Hotel-Restaurant „Ter Horst"
Centrale Crediet- en Landbouwbank
Bel dan op No. 42
Amersfoort
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 19 Mei 1922
No. 14
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG.
Kantoor i LlOf«(rocbt 38, Asser
UB BBMBODB verschijn! Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In-
aan, doch opzegging van abonnement moet
i.-j- r.ln nieuw
overvloedige.
Waot het is een oude ervaring, dat
ook io onverplichte saken diegenen het
best en het meest volhardend werken,
die In 't vervullen van hun plichten
bet getrouwste zijn.
geschieden voor den aai
Prfls per drie maanden 11.00 Bultende
gemeente Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke
-s 10 ct.
n niet worden gegarandeerd.
Gemengde Berichten
Plichten.
Een tijdlang heelt men op het ter
rein der sociale hervorming vroeger
hevig gestreden over de vraag of 't lot
der arbeiders en der noodlijdenden door
rechtvaardigheid of door liefde te ver-
Hier echter geldt voorzeker het
woord Het eene moet men doen
het andere niet nalaten.
Recht en rechtvaardigheid zijn zonder
twijfel de grondslag van alle zedelijk,
van alle openbaar leven.
Een vreemd soort liefde zou het zijn,
die zich over plicht niet bekommerde,
en dan, wanneer het haar goeddunkte,
door weldaden het verzuimde zocht te
vergoeden. Wat zou men zeggen
een werkgever, die zijnen arbeiders hun
loon onthield, om bun daartegen .op
zijn geboortedag een schitterend feest
te geven 1
Eerst de fuodeering, dan de kap
het gebouw eerst gerechtigheid en dan
liefdadigheid.
Voor de laatste blijft nog genoeg te
doen, want met strenge rechtvaardig
heid alleen zal de wereld nooit in orde
gebracht kunnen worden.
Op sociaal gebied is de slrijd reeds
reeds lang beslistdaar heeft de nood
zakelijkheid licht gebracht.
In engereo kring nochlans kunnen ve
len het omtrent plichten,met zich zeiven
niet eens wordt n. En dit betreft nic'
leen ben die aan aiets denken dan
hunne genoegens en luimen. Maar ook
die goede harten hebben wij op het
oog, die zich beijveren voor alle wel
dadige doeleinden, tot alle humanitaire
vereeniglogen toetredendie vrome
sielen, die geen godsdienstoefening,
geen feest, geen bedevaartsoord onbe
zocht kunnen laten die vurige
wereldhervormers, die aan iedere poli
tieke vergadering, aan iedere sociale
onderneming deelnemen, die echter
daardoor zoo vervreemden van de aller
voornaamste vereeniginghun gezio,
van hun ambt of beroep, ja van
hun eigen gemoedsleven, dat zij daar
voor alle smaak vesliezen.
Daar is veel dwaling in deze.
Niemand kan de moeder of vader
prijzen, die de cpvoeding van eigt
kroost veronachtzaamt en zich speciaal
wijdt aan allerlei vcreeoigings-gelief-
hebber.
Alles in ons leven geschiede waardig
en met orde.
De goede orde nu in alles isEerst
rechtvaardigheid dan liefdadigheid
eerst het verplichte, dan het vrijwillige,
eerst het noodige, dan het aan te
radene, en de liefhebberijen het
allerlaatst.
Zoo worde op de gemakkelijkste
wijze alle gerechtigheid vervuld, niet
alleen de noodwendige, maar ook de
Mgr. H. van de Wetering, aarts
bisschop van Utrecht is te Utrecht In
welstand uit Rome teruggekomen.
Kardinaal van Rossum zal dezen
,er ons land bezoeken ter gelegen
heid van het Diocesaan Eucharistisch
Congres van Haarlem.
«Langzaam eten, goed kauwen»,
dat is een vermaning, die menige patignt
van den arts te hooren krijgt. Zij is
ook uitstekend, maar hoe kan men goed
kauwen, als het voorgezette voedsel
week en papperig is, dat het zon
der kauwen als 't ware van zelf naar
binnen glijdt De huisvrouw verleidt
ons dikwijls bovengenoemd gebod te
overtreden, door ons te weeke spijzen
Melk die zooveel wordt verordend
oet meer gegeten dan gedronken
worden. Men ele bij de melk een stuk
brood of beschuit en kauwe dit zdólang
beide zich innig vermengd hebheo.
men bij eenvoudig toebereide
groenten een stuk brood of beschuit,
dan wordt dit gerecht door de zwakste
maag goed gedragen, terwijl te week
gekookt moes, zelfs met de verlokkende
botersaus, dikwijls maagzuur en oprispin
gen veroorzaakt. De oorzaak ligt in het
ontbreken van l.et belangrijkste element
van het speeksel, ptyaline genaamd, in
den spijsbrij. Bij het inslikken van vloei
baar voedsel wordt weinig nf geen
speeksel algescheiden, bg flink kauwen
des te meer.
Door onbekende oorzaak verbrandde
te Heemstede een schuurtje w
landbouwer een dertiental varkens hield,
af. 13 varkentjes verbrandden.
Te Midwolde hadden landarbeiders
de onvoorzichtigheid bewegingen uit
voeren met een geladen revolver. Eens
klaps ging het schot afde kogel droog
er een door de benedenlip, vernielde
twee tanden en een gedeelte van de
bovenkaak en kwam door de wang
er naar buiten.
In den avond reed een Amsterdam-
r met een motorrijwiel met zijspi
wagen door bet dorp Purmerland. In
het zijspan zat de vrouw van den be
stuurder en op de duozitting zijn vriend.
De zijspanwagen raakte een ketting van
een ophaalbrug met het gevolg, dat
die wagen over het water kwam te
hangen en de iozittende vrouw ernstig
bekneld raakte. Zij werd vervoerd naar
het Gasthuis te Purmerend, waar zg
geopereerd is. Later is zg overleden.
Een motorrijder die met vrij groote
vaart op den Schieweg te Rotterdam
reed, verloor, toen hij voor een kindje
'ilde uitwijken, zijn stuur en smakte
tegen den grond. In bewusteloozen
toestand werd hij met een schedelbreuk
hersenschudding opgenomen.
Naar wij vernemen, heeft Z. D. H,
de Bisschop van Haarlem zijn verlan
gen te kennen gegeven, dat de orga
nisatie der hoogere standen io zijn
diocees zal worden ter hand genomen.
Het Dagelijksch Bestuur der K.S.A.
im sedert enkele weken deze zaak
in studie.
Nu zal men dat in «Utrecht* wel
gauw navolgen.
Een inwoner van Muiderberg ge-
ikte in de vaart bg de Hakkelaars-
brug te water. Eeo ander kwam per
rijwiel daar voorbg, zag een hand boven
water steken en sprong pardoos te water
teneinde den drenkeling te redden. Het
was rijn vader I Ofschoon nog bij kennis,
stierf de drenkeling tengevolge van hart
verlamming eenige uren later.
In het liefdehuls «Duinendaal* te
Bokstel is iogebroken, en heeft men
de offerblokken, die in langeo lijd niet
werden geledigd, gelicht. Men vermoedt,
dat eeo bedrag van f 1000 la ont
vreemd.
Er is, als gevolg van een aanslag,
een internationale trein ontspoord tus-
schen Otusz en.Dnpiewo. De machi-
m de stoker werden gedood, een
conducteur en twee reizigers licht ge-
-ond. De politie zoekt naar de mis
dadigers, die de rails hadden opge-
In de zaak betreffende de vorde-
ig tegen het Botanisch Genootschap
s Gravenhage ingesteld door een
kindeijuffrouw, wier arm ongeveer zei
jaar geleden door een beer in den
Dierentuin werd afgebeten, heeft het
Haagsche Gerechtshof een minneljjke
schikking tot stand gebracht, krachtens
welke het Genootschap jaarlijks f600
aan eischeresse gedurende haar geheele
leven zal betalen.
De Hongaarsche kanselier Bethlen
heeft verklaard, dat de regeering na
den deod van ra-keizer Carl aan Zita
3 millioen heeft gezondenbovendien
worden haar de inkomsten der bezit
tingen van de koninklijke familie in
Hongarije toegewezen, waarvan de op
brengst het vorige jaar 12 millioen
bedroeg.
Uit het jaaroverzicht van de werk
loosheidsverzekering van 1921 blijkt,
dat in totaal itv dat jaar aan de ver
zekerden een bedrag van f 13.508.600
werd uitgekeerd.
Dinsdag vond eeo waker Ie Rotter
dam, tusschen kisten op het West-
nieuwland eeo slapenden 10 jarigen
jongen. Op het politiebureau vertelde
de knaap dat hij al vier dagen had ge
zworven. HIJ was door zijn «vader*,
een logementhouder uit de Bagijnen-
atraat, uitgestuurd om te bedelen en
en durfde uit vrees voor mishandelingen,
niet thuis te komen, omdat hij het
eischte bedrag nog niet bijeen had
UtrêchUchavstg 2
laron Ruzette, minister van Land
bouw in BelgiC, is door een zonne
steek getroffen, terwijl bij in een pro-
lie ging. Zijn toestand is ernstig.
In den nacht hebben eenige inbre
kers een bezoek gebracht aan de kunst-
nijvcrheidshandel van J. Elsenloeffcl te
Amsterdam. Toen hij de zaak opende,
stond men voor eeo chao9. De inbre
kers hebben op ruwe wijze huisgehou-
deu. Alles was overhoop gehaald,
i ander vernield.
Een partijtje gouden en zilveren
voorwerpen was verdwenen, geschat
op 10 tot 12.000 gulden.
In de hal van het Postcheque- en
Glr kantoor te Amsterdam, liet een
looper van een kassiersfirma zijn tasch
met geld open staan. Van deze mooie
gelegenheid maakte een dief gebruik
uit de openstaande tasch een bedrag
van f3554 te halen en er met
door te gaan.
AMERSFOORT ARNHEM - 80UDA - NIJME6EN - SOEST
STEENBERGEN - TILBURG - TWELL0 - UTRECHT
Effecten - Coupons - Prolongatie
Deposito - Vreemd Geld.
Amersfoort
Bondshotel rt. N. W. B.
Telefoon No. 22
Prima Keuken. Uitstekende ge
legenheid voor Lunch en Diner
Paus Pius XI behaagd den Hoogeerw.
Heer de Wit, vicaris-generaal van den
Aartsbisschop van Utrecht, te ben e-
n tot Hulsprelaat.
De Duitscl c rijksminister van finan
ciën beeft in den Rgkzdag eenige mede
deellngen gedaan omtrent het aantal
gkshenmbten. Het totaal bedraagt
1.557.786 en se kosten bij elkaar
14'/| milliard mark. Hieruit volgt, dat
op iedere 39 Duitschers een staats
dienaar komt en dat ieder Duitscher
gemiddeld van zijn inkomen 660 mark
voor het korps van ambtenaren en be
ambten moet geven. Dit zijn slechts
de rijksdienaren. Wanneer men dan nog
berekent, hoeveel lands-, provinciale en
stedelijke beambten er zijn, dan komt
tn Duitschland op elk dozijn inwoner*
(zuigelingen, vrouwen en grijsaards
meegerekend) een beambte, terwijl teder
Duitsch ingezetene een tiende gedeelte
Ïn inkomen, hetzij in directe hettg
irecte belastingen, daarvoor aan
de overheid moet afstaan.
Een brandkast, welke In den nacht
van Zoodag ia gestolen uit het perceel
Boeckhurslstraat te 's-Gravenhage,
waarin gevestigd ia een filiaal de
Gruyter, ia gevonden in het water van
de Trekvliet onder Voorburg. Het geld,
ongeveer f 1100, was verdwenen.
In den nacht heeft men zich tot de
oude Katholieke kerk aan den nieuwen
Binnenweg te Rotterdam, toegang ver
schaft. Uil 't tabernakel is een gouden
ciborie ter waarde van f 7000 gestolen.
Naast den ingang was slechts een
kleine ruit vernield, zoodat een jeugdig
tlaDk persoon alleen in de kerk
heeft kunnen kruipen.
Op den Goudschen Singel te Rot
terdam werd een 57 jarige slooper
aangesproken door twee mannen, die
vertelden, rechercheurs van politie te
sgn. Zij gaven voor, den slooper te
moeten fouilleeren. Uit diens sak nar
zij een portefeuille met f 2200
glogen daarmede aan den haal.
Te Musselkanaal raakte
in brand. De chauffeur sprong er
uit, kwam tegen «en boom en was
iiddelijk dood. De man was voor
14 dagen pas getrouwd.
Taxi of auto noodig
Hebt U een
Amersfoort
Dol als se zijn op protesteeren,
verzuimden de Soeinliste-i natuurlek
niet een «protest*-vergadering te be-
leggen waarin een «proteate-motle werd
aangenomen, afkeuring uitsprekende
over 's Burgemeesters weigering terrein
af te staan voor soelallatlscne ver-
kiezings-propaganda.
Wethouder Hofland repeteerde in de
Kroon bij die gelegenheid zgn beswaren
ugen die weigering met veel omhaal
van woorden.
Ieder begaat een maatschappelgkc
misdaad, die aan de vrije mccninga-
uiting en de volle ultstroomlng van 't
geestelijke leven, tegenstand biedt, zegt
de Wethouder, die wil waarschuwen
tegen het gevaar, dat uit dezen tegen
stand kan ontstaan, tegen de mogelgk-
heden van ordeverstoringen, die er 't
gevolg van kunnen zijn.
De Bond voor Lichamelijke Ont
wikkeling die gemeenteterTeinen in ge
bruik heeft, heeft afwijzend geantwoord
ons versoek en verwezen naar B.
i W.
Hierdoor zal nu de gezindheid van
en W. blijken. Antwoorden ze af
wijzend, dan kunnen we dat niet anders
beschouwen dan alt een deloyale hou
ding, Ook sal worden gevraagd aan den
burgemeester om vergunning op parti
culiere, niet afgesloten terreinen te ver
gaderen. Mocht ook hierop afwijzend
worden beschikt, dan behoeven we ona
de gesindheid van den «rooden
graaf* of de geestesgesteldheid die op
't stadhuis hecrscht. geen illusies meer
te maken. Aldus Wethouder Hofland.
Als tweede spreker kwam een socia
listische wethouder uit Utreeht, die con
stateerde dat we hier nog in de middel
eeuwen verkeerden terwijl 't la Utrecht
al moderne tijd was.
"e man hield wat men noemt een
13
De Vroolijke Makkers.
Het tras als vuur, ik dacht te stikken
toen ik bet in mijn keel kreeg mijn
oom, het hoofd in den nek, dronk het
overblijvende in één teug leeg, en toen,
terwijl bij een akeligen lach uitstootte,
wierp hij een flesch tusschen de Merry
Men, die haar met bijvalsbetuigingen
schenen te ontvangen.
«Daar, jongens, is jelui deelhet sal
jelui goed doen.*
Plotseling, te midden der duisternis,
een heldere menuchelgke stem daarna
begon de storm met grooter geweld
wij wisten, dat de kapitein sgn laatste
bevel had gegeveo.
Het scheen ons, dat er eeuwen i
liepen, vóór dat de goelet weer
scheen. Ik zie nog haar zeilen, ik
nog den grooten mast zwaar op het
dek neerploffenik zie den zwarten
omtrek van den romp ik verbeeld mij
nog dat ik een man aan hel
staandat alles evenwel wa
snelheid des bliksems voorbijgegaan,
want de golf die ons de goelet had ge
toond, had ze in 't volgend oogenbtik
voor eeuwig bedolven. Wij boorden
nog de gezamenlijke doodskreten der
bemanning, maar dese worden onmid-
delgk overstemd dnor hel gebrul der!
Merty Men. Het treurspel was afge
speeld. Het sterke vaartuig, met al wat
het droeg, met soovele kostbare levens,
was als een droombeeld verdwenei
de wateren van den Roost daosten
steeds hunne dwaze ronde.
Hoe lang stonden wij alle drie nog
onbeweeglijk en zonder te spreken op
den raad der kustrotsen f Ik weet het
niet meer, maar nog lang, zonder twijfel.
Eindelijk kropen wg weer één voor één
naar onze zchuilplaats. Terwijl ik tegen
de borstwering lag, In een ellendigen
toestand, niet in staat mijne gedachten
bijeen te houden, hoorde ik mijn oom
zuchten en brommen. Nu eens her
haalde hij met de vasthoudendheid var
een gek «Wat een gevecht voor hen,
wat een gevecht, de arme jongens I*
dan weer klaagde hij er over, dat het
schip bij de Merry Men was gezonken,
in plaats van op den oever te loopen.
«Wat een verlies,* herhaalde hij, «wat
een verliet I* En te midden dier dwaze
woorden, kwam telkens de naam «Chrlst-
Anna* op zijne lippen terug.
De storm verminderde vlugin een
half uur was de stormwind tot bries
geworden, en deze verandering was
veigraeld of ve oorzaakt door eeo
dichten, kouden regen. Ik moet toen
J ingeslapen tga. Toe» lk weer wakker
werd, doornat, de ledematen stijf
afgemat, was het reeds bijna dag, de
wind woei met rachtc vlagen, de vloed
was gevallen, en alleen het schuim, dat
nog steeds dekustea van Aros bedekte,
getuigde nog van de verschrikkingen
van den nacht.
V.
Rorie ging naar huis om vuur ei
te halen maar mijn oom wilde den
oever bezoeken en ik vond het mijn
plicht hem te vergezellen. Hij scheen
nu rustig, ïwak van geest en
lichaam. Met de nieuwsgierigheid
een kind vervolgde hij zijn oudei
zoebingstochthij klom op de rotsen,
bekeek de wegrollende golven, greep
soms met levensgevaar, een verbrijzeld,
plank, een stuk touw, alsof hij ec
schat lag. Het was treurig hem aldus
wankelend zich bloot te zien stellen
aan gevaarlijke uttglgdingen lk hield
den arm uitgestrekt, ten einde bem te
helpen ik hield bem bij zijne kleederen
tegen, ik hielp hem zijne ellendige buit
uit het water redden een kindermeid
zou bij het baar toevertrouwde kind
geen andere rol hebben kunnen spelen.
Evenwel, hoewel hij verbrgteld wat
door de reactie die op den aanval van
waaizia volgt, t»«k kleven zfoe harts
tochten nog opgewekt. Zgne vrees
de zee, een oogenblik verdwenen, bleef
nog steeds voortduren als de see van
vuur geweest was, had hij bare aan
raking niet meer kunnen vreezen eens,
toen hij tot aan de knic«n in een water
plas trapte, stootte hij ecu kreet uit,
even akelig als een doodskreet. Hierna
bleef bi) een oogenblik stilstaan maar
zijn verlangen om buit te verzamelen
was nog sterker, en opnieuw begon hij
met het oprapen van stukken drgfhout,
die hoogstens goed genoeg waren
op te branden. HQ mopperde
«Aros is een slecht land voor schlp-
bieuken. In de sooveel jzreo, dat ik
hier brn, is dat pos de tweede.*
«Oom.* zeidc ik, gebruik makend
van het oogenblik dat wij op ecne
zandbank waren, wa r dut nleta zijne
aandacht kon afletden, «ik heb u gisteren
gezien sooalt ik nooit gedacht bad, u
nog te zullen zien.
«Omdat ik gedronken had? Dat is
een gebrek, waartegen iV niet kan doen,
Zie je, mijn jongen, dat is als eene
uitdaging, lk kom mg zelf dan voor
als een duivel, ee i seeduivetIk
leef dan met de sec, ik lach
schreeuw, e» ik dans in den t
niet meer of minder dan een der Merry
lét».*
Ik trachtte hem in zg» zwakste punt
in te tasten ik wendde mg om en
toonde hem de lijn op het sand die de
golven, hoe talrgk of hoe woedend tg
ook sijn, nooit overschrijden.
De see,* zetde lk hem, «moet tot
daartoe gaan en niet verder. God heeft
dat too bevolen, Hi), die haar meester
ta machtiger als si).*
Zeker,* antwoordde hg, «ten laatste
zal de Heer zegevieren maar in dese
wereld beleedigen de menschen hem
ongestraft in het aangelicht. Ik scg
niet, dat tg gelijk hebben, maar het i«
de trots van bet leven, die *oo doet
h?ndelen.«
lk tctde niets meer, want wg be
gonnen toen de landtang over te steken
die sich tusschen ons en Sandag uit
strekte en ik was besloten ie wachteu
met mgn laatste beroep op 't geen hem
nog aan geweten overgebleven kon sgn,
totdat wg op de plaats sgner misdaad
zouden aangekomen tgn. Twaa of drie
minuten later kregen wg de ovcrblgf-
«elcn der schipbreuk, van Februari in
't zicht. De storm had se erg Jgchavcnd
de achtersteven was geheel van de reet
van het sch p gescheiden.
(Wordt vervolgd.)
