Permanent- Haarden
R. K. SPAARBANK
Bezoekt ons MEBUEL-MAGAZliN Langestraat 104
Firma Van Nieuwkerk Elzenaar
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
ABONNHMBNTEN kunnen elke week in gaan, doch oplegging vin
ibonnement moet geichleden voor den «inving vin een -leuw kwartaal.
Prija per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10.
Alxonderllkr nummers 10 et.
Vrijdag 19 Oct. 1923 - No. 58
Zeven en Dertigste Jaargang
KANTOOR: LANOEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAOMIDDAO
A*>V^RiüEti.T,®N 25 Cent ptr 'eKel' brieven voor handel en
nijverheid bij geregeld adverleeren. - AdvertentIJn moeten Dinsdag
en Vrqdag vóór 8 uur worden bexorgd, Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
Denk u steeds in de plaats van
n wen evenmensch en hem in uw
plaats, dan zult ge nooit onbillijk
zijn.
Binnenland
Trantporten van het Ned. R. K.
Huleveitingcomlté.
26 October vertrek naar Duitschland
(Rijn en Roergebied).
6 November aankomst v. Ureslau
Berlijn.
12 November vertrek naar Breslau
Berlijn.
16 November vertrek naar Duitschland
(Rijn- en Roergebied).
1 December aankomst van Weenen
en Müochen.
10 December vertrek naar Weenen en
Miiachen.
11 December aankomst van Boedapest.
13 December vertrek naar Boedapest.
Terugkeerende kinderen moeten uiter
lijk 8 dagen voor vertrek van het trans
port worden opgegeven.
Met deze transporten br .aat gelegen
heid liefdesgaven mede te geven, mils
dese 5 dagen vóór vertrek van het trans
port in het Centraal Magazijn, Zuid-
Willemsvaart 257, 's-Bosch, aanwezig
zijn.
Over de Vlootwet
Men is mililairistisch, of men is
lijk op weg het te worden, wan
men uitsluitend het defensiebelang zietl
of wanneer men dit belarrg geheel
en al op den voorgrond -stelt.
De Veiligheid der natie binnen de
internationale verhoudingen beteekent
veel, maar zeker niet alles. Het klinkt
schoonalles te offeren voor de natio
nale eer en zelfstandigheid, maar het
is de vraag, of het verstandig zou wezeo
en zedelijk en moreel te verantwoorden.
Trouwens, wanneer een volk boven de
mate van zijn vermogen, ten koste van
zijn volkskracht, ging offeren ten be
hoeve van zijn weermacht, dan zou het
met zijn weerkracht zelf evenzeer mis
loopen. Want die weerkracht wordt
waarachtig nog wel door andere fac
toren bepaald dan door kanonnen,
kruisers, duikbooten, en zoo meer.
Ook hierover is meu liet over het alge
meen eeas, aldus de Maandagcourant.
Prov. Staten van Utrecht.
De Provinciale Staten van Utrecht
kwamen in buitengewone zitting bijeen.
Na de installatie van het lid B. Ko
ning (s.d.a.p.), werd een geheime zitting
gehouden.
Nadat de openbare vergadering weer
was heropend, werd gekozen tot grif
fier der Staten jlir. dr .C. G. C. Quarles
van Ufford, hoofdcommies ter prov.
griffie van Overijssel met 34 stemmen,
terwijl 3 stemmen werden uitgebracht
op dr. de Lange, referendaris ter ge
meente-secretarie van Utrecht.
De jaarwedde werd bepaald op f7000
De kostprijs.
Men heeft becijferd, wat in 1920 de
opleiding van een onderwijzer of onder
wijzeres gemiddeld aan het rijk gekost
heeft. Per geslaagde waren de kosten
aan de Rijkskweekscholen f8156, ge-,
mecntel. kweeksch. f3859, protestant-
sche kweeksch. 4641, R.-katholieke
kweeksch. f5382, andere kwccksch.
f3441, rijksnormaallessen f2411, ge
meentel. normaall. f764, bijzondere
normaal!, f690. De totale kosten voor
het rijk beliepen f6.801.673.82 voor de
opleiding van 1878 onderwijzers. Ge
middeld dus f3622.
Amersfoort
Vrsdes-novsns.
24 Oct. de dag waarop de Interna
tionale Novene voor het verkrijgen van
den wereldvrede zal beginnen nadert I
Wie zou er willen achterblijven en zich
niet aansluiten bij de scharen die op
1 November zullen opgaan tot de Tafel
des Hecren.
Niemand zal achterblijven.
De Nederlandschc Katholieke Vrou-
en en met haar dc Mannen, Jonge1
rouwen en Jongelingen hebben begre
pen dat de wereldvrede alleen te ver- i
krijgen is bij Hem, aan WienaUe macht j
gegeven is in den Hemel en op aarde.
Geef Vrede Heer? W.
Geslaagd voor het Examen adjunct
ninics der hypotheken en van het
Kadaster de heer M. J. Meijer, werkzaam
hypotheek-kantore, alhier.
Hedenavond om 7 uur vangt de!
:us van den heer Poclhekke over;
de Vlaamsche beweging aan. 't Is dan j
de eerste lesavond.
Er bestaat nog gelegenheid voor in
schrijving van deelnemers en deelneem-
tcgen betaling van één gulden
den geheelen cursus, die op de
aangegeven avonden in het Alg. Mili
tair Tehuis aan de Korte Gracht wordt
gegeven.
Wij wekkeu belangstellenden op deze
eenige gelegenheid te benutten. In het
Alg. Mil. Tehuis worden geregeld in
schrijvingen aangenomen, ook nog na
Wij herinneren onze muziekliefheb
bers nogmaals aan het Concert van
de groote violist Carl Elesch, op Maan
dag 22 Oct. a.s. in Amicitia. Het pro
gramma bevat werken van H&ndel,
Lalo, Sarasate, Pugnani, Krcisler.
1-ossc kaarten zijn verkrijgbaar ad.
f 2.50 pl.r. terwijl er tevens nog eenige
diploma's voor dc gcheele serie ver
krijgbaar zijn ad. f6.pl. rechten.
Het eerste der Abonnements-Con-
liet Concertbureau Hnns
Augustin op Zaterdag 27 October in
Amicitia brengt ons twee beroemde
kunstenaarsdc prachtige zangeres Uona
Durigo en- den grootcn pianist Joset
Pembauer. Op de volgende dezer
Abonnements-Concerten zullen optreden
het hier te lande zoo beminde Buda-
pester Strijkkwartet. Amerika's grootste
violist Albert Spalding met den fijnen
Franschen pianist Andre Benoist en
liet schitterende Wendling-Quartett.be-
roemd door zijn interpretatie der klas
sieke meesters (Beethoven-avond),
Men schrijft ons
De Amcrsfoortschc Besturenbond,
Christelijke Besturenbond en het Bestuur
de R. K. Werkliedcnvereeniging
St. Jozef, hebben in een gecombineerde
vergadering het vraagstuk der Gemeen
telijke Werkverschaffing besproken. Op
heden zijn nog slechts 35 mcnschcn
aan dc werkverschaffing werkzaam. Uit
de besprekingen bleek verder dat door
het College van B. en W. gezegd wordt
dat er geen werk meer te vinden is. De
Besturen waren echter van meening, in
dien het B. en W. ernst is, om voor
deze menschen wa't te doen, productief
werk genoeg in onze gemeente kan
worden verricht. Als slot werd dan ook
besloten gezamenlijk een adres inet
toelichting te zenden aan den Raad
dezer gemeente.
De R. K. Vrouwenbond hield een
vergadering waarin de secretares
verslag uitbracht over de werkzaam
heden van eeD vol jaar. Het bleek
dat het bestuur niet stil zat, maar met
kracht en goeden wil voort werkt.
Het nieuwe winter program 1923-'24
werd ingeleid door de Presidente.
3 cursussen zullen worden gegeven
cursus Practische verbandleer, 2e
Koken en bereiden van eenvoudige
smakelijke gerechten. 3e Knippen,
Voorts een leziog over Apologie en
0 lezing met demonstratie over
Voedingsleer Hoe men zich
goed en goedkoop kan voeden.
Dan een lezing met licht
beelden door den WelEerw. Pater
Wortel uit het Missiehuis te Steijl, waar
van in het voorjaar aan den Utr.weg
te Soestcrberg een juvenaat zal ge
opend worden. Tot slot waarschijnlijk
>g een bekend spreekster.
De Hoogeerw. Adviseur besprak de
Internationale Vredes-Actie, die uit
gegaan van de Ned. R. K. Vrouwen
bond, nu over de gehecle wereld
word gehouden n.ni.l, de Novene
(die 24 Oct. begint) en de Generale
H. Communie op Allerheiligen voor
den Vrede. Deze Novene te houden
idere aansporen hier aan mede te
doen is de wensch van Z. H. den
Paus en van het Episcopaat.
Het programma lokte nog eenige
vragen uit die tot tevredenheid der
vergadering werden beantwoord
waarna de voorzitster de vergade
ring met 't gebruikelijke gebed sloot.
Na de vergadering was tr gelegen
heid zich op te geven voor de cursus
sen waarvan velen gebruik maakten.
Nog is er gelegenheid zich op te ge
ven bij de bestuursleden Mevr. Jordi,
Utr.weg; Mevr. Anient, Korte Bsrgstr.
Mrj. C. Welters, Krankeledenslraat.
De Collecte voor het Vredeswerk
1 hel Ned. Roode Kruis, zal Zaterdag
middag 27 October a.s., alhier worden
gehouden.
Besloten werd daartoe in een gecom
bincerde vergadering van Afdelings
bestuur en TraosportcollooDC, waarin
ook aanwezig waren afgevaardigden vo_
Besturenbond, het Amersfoortsch Man-1
neckoordeZangvereeniglng Mendelsohn
enz. De voorzitter ds. J. Visser deed
enkele mededeeliogen omtrent de be
steding van de het vorig jaar gehouden
collecte ten bate van het Vredeswerk
der vcreeniging. Uit de gecollecteerde
gcl.leri toch werd belangrijke s'euu
verieend aan de vereeriging «Het
Groene Kruis*, «het Witte Kruis*, »het
Wil-Gele Kruis*, en aan meerdere ver
enigingen op maatschappelijk gebied
werkzaam, die als gevolg van de alge-
meene bezuiniging, regeerings- of an
deren steun moesten ontberen. Mede-
rking werd verleend aan de oprich
ting van het eerste parkherstellingsoord
in ons land, eene inrichting in de open
lucht, waar nog niet geheel herstelden
de Ziekenhuizen ontslagen, naver-
zorging kunnen genieten.
Financieel konden worden gesteund
de afdeelingen die op maatschappelijk
gebied werkzaam zijn of maatschappe
lijk werk op zich genomen hebben.
Door de opbrengst der collecte kon
mede voor groote provinciesteden, di,
door het centrum waarin zij liggene
daarvoor in de eerste plaats in aan
merking kwamen, het xiekenhuisvraag-
stuk in studie worden genomen.
In samenwerking met het Groene
Kruis kwam bet op een booger plan
brengen van de opleiding van verpleeg
sters in behandeling, enz.
Na deze uiteenzetting van den voor-
Ite-, werd hulp toegezegd bij het hou.
den der collecte van vcrsch illende kant
Donderdagmorgen even 9 uur ge
raakte paard en wagen van den heer
B. uit Soest, te water op 't Kleine Spui,
zelf kon hij er nog afspringen. Van de
negen zich in de wagen bevindende
varkens, konden er acht worden gered,
een echter welke een klap van de wagen
kreejf, werd dood opgehaald en naar
't Keuringsbureau vervoerd, 't Paard
zwom lustig tot bet tegen de wal opl
kon. Ongeveer elf uur had men de
wagen er na veel moeite uit. De wagen
had nog al eenige averij opgeloopen.
was nog al eenig publiek op de been.
De plaatselijke commissie van toe
zicht op het Lager Onderwijs zal in 'n
op Donderdag 25 Oct. a.s. tc houden
openbare vergadering ten raadhuize,
onder meer aan de orde stellen Fransch
of geen Fransch op de Lagere School.
Maandag houdt de heer Corn. Immig
Rotterdam een voordracht met licht
beelden over Albrecht Durer en zijn
kunst, in „De Valk". Introductiekaarten
verstrekt de beer Melchior, Breedestraat.
\.s. Zondag worden na de H.H.
Missen in alle parochiën Novene-gebed
jes uitgegeven, ter verkrijging van de
wereldvrede. Deze novene begint 241
en eindigt 1 Nov. met een Gene
rale H. Communie.
Zondag a.s. speelt Limvio II legen
het Bussumschc R. K. B. V. II.
Waar geen der beide elftallen wed
strijden hebben gespeeld in dit seizoen,
wagen we ons niet aan een voorspelling.
Aanvang der wedstrijd 2 uur, terrein
aan de Barchman Wuytierslaan.
STOKEN uiterst voordeel ig en zijn BILLIJK in aanschaffing.
Bjj de daling der inkomsten en de duurte
der brandstoften is men verplicht op horen-
staande eigenschappen goed te letten
ALLEEN vertegenwoordiging
L. POSTHOUWER
AMERSFOORT
onder controle Centrale Accountantsdienst
van den Nederlandschen Boerenbond.
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden
I gehouden R. K. JONGENSSCHOOL BREEDESTRAAT.
1 ZONDAGS van 12 tot 1 uur
WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur.
Dadelijk ingaande Rente 3",0 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
ELECTRISCHE MEUBELFABRIEK
Winkel Langestraat 104 Telefoon 286
IFabriek Aldegondestraat iOö-lOS'-lO? Telef. 543
STOFFEERDERIJ - VERHUIZINGEN -
(Toegang vrij Toegang vrij
Woensdag kwam de Prop.-club
Leo XIII in vergadering bijeen ter be
spreking o.m. van de wijk verdeeling cn
Kalenderverkoop.
Eveneens werd op deze vergadering
mededeeling gedaan dat de Weleerw. j
heeren Beltman cn rector de Groot
bereid zijn gevonden de Apologetische
en Sociale cursussen te leiden. Woens
dag 24 October zal de avondenreeks
geopend worden. Spreker en onderwerp
worden nog nader bekend gemaakt.
Woensdagmiddag opende de fa.
Ittmarn Co. een slagerij in de Kran
keledenslraat een inrichting die gezien
mag worden. 'tZiet er friscb cnnetj.s
uit, wat wel een eerste vereischte is.
't Doel van deze firma is naast prima
kwaliteit de goedkoopst mogelijke prij
zen te bedingen, hetwelk vooral in
dezen tijd wel in den smaak zal vallen.
Mededeeling
Wit de Zon li voor de bloemen, U
Wischoline Zeeppoeder vooruwwuch
Wij geven gratis bij elke 3 pakjes Wascholinc
een prachtig Theelepeltje, dat een waarde
heeft van twee pakjes
W acholi nef abriek - Amjrfodrt
QOTTESDIENST UNO VERS AMMLUNQ
FUR DEUTSCH-SPRBCHENDE
KATHOLIKEN.
Am Mltwocb den 24 Oct. urn 8 Uhr
abends 1st to der h. Franclskos Xiveriu»
Klrche Zand, fdr deutsch-sprecbende Ka-
tliollken Andnchl mit deatscben üeslogcn
und Gebeten. Nacb der Andacht Istallcfo
fOr deutsch-sprecbende katbolische Mld-
clien Versammlung lm „Qebouw Slot
Aechten" Zand 17. Adresse der mlt der
Sorge betrauten Qeistllchen.
23 Blieven vin Filer B. van (iiiinlii
Missionaris van het H- Hart-
Dat geeft een stemming aan 't geheel
alsof er iets heel bijzonders te gebeuren
staat, zooals men dat ock kan hebben
bij een sterke zonsverduistering.
Op zee kan de zonsondergang zoo
prachtig mooi zijn, omdat er niets is,
"-at onvatbaar is voor kleurenwisseling
en lichteffect, 't Kalme water van dc
zee weerspiegelt trouw de kleurenscha
keering van den hemelde wolken, die
door een wonderlijk spel van licht
kleur van goudglanzend tot hel rood
zijn overgegaan cn als groote vlammen
langs den hemel schijnen te slaan,
worden door 't water weeikaatst op een
groen cn paarsch veld, zoodat men
oppervlakkig kijkend voor een groot
bloenienbed meent te staan. Naarmate
dc zon dieper onder den horizon zinkt,
wordt hij verder verlicht en komen uit'
den grijzen i.evcl waarin hij gehuld wn
steeds nieuwe woikbeelden te voorschiji
op een rooden achtergrond. Eindelijk
verdwijnen de kleuren en schijnt 't licht
zich samen te pakken tot groote licht
grijze bundels, die eenige oogenblikken
van écn punt uitgaande in verschillende
richtingen langs den hemel schieten,
totdat de toenemende duisternis ook
dit lichtspel in kracht doet verzwakken
i tenslotte totaal doet verdwijnen.
De Engelschen die gewoonlijk uitge
maakt worden voor flegmatieke karak
ters, schijnen tcch lang niet ongevoelig
voor zulk natuurschoon, want alles stond
vol bewonderiug naar dezen heerlijken
zonsondergang te stareD, en in 't boekje
»Jervls-Bay news* aan boord samen
gesteld, te Colombo gedrukt en eenige
dagen later uitgegeven, staat bij 't me k
waardige van de reis ook aangegeven,
wanneer wij een «beautifol sunset* ge
had hebben.
Ziezoo, en nu vertel ik niet meer
wal er dag voor dag gebeurd is, en wel
eerstens omdat de reis ran Colombo'
naar Fremantlc, tien dagen vareD,
der merkwaaidige gebeurtenissen
liepwc zagen Cocos-lsland en twee
schepen, dat was alles behalve lucht
en wateren ten tweede omdat
morgen, Maandag 12 MaBrt, te Sydney
aankomen, en dan moet ik absoluut
mijn brief afhebben. Veel tijd om te
schrijven is er niet: alleen 's middags;
's morgens is 't mediteeren, brevieren,
geestelijke lezing, wat recreatie en der
gelijke en 's avonds heeft men geen
licht of geen plaats om te pennen.
Laat ik het er meteen bijvoegen. N;
Sydney zult U voorloopig wel niet vei
van mij hoort n, veronderstel ik,
dan valt er veel te regelen, alles is nog
ongeregeld, moet er waarschijnlijk «uit-
gekoortst of uitgemalariaaru worden:
dat hoort er tenminste zoo bij als men
pas in de Missie komt, en misschien
heb ik op de «Mataram* geen gelegen
heid om te schrijven.
Dus gauw 't laatste nieuws, Zondag
27 Febr. We passeeren 't eiland Keeling
of Cocos, waar onder den Oorlog de
beroemde en beruchte Duitsche torpedo
»Emden* vernietigd is. De pijp van 't
schip, zegt men, steekt nog boven 't
water uit. Ik kijk m'n oogen uit de
kassen maar zie niets. De Engelschen
weten er veel van. «Emder Trilden,
Emden*, hoort men van alle kanten.
Dat booije moet hen wel erg dwars
gezeten hebben, 't Eiland Cocos is een
kokosbosch, cn heeft daaraan wellicht
zijn naam te danken. Vandaag ock de
eerste tropische regens, 's Jongens wat
plast dat.
Vrijdag 2 Maart, 's Avonds tegen
uur naderen we de Australiaansche kust.
Duinen, of witte rotsgrond. Hier is de!
kust niet zoo bijzonder mooi. 't Uitzicht
op Fremantlc is echter heel aardig. We
krijgen opdracht om een bewijs te halen
van den d-kter dat wij vrij zijn van
smetlelijke ziekte. Den laatsten tijd
er veel zieken aan boord; vecl(
jongens die een zonnesteek opgeloopen
hebben, malaria, dissenterie. Wij krijgen
echter na veel drummen, veel transpi
reren en lang wachten een kaartje, dat
•ij den volgenden morgen met dezelfde
loeite waarmede wij het bemachtigd
hebben, weer zullen moeten afgeven
den visiteerenden stadsdokter. De
n «Klaarwater* klinkt den Engel
schen ook al gek in de ooren. Veel
gelach. En dat van zoo'n steen oude
naam, sinds eeuwen door roemrijke ge
slachten gedragenNadat wij ons kaartje
hebben, nieuw gedrum en geduw om
stempel op de pas te be
machtigen. Je staat daar wel uren lang
machteloos tusschcn die dringende en
wringende luidjes zooder veel op te
schieten. Na lang wachten komen we
de Social-hall waar we binnen vijf I
en weer uitgegooid worden. Er
oorloopig niets te doen. Misschien
eerst een verstopping in de gaDg
gekomen, zijn anderen toegeloopen
de meening dat 't nu tijd was om
passen te laten keuren, en is zoo heel
de familie langzamerhand met de pas
in de hand de Social-hali binnen ge
drumd alsof ze aan 't oefenen waren,
voor waaneer «het nieenes zou worden.*
Dus weer terug en gewacht tot later.
Na eenigen tijd nieuw gedrum. Bij
aankomst worden wij terug gewezen
eerst de Engelschen en Ausiralianeo
dan de vreemdelingen. »0 land van
mest en mist 1* Tenslotte blijven alleen
wij over, plus twee Grieksche familie's.
nu kwam Griek en Barbaar aan
de beurt. De Griek was ons voor, al
hoewel wij langer gewacht hadden. Dat
'm echter tegen. Hij mocht terug
gaan en met heel zijn tamilie wachten
wij klaar waren. De beambte wenkte
geheim politie, die al dien lijd een
oogje in 't zeil had gehouden zonder
dat wij 't wisten, en met «gewapende I
macht in den rug* kregen wij gelegen
heid om onze passen te laten sisiteeren.
De Griek keek jaloersch naar onze
ie pas-boekjes, en vroeg aau den
stiekemen agent WBt we waren Dutch
men M'n Hollandsch hart sloeg hooger.
De Barbaar vèor den Griek. Hoog Hol
land I Js staal nog niet 't laatste in
de rij I
Het bestuur varr de Amersfoortscbe
R. K. Spaarbank is voornemens Don
derdag 25 Oct. a.s. des nam. half-drie
nieuwe R. E. Spaarbank-gebouw
de Breedestraat, boek Laogegracht
openen in tegenwoordigheid van
gtn nodigde belangstellenden.
Uit den Omtrek
HOEVELAKEN
Aan den Nijkerkschen weg is het lijk
gevonden van een bekend zwerver
bijgenaamd «Friescb Jantje*. Het lijk
vertoonde een diepe wonde man het
achterhoofd.
Daar «Friesch Jantje* in verschillende
herbergen alhier zich heeft opgehouden,
bestaat het vermoeden, dat hij, onder
den invloed van sterken draak verkee-
rende, door een motor is aangereden.
NIJKERK
Op den Puttenschen straatweg in de
nabijheid van Oldenaller is in
slootje gevonden het Igk van een vr>
van circa middelbaren leeftijd. Zij
in 't bezit vae een spoorwegkaartje
NijkeikAmsterdam. Een fieis stond in
dc nabijheid tegen een boom. Op haar
werd eenig geld gevonden.