TARWENA Firma Van Nieuwkerk Elzenaar Bezoekt ons MEUBEL-MAGAZIJN Langestraat 104 DE EEMBODE K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Pril» per drie maanden 11,00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10. Afzonderl|ke n-* Vrijdag 21 Sept. 1923 No. 50 Zeven en Dertigste Jaargang KANTOOR: LANQEGRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG ADVBRTBNTIÊN 25 cent per regel. Blll|kc tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adverteeren. Advertentlün moeien Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd. Het goede leert vien nooit genoeg. Binnenland Het recht van gratie. Ter gelegenheid van het 25-jarig Regeerings-jubileum der Koningin is gratie verleend van veroordeelingen ter zake van overtredingen der wet houdende verbod tot uit- en vervoer van sommige artikelen en der wet, houdende tijdelijke bepalingen betref fende het vervoer en de nederlage van goederen, gepleegd na 1 Januari 1915 en vöör 1 Januari 1920. Voor de smokkelaars een buitenkansje. Voor hen maakte Hare Majesteit gebruik van de Haar, krachtens art, 68 der Grondwet, geschonken macht, gratie te verleenen vau straffen door rechterlijk vonnis op gelegd. Gratieverleening is door alle eeuwen heen geweest een vorstelijk recht waar van ten alle tijde gebruik kon worden gemaakt. En bij voorkeur maakten de vorsten daar gebruik van ter gelegen heid hunner huldiging. Wanneer in de middeleeuwen een vorst zich ter hul diging naar een stad begaf, stonden builen de pootten de gebannen ver oordeelden de stoet op te wachten om de tuigen der paarden te kunnen grijpen waardoor ze pardon verwierven. En omdat in die lijden het getal gebannen en gevluchte misdadigers immer groot was, mede als gevolg van de partij twisten, en dus slechts weinigen het tuig der paarden konden bereiken, werd ingevoerd hen allen in een touw of koord te omvatten. Hiertoe weiden zij in een kring opgesteld en omspannen door een touw waarvan de beide uit einden door den vorst aan de teugels van zijn paard werden bevestigd. Deze wijze van gratieverleeoing was reeds vuur de rcgecriog van Bisschop Blanc- kenstein (1393)j in de steden van het Slicht gebruikelijk. Het ging bij die gelegenheden niet altijd even ordelijk toe. Zoo, tijdens de intrede van deri opvolger van Bisschop Ulanckenstein, Bisschop Zwcder van Kuilenburg, toen de lijn, die de misdadigers omsloot, brak met gevolg dat een verwarring ont stond waarin verscheidenen dier men- schen werden doodgeslagen. De nieuwe Bisschop werd daardoor gedwongen on middellijk nieuwe straffen op te leggen. Philips,van BourgondiS bracht in 1445 alle gebannen en verdreven poorters binnen Amsterdam. Kaïel de Stoute bracht tijdens hij te Gent werd inge haald meer dan 800 misdadigers mede aan wie door hem op die wijze ver giffenis was geschonken. Toen Karei van Egmond in 1492 te Duisburg zijn intrede deed, deed hij genuine vergif- jenisse uitroepen voor zoo metnige mts- daaders als er somvden bevonden worden ouder eeuen dicken lindenboom. Hier dus een andere methode. Bij de huldiging en intrede van den Hertog van Anjou, als Hertog van Brabant te Antwerpen, volgden hem twee of drie honderd misdadigers en gebannenen, blootshoofd, aan :n koorde vasthoudende, begeerende geminde, die zij verkreegen. Niet alle vorsten maakten bij de huldiging gebruik van hun recht gratie. Bij de intrede van Bisschop Frederik van Baden te Utrecht (1496) werd als bijzonderheid vermeld, dat dieselvc Elect binnen der stadt van Ut recht gecomen seijnde sender eenighe ballingen, voervlugtigen, uijtgewcekcn, of der stadt van Utrecht verbooden vut hem ingebracht, of te begheerende tune te brengen. Ook te Amersfoort deed deze Bis schop zijn intrede zonder misdadigers, ballingen en, door hem milter lijnden te brengen, gratie te verleenen. Die hardvochtigheid kon wel een andere oorzaak gehad hebben dan hard vochtigheid De stedelijke regeeringen vonden het maar een matig genoegen den nieuwen landsheer^te zien binnen trekken met zoo'n bos ongewenschte elementen. Dat er zich onder die be genadigden eenige dieven eu moorde naars bevonden, was r.og het minste, die hing men ter gelegener tijd toch wel op, maar onder de ballingen be vonden zich vele tegenstanders der stedelijke regeering en om die reden gebannen. Dat deie aan den teugel binnen gebracht werden, was de groot ste ramp. Ook in die tijden bestonden, zouals gezegd, lievige politieke twisten en het is wel voorgekomen, dat ge durende dej Hoeksche en Kabeljauw- scbe twisten of wat Utrecht betreft, de twisten tusschen de Lichtenbergers en Lokhorsten, de halve bevolking eener stad gebannen werd. De daarup vol gende zoete rust werd dan door een inhuldiging van den landsvorst wreed gestoord, wanneer die intrede gepaard ging met een gratieverleening. Vermoedelijk hebben de stedelijke regeeringen van Utrecht en Amersfoort Bisschop Frederik van Baden de con ditie gesteld geen misdadigers en bal lingen mede te brengen. In een briefwisseling tusschen den reeds genoemden Bisschop Blancken- stein en de regecring der stad Groningen (1419) wordt deze aangelegenheid be handeld. De stedelijke regeering be dong, dat deze vorst in den tijd! der hnldiginge, ofte naa, niemant in brengen touwde, tentij bij willen der stadt Gro ningen, ende bijnamen niemant van der ballingen. Hier dus een conditie, die wellicht ook aan Bisschop Frederik Baden is gesteld. Veel is veranderd, doch, Engeland uitgezonderd, bleef door alle latere tijden het graticrecht den vorst toege kend. En van dat recht is dikwijls een gelukkig gebruik gemaakt. De Belgische Koningen maken daar tot heden nog telkens gebruik van, w neer er een doodvonnis is geveld en Hare Majesteit onze Koningin gaf thans een aantal smokkelaars aan hunne be droefde gezinnen terug. Met smokkelen valt toch niets meer te verdienen, nu voor 3 4 4 centen de gelukkige bezitter kan worden van een millioen Duitsche marken. de K. |*HEERLUK - VOEDZAAM - VOORDEELIG - 't Blauwe bloempje van twee stuivers, Steun voor 't Roomsche drankweer- Dat een schat van edele vruchten werk, Brengt aan Staat en Kerk. Koop een bloempjen uit d'r mandje I... Onze meisjes maak je blij. Daar je helpt den drinker redden Uit zijn slavernij. Koop een bloempjen! Alsj'in'tbusje Stil je kleine gave stort. Wees verzekerd, dat ze Boven Opgeteekend wordt. SOBRIETAS. ELECTRISCHE MEUBELFABRIEK Winkel Langestraat 104 Telefoon 286 Fabriek Aldegondestraat 105-I05'-107 Telef. 543 - STOFFEERDERIJ - VERHUIZINGEN - Toegang vrij Buitenland Spaansch. De staatsgreep in Spanje is gelukt i nog wel zonder bloedige botsingen. De regeeriDg is afgetreden, omdat de koning geweigerd heeft mede te werken tot het onderdrukken van den opstand. Er is nu een dictator doende die zonder volksvertegenwoordiging op z'n eigen houtje en naar eigen iozicht de Spaanschc zaken bereddert met instem ming van den Koning. Uit 0uit8Chland. De onlusten die in Baden ontstaan zijn, breiden zich steeds meer uit. Over al heerscht een communistische terreur. Werkgevers werden mishandeld en deellelijk als gijzelaars naar Lerrach vervoerd. De Commuv.stische Partij in Baden roept tot de algemeene staking op. In Frtiburg werd reeds de algemeene staking afgekondigd, Gemengde Berichten Toegang vrij Kijk, daar komen onze meisjes, Meisjes van Sobriëtas, Om je 'n bloempjen aan te bieden Voor je bloes of jas. Koop 8 i Bloempje l 23 September. Op een landgoed te Neu Stettin bij de electrische dorschmachinc brand ontslaan. Vier vrouwen kwamen in de vlammen om. Twee andere personen, die van het dak van het gebouw spron gen, werden levensgevaarlijk gewond, Wegens loonconllicten werd in tul- rijke industrieplaatsen in Baden dc arbeid neergelegd. Tc Lorrach kwam het tot botsing tusschen de politic cn de arbeiders. De politie maakte van haar wapenen gebruik. Tc Hengelo is een heel gezin door een autobus overreden. De heer N. kreeg een wiel over zich heen, doch hij kwam met gescheurde klcedercn vrij. Een kinderwagen werd in elkaar ge drukt, doch wonder boven wonder bleef het kind, dat er uit rolde, ongedeerd. zuster van den heer Van N. kreeg ige kneuzingen. Op verschillende door Fransche ingenieurs in gebruik genomen Duitsche mijnen hebben ernstige ongevallen plaats gehad, waarbij 52 arbeiders gedood werden. De Duitsche bladen beweren dat deze ongelukken veroorzaakt zijn door de ongeschiktheid der Franschen. Bij Delft is een 27-jarige juffrouw uit Hillegcrsbcrg door een melkauto doodgereden. Het vlachtoffcr. dat niet goed met n rijwiel vertrouwd was, zou I'ijnacker naar Rotterdam tietsen, dat die weg stiller is. Bij het passceren van de auto sloeg de juffrouw echter eerst tegen een brug cn viel vlak daarop onder de auto. Het achterwiel ging haar viak over de borst. Haar echtgenoot, die het ongeluk zag gebeuren, was zóó van streek, dat hij in verpleging moest worden opgenomen. Hoe brutaal cr geroofd wordt in Duitschland blijkt wel uil het feit, dat nu pas in-Legdcn een Munstersche koop man, werd gearresteerd, die de laatste lustra van zijn leven het heiligschennend beroep var kerkdief uitoefende. Mun sterland mei zijn vele kerken was het veld. dat hij vooral bewerkte en van allerlei kostbare oude vaat- en sier werken uit de Godshuizen bestal. De boef had een kleine veertig kerken be stolen. In den nacht hebben inbrekers zich door het indrukken van een ruit, toe weten te verschaffen in de woning Beijer, houtvester bij Apeldoorn. De inbrekers verorberden in de beneden woning enkele boterhammen met worst i nuttigden een trosje druiven toe. Toen B„ die zich in dc slaapkamer bevond, gewekt door vzrdacht gerucht, een raam openschoof, kozen de in brekers het hazenpad, mede nemende Adler-motorficts, tweereg> paar motorhandschoenen geld. Te Bocholtz hebben twee Raads leden met elkaar gevochten. De woor denwisseling werd gevolgd door een messenstekerij, Een der edelachtbaren bekwam drie messteken, De burge- eester maakte aan de schandelijke ichtpartij een eiDde. Oorzaakde houdersbenoeming. Een wervelstorm, gevolgd door 'n hevige vloedgolf heelt de stad Tottori Bekendmaking. Gebruikt Wascholine Zeeppoeder. Wij geven gratis bij elke 3 pakjes Wascholine een prachtig Theelepeltje, dat een waarde heeft van twee pakjes. Waccholinefabriek - Amersfoort Amersfoort Japan geteisterd. Ruim 5000 men- schen zijn verdronken cn er werd en orme schade aangericht. Uren in den omtrek zijn spoorwegen weggespoeld en dorpen verwoest. In het St. Pieters- en Bloklands- Gasthuis is op hoogen leeftijd overleden. Dominicus Berg, oud Zouaaf van het Pauselijk Leger. Burgemeester en Wethouders bren gen ter kennis, dat op Woensdag 26 September 1923 om 3 uur gelegenheid zal worden gegeven tot kostelooze in enting in het voormalige werkhuis aan Westsingel alhier. Gcwenscht is trouw boekje of geboortebewijs mede te breogen. Amer8foortsche Kunstkring. Het bestuur van den Amersfoortschen Kunstkring heeft het genoegen mee te deelen, dat het aantal nieuwe abonné's toegenomen, dat de Kring zijn werkzaamheden zal vcortzelten volgens de bepalingen, die zijn nangenomen op de algemeene vergadering van 28 April. Zoowel degenen, die het vorige jaar 1 waren, als zij die zich dit jaar heb ben opgegeven, zijn thans lid voor f4 per persoon. Wie nog lid wenschen te worden, kunnen zich ongeven bij den heer J. Niewcg, Utrechtscheweg 177, secretaris van den Kunstktiog. In het laatst van deze maand zal de contributie worden geïnd. 3 UIT HET GOUDLAND. Het vaartuig bestond uit ecu aantal aan elkaar vastgeklampte boomstam men, die een groote houten hut droe gen. Deze hut was in verschillende vertrekken verdeeld, en in een daarvan, waar een helder vuur brandde, werd de zieke neergelegd op een stapel huiden. «Nu kunt gij weer aan uw werk gaan,* zei de Ster. »lk zal den zieke verple gen misschien kan ik zijn leven redden. Met een gebiedende handbeweging gaf zij den maunen te kennen, dat zij alleen wilde zijn. Het «werk* van Bliksemstraal en Gartside bestond in het losmaken het vlot, dat aan den grond was i geraakt, en het uit zijn kalme haven te brengen op de breede watervlakte der Yukon. Geen beter stunrmac de rivier dan de oude Indiaan, Gartside bleek een waardig leerling te zijn. Eenmaal op den stroom zijnde, slingerde liet vreemde vaaituig de rivier af, als een kurk dansende op de golven, dcch met merkwaardige handigheid in de goede richting gehouden door de large stokkeu der beide schippers. Over kokende stroom versnellingen en mod derige barken, voor bij steile onder afhangende struiken door, is een ijsschots ontwijkende dau mid den op den stroom en straks vlak langs den oeverzoo snelde het vaartuig de rivier af, tot het daglicht verdween en Bliksemstraal naar een ligplaats voor :n nacht stuurde. Toen het vlot vast lag, wikkelde de Indiaan zich in zijn deken, hurkte neer en begon te rooken Gartside daaren tegen begaf zich naar den ingang der keek nieuwsgierig naar binnen. is er doukerslechts een olie lamp verspreidde een weinig licht het vertrek, waar de zieke lag. »Is hij wat beter?* vroeg Gartside zacht. Het meisje kwam, den vinger op de lippen houdende, te voorschijn. Voor het oogenblik heelt bij het leven behouden, maar niet voor langen lijd, vrees ik,* fluisterde zij. »Hij is tot bewustzijn teruggekeerd, en ik heb hem toen wat te eten gegeven.* Heeft hij niets over zich zelf ge zegd De Ster zag hem scherp aan. »Na hetgeen ik van morgen gehoord heb, kan ik u, niet vertrouwen, mijnheer Gartsideen ik heb ook hem den raad gegeven, geen vertrouwen in u testel len. Als gij soms even wilt oppassen kan ik intusschen voor het avondmaal zorgen.* Gemelijk voldeed de Eagelschman in dit verzoek; en terwijl het meisje ch naar de tol keukeu ingerichte af- deeling begaf, waar zij reepen gerookte zalm en gedroogd hertenvleesch gereed maakte, begaf Gartside zich naar dl ziekenkamer. De patiënt sliep gerust er kwam zelfs eenige kleur op zijn .ve weerd gelaat. In een onverschillige houding leunde Gartside tegen een der wanden van de hut, den blik gevestigd op den man, die des morgens bijna zijn slachtoffer was geworden. Eensklaps trad hij op den zieke i tiet zijn handen over diens kleeren glijden. Zijn tastende vingers voelden de omtrekken van een revolver, toen een mes daarna eenige losse patro nen. Dit alles liet bij op zijo plaats. Doch aan het daaropvolgend voorwerp, dat een der zijzakken van dc fluweelen jas vulde, werd meer aandacht gewijd, Haastig, maar toch behoedzaam, haalde Gartside het te voorscijn, zonder den slapenden man te wekken, en maakte de riem los, die om het pak gewonden was. De inhoud bleek uit stotgoud te bestaan ter waarde van ongeveer 500 •Dat dacht ik wel, toen wij hem droegen; hij was te zwaar; hij moest goud bij zich hebben. Ik ben echter nog niet zoo diep gezonken om J man te berooven ten minste du niet!* mompelde Gartside, terwijl den riem weer vastbond en het pakje even behoedzaam weer in den zak stopte. Hij had zijn doel echter nog niet bereikthet gezicht van het goud spoor de hem aan om te blijven snuffelen gingen de vlugge viugers aan den arbeid. Nu betastten zij den borst zak van het jachthemd, en bijna on- middelijk hadden zij een langwerpig vierkant stuk leer gevonden dat oogen- schijnlijk tot omhulsel diende van een portefeuille. De vingers begonnen nu zenuwachtig te btven, doch toen hij het pakje bad geopend, teekende zijn gelaat de grootste teleurstelling. •BaMaar een fotografiemompel de hij, wal mijn moeite is voor niet' geweest,* Hij was juist van plan het portre eer weg te bergen, toen het zwakke licht der olielamp er even op flikkerde een snelle beweging boog hij •Ik laat mij hangen, als dit Diet al te gek is,« mompelde hij, vol verba zing nogmaals het poitret bekijkende. •Verdraaid mag 't zijn als dat niet Dick Osborne is die mij in Sand- ford Lasher hst leven heeft gered I Hoe ter wereld komt dc fotografie van dien ouden, leuken kerel in het bezit van een Araerikaansch mijnwerker 1 Hoe Maar de kerel ziet er eigenlijk ook in het geheel niet als een Yankee uitDie fluweelen jas is bepaald En- gelsch. Jammer, dat ik Item niet kan vragen, wat hij van Dick weet, zonder ook mijzelf bloot te geven.* Doch »Dick« werd spoedig uit zijn gedachten verdreven door een nog be langrijker ontdekking. Gartside was be zig het portret weer op ziju plaats te stoppen, toen het hem te binnen schoot, dat hij eens moest zien, waar het ge maakt was. Hij keek naar de rugzijde hij daar zag greep hem nog veel meer aan dan bet zien van het portret zelf. Slechts met de grootste inspanning wist hij een juichkreet te onderdrukken toen ziju oog viel op een aantal lijnen, en hier en daar een cijfer en een woord achter op het portret. •Ik wist het wel,« ontsnapte het aan zijn lippen, nadat hij de lijnen nauw keurig had onderzocht. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1923 | | pagina 1