'iïsST Eieren 14 cent
OPENING WINTERSEIZOEN
Expositie
DAMES- en KIHDERHOEDEN
BONTWERKEN
VELOURS
MAISON
„MODERNE
STEEDS HET NIEUWSTE.
MEJ. E. 6. VAN EGDOM
WESTSINGEL 20
AMERSFOORT.
bij de Koppelpoort
Moeder Pia.
8 Sept. 1871-8 Sept. 1921.
Aan den Nieuwen Weg, tusschen Zand
en Havik slaat het St. Joannesgesticht
daar voert Moeder Pia liet bestuur.
Op O. L. V. Geboorte was liet DO
jaren sedert Moeder Pia haar intrede
deed in het St. Jozelgesticht van den
Weverssingel.
Al de lotgevallen geen andere
trouwens dan voortdurende ontwikkeling
en steeds toenemenden bloei heel de
geschiedenis van de congregatie der
Zusters van St. Joseph heeft Moeder
Pia meegemaakthet begin, toen eenige
Zusters van den derden regel een soort
kloostergemeentetje hadden gevormd,
daarna de stichting en bisschoppelijke
goedkeuring der congregatie, dan de
oprichting van onderhoorige huizen en
eindelijk de groole, de zegenrijke daad
der stichting van 'n afzonderlijk moeder
huis bij Birkhoven.
Moeder Pia heeft al de 50 jaren van
haar religietise leven in onze stad door
gebracht.
Iedereen kent Moeder Pia; niet min
der dan 32 jaren was zij de zorgzame
Moeder van het Weeshuls, cu als pro-
testautsclie vrouwen onderricht vroegen
in het katholiek geloof, dan konden de
geestelijken altijd rekenen op de bereid
willigheid van Moeder Pia, die in haar
leven reeds pl.m. 50 protestaDtsche
vrouwen in onzen heiligen godsdienst
heeft onderricht.
In den huiselijkeo kring van het St.
Johannesgeslicht was het gouden jubilc
van Moeder Pia reeds op 8 Sept. ge
vierd, maar heden, 15 Sept., had de
plechtige feestviering plaats in liet St.
Josephgesticht met gezongen H. Mis,
toespraak van den pasloot, feestzangen
dei eerw. Zusters, in tegenwoordigheid
van niemand minder dan de Algemeem
Overste der Congregatie zelf.
Moeder Pia is niet de eerste Zuster
der congregatie, die haar gouden feest
viert, maar de tweede is «ij toch
en de eenigste nog in leven.
God spare deze krasse 72-jarige nog
Op 29 en 30 September zal een
binnenscheepvaartcongres te Rotterdam
gehouden worden. Aan de orde komt
o.m. eene bespreking over het kanaal
plan Geldersche Vallei uit economisch
oogpunt, door W. J. van Haren Noitian.
Amerefoorlsche R. K- Spaarbank-
Verslag van 1 Januari tot 30 Juni 1921.
Op ultimo 31 Dec. 1920 verschul
digd aan inleggers Fl. 483787.13 '/2.
Ingelegd in Jan. Fl. 18015.93. Febr.
Fl. 1856951Maart Fl. 12439.12'/,,
April Fl. 14014.72. Mei FI. 20649,59,
Juni Fl. 13920.10 samen Fl. 97608 98
Totaal tegoed dus Fl. 511396.11'/j-
Terugbetaald in Jan. KI. 715.43, Febr.
Fl. 24125 52. Maart Fl. 12245.34, April
Fl. 35785.58. Mei Fi. 15478 61. Juni
Fl. 11609.43 -= samen Fl. 106395 91,
Totaal nog verschuldigd Fl405000.20'/j.
Op 1 Juli 1921 zijn in omloop 1545
boekjes, op 31 Dec. 1920 waren in
omloop 1458 boekjes.
Vermeerdering alzoo 87 boekjes.
De inlagen waren verdeeld in 150
inlagen beneden Fl. 1, 489 inlagen van
Fl. 1 tot Fl. 10. 324 inlagen van Fl. 10
tot Fl. 100, 124 inlagen van Fl. 100
tot Fl. 500. 59 inlagen boven de Fl, 500.
Totaal 1146 inlagen.
De terugbetalingen waren verdeeld
;n 6 terugbetalingen bened-wi Fl. 1.
49 terugbel, van Fl. 1 tot F'. 10, 140
terugbet. van Fl. 10 tot Fl. 100. 63
ter'-gbet. van Fl. 100 tot Fl, 500, 49
terugbet. boven Fl. 500.
307 Totaal terugbetalingen.
Onze stadgenoot P. Tiggers is be
noemd tot dirigent van het Bussumsche
gemengde zangkoor. I
In de groote zaal van het Patronaats
gebouw aan het Zand zijn op Zondag
18 September van 's namiddags 126
uur en op Maandag 19 September
48 uur de prijzen, welke ten bate
der verloting voor de «Centrale der
R, K. Meisjespatronaten' alhier wel
willend door de respectievelijke geefsters
en gevers zijn afgestaan, gratis
zichtigen. Aan deze verloting zijn nog
ige aardige attracties verbonden,
trom wij alle belangstellenden aan
raden, op een van bovengenoemde
dagen de tentoonstelling te bezoeken.
Kinderen zonder geleide worden echter
toegelaten.
De nieuwbenoemde hoogleeraar in
de planten-physiologie aan de Rijks
universiteit te Groningen, onze stad
genoot dr. Th. Weevers, werd 8 Juni
1875 te Zaandam geboren. Hij studeerde
aan de gemeentelijke universiteit van
Amsterdam, waar hij in 1902 promo
veerde tot doctor in de wis- en natuur
kunde op een proefschriftOnderzoe-
kingen van gluccociden in verband mei
de stofwisseling der planten. Na zijn
promotie maakte hij een studiereis
den plantentuin te Buitenzorg en Japan.
Dadelijk na zijn terugkeer in het vader
land werd hij benoemd tot leeraaraan
de hoogere burgerschool te Amersfoort,
welke betrekking hij nog vervult, terwijl
hij bovendien leeraar aan het gymna-
Tal van publicaties
hand zijn verschenen in het Nederlandsch
maar vooral het Duitsch. Een van zijn
laatste publicaties was een verhandeling
over de kalkmijdende planten der bin-
nenduinen van Goeree. In deze verhan
deling heeft dr. Weevers getracht nieu»
licht te verspreiden over de moeilijke'
kwestie van den invloed van het kalk-
gehalte van den bodem op de planten.
Orgelbespeling in de St. Joriskerk
op Zaterdag 17 Sept. 1921, des nam.
van 34 uur door A. J. C. Mooy.
Het nu in gebruik genomen Rijks
Hoogere Burgerschool-gebouw kost
ruim zeven-honderd-duizend gulden.
Men schrijft ons
Den 24sten September a.s, zal liét
10 jaar zijn geleden, dal door de beide,
in Mei 1910 te Amersfoort en in Mei
1911 te Arnhem gestichtte R. K. Onder
pihciersvereenigingen, op initiatief van
eeistvermelde, de thans bestaanden
R. K. Onderofliersbond werd opgericht.
Wel behoorde er in de dagen van
oprichting moed toe om in het leger,
waarin van R. K, beroepsorganisaties
nog gceo sprake was, naast de z.g.
neutrale onderofliciersver. «Ons Belang*
eene R K. organisatie te stellen. En
de oprichters moeten niet alleen geloof
en vertrouwen op de overwinoing in
hooge mate bezeten hebben, maar
levens beschikt hebben over een vol-
houdingsvermogen om niettegen
staande veel smaad en hoon en de
felste tegenwerking, welke laatste den
strijd menigmaal hopeloos deed schij
nen «Sint Martinus* te brengen tot
wat hij thans is.
Den oprichters daarom onze hulde.
Deze Bond, thans tellende 23 afdee-
lingen met ongeveer 600 leden, be
schikt over den gewenschten invloed
om de belangen zijner leden en van
het gansche korps, naar behooren te
kunnen behartigen.
Wij wenschen den Bond, zijn leiders
en leden, van harte, dat hem gegeven
moge zijn, de nog niet onder hunoe
banier verzamelde R. K. collega's daar
ten spoedigste te brengen.
Woensdagavond vergaderden de
leden d;r gelikwideerdé Brandstoffen-
commissie voor de gemeenten Amers
foort. Hoogland, Leusden, Stoutenburg
Hoevelaken ten kantore van de Gas
fabriek onder leiding van haren voor
zitter, wethouder N. Vels-Heijn.
De likwidateuren rapporleerden over
den alloop der zaken en legden eene
na verificatie goedgekeurdé balans over
welke ruim drie duizend gulden verlies
aanwijst. Uit de toelichting bleek, dat
het verlies geheel en al te wijten is
i de leiding van het betrekken bureau
Den Haag, van waaruit bindende
tructies en voorschriften kwamen,
waarvan de naleving en uitvoering be
letten dat de commissie de zaken kon
afwikkelen met eenig batig saldo, ol
althans zonder nadeelig slot.
Burgemeester van Randwijck, ter ver
gadering aanwezig, betuigde zijn wel-
genteenden dank voor de goede dien-
ti door de Brandstoffen-Corn missie
den crisistijd aan de gemeenschap
bewezen. Dank zij het beleidvolle be
heer waren er weinig of geen klachten.
Namens de buitengemeenten dankte
de heer Borgerhof Mulder voor de goede
samenwerking, waardoor was bereikt,
dat het platteland in niets ten achter
stond bij de stad, terwijl de heer Van
Galen Last namens de Amersf. vereen.
Brandstoffenhandelaren erkentelijk
bleek voor den steun en de medewer
king der Commissie voor den handel in
den moeilijken crisistijd.
Wethouder Veis Heijn wees erop dat
steeds getracht was naar eene recht
vaardige verdeeling van het beschik
bare zonder aanzien des persoons. Hij
herinnerde dankbaar aan de goede
zorgen en de trouwe plichtsbetrachting
var. de administratieve en technische
leiding en sloot daarna de samenkomst
waarmede weder een periode uit den
crisistijd een einde nam.
De nieuwe Rijks Hoogere Burger
School is, volgens tot oordeelen be-
'oegden, een doelmatige ingericht ge
bouw, sober en strak van vorm en lijn,
prachtig gelegen.
De localiteiten zijn practisch ingericht
i met redelijke eischen van comfort
i hygiëne is rekening gehouden.
We kunnen ons voorstellen dat It
en en scholieren met blijdschap hun
nieuwe school zullen intreden.
Jarenlang was de huisvesting en loca-
liscering der H. B. S. zóó ui
slecht, dat het werkelijk meer dan tijd
werd er in te voorzien.
Door overbevolking was men jaren
lang genoopt onderwijs te geven in loca
liteiten behoorende tot een ruim deilig
jaar geleden afgekeurd kazerne-gebouw.
Nu nog nieuwe gebouwen voor Gym
nasium en Handelsschool.
Ook deze onderwijs-inrichtingcn zijn
zeer slecht behuisd en speciaal de
Handelsschool moet spoedig worden
geholpen aan een doelmatig gebouw.
Die onderwijsinrichting werd een jz
ol tien geleden onder dak gebracht
een afgekeurde lagere school. Voor-
loopig. dacht en hoopte men. Maar 't
werd een permanent verblijf
leeraren en de snel in aantal toenemende
klasse bevolking.
Natuurlijk overweegt men ten Raad-
huize sinds lang hoe die schoolnooden
te verhelpen.
't Is een kwestie van geld.
Maar de gemeedte naar buiten pralen
met haar onderwijsinrichtingen, dan
moet worden gezorgd voor behoorlijke
school gebouwen, al kost dat dan ook
sommen, moeilijk te vinden in tijden van
velerlei geld-verslindende behoeften.
Met het oprichten of overnemen
onderwijsinrichtingen aanvaardt de ge
meente onafwijsbaar den plicht
hoorlijk te verzorgen.
Gaat dit de krachten te boven dan
is opheffen de meest voor dé hand
liggende oplossing der moeilijkheden.
Ook moet worden overwogen of soms
door posilie-verbetering wat meer sta
biliteit is te krijgen in het corps Handcls-
schoolleeraren. *'t Lijkt wel een door
gangshuis*, zei ons eens iemand die
gewoonlijk wal overdrijtl.
In dc «Jonge Werkman* v
Sl. Franc. Xav. Par. Woensdag
houden werden mededeelingen gedaan
betreffende het bondsorgaan hetwelk
met ingang van 1 October om de 14
dagen zal verschijnen. Eveneen* werd
de aandacht en medewerking gevraagd
de propaganda-vcrgadering van
20 Sept. a.s. De medewerking der leden
tot het welslagen van de «ankctljesdag»
op Zondag 25 Sept. a.s. werd verzekerd.
Zondag a.s. gaat «Albatros I*
Baarn om in een friendly-game Velo-
citas te bekampen.
Het 11e elftal ontvangt op het
a. d. Barchman Wuitierslaan K. D. S. II
uit Utrecht.
Aanvang der wedstrijden
Met ingang van 15 September is
ar Jen ritmeester jhr- J. W. Godin de
Beaufort, van de rij- en hoefsmidschool,
op zijn aanvrage, onder toekenning
pensioen, eervol ontslag uit den mili
tairen dienst verleend.
Dinsdagmorgen werd in de Broeder-
schapskeik aan de Langegracht dt
plechtige H. Mis van dankbaatheid op
gedragen voor de leden der Broeder
schap O. L. Vrouw van Kevelaer,
afloop waarvan aan lal van leden der
Broederschap die vijf-en-twintig maal
en meer naar KevelAer een bedevaart
hielden, door den Hoogecrw. heer
Deken L, Fock, directeur der Broeder
schap, een zilveren medaille werd
Hedenavond 8 uur vergadering R. K.
Bond van Handels-, Kantoor- en Win-
bedienden. In verband met d
verordening op de winkelsluiting wordt
den winkelbedienden in hun eigen belaDg
door het bestuur aangeraden deze ver
gadering bij te wonen.
Naar men mededeelt heeft het be
stuur der Vereen, tot beoefening der
Krijgswetenschappen, ritmeester H. A.
C. Fabius geweigerd, een buitengewone
bijeenkomst dier vereenining bijeen te
roepen, op welken avond die officier
zich voorstelde, een critiek te leveren
thans door den minister van
Oorlog voorgestelde reorganisatie der
cavalerie en het bestaansrecht van dit
wapen aan te toonen. De officieren der
cavalerie, leden dier vereeniging,
garnizoen te Amersfoort, zich hierdoor
ontnomen ziende een ernstig verdedi
gingsmiddel van hun wapen en hun
positie, hebben daarom telegrafisch hun
ontslag bij het bestuur dier vereeniging,
'ngediend.
Door noturis Knoppers werd geveild
Perceel l,;heerenhuis, Utrechtscheweg
114, f13.100, J. Bost.
Perc. 2, burgerwoonhuis met tuin,
Stellingwerfstraat 3 opgehouden f 2700,
Perc. 3 en 4, twee woningen, Teut
en 13. opgehouden f 1.0811 (in massa).
Perc. 5, 6, 7 en 8, 4 perceelen bouw
terrein aan de Schimmelpenninckstraat,
opgehouden in massa (5.300.
Met het gebruikelijke ceremonieel
opende minister De Visser Donderdag
middag het nieuwe H. B. S. gebouw.
De feestelijkheden ter gelegenheid
in hel 50-jarig bestaan dier onderwijs
inrichting hadden volgens programma
Bij de oprichting, een halve eeuw
geleden, werd) niet gerekend op een
groei zooals de inrichting heeft gehad,
de grootte van wat in den laalsten tijd
het hoofdgebouw werd genoemd, wijst
Niet alleen uit Amersfoort
jit de omliggende gemeenten werd het
aantal leerlingen steeds grooter. In 1890
werden voor 't eerst enkele vrouwelijke
leerlingen tot de lessen toegelaten. Hoe
meer leerlingen uit de nabijgelegi
gemeenten de school bezochten, des
sterker gevoelde men, dat niet de
stad Amersfoort de kosten moest dra
gen maar dat het Rijk haar behoorde
over te nemen. In 1901 wi
bijna eens gzworden over de
deo, voor de overdracht, maar de school
bleef onder beheer van de gemeente.
Inmiddels was het aantal afdeelingen,
de gezamenlijke klasse gesplitst
:n worden, van 5 aangegroeid
tot 14, zoodat het /-Hoofdgebouw* al
lang veel te klein was geworden, om
al de leerlingen een behoorlijke plaats
te bieden.
Als hulpgebouw werd toen de school
aan de Koestraat in dienst genomen
later was een tweede hulpgebouw noo-
dig geworden, waartoe het Werkhuis
werd bestemd, zoodat de school gedu
rende eenigen tijd over drie gebouwen
verdeeld was. De oprichting van een
Hoogere Burgerschool te Hilversum in
1903 deed het aantal afdeelingen dalen
tot 10. Hel gebouw aan de Koestraat
kon nu ontruimd worden en het Werk
huis werd delinitief bezet. Daarna was
het aantal leerlingen vlottend. Een ge
ringe daling volgde op de oprichting
i een nieuwe H. ii. S. te Bussum
later van Lycea te Zeist, te Har
derwijk en te Baarn. Geen enkele maal
kwam echter het aantal afdeelingen be
neden 10.
Ook het onderwijs zelf droeg oa-
deelige gevolgen van de vcrdeeling
over twee gebouwen. Bovendien
de toestand van beide gebouwen
voldoende soms zelfs gevaarlijk als
een plafond dreigde in te storten.
itelijk langer dao 20 jaar werd
een nieuw gebouw gesproken.
Soms schenen de plannen rijp,, maar
altijd kwam er wat tusschen beiden.
Eindelijk op 1 Sept. 1917 ging de
gemeentelijke instelling over aan het
Rijk. Da-irme'.- was er zekerheid geko
men omtrent een nieuw gebouw. Een
andere regeling van de schootgeldhef-
fmg liet ook de kinderen van minder
elgestelde ouders van het aan de H.
S. gegeven onderwijs profiteeren.
Ongeveer 300 leerlingen, over 15
afdeelingen verdeeld, zullen in 1
gebouw het onderwijs volgen.
zich aanmelden bij den Plaatselijken
Correspondent den heer E. A. Muijs.
De Raad der gemeente vergaderde
Woensdag ,14 Sept., voorm. 11 uur,
onder voorzitterschap van Baron v. Tuijll.
Alle leden waren tegenwoordig.
Na opening met gebed werden de
notulen der vorige vergadering gelezen
i zonder aanmerking goedgekeurd.
Alsnu werd behandeld een aanvraag
in deo heer Alfrink, onderwijzer aan
de O. L. school le Hooglanderveeo om
ontslag, hetwelk hem eervol werd ver-
Aan de orde komt een voorstel lot
invulling der Electriciteitgverordening,
_J, elke beltransformator met f3.50 per
jaar te belasteD. Dit punt werd in de
vorige vergadering reeds besproken en
aangehouden om eerst nadere inlich
tingen bij de Maatschappij in te winnen
betreffende de wijze van berekeni- g.
Door de P.U.E.M. is berekend dal
beltran8formatorcn een voortdurend
verlies hebben van 3 Watt per uur, dit
wordt in 8760 uren (d,i. 1 jaar) circa
26 K.W.U. welke de gemeente ongev.
f3.50 inkoop kosten. Het voorstel werd
zonder stemming aangenomen.
Voorstel uitbreiding van liet electrisch
net vauaf «Klein Kouwenhoven* )ot en
met de boerderij bewoond door A. v.
Willigeoburg. De bouwkosten worden
geraamd op f2050. Er is berekend op
een jaarlijks verbruik van 800 K.W.U.
Het huis Coelhorst met bijbehoorende
boerderijen zullen worden aangesloten
zoodat in het geheel 10 aansluitingen
kunnen verkregen worden. De jaarlijk-
sche uitgaven aan stroominkoop, rente
5'/i pet. en afschrijving, onderhoud
en administratiekosten worden geraamd
op f425 en de inkomsten 800K.W.L'.
i 55 cent is f440.
Tot uitbieidiog werd met algemeene
stemmen besloteo.
Als laatste punt werd behandeld een
voorstel tol vaststelling eener verorde
ning als bedoeld in art. 7, 1 der drank
wet en zonder hoofdelijke stemming
aangenomen dat in het gedeelte vaual
Liniedijk lot aan de Scholborsterlaan
geen vergunning tot verkoop van sterke
dranken zal mogen worden verleend.
Na de rondvraag waarvan geen ge
bruik werd gemaakt werd ter sprake
gebracht een rapport van de P.U.E M.
betreffende de electricileitsvoorziening
van Hooglanderveen.
Het net zou worden aangelegd met
transformator bij de Halte, vanaf de
Nijkerkerstraai tot aan de Langerijst,
verder vanaf de Halte, de Langestraat,
Veenwcg tot huis bewoond door Wed.
W, Wernseo en -de Kooij*.
Er zouden 26 perceelen voor aan
sluiting in aanmerking komen.
Dc bouwkosten worden begroot op
(9600. Er werd rekening gehouden dat
de Maalderij aansluit waardoor de huur
hoogspanningskabel en transformator
lor gezamenlijke rekening komt.
Het verbruik is begroot op 2700 K.
W.U. per jaar.
De uitgaven gespecificeerd zijn
stroominkoop f850, rente (7 pet.) en
afschrijving (950, administratie en onder
houd f300, huur hoogspanning en
transformator f500, totaal (2600.
De inkomsten 2700 K.W.U. i 55 ct.
et f 260 meterhuur is totaal f 1745.
Jaarlijks nadeelig saldo (855.
De besprekingen welke hierover wer
den gehouden, konden niet leiden tot
voorstel te komen, om dat gedeelte
Hooglaod van electriciteit tc voor-
Uit den Omtrek
Ffcoflland
De vergadering Maandag gehouden
door de plaatselijke Landstormcom
missie met het doel eene afdeeling te
slichten van jongelieden voor opleiding
tot voorgeoefendman waardoor eene
vermindering van 4 maanden militie-
dienst wordt verkregen mag goed
geslaagd worden genoemd.
Er was veel belangstelling.
Luit. Tiggers zette op zakelijke
duidelijke wijze uiteen welke de va
waarden zijn om te komen tot oprich
ting dezer afdeeling.
De aanwezige belanghebbende waren
allen overtuigd van de groote voordee-
len die de voorgeoefendheid medebrengt.
Een 36tal gaven zich direct op en
onderteekenden 'n voorloopige verkla
ring. Io beginsel werd besloten dat de
oefeningen zullen gohouden worden des
Zaterdags namiddags van 2 tot 4 uur,
Nader zal nog worden bekend ge
maakt wanneer de eerste oefening wordt
gehouden.
Die zich nog wenschen aan le sluiten
jongelieden vao 1618 jaar kunnen
Hierna volgde sluiting
Binnenland
In de Tweede Kamer beantwoordde
lister Ruijs de interpellatie over de
wijziging in het mini&terscollege. Hij
zeide dat het kabinet om collectief ont-
-lag verzocht wegens de verwerping
ran hel legerontwerp, een gewichtig
onderdeel van de taak van het kabinet,
het parlementair gebruik meebrengt,
dat na zulk een votum anderen in de
gelegenheid worden gesteld, de taak
van het kabinet over te nemen. De
heer Pop kon uit den aard der zaak
geen deel blijven uitmaken van het
kabinet toen dit zich schikte in de nood
zakelijkheid om het bewind te blijven
voeren en minister De Vries kon niet
steeds op voldoenden steun der Kamer
rekenen. Tot verdere wijziging in de
samenstelling van het kabinet gaven
de omstandigheden geen aanleiding.
De plannen van den Minister van Oor
log blijken uit dc nota van wijziging
op het ontwerp dienstplichtwet, die van
den Minister van Financiën zullen blij
ken uit de millioenennota. Minister de
Geer merkt op, dat hij het minister
schap aanvaardde, ook omdat hij een
definitieve regeling van de kwestie der
gemeente-financiën wil. Op de defensie
zal hij sterk bezuinigen, Minister Van
Dijk heelt hem daarbij medewerking
beloofd.
Naar de »Tel.« verneemt, ligt het
in het voornemen van den Minister van
Oorlog, om alle militairen, die volgens
de binnenkort in te dienen pensioenwet
aanspraak kunnen doen gelden op vol
pensioen, welk recht dour allen zal
worden verkregen na een diensttijd van
35 jaar, voor ontslag met recht op
pensioen voor te dragen.
Aan deze militairen zal dan niet meer
worden vergund zooals tot heden ge
schiedde om te blijven doordienen.
Wordt deze maatregel doorgevoerd,
dan zal reeds een groot gedeelte van
het in verband met de leger-reorgani-
