N.V. Middenstands-Credietbank
Credieten - Incasso's - Deposito's
Bel dan op No 42
Amersfoort.
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Dinsdag 23 Oct. 1923 No. 59
Zeven en Dertigste Jaargang
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gun. doch opzegging vin
ibonnement moei geschieden voor den unvang vin een nieuw kwartaal.
PrQi per drie maanden 11.00. Bullen de gemeente Amersfoort f 1.10.
Alxonderl|ke nummers 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAOMIDDAO
ADVBRTBNTlfiN 25 cent per regel. Blli|ke tarieven voor! handel ea
nijverheid bQ geregeld adverteeren. AdvertentlCn moeten Dinsdag
en Vrgdag vóór S uur worden bezorgd. Een bepaalde pluis kan
niet worden gegarandeerd.
Alle menschm zoeken parelsEerst
als kinderen in het zand, dan
tijdens de jeugddagen in de lucht,
dan,in den mannelijken leeftijd dp
en ten slotte onder de aarde"
geschikt is, om in haar hartje het pas
gevonden geloof ongerept te doen be
en, is het dan niet een dure plicht
kind tc helpen l
2e. Andere kinderen voor wie het
catechumenaat openstaat, zijn die,
welke, ofschoon nog niet katholiek, het
Kerktliilu Gezindte der
bevolking.
Door het Centraal Bureau voor de
Statistiek werd onlangs uitgegeven een
statistiek betreffende de kerkelijke ge
zindte der bevolking, resultaat der
laatst gehouden volkstelling. Aan deze
opgaven ontlecnen wij de volgende
cijfers
in 1849: 38.15 Kath-
in 1889: 35.39
in 1920: 35.61
Het percentage der K.Kath. w.i
de bevolking der gemeenten
Amersfoort 34.70
Amsterdam
Barneveld
Blaricum
Bunschoten
Ede
Kemncs
's Gravcnhage 28.43
Harderwijk 6.85
Hilversum
Hoevelaken
Hoogland
Leusden
22.63
19.02
5.99
53.29
0.44
2.65
54.82
Pul
Khenen
Rijzenburg
29.44
6.39
74.63
62.51
32.93
7.07
3.39
0.93
1.07
52.29
Scherpenzeel 0.18
Soest 43.98
Utrecht 35.18
Veenendaal 1.61
Woudenberg 0.81
Zeist 16.44
In eenige gemeenten hierboven ge
noemd, verdient het aanbeveling
na te gaan, hoe de verhouding i:
betrekking tot de bezetting der ambte
lijke posten. In de meeste gevallen zal
blijken, dat dit percentage grooten
achterstand aanwijst.
Urouwtn van nazarttb.
In een der laatst verschenen actucele
geschriften van 't Geert Groote Genoot
schap propageert Pater van Rijckevorr"'
S. J. een der mooie stichtingen v
zijnen medebroeder Prof. dr, van Ginne-
kenhet vak-ca techunienaat der
van Nazareth.
Men kan aan een kind, dat
begin van zijn leven staat, geen grooter
weldaad meegeven dan het te leeren
arbeiden in den geest van Cltristus.
Dan zal zijn leven, hoe verborgen het
ook moge blijven, groote waarde krijgen
in Gods oogen en gelukkig en vrucht
baar zijn.
Vandaar was het zeer logisch ge
dacht, en was het sociologisch volkomen
juist gezien, van Pater Van Ginneken,
toen hij, na middelen gevonden tc heb
ben om het heiden-kind de weldaad
van het geloof mee te declen, ook een
middel zocht om liet te leeren arbeiden
in den geest van den Christus
Nazareth.
Teruggaande naar het begin
Kerk en zich bedienend van de ni<
vondsten der zielkundige wetenschap,
had hij het zoo gezegende kinder-
catechumenaat in het leven geroepen.
In dezelfde lijn voortwerkend, richtte
hij ook het vak-calcchumenaat op, waar
de arbeid volgens christelijke beginselen
en naar het voorbeeld van Christus
worden geleerd.
In de algeheele structuur
werk tot bekeering van het heidense
kind waren de vak-catechumenaten
onmisbaar. Deze overtuiging bracht
hem er toe om voor jonge meisjes,
vak-catechumenaat der Vrouwen
Nazareth te stichten.
De Vrouwen van Nazareth hebben
als haar speciaal doelin vak-catechu-
menaten kinderen op te leiden tot'
of ander vak of beroep.
Twee groepen van kinderen komi
voor deze opleiding in aanmerking
lc. Vooreerst de kinderen, die reeds
tot het ware geloof overgingen. Vooral,
natuurlijk, als ze van het Kinder-
catechumenaat komen.
Wanneer een meisje van 13 of
jaar katholiek is geworden
geving, waarin het leeft, niet of weinig
ze reeds „werken" moeten, de ge
legenheid missen, om een voldoend
begrip te krijgen van den katholieken
godsdienst.
De Vrouwen van Nazareth zeiven
leeke-aposte/en, levend volgens een
en regel, onder gehoorzaamheid,
hebben een oefenhuis, waar zij ge
durende een tweejarig noviciaat in
strenge christelijke ascese worden ge
staald voor haar moeilijk leven, Ze
dragen een stemmig, effen, donker
blauw kleed, met grijzen hoofdsluier
een zilveren kruisje op de borst,
bekwamen zich tot het geven van
onderricht in godsdienstleer en in allerlei
clijke bezigheden en handwerken.
Wellicht zal zich eenmaal uit hel
midden dezer leekc-apostelen, een groep
afzonderen, om, als een vruchtbare
kern, door een leven uitsluitend gewijd
gebed en boete, over den arbeid
anderen Gods bijzonderen zegen af
smeeken. Vooral zal dit noodig
ten, wanneer deze leekc-apostelen
omen zullen zijn tot de ven
king van hare toekomstplannen
de oprichting van vak-catechume
naten, niet alleen in het vaderland,
i de vreemde missiën,
en verblijdend teeken, dat
jonge, edelmoedige vrouwen ge
vonden worden, wier apostolisch hart
hen drijft buiten dc grenzen van het
igen land en zich de wereldverovering
lor Christus ten doel stelt.
De Katholieke Kerk gaat groot op
haar religieuzen, maar naast deze is er
overvloed van werk voorden ijver
leeke-apostelen. Bovendien zijn et
nog bezigheden en werkzaamheden,
welke beter aan leeken worden
trouwd dan aan religieuzen.
Ook in de vreemde missiën zal het
vak-catechumenaat welkom zijn, vooral,
indien wat het plan is, aan het
onderricht is vrouwelijke handwerken
ook andere arbeid verbonden wordt,
als wijkverpleging en ziekenverzorging,
of liever alles waarvoor vrouwelijke
talenten worden gevraagd en vro
lijke opoffering wordt verlangd,
Het leeke-apostolaat der vak-
chumenatcn vordert» voortdurend groote
ipofferlng. Maar hoe kan men die beter
opwekken en bewaren dan door de
grenzen der edelmoedigheid zoo wijd
mogelijk uit te zetten Hoe meer brand
stof des te hooger vlamt het
De Vrouwen van Nazareth willen haar
offer brengen, maar dan ook volkomen,
De vreemde missiën zijp. haar ideaal.
Aller vurigst verlangen is, dat althans
eenigen hunner zich weldra
leeke-apostolaat in verre landen mogen
De leerlingen der vak-catechumenai
_n intern of extern. Cok bestaat
mogelijkheid, dat de Vrouwen
Nazareth elders, buiten haar vak-cate-
chumenaatsgebouw, onderricht gaan
geven, b.v. een cursus in dactylografie,
het doel natuurlijk, om aan i
groepje meisjes, in de avonduren
elkaar gebracht, met hetgeen voor k
toorarbeid is, tevens wat geestelijk r
geld mee te geven op den weg door
het leven. De meest blijvende resul-
i zullen echter verkregen worden
de interne leerlingen. Wanneer een
jong meisje eenige jaren lang onder
voortdurend toezicht der catechisten en
ecnvoudigen, vertrouwelijken omgang
met haar gearbeid heeft, dan kan
niet anders, of zulk een kind neem
het einde van dien tijd, van uit
vak-catechumenaat een tiksch stuk
christelijke beschaving mee en een flinkt
dosis christelijke deugd. Als dan
kind, ook weer door de zorgen
het catechumenaat en door bemiddeling
begunstigers en begunstigsters, een
goede plaats krijgt, hetzij in een dienst
of „betrekking", hetzij elders, dan
dank het vak-catechumenaat,
i betere, meer christelijke rnensch
op Gods aarde zijn. En zeg niet, dat
dit succes gering is, en noem dit resul
taat niet poover, want in het groote
raderwerk der menschheid heeft
kleinste rad zijn waarde, evenals in
langen ketting het kleinste schakeltje.
Het noodzakelijke van het leerprogram
omvat, alles wat een jonge
in haar levensonderhoud moe
leeren moet. Allerlei vrouwelijke hand-j
n dus en allerlei vrouwelijke
leden naaien en borduren, koken,
dekken, kamers doen, poetsen,
wasschen, strijken enz.
Niet dat allen alles moeten kennen.
dc eenc meer dit, de ander meer
laar gelang de richting, welke zij
later wcnsclien uit te gaan. Maar wél
er naar gestreefd aan allen iets
dan wat voor het verdere leven
strikt noodzakelijk is bij te brengen.
Vooral aan de leerlingen, die men
eenige jaren bij zich kan houden, hoopt
:n veelzijdige vorming te kunnen
opdat zij niet onvoorbereid staan
dc wisselingen der grillige, zich
lerlei bochten kronkelende ma
ichappij.
Het vak-catechumenaat, nooals het op
oogenblik is, omvat twee huizen.
Tc Amersfoort hebben de Vrouwen
Nazareth een naaischool. Dit woord,
weidschcn klank, beantwoordt voor-
loopig meer aan den opzet der neder
zetting dan aan die nederzetting zelve.
Deze is arm, moet door harden arbeid
eigen levensonderhoud voorzien,
tracht toch tevens ook, ondanks alles,
:en paar leerlingen de weldaden
het vak-catechumenaat me
declen. Iedere hovenier is blij als zijn
vruchtboom het eerste jaar reeds eenige
'ruchlen voorbrengt Zoo is het hier.
Het tweede huis der Vrouwen van
Nazareth staat op het vorstelijke land
goed „Overvoorde" te Rijswijk.
Spotverzen op steden en
dorpen
door A. F. VAN BEURDEN,
i een vorig artikel hebben wij gc-
iprol. :n over den naijver tusschen de
verschillende steden en dorpen
spotnam
die t
i elkander daar-
gaf. Ook de vroolijkheid, de humor
het volk. vond de bouw der dor
den aard van de bewoners, be
iangwekkend genoeg, om er zich mede
vermaken. Men deed dat in spreek
woorden, in bloote gezegden, maar ook
ersjes en rijmpjes. Wij zullen op
dat gebied eens rondgaan door de
schillende landsdeelen.
Posterholt in Limburg, Elmpt
de grens, behooren tot het slag
der langdorpen, die langs den grooten
heerweg ontstaan, een langgerekten
vorm gekregen hebben. Soms zijn dc
gehuchten op elkaar toegekomen door
bijbouwen en ten slotte één geworden.
S'an iemand, die een verlegen of ont
stemd gezicht zet, zegt men dat hij
een gezicht trekt, zoo lang als »Pos-
tert« of Elmpt.
Wanneer een Limburger wil uitdruk
ken, dat iets als plaats slecht aange
wezen is, zegt hijdat ligt zeker
schen Roermond en Allerheiligen.
Wie een dutje gaat doen, gaat
l'enlo naar Tegelen of in Groningen
van Hoogesand naar Zuidbroek. Men
noemt dan altijd een plaats, die
klein uurtje ver ligt.
Wie graag lekker eet, komt van
kerkerk, wie veel geld in den broekzak
of boksentcs heeft, komt van Boks-
Smeer.
Maesejck is een Belgisch stadje, vlak
bij de Nederlandsche grens. De Lim
burgers moeten van de Maeseijckers
weinig hebben, vooral na de dolle
anexatieplannen. Zij schrijven de Maes
eijckers vier eigenschappen of »uiter-
i« toe, en die zijn »lui, lekker, kaal
hoovaardig», wat niet vleiend
maar voor waar opgenomen wordt.
Wie veel drukte maakt, komt
Helmond, wie winderig doet, van
Haag. Het dorp Buggenum, dc Aker
straat bij Hoensbroek, Oudeschild
Texel zijn slechts langs ééne zijde
den weg bebouwd. In die dorpen bakt
en dus de koek maar aan één kant
Kort bij de zuidelijke grens ligt
stille stadje Gangclt. Daar had men
organist die door het steeds maar hooger
spelen den orgel bedierf. Wie nu in
Limburg te snel omhoog wil, wie steeds
hooger biedt bij het kaarten, gaat
summer hooger as urgel van Gangelt»
De hoedanigheden van verschillende
steden en dorpjes, teekent het volk
zeer scherp. Bij Langbroek vond
oudtijds vele ridderhofsteden, als
Sandenburg, Lunenburg, Schoonoord,
Hardenbroek, Hinderstein, Sterkenburg,
enz. Daarom zegt men
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304
Depositorente van 3'/2 - 5%
Daar wonen niets dan edellui
En bedehui,
Ridders
En broodbidders.
Daar staan anders niets dan kasteelen
[en nesten
Sterkenburg is het beste.
De Betuwsche steden en dorpen wor-
dikwijls vergeleken.
Tiel is een stad.
Echteld een gat.
IJzendoorn een waterpoel
Ochten is een koningstoel.
Dat loopt evenwijdig meteenDrent-
schc uitspraak
Koevorden is een fraaie stad,
Dalen maar een moddergat.
Wachtum eenen cndepoel,
Hesselen is een koningsstoel.
Nog uitvoeriger beschrijft volgend
versje de Betuwe
Bommel. Bommel blinkt zoo schoon,
Waardenburg, dat spant de kroon.
Tuil is allerbest
Haaften een kraaiennest.
Hellouw is een endenpoel,
Herwijnen eenen schèttestoel,
Vuren is een errem land,
Dalem ligt aan de waterkant.
Gorkum is een groote stad,
Schelluinen maar een hondsgat.
In Overijssel kon men ook dichtjes
maken over de steden, die in 't zelfde
gareel liepen als de vorige:
Deventer is een koopstad,
Zutphen is een loopstad,
Lochem is ook nog wat,
Maar Borculo is een hondsgat.
De Limburgers durven dat ook
vertelden van Arcen 't volgende:
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Bekendmaking.
Gebruikt Wascholine Zeeppoeder.
geven gratis bij elke 3 pakjes Wascholine
pt i:hlig Theelepeltje, dat een waarde
heelt van twee pakjes.
Wascriolinefabriek - Amersfoort
Arcen is een groote stad,
Met grachten en met wallen
De burgers »zoepen de wien
En laten de stad vervallen.
(Wordt vervolgd.)
n 't gati
Amersfoort
Door de Haagsche Politie
Amersfoort overgebracht en op last
van de Commissaris van Politie alhier
aangehouden een zekere J. H. die
tijd geleden te Amersfoort een wagen
en paard verduisterd had. De recherche
alhier stelde een onderzoek in waaruit
bleek dat hij zich ook op andere plaat-
senaan verduistering had schuldig ge
maakt.
Voor het Gerechtshof te Arnhem
heeft terecht gestaan zekere C. S., typo-
'i zijn
graaf te Amersfoort. Bekl.
woonplaats gevochten hebben
paar andere personen.
Toen dc politic verscheen, had bekl.
in der agenten 'n klap met zijn wandel
stok gegeven, waarna hij dc vlucht had
genomen. De politie evenwel, die bekl.
wel van aanzien, doch niet bij naam
kende, wist hem op te sporen. De
politierechter te Utrecht veroordeelde
hem tot f60 boete. subs. 30 dagen
hechtenis.
Beklaagde bleef ontkennen hij ging
hooger beroep. Het Gerechtshof tc
Amsterdam veranderde de stiaf. bekl
door den politierechter opgelegd,
gevangenisstraf voor den tijd van
dagen.
Wederom bleef S. ontkennen; hij
ging in cassatie. De Hooge Raad ver
wees deze zaak daarop naar het Arn-
liemsche gerechtshof.
Met de meeste beslistheid hield be
klaagde vol, onschuldig te zijn. Er moest,
volgens bekleen persoonsverwarring
hebben plaats gehad. Hij was niet bij
de vechtpartij tegenwoordig geweest,
vocht nimmer en was altijd even kalm.
Een en ander werd nu eveneens door
eenige getuigen bevestigd.
Het Gerechtshof te Arnhem gelastte
nieuw onderzoek over de vraag,
;r van de beweerde persoonsver-
arring sprake kon zijn. Bedoeld onder
zoek bracht weinig nieuws.
Het Hof heeft toen ook de schuld
bekl. aangenomen en hem deswege
14 dagen gevangenisstraf veroor
deeld.
De Roode Kruis-collecten zullen hier
stede worden gehouden op Zater
dag 27 October. Leden van diverse
zangvereenigingen zullen op verschil
lende plaatsen liederen zingen, waarna
dan wordt gecollecteerd.
Aan de tooneelspeelster Mevrouw
Esther de Boer de Rijk, die haar 50-
arig tooneeljubileum viert, werd bij
optreden in »Amicitia« door een
commissie namens belangstellenden in
haar kunst een portefeuille aangeboden
bevattende etsen, teekeningen en schil
derwerk van Amersf. kunstenaars als
van Heukelom, Edith Pijpers, van Wezel
Errens, Edzard Koning, H.j Martin, e.a.
Naar aanleiding van een geconsta
teerd groot gasverlies, wordt van ge
meentewege nagegaan waar een lek in
de buisleidingen gas doet ontsnappen.
Den 15en November a.s. zal het
j jaar geleden zijn, dat de Zusters
der 'Congregatie van O. L. Vrouw van
Amersfoort haar werkzaamheid te Hil-
begonnen in de scholen O. L.
Vrouwe Parochie.
Burgemeester en Wethouders maken
bekend, dat de Utrechtschestraat in ver
band met bestratingswerken vanaf 29
October a.s. tot nadere aankondiging
rij verkeer geheel of gedeeltelijk
afgesloten zal zijn.
Burgemeester en Wethouders maken
bekend dat is aangeplakt de herziene,
lijst, bevattende de namen der inwoners,
voor het verleenen van inkwartiering
onderhoud van krijgsvolk in aan
merking komen, met aanduiding van de
waarin ieder hunner, naar gelang
de beschikbare ruimte zijner in
woning en van de gebouwen en ge
timmerten voor stalling bruikbaar ge
acht wordt daarin te kunnen v
Verslag van de vergadering der
Kamer van Koophandel te Amersfoort.
De waarnemend voorzitter, J. van
Schuppen, opent de vergadering. Af
wezig zijn met kennisgeving de heeren
Mr. v. d. Deure, W. Eggcnkamp en S.
Vollenhoven. De notulen worden ge
lezen en goedgekeurd Hierna wijdt de
voorz. eenige woorden van afscheid aan
den scheidenden voorzitter Mr. Bos er
het lid G. Sloff, terwijl hij namens de
Kamer een mooie ets in lijst als her
innering, aan den heer Bos aanbood.
De secretaris richt een persoonlijk
woord tot den afgetreden voorzitter.
De heeren Bos en Sloff spreken hunne
waardcering en dankbaarheid uit.
De voorz. deelt mee dat in zake den
gecentraliseerden post-girodienst eenige
