TARWENA
R. K. SPAARBANK
Rijwielen vanaf f65.=
L. Posthouwer
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 6 Juli 1923 - No. 28
Zeven en Dertigste Jaargang
ABONNBMBNTHN kunnen elke week In gssn, doch opzegging van
abonnement moei geachleden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prfls per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11.10.
Afzonderlik? n
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAQMIDDAG
ADVERTBNTlêN 25 cent per regel. Blllgke tarieven voor handel en
nijverheid bij geregeld adverteeren. Advertentltn moeien Dlnadag
en Vrgdag vóór 8 uur worden beiorgd. Een bepaalde plaat» kan
niet worden gegarandeerd.
De Deftige martelaren van
Gorkum.
Maandag a.s. jubelt de H. Kerk en
wij, hare kinderen, met Haar, op het
feest dezer groote Nederlandsche Mar
telaren. Het is een lange rij geloofs
helden, die hun leven voor het H. Geloof
hebben geolferd, Zij zwaaien thans de
martelaarspalm en zingen in den hemel
hel lied der overwinning, omdat zij hun
bloed vermengd hebben met het aller
kostbaarst Bloed van het Goddelijk
Offerlam des Kruises, dat voortgaat in
elke H. Mis Zijn zelfde Bloed op geheim
zinnige wijze uit te gieten, om de wcield
kracht te geven tot heldenmoed. Het
is een lange rij van negentien marte
laren, die ons uitnoodigen, ja ons door
hun heerlijk voorbeeld trekken hen na
te volgen om onze schoone geloofs
overtuiging voor ons uit te dragen,
ongeacht misnoegen of zelfs bespotting
en lijden van anderen, want door de
vernedering zijn zij tot hunne verheffing
gekomen.
De wereld haat eenmaal den Christus
en zijn volgelingen, doch Christus, die
zelf den haat der wereld heeft verduurd,
geeft kracht om Zijne vijanden en die
der H. Kerk te weerstaan. »Wie volhard
zal hebben ten einde toe, zal zalig
worden.*
De meest bekenden onder deze mar
telaren zijn welde twee Pastoors van
Gorcum Leonard Vcchel uit's Herto
genbosch en N'icolaas Janssen genaamd
Poppeleveneens de Gardiaan van de
Gorcumscbe Minderbroeders Nicolaus
Pieck uit Gorcum. Ondex hen viodeD
wij ook Theodorus van der Eem of
van Emden uit Amersfoort, die rector
was der Gorcumsche Clarissen.
Het geloofspunt, waarvoor zij eigen
lijk gemarteld werden en stierven, was
Christus' waarachtige tegenwoordigheid
in Zijn Allerheiligste Sacrament en het
oppergezag van den Roomschen Paus,
Christus' zichtbare Plaatsbekleeder op
aarde.
Gorcum viel den 27sten Juni 1572
in de handen der Geuzen. Aanstonds
begonnen de ketters, tegen het gesloten
verdrag in, de Gorcumsche geestelijken
te kwellen met kerkerstraffen, beleedi-
gingen en allerwreedste martelingen.
Dit ontnenschelijk spel duurde tot Zon
dag d.a.v. den Óen Juli, toen zij beroofd
van hun kleederen en twee aan twee
gebonden in een vaartuig naar Dord
recht gebracht werden en voor enkele
penningen aan het volk te kijk gesteld.
Daarop ging de reis naar Den Briel,
waar zij den 7en Juli de slachtoffers
werden van ontelbare bespottingen van
het volk langs den weg. en van de
dolle driften der half waanzionige sol
daten. Terwijl het beschimpingen,
zweep- en stokslagen regende, werden
deze door de nobele helden, waarvan
verschillenden grijsaards waren, óf
een gebed voor hun vijanden, óf
een dankbetuiging aan God, óf met
aanbeveling van hun doodstrijd beant
woord.
Tenslotte in een -.llervuilste gevan
genis geworpen, konden noch nieuwe
folteringen noch vleierijen ben aan het
wankelen brengen. Daarom sprak in
deu laten avond van den 8sten Juli
de lyrannieke Lunuy het doodvonnis
over hen uit.
mét ben gekroond te worden in
hemel. Door O. H. J. Chr.« (Gebed
der H. Mis). PAX.
Aanstonds weiden zij tegen midder
nacht, na allerwreedste pijnigingen, twee
aac twee gebonden, weggevoerd buiten
de stadspoort. Hier vond men een
turfschuur, dc plaats voor hun laalsten
kampstrijd. Zij spoorden daar elkander
aan om standvastig de marteling te
doorslaan; toen hun primus, de Gardi
aan ter dood werd voortgeslcurd,
Irelsde hij zijne broeders en hield niet
op zijn gezellen met woorden,
van apostolisch vuur, moed in te spre
ken, totdat dc strop zijne keel dicht
getrokken en hem het gebruik der
ontnomen hadna hem we. len de
anderen achtereenvolgens aan de bal
ken gehangen. Omstreeks 4 uur in
morgen van den 9den Juli hadden
hun strijd glorievol dooi streden. Daags
daarna verkregen eenige katholieken,
dat de lichamen op de martelplaats in
twee kuilen werden begraven, terwijl
hunne zielen schitteren als
alle eeuwigheid.
Daarom bidt de H. Kerk«God, die
den glorierijken geloofsstrijd Uwer H.H.
Martelaren Leonardus en gezellen
den eeuwigen lauwerkrans hebt
heerlijkt, geef genadig, dat wij door
hunne verdiensten hen in den strijd op
aarde mogen navolgen, om te verdienen
D U IJ VIS
Ret verkeersprobleem
Een brandende kwestie, gloeiend zelfs.
De veiligheid op den openbaren weg
is ongeveer even klein geworden als
die op een spoorbaan, leder oogeDbtik
kan men gegrepen worden. De schuld
van die onveiligheid rust bij allen en
niemaod. De wegen zijn niet berekend
op een verkeer zooals dit zich in de
laatste jaren ontwikkeld heeft. Ver
breeding der wegen is noodig en om
dat de mogelijkheid niet bestaat, zoekt
men baat bij de wet die in deze zoo
goed als niets vermag, ook al omdat
niemand zich aau haar stoort tenzij
de politie heel dicht in de beurt is.
De auto's, hebben het probleem vrij
ingewikkeld gemaakt, Ia de zekerheid
van weten, dat de sterkste immer de
baas blijft, neen.t de auto-bestuurder den
weg voor zich, laat allerlei akelig-kiin-
kende geluiden hooren en wat dan niet
opzij vliegt rijdt hij aan. Soms rijdt hij,
ter voorkoming van een ongeluk zelf
liever tegen een boom of buis doch
die gevallen van opofferende liefde voor
voetgangers en wielrijders komen zeld
zaam voor. Eigenlijk een volslagen
dwaasheid dat snelle rijden met de z.g.
luxe auto's. Om een «niets* worden
de wegen in stof gehuld en volslagen
onveilig gemaakt. Ia 99 van de 100
gevallen is er geen redelijk doel.
Er staan wel overal borden die een
matig tempo gebieden maar die heb
ben alleen beteekenis wanneer er een
politie-agent bij staat en dim nog als
hij voorzien is van een deugdelijk wer
kende tijd opnemer. Zoo niet, dan be-
tcekeoen die borden voor den auto-
ruiter slechts «lucht.* En dan de vracht
auto's. Rijden niet zoo snel maar breken
de bestrating kort en klein ei
men met zóo'n gevaarte in aanraking
komt is de kans op een gezegenden
ouderdom al bijzonder klein.
Toen het auto-verkeer nog
algemeen was bestond de zekerheid
tenminste dat de bestuurder of diens
baas in staat was de schade, door
lijding ontstaan, te vergoeden. Maar op
die vergoeding kan ook al niet r
gerekend worden. Thans rijden err
schen met auto's die beslist or
igend zjjn de billijke rekening van
dokter, apotheker mitsgaders kleer
maker te voldoen. Vooral de Zondag
dienaangaande een slechte dag om
beschadigd ie worden.
de tweewielige motorkarreijes
'n paardekracht ol 6 a 7 spreek
eens. Die vormen een gevaar
plus een gevaar. Alleen bestaat diè*
ten minste evenredigheid lusschen een
ongeluk veroorzaken en zeil een onge
luk krijgen. Rijdt de bestuurder van een
tweewielig motorkarrelje door zijn
woest rijden iemand of iets aau,
slaat hij zelf ook over den kop of
voor zich, zijn motorengel en zijn
machine de boom die recht doet
-eeselijk recht dikwijls.
De wielrijders ntogen echter ook
'9 8ep'e'' "O'den. Op de rijwielpaden
ijden zij liefst met twee of meer naast
elkaar en voor de gezelligheid houdt
»hij,« «zij* stevig vast. Degene die, van
tegenovergestelde zijde, van dat pad
gebruik maakt,moet maar den rijweg op.
Het Motor- en Rijwielreglement laat
niet toe dat »!ijj,« «zij* vast blijft houden
meer het rijwielpad te smal is
rijwielpaden zijn doorgaans te smal
om op die wijze het passeeren
mogelijk te maken, maar dkór trekt «bij
noch zij* zich iels van aan.
Ten slotte doen de voetgangers
:ns ijverig mede om de onveiligheid
te verhoogen. Zie de hoofdweg in Soest
maar eens bij het uitgaan der kerk.
Liefst met zes a zeven op een rij en
vast niet wijken voor een wielrijder,*
wel voor een auto niet uit sympathie
maar omdat die zoo ongenadig tegen
je lichaam kan stompen. En op de
rijwielpaden I iHet reeds genoemde
reglement gebiedt wel dat op een
rijwielpad de voetganger zoo noodig
voor den wielrijder moet wijken n
daar is natuurlijk geen sprake van.
De RegecriDg heeft thans een her
ziening van de Motor- en Rijwielwet
voorgesteld, waardoor niet één nog cén
centimeter breeder wordt en geen grein
tje rac.-r gehoorzaamheid aan de wet
zal worden verkregeD. Tevens is heil
gezocht in de samenstelling eener com
missie die het vervoer-vraagstuk mag
oplossen, altijd als het mogelijk
I 'T FIJNSTE voor PUDDING, VLA'S
anders wordt zij na verloop van tijd
onder dank, ontbonden. In die com
missie zijn specialiteiten op het gebied
van vervoer benoemd, o.a. twee Kamer
leden die rijden reeds per le klasse,
lands belang dus voor niets, en
i derhalve de beteekenis er van
Er zijn vele Koninklijk benoemde com.
missies io ons land behalve reis- co
verblijfkosten doen zij geen schade
soms leveren zij wel eens een bruik
baar rapport.
"us in deze hoop. Alleen mis
commissie een lid dat gere-
geld de wegen moet be/oafen dergelijke
lui zijn toch ook specialist krachtens
ervaring.
De Tucht-L'nie, een uitstekend be
doelde vereenigiog, heeft kort geleden
een nationaal cougies gehouden en
daar zijn o.a. over de «Tucht en het
Vetkeer* heele verstandige woorden
gesproken zooals op congressen sleeds
pleegt te geschieden. Dr. Easton leidde
het onderwerp in. Een klein stukje r~
zijn rede schrijf ik af.
«Wij gaan hiervan uit, zoo zride
hij o.m. dal het Nederlandsche volk
eenigszins tuchteloos is, tuchteloozcr
dan andere volkeren. Ik zou hier
dun lansje willen breken voor het Ne
derlandsche volk. Is 't wel zoo erg
Hoeveel ligt er aan de omstandigheid
Aan de onevenredigheid tusschen ver
keerswezen en de eischen van verkeer
Het verkeer is met groote versnelling
toegenomen, niet op normale wijze.
Daarnaast wordt ons volk verweten
ietwat klein gee'Jig en pietluttig te zijn
en ten derde wrijft men het iets
vlerkerigheid en snobisme aan.
zijn wat ruw, onopgevoed, onze
nieren zijn niet te best, verraden
een zeker esprit de clocber. Daar
naast zijn we tuk op onze vrijheid.
Heerlijk is de houding van «wie maakt
me wat, de weg is zoo goed
als voor jou.* We zijn overrompelt
door het gebrek aan verkeerswegen,
die niet berekend zijn op bet snelve;-
keer. Ik wijs op onze dorpen langs de
groote rivierdijken, op onze stadjes met
hun oude grachtjes, en we zijn heusch
er in 't geval dat het eenige
rijtuig een vuilniskar is, ;Voertuigen,
fietsen en voetgangers betwisten elkaar
de nauwe straten van onze steden, die
bovendien allerwege omrand zijn door
AMERSFOORT
onder controle Centrale Accountantadlenat
van den Nederlandschen Boerenbond.
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden
gehouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT.
ZONDAGS van 12 tot 1 uur
WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur.
Dadelijk ingaande Rente 36i0 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Wij leveren in elk opzicht tegen uiterst concurreerende prijzen:
ADEK in Luxe uilvoering vanaf f 99.-
Een prima Engelsch rijwiel flOO.-
ARMSTRONG met dubbele remmen, alluminium velgen, oliebad,
ketlingkast. kruisframe, drie-versnellingsnaaf, 10 jaar garantie f 175..
INRUILEN VERHUREN VERKOOPEN
Billijke Reparatie-Inrichting
Utrechtsche straat 25
Amersfoort
de dit jaar aan te leggen bedden,
""e willen hier niet uitvoerig spreken
soorten, want dan komen we op
terrein van groote meeningsver-
schillen. Dc handelskwe.-ker wil vroege
soorten, liefst groot van stuk, gelijk
matig van vorm. Daartegenover staan
echter duizenden liefhebbers, die meer
zullen letten op smaak, dan op vorm.
Iedere soort kan goed zijn, maar dan
ook telkens voor een ander doel. In
Augustus, September zullen jonge
plantjes bij duizenden verhandeld wor
den. Voor den liefhebber zijn aan te
bevelen de soorten alsJucunda,
Amazone, Deutsch Evern, Siever.
President Roosevelt, etc. Koopt steeds
plantjes van goede kwaliteit, want 't
beste is voor ons nog pas nel goed
in 't najaar per roe23 K.G,
thomasslakkenmeel, 1 K.G. pateokali
in 't voorjaar 34 ons chili.
De planten komen op een afstand
.n 2050 cM. te staan, naar gelang
de soort. L.
Nog vele verstandige woorden sprak
dr. Easton. Daarna kwamen twee andere
doctors cn vervolgens eenige niet ge
gradueerde, ter zake toch bevoegde
personen, en allen spraken zij met ver
stand en kennis van zaken, en toen
allen het eens waren werd een volgend
iderwerp behandeld.
Wanneer eens een matige doch alge-
eeoe wegbelasting werd geheven
belasting betalen zijn we Goddank
goed geoefend en de daaruit ver
kregen kapitalen werden uitsluitend ge
bruikt voor verbreeding van wegen
voorzien van (linke voet- en rijwiel
paden I Dan zou men wel niet zien ge
beuren, dat de voetgangers op den
zijweg liepen, wielrijders op de voet
paden reden en auto's op de rijwiel
paden, doch, dr. Easton drukte het zot
poëtisch uit, een beelje vlerkerigheid
zal altijd blijven bestaan.
de K.
Eandbouw, Cuinbouw,
Pluimvee.
Aardbeien planten.
Nog slechts één A twee ma
scheiden ons van den tijd, dat w
nieuwe aardbeibedjes in orde gaan
maken. Nu is 't tijd van voorbereiding,
van toezien. Van ons goede opletten
zal 't afhangen of we volgenden zomer
ook werkelijk anrdbeien zullen eten uit
Met genoegen kunnen wij mede
deelen, dat onze medewerker voor land
en tuinbouw en pluimvee, zicb bereid
heeft verklaard, vragen op zijn terrein
hem door onze lezers gesteld, te zullen
beantwoorden.
Men adresseere aan het adres der
Amersfoort
beter doen, dan zijn allerbeste uitloopers
te nemen. Dat zijn altijd die, welke 't
kortst bij de moederplant zitten. De
uitloopers hebben dezelfde eigenschap
pen als dc planten, waar ze van afkom
stig zijn. Bij onze goede vruchtdragers
nu al vast een stokje, dan
in September, waar we onze
uitloopers moeten halen, want goede
dragers planten de eigenschap van goed
en veel te dragen ook weer voort op
hun nakomelingen. Slechte planten
geven evenzoo minderwaardige uit
loopers. We moeten steeds grootere
waarde hechten aan goede afkomst,
,n aan groote planten.
In AugustusSeptember planten we
ize jonge aardbeiplanten uit op de
plaats, waar we ze willen hebbeD, op
bedjes of langs paden, ja, ze nemen
zelfs genoegen met een plaatsje in de
■chaduw.
Vaak begaat men bij het planten een
groote fout. Men plant te diej). Dit
gebeurt onwillekeurig. Een aardbeiplant
wil echter op den grond staan, niet er
i. De uitloopers groeien immers ook
oven den grond. Niet dieper dus in
den grond poten dan alleen de woriel-
massa. Diep (poten geeft zeer weinig
vruchten.
Daar jonge plantjes 's winters nog al
:ns doodvriezen is 't goed, tegen
strenge vorst wat te beschutten door
wat blad, turfmolm of lange
Niet te dik echter, want overdaad
schaadt.
De aardbei neemt eiken grond
ff, als we maar zorgen, dat de bovenste
laag aarde voldoende voedsel bevat.
Door zijn oppervlakkig wortelgestel,
moet de aardbei alles halen i" J~
bovenste laag. Diep onderspitten
totaal verkeerd. In welken vor
ook mesten, stalmest, afval, kunstmest,
beer, de bovenste laag moet zeer rijke
lijk daarmede voorzien zijn. Vooral op
onze drogere gronden doet goed ver
teerde stalmest wonderen. De bedjes
worden in Augustus dus in orde ge
maakt, minstens twee steek diep gespit
en dan de mest door de bovenste laag
verwerkt. Kippenmest is voor aardbeien
zeer geschikt. Op humusrijke grond kan
men wel toe met alleen kunstmest en
Ten overstaan van notaris Knoppers
werden geveild
1. Heerenhuis, Heiligenberger*. 22,
J. E. van Nie f 4450.
2. Heerenhuis. Heiligenbergerw. 24,
J. C. v. d. Veer f4500.
3. Heerenhuis, Zuidsingel 46.
4. Heerenhuis, Zuidsiogel 47, in
massa aan J. van Nie f14040.
5. Winkelhuis, Aldegondestraat 67,
ten Hoeve f4800.
6. Winkelbuis, Lavendelstraat 13, in
bod op f 7900.
7. 8 en 9. Drie woningen Pater-
nostersteeg 13, 15 en 17, T. W. de
Wilde f3000.
10. Blok van 5 Woningen, Zogstraat
6J, 8, 10 en 12, A, C. Beijer f 1720.
11. Burgerwoonhuis, Leusderw. 66,
F. Fontijn f3850.
12. Twee Woningen, Arnb.weg 39
41, in bod op £4400.
13. Heerenhuis, Beekenst.laan 26, J.
Meijer f9200.
A. P. V. «de Luchtpost*, Amers
foort. Opgericht 1911.
Uitslag wedvlucht gehouden vanuit
Asseu op Zondag 1 Juli 1923, afstand
976 K.M. Weder ongunstig. Wind Noord,
Duiven in vrijheid onbekend. In con-
mrs 71 duiven.
Aankomst eerste prijswinnende duif
u. 36 m. 3 sec. laatste 6 u. 21 m. 54sec.
Dc prijzen werdea behaald als volgt:
Chr. Baartman, no. 1-3 6 7-10; Leo
Krijaen, no. 2-15; C. Scholte, no. 4;
Hove, no. 5 9 G. J. van Eldert,
A. M. Neerincx, no. 11-12;
H. J. Hoi, no. 14-16C. J. v.'t Riet,
no. 13J. v. Kranenburg, no. 7A.
Kaal, no. 18 J. v. d. Brom, no. 19.
Aangewezen duif 10 en 25 cent.
Chr. Baartman met no. 3.
Naar men mededeelt, zullen de gene
raals Kalff, commandant van de Ille
Divisie, Ridder van Rappard, comman
dant van de IVe Divisie, en Boellaard,
inspecteur der Infanterie, zoomede de
kolonrls Laatsman, commandant der
Residentie en I'urstner, commandant
van de le Brigade Artillerie, met 1
Oct. a.;. den dienst verlateu.