BEZOEKT
Entile GEBRUIKTE PIAHO'S
Permanent - Haarden
R. K. Spaarbank - Amersfoort
Firma Van Nieuwkerk Elzenaar
PianohandelLouisKlein
DE EEMBODE
R. K, Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 30 Nov. 1923 - No. 70
Zeven en Dertigste Jaargang
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opiegglng vin
abonnement moet geschieden voor den tsnrang vin een nieuw kwirtul.
Pr|« per drie maanden 11.00. Duiten de gemeente Amersfoort 11.10.
Alionderl|ke nummert 10 ct.
KANTOOR: LANOEORACHT 38, AMERSFOORT, TELEFOON SU
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOMIDDAO
AOVIIRTHNTlSN 39 ctnl per regel. Blllgke tarieven voer h
nijverheid b( geregeld adverleeren. - Advertentifci moeten
en Vrgdag vóór t uur worden beiorgd. Een bepaalde p
Ken bescheiden geleerde is een
gezélschap voor lieden van den
eersten rang.
Amersfoort
Gemeenteraad.
Dinsdag vergaderde de gemeenteraad
bij nfwerigheid van de leden Mr. Stadig
en Noordewier.
Na mededeeling van ingekomen stuk
ken, die ten deele in handen van B.
en W. werden gesteld om prae-adviea
en 'n korte vergadering met gesloten
deuren kwam aan de orde het vooratel
van de heeren Van Veen en anderen
beoogende reorganisatie van het lager
onderwijs in cooverre dat aan de ouders
meer dan nu gelegenheid zal worden
gegeven de school voor hunne kinderen
te kiezen en dat bepaalde scholen soo-
genaamde opleidingsscholen zullen wor
den. Verder werd voorgesteld met be
kwamen spoed een school voor buiten
gewoon lager onderwijs te stichten voor
onderricht aan dc achterlijke kinderen.
Er werd vrij lang en onbeduidend
gediscussieerd over dit laatste punt,
waaromtrent weinig of geen verschil
van gevoelen bestaat, Men zal de school
vestigen in het oude gymnasium. Als
hoofd is benoemd de heer Groeneveld
met een salaris f 100 boven hel bij de
wet bepaalde minimum. Men denkt
ongeveer 18 leerlingen te reen
uit de Amersf. schoolbevolking.
Aangehouden weideu de voorstellen
Van Veen cs. tot reorgauisatie van he'
Lager Onderwijs.
Hiervoor wenschte men ter RechUt
rijde advies van B. en W. Zulks werd
uitgemaakt bij stemming. Waarom zulks
cu weer links tegen rechts moest gsao
is minder duidelijk.
Tegen de practische gevolgen der
uitvoering van deze theoretisch aardig
gestelde plannen rullen i i bij Rechts
en bij Links wel bezwaren zijn.
Na een samenspreking met gesloten
deuren werd het lid Thien aangeweze
als lid der commissie voor reglement!
wijziging van het Burger Weeshuis.
Het gunstig advies op het verzoek
van 't St. Ansfridus-schoolbestuur om
medewerking van gemeentewege voor
de uitbreiding der Jongensschool en
Inrichting van een oefenterreinJ
zonder bemerking goedgekeurd.
Aan het openbare schoolhoofd E.
Kruithof werd eervol ontslag verleend.
De vergoeding aan het bestuur der
R. K. Jongensschool St. Gerardus
Majella werd nader vastgesteld.
Het voorstel van B. en W. betrekke-
ijk vergoeding aan besturen van bij
zondere lagere scholen voor boven
tallige leerkrachten werd aanvaard.
Zoomede dat werd aangenomen de
vaststelling van jaarwedden en pen
sioengrondslagen van onderwijzers bij
het openbaar lager onderwijs.
Een crediet voor de verharding der
speelplaats aan de openbare school no.
15 (Anemoonstraat), werd toegestaan.
Het advies van B. en W. naar aan
leiding van het adres van de afd.
Amersfoort der S.D.A.P., houdende
verzoek aan schoolgaande kinderen van
ouders, die niet in gemeentelijke inkom-
stanbelasting lijn aangeslagen en geen
andere bronnen van inkomsten hebbeir
dan crisissteun, een middagmaal, klom
pen, kousen, onder- en bovenkleedicg
te verstrekken, was blikbaar «prikkel
lectuur» voor de Socialistische leden.
Den heer Muijlwijk was opgedragen
onder regie van Raadsheer Hofland hel
voorstel toe te lichten. Het geschiedde
zóó, dat de kans nu althans iels te
bereiken ernstig werd verzwakt.
Een sterk gtkleuide schets van 'i
harde lot van deo arme werd opge
hangen. En er werd een voorstelling
van zaken gegeven alsof niemand zich
iels van die menschen aantrok, uitge
nomen de S.D.A.P.
Die getft een melo dramatisch ge
tinte redevoering en toespraak, maar
geeu daadwerkelijke positieve hu'p. Lik'
mogen anderen doen. En dat dóen
anderen ook naar best vermogen
dat het chiistenplicht is.
De heer Muilwijk dan, was van
deel dat het nu verstrekte aan kinderen
ontoereikend is. De commissie r
gens hem te slap in haar acti
HIJ beval sterk aan, mede te gaan
met de socialistische voorstellen.
De heer Graaf en de heer Kraan be
duidden Raadsheer Mujlwijk, dat
gevoerde gemeentesorg voor het kind
voeil lot ontwrichting van het gezin.
De voorstellen van de S. D. A. P., wiet
uitvoering heet gebaseerd te zijn op de
toepassing van de leerplichtwet, gaan
veel te ver. Is er nood in de betrokken
gesinnen dan is er te praten over een
verhoogde toelagedaartegen bestaan
geen beswaren, maar de formuleering
van de wentchen der S.D.A.P. is zoo
danig, dat principieel bezwaar tegen
inwilliging bestaat. Ook beziet de leer
plichtwet elk geval individueel.
De heer de Lange uit ook zijn ge
rechte bezwaren tegen de wenschen der
S.D.A.P Hij wees terecht op het prin
cipieel bezwaar tegen overheidszorg li
die mate en in dien vorm. Het geheele
vooratel is ondoordacht en practlsch
ik seer slecht uitvoerbaar.
Weihouder Jorissen verdedigde het
afwijzend advies van B. en W. Hij wees
er op dat de '.heer Muylwijk de zaak
wat donker inzag, en dat er moge
veel geleden worden ook veel hulp
door diverse charitatieve organisatie!
en vereeniglngen wordt verleend. Er
word» dr. Jorissen constateerde het
met voldoening nog steeds veel wél
gedaan, al komt dat dan niet allemaal
aan den dag.
ifgescheiden van dat alles:
n W. is de interpretatie van
de leerplichtwet door de heeren Muyl
wijk c.s, aanbevolen niet te aanvaarden.
Overwogen kan worden de commissie
uit te breiden, haar meer subsidie
verschaffen voor meerdere steunv
leening, maar dat is ook alles.
De heer Muylnijk debiteerde nog
n'ge vriendelijkheden aan rijn vóór-
buurman, die geeu ja en amen beliefde
te srggen op wat dc roode partijganger
beweerde, en bewees voor de zoo-
vcelit: maal dat het trachten nanr een
bereikbaar succes door overleg door
:ijn partij veelal wordt verwaarloosd.
Zeer ten nadeete van hen voor wie de
heeren heeten te strijden.
De heer Polder deed nog een ietwat
onbehouwen uitval tegen de charitas.
Hij wees alle liefdadigheid af.
De menschen moeten sich dus maar
zieo te redden met loos gepraat In deo
Rooden hoek.
Omdat de begrootlngs-behandeling
io aanstaande is, werd goed gevonden
dan nader op terug te komen.
Het voorstel Noordewirr c.s. inzake
gerechtelijke invordering van het ver
schuldigde door het Bestuur der Chris
telijke Nationale Scholen te Amersfoort,
iusake de school aan de Miereveld-
slraat, werd aangehouden.
Burgemeester en Wethouders vroe
gen een crediet van f 850.voor het
inrichten van de Volmolen als wonirg
tor een tweetal gezinnen.
Zulks werd nu toegestaan, Dc heer
Overcem en anderen hadden bezwaar
tegen een dergelijke methode van volks
huisvesting.
Het voorstel van de raadsleden Mr.
L. Stadig, G. J. Noordman en N. van
Ni'cuwenbuizen tot benoeming van een
Commissie van 5 leden uit den Raad,
het tekott aan het magazijn Open
bare Werken en het daaromtrent uit
gebracht rapport nader te onderzoeken
io noodig daaromtrent voorstellen
den Raad te doen, werd aange
houden.
Voor verbetering van den Lagenweg
:rd een crediet verleend, waarbij de
heer Muylwijk diverse aanmerkiogen
maakte, waarmede voor zoover noodig,
rekening gehouden zal worden.
Het voorstel tut wijziging der veror
dening betriffende de elecuiciteüsleve-
rlng werd aangenomen, nadat Weth.
Veis Hcijn had gepoogd de aanneme
lijkhrld ervan aan te toonen tegenover
de door den heer HclUnd geopperde
beswaren.
Het voorstel Noordinan, Stadig, Nicu-
wenhuizen beoogende wijziging van het
huishoudelijk reglement voor den Raad
werd ingetrokken op advies van den
Voorzitter die het in strijd achtte met
de Gemeentewet. Ook om andere rede-
de Voorz, intrekken op prijs
stellen. De verhouding in den Raad
moet niet scherper worden gesteld.
Hoewel zulks natuurlijk ook niet dc
bedoeling was der voorstellers,
heer Hofland er fluks bij om te gaan
fulmineeren over v rdrukk ng der min
derheden, politiek gedoe ens., daarbij
zelfs dreigende met obstructie. Dreige
menten tegen niet bestaande bedoelingen
zijn min of meer ridicule. Dat moest
de heer Hofland begrijp'
het lachen ter rechterzijde door de heeren
Hofland c s. verboden Is, moet hij hel
opvolgen van dat verbod niet al
moeilijk makeD.
Dc heer Van der Heijden informeerde
de vreemde behandeling die men
den gemeente-werkman Peter Jansen
deed ondergaan, Hij stelde dienaan
gaande vragen die door de n Voorsittcr
later zullen worden beantwoord.
De heer Ovcreem bccrltlseerde de
manier waarop de Huurcommissie is
jpgeheven en was ook van oordeel dat
die opheffing velen groot nadeel
berokkenen omdat de woningnood nog
niet is geweken.
De Burgemeester adviseerde den heer
Overeem beroep bij Ged. Staten.
De heer Polder interpelleerde den
wethouder van Openbare Werken op
teer onheusche manier over vermeende
stagnatie met de plannen voor werk
verschaffing. Omdat deze vergadering
een extra samenkomst was, kon de
Wethouder nog piet alles voor Indienen
gereed hebben.
Olstrlctevergaderiag St. Jozef.
Zondag werd deze samenkomst hier
gehouden speciaal voor Amersfoort en
omstreken. Vooraf werd in de O. L.
Vrouwekerk
adviseur een toesprank hield
leiding van de Kvangelieparabel
een heer uitging om arbeiders v<
wijngaard te zoeken. In den breede werd
een beschouwing gegeven vin den
plicht van arbeid voor allen, als mensch,
zondaar, christen.
Om 5 uur kwam men In het St. Jozefs,
gebouw bijeen waar vergaderd werd
onder praesidium van den heer W.
Doorn, voorz. van het district Laren.
Na een kort woord van welkom
klaarde dc pracscs het doel dezer
gadering als een voortzetting va
30-jarig bcstaansfeest. Aangezien de
heer Jos. Veltman onmogelijk aanwezig
kon zijn behandelde dc heer Brouwer
beide op dc agenda vermelde onder
werpen.
Hij schetste den gevoerden strijd,
memoreerde en huldigde de stof"
baanbrekers der R. K. organisatie
het Aartsbisdom en ook elders. I
Scliaepman stond op het standpunt
wat ge voor de arbeiders doet, moet
ge door de arbeiders doen. De drang
der omstandigheden maakte standsor
ganisaties noodig. In den beginne werd
de beweging nog door slechts weinigen
begrepen. De ontwikkeling stond op
'VB peil. Onderwijs werd haast niet
genoten. Men zag in de propagandisten
oproermakers, Naarmate men het doel
der beweging echter beter ging begrij
pen ltwam ook de sympathie. Het ging
in dien tijd nog wel erg primitief, de
door spr, aangehaalde voorbeelden
toonden dit wel duidelijk. Erhcerschte
een groote saamhoorigheid, Men had
elkander noodig. Men begreep dit ten
volle cn beter dan tegenwoordig. Et
:r liefde, genegenheid, offer
vaardigheid. Hulde bracht spr. aan de
veteranen. Niemand zou toch terug
willen naar dc tijden die achter
liggen toen men noch op soaiaal, e
of politiek teirein iets te zeggen had.
Hoe is het mogelijk in zoo'n betrekkelijk
kort tijdperk dc zaken zoo veranderd
te zien, Spr. wees op dc groote wel
willendheid en medewerking van Mgr.
den Aartsbisschop. Dc resultaten van
den onvermoeiden arbeid werden op
gesomd cn de toestanden vergeleken
met die van vroeger. Nu staan wc
mijlpaal in dc geschiedenis. L
ons niet te pedant achten voo
eenvoudige middelen van werken zooals
de ouderen zijn voorgegaan.| Spr. beval
bestudcering van het Jubilcnmbock aan.
Aanmoedigend tot goed-Roomscli-zijn
werd dit een cisch voor de organisatie
geacht.
In dc pauze werd gecolporteerd
de textielarbeiders. De opbrengst be
somde f 12.52'/,.
Vervolgens sprak weer dc heer
Brouwer: »Mct nieuwen moed vooruit».
Dc tijd van hoog conjunctuur
'oorbij. Depressie [en achteruitgang
allerwcge. Alles getuigt van ccn ande-
n tijd als die direct achter ons ligt.
De strijd om het bestaan wordt zwaar
voor eiken rang eo stand.
De maatschappelijke toestand gaat
achteruit en reagetrt op de aibeids
verhoudingen. Alles soekt steun en leunt
tegen de overheid totdat de overheid
zelf armlastig gaat worden. In dit
band wees spr. op de begrooting
dit jaar. De energie van een vo'
neergeslagen. Het onchristelijk kapita
lisme maakt misbruik van de macht.
Het getal armen vermeerdertdat
rijken vermindert. De welvaart vermin
dert. He» gaat weer precies als
met de arbeidersbeweging begon,
xlen het om ons hoen gebeuren,
onse eigen beweging mankeert er
De mentaliteit onser arbeiders is
tl anders dan vroeger. De loon
beraadslagingen is anders. Het ge
moedelijke wordt gemist. Het mee
voelen, het meeleven is weg. Het echte
gevoel van saamhoorigheid ia ar niet
meer. De menschen die ons gaan ver
laten wsren niet gedisciplineerd, hadden
het idealisme w.» de ouderen be
idden. Het waren oorlugimenseheti.
ztjt heengegaan en die bleven lijn
allen nog geen goede leden. Het idea
lisme is bQ allen niet aanwesig. Een
mentch tonder Idealisme is geen levend
legt sich bij den toestand neer.
Meer dan ooit moeten we ons belang
begrijpen en aaneengeschaard staan.
moeten oiet opsieu tegen het geven
den persoon en het brengen van
offers, Doen we dat niet dan komen
niet tot die traditie van een voor
allen met uitschakeling van persoon
lijke belangen. Uit de feiten van den
moeten conclusies getrokken wor-
Niet enkelen kunnen de afgedwaal-
lerug brengen. Dat moeten wij
alten doeD. Ala w$ het groote wereld-
gebeuren begrijpen, dan moeten wc
r geen offers terugdeinzen. Vooral
jongeren moeten meer en beter
meeleven. In onzen lijd komen
tekort aan idealisten. De jongeren
clen zorg dragen dat dit tekort wordt
gevuld. Spr. vraagt of hij overdrijft
hij de toestand zoo schetst. Voor
fabrieksbel luidde moest voor de
Roomsche arbeiders de Kerkbrl luiden.
Was een onser argumenten voor den
-korten arbeidsdag. Hebben we vol
daan aan dit argument?
We hebben een korten arbeidsdag
gevraagd om ons te kunnen ontwikke-
en in de familiekring door te
-Xaten we eerlijk zijn. Hebben we
e argumenten beschaamd Wie ko-
er op onze cursussen etc. De
groote massa trekt sich er niets
Als dat zoo blijft, gaan we ten onder.
Men kan geen conti ibutie voor de
vakvereeniging betalen ofschoon se
er per uur verdienen dan vroeger
dag. Spr. heeft de overtuiging dat
aanwezigen de toestand onder de
oogen durven te sien. Men moet zijn
Rnoinsche arbeider in woord en daad.
Onze beginselen moeten worden uit
gedragen in de samenleving. Waren
wij het niet die op het woord van den
Paus ons gingen organisecren onder 't
Roomsche vaan.
Met nieuwen moed moetei
Het Leekcnapostolaat beoefend,
ontwikkeld, ook op het gebied der
sociale wetenschappen. Studie maken
en onze kennis in daden omzetten. Hel
gezin moet staan in het teeken van ons
geloofsleven.
Voots. Doorn bracht hierna dank aan
den heer Brouwer en aan allen, die tot
het welslagen van descn dag hadden
meegeweikt, in het bijzonder aan de
kerkelijke overheid en Kap. Beltman
voor zijn schoone toespraak. L.
Nieuw systeem gesloten vulhaard. Alle gebreken der oude systemen onder
vangen. Vlimgeleldlng rond het reservoir, niet door de reaervekolen. Oeea
warmteverlies by tempering, verbranding der gassenverwijdering van tlatsls
en steenen gedurende het branden. Enorme kolcnbesparlng l He» beele sysieem,
hel aangenaamste en voordeellgsie In hel gebruik. Eenvoudige en luxe mo
dellen. Iedere haard Is voorzien van hel woord PERMANENT of van de
firmanaam en wordt door de fabriek gegarandeerd. Prijzen vanaf f 104.—.
Celalogua met omschrijving, attesten t;n prijzen op aanvrage gratia.
L. POSTHOUWER "T« STRAAT,»
onder control* Centrale Accountantsdienst Ned.
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de I.ANOEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot I uurWOENSDAOAVONDS van 7
tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot U uur.
Dadelijk ingaande Rente 3S^0 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
voor de aanstaande Sint Nicolaas
het Meubelmagazijn
Langestraat 104 - Telefoon 286
Buitengewone sorteering Nuttige en Luxe
Geschenken. Prijzen uiterst billijk.
Vreemdelingenverkeer.
Naar aanleiding van dc plannen
de Verecnigiug Vreemdelingenverkeer
lol nieuw leven te wekken, schreef de
heer L. Houbaer ona over hel belang
- een druk vreemdelingenverkeer
ir onze gemeente o.m, het volgende
Amersfoort met zijn schoone om
streken kan niet buiten vreemdelingen
verkeer, Verschillende personen hebben
beraadslaagd, hoe kunnen wij het snelst
cn het best weder komen tot een
bloeiende Vcreeniging Vreemdelingen
verkeer? Daarvoor is allereerst noodig
krachtige propaganda. Immers is er ccn
plaats in ons schoon Vaderland, die
ineer en beter daarvoor in aanmerking
komt dan Amersfoort???
Amersfoort met prachtige bosaclien
i voortreffelijke wandelingen, zijn wicl-
rijderspaden, dc verzorgde oude stad
zelf t
Een flink bezoek in den loop des
jaars door Vreemdelingen, komt altijd
ten goede aan dc winkeliers, zij vooral
mogen niet achterblijven door dc ge
ringe contributie van f2.50 en zoo zij
een kleine beurs hebben, met één gul
den per jaar als begunstiger bij te
dragen opdat de Vcreeniging daardoor
iets kan doen voor meerdere aantrek
king der Vreemdelingen, i
alleen dc winkeliers, maar ook de par
ticulieren en Bergbewoners, ook
moeten overtuigd zijn of worden
het groote nutv wat Vreemdelingen1
voor prijzen die ieder passen.
UTRECHTSCHESTRAAT
keer doen kan voor Amersfoort.
het zich langzamerhand
•estlgcn van beter gesitueerden komt
dc stad altijd ten goede Dc Inkomsten
der Gemeente worden daardoor groolcr.
bij economisch beheer zullen de
belastingen van zelf verminderen. Wat
toch is het geval. Goede scholen heb
ben wij reeds, waterleiding, clcctricileit
cn gas kunnen voldoende capaciteit
ontwikkelen, om nan elke aanvrage te
voldoen, de wegen sijn cr reeds
gronden beschikbnar,
En wat de bewoners betreft op de
Berg cn environs, zij moeten Vreem
delingenverkeer steunen, omdat het
voor hen ccn groot belang is. dat
alleen vreemdelingen onze stad cn -
streken bezoeken, maar door het beter
bekend maken naar buiten van Amers
foort, zulten zij bijdragen, dal tic vcs
tiging cn aantrekking oni in het cen
trum des lands te wonen nf te komen
bezoeken, ten goede komt aan deze
Gemeente.
Dat dan velen zich gedrongen ge
voelen mogen om lid te worden of
begunstiger van Vreemdelingenverkeer.
Wanneer straks U gevrnagd zal worden
n toe te treden. Ziedaar beknopt gc
_jgd. wat het doel is van dit schrijven.
De lieer Termaat Secretaris van Vreem
delingenverkeer zal gaarne bereid zijn
U in te schrijven en L' alle inlichtin
gen geven, die U wenscht, hjj Is ook
per telephoon 165 bereikbaar
Burgemeester en Wethouders mskci
bekend, dat aan het Stadhuis is aan
geplakt een publicatie inzake een ver
zoek van L. Houbser, Voorzitter der
K. Spaarbank om drsnkverlof In
het pereecl Breedestraat 8082.
Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort maken bekend, dal op
weikdagen tot en met 6 December de
winkels, tot 's avonds 9'/, uur geopend
mogen sijn.
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter algemcene kennis, dal op
de Lcusdeiheide alhier sehlctoefeniagcn
zullen worden gehouden op 3 en 4
December a.r. van 6 tot 10 uur nam.
Een commlsele uit de R. K. Werk
liedenvereniging [St. Joaef organiseert
e etui» vorige jaren een Kerstfeest
voor di kinderen der leden. Het feest
wordt gehouden op den tweeden KersZ-
dsg, In den namiddag van vier tot
Aan Sergcnnt t.lgtenberg werd de
;en erre-medalllc der Oranje-Ntt-
jrde met de gekruiste zwaarde
verleend.
Voor het examen vrfe- en orde-
oefeningen slssgde nog de datnae J.
M. A. Goossan eo J. M. da Groot.
In de eavalcrie-kazerne ontstond in
een veitrek achter de>chcrmsaal brand.
Onse brandweer was vlug ter plaats
rn was'het vuur spoedig meettef.
