R. R. SPAARBANK
Rijwielen vanaf f 65.-
L. Posthouwer -:
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 13 Juli 1923 No. 30
Zeven en Dertigste Jaargang
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prfls per drie maanden 11.00. Bullen de gemeente Amerstoort 11.10.
Alxonderl|ke nummert 10 et.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT. TELEFOON 3U
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAOMIDDAQ
ADVBRTBNTIÊN 2S cent pei regeL BUI|kc tarieven voor l
nijverheid bij geregeld adverteeren. Advertentlïn moeten
en Vrjdag vóór 8 uur worden beaorgd. Een bepaalde p:
niet worden gegarandeerd.
eymnaslitk v«»r llltltj».
Wanneer men iu 't leven merischen
aantreft die niet sterk vóór, sommige
menschen die misschien sterk legen de
sport zijn, dan is deze mentaliteit bijna
altijd gevormd, doordat alleen de ex
cessen cn de overdrijving voor oogen
werden gchoudeD.
Sport echter, volgens de regelen van
het «pel en met mate beoefend, ia ge
zond en geenszins af te keurren,
Daar kemt nog bij, dat wij in 't leven
steeds rekening moeten houden met
bestaande teilen. De sport is er nu een-
maal, wordt nu eenmaal druk beoefend
door onze R, K, jongelui, en daarom
kan en mag geen euktle Katholiek er
tegen rijn dat de sport, nu ze er een
maal is, tenminste in goede banen wordt
geleid.
Wanneer wij ten opzichte van meis
jes gymnastiek bestaande feiten hier in
Amersfoort nagaan, dan komen wij tot
de volgende conclusies:
1. vele R. K. Meisjes hebben pleizier
gekregen in het gymnasliseeren door
het volgen van bestaande rgksgroepen
2. vele R. K. Meisjes willen gaarne
aan gymnastiek doen, en ook zijne hare
oudeis er voor, maar er is geen katho
lieke vereeniging voor haar, en dat is
voor de ouders het eenigc beletsel
waarom zij hare dochters afhouden van
lichamelijke ontwikkeling;
3. vele R, K. Meisjes willen gaarne
gymnasliseeren, zij zoeken een R. K
vereeniging, zij vinden er geenc, zij
sluiten zich aan bij een neutrale.
Ten opzichte nu van de neutrale
gymnastiekbeweging moeten wij drie
waarheden vastleggen, die eveneens op
beslaande feiten berusten
1. in bet neutrale kamp wordt geen
rekening gehouden met onze godsdien
stige overtuiging;
2. in het neutrale kamp stuurt de
leiding al te vaak aan op een vergoding
van het lichaam
3. in het neutrale kamp komen vele
gevallen voor van immoraliteit bij de
beoefening van gymnastiek.
Beide bovenvermelde beschouwin
gen hebben het bestuur van de R. K.
Gymnastiek vereeniging »St. Hubertus.»
na lijp beiaad, er toe bewogen, een
meisjes-aldeelirg ip te richten.
Het bestuur van «St. Hubettus» hoopt,
dal alle R. K. meisjes die de
gymnastiek wenschen te beoefenen, en
alle R. K. meisjes die reeds gymna
sliseeren in neutrale clubs, schriftelijk
bare adressen zullen opgeven aan den
Voorzitter, adres: Krommestraat 2.
Amersfoort.
Binnen korten lijd zal de oprichtings
vergadering dan uitgeschreven kunnen
Het bestuur van de R. K. Gymnas
tiekvereniging «St, Hubeitus»,
C. Valkenhoef, Voorzitter.
J. Th. Schwitxoer, Secretaris.
H. Vial. Penningmeester,
tl. vari Leijenhorst, 2e Secretaris.
C. Paats, 2e Penningmeester.
H. J. J. M. van Straelen, Geest. Adviseur,
fi«t Derde Gebod.
In Nederland wordt veel en z
gevloekt. Vroeger was hetvloeken
cn drinken. Wat die laatste nationale
zonde betreft, meent inen op het droge
te komen doch aangaande de eerste,
zitten wc nog diep onder water. In het
buitenland Iroort men ook wel veel
vloeken, doch daar is men tenminste
nog ccnigszins voorzichtig door van-
zich-af te vloeken. De eerlijke Hollander
daarentegen vloekt bij voorkeur naar-
zich-toc cn omdat onze mooie taai
wensch cn gedachte zuiver weergeeft,
klinkt het vloeken in het Hollandsch
'rauw» bovendien. Misschien daarom
wordt beweerd, dat vloeken onbeschaafd
is. Maar die bewering acht ik volkomen
onjuist. Immers, in de beschaafde cn
beschaafder kringen wordt óók veel
gevloekt. Het verschil is slechts, dat
incn in die kringen in Hoog Neder-
landsch vloekt, 'lis dan ook naar mijn
oordeel beslist een algemeenc volks
kwaal waarvan de eerste verschijnselen
reeds waarneembaar zijn bij papegaaien
i kinderen.
Kort geleden hoorde ik plotseling
achter mij een kinderstemmetje een zeer
zwarcGodslaslcringianceeren.Omzicnde
zag ik een manneke van een jaar of
met een hondje aan een veterbandje,
i den kant van den weg staan. Hel
hondje wilde niet mecloopen mis
schien was het wel gestolen cn daar
om was hel ventje boos. In paedagogiek
ben ik nooit sterk geweestdal bleek
weer hier, want toen ik het jong-
mensch ernstig vermaade, reageerde
hij daarop door nog tweemaal die
Godslastering te herhalen, waarbij hij
teer ernstige poging deed de kop
den hond er-af» te trekkcu. Ik
stond toen voor dc keuze van een ge-
ocligc mep te geven öf door te loopen
het laatste vond ik voor mijn prestige
>g maar het beste.
Zoo gaat liet bij klein, zoo gaat het
bij groot. Niet dc wet- doch dc parti
culiere drankbestrijding heeft drankmis
bruik en sterken-drank-gebruik doen
afnemen. Vandaar dat het de bond
tegen het schenden, door het vloeken,
van Gods heiligen Naam m.i. in zoo
niet juist ziet, dat heil verwacht
kan worden van gemeentelijke veror
deningen tegen het vloeken. Zijn affiches
zijn beter, al worden die nogal eens
gezien op publieke plaatsen waar het
publick ze niet opmerkt.
Die bond, hoe goed en idieel op-zich
zelf, zal echter, alleen, niet veel ver
mogen want de kwaal is naast algemeen
ook erfelijk. Onze voorouders en onze
nog-voorouderc-voorouders zijn er reeds
lijdende geweest, zoo b.v. de
Isratilieten. Op den vijfden dag der
derde maand sedert hun uittocht
Egypte Jioorden zij God zelf o.m.
bieden «Gij zuil den naam van i
Heer uwen God niet ijdel gebruiken,
want de Heer zal niet onschuldig hou
den, die den naam God. zijns Hceren
lichtvaardig op de lippen neemt.»
Ondanks alles, werd er toch ge
vloekt en was de Overheid wel ver
plicht het vloeken der Israëlieten te
bestrijden, En daar toe gebruikte men
werkelijk geen halve maatregelen.
Stceniging en het uitsnijden van de
:ong waren de radicale middelen om
dc Godslasteraar voortaan het vloe
ken te beletten. Het middel hielp ev
wel slechts plaatselijk. En als men
opwerpt, dat de Israëlieten moeilijk
o/we voorouders hebben geleverd, dan
ga ik daarmede accoord. Maar dan
noem ik de heidenen. Ook bij deze
kenden men straf toe op de Godslas
teraars al was liet dan ook slechts een
afgodslasteraar. Hier werd uitgegaan
dc zeer nuchtere overweging dat,
beleediging van den inensch straf
baar was, die van de godheid teler
gestraft moest worden.
Later, we springen maar over naar
dc middeleeuwen gevoelde de Over
heid het als haar plicht dc godslaste
raars lichamelijke straffen op te leggen
Godslasteren noemde men blasphcmcc-
n. Vele voorschriften en vonnissen
n uit die eeuwen bekend.
Vooral Keizer Karei V trad scherp
tegen dergelijke personen op. Bekend
is zijn placaat van 3 Januar il518.
Dat schrijf ik hierna af in vertrouwen,
dat de zetter het nog met onleesbaarder
zal maken dan het reeds voor 20-
rsche oogen is.
len Jegclick van wat state ofte
conditie hij zij. hem wachte ende gc-
dragc te blasphcmeeren den naem Godls
ende van synder ghebenedyder Moeder
cn de Maccht Maria op pync van tc
verbeuren voor die eerste reysc t' ses-
tigh stuyvers, voor die tweede rcyse
noch soo vcclc, voor de derde reysc
driewerf soo vele, ende van geset te
worden te water cn dc broode scs;
dagen langh gheduyrende. ende voor
de vierde reysc van gcpilloriscert en
dc gesct tc worden in 't openbare op
tc kakc twee uyren lanck ten minsten».
Deze straffen bleken te zacht, althans.
1531 volgde een tweede placaat
waarbij als straf den godslasteraar de
tong moest worden doorboord.
In 1580 toen waren de middcl-
luwen alweer achter den rug be
paalde de Graaf van Leicester dat. bij
herhaling van godslastering, de tong niet
een gloeiend ijzer moest worden door
boord, waarna dc dader met zijn door
zeefde tong nog bovendien verbanncp
jwerd. d. K.
Wordt vervolgd.
AMERSFOORT
onder controle Centrale Accountantsdienst
van den Nederlandschen Boerenbond.
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden
gehouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT.
ZONDAGS van 12 tot 1 uur
WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur.
Dadelijk ingaande Rente 36,<, pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Eandbouw, Tuinbouw,
Pluimvee-
Ho» dwingt men kippen dure eieren
te leggen
-Kan dat?« hoor ik in gedachten
reeds enkelen vragen. En mijn antwoord
is zonder dralen met vasten klem>Ji
zeker, dat kan
Ik bedoel dan niet, dat ónze kipje:
dure eieren zullen leggen, als buumtai
vijf centen per stuk krijgt, neen,
dat zou onmogelijk zijn, maar de be
doeliog is, dal onze kippen zullen leggen
in den winter, in den schaarscheu tijd,
als alle eieren zoo duur zijn.
Om in Mei veel eieren te rapen is
gceu kunst, dat kan een ieder, i
wel is 't een kuost om veel eiere
rapen in December en Januari, 't Zou
velen heel wat waard zijn, ais ze ook
as koude jaargetijde clkcu morgen
een dirk getal eieren voer den
dag konden komen. En weer herbaal
ik, wat ik in 't begin zei: «Dat kan
Ieder, of hij zes of zeshonderd kippen
heeft, 'l doet er nietieder, die zich
«lechts een klein beetje meer moeite
iil getroosten, kin en zal dezen winter
veel eieren rapen. Of eigenlijk niet,
want... men... leest... dit,., en... doet..,
toch... oiet... wat... er... nu... volgt. Dal
is eigenlijk maar gelukkig ook, want als
iede.-s kippen 's winters legden, zouden
we 's winters ook goedkoope eieren
hebben en dat is de bedoeling niet
ilgt dus niet allen mijn raad, want
dan krijg je van den winter net zoo
in geld voor je eitjes als in Juni, b.v.
Een kip stelt aan zijn voeding de
zelfde eischen als ieder ander dier.
't Heeft voedsel noodig om te leven,
groeien, en teo slotte nog om
te leggen. Dat voedsel echter,
geven, daar gaat 'i nu om
Daarvan zal 't afhangen, of ons kipje
nog wat over houdt om eieren te pro-
duceeren. Want tusschen voedsel en
voedsel bestaat nog groot verschil.
Zooals eeu huis bestaat uit hout, sieenen,
balk, ijzer, enz., zoo bestaat ook ieder
voedermiddel uit verschillende bestand-
deelen en wel uit eiwit, vet, suiker,
zetmeel, enz. Niet ieder
Wij leveren in eik opzicht tegen uiterst concurreerende prijzen:
ADEK in Luxe uitvoering vanaf f 99.-
Een prima Engelsch rijwiel flOO.-
ARMSTRONG met dubbele remmen, alluminium velgen, oliebad,
kettingkast, kruisframe, drie-versnellingsnaaf. 10 jaar garantie f 175 -
INRUILEN A VERHUREN A VERKOOPEN
Billijke Reparatie-Inrichting
Ulrechtsche atraat 25 Jt Amersfoort
in vergelijking met andere dieren zelfs
zeer veel. Geen dier echter brengt zoo
veel eiwit (eieren) voort, dan juist een
kip, Iedej zal nu al wel begrepen heb
ben, waar ik naar toe wil.
n onze kippen zeer eiwit
houdend voeder geven. Net soo min
ais een timmerman alleen vau spijkers
een tafel kan maken, net zoo min kan
ook een kip eieren leggen zonder veel
eten. Losloopende kippen vin-
mers behoorlijk veel eiwit in
wormen, rupsen, enz. Vastzittende kip-
pen missen die kans en losloopende
kippen zullen 's winters ook weinig
dierlijk voedsel vinden.
Graansoorten bevatten te weinig
eiwit, we moeten daarin dus voorzien
andere wijze. Ochtendvoer is 't
aangewezen middel en volgende week
zult U zien, hoe, wanneer en hoeveel
moet voeren, om goede resultaten
krijgen. Want uwe kippen moeten
goede conditie den winter ingaan,
anders lijdt U schade in uwe portc-
wie zou dat willenL.
bevat echter evenveel bestanddeelen.
Aardappels bevatten bijv. slechts 2 pet.
eiwit, terwijl lijnzaad 24 pet. eiwit be-
t. Er is dus nogal verschil, zooals
ge ziet.
Wat nu heeft een kip noodig Van
alles, en wel eiwit, vet, zetmeel, enz.
Geen enkel bestanddeel kunnen r
gevoegelijk missen. M°ar eiwit iD
geheel niet, daarvan moeten we zeifs
éél hebben. Ruim '/s óeel van 't kip
penvoer moet eiwit zijn. Dat is veel,
Binnenland
Wurkloozenzorg.
Minister Ruys heeft medegedeeld dat
de totale kosten van werkloozenzorg
voor het rijk en de gemeente bedragen
f 36.067.000. Daarvan komt naar raming
f 11.364.000-ten laste van het Rijk.
Van het ten laste der gemeenten
komend bedrag moet worden afgetrok
ken het subsidie, welke enkele provin
ciën aan eenige: gemeenten in de kosten
van werkverschaffing toekennen, doch
deze bedragen zijn gering.
2 DE ROOVER.
Daarna had God ecu wonder ge
wrocht zijn lieve Moeder ter eere, want
toen de kluizenaar het paneel in den
eik had geplaatst, groeide plotseling
de gescheurde schors dicht aaecn, zoo
dat Maria's hoogvereerde beeltenis beter
dan ergens anders aan het oog der
Moorett was onttrokken.
Kort daarna was het Moorcnlcgcr
moordend cn brandend door de Val-
varena gegaan. Niets bleef gespaard,
Dc schoonc Mariakcrk cn dc dorpjes
in den omtrek waren in puinhoopen
veranderdde meeste bewoners, die
zich niet door de vlucht hadden kun
nen redden, vermoorddc kluizenaar,
die in dc nabijheid van den ouden eik,
die het heiligdom bevatte, was geble
ven, had na een urenlange, ijselijke
inaitclie om Jesus' cn Maria's wille,
den geest gegeven. Maria's beeltenis
was echter gespaard gebleven. Maar
toen vele jaren later rustiger tijden
aanbraken en het land weer in het be
zit der Christenen was gekomen, bleef
ook voor dezen liet kleinnood verbor
gen. Dc oude eik, alleen aan den
kluizenaar bekend had zich, ook nadat
alle gevaar geweken was, niet ontsloten.
Maar al had di* vrome man ook toen
nog geleefd, wat onmogelijk w
dan zou hij vele honderden jaren oud
zijn geweest, hij zou onmogelijk den
boom hebben teruggevonden in he'
dichte en woeste woud, dat nu d(
streek bedekte, waar zich eens zulkf
ijselijke tooneelen hadden afgespeeld
Zoo luidde de legende van Maria':
afbeeldsel in dcu ouden eik cn jonge:
oud in dc Valvarcna kende deze gescliie
denis. Een andere overlevering had zich
daaraan vastgeknoopt. Wanneer of door
wien die in de wereld was gekomen
wist tnen met geen zekerheid te zeggen,
ninar ze was even algemeen bekend.
Ééns zou dc wonderbare beeltenis weer
door liet volk worden vereerd gelijk
voorheen en Maria zou het schilderij
weer zichtbaar laten worden cn wel als
een tccken van hare bijzondere liefde
tot dengeno, die het weer
eerst zou aanschouwen.
Ook Nunno wist dit alles. Als kind
reeds had hij het door grootmoeder en
moeder hooren vertellen, zoo dikwijls
zelfs hooren vertellen, dat die geschie
denis hem meermalen tegen wil cn dank
door het hoofd speelde, toen hij later
als gevreesd bandiet door de bosschcn
van de Valvarcna doolde. Wanneer hij
dan voorbij een ouden eik kwam. en
dat gebeurde dikwijls, want hel woud
stond er vol van, dacht hij niet zelden
dat de Santa Madre purisima el Val
varcna hier. nu misschien wel verbor
gen kon zijn. Is het misschien dezen
boom zoo vroeg hij zich dan soms
nieuwsgierig af. En even dikwijls be
gon hij dan liet Ave Maria te bidden.
Begon hij, want ten einde brengen
deed hij dat gebed nooit. Daarvoor
was hij doodsbenauwd. Het was alsof
hij de kracht zelfs van een enkel ge
heel Weesgegroet instinctmatig voelde.
Ja sinds zijn eerste misdaad had zich
dc gedachte onwrikbaar in zijn hoofd
vastgezet, dal het met zijn winstgevend
maar goddeloos handwerk zou gedaan
zijn, wanneer hij maar één enkele maal
'nel Weesgegroet goed len einde bracht.
Een andere, grootcre vrees voor ie
veel ergens kwam daarbij. Want in zij
hart had Nunno toch eigenlijk, als dc
meeste misdadigers een afkeer van dit
zondig leven, hoé rijkelijk het hem ook
van alles voorzag. Maar volgens hem
kon liet einde daarvan niet anders zijn,
dan, na een wilde klopjacht door dc
soldaten in het woud, afgejaagd en af
gemat ergens in een hoek neerzinken,
gevangen genomen worden en als een
booswicht geboeid in diezelfde wereld
worden teruggevoerd, waarb len hij
eens zichzelf had geplaatst
onzaiigen moord, zijn eersten op
van 's Konings beambten die hem
rechtvaardig had willen straffen.
Dat einde deed hem 't meeste v
n. Dat Maria in haar groote macht
bij God nog wel een ander einde cn
uitkomst geven kon, daaraan dacht hij
niet. Maar als goede Moeder, die al
haar kinderen, de ongelukkigste nog het
meest, bemint, waakte ook Maria over
dit verloren schaap. Neen niet vcrgeefsch
was dc bede om bescherming voor
haar ongelukkig kind van de lippen
van Nunno's stervende moeder tot
Maria opgestegen. Wel was dat reeds
lang geleden. Twintig jaren
voorbijgaan sinds de goede vr
verdriet gestorven was cn even lang
was Nunno do schrik der
Valvarcna geweest. Maar dan
derde liet oogcnblik, waarop de hc-
mclschc Moeder dc bede der aardsche
verhooren en zich in haar goed
heid over hem ontfermen.
Op zekeren dag was hij nog dichter
dan gewoonlijk de bewoonde streken
genaderd en zwierf door het laatste
lage hout aan den woudzoom,
de akkers van een dorp cnmiddelijk
grensden. Madre de Dios Hij was toch
een barre verschijning die Nunno Ortez,
zooals hij daar loerend op buit, lang-
voorzichtig. nu en dan stil
staande, tusschen het kreupelhout cn
dc chiramoyas, een groot soort bam
boes, voortsloopBest te begrijpen, dat
dc concurrenten, die het allen tegen
hem hadden moeten afleggen, op den
loop waren gegaan en dagreizen ver
uit de uuurt var. dit vriendelijk heer
schap verwijderd bleven. Onder de dui
ven van zoo eenen schoot men maar
liever niet en liet hem gaarne als op
permachtig heer cn meester zelfs de
carretcros of caniinos realcs, de konink
lijke wegen over oni tc bewerken,
waarop toch anders voor meer dan
een enkelen roovcr alleen schatten
te verdienen Jwaren. En de eenzame
reiziger, die dien vrcesclijken, met een
rooden hoofddoek omwonden kop, met
die bliksemende donkere oogen, plot
seling van achter de breede uitgetande
bladeren der latano's zag te voorschijn
komen, moest liet wol besterven van
den feilen schrik, die hein om het harte
sloeg, wanneer die woest vertrokken
mond hem door een luidBoca abajo I
aanmaande met het gezicht voorzoover
op den grond tc gaan liggen.
Wordt vervolgd.
