N.V. Middenstands-Credietbank
Credieten - Incasso's - Deposito's
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 27 Maart 1923 No. 102
ZES EN DERTIGSTE JAARGANG
Kantoor i Lan(0(racbt 38, Aneritoori
DB BBMBODB verschijnt Dinsdag- en
Vrijdagmiddag.
abonnementen kunnen elke week In
gaan, doch opzegging van abonnement moei
geschieden voor den aanvang van een nieuw
advertecren.
Advertentie» moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde
plaats kan niet worden gegarandeerd.
Zonder twijfel is het van gewicht de
uiterlijke aanleiding tot het boozt zoo
veel mogelijk te weren. Want„Dege
legenheid maakt den dief". Wordt het
openlijk optreden der onzedelijkheid, de
verkoop van slechte geschriften en pren
ten bemoeilijkt, is de dronkaard in een
verbeterhuis onder dak gebracht, is de
tijd en de gelegenheid tot drinken en
uitspatting wettelijk beperkt, dan worden
veel misdrijven voorkomen. Dat is altijd
iets. Het kwaad is daarmee echter niet
uitgeroeid en bij de naaste gelegenheid
zal het weer uitbreken.
Hij moet een groote mate van zelf
standigheid bezitten, op eigen beenen
kunnen staan en gaan zijn eigen weg.
Zeer ad rem zeide dan ook nog dezer
dagen een aangevallen raads-candidaat
in een onzer groote steden »Even
goed als ik de burgerij noodig heb om
in den Raad te komen, heeft de bur
gerij mij noodig om haar in den Raad
te vertegenwoordigen.
De goede waarneming van het raads
lidmaatschap eischt veel toewijding en
vergt van menigeen groote opoffering.
Daarvoor past waardeering onzerzijds.
Wil dat nu zeggen, dat elke crilische
beschouwing van de daden onzer Raads-
intrabande is
De Demeenteraads»
verkiezing.
Na een vier-jarig lidmaatschap treden
de Raadsleden in den aanstaanden
cn in September aanvaardt
iw gekozen vroedschap het
stadsbestuur.
De aanwijzing van dat nieuwe stads
bestuur vangt aan met de candidaat-
stelling, eerst in de kiesvereeniging door
de leden, later door de kiesvereeniging
ten Raadhuize.
De aanwijzing van candidaten door
de leden der R. K. kiesvereeniging moet
spoedig geschieden, opdat daarna ieder
georganiseerd Roomsch kiesgerechtigde
in de gelegenheid zij aan te wijzen wie
zijn of haar uitverkorene is.
De wijze van candidaatstelling in
ouze kiesvereeniging biedt de grootst
mogelijke waarborgen van onpartijdig
heid cn geeft ieder ten volle z'n recht.
Het is echter meer dan ooit noodig,
in deze dsgen, dat de kiezer worde
voorgelicht en ecnige eenvoudige waar
heden worden besproken. Met betrekking
tot de candidaatstelling is allereerst
vereischte, dat men alleen beginselvaste
katholieke personen als candidaat
wijst.
Want een fractie mag rög zoo taltijk
zijn, men zal weinig van haar optreden
mogen verwachten, wanneer haar leden
personen zijn, besmet met liberale ol
socialistische tbeoriën.
Daaromvóór alles beginselvaste
personen.
Een Roomsch Raadslid heeft volgens
eigen inzichten het algemeen belang te
dienen en is op de eerste en v
naamste plaats aan zijn geweten
autwooi dingt schuldig over zijn beleid,
cn daarna pas aan zijn kiezers.
De meerdere of mindere instem
ming met zijn beleid openbare zich
door de mindere of meerdere sym
pathie, waarmede men bereid is zijn
mandaat te hernieuwen.
Men beeft in sommige kringen een
ietwat vreemdsoortige opvatting
de positie van een raadslid.
Een raadslid is geen dienstkaecht
van de partij.
vervaardigd u
Firma JAC. DUYVIS,
te Koog aan de Zaan.
Ia het geheel
Opbouwende, het betere willende
critiek mag nooit verzuimd worden,
de omstandigheden critiek
Iu de vergadering van de Raads
fractie houden de leden voeling met
elkander, men tracht elkander te over
tuigen, opdat het mogelijk worde als
een geheel naar buiten op te treden.
Men houde hierbij echter in het oog,
dat ieders persoonlijke verantwoordelijk
heid gehandhaafd blijft.
Wanneer dus de Roomsche fractie
ns een enkele maal verdeeld stemt,
is dit niet tegen de discipline, noch
de partij, noch tegen het beginsel,
wordt soms in de kiezersvergade
ringen van alles en nog wat, maar los
weg beweerd en verlangd. Zonder zin.
Een candidaat die zich respecteert,
houdt zich gereserveerd.
De ondervinding leert, dat wie ernaar
reeft op het gebied van de gemeente
politiek ieder zijner partijgenooten te
voldoen, niet anders dan teleurstelling
kan bdoopennamelijk, als hij iets
uitvoert.
In de gemeente-politiek moet, meer
nog dan in de meer verheven lands-
politick, groot onderscheid worden ge
maakt tusschen den politieken man en
den politicus.
Deze laatstgenoemde staat altijd, te
pas en te onpas, het meest te onpas,
reclame en propaganda te maken voor
wat hij noemt »onze beginselen.* Hij
treedt met veel beweging op en alles
buit hij uit voor de .propaganda.*
Nu is propaganda heel mooi, maar
en kan er, evenals van andere goede
dingen, te veel van geven
De politieke man daarentegen ver
werft zich door wijze bezadigdheid
invloed, cn weet hiervan op het juiste
oogenblik voordeel te behalen voorde
bevordering van ziju beginselen, omdat
hij kracht ontleent aan de waardigheid
van zijn optreden en aan zijn beleid bij
de ki-nze van hel juiste moment,
Dat de kiezers bij de candidaatstel
ling en voor de stemming zich eens
ernstig afvragen .Geven bepaalde can
didaten ons wel voldoende waai borg,
dat zij de gemeentezaken met beleid
en toewijding zullen behartigen*, is zeer
verklaarbaar en pleit voor hun gezond
verstand.
Maar bij de beantwoording der vraag
mag men zich niet laten leiden door
persoonlijke gevoeligheden.
Men houde alleen rekening met de
Speciaal het Amersfoortsche ge-
metnlebehecr lokte meermalen critiek
uit. De resultaten van dat beheer
den niet algemeen als onverdeeld gun
stig aangemerkt; 't zou op struisvogel
politiek lijkeu zulks te ontkennen.
MaBr voor een goed oordeel in deze
zaak, is kennis van velerlei bizonder-
heden noodig.
Veel van wat nu verkeerd dreigt te
loopen, is veroorzaakt door vroeger ge
nomen besluiten wacrvan de meerder-
heid de draagkracht menigwerf niet kon
of wilde schatten. Ter verduidelijking
willen we hier eens even in herinnering
brengen eenigc gewichtige, vroeger
genomen raadsbesluiten met vérstrek
kende financieele gevolgen.
En wel
7 Sept. 1915.
Voorstel van B. en W. tota ont
trekking aan den publieken dienst van
de Groote Nachtegaalsteeg met brug en
voetpad langs de beekb. aangaan
overeenkomst met het Rijkc. het
geven van machtiging tot het maken
van plannen voor het aanleggen ver
bindingsweg van Hoogeweg naar Hci-
ligcnbergerweg.
De staat betaalt f 20.000. De ge
meente zal hebben te betalen f 100.000
krijgt daarvoor enkele H.A. grond
i de Hoefhame(stich!ingeoz. Met alg.
stemmen, behalve van het lid Dr. Joris-
sen aangenomen.
29 Oct. 1915.
Aankoop grond van Koppen en
Knoppers, j
Tegen Kroes, Houbaer en Jorissen.
29 Febr. 1916.
Is maar 'een kleiue collectie, maar
kunDen er uit leeren, dat niet onze
Roomsche raadsleden geheel eu al
verantwoordelijk zijn voor de finan
cieele miserie der gemeente Amersfoort.
Mogen de kiezers met goed begrip
in zaken de mannen aanwijzen, die
waardig keuren en bekwaam genoeg
achten de belangen der gemeente te
Dr. Jorissen wijst B. en W. op het feit
dat wij reecfe meer dan genoeg grond
hebben cn dat de gemeente Amersfoort
strop ktjjgl zoo groot als men nooit
gedacht hedft.
Tegen alleen
Dr. Jorissen, Houbaer en
21 Maart 1916.
Aankoop Vurige wagen, Plathuis en
Glashui. Dr. Jorissen waarschuwt legen
aankoop.
Tegen Dr. Jorissen en Kroes.
30 Mei.
Eigen elect, centrale. Tegen Dr. Joris-
n cu Kempenacr.
Cokestransportinrichting van f 100,000
170.000. Dr. Jorissen tegen.
Vermeerdering der bevolking, en
daarom aanstelling scboolarts, ver
betering binnenstad, voorziening school
lokalen, enz, enz.
Dr. Jorissen stelt voor langzamertempo
20 jaren in plaats van 10.
20 Juni.
Aankoop grond in Soeslerkwartier
lor fabrieksterrein.
Dr. Jorissen principieel tegen maar
dat de Raad eenmaal 'n besluit genomen
heeft waatvoor hij met verantwoordelijk
is, zal bij de consequentie van dat besluit
aanvaarden,
26 Juni 1917.
Afwijzend advies B. en W. verhoo
ging subsidie Groene Kruis. Voorstel
Nijnatten de subsidie wel te verleenen,
aangenomen. Tegen warcu Kroes,
Oosterveen en de 4 wethouders.
17 Juli 1917.
Voorstel B. en W. aankoop 20 H.A.
heidegrond onder Leusden a f 1000 p.
H,A. Tegen Jorissen. Houbaer, Ni
wendijk, Kroes en Vels-Heyn,
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange dracht no. 4 - Telefoon no. 304
Depositorente van 3'/, - 5%
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
Amersfoort
2de Sonatenavond Meijer—Pusch,
Een kamermuziekavond, in zakformaat
tenminste wat de kamer betreft
Amicitia's vestiaire als kleine zaal inge
richt de muziek spande heel stout
koepel van Pierné naar Bach, met
nog als bekroning Beethovens Kreutzcr-
inate.
Plerné's sonate in D. gr. t, Op. 36
geeft veel plezier om aan te booren
volstrekt niet revolutionnair maakt deze
muziek een anderen indruk dan die van
den anderen Debussy Piercé werd
tn 1867, Debussy 1862 geboren en de
gloed van den daemoon is nergens be
merkbaar maar Pierné schrijft vlot en
toont hij vaak genoegboven
dien was de vertolking loffelijk.
Willem Meijer's reproductie van
Bach's sonate in E. gr. t. voor viool
solo werd flink beapplaudisseerd
verdiendwant een werk als dit
einde te spelen is op zich reeds
dienstelijk voor een violist, die 9lechts
bij gelegenheid concerten geeft. Toch
eischt een volmaakte weergave van dit
'groot gedachte-werk een volkomen be-
heerschen van de techniek, om rustige
schikking en opbouw met trillend leven
te vullen.
Beethoven's Kreulzer-sonate werd
- ondanks de uitvoering dit
door Pclschnikoff en vorig jaar door
MeijerGeraedts op veelvuldig ver
zoek gespeeldbewijs hoe populair
deze sonate is.
Als solonummer speelde de pianist
:n Suite Op. 14 van Baitók, een werk
dat onder zijn fragmentarische samen
stelling en Pusch' harde voordracht
weinig levende kern liet vermoeden.
Overigens paste Pusch' begeleiding zich
goed aan.
Het Centraal Bestuur der R. K,
Kiesvereeniging Recht en Orde kwi
Vrijdagavond in „St. Jozef" bijeen en
besloot te bepalen dat candidalen voor
den gemeenteraad kunnen worden ge
steld tot en met den 3 April a.s. De
candidatenlijsten moeten bij den Secre-
ris Lmgegracht 28 worden bezorgd
tegen afgifte van een ontvangstbewijs.
Woensdag 4 April wordt in een ver
gadering van alle bestuursleden de gros
lijst van gemeenteraadscandldaten sa
mengesteld, waarna dan Zaterdag 7
en Zondag 8 April de leden der kies
vereeniging keuze doen op nader aan
te duiden plaats en uur. Aan de te
stellen candidaten zal vooraf eene be
ginselverklaring ter teekening worden
voorgelegd.
Op voorstel van den heer Venings,
voorzitter der afdeeling St. Ansfridus,
werd met meerderheid van stemmeu
besloten dat de leden bij de verkiezing
van candidaten voorkeurcijfers kunnen
geven, zoodat de plaatsing der candi
daten moet worden berekend volgens
het puntenstelsel.
Eveneens werd besloten dat vanwege
het bestuur aan de kiezers geen officieel
advies zal worden gegeven.
Tot lid van het bestuur der R. K.
Kiesvereeniging afdeeling parochie St.
Franciscus Xaverius is benoemd de heer
W. Poort, Zand.
Watergraaf en Heemraden van het
Heemraadschap de Rivier de Een,
brengea ter kenmsse van belanghebben
den dat de verkiezing zal plaats hebben
van twee Hoogingelanden voor het 2e
district op Dinsdag 8 April van 10 tot
1 uur te Amersfoort in het Seoretarie-
gebouw Muurhuizen no. 11.
Voor den Krijgsraad te 's-Gravenhage
heeft terecht gestaan J. F. H. sergeant-
majoor-schrijver bij het militair-hospitaal
te Amersfoort, beschuldigd van het
vervalschen van modelstaten, waarop
de boeveelheden voedingsmiddelen,
die gebruikt werden, moesten worden
ingevuld. Op deze staten, sou bekl. nu
meerdere malen eieren hebben gaset,
:n gebruikt. Eisch 14 dagen
gevangenisstraf met degradatie van den
bekl. tot rang van soldaat.
De door B. en W. vastgestelde 1de-
xrslijst bevat de namen van 15601
kiezers voor de Tweede Kamer, 14817
de Prev. Staten en 14609 voor
den gemeenteraad.
Wij raden kiezers, vooral nieuwe
kiezers, aan zich te gaan vergewissen of
m op de lijst voorkomt.
Hoe eene roeping komt.
Tijdens ik iu het j-iar 1856 in hei
hospitaal van B.-youkdcrc bij Constan-
linopel werd verpleegd om te genezen
van eene wonde, die ik in den Krlni-
oorlog had bekomen, maakte ik kennis
met een aalmoezenier van de Sardi-
nische vloot, die daar eveneens tenge
volge van eene bekomen wonde was
opgenomen. Op zekeren avond, dat wij
met elkander zaten ie praten, wekte hij
mijuc nieuwsgierigheid op door te
zinspeling op zijn vroeger leven en zc
gebeurde h;t, dat hij mij hel volgende
mededeelde
•Ik ben niet altijd geweest, mijnheer,
hetgeen ik nu ben. Mijn vader,
echte zeerob, had mijne studiën zo
leid, dat ik dezelfde loopbaan r
kiezen als hij. Op zestienjarigen lecfiijd
had ik eene reis gemaakt rondom de
wereldop twintigiarigen was ik udcl-
horst eerste klasse aan buord
Oiénoque, een uitmuntend snelzeilend
fregat i een dubbele rij koperen kanon
nen tooide zijne zijdcD als een gordel
van gouden knoopensij'-e ranke
buigzame masten waren nochtans t
genoeg om bij den sterkstcu bries alle
zeilen te kunnen bijzetten.
«Op dsn 23en juni 1844 verliet dc
Orcncque de haven van Genua voor
verre expeditie naar de kusten
Amerkawij moesten de kuude
streken van den Noordpool bezoek'
trachten er de sporen le vinden
en vaartuig, waarvan men, sinds
.aren, geen tijding iu Europa be
komen had. Mij-» li srt kromp ineen, toen
ik van mijne nioedrr een afscheid
dat, hi-iaashet laatste moest w
Het duurde echter niet lang, of de be
drijvigheid aan boord, en de aanblik
de zee, welke het gemoed
zekere bewondering vervult, wisch-
ten dien eersten cn suiaitclijkcn indruk
uit en zonder smart zag ik de blauw
achtige toppen der bergen van Piëmoiit
onder de golven verdwijnen. Van dat
oogenblik af vei deelde zich mijn lijd
tusschen de bezigheden van mijne be
trekking, de studiën, die daaraan ver
bonden waren en de gesprekken met
mijne kameraden.
sik had het zeemansleven lief: de
zee is eene sirene, tegen wier wel
luidend gezang geen inenschelijk oor!
bestand is. Ook dc eerzucht had mijn
hoofd op hol gebracht. Des nachts, iu
mijne droomen, verbeeldde ik mij een
geduchten zeeroover te wezen, die te
midden van het hevigste schrootvuur
ziek meester maalde van schepsn, ge
laden met goud eu kostbare stoffen
ik stond, gelijk van zelve spreekt, dien
rijken buit geheel aan mijne vrccselijke
equipage af en behield voor mij slechts
de roem van de overwinning; of ik ont
dekte, als onversaagd zeevaarder,
als mijn doorluchtige landgenoot,
onbekende wereld, waarop ik de vlag
i Sardinië plantte.
•Waunecr ik ontwaakte, deed miji
zucht, zonder zich zoo hoog te ver
heffen, de gouden epauletten in mij
oogen schitteren, waarvan d - uitwerking
zoo netjes is op het blauwe costuum
van c.n jonge zeeman. Benig-: droef
geestige gedachten kwamen zich w;-l
eens mengen in die droomen van geluk,
welke ccoe vutige veibceldingskrach
zich schept, maar rij verdwenen bijn;'
terstond, even als die lichte zomer
nevelen, welke dc bloemen des velds
slechts even schijnen te bedekkea
ze o ider de eerste stralen der zon
des te meer luister te doen schitteren,
•Daarenboven strekte zich de grens
van mijne gedachten niet veel verder
Uit dan het stoffelijke leven; mijoe op
voeding, uitsluitend geleid naar de zee
vaart, had in mijn hart niet het geringste
godsdienstige gevoel ontwikkeld. Ik had,
wel is waar, eertijds eeoige gebeden
geleerdsiads lang waren zij uagsnosg
irgetcn zoo wel als de onderrichtingen
m een half uur, welke wij ontvingen
in een eenvoudig priester op school,
e belast was ons iu dertig
iedeie week, e:l gedurende twee jaren
grondig in de waarheden van den gods
dienst te onderwijzen.
Daareutegeu was mijn geheugen on
gemeen verrijkt met weinig stichtelijke
liedjes en aimecdoteu, cn ccn tal van
parodoxen ten dienste drrgeneu, die
z'ch vrijgeesten wanen. Wat het meer
ernstige gedeelte van mijn vak aangaat,
ik loste zonder inspanning de ingewik
keldste reken- en meetkunstige vraag
stukken opik muntte uit in het waar-
;mcu van den mcridaun, het trekken
»n een parallel, het gebruik maken
su den kwadrant en den secUril en
commnndeeren van manoeuvres, Van
de geschiedenis wist ik zooveel, dat
Napoleon en Karei de Groote, Keizers
waren geweest, en dal de Koning der
Franschen Lodewijlc Philips heette en
de Koningin van Engeland Victoria.
Ik sprak behalve het Italiaanach, de
beste talen van de zeevaart het Engelsch
en het Spaansch, eu het Fransch ,dc
wereldtaal. Ik klom in de mast als r
eekhorentje en stak een schoot als
lichtmatroos. Daartoe bepaalde zich
genoeg mijne geheele geleerdheid
ik bekommerde er mij niet verder over.
Op zekeren avond of liever zekeren
nacht, terwijl ik de wacht had, kwam
een passagier, die wij te Genua aan
brord hadden genomen om in Canada
aan wal te zetteD, op het dek de fris-
sche lucht inademen, en zich op een
opgerold touw nederzettende, verdiepte
hij zich in dc beschouwing van de zee
en dc sterren, Het was een missionaris,
die tamelijk slecht Italiaansch sprak,
hoewel het zijne moedertaal was, maar
vijf en twintig jaren van apostolaat ia
de wouden der Nieuwe Wereld hadden
het hem gedeeltelijk doen vergeten. Hf
kwam van Rome met twee nog joage
priesters en een soort van monster met
een menschebjk gelaat, gebouwd als een
hercules, van eene verwonderlijke vlug
heid en kracht, met gekroesde haren,
aangezicht allervreemdst ge-
tatoueerd was met groen, rood en blauw.
•Deze zonderlinge metgezel, wiens
taal slechts een keelgeluid was, geleek
een getemde beer. Hij gehoorzaamde
aan het geringste teeken van zijn ge
leider liet zich, terwille van hem, ge
duldig kwellen door deu kleinsten der
scheepsjongens, terwijl hij slechts met
een enkelen vuistslag den stevigste*
had kunnen vellen.
(Wordt vervelgd.)