Op Oudejaarsavond
DE MOOR" Langestraat 8, Telefoon 129
Practijlï-Examens
DE EEMBODE
KATHOLIEK NIEUWSBLAD VOOR AMERSFOORT EN OMSTREKEN
VRIJDAG 30 DEC. 1921.
35zte JAARGANG No. 80.
Kantoor i LantOfracht as. Amersfoort
trS? EE"ÏB0DH verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moet
kwartaal" V00' dt" "nvsn8 van een r
Prijs per drie maanden 11.00 Bultende
gemeente Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke
nummers 10 ct.
ADVBRTENTIËN 25 cent per regel. Billijke
tarieven voor handel en nflverbeld bij geregeld
n niet worden gegarandeerd.
Aan onze lezers:
ZALIG NIEUWJAAR.
De Redactie.
Binnenland
Katholieke Politiek.
Bij de algemeene beschouwingen over
de Staatsbegrooting zeggen de woord
voerders van alle partijen het hunnè
over den toestaud en over de wijze
waarop ze het verder verloop der zaken
wenschen.
Zoo deed ook Mgr. Nolens als woord
voerder der R. K. Staatspartij,
Aan zijn rede is hel navolgende
ontleend
Mgr. Nolens zet uiteen, dat m
dezen tijd van malaise geneigd i
regeering schuld te geven, daar
haar geen schuld treft. Ook wil
de oorzaak zoeken bij maatregelen, die
met aller medewerking zijn tot stand
gekomen. Men wil paal en perk stellen
aan den socialen koers door de regee
ring ingeslagen. Men maakt voorts be
zwaren tegen overbodige regeeiings-
bemoeiïng, doch spr. meent dat geen
onnoodige proefnemingen zijn genomen.
Hij althans is steeds naar een vaste
overtuigiDg te weik gegaan. De oor
zaken van de tegenwoordige malaise
liggeu echter geheel buiten de sfeer der
Nederlandsche regeering zij is daaraan
zoo onschuldig als een pas geboren
kind.
Regeering en Kamer kunnen dan ook
slechts indirect medewerken tot verbe
tering van den toestand. Wat de sociali
satie aangaat deze kan hier ook geen
verbetering brengen, evenmin als in den
fi lancieelen toestand. Het is bovendien
een denkbeeld, dat meer voor inter
nationale toepassing in aanmerking
komt en het is ook overigens er niet
den tijd naar om dit middsl toe te
Een andere oorzaak der malaise is
de ongunstige positie van onze industrie
tegenover het buitenland
dan ook ernstig de vraag in overweging
willen geven, of de omstandigheden
niet zoodanig zijn, dat, uitsluitend als
practische en tijdelijke maatregel, be
ing r
i den
r of
ling d'
drijven aanbeveling verdient. Men
behoeft hierin volstrekt geen protectie
te zieo, Het is slechts een zuiver
prrctische vraag.
Wat arbeidsonlust aangaat her-
inneit spreV*, aan de encycliek Rerum
Novarum en hetgeen deze zegt ovei
de plichten van werkgevers en werk
nemers. VerschillenO*verplichtingea zijn
ook in het Burgerljjk Wetboek
gelegd. Dit zijn echte zedelijke ver
plichtingen, welke zelden den grondslag
kunnen vormen voor een vervolging.
De arbeidslust waarvan zooveel af
hangt voor het welslagen van het bedrijf
kan echter worden verlevendigd door
de arbeiders meer in het bedrijf te
doen meeleven, door hen meer op de
hoogte te houden van hetgeen in bet
bedrijf omgaat.
Een enkel woord over deze regee
ring. Haar bestaan wordt reeds daar
door gerechtvaardigd, dat geen ander
kabinet mogelijk is. Intusschen is ge
bleken, dat de regeeriog niet meer kan
rekenen op enkele leden der meerder
heid, waaronder één lid, dat iog zitting
heeft, niettegenstaande zijn kiezers hem
openlijk hebben gedesavoueerd. Een
toekomstige regeering zal tegen derge
lijke mogelijkheden hebben te waken.
Wat het optreden van het kabinet
aangaat, spr. wijst er op, dat het
regulariseeren heeft gehad, veel
weeën van den oorlog zich hebben
doen gevoelen in dit verband herinnert
hij aan de daden der Regeering in No
vember 1918. Velen, die toen bevreesd
waren, doen du alsof dit niet zooveel
beteekenen heeft gehad. Ten
o onze buitenlandsche betrekkingen
hoopt spr., dat het onzen Minister van
Buitenlandsche Zaken, dezen rasdiplo
maat, moge gelukken onze verhouding
t Belgis in gunstiger banen te leiden.
Spr. staat vervolgens stil bij het
stand komen der Lager Onderwijswet
n de Arbeidswet en zou dc vraag
ilien stellen of men op dezen arbeid,
i onderlinge samenwerking verricht,
•il terugkomen. Er heeft een welvaart:
verschuiving plaats gehad naar de
kant waar deze het meest noociig wai
Spr. komt hierop tot de partijve
houdingen. Eerst na den uitslag der
stembus zal hierover concreet worden
gesproken. Spr. leest voor wat
verleden jaar gezegd heeft over
sameowerkiog der rechterparlijen. Hoe
meer daarop gehamerd wordt des
hechter zij wordt. De sociaal-demo
craten zijn er, naar spr. meent, niet
in geslaagd Roomsch-Katholieke kiezers
te trekken. Wij kennen geen arbe.den-
afgevaardigden, evenmin als agra iSrs-
afgevaardigden of werkgeversafgevaar
digden. Onze afgevaardigden zijn afge
vaardigden van het Katholieke volk.
In het Voorloopig Veralag wordt
gesproken over de vorming va
nieuwe politieke basis. De R. K.
partij zal haar eigen verkieziogsprogram
opstellen, doch Spr. gelooft dat
indien de verkiezingen een voldoende
meerderheid opleveren de program
ma's der rechterparlijen voldoende ge
meenschappelijke basis zullen bevatten,
bet voortbestaan van dit kabinet
tor de vorming van een gerecon
strueerd of ander kabinet der rechter
zijde. Daarbij zal in de practische
derdeelen ook met andere groepci
samenwerking niet zijn uitgesloten.
Spr. bepleit vervolgens een practische
bezuiniging. Tegen aandrang
breiding der diensten, moeten
ters zich schrap zetten. Op den land
bouw moet, mutatis mutandum, de
heilzame arbeidswetgeving worden toe
gepast, waartoe wij krachtens de
ferentie te Washington gehouden
Spr. oppert voorts het denkbeeld om
verschillende commercieele bcdrij
als Posterijen, de Spot wegen, e
Waterstaat naar het Departement
Landbouw over te brengen.^ Ook
dringt iiij aan 'op een regeling
pachtcootract.
Wat de verhouding van den werk
gever tot den onzelfstandigen werk
nemer betreft, de R. K. Staatspartij aal
bedacht moeten zijn op het behoud in
groote lijnen van hetgeen op dit ge
bied na jarenlangen strijd verkregen is.
Codllicatie van bet verzekeringsstelsel
verdient verder aanbevelingdit
leidt tot vereenvoudiging en brengt
bezuiniging. De werkloosheid acht spr.
ook voor een Hollandsch kabinet, één
der belangrijkste punten. Een tweede
punt is een streven bij werkgevers
atbeiders bewust en onbewust
de Staatsbemoeiing zich meer
r uit het bedrijfsleven te doen terug
trekken en 'dit aan de betrokkenen zelf
te laten.
Hier ligt' ook een prachtig te
open voor den heer Dresselhuys. Het
losmaken van het bedrijfsleven van de
wetgeving is een volkomen natuurlijk
verschijnsel. Er beeft zich geleidelik
aan een arbeiderswetgeving ontwikkeld,
doch intusschen hebben de werkgevers
zich georganiseerd. Aanvankelijk dach
ten die organisaties, dat strijd hier
eigenlijk doel was, doch langzamerhand
zijn zij wijzer geworden en v.ijn zij
het inzicht gekomen, dat door san
rking veel moeilikheden kunnen
worden vei meden. Door samenwerking
reeds heel wal verkregen. In dit ver
band w^st spr. op de collectieve coc-
een glaasje Punch of Cognac met een
fijn Sigaartje uit
Dit wat betreft de aanvulling e
ging van het program.
JOSEPH RIBEirtK
eph keek om zich heen en
hem niet verwonderen, indien
als punt van samenwerking der tech-
terpartien overwogen werd een regeling,
volgeos welke de wetgever onder zin
toezicht voor zoover het algemeen
belang en de bescherming der zwak
keren dit mogelik maken belang-
:ike groepen in het bedrijfsleven hunne
verhoudingen zelf zouden kunnen laten
Zonder te komen tot een Kantiaan-
schen eeuwigen vrede of een Vondel-
liaanschen vrede, waar alles boter
den bodem is, zal het noodig zyn den
bedrijfs-vrede^zooveel mogelik
naderen.
Het Politieke Werk In de komende
Maanden-
Van verschillende zijden is gevraagd
:n overzicht te geven van den gang
m zaken, voor wat betreft de poli
tieke actie van de R. K. Staatsparty.
Gelik bekend, moesten de groslijsten
caodidaten voor de verkiezing
de katholieke Kiesvereenigingen v«
15 December bij den Bondssecretaris
ingeleverd zin. Evenzoo moesten vóór
dien datum de wenschen der locale
kiesvereenigingen, en de adviezen der
daartoe uitgenoodigde organisaties
trent het R. K. Stsatsprogram zin i
diend. De wijziging en aanvulling
het Staatsprogram worden thans verder
voorbereid door bet bestuur in overleg
met Mgr. dr. Nolens.
Een coacept-program-wijziging
dit beBtuur zal zoo spoedig mogelik
irdeo ingediend bi bet Bondsbestuur
dat daarna in Febiuari een definitief
concept vaststelt. Dit definitieve
cept zal op de agenda der Bondsver
gadering worden geplaatst.
ren zullen de R. K. Rijkskies-
kringorganisaties event, amendementen
op dit voorstel vaa het Bondsbestuur
schriftelijk kunnen indienen terwijl het
aan deze organisaties overgelaten wordt
te zorgen dat de locale kiesvereeni
gingen het voorstel in hare vergadi
ringen behandelen, waarvoor een te
min van minstens zes weken zal worden
beschikbaar gesteld.
delde de kamer op en neder. Daarna
knielde hi neer voor een houten crucifix
en bad vurig, terwil de tranen
Aajjne wangen lekten. De monnik zat
Maar, broeder Arsenius, hebt gijtwin zioen leunstoel
nu wel eene cel? Op min leeftijd kan de «t
ik wel op den vloer slapen, als het
moet, maar een grisaard als gij kan
toch zin rustplaats niet afstaan aan
een jongen, die gezond eu wel is,
wel een heelen nacht kao waken,
dien het noodig ware. Ik zou toch geen
oog dicht doen, als ik wist dat ik een
grijsaard belette zijn nachtrust te nemen.
Reeds sinds jaren, luidde het ant
woord, ontvlucht de slaap mijne oog
leden er zijn verscheidene nachten die
ik wakende doorbrengdoch gi hebt
u nog niet te bekommeren om de ge
dachten aan een lang verleden. Ik heb
hier overigens vertrekken genoeg ter
miner beschikkingdoe dus zooals u
gezegd is, leg u daar ter ruste en be
kommer u niet over een ouden monnik)
De hond werd uitgelaten en naar den
stal gebracht. Broeder Arsenius begaf
zich naar een ander vertrek, zette zich
in een leunstoel en bleef in oveiweging
verzonken. Eindelik leunde hij met zijn
hoofd tegen den muur eD slaakte een
diepe zucht. Wederom weekdeze nacht
dc slaap van zine oogleden. Hij
peinzen, toen
«eiste schemering van het daglicht
door £ï-Itiiten viel. Het scheen dat
gedachten ilet verleden hem n
langer kwcV^- hij was kalm en
laten.
Hij begaf zich tu^e deur der kamer,
et klokken en uuinnVsg gevuld, doch
boorde geen geluid.
Hij slaapt nog, preside bij. Hi
droomt misschien en ziet hce<\\Ve heel
den eener schitterende, rocn\vn\w ,oe.
komst. Gelukkige jeugd I Grooie «tm
des levens, die lid van zorgelooshc^W^,,,
van blijde hoop en ongestoorde ge-\»*}
moedsrusll O, dat ik mij kon teiug ver
plaatsen in die dagen mi'is levens I
De hond kwam uit de stal aanloopen
n krabbelde legen de deur. Joseph werd
De monnik zette een buk met melk
oor den hond neer en keerde naar zijne
kamer terug.
Laat hem maar eerst zin morgen
gebed doen, sprak bi tot zich zelfde
dag is nog lang genoeg voor de wereld-
sche zaken.
Inmiddels, alsof hi zelf ongeduldig
keek hij gedurig het raam
en of er niet iemand aankwam, dien
hi verwachtte. Joseph R beira
deur hooreode om den hond weg
jagen, die nu en dan begon te blaffe
begaf de monnik zich naar de kamer
met de uurwerken en zeide tot J
jongeling, na de gewone groeten
Wij hebben heden ochtend belang-
rijke zaken te verrichten.
Belangrijke zaken, vroeg Joseph.
Ja, antwoordde broeder Arsen
terwil hi voor het raam ging staai
ongeduldig uitkeek, doch wi moi
eerst een naam vinden voor uw hond
want gij weet zelf niet hoe hg heet.
Ik zou gaarne wenschen dat gi
en naam gaaft, die mi i.erinnerdc-
Ie weldaden, die gi een armen
Meling bewezen hebt.
^«teu dan, ik houd het er voor
dat die VniH u later nog wel eens ge
luk zal onJtweogen wi zullen hem
Talisman now3^j gi weet, dat de
Mooren, die fcfa» -noeger jn het land
noemden cm waning, een me
talen knoop of ieis dat hun
fortuin zou aanbrengen, aldus,
Zeer goed, broeder tallus dc
hond zal voortaan Talisman hw^.Hij
heeft mi al aanstonds geluk w^e-
brachtwaut had Ik hem niet uit w
Door c&ndidaat M. O. (Onderwijzer) wordt
A Privaatles aangeboden A
'/eer billijke condities
Brieven Bureau vi
Over de ingediende groslisten 1
candidaten zal in een vergadering,
houden op Zaterdag 21 Januari,
Politiek Advies worden uitgebracht,
Deze vergadering, is geen gewone
Bondsvergadering. Zi behandelt uit
sluitend het uit te brengen Politiek
Advies. De afgevaardigden, op die ver
gadering aanwezig, beraadslagen oveT
de groslisten, onder leiding van het
Bondsbestuur. Zij komen op deze ver
gadering eenerzids met voldoende ge
gevens omtrent de vraag, wat in het
algemeen in den betrokken kieskring
wordt gewenscht ten aanzien der can-
didatenlijsten, anderzijds zonder bindend
mandaat, wil deze vergadering van
gevaardigden is een vergadering
overleg. Het moet mogelik zin in
of meer bepaalde gevallen in 't
lang der katholieke zaak wizigingen te
brengen ia Je adviezen door de kies-
kringorganisaties voorloopig uitgebracht.
Het is'echter duidelik, dal deze z.g.n.
Politiek-Adviesvergadering alléén door
overleg tot resultaten kan komen, daar
het onjuist zoude zijn door een besluit,
meerderheid van stemmen te
i advies te geven tegen den
afvaardiging van een bepaalde kieskring-
oigauisatie. Vermoedelijk zal deze
gadering bestaan uit ruim 100 afgev;
digden. Dezen wacht dus een verant-
woordelijke en ernstige taak, daar het
goede verloop der verkiezingen in onzt
partij grootendeels in hunne handen rust
Nadat het Politiek Advies is uitge
bracht, zullen in de kieskringorganisaties
de stemmingen gehouden worden over
de groslijsten, zullen dus worden aan
gewezen, welke der voorgestelde candi
daten op de offtcieele caodidatenlijsten
zullen worden gebracht, en in welke
•olgorde. Deze stemmingen zullen ge
houden worden in den loop der maand
Februari.
Het dagelijksch bestuur w
deel, dat, na de vaststelling der candi-
datenlijsten zoo spoedig mogelijk de al
gemeene verkiezingspropaganda
worden begonnen en ingeluid mi
grootsche betooging der gansche katho
lieke partij-organisatie: den Nederland-
scben Poiitieken Landdag.
Ten aanzien van den Poiitieken Land
dag, waarvan de voorbereiding
ter hand genomen, zullen binnenkort
nadere mededeelingen worden gedaan.
Inmiddels zijn^door den directeur van
Propagandabureau 'n serie Vliegende
laadjes gereed gemaakt, en zullen nu
:rder als propagandamiddelen worden
beschikbaar gesteld een verkiezingskrant
de Regeeringsvlag« en een affiche
het ontwerp van Joan Colette.
wijzi- Uit bet bovenstaande moge blijken,
dat de politieke actie der katholieken
reeds in vollen gang is, en men niet
zal te klagen hebben over bet stilzitten
izer partij.
Mogen velen aan het politieke werk
:t nu komende traanden hunne beste
krachten wijden, en door aller samen
werking bevredigende resultaten worden
bereikt.
Amersfoort
Bezuiniging?
Door het overlijden van éen der
adjunct gasmeesters is aan de Gasfabriek
:ne vacature ontstaan.
Uit het verslag van de vergadering
der le afdeeling van den Gemeente
raad blijkt, dat éen der leden B. en W.
heeft verzocht in overweging te nemen
deze vacature niet aan te vullen. Nog
vóór het antwoord van B. en W. op
afdeelingsverslag is verschenen, zyn
is sollicitanten voor deze betrekking
opgeroepen. B. en W. achten het dus
blijkbaar overbodig den Raad hierover
ader in te lichten.
Toch zou dit niet ondienstig zijc,
ekening houdend met de volgende
cijfers en gegevens ontleend aan het
Gemeenteverslag.
Over het jaar 1914 werden geprodu
ceerd 3.316.701 M' gas, tegen 3.353.490
in 1920.
In 1914 was er naast den Directeur
slechts een gasmeester, in 1920 waren
bovendien nog drie adjunct-gas-
Wij zien alzoo, dat bij een gelijke
gasproductie drie menschen meer aan
gesteld] waren, niettegenstaande er ter
besparing van arbeidskrachten eene
mechanische kolen en cokestransport-
inrichting bijgekomen was van «Dgeveer
f200.000.
Aan de hand van het bovenstaande
de vraag wel gewettigd of het B. en W.
erkelgk.ernst is, wanneer i$ aan den
Raad schrijven >dat geen uitgaven zullen
sorden toegestaan, die niet beslist
loodzakelijk zijn.«
De R. K. Openbare Leeszaal en Bi
bliotheek te Amersfoort is Zaterdag
(Oudejaarsdag) des namiddags geopend
i 3 tot 7 uur.
Nieuwe telefoonaansluitingen.
640 Hamel, Pieter Boihlaan 13.
641 Sieperda Bildefdijklaan 6.
642 Ader, Scheilt-Ing., Hilderdijklaan 4.
643 Lech v. d. W. Da Costaplein 4.
644 S»'r-\ nj/ecteur Bank-Associatie,
Bilderdijklaan 8.
646 Coster, Leder-agent, Steven v. d.
Hagenlaan 5.
649 Driel, v. Asch van Wijckstraat 4.
gehaald, dan zou ik u waarscbiji
lijk niet ontmoet hebben. Ik heb bier
een ffok avondmaal gebruikt en een
goed onderkomen gevonden, veel beter
dan ik in de laatste weken gehad heb.
Daar kunt ge dan een flink ont
bijt aan toevoegen, zeide de monnik
glimlachende, dat ik aanstonds zal op
dienen. Waarschijnlijk zal er een nage
recht op volgen, dat ook wel in
smaak zal vallen.
Op 't zelfde oogenblik liep Talisman,
blaffende, naar 't raam want hij hoorde
de hoefslagen van een dravend paard.
Broeder Arsenius verliet haastig het
vertrek en keerde binnen eenige minuten
teug, met een klein koffertje in de hand.
Zijn anders niet zeer vriendelijk gelaat
straalde van vrrugde.
Joseph, zeide hij, ik beleef weder
gelukkigen dag, bij de gedachte dat
mij vergund is u heden zoo ge
lukkig te maken als gij in uwe om
standigheden zijn kunt. Dit keffertje be
vat de vervulling uwer voornaamste
wenschen. Ik geloof althans dat ik het
geraden heb en dat ik u de drie zaken,
waarnaar gij hier op aarde het vurigst
verlangt, kan bezorgen. Spreek uw hart
uit, wat wenscht gij nu op de
plaats
Op de eerste plaats, riep de joDge-
ling uil, verlang ik het herstel van mijne
moeder.
Ik ben geen heilige, mijn zoon
Onze Lieve Heer zal op mijne voor
bede geen mirakelen doen. Ik kan uwe
r wel kan ik
moeder niet genezen, i
haar bitter lot verzachten. Hier zijn ge
zegelde papiereu, die haar een levens
lang pensioen verzekeren, hoog genoeg
om al de kosten te betalen, die de
dokter zou kunnen vorderen, en van
zelf hoog genoeg om onbekommerd te
leven, wanneer zij, genezen zijnde, uit
het gesticht wordt ontslagen.
Dank, duizendmaal dank, ztame'dt
Joseph, terwijl hij de tranen wegwirchte.
die hem over de wangen stroomden
Onze Lieve Heer moge u ruimschoot»
zegenen voor zoo grenzelooze edel
moedigheid^ aan mij betoond.
De jongeling zou nog veel langer
gesproken hebbendoch de monnik
stuitte den redestroom zijner dankbe
tuigingen, met de opmerkingDank den
goeden God, die mij gisteren op den
weg bracht, waar ik u ontmoette. Hebt
gij nog andere wenschen?
Ik heb nu geen wenschen meer,
broeder Arsenius.
(Wordt vervolgd.)
