DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken
Vrijdag 30 Maart 1923 No. 103
TWEEDE BLAD
Binnenland
Over de Slatenverkiezingen.
Groot zijn de belangen en velerlei,
1. Rechtsclie Staten kiezen een Recht-
I sche le kamer elke stem heeft waai de
volgens het evenredig stelsel en Mr.
Ruys zal heen moeten gaan als onze
Senaat linksch wordt. De verwarring
alsdan en hare getogen zijn niet te
1 overzien.
2. Rechtschc (Provinciale) Staten kie-
ten Rechtsche Gedeputeerden. En dit
s van het grootste belang voor bet Pro-
vlnciaal huishouden zelf, voor de be
noemingen, voor het toezicht op de
Gemeentebesturen, voor de waardeering
van subsidiën, voor de beperking van
de Provinciale Overheidsbemoeiing.
I Over dit laatste willen wij iets meer
zeggen, want het overige spreek' voor
zichzelf. Wij zullen twee provinciën ver-
gelijken die vergelijkbaar zijn, de twee
Hollanden- Zuid Holland is rechtsch.
Noord-Holland linksch. En gij zult be
grijpen wat de gevolgen zijn van uit
breiding vaa Overheidsbedrijf.
Noord-Holland wordt gedreven onder
Sociaal-Democratischen drang naar
„eigen" (voor krankzinnigenverpleging)
„eigen" bedrijven voor Water en Stroom.
Zuid-Holland, rechtsch, laat het over
't particulier initiatief en de pro-,
vinciale taak wordt even goed verzorgd.
Geen klachten.
De krankzinnigenverpleging kost daar
door per hoofd aan de bevolking in
Zuid-Holland, 40 cent, in Noord-Holland
f 1,48. De verliezen op eigen bedrijven
bedragen in Noord-Holland ruim Tien
Millioen Gulden.
Geen wonder dat het hoofdstuk der
Provinciale Begrooting genaamd „rente
en aflossing" in Noord-Holland een
jaarlijksche uitgave vrasgt van f 1,660000
Hoeveel dit is kunt u begrijpen wan
neer wij er bijvoegen, dat alle andere
tien provinciën tezamen voor dat hoofd
stuk besommen f 1,700 000 waaronder
dus Zuid-Hulla-d, welke Provincie alleen
reeds een half millioen inwoners meer
telt dan Noord-Holland I
De linksche Overheidsbemoeiï g,
veelzijd g en gezocht, in Noord-Holland
dreef voor 1922 het aantal opcenten op
tot 17.
Zeventien voor de Rijksinkomstei be-
Rechtsch Zuid-Holland (de zaken gaan
er niet minder goed) volstond met 2
opcenten.
Men zij gewaarschuwd I In de Utrecht-
sche Staten willen onze tegenstanders
ook dien weg op.
Afgezien van alle andere belangen,
boven aangestipt, stemt rechts, reeds
uit eigen baat.
deeld dat tengevolge van een herziening
der bcgrootingeng,van drie ministeries
i een bezuiniging verkregen is van
vijfhonderd millioen lire. Heigeen
de Italiaausche begrooting een
onbelangrijk" bedrag )is. Met zulk
«bezuinigiugs inspecteuraan hel
hoofd der regcering kan Italië een
ooie toekomst te gemoet gaan.
In West-Europa is men zoo ver nog
niet. De jongste debatten in het Britsche
parlement hebben duidelijk gemaakt,
dat de Engelsche regeering zich niet
van uitbreiding der luchtvlootplannen
spenen kan. Het moet ter zee het ovrr-
wicht behouden en in de, lucht de
naburige landen op zijn minst evenaren.
Anders kan een Brilsch burger zich niet
veilig voelen. Frankrijk lijdt onder de
financieele lasten van de Ruhr-bezelting,
die tevens België drukken. In het alge
meen kan men z'-ggen dat de bezettings-
politiek schatten kost, die volkomen
onproductief blijven. Ook de kosten van
de in het verdrag van Versailles om
schreven bezettingsmaatregelen be
zwaren ia de eerste plaats, of liever
uitsluitend, Duitschland. De Duitsche
rijksminister van financiën heeft om
trent deze Anancieele lasten veelzeg
gende cijfers gepubliceerd. De kosten
der bezetting hebben tot ultimo 1922
rond vieren half milliard mark bedragen
(goudmarken, wel te verstaan). En in
dat bedrag zijn dc kosten der controle
commissies niet begrepen. Met dit geld
had men, zeide de minister, het gehede
seste gebied in Noord-Frankrijk
kunnen herstellen. Nu is het volkomeu
onproductief gebleven.
Deze cijfers zijn wel geschikt om in
i buiten Duitschland indruk te maken.
De vraag blijft eveowel open of Duitsch
land deze vier en een half milli rd ooit
productieve doeleinden bijvoor
beeld voor den opbouw van Noord-
Frankrijk besteed zou hebben. De
DuiUche regeeting kan nu wel zeggen,
dat dit bedrag daartoe voldoende ge
weest zou zijn, maar het is zeer de vraag
of het daarvoor ooit uitgegeven ware.
Buitenland.
De toestand.
Italië heeft den sterken man gekregen
waarnaar alle landen van Europa reik
halzend uitzagen, den man die b.nncn-
landsche verdeeldheid uit den weg weet
te ruimen en aan de buitenlandsche
politiek een vreedzaam karakter geeft,
zonder dat dit als vrees uitgelegd kan
woiden. En die weet te bezuinigen.
Misschien is niets in de door den oor
log zoo ernstig geteisterde Europecsche
landen zoo noodig als juist dit. In den
initiisteri aad heeft Mussolini medege-
Uit den Omtrek
Blaricum
OndertrouwdG. v. Brecmen en J.
W. Snel, wed. van W. C. Janssen.
C. J. Klopmeier en E. C. Stadman.
Baarn
:t aantal kiezers op de nieuwe
kiezerslijst bedraagt 5908 tegen 5808 in
het vorige jaar. Onder dc 5908 kiezers
zijn 5551 mannen en 3357 vrouwen.
Het aantal StatCDkiezers bedraagt 5543
(5295 v. jen het aantal Gemeente-
kiezeis 5433 (5190 v. jDc kiezets zjjn
verdeeld over 6 stcmdistricten.
Geboren Adrianus Christianus, t.
v. J. Kuijcr en J. Nagel Dirk Mutinus,
z. v. B. v. d. Pol cn H. v. Slegieohorst
Nicolaas Hendrik, z. v. E, Limper
H. J. Limper Henricus Hermar,us
Josephus, z. v. F. v. d. Veer en S. A,
Nieuwenhoven lraticiscus josephus
Maria, z. v. H. E. M. Hagemeij.r en
M. Kerrematis.
Getrouwd: J. v.Lambalgen en G. Hop.
Overleden: Marie F. I. de Md.y, 72
echtge. v. Mr. E. Star Busmann --
Maria Schoonoord, 80 jr., wed, v. J.
Ruijer Pieter J. v. Gardcrcn, 65 jr.,
echtg. v. A. H. v, d, Plas.
Barntveld
GeborenGcrritje, d. v, G. H. v. d.
Kinlen en G Rijswijk Heintje, d. v
J. Kok en G. v. d. Brom Alberta
Hermanna Froukje, d. v. G. Veldhuizen
en F. A. W. Mulder Jan, z. v. G.
W. Wilschut en J. v. Rietschoten
Hendrik, z. van H. Morren en W. v.
Beek Petcrtjï, d. v. A. v. d. Ham
en G. v. d. Kraa'r. Gerardus Jaco
bus, r. v. G. Spiuijt en C. G. Comijn
Gijsberlus, z, v. G. Kamphorst en
P. Mulder - Willem, z. v. T. v. d.
Hee en J. Bouwman.
OndertrouwdA. Zevenbergen en
L. de' Greef.
Gehuwd: A, B ,kk»r en R. Kortus.
Overleden: Gen.; Woliswinkel, 15 j.
Aaltje Brons, 76j-, wed. v. J. Wallet.
De werkzaamheden voor de los
plaats Ter Schuur rullen nu spoedig een
aanvang nemen. De uitvoering van het
werk is opgedragen aan den heer Eijke-
ienboom te Apeldoorn, voor f42000.
De anli-rev. Ktnsver. «Nederland en
Oranje» alhier heeft voor den gemeente
raad dc candidalen thans definitief op
de lijst geplaatst als volgt: 1. J. H.
Sandbergen (altr) 2. H. Schuld, 3. M.
J. Knottenbelt (altr,), 4. E. v. d. Brink,
5. H. Geurts, 6. M. Srldenrijk (aftr.),
7. E. v. Galen, 8, W. H. H. v. d. Born,
9. D. Romeijn Fzn-, 10. D. Oosterman,
11. A. Blom en 12. H. v. d. Brink.
Boogland
GeborenAntoinette Mathia Joanna,
d. v. P. H. Segers en A. M. A. Hollen
Cornells Gerrit, z. v. C. Vianen en
H. van Rossum.
OndertrouwdH. J. Snijders en E.
Mossink J. van Hoeijen en W. van
Hamersveld.
OverledenHermar,us Leende», 78 j.
£emnt$
Gtboien Neelis, t. v, J, v. Garderen
en J. Deijs.
Geboren Alijda Petronclla, d. v. 1.
Hilhorst eu H. C. van Wegen.
Bij de stemming over de groslijst
cnr.didaten voor de gemeenteraadsver
kiezing werd dc R. K. lijs: als volgt
vastgesteld: 1. de Biuijn 2.
A. v. Stoutenburg 3. W. C. v. d. Brink
4. G. van 't Klooster Hz.5. H. Brouwer
N'sn.6. B. Groen 7. G. Hilhorst Jzn. i
8. A. Koppen.
Tegen het besluit van het water
schap over te gaan tol plaatsing van
drie windmotofen voor dc bemaling
van den Hcinellenpolder zijn twintig
landeigenaren uit Blaricum bij Ged.
Staten in beroep gekomen. Men ver
wacht hier echter niet veel resultaat
van dien tegenstand, omdat van de-
totaal oppervlakte van den polder, ca.
270 H A., den appellanten slecht 30
H.A. toebehooren.
Caren
Geboren Thcodota Josephina, d. v.
T. H. Silvester en E. Leegstratcn
Gijsbcrtha, d. v. N. v. Dijk en j. Bakker.
Ondertrouwd H. v. d. Velde en E.
v. Brussel.
niikerk
Geboren Hcndrika Maria, d. v. G.
Top cn G. Schuld Trientje, d. v.
M. Vaster,burg en G. v. d. Berg
Janna, d. v. T. v. d. Langemheen en
M. v. 'c Hof. Hendrik, z. v. H.
Hij wegen en T. v. d. Vlsch.
OndertrouwdJ. de Graaf en P. v.
Gehuwd: A. Torsius en A. v.Sliie-
land K. Mesten en G. v. d. Kieft
J. Renes en G. Bijvank.
Soest
Het Soester mannenkoor «Apollo»,
directeur F. Breekveldt te Baarn, zal
Donderdag 5 April a.s. een openbare
uitvoering geven in dc Rembrandtzaal.
Op Donderdag 10 April a.»., zal
wegens faillissement in het publiek ver
kocht worden het voor restaurant-lunch
room ingerichte gebouw, banketbakkerij
cn winkel met terras, staande op den
hoek Heuvelweg—Burg. Grothestraat.
Geboren lohannes Reinier Cornells,
z. v. R, de Ridder en A. G. Klarenbeek
Cornells, z. v. N. v. d. Broek en
A. Hotnsveld Wouter, z. v. T.
Overcem en L. Gerrilse Johannes,
z. v. G. Haage en C. Hamstra Maria
CUxina, d, v. H. J. Ruy-r en A. Lam
Johannes, s. v. J. H- Isinga en E.
H. P.' Niesten Cornelia Dina Maria,
d. v. B. Beuken en M. C. Kerkhof.
Ondertrouwd: C. D. Vonk cn M. v.
Aasclt G. J. Brieke en II. Lagemaat
H. D. Rooster cn M G. Rosenboom.
GehuwdC. D. Vonk en M. v. Asselt.
Overleden: Hendrik Brons, 36 j.
Cornelis L. v. Straten, 41 j„ echtgen,
v. C. J. de Matle Gerardus A. A.
Eeltink, 61 j., echtg. v. M. Waardijk.
In de R. K Kiesvereeniglng werden
candidaat gesteld voor dc Gemeente
verkiezing: W. v. d, Brdum, P. v. d.
Bremer, W, Butselaar, H. Buitelaar,
J. v. Elten. J. v. Ebbenhout, J Flapper,
G. Hilhorst. W. Hilhorst, J. J. A. de
Koning, P. de Munck, J. v. Wselt.
Soesterberg
Ter gelegenheid van de 8e Intern.
Utrechtsche Jaarbcuts werd op het
vliegveld gelegenheid tot pleiziervluch-
ten gegeven met passagiersvliegtuigen,
keurig ingelichte Fokker eeodekkers,
met In elke cabine plaats voor 5 per
sonen, uitgenomen de piloot.
Vele jaarbeursbszoekeri, doch ook
menschen uit de omstreken, maakten
er druk gebruik van.
Utrecht
Voor de Rechtbank verscheen een
52 jarige wlnkelwr S. dc V„ uit Amers
foort die verdacht werd van brand
stichting in zijn winkel aan de Hof.
De officier van Justitie mr. Fabins,
zag geen mogelijkheid om een bewijs
hvt getuigenverhoor te construeeten
meent, dat hier slechts een vrij
sprekend vonnis volgen kan.
De verdediger Mr. Meijer gaat nog
en de verschillende getuigenissen na
hij betreurt het, dat het openbaar mini
sterie hier termen heeft kunnen aan.
ig achten voor zulk een langdurige
preventieve hechtenis.
Hij meent eveneens, dat hier
vrijsprekend vonnis zal moeten "volgen.
Nadat de rechtbank eenige oogen-
blikken In raadkamer is geweest, wordt
de nr.middelijke invrijheidstelling
den beklaagde gelast.
Amersfoort
Aan de leden der K. K. Kiesver-
iging Recht en Orde te Amersfoort,
'd door het bestuur de volgende
circulaire toegezonden
«li verband met de aanstaande ge
meentcrnadsverkiezingen noodigen wij
L' uit mede te werken aan de car,dl
daatstclllng voor den gemeenteraad.
Deze candidaatatclliog is volgent de
>:atuun uwei Kiesvereeniglng geregeld
als volgt
«Minsttns 10 ltdcn der Kiesvereeni
glng hebben het ucht candidalen op
te geven voor de groslijst.
Zij doen dit per brief met hun namen
onderteekend bij deo Secretaris, die hun
een door hem geteekend bewijs van
ontvangst geeft.»
Dc namen der aftredende R. K.
Raadsleden zijn: Dr. J. W. Jorrissen,
H. Kroes, S. Kraan, G. Noordman, C,
Hehenkamp.
Het Centraal Bestuur besloot zestien
candidalen voor den nieuwen gemeente
raad te stellen ten Raadhuizc, omdat
toename der bevolking de ge
meenteraad wordt uitgebreid en het
altijd gewenscht is de nocdige officieeie
reserve-candidaten te hebben.
Voor het stellen van candidalen ia
dus noodig dat tien leden der kiesver-
eeniging gezamenlijk een lijst van can-
didatcn opmaken, die Iflst teekenen en
alge ven aan het Secretariaat Lange-
gracht 28 tegen ontvangstbewijs toten
met 3 April.
Op éert aanbevelingslijst moeten
minstens acht, cn mogen hoogstens
zestien namen staan vermeld.
De stemming over de volgorde
waarin de gestelde candidaten ten ge-
meentchuize zullen worden opgegeven
wordt gehouden op 7 cn 8 April 1923
op nader te bepalen plaats en uur.
Dinsdag 10 April worden de candidaten
ten Raadhuizc opgegeven.
Het Bestuur doet een ernstig beroep
uw verantwoordelijkheidsgevoel en
:rtrouwt, dat alléén personen zullen
worden aanbevolen, die de eigenschap
pen bezitten, noodig om als lid vmo
het stadsbestuur de algemeenc belangen
der gemeente naar bchooren te behar-
Iigtn, geleid door de Katholieke be
ginselen. Die beginselen, toegepast op
elk terrein van gemeentezorg en ge-
meenlebeheer, waarborgen het behar
tigen van het algemeen belang, waar-
b orgen ook de handhaving van ona
Roomsch Recht.
De toestanden zijn zóó, dat alleen
n krachtig en beleidvol bestuur,
dreigende gevaren kan kcerco.
Een krachtige, beleidvol optredende
Roomtchc Raadsfractie kan onbeiektn-
baar veel nut stichten.
Het is dus de ernstige plicht onzer
Roomsch georganiseerde kiezers, naar
best vermogen te bevorderen, dat er
een zoo it«rk mogelijke Roomsche
Raadsfractie wordt gekozen, samenge
steld uit goede, beginselvaste personen,
die in staat en bereid zijn de openbare
zaak te dienen volgena de beproefde
Christelijke beginselen.
Afgekondigd werd een Kon. besluit
tot verlenging van de schorsiog van
het besluit van den gemeenteraad be
treffende het sloopen van de torentjes
van de Kamperbinoeopoort.
Etn mlandsch militair, die deser
teerde bij de manoeuvres In Kediri,
schoot onzen "roegeren stadgenoot
luitenant Birnic dood.
Ten overstaan van notaris Johs.
Knoppers werden geveild
Heerenhuis met tuin, Julianaplein 1,
aan P. Bok» voor 110300.
Heerenhuis. Julianaplein 4, Erven
Bui'juet f8400.
Heerenhuis daarnaast, J. Bast f13100.
Heerenhuis, Lange Bergstraat 8, op
gehouden f8900.
Heerenhuis met tuin, Schimmelpen-
ninckstraa: 44, W. v. Haselen f 7000.
Woonhuis en smederij aan de Muur-
huizen hoek Valkestraat, Erven van
Vaiker.hocf f4000.
Malcnportit der Malcngeëifdcn te
Hoogland, A. Bakkene» f1400.
1 Hoe eene roeping komt.
«Wanneer de plagerijen van die deug
nieten hem al te zeer verdroten, maakte
hij een kruis en nam d: wijk in de hut
van den missionaris gelijk een dog
zijn hok.
«Uitgenomen den Indiaan, die
grcol ged.elte van zijn lijd doorbracht
op het dek, zich koesterende in de zon
cn de fiisicbe zeelucht genieter.de, zagen
v ij fff passagiers hoogst zelden. Zij
baden zeer lang en wase.-i den ganschen
dag bezig om z.ch te oefenen in die
afschuwelijke Indiaansclte taal, die zelf»
iets afschrikkend* hrefl vooi de onvi
saagdMc pbllologcn en waarvan de zoi
s:e klanken eene zonderlinge overec
k.msl hebben met het knarsen van c
verroesten weerhaan.
>ne dagen in de weck kwamen zij
r. cl: ans aan onze tafel aanzitten; de
vur overige dagen lieten zij zich in
hunne hut eenige in water gekook e
gro ntcn b engen, waarmede wij, lekker
bekken, ons niet zouden hebben kunnen
vtiz.--d.gen. Tegen het middaguur nu
k - anen zij op het dek om wat be
weging te nemen, en spraken dao op
geruimd met elkander of met onze
maltozen, voor wie zij altijd ecu goed
woord over hadden.
Wat ons aangaat, wij waren zoo
weinig gewoon aan hunne wjj-.o van
gesprek voeren, dat wjj met den mond
vol tanden zaten, wanneer het toeval
met hen in aanraking bracht. De
jonge lieden kenden niets van de wereld
dan hel inwendige van hun seminarie,
en de missionaris, die veel gezien e:i
veel gereisd had, nam maar zelden bet
woord op.
«Mijne wacht moest ecu uur duren.
Ik verveelde mij alleenmijn post ver
latende, waar ik niets ie doen hnd,
naderde ik den missionaris en knoopte,
ik weet niet meer onder welk nielig
voorwendsel, een gesprek met hem
Zfln onderhoud was te gelijk ernstig
en vriendelijk. Hij sprak mij van zij
leven m de wouden van Canada, va>
de wilden en de zeden der zwervende
stammen ik luisterde met gespannen
aandacht. De Indiaan lag op eenige
schreden van ons in een diepen slaap,
de maan bescheen zijn woest gelast.
Ik wees dan deo missionaris op hem,
zeggende
Dat is ongetwijfeld een
vroegere parochianen
J»,« antwoordde hij mj) met zijn
vriendelijken lach. «De genade Gods
heeft hem getroffen en onder die ruwe
schors klopt een hart, dat godvruchtigcr
dan van menig beschaafd mensch.»
Kent gij zijne geschiedenis
Ja, en het is een van die roerende
n dramatische geschiedenissen gelijk et
ims in de bosschen pl»..is grijpen.»
Ik verzocht hem mij die mede te
deden.
Volgaarne,» antwoordde hij, «r
hoewel ik tegenwoordig onze tchoone
Italiaausche taal zetr slecht spreek, heb
ik dat verhaal reeds zou menigmaal
gedaan, dat m§ du niet moeilijk is
Ongeveer z-.stieo jaar geleden otit-
ng ik van mij-i geestelijk opperhoofd,
monseigneur den bisschop van '2J«h.c,
bevel om mfl naar Beneden Canada te
begeven, out aldaar hst mitsie.tmbt
gaan uitoefenen ter vcivacgmg van u«
tn de woud n va i honger en gebrt
omgekomen missionaris. Ik vcitiokm
ccngidicndrorg die uitgestrekte moe
rassige wouden binnen, waarvan tic
upper vinkte nagenoeg het dubbele van
die van Frankigk b--draagt. Wij ont
moetten al spoedig kampementen van
reeds bekeerde Indianen, die sinds drie
of vier jaren niet bezocht waren
worden. De wjjngaa-d des Heer
groot en de arbeiders zijn rr zeldzaam,
/.ij ontvingen mij met tranen van blijd
schap, mij medailles en rozekranten
toonende, die zij om hun hals hangen
*n een Zwart K'eed ontva
hadden.
<lk moctt eenige dagen onder hen
vertoeven om de zondaren te verzo
en de S .crumcntcn toe te dienen.
iZoodru het opperhoofd mijn besluit
nam, zond hij naar alle zjjdeo )*g<ri
om ul de kinderen van de stam van
den Grooten Haas te gaan verwittigen,
dat ten opperhoofd der Bleekgasichlen
hen bij dc Olmcnbron srachtte, en
dra kwamen niet alleen al dc kiijgers,
aar stift grijsaards en vrouwen toc-
•ilen, die n::t vreesden verscheidene
ijlen te voet of tc leggen door wouden
i moerassen, zonder ander voedsel
in eenige srildc vruchten, trrd» 100
idiaaru in dien irjJ vau het jaar,
hunne klemt kinderen ten doop
brengen, ootmoedig hunne zonden
belijden en de goede boodschap v
den afgezant van den Grooten Geest
Die arme pelgrims kusten weenende
den zoom van mijn kleed, beschuldig
den zich met rouwmuedigheid en zongen
gedurende het hetlig MuefTer te midden
van die wildernissen psalmen in eene
onbeschaafde taal; een tonderluigchat-
manic, waarmede zich het geblaf dei
honden en het vetwjjderde gehuil der
verscheurende dieren paarde.
Irsd reeds vete stammen bezocht,
vele vermoeienissen geleden en vete
gevaren getrotseerd, toen ik in den loop
van de maand September op de jaebt-
gronden der stam van de Muis kwam.
Die Indianen waren reeds door twee
izsionaiissen bezocht geworden en ik
verwachtte derhalve door hen ontvangen
te zullen wotden gelijk door "hunne
broeders van den Grooten Ho Gij
kunt u dut mijne diepe en sm utetyke
verbazing voorstellen, toen ik hen bij
mijne nadering de vlucht zag nemen.
Gedurende verscheiden dagen vervolgde
ik hen van kampement tot kampement,
tot aan de oever* van den stroom.
Ziende, dat rij mij niet konden ont
komen, hielden ai) cmdcl|jk stand en
uesloten mij te ontvangen. Hun aap-
blik was somber cn oorschop al mijae
vermaningen anlwoorddra zij met een
volstrekt stilzwijgen. Tevergeefs wend
de ik mij tot hun oppcihooid. hij stond
tegen een boomstam geleund, gaf geen
acht op mijne woorden en bleef met
gruote onverschilligheid zjjn calumet
rooken. Ik wierp ituj aan zijne voeten,
hem smeekende mij te teggco, waar
om hij mij zoo hard behandelde, mij,
die vso de overzijde d r g komen
was om hun de blijde boodschap te
brengen. (Word! ver-ol#a)
