt en b(j hel venster zit, om zich te vermaken over de voorbijgangers.» Zij gaat toch ook naar de kerk, buurman «Dat it haar ook geraden,» ant woordde Brommer. «Maar mij spreekt ze altijd tegen.» «Ja, buurman, dat weet ik! Toen gij haar laatst zeidet, dat Hans op Maandag zijn been had gebroken, omdat hij op Zondag had gedanst, antwoordde zij, dat men toch niet kon seggen, dal Oase Lieve Heer de menschen «treft, omdat ze vergenoegd zijn. Ooi: hebt ge mij verteld, dat het tot handtaste lijkheden zou zijn gekomen, -.la uw» vrouw u niet tol bedaren had weten te brengen. Kijk, buurman, ge meent het goed, daar twijfel ik niet aan. maar misschien vat ge de zaak toch niet goed aan.» «Een ieder doet, zooale hij kan I Maar waar zit Rota toch? Vrouw!» «Koza zal wel bij haar broer telde de schrijnwerker«de arme jongen heeft anders ook niemand, die hem wel kom heel.» «Laat hem nu maar tot die mcntchen gaan, voor wie hij allerlei dwaze en bloedgierige boeken verspreid en in den nacht biljetten aangeplakt heeft. Deze zullen hem nu wel vereeren en verheer lijken als een martelaar.» Hij ie tot besinning gekomen en wil niets meer weten van zijne kameraden, daarom moest ge, dunkt me, den jongen den terugkeer niet afsnijden.» «Hoe weet ge dat dan, buurman Schaafs «Hoe zou ik dat weten? Hl) zit hier over bij mij en durft niet hier komen. Daarom ben ik nu tot u gekomen, om een goed woordje voor hem te doen, opdat ge hem toch vriendelijk zoudt ontvangen.» »7oo, zoo! Dat is heel mooi van ul En Roza zit zeker hierover bij hem te huilen De schrijnwerker knikte. «Nu, dan zal ik u de boodschap geven,» vervolgde Brommer. «Hij moei maar eenz bitter brood eten dat zal hem goed doen en ham de trotache gedachten uit het hoofd iagen, Daarbij moet hij maar hard werken en leeren, dat we niet voor de pret op de wereld zijn. En Roza moet op staanden voet thuis komen. Ale ze niet komt, zal Ik ze halen. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1921 | | pagina 1