9
R. K. SPAARBANK
L. Posthouwer U,r"h,5ch","u"25
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken - Vrijdag 16 Maart 1923 - No. 99
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Kantoor i tsnfzrscht 28. Am.ratoort
DB BBMBODB verscbgnt Dinsdag- eo
Vrijdagmiddag.
ABONNEMENTEN kunnen elke week In
gaan, doch oplegging van abonnement moei
geschieden voor den aanvang van een nieuw
kwartaal.
Prijs per drie maanden 11.00 Bultende
gemeente Amersfoort 11.10, Afzonderlijke
nummert 10 ct.
ADVB«TBNTifiN25cent per regel. Billik»
larieven voor handel en nlvetheld b| geregeld
adverleeren.
Advertenllfn moeien Dlnadag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Het leven is eene strenge school
bekommert zich weinig over hetgeen
den mensch hard valt, of streelt. Wat
wonder dan, dat zoovelen onder den
tast bezwijken, die van de Jeugd af ver-
weekclijkt werden en dagelijks minder
bekwaam tot de drievoudige levenstaak
overwinnen, ontberen, verdragen l
In Home.
Na de H. Mis werd in het gastvrij-
Trappiatenklooster het ontbijt gebruikt
(een l-aliaaosch ontbijt beslaat in een
stuk dtoog btood met een kop koffie,
hier door een kop chocolade vervaogen
de Patera hebben een fabtlek van
•cioccolsta» en wilden ons hun product
eens laten proeven), Daarna gingen
onder geleide van een der paters, i
speciaal kenner der Catacombcu de
rondgang maken. Het gezelschap wordt
met waskaarsjes gewapend en veimaand
de oveijasaen aau te trekken't ia koel
beneden. We dalen dezelfde trap af,
waarbij ik opmerk hoe de wanden weel-
deiig begroeid zijn met de »cheveluva»,
een bier zeer bekend kameiplanlje, dat
men slechts met veel zorg in het leven
houdt, en dat daar weelderig opschiet
in 'l halfdonker. We gaan de .kapellen»
voorbij en komen in een net van onder-
aardsche gangen. De meeate tiji
smal, dat men slechts juist pssseeren
kan, en in de wanden iijn aan weers
zoden van beneden tot boven nissen
uitgegraven, waarin de lichamen der
christenen cn de overblijfselen der
telaren werden neergelegd. Treffende
opscbrrfren slaan er gegrift op de
mat meten platen, d-e de opeuiugeu af-
sluiteu. .Leef in God, zoete siel, dooi
de Engelen weggevuctd, en bid vo
uw bloeders.» .Sofrouia leef, leef
den Heer, leef altijd in God,» deze
dergelijke zyn de opschriften, die m
ei overal leest. Levendig geloof -.n Gods
vertrouwen spreekt er uit de ougtkun-
steloe opschuilen soms met onei varen
hand op de steen gekrast. Alles spreekt
van hoop op weerzien cn
eeuwig leven, waarin zy, die
Icggcu, de docden spoedig zullen volgen.
Hoe gchtcl tea andere indruk maken
de catacomben dan de columüaiiCu der
heidenen, waar de urnen met de asch
det lyken werden neergezet. De bhjdt
hoop der Christenen sliaatl U zelfs legen
Uit de benaming, die ze aan hun be
graafplaats gavencoen-el-
rustplaats, slaapplaats, waar de lichamen
der gestorvenen »in vrede ueeigclegdr
werden, om er te rusten tot dc bazuia
des laalsten oordeels ze wekken
By de Christenen is, zoo segl Hierony-
mus, de dood geeo dood, maar
rust, een slaap.
Ook de eeuvoudige flguren, die
wanden vindt gegrift en hier en
daar op zolderiDg en wand vindt ge
schilderd, spreken de taal des geloofs.
Het zijn meest bljbelsche voorstellingen
als Nod in de ark, Isaac's offer, Mozes
water slaande uit de rots, Daniel
de leeuwenkuil, Jonas in den wal-
visch uit het Oude Testament en de
goede Herder, de opwekking van
Lazarus, het wonder der broodver
menigvuldiging,het scheepje van Petrus,
Maria met het Kind uit het Nieuwe
Testament. Bekend zijn de Oranten,
biddende vrouwen figuren met uitge
strekte armen. Ook vindt mep er sym
bolische voorstellingen der H. Sacra
menten, lede kent de voorstelling van
den visch, die op zijn rug een korf mei
brooden draagt ais symbool van het
H. Sacrament des Altaars deze is ont
leend aan de catacomben. Het Grieksche
woord voor visch .ichtus» beslaat uit
beginletters der woordzt
Christus, Gods Zoon, Verlosser. Het
teeken van den visch was dan ook een
berkenniogsteeken van de Christenen
onderliog.
Voor de verdediging van ons H.
Geloof hebben deze primitieve voor
tellingen en inschriften groote waarde:
rij bewijzen immers onomstootelijk, dat
de Christenen der eerste drie eeuwen
hetzelfde geloof beleden, dezelfde
Sacramenten ontvingen als wij. Door
doolhof van gangetjes, waarop
overal weer andere uitkomen, leidt onze
gids, die voortdurend aan het woord
is, dan hier de aandacht op vestigend,
dan daar uitleggevend, ons in verschil
lende grafkamers en kapelletjes, waar
bijzondere inschriften of schilderingon
te bewonderen vallen. Het slot vao de
bijna twee uur lange tocht is een bezoek
aan de z.g. Pauskapel, waar vei
Pausen, bijna allen martelaar, begi
werden en Paus Sixtus II werd
vallen en gevangen geno men. Nog staat
uitgehouwen in de rots de zetel des
Pausen, waarvan dr. Schaepman dichtte
Geen koningstoel uit goud te ilim
[geklonken
En steunend op miljoenen oorlogslansen,
Stond ooit zoo vast of beeft zoo hel
[geblonken.
een dankbaar afscheid van onzen
'riendelijken gids brachten wij nog even
bezoek aan de basiliek aan Sint
Sebastiaan, even verder aan den Appi-
schen weg gelegen. In deze kerk be
vindt zich de ingang der Catacomben
San' Sebastiano, waarvan ik boven
iprak. Even .bezichtigden wij de nieuwe
opgravingen, .waardoor zeer merkwaar
dige dingen aan den dag waren ge
komen, o.a. dat hier waai schijnlek de
eerste rustplaats van Petrus en Paulus
is geweest, wier relieken later naar het
Vaticnan zijn overgebracht.
Langs de Via delle Sette Chiese, dc
oude processieweg voor het bezoek der
zeven hoofdkerken (waaronder ook San
Sebaalians telt) wandelden wc naar de
Sint Paulus buiten de muren. Vandaar
bracht de tram ons naar .huis.»
hadden een beerlijken en welbesteden
morgen gehad. TH. BREMER, Pr.
Dfcar zetelt in het midden der getrouwen,
donker van die graven
[sêimgedronger
De grijsaard, die, door lijden
(onbedwongen,
Het groot geheim der lrelde kwam
[ontvouwen.
Vol aandoening verlaten wij dit heilig
dom der heiligen, deze verzamelplaats
van martelaren en wij zeggen het gaarne
P. Molkenboer na Ouze heugenissen
die dierbare Katacomben draagt
hart mee als een schat door hel
leveo co het is zoo zoet nog
martclbioemen te groeten
Salvete flores Matlyrum!
het verlaten der Katacomben
hadden wij de eer kennis te maken
Mgr. Wilpcrt, die ia een verlaten
kapelleijc bij den ingang (bovengronds)
as met de inrichting van een
van allerlei in de Katacomben
gevonden voorwerpen.
In een tentje waar .Souvenirs» ver
kocht werden vonden wij een Hoiland-
sclieu broeder uit het land van Cuyk,
die bet h.el prettig vond iu zijn ge
moedelijk Brabantsch dialect met een
paar landgenooten een praatje te kunnen
maken, welke vreugde zeker weder
zijds was.
AMERSFOORT
onder controle Centrale Accountantsdienst
van den Nederlandschen Boerenbond.
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden
gehouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT.
ZONDAGS van 12 tot 1 uur
WOENSDAG AVONDS van 7 tot 8 uur.
Dadelijk ingaande Rente 3% pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Amersfoort
Voor een nieuw# Parochie.
Wel het meest kenmerkende i
regenrijk bestuur van onzen Aartsbis
schop, is de groote zorg, die Mgr.
voortdurend wijdt aan de stichting van
nieuwe parochiën in het Aartsdiocees
De voorgenomen stichting eener
euwe parochie io het naburige Bilt-
hoven getuige dan wederom van Mgr.'s
groote zorg voor het zielenheil der daar
als 't ware in de verstrooiing tevi
Katholieken.
Oaze geloofsgeoooten daar in
nieuwe heide-dorp zien reikhalzend uit
den bouw van een eigen Kerk,
:rwijderd als ze zijn van 't meest
oabij-gelegen bedehuis. Ze mi:
voor zich en voorat ook voor hunne
kinderen dat flauwe contact tusschen
priester en geloovigen, hetwelk wij
vier parochiekerken wellicht niet
voldoende w-ardeeren, maar wat toch
zoo groote beteekenis is
loofsbehoud en geloofsverlevendiging.
Z D. H. de Aartsbisschop steunde
de stichting der nieuwe parochie zooveel
Mgr. dit vermocht en belastte den
Welcerw. heer A. Hamers, kapelaan
in St. Ludger le Utrecht mei
bereiding.
Kapelaan Hamers is vol goeden moed
i vol ijver aan den arbeid getogen,
maar zal zonder steun van derden, niet
staat zija binnen aftienbaren tijd het
ichliogsplan te voltooien.
Zeer begrijpelijk dus, dal Z.Eetw.,
ziende naar hulp, ook zijn blik vestigde
op z'n geboortestad Amersfoort,
Achtereenvolgens hebben in c
stads parochie-kaken Eerw. heeren
wijd en rijd gelegenheid gehad
beroep te doen op den offerzin
Roomsch Amersfoort, en [veelal werd
dat beroep door de getoovigen beant
woord met milde gaven.
Zondag nu, is de Weleerwaarde heci
Hamers welwillend in de gelegenheid
gesteld in zijn oude parochiekerk aan
't Zand, de belangen zijner ni
rochic te komcu bepleiten. Moge zij'
woord weerklank vinden bij allen, opdat
eens naar oud Amersfoort'!
Roomsche zede blijmoedig moge
den geholpen door gebed en aalmoes,
gevraagd wordt voor leniging
geestelijke nooden, opdat er ook in Bilt-
lioven weldra een Godshuis moge zijn.
GezeUchap .Stille Omgang Door
den HoogEerwaarden Heer Deken werd,
op het daartoe gedaan verzoek, toege-
dat Zaterdag a.s. ten half 10
Waar ieder over spreekt
ADEK
Rijwielen
Luxe uitvoering
vanaf
f99.-
PERRIJ
f 92.50
Tel. 81 - Amersfoort
voor de deelnemers aan den Stillen
OmgaDg, een Godsdienstoefening zal
worden gehouden in de Kerk van O L.
Vrouwe Hemelvaart.
Wij vertrouwen, dat deze welwillend
heid van de Geestelijke Overheid der
mate zal worden gewaardeerd, dat
allen daarbij tegenwoordig zullen zijn.
Na afloop hiervan bijeenkomst in het
gebouw R, K. Werkliedenvereeniging
St. Jozef, vanwaar gezamenlijk vertrek
het Station.
Benoemd tot inspecteur der registratie
domeinen bij bet departement van
financiën te 's Hage E. Kleijn, inspec-
dat dienstvak te Amersfoort.
Wij herinneren onze lezeressen en
lezers aan de vergadering der R. K.
Kiesvereeniging Parochie O. L. Vr.
Hemelvaart, hedenavond 8 uur te
houden in de bovenzaal van St. Jozef.
De rechtbank te Uirecht we
de zaak van den directeur der Cen
trale Crediet- en Laodbouwbanb te
Amersfoort, die onlangs terecht stond
beklaagd van verduistering cn publicatie
in een valsche balars,
De icchtbank sprak hein vrij
n laste gelegde verduistering
oordeelde beklaaagde wegens dc publi
catie vao een valsche balans tot acht
maanden gevangenisstraf, met aftrek
der preventieve hechtenis, en met last
dadelijke in vrijheidsstelling, aange-
i er geen preventieve hechtenis is
toegelaten ten aanzien van het delict
zarvoor beklaagde is veroordeeld.
De cisch van den officier vau justitie
is voor beide feiten veroordeeiing
1 jaar en 3 maanden.
Het handelsregister der Kamer v
Koophandel te Amersfoort deelt mede
1. Voor deFrankfü'ter Frühjahrsmesse
zijn ten bureele inschrijvingsbiljetten v
krijgbaar.
2. Voorzoover bekend worden
1923 devolgende tentoonstellingen
Nederland gehouden
1322 Maart, Utrecht, Intern. Jaar
beurs einde Maart, Apeldoorn, Tent.
IndiS2330 April, Zutphen,
Tent. vereen, v. Huisvrouwen voorjaar,
Zeist, Tent. vereen, v. Huisvrouwen
1929 April, Den Haag, Tent. voor
iedereen Bibabo; Mei, Amsterdam,
Tent. voor Massa-wonincbouwMei,
Zwolle, Hondententoonst.712 Mei,
Middelburg, Tent. Handel en Nijverheid
•10 Juni, Scbeveningen, Tent. Sport
Toerisme Juli, Arnhem, BakkeriJ-
tentoonst.13IS Juli, Den Haag,
Rozententoonst.Aug. Middelburg,
'Fent.-Zweawsche KleederdraohtAug.
Epe, Landbouwtentoonst.2022 Aug.
Nijkerk, Nat. Landbouwtentoonst. 25
Aug.9 Sept., Rotterdam, Nat. tent.
Nederl. Fabrikaat29 Aug.4 Sept.,
Den Haag, Veeteeltcongres1423
Sept., Tuiobouwtentoonst.Sept., Hil
versum, Landbouwtentoonst.nazomer,
Apeldoorn, Tent. vereen, v. Huis
vrouwen; 38 Sept., Gouda, Land-en
Tuinbouwtent.5 6 Sept., Den Haag,
Paatdententoonst.1722 Sept., Am
sterdam, Tuinbouwcongres13 Oct.
11 Nov., Amsterdam, Int. tent, op Gai-
- De gemeenteraad begon Dinsdag-
liddag te vergaderen en nam allereerst
kennis van eenige ingekomen stukken,
waaronder een adres van den Bond
tegen het schenden van Gods heiligen
□aam door het vloeken, houdende ver
zoek het vloeken en tjdel gebruik van
Gods heiligen naam in woord en ge
schrift te vetbieden op alle terreinen,
waar de plaatselijke overheid bevoegd
is, baar gezag te doen gelden, 't Adres
kwam in handen van de commissie
van wetgeving.
Adres Huldigingscomité 1923, waarbij
verzocht wordt een subsidie of crediet
tot een maximum van f2500.
Adres van het Dep. Amersfoort der
Maatschappij van Nijverheid en Handel,
De zwartgele Roset.
Italië, dat het in la'.er dagen nog
bctreuide, dat de schoone dagen voorbij
zjjn, waarin het onder den mil den scepter
van Oostenrijk welvaart en vootspoed
genoot, was toenmaals, in het onheil
volle jaar 1848, door vreemde iflbla-
zingen opgeruid, en met gloeiende haat
vervuld tegen alle Dmtschers. Motte si
tedcscbi (dood aan de Duitschers) luidde
het Italiaansebc wachtwoord en uit dien
hoofde poogden de aanvoerders
alle Oostenrijksche cotpseu, ingevolge
het uitdrukkelijk bevel van den opper
bevelhebber, den onvergetclijken graaf
Radrtlky, in de gelederen hunner man
schappen de gestrengste tucht te be
waren. Dit was dan ook de bepaalde
wil van den overste van het uit die
dagen zoo roemiijk bekende tiende
jagersbataillon.
De acht poorten der stsd Mantua, de
vier hoofdbruggen, die over den moeras-
sigen grond aan de Miocio naar de stad
voetden. waren met soldaten bezet,
de inachtneming van het bevel ten
strengste opgelegd was geen Italiaan
moest zich kunnen beklagen over dc
willekeur of gewelddadigheid van den
Duitscher, die, om bet land weder onder
de bccrscbappQ zijns keizers te brsngsa,
op dien grond stond.
Alzoo heerscht e er in de oude hoofd-
het hertogdom Mantua de
grootste orde, terwijl het gros van het
Oostenrijksche leger reeds naar de gren
zen van Sardinië optrok. Eea heerlijke
ochtend was aangebroken. De heldere
ochtendzon bestraalde vroolyk de citadel,
op welke de zwartgele vlaggen wap
perden, en de armoedige voorsteden,
waarin zich talrijke voetgangers en
bewogen, terwijl de bevel
voerende keizerlijke overste met zijn
staf op de zoogenaamde Twaalf-Aposti
len-Molen toereed, waarlangs men d
brug naar Verona bereikte.
Plotseling hield hij iQd paard in war
tne groote menigte vertoonde z c
j> een afstand voor hem. Het ware
jagers van zijn bataillon, die, door woest
dreigende Italianen omstuwd, van den
kant van den molen aankwamen.
De overste ging in stijgbeugel staan
en keek vorschend voor zich uit
Duizend bommen riep hij uit, »dst
is een oproer I die Italiaansche ban
dieten zien ons voor te iwak aan en
willen in den rug van de hoofdarmee
aan onze kleine bezetting wraak oefenen.
Voorwaarts I men moet die dolxin-
nigeo door sael handclea tot rede
brengen.»
HQ gaf zijn paard de sporen en rende
zijne officieren vooruit, maar hij bedroog
rich
Het was geen oproer, geen verrader
lijke aanval van Italiaansche bandiet
in den rug van het hoofdleger lt
gejammer klonk hem tegen wel een
dertigtal ongewapende inwoncts der
stad kwamen, door zijne soldaten ge
volgd, den bevelhebber te gemoet en
smeekten om berchermiog en gerech
tigheid I
Een oude ItalirKt, met een eerbied
waardig voorkomen, de podesta c
stad, kwam, zoodra hij den overste
het oog kreeg, rustig en eetbiedi
buigende op hem toe.
Signore,» sprak bij met vt
oudere burgers der stad, die, ofschoon
wij met hart e.t ziei Italianen zijnoch
tans het woeden van den opstand, welke
ans schoon vaderland in den laatsten
tijd teistert, niet goedkeuren
bet herstel van de orde verlangen, heb
ben de bezetting onzer stad door de
troepen van onzen keiier en heer met
genoegen gezien, en met vreugde ver
nomen, dat gij, beer kommandant, uwe
soldaten de inachtneming van de streng
ste tucht hebt opgelegd.»
Weleu I» barstte de overste los,
•beeft eea vaa rafae asaascbappea bet
gewaagd die te schenden
Meer dan dat, Signore», antwoordde
de podesta»zie de van schrik
bleekte aangezichten mijner landslieden,
verneem wat cr gebeurd isginds,
daar buiten op de brug naar Verona
hgt, gelijk men hem heden ochtend bij
het aanbreken van den dag vond, de
rijkste koopman van Mantua, Antonio
di Brutielli vermoord en beroofd, en in
zijn bloed bad nde.»
-Zoo I en wie beschuldigt mijne jagers
i deze daad vroeg de overste
driftig.
Deze zwartgele roset hier,
woordde de Podesta. Deze zwartgele
roset van die soort van coctudes, die
alleen j igets op hunne hoeden dragen
deze roset van zwarte en gele wol lag
naast het lijk van den vermoorde en
beroofde, en hieruit, colonello, besluiten
de inwoners van Mantua met recht,
dat slechts een soldaat van uw bataillon
deze misdaad kan gepleegd hebben.
Dat zal terstond blijken bulderde
de overste, de zwartgele roset uit han
den van den podesta rukkende.
Daarop keerde hij zijn paard
wenkte zijnen adjudant om nader te
komen,
•Dat het bataillon zich oogaoblikke
lift voer de «latei ia slagorde schare,-
beval hij.
In minder dan vijftien n.inuten tijd*
stond bet geheele bataillon der veld-
jagers op den heuvel voor het kasteel
marrchwaardig de overste echter reed
met een gloeiend gelaat voor bet front,
terwQl eene menigte inwoners der stad
zijne nabijheid verdrongen, om
te zien, wat bij doen zou.
De overste hief de zwartgele roset
zijne hand hoog boven zQn hoofd.
Soldaten», riep bij n..-t eene donde
rende stem, «ingevolge het bevel vaa
maarschalk heb ik bQ ons eerste
binnenrukken van deze stad de inacht
neming van de strengste krijgstucht
afgekondigd. Soldaten. gQ zQt wak
kere Oostenrijkers, braaf van harte ea
rijk aan moedgeen uwer heeft het
gewaagd het bevel zyus veldoversten
le ovettreden gij zQt aan krggstueht
gewend nochtans beschuldigt men een
heden van roof en moord I»
n luid gemompel van verontwaar
diging liet sich in de gelederen hooren
