N.V. Middenstands-Credietbank
ROEMENIË
F. H. Lomans, Amersfoort
Advertentiën
Tuin- u Bloemzaad
R.H.W.Fruit-Soda
P. J. Landman
Palen en Staken.
L. J. Hemels
Aanbesteding,
S. H. Massa
L. W. J. te Kloese
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 20 Febr. 1923 No. 92
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Laogagracbt 28, Amersfoort
DB EBMBODB veracblnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
abonnementen kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moei
geschieden voor den aanvang van een nieuw
0 ct.
advertentiën 25 cent per regel. Blllflke
tarieven voor handel en n|verheld b( geregeld
adverleeren.
AdvertentlSn moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
Plaats kan niet worden gegarandeerd.
Een der levensteekenen, is warmte.
Kan men de lieden levend noemen,
die too koud zijn voor al het
edele en groole, zélfs voor het
allergrootste, voor God en den
Godsdienst t
Wij zullen zijn menschenmin
duimschroeven aanleggen, ten einde
kwaliteit van dit artikel, dat hij in
mars draagt, er uit te persen en
I meer van nabij te bezien.
Ofschoon Malthus zich steeds te weer
gesteld heeft tegen de beschuldiging,
als zou hij den arme tot een gedwongen
ongebuwden staat hebben willen ver
plichten, zoo vloeit deze verplichting
logisch voort uit zijn leer.
Immers, het huwelijk der armen ia
volgens hem een maatschappelijk mis-
Maar wanneer zulks het geval was,
n zou de Staat het recht hebben hier
te grijpen om dit huwelijk aan
bodsbepalingen
Ret stelsel van Iflaltbus.
(Slot.)
Werd in de dagen, dat Malthus' werk
zijn rondgang onder de staathuishoud
kundigen maakte, de economische ge
dachte, die er aan ten grondslag ligt,
door slechts weinigen bestreden, later
bleek al spoedig, dat zijn berekeningen
allerminst als algemeene wet konden
aanvaard worden.
In de daartoe tot oordeelen bevoegde
kringen, worden thans de stellingen van
Malthus bijna niet meer gehandhaafd.
Niemand minder dan de oud-minister
Professor Treub schreef in zijn «Sociale
Vragen*, dat Malthus' bevolkingswet
niet de natuurwet is, waarvoor hij baar
aanzag en uitgaf.
«Zij is aldus onze op economisch
gebied in den ruimsten zin zoo bij uit
stek tot oordeelden bevoegde landge
noot ten hoogste een et voor een
bepaald tijdperk van maatschappelijke
ontwikkeling, dat gelukkig achter ons
ligt. Voor zoover deze economische
theorie zich nog vastklampt aan de bevol
kingswet van Malthus, is zij even onhoud
baar geworden als deze wet zelve.*
Het zou ons moeilijk vallen om hier
niet de volgende schoone woorden aan
te halen van den economist Romagnosi.
«In waarheid zoo uit zich deze
liberale geleerde
stand toe noodig en men behoeft geen
landen af te loopen om te zeggen, dat
men zou moeten sterven als het voedsel
ontbrak en dat alleen zij in het leven
zouden blijven, die bet wèl bezitten.
Maar ik kan niet inzien, hoe men in
't algemeen wil, dat de Natuur of liever
de Goddelijke Wijsheid, zoo onvoor
zichtig zou zijn geweest om het men-
schelijk leven niet in evenwicht te bren
gen met de middelen tot onderhoud.
Ik begrijp zeer goed, dat menschen
een schip opgehoopt en ver van
land, moeten sterven wanneer de scheeps
beschuit ontbreekt. Maar ik begrijp niet,
hoe het menschehjk geslacht, dat van
landbouw, jacb», visscherij veeteelt, leeft,
zijn granen in Amerika haalt en zijn
arbeid ruilt tegen de levensmiddelen
van alle volkendat in staat is zich
daarheen te verplaatsen waar levens
middelen zijn, bij het toenemen der
bevolking, naar de pest
verlangen, of de
dwongen celibaat
Met gedwongen celibaat der
Op dit terrein ontmoeten wij weder
den «meoscblievenden* Malthus.
u veroordeelen.*
In Kom*.
Het graf van St. Petrus wordt c
welfd door den beroemden koepel,
der geweldigste kunstgewrochten van
Michel-Angelo. De bouwmeester telde
reeds 72 jaren, toen hij dit wonder van
bouwkunst dorst ondernemen «uit liefde
tot God en uit eerbied voor den Prins
der Apostelen*. De koepel is 142 M.
hoog en heeft 42 M. middellijn. Van
den grond af ziet men honderd drie en
twintig meter de hoogte inl Voor den
Utrechtschen Domtoren is er dus nog
ruim plaats in. Vier zware pijlers (ieder
71 M. in omvang!) dragen dit «Pan
iheon in de lucht*. Ia ieder der vier
wordt een gedeelte der groole lijdens-
leliquiën bewaard (o.a. de doek van
Veronica, de lans en een groot stuk
van het H. Kruis), die op feestdagen
aan het volk worden vertoond. In een
nis staan tegen de pijlers de beelden
van Veronica, Longinus, Helena en
Andreas, Boven hun hoofden leest men
langs den koepelrand de woorden door
Christus tol Petrus gesproken »GI) *ijt
Petrus en op dezen steenrots
«ija Kwk beuwca
onderwerpen.
Staat toch bezit het recht, ja, heeft tot
plicht, maatschappelijke misdrijven zoo
veel in zijn vermogen is, tegen te gaan.
Het huwelijk der armen nu is uiteraard
geen maatschappelijk misdrijf. Want er
bestaan natuurwetten, waartoe het recht
huwen behoort, die ouder zijn
dan de Staat en onafhankelijk van zijn
verbiedende (we zeggen niettot op
zekere hoogte regelende) bemoeiingen.
Luisteren we een oogenblik naar den
•menschlievenden* Malthus, waar hij
die instellingen van openbare en parti
culiere liefdadigheid afkeurt, opgericht
en in stand gehouden, om ouden van
degen onderstand te verleenen of ver
laten kinderen op te nemen,
«Laten wij zoo orakelt bij in het
vierde deel, achtste hoofdstuk van zijn
werk dien schuldigen man over aan
de strat die de natuur hem oplegt, H(j
heeft tegen de stem der rede, die zich
duidelijk genoeg aan hem had laten
hooren, gehandeld. Hij kan niemand
beschuldigen, maar moet de schuld aan
zich zelf wijten, wanneer de door hem
bedreven daad ooodlottige gevolgen
na zich sleept De toevlucht tot de
openbare ondersteuning der gemeente
moet voor hem gesloten zijn. En wan
de particuliere liefdadigheid hem
eenige hulp verschaft, dan eischt het
belang der menschbeid gebiedend, dat
deze niet al te overvloedig zij. Hij
leeren ondervinden, dat de wetten
der natuur, d.w.z. de wetten van God
hem veroordeeld hebben om in kommer
leven, ten einde hem te straffen voor
het overtreden er van; dat hij tegen
de maatschappij geen enkel soort
recht kre, laten gelden, ore het ge- «hadeljke mrecten
ringste voedsel meer te bekomen, dan:n" De boomen en
bij zich door zijn arbeid kan verschaffen.* ,e worden.
Menschenminnendc, hartverheffende'p1"*® tijd om van uw
al niet waar 'lanten, indien ze 3,
Echter, we zijn er nog niet. 'Iaats hffbbcn Be3,aan-
In de eerste uitgave van zijn boek, genaakten, verschen
prijkte van nog inniger liefelijkheid over-koemest, b.v. fl nli
vloeiende regels. Plant ze niet te dicht
Wakker geschud en opgeschrikt door t 4 voet 8<8,and' eu
de gloeiende verontwaardiging aller- poe31"18 scheu
wege gewekt, schrapte Malthus defssch,cn "ebt ge ze
'olgende woorden in de latere uitgavenye,P'auj, dit
«Een mensch, die in een reeds be- beter is in t voorjaar,
zette wereld wordt geboren, heeft niet "Ke beuden, als het
het minste recht om eenig deel vanaef»8en n"IT'®an
voedsel te vragen, wanneer zijn familie''O®1 van de «dden,
staat is hem te voeden, of wan- Pad<-"'een 8oede
neer de maatschappij uit zijn arbeid dc planten; tn de
geen voordeel kan trekken. Hij is over- a!z0° °P «bedden
lollig op aarde. Aan het groote gast-nel) verdunde koe-
maal der Natuur is voor hem geen r..met ,e Z",D,B
plaats. De Natuur zelve beveelt hem "le ,men de ge"1"
heen te gaan en zij zal niet lang talmen iIs b,:t" v«du«ide
zelve dat bevd uit Hm# hMI"
ming zouden willen houden, teneinde
met een uitgezochte collectie ras exem
plaren te kunnen pronken, bij bun
wedloop om de onsterfelijkheid als
wetenschappelijke mannen.
Gelijk Malthus, zoo beschouwers ook
:ij zich als menschen vrienden bij uit
nemendheid.
De hemel beware ons voor de mensch-
lievendheid dier hooggeleerde indivi-
Neen, de taal die Malthus tegen de
men uitslaat, is weerzinwekkend,
schaamteloos en wreed I
In den boezem van dezen Angli-
kaanschcn geestelijke klopte geen hart,
gevormd in de school van den, de
men zoo liefhebbenden Christus.
De hartelooze, ijskoude blik van dezen
godsdienstleeraar beeft niet in christelijk
blijde ontroering gerust op den stal
van Bethlehem, op het harde stroo der
schamele kribbe, waarop de Verlosser,
Zijn bemelsche armoede, Zija eerste
men schreide.
Neen, deze Malthus was geen waar
volgeliDg van den Zaligmaker der
wereld, die voorspelde: «de armen
zult gij altijd bij u hebber.*, opdat wij
door een leven van moeizamen strijd,
soms nijpende zorgen, van veelal
schuldige misstappen, den gouden draad
zouden kunnen vlechten der Christelijke
Charitas opdat wij door het verleenen
van onderstand, hulp en troost aan
onze arme broeders en zusters, de
woorden van den God-Mensch zouden dagen Zaterdag
kunnen waar maken: «.Vat gij aan de
ten der Mijnen hebt gedaan dat
hebt gij aan Mij gedaan* opdat wij
dan deze woorden door onze daden tot
gouden munten zouden stempelen als
losprijs onzer zielen uit de plaats der
loutering, en van daar uit, met ver
trouwen op huo machtige voorspraak,
tot de armen de smeekbede kunnen
richten«Ontfermt U mijner, gij ten
inste, die mijne vrienden zijt.«
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Qracht no. 4 - Telefoon no. 304
van den H.
igrn Zaterdag
H. Mis.
zeuhoedje.
"is om half 8.
'oonlijk.
moeten alle
rjuni 11 jaar
dc kerk aan we-
lerciding voor
8) Romagnosi. Volledige werken, ind.
deel 6. Martinus.
Haarlem. JOS. P. H. HAMERS.
f. Mis, wa;
Amersfoort
Kiuisweg en Lof.
Deze week de H.H. Missen t
half 8 en kwart ever 8,
Rooglandcroeen.
Parochie St. Jozef.
WOENSDAG
Quat.
VRIJDAG
Quat.
Half 6 Oefening v. d. Kruisweg.
ZATERDAG
Quat.
In de week de H. Mis om
tfijkerk.
ParnchiiA- rk K. Catharine.
WOENSDAG, Viijdag en Zater
dag Quatertemper.
VRIJDAG
6 uur Kruisweg.
ZATERDAG.
i Lof met Rozenhoedje.
In de week de H. Mis om 8
geven; deze blijlt te-
Deze afschuwelijke woorden passen 'ten "ffS®3 eD ',e,Pt
wonderwel in het kader iler deDkbeel-
velen onzer hedendaagsche ter maand past mtr
hooggeleerden, die in hun professorale toe <>ij pruimen er
zelfgenoegzaamheid en pedanterie. on. «ch.lier.de kwalen
der de lichamelijk- en verstandelijk mis- f 0 a
deelden, zoo gaarne een fiiale oprui-
mswaardige bloem.
We beginnen nu iets te bcg.ijpen Ua, ze rceda |,aa,
de geweldige afmetingen van deze m dn (ut blad
haast boven-menschelijken bouw, ats.ichtelrik hebt bedekt!
achter een der pilaren een stuk van)5 js cïmaj;kt|ilk t:
i.ns.nl mal ntc
het transept zien, wat zelfstandig als j.urt
kerk kan gebruikt worden en ongeveer ook
zoo groot is als de kathedraal van|Qr dc jart Ult
Haarlem, als we de zes verplaatsbare! dan van eu<aar
orgels zieo, en hooren dat men gerust e)k ded eeQ neu
op drie plaatsen in St Pteter gezongen da, optlieuw gep|am
H. Mis kan doen. zonder dat de zang-.en goeden, vrucht
koren elkander hinderen (waarvan vre(alcn gror.d. Er zijn
ons dan ook Zondagsmorgens hebben,ste[a t(.gen'woord|o
overtuigd). En het best beseffen we het 01;e 90b,ten met de
b'j het zien van een verschuifbare werk-Vj|t - ze aanschaf.
mansstelling boven aan de Koruuhiscne ee[| betrouwbaar
kapiteeien: net een lucifersdoosje! btcn> en 5C|,Bf u
en aan de pen In de hand van den (n ca\aiogus van e
Evangelist Lucas, wiens beeld in mo- wsarjn ge velerlei
zaiek boven tegen een 4« hoofdpijlers wat u ya0 djensl
is aangebrachtop het oog een gewone Jed Qm dc ,0(|
veerenpen in een normale hand, en ze mt tc trcffJDi 0f Ulll
heeft een lengte van 2.50 M. I Wart>den grond goed dicp
achtig Goethe heeft gelijkwe gaan hter f [cn en vul dje
begrijpen, hoe de kunst alle maat-ver- he, beg, In dcn
gelijking opheffen kanl (,en zaaien, al
Al rondwandelend merken we al meer reedg doemden. De
op de overdadige pracht en kunstzinnige we, even wacjjten
uitvoering van
alle details. De wanden
rijkdoa vaa het aller-<el|
ten voorzichtig en
IN WOORD EN BEELD
zal
:r de t<
WOENSDAGAVOND 21 FEBRUARI
7 UUR in het Patronaat a h. Zand
van Nelsen
houden met Lichtbeelden,
itanden van dat interessante
Balkanland
Schoone albums en losse artistieke
Prentbriefkaarten, worden onder de
Pauze verkocht
Zoodoende helpt ge mee een een
voudig huis tc bouwen voor 't ont
zettend aantal kinderen, die door oorlog
en vleklyphus Weezen zijn geworden
en anders in de Schismatieke Staats-
weeshuizen terecht komt
ENTREE 25 CENT
Utrechtschestraat 15 Telefoon no. 483
Electro-Technisch Bureau
JUNKER RUH 'S
KfSUKSBjyWRNUtt
Er biedt zich aan een net
R. K. Burgermeisje
19 jaar, als hulp in de huishouding
voor eenige dagen per week, goed
kunnende naaien en verstellen.
Brieven onder letter A. W. Bureau
De Eembode.
TE KOOP
bij de Wed. M. VAN KESSEL te
Achterveld.
(Engolsche Gazouse)
i alle Hotels, Café's enz, verkrijgbaar
R. HOKSBERdEN
chlmmelpennlnckstr. 2 - Tel. 742
iiectr. Miueraalwaterfabriek
.Phoenix".
Bierbottelarij.
Heiliflenborgweg 5 Amersfoort
KUIS- EN DECQRAflESCHIlDEI)
BEHANGER
4, W. Tms
SchlMer sn Decorateur
Lmgigrachi Inoiiiil
J.G.Boekenoogen
Electro Technisch Bureau
Laugesfraat 2 Telefoon 58t
Plannen en Begrootingen op
aanvrage gratis
DUBBELE ZUINIGHEIDS BRAN OeftS
BIJZONDERE OVENÈONSTRUCTIS
SPECIALE
OVEHBSAJ'.DCR
vanaf f 80.—
Aanleg van electriciteit en sanitair.
Groote sorteering Electrische en Gas-Ornamenten.
LANDPALEN in elkcgewenschtemaat,
alsmede KOESTAKEN. Desgewenscht
geboord geleverd.
J.A.v. Seumeren Zn.
Vleutensche Vaart 9, Utrecht, Tel. 1482
Tim nerman en Aannemer
Kamp 50, Telephoon no. 449
Uitvoering; van alle
Timmer
en Metselwerken
Door den DIRECTEUR van he
WONINGBEDRIJF te Amersfoort zal
DINSDAG 6 MAART 1923 des
11 URE, Achter Davidshoi 2
aanbesteed
„het bouwen van
arbeiderswoningen aan
de Bolderstraat."
Vanaf 20 Februari a.s. zijn ten
bovengenoemde kantore Bes'
tsekeniag te bekomen it f 4.50,
Voor deo Winterdienst
1922-1923
zijn onderstaande artikelen bijzonder
aan te bevelen
Punch, Cognac, Rhum,
Advocaat,
Boerenjonger» en Meisjes,
.Bols'', .Hulstkamp"
MASSA'S SCHILLETJE,
Wijnen, enz.
Aanbevelend,
Slijterij in Gedistilleerd,
Telenh 292. Havik 41
Lange Beekstraat 8
Aannemer van alle voorkomende
Schilderwerken
