N.V. Middenstands-Credietbank
Credieten - Incasso's - Deposito's
Bel dan op No 42
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
ABONNEMENTEN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van
abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Prjs per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11,10.
Afionderl|ke nummers 10 et.
Dinsdag 15 Jan. 1924 No. 83
Zeven en Dertigste Jaargang
KANTOOR: LANOEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAQMIDDAO
AD VBRTENTIÊN 25 cent per regel. Blll|ke tarieven voor handel en
nijverheid bi] geregeld adverteeren. AdvertenllSn moeten Dinsdag
en Vrijdag vóór 8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
Het verrichten van handen
arbeid ie goed voor het lichaam,
is den geest dienstig, sticht den
naaste, en herstelt ons verstand.
Thomas van Kempen.
Binnenland
Van de Katholieke Sociale Actie
Wij vertellen niets nieuws, wanneer
wij mededeelen, dat de financiën van
de K. S. A. in ois land ve:re van
schitterend zijn, Wanneer een instelling
als de onze hare toevlucht nemen moet
tot kerkcollccten en bloemendagen,
zooals in de laatste jaren voor de
K. S. A. geschied is weet iedereen
wel, dat dit wijst op abnormale toe
standen.
De normale toestand zou natuuihjk
zijn, dat deze vereeniging hare inkom
sten had uit de contributies van de
organisaties, die haar vormen.
Welru in de jaren die achter ons
liggen heeft de ervaring wel uitgewezen,
dat de K, K. Vereenigingtn die teza
men de K. S. A. vormen niit instaat
of genegen zijn, om voldoende bedra
gen beschikbaar te stellen.
Iedereen is overtuigd (van het uut
der K. S. A. en iedereen zal dus willen
medewerken om de K. S. A. te
zien van de Zoo noodigc linancieele
De mcdeweikirg van Xêeitacds
Katholieken hebben wij ons willen ver
zekeren op een wijze, waardoor ge
zorgd wordt, dat naar twee kanten een
belang geschapen wordt, om die mede
werking te verlecnen.
Vooreerst stellen wij ons ten doel,
om blijvende inkomsten tc verkrijgen
voor dc K. S. A. en daarnaast willen
wij aart- allen die dc K. S. A, daarbij
helpen een waardevolle
vormen, worden voor het geheel, althans
voor het grootste deel ontheven van
Itarc contributies aan de K. S. A.
4e. de koopers der prcmic-aandcelcn
zijn in het bezit van een waardevol,
solicd effect, dal bovendien nog kans
geeft op het trekken van een lioogcn
prijs.
Wanneer dan ook binnenkort onze
propagandisten de bedoelde premie
aandeden komen aanbieden, dan vei-
trouwen wij erop, dal ode beroep cp
medewerking niet tevergeefs zal
:jn.
Onze propagandisten verstre kken mon-
delirg nog alle gewenschte inlichtingen
zij zijn voorzien van een schriftelijke
anstellirg.
HET CENTRAAI. BUREAU
DEK K. S. A.
Voor ieder Kalhohek Gezin liggen
en i,l meer prenm -iai tleelen gereed.
Wij vertrouwen dat een ieder zijn
fTcctentrommcl (mede in eigen voor
led en gelet op dc zrer hi ogc prijzen
waarop hij voortdurend kans knjg': tal
willen voorzien van minstens f 50.
f 100.dezer premie aandeden.
cikrijgbaar bij U H. Secretarissen
plaatselijke afdee'.uigcn propagan
disten en aan de adressen
Steenschuur 17. Leiden,
Hceret gracht 520, Amsterdam e
bij den Propagandist der K. S,
I'. Lorijn, 't 7.\r d r.o. 11. Amersfo
Gemengde Berchten
Dezer dagen overleed te Roozen-
daal een bejaarde vrouw, die lianr
echtgenoot, zonder dat deze het wist
of kon vermoeden, daar zij slechts een
sober bestaan leidden, een niet onbe
langrijk bedrag aan geld heeft achter
gelaten. Eerst toen omtrent het ver
moeden, dat er geld moest wezen,
geruchten de ronde gingen doen onder
dc familie en deze de politic met dit
vermoeden in kennis stelde, is men
nader gaan onderzoeken. En het resul
taat wa«, dat dc politie eindelijk tus-
schcn de schamele nalatenschap ecu
iljc vond, ingenaaid in een oude
üuwenrok, met een som van vier
ijfduizend gulden.
Jp het erf van een molenaar
Nieuwcnhoom had een treurig ongeval
plaats. Toen dc knecht bezig was in
de nabijheid van den in werking zjjnden
korenmolen, werd hij door oen der
w eken gegrepen en een eind wegge
slingerd. Toen men bij den ongeluk
kige kwam, bleek hij reeds overleden.
De koningin van Denemarken, die
met den koning de ijsvelden
Sont bezocht, is bij een tocht i
plotseling tot haar middel
cr weggezakt. De koning slaagde
i. haar zonder vreemde hulp op liet
droge te brengen.
Bij marine-oefeningen in Engeland
rd een duikboot tol zinken gebracht
door aanvaring met een slagschip. Men
mocht cr niet in slagen de dertig man
geven. Om dit dubbele doel te bereiken
is een gelukkige oplossing gevonden,
door ons de medewerking tc verzekeren
van de Hollandsche Gromlkreilictbank
van 1904, die erin toestemde een deel
van haar premie-aandcclen ten bate
van dit doel «it tc geven. Dc premie-
aandeden zijn wettelijk toegestaan,
kosten t'12.50 en werden met
f 15 afgelost. Ieder eigenaar
premie-aandeel neemt, totdat dit wordt
afgelost, ieder jaar b maal deel a:
een uitloting.
Bij iedere trekking wordteen prcim
aandeel met een hoofd-premie afgelost.
Deze hoofdpremic bedraagt
trekking in
Januari f 48.0CO Juli f <30000
Maart f 36.000 September f 30.000
Mei f 72.000 November f 120.000
terwijl bovendien telkenmale
premie's worden uitgeloot van f4.800,
i 1.2000 enz.
Wanneer dc door ons gevraagde
medewerking in voldoende mate wordt
geschonken waaraan wij niet twijfe
len wordt het navolgende bereikt
le. de oogenblikkelijke linancieele
moeilijkheden der K, S. A. worden
opgeheven.
2e. dc bedragen benoodigd tot voort
zetting van liet werk der K. S. A. zijn
gedurende 40 jaar verzekerd.
3e. dc organisaties die dc K. S. A.
Ouitsche nood.
onderzoek bij de burgci
ters der grootc steden is gebleken, dat
dc Duilschc kinderen het incest vr~
dc huidige ellende tc lijden hebben.
Tc Dresden komen gemiddeld 7(
nieren met een leege maag na
school. Dagelijks bezwijken er op school
kinderen door zwakte. Van dc 1200
kinderen van eenige scholen lijdei
ernstige ruggegraatsverkrom-
ming. Tc Neurcnburg waren van dc
7850 onderzochte kinderen er 6000
sterk ondervoed. Tc Leipzig heelt
percent der schoolkinderen geen war
eten. Te Münchcn was 78 percent dei
kinderen tuberculeus.
Overal in Duitschland zijn de
toria voor tuberculeuze kinderen en
volwassenen te klein om aan de
vragen tc voldoen. De verspreiding der
ziekte wordt nog bevorderd door de
slechte woningtoestanden, vaak moe'
zes en meer leden van een gezin
een kamer slapen.
In liet dorp Bndel werd in een nacht
op zeven plaatsen ingebroken. Het ge
roofde beslaat uit een niet groot bedrag
en ccn aantal sieraden. De brutaliteit
van dc daders blijkt wel uit het feit,
dat zij zich kalmweg in een keuken
nabij liet Liefdegesticht een maaltijd
:bbcn bereid.
Het Bossche gemeentebestuur heeft
aangekondigd, dat wegens den geheel
onvoldoenden gang van de werken der
werkverschaffing tengevolge van den
onwil, het luieren en het verzet van de
zijde van vele der tcwcrkgesteUlcn, is
besloten de werkschaffing stop tc zetten.
Hit levin tin ili Hiiligi lidwini
ven Schiedam.
Door THOMAS A KEMPIS.
Want zij was een goede akker, die
dc bloem der zuiverheid voorlbracht,
inaar opdat de ijdelheden der wereld
of de lusten des vlecsches het zegel
der maagdelijkheid niet zouden schen
den, ontgaf Christus haar met een haag
van doornen en pijnlijkste smarten opdat
zij ongeschikt zou zijn voor het huwe
lijksleven.
Over liet begin van haar lijden
en haar langdurig ziekbed.
Hoofdstuk IV.
Toen zij nu vijftien jaar oud was
geworden, bezocht Christus dc genees
heer der zielen, opdat zij niet zou
afdwalen onder de drommen harcr
wereldsclie vrienden en vriendinnen,
haar op weldadige wijze voor haar
zielenheil, met een lichamelijk lijden
en hield haar daarmede in, van welke
krankheid zij later gedeeltelijk herstelde.
Het gebeurde op het einde van haar
vijftiende levensjaar omtrent de feest
dag van dc zuivering der zalige Maagd
Maria, dat zij uitgenoodigd door eenige
iierke bemanning van de duikboot v
likkingsdood te renden.
Amersfoort
W. slellen den Raad
besluiten tot verlaging van de gas- er.
clccliicileits piijzer.
Met den dag na de meteropneming
ver December 1923, bedraagt de p'ijs
»n de eltctrciteit per K.W.U,
over den enkel tarief meter
over den dubbeltarief roeter
ijen tijd 14 centin den bezetten tijd
32 c
De hierboven bedoelde bezette lijden
worden dour een dubbel tarief
controleerd en loopen als volgt
Nov,, Dec. ea Jan. van 4 10
1-7 br. en Oct. van 5—10 uur.
Maart er, sept, van 6 10 uur,
April en Aug. van 7—10 uur.
Mei, Juni en ju'i van S-10 u
Alle vorige uren zijn vrije uren.
ui gegatauóeerd energie-verbruik van
eer dan 5000 K. W. U. per jaar
komen bijzondere overeenkomsten.
Voor beweegkracht of atdere doe'-
einden, behalve verlichtir-g 22 cent
Met den dag na de meter opmeting
ovtr December 1923 bedraagt de piijs
ran het gas 10 eer t per M'.
i/oor industrieel verbruik of voor bij
rondere doeleinden eraan grootverbrui
kers wordt het gas geleverd volgens
door B. en W. vast te stellen of reeds
vastgestelde prijzen.
Dit voorstel gaat van een uitvoerige
toelichting vergezeld, waarin B. en W.
het billijke en doelmatige hunner voor
stellen in vciband met de fmncieele
resultaten van de bedrijven trachten
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304
Depositorente van 3'/2 - 5%
Muziek.
Het strijkkwartet is toch van alle
instrunientcn-kombinatics voor kamer
muziek wel dc meest bevredigende op
den duurin kleinere afmeting geeft
het 't voornaamste deel van het grootc
orkest, aangepast aan de meer beperkte
tc en dc grootcrc intimiteit, die
deze soort muziek passen. Beurte
lings kunnen op den voorgrond treden
het hooge zingen of heel licht trippel-
gespcel van de beide violen, de ge
demptere toon van dc altviool of dc
ire diepte en melankolieke hoogte
dc cello, terwijl het samenspel
,'icr instrumenten kan wisselen
In het flitsen van melodietrekjes
door hei ensemble cn het geluid-als-
•orgel van 't regelmatig samen op
gaan in gezongen melodie.
In de reeks strijkkwartetten van Beet
hoven zijn alle mogelijkheden tot uit-
drukking-door-het-kwartet aangegeven
en een schoonheid aan muziek heeft
hij erin nagelaten, die hem alleen al
de dank van de wereld na hem verdiend
zou hebben, ook al bestonden zijn
andere grootsche scheppingen niet.
Het Wendling-kwartet, dat op het
derde koncert van Augusin optrad,
een drietal uit de reeks van
Beethoven een beknopt overzicht
geven van diens ontwikkeling in opus
no. 3 nog een zekere konvertionali-
van vorm, maar toch al de karak
teristiek Beethovensche ritmische fijn
heden cn verrassingen, vooral in de
'loggere dcclen. in de beide andere
werken meer en meer het losworden
van het vastgelegde schema „der
Meister durf die Form verbrechen"
het aanpassen van de vorm aan
verscheidenheid in opvolging van
gevoelens.
Dc Stuttgarter musici speelden dc
werken zeer bevredigend wellicht iets
schoolsch cn vooral in het begin
:t enkele onzuiverhedendoch niet
6 dat het hooge genot van heel den
ond cr om verdwijnen zo
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
Ludwig Wii'lner.
Een melankolieke avor.d. Ia het
Z8ultje vati »Amicitia« een handjevol
menschen, cn daar cp htt ongezellige
podium de imposante figuur van den
wereldberoemde:! voordrachts kunste
naar: rijzig lichaam, slank, daaibover
de sprekende kop met de grijze huren,
Hoe Wüllners succes in dc anden
steden van ons land is geweest,
vriendinnen, met haar ging schaatsen
rijden toen e n der vriendinnen r~*
snelle vaari op hel ijs voortgaande
niet in staat die te stuiten, Lidia
de hand greep: en onverwachts viel
zij zelve nu op de stukken ijs en zwaar
gekwetst brak zij een kleine rib van
de rechterzijde. Uit deze breuk nu kwa
men veel ongemakken voort en namen
steeds toe. want vooreerst nu groeide
een lutrd gezwel rondom de plaats der
gebrokke ribbe. Ofschoon haar ouders
veel geld aan haar genezing besteed
hadden, vermochten zij niet haar ge
wenschte gezondheid te verkrijgen. Toen
zij echter door niemand kon genezen
worden en de hevige pijn eisehte, dat
zij voortdurend van plaats tot plaats
en van bed tot bed gedragen werd viel
zij eindelijk op haar zestiende levens
jaar, daags vóór den feestdag van den
11, Joannes den Dooper, toen haar
vader bij haar kwam om haar le troosten,
opspringende van het bed, waarop zij
lag, en krimpend van pijn op vaders
knieEcn neer.
Door dezen sprong is het gezwel
gebarsten en overvloedig stroomde er
elter uit haren mond onder hevig
brakenbij welke gelegenheid zij zoo
verzwakte, dat zij voor dood werd
gehouden. Van dat oogenblik af begon
:ij aan onophoudelijke ziekten te lijden,
,n welke zij, vóór zij de hemelsche
vertroostingen smaakte, mcnschelijke
en lichamelijke vertroostingen uit nood
zakelijkheid toeliet, ofschoon deze
weinig baatten, of de ellende wegna
men. In dc eerste 3 jaren van hare
ziekte werd zij in den paaschtijd voor
de heilige Communie naar de kerk
gebracht of gedragenen daar zij niet
gaan of staan kon. gebruikte zij thuis
of buiten een stok of kruk om vooruit
te komen. Dikwijls ook dronk zij veel
koud water, zij het ook troebel, uit de
gracht, of als zij bij het vuur kwam,
nam zij het lauw of warm uit de ketels,
maar de maag, welke er van walgde,
gaf het terstond wederom terug. Bij
gebrek aan menschelijke wetenschap
en door een voortdurende verkeerde
behandeling, nam het lichaam af, maar
de ziel werd in het brooze vat bewaard
door een verborgen genade tot grootc
verdienste in de eeuwigheid, opdat in
haar vervuld zou worden, wat van Job
geschreven staat: Zie Satan, in uwe
macht is hijspaar echter zijn leven,
Over liet gevoelen van een geneesheer
i een wonderbare gebeurtenis
in bedekking tot haar.
nagegaan misschien is hij door
volle zalen toegejuicht, maar hier was
de stemming zwaar van weemoed: de
ijf-en-zestig-jarige. die in alle landen
bejubeld, r.u in een provinciestadje
or een stuk of wat toehoorderseen
sfeer van broosheid was er, alscf al
het steike en b'ijvecd-lijker.de te breken
stond.
En versterkt werd dat gevoel juist
doordat Wüllner nog geenszins ver
vallen is: haast jeugdig is zijn gestalte
nog en lang niet afgemat zijn voor
dracht. Dat bleek vooral bij het laatste
nummer voor de pauzeGoethe's ge
dicht »der Zauberlehilingo en de beide
erra: »das Hexenliedv van Wilden-
bruch en het door zijn voordracht char
mante sprookje van Wilde over »de
eg< ïstische reus®.
Het nHexenliede. is een romantisch
gedicht, dat wel een beelje naar het
draakachtige zweemt: maar Wüllueis
voordracht wist de spanning op te
voeren tot meer dan enkel sensatie,
ln verschillende van Goethe's verdere
gedichten, die hij voordroeg, leek de
lyrisch-zingende toon voor Wüllner heel
moeilijk te bereiken, wat misschien nog
het meest te wijten is aan de oorspronke
lijke stugheid van zijn stem, die hij
slechts door allerzorgvuldigste scholing
ijn macht heeft gekregen. Toch
„„.en ook bier momenten van welke-
lijke ontroering, zooals Mahomels Ge-
sang en in jagers Abendticd of Schiifers
Klagelicdbij de laatste liederen mis
schien nog het meest door het passen
in de sfeer van den heelen avond.
B.
In het gebouw »St. Aechten« vier
den dc R. K. Handelsreizigers het
zevenjarig bestaan van St. Christoffel
o.m. door het geven van 'n feestavond.
Nadat de lieer Keizer de bijeenkomst
geopend had en dank had gebraciit aan
allen, die hadden meegewerkt tot bet
welslagen van deze feestviering, wis
selden voordracht, muziek en dans
elkaar af en brachten de aanwezigen
eenige gezellige uurtjes.
Hoofdstuk V.
Een zeker geneesheer nu uit Delft,
Andreas genaamd, die baar bezocht,
voorspelde aan haar ouders, als een
ziener bijna, dat zij op geen enkele
wijte de gezondheid zou terugerlan
gen ook indien zij zelfs groofe so mmen
geldshiervoor besteedden. Ook
voegde dezelfde ijverige geneesheer
om de ouders en bloedverwanten te
troosten hieraan toe, dat God zot
menigvuldige en wonderbare boven
natuurlijke teekenen met haar zot
wrochten, dat hij voor het gewicht aan
goud ter grootte van het hoofd dier
maagd zou wenschen, dat zij zijn
dochter was, omdat hij vertrouwde van
zulk een dochter de grootste vreugde
te beleven.
lu hel genoemde drie-jarig tijdperk
dat de maagd ziek te bed lag, greep
er een vrij wonderbare gebeurtenis
plaats, welke God als middel gebruikte
om de verheerlijking van Zijnen Naam
en de deugd der maagd kenbaar te
maken. Twee mannen in de stad, in
hevige woede ontstoken, Begonnen te
vechten en de een vervolgde den ander j
met uitgetrokken zwaard, om Item
door een slag te wonden of dooden.
De ander nu sloeg van schrik op de
vlucht in het huis en in de kamer der
maagd, opdat hij, door zich Ie verber
gen zich zou onttrekken aan de hand
van zijn vervolger. De ander nu volgde
hem spoedig en vroeg aan haar moeder
Petronille, of hij haar huis was binnen
gegaan. Zij nu door haar leugen de
vluchteling willende redden en den
vervolger van bloedvergieten afhouden,
antwoordde, dat hij niet was binnen
gegaan. Maar hij sloeg geen geloof
aan dc woorden van de moeder en
trad binnen in het vertrek der zieke
maagd. En toen hij haar gevraagd had
of hij haar kamertje was binnenge
komen, antwoordde de heilige maagd
penhartig, vol vertrouwen op God,
(Wordt vervolgd.)
^Letterlijk slaat erinitule Snndalüs. San-
dalium beleekent een soort vrouwenschoen,
maar het zal door den schrijver gebruikt zijn
als het meest, benaderende onzeschaals,waar
voor om begrijpelijke reden geen classlek
Latijnsch woord te vinden is.
Welke munt bedoeld wordt door summa
nobilium angticorum is niet duidelijk. En-
gelsche ponden zou het 'tjmecst benaderen.