BEZOEKT
msm
UII DROEVIGE Ü&GEN
irma Van Nieuwkerk Elzenaar
angestraat 14 Tel. 286
h. ELZENAAR
DE EEMBODE
K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Vrijdag 23 Mei 1924 No.
Acht en Dertigste Jaargang
16
ABONNEMBNTBN kunnen elke week in gaan. doch opzegging vin
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nleu» kwartaal.
Pr|s per drie maanden 11.00. Buiten de gemeente Amersfoort f 1.10.
Afzonderlik? n
KANTOOR: LANGEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG
ADVBRTBNTI6N 25 cent per regel. BUIgke tarieven voor hacdel en
nijverheid b| geregeld adverteeren. AdvertentiCn moeten Dinsdag
en Vrgdag vóór 8 uur worden besorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
De helft der mcnschen zou gelukkig
zijn wanneer ze het geluk nergens
anders zochten, dan daar waar zij leven
en werken moeten. Van de andere helft
zou wederom de helft gelukkig zijn,
wanneer zij zicli meer met zichzelf dan
met anderen bemoeiden.
Binnenland
Staten Generaal.
De Staten Generaal zijn gesplitst in
twee groepen van gekozen burgers en
burgeressen en die twee groepen wor
den aangeduid onder de namen Eerste
en Tweede Kamer,
De Eerste Kamer bestaat uit 50 leden.
Die leden worden wel door het Nedcr-
landsche Volk gekozen doch niet recht
streeks, daar hunne verkie-ing geschiedt
door de leden der Provinciale Staten
op den grondslag van evenredige ver-
tegenwooidiging.
Om lid van de Eerste Kamer der
Staten Generaal te kunnen zijn moet
men Nederlandsch onderdaan- of door
de wet als zoodanig erkend zijn en
den ouderdom van 30 jaren vervuld
hebben. Degenen die. krachtens een
onherroepelijke rechterlijke uitspraak,
van de verkiesbaarheid ontzet zijn of
vbh de uitoefening van het kiesrecht
zijn uilgesloten of wel wegens krank
zinnigheid of zwakheid van geeslver
mogen de beschikking of het beheei
over hunne goederen hebben verlorer
en zij die van de ouderlijke macht of
de voogdij over een cf meer hunner
kinderen zijn ontzet kunnen het lid
maatschap riet belcleeden. Evenmin zij
die krachtens onherroepelijke rechter
lijke uitspraak ter zake bedelarij of
landtoopcrij, tol een vrijheidsstraf van
meer dan een jaar zijn veroordeeld of
meer dan tweemaal binnen een door
de Kieswet te bepalen tijdperk vallende,
veroordeeld zijn wegens een feit waai uit
openbare dronkenschap blijkt.
De leden der Eerste Kamer worden
gekozen voor den tijd van zes jaren
de helft treedt om de drie jaren af doch
de uitgevallen leden zijn dadelijk her
kiesbaar.
De leden der Tweede Kamer worden
rechtstreeks door hel Volk gekozen.
Het kiesrecht bezit iedere Nederlandsche
vrouw of man die den leeftijd van 25
jaar heeft bereikt algemeen kiesrecht
I waarvan de verwachtingen grooter zijn
geweest dsu de resultaten.) Hiervan
zijn slechts uitgezonderd degenen die
op de hierboven genoemde groDden
ook niet voor Kamerlid in aanmerking
kunnen komen.
Om lid der Tweede Kamer te kunnen
zijn moet aan dezelfde voorwaarden
worden voldaan als gesteld op het lid
maatschap d r Eerste Kamer.
De leden der Tweede Kamer worden
gekozen voor den tijd van vier jaren,
Na vetlocp van dat tijdvak treden zij
gezamenlijk af en kunnen dan weder
herkozen worden. Hun getal bedraagt
honderd.
Het stelsel van evenredige verkiezing
gaat uit van het beginsel dat iedere
kiezer zijn stem zal kunnen geven aan
de partijgroep £e zÜn voorkeur heeft
zonder gevaar, dat daardoor die stem
minder waarde zal hebben dan die van
n andere kiezer.
Om de verkiezing mogelijk te maken
het land verdeeld in 18 kieskringen
i deze in stemdistricteo die ieder in
_jn regel niet meer dan 1000 kiezers
bevat. In iedere kieskring heeft elke
groep van 25 kiezers de bevoegdheid
lijst van ten hoogste 10 candidaten
leveren. Om als lid der Tweede
Kamer te zijn gekozen moet men
het totaal der uitgebrachte
op zich vcreenigd hebben.
Heeft de candidaat meer stemmen op
zich vereenigd dan komen die ten
voordeele van een anderen cvndidaat
der partijgroep waartoe de gekozene
behoort in dien zin dat, zooals men
wel noemt, het te veel aan stemmen
afdruipt.
De Koningin bezit het recht de beide
Kamers of een ervan te ontbinden (ge
schiedt bij Grondwet herziening of om
staatkundige reden.) De verkiezing van
nieuwe Kamers moet in dat geval
binnen 40 dagen plaats hebben.
De Voorzitters der Kamers worden
door de Koningin uit de leden daarvan
benoemd.
Dc leden der Tweede Kamer ge-
eten een salaris van f5000 per jaar
hetwelk schadeloosstelling wordt ge
noemd. Ook hebben zij het genot van
viij reizen. De leden der Eerste Kamer
genieten allleen vrij reis- en veiblg'f-
Omdat wellicht uit de couranten ver-
Blagen nu en dan een verkeerden indruk
wordt gekregen, dient hier nog gezegd
te worden dat art. 79 der Grondwet
bepsalt *De Staten-Generaal -ertegen-
-.i'oordiger het geliccle Nederlandsche
Volk.Alzoo vertegenwoordigen zij
niet slechts een bepaald deel van het
land, evenmin van een bepaalde stad
of een bepaald dorp, evenmin ook een
bepaalde klasse. de K.
Kapitaal-
Het woord kapitaal, aldus minister
Colijn in de Eerste Kamer, heeft lang
zamerhand een zoodanigen klank ge
kregen, dat velen bevreesd worden om
het te gebruikeneen klank, alsof het
iets heel leeiijks was, waarvan men
liefst maar zoo ver mogelijk verwijderd
blijven. Zoo is inderdaad de stem
ming in vele gevallen. En toch: kapi-
noodzakelijk voor de volkswel-
n geen enkel econoom zal dat
ook maar een oogenblik betwijfelen.
Maar dan moet ook gezegd worden,
dat het in het belang van de volks-
welvaatt noodzakelijk is, dat kapitaal
orinijg plaats hebbe. Over de cijfers
kau men verschillen. De laatste raming,
die ik ooit bij een wetenschappelijk
econoom heb aangetroffen van hej
bcdiag aan kapitaal, dat gevormd moet
worden voor eiken nieuwen arbeider,
die op de arbeidsmarkt verschijnt, is
een raming van f 12000. Als men nu
ten gevolge van de toeneming van de
bevolking elk jaar 25000 nieuwe ar
beiders heeft, voor wie e.- brood moet
zijn, dan is er ook elk jaar behoefte
aan 300 millioeo kapitaal, om dat brood
te v.rschsffen. Om die kapitaalvorming
te bevorderen, moeten de directe
belastingen in Nederland worden ver
laagd. Nu kan men dergelijke gedach
ten onderdrukken, om welke redenen
dan ook, somwijlen omdat men vreest
daarmede vcor de kiezers te komen,
maar ik herhaal het nogeens, het moe t
gebeuren het is een economische nood
zakelijkheid, en wie nalaat er over te
spreken, handelt in strijd met het be
lang des volks. Bovendien er is ook
In het belastingwezen een critiek punt.
Als men dat critieke punt bereikt heeft,
kan men doen wat men wil en kan
men ook de belastingen verhoogen
zooveel men wil, maar dan krijgt men
toch niet meer geld. Dat critieke punt
is bij de directe belastingen bereikt,
SLAOliE,,
rAeni kant err
CRPKBMAN
WSftUW»
Neem een paar pakjes
ESPERANTO-
WAFELS
race. U steekt ze gemakkelijk bij U.
Uw winkelier levert ze U hygiënisch
verpakt. Ze zijn HET ouderwctschc
wafelgebak, rilkelljk met natuurboter
gesmeerd en mei suiker en kaneel
bestrooid, blijven croquant op dc
reis, zt|n edel van smaak en hebben
grootc voedingswaarde.
Prijs 38 cent per pakje.
Vraag ook onze andere merken b.v.
MOCCA-TRIC-TRAC
(pikant wafcltlc met kofüesmaak)
DEMI-LUNE
Achteruitgang.
Beschaving*, aldus Prof. Casimir,
'erkelijke beschaving is meer dan
uiterlijk. De waa-lijk beschaafde is nii-t
door middel van een uiterlijk middel
van zijn ruwe oppervlakte beroofd
maar hij is inwendig gevoimd, van bin
nen uitgegroeid.
Eo dan schrijft hij verder over de
tegenwoordige ruwheid van onze taal,
op school, in kamp en kazerne, maar
ook in huis en in parlementaire kringen.
Onze taal, die wij zoo verruwd vin
den, is waarschijnlijk een uiting van
het ruwer woiden van onze opvattin
gen. Uit ons leven verdwijnt de eerbied,
de kicdiren behoeven voor hunne
ouders geen eerbied meer te koesteren,
de oudirs staan het gescheld op onder
wijzers en leetarcn liefdevol toe eo
menig ouder verduwt de grofheden, die
zijn kind van sportveld, kamp of ka
zerne naar buis gelieft mee te brengen.
Dag aan dag ziet en hoort het de dragers
van het gezag op de grofste wijze aar.
vallen. Het schijnt, of in ons land eer
minister of wethouder een vogelvrij
persoon is, tegenover wien iedereen
alles, wat hij wil, mag uitblaffen, als
hij zich maar binnen de vtiji
grenzen der wet houdt. Er is
geweest, dat parlementaire taal betce-
kende beleefde taal; weldra zal deze
term een andere betcekenis hebben.
Als zoo de jeugd ziet, dat de volwas
senen geen achting koesteren
eerbied betoonen aan bet gezag, is het
niet van haar te verwachten dat zij veel
eerbied zullen betoonen aan de macht,
over haar zelf gesteld.
Stond vroeger nog de eerbied stil
voor de vrouw, ook dit verandert. Het
sigarettenrookendc meisje, dat nie
bang is voor een vloek, dat de
wslijke schuchterheid heeft afgelegd,
houdt de ruwheid niet meer tegen. Door
haar omgang op school en op kantoor,
wordt zij gewend aan het hooren eu
later aan het gebruiken der minder
verzorgde jongenstaal.
Amersfoort
Eucharistisch Congres.
Nu de prijzen der dagkaarten zijn
bekend gemaakt, is het zaak om bin
nen zeer korten tijd een overzicht te
hebben van het aantal kaarten, op de
verschillende dagen voor Amersfoort
gewenscht.
3) Door A. F. VAN BEURDEN
,En vandaar voorts in 't huys van
naast Haverloo, daer de Cloppcn
wooncn op Havick ende van daer
op een chijn vlieghuijtje, daer
men singht ende ccn positijf orgel
stont, ende de andere deur op een
kamertgen. dat op de plaats uijt-
komt dc kerk doorgaendc naer
boven, en aldaor de gaelder.jen,
sijnde omhoogh, met stoelen ende
baiu-kcn beset."
1 Iet geheel verried dus een pover
kerkje, voor ongev-jer een zeventig
tal geloovigcn, «ndcr vijftig, boven
twintig.
„Dat tot de kerek haer toegangh
hebben «Ie huyscn van dc Clock
ende Witte sehecr aff tot voort tot
Haverloos op Havick in dc
Henrick Aerts ende soo voert nacr
Havick toe tot aan Grutter."
Het was alzoo een armzalig
verborgen kerkje, met weinig
bels en nog minder sieraden. Maar
Codm dit in dat Raad.
Gehoort en gelcsen de lecturen
n 't verslag vinden goet den
deurwaarder te gelasten Johs, van
Alckcmadc priester S. J., citecrcn
te compareeren, als hij niet thuis
is de domestique te vragen, waar
hij is."
Men wilde een slachtoffer heb
ben en daar had men Pater van
Alckcmadc voor inuitzichtgenomen.
Haverman de Deurwaarder kómt
orug en zegt dat domestique hem
•erklaardc dat de Jezuïet er nl
vas. Hjj wordt nogmaals gezondt
>m van Alckcmadc te gebieden o
s middags tc verschijnen.
Hij is toen evenmin te weti
gekomen waar v. A. school, i
ook niet de zuster van v. A.
Besloten werd met den dei
waarder te laten zeggen dat indien
v. A. er niet was de Lt. Schout
en dienaars er zullen blij'
hij komt.
Men moest toch iets doen en
aldus gingen de regeerders beslui-
lijnwaat, de schilderijen, dc wassen
kaarsen" in beslag te nemen eu in
koffer op 't stadhuis te laten
brengen. Voorts is besloten, dat alles
wat nu gebeurde, geheim zou blij-
en onder cede onder de heeren.
Men was zeker bang, dat er iets
zou uitlekken van 't brutale stuk,
pauzeerde nu en kwam tc drie
eer terug. Haverman had van
de domestique van v. A. niets
kunnen tc weten komen, maar dal
bracht cenigc verlegenheid.
Borgcm. Thiens rapporteerde
dat hij eerst door den Heer Var
r Becck en Meervccn versocht
om met hem te mogen spreken
en dat den Hr. Borgcm. door Ver
haak gevraagd is off *t meening
:1e Heeren van den Raad wa
nu van Alkemade als geen
admissie hebbende te tracleeren
voltrcns placcaten, seggende haar
Ed. te vertrouwen dat dit de
mecninge van den Raad nie
waerop de vragers aannamen
Alckemade te soecken. wordende
goetgevonden ingevolge de
hm
ontdekt.
ten. om de ,,9 geborduurde corsuyf- u
toch de schuilplaats fels, eenige kandelaren, met del citatie vermits de saake eenigi
drie versilverde, den missaal, eenig verandering voortbracht, den deur
waarder nogmaals te senden, deze
kreeg echter geen ander antwoord
dan bekend.
buiten aangebeld en bin
nengekomen de Deurwaarder Dra-
kenburgh, die zeide dat „voer waren
de heeren van Eertwcegh en Meer-
:en, die ten opzichte van Alcke
ade gescght hadden dat
Alckemade uitte stad was en
condc compareerqn." Maar
ging voort. Nu worden al de papie-
n in ccn koffer besloten
raadhuis gebracht. Men ging nu
,-er de kerk praten en over het huis
1 er werd besloten, dat bij alle
toegangen op de kerk uitkomende
van J. v. Alckemade, binnen den
tijd van 24 ttrat alle deuren
deurramen uilgenomen en toege-
metscld zullen worden op kosten
surplus en dat er rapport
zal gedaan worden ti Sept. 1365
,,ls wijders in omvrage gcstelt,
trent den toestel van de voorzi
plactsen of deze tot een formeele
kerek bcquaum, dus of het
kerk is, zoo ja, dan durfde men
Iweer een stap verder, altijd
|secretelijk."
het Meubelmagazijn van de
tevens het aangewezen adres voor Behangen en Stoffeeren
Binnen zeer korten lijd, want vooral
de staanplaatsen aangaat, is de
mogelijkheid verre van uitgesloten, dat
de aanvrage in zeer groote mate de
beschikbare ruimte zal te bovengaan.
Hoewel uit Amsterdam nog geen
in dezen zijn ontvangen, is
het raadzaam nog in den loop dezer
maand, dus einde volgende week, de
aanvragen te kunnen inzenden,
verzonden, hoe meer kans dat
het gevraagde wordt toegestaan.
De plaatselijke commissie doet
beroep op de besturen der R, K. Ver-
eenigingen, in 't bijzonder op de dames
Beleefd verzoekt de commissie hun
(haar) zoo hoog gewaardeerde mede
werking lot het op lijst stellen der aan
vragen van de IcdeD de'r vereenigingen.
j voorbaat daarvoor dank.
Niet twijfelende aan deze medewer
king zal de commissie de vrijheid nemen
aan dames en heeren secretarissen nog
den loop dezer week een formulier
zenden, dat de opname vergemak
kelijkt.
Om de zaak vlug voot elkaar
krijgen, werk te besparen en speciaal
daarvoor te beleggen vergaderingen te
voorkomen, waagt de commissie vol
genden raad te geven aan hen, die het
lornemen hebben een of meer dagen
■ar het Euch, Congres te gaan.
Geeft schriftelijk kennis aan de(n)
d. secretaris van uwe vereeniging of
n uwer vereenigingen (of aan het
bureau der commissie Hooglandsche
weg 8), met opgave van dag, prijs der
plaats, gebruik maken van extralrein,
Volgens publicatie van het Congr
bureau (zie Eembode van Dinsdag de
:k) zijn de prijzen der plaatsen
staanpl.
Woensdag opening) f2.50 en f0.50
Donderdagavond -1,00 en -0.25
Vrijdagavond -1.00 en -0.25
Zaterdagochtend (kir.dercomm.) -0,25
Zondagmorgen -2.50 en -1.00
Zondagnam. f2.50, -1,00 en -0.50
Spoorkosten per extra trein
Heen en terug op denzelfden dag
le klasse geen veilaagd tarief, 2e klasse
f2.25, 3e klasse fl.60.
Bij terugreis volgenden of daarop-
volgenden dag met aangewezen en door
Spoorw.directie bewilligden trein 2e
klasse f3 30, 3e klasse f2.25.
Extra treinen zijn slechts mogelijk bij
Boek-en Kantoorboekhandel
Langestraat 84 - Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Voor de gemeenten buiten Amers
foort, die daarmee eenzelfde district
is de ondergeteekende zoo
vrij, te wijzen op bovenstaande uiteen
zetting en regeling,
Wanneer ook in die gemeenten haast
achter het werk wordt gezet en toe-
soding der aanvragen (liefst bij elkaar
'gesloten) eind volgende week ge
schiedt, kunnen deze lijsten gelijktijdig
met die van Amersfoort naar Amster
dam worden opgezonden.
C. A. HEUNKS,
Amersfoort, Hooglandsche weg 8.
De Minister van Binnenfandscü?**
Zaken en Landbouw, jhr. mr. Ruys de
Beerenbrouck, woonde de jubileum
viering van de Maatschappij •Zandber
gen* bij.
Voor de Utrechtsche rechtbank ver
scheen een 23-jarige arbeider-remmer
van hier. Deze man had alhier vier
fietsen gestolen en een vijfde rijwiel
verduisterd. Beklaagde bekende. Er
werd tegen hem l'/i jaar gevangenis
straf geSscht,
Bij den Landbouwer van B. werden
's morgens eenige liters melk gemist.
De diefstal moest 's nachts geschieden.
Daarom lagen twee rijksveldwachters
verscheidene nachten op den loer, tot
dat het hun gelukt is den dief op
heelerdaad te arresteeren. Het bleek te
:ijn een zwerver, die bekende iederen
nacht eenige meik uit het koelvat te
hebben weggenomen.
Op den straatweg nabij Kraaienhorst
werd een dienstbode door een onbe
kend gebleven persoon van de fiets
gesleurd,^ Toen hij andere wielrijders
boorde naderen liet bij haar los en is
verdwenen.
Na serieus en geheim overleg
gen, wordt besloten dat „de plaet-
sen, gaelderijen en anderszins, ten
huyse van Joannes van Alckemade
geapproprieert tot een formeele
kerk' zullen worden afgebroken en
■ernietigd. Ook dat er verder geen
vergaderingen van Roomschen,
,geene exercitiën meer, op straf
an confiscater der wooninghe en
:en boete van iooo gouden Nederl.
Rijders jegens den Heere van den
lande verbeurd zouden worden.'
En dan wordt Pater van Alckemade
crbannaihem wordt verboden
„eenighe Roomsche, paepse exerci
tiën te plegen, op poene vc
goeden prijs veclaert te zijn,"' t
wijl alle Jezuïeten den toegang
de stad ontzegd werd, Het slot
deed de deur dicht, meende mt
Maar men denke zich eens
in den geestelijken toestand der
zoozeer in 't nauw gedreven Katho-
lieken. Hun kleine kerkjes waren
eigenlijk onvoldoende om alle
geloovigen te kunnen bevatten.
Het aantal priesters was verre van
I voldoende, om de hun toever
trouwde kudde naar den eisch te
kunnen besturen. Al hunne stap
pen werden met Argusoogen na
gegaan of ze niet vielen onder die,
welke verboden waren bij de plac
caten. Overal dreigden aanklach
ten en verraad en de Katholieken
zelf werden beschouwd als een
minderwaardig deel der natie,
waartegen alles geoorloofd scheen.
De autonomie der steden was
zóó van zelfsprekend, dat de stads
bestuurders lijf en goed, eigendom
en leven durfden aantasten op
grond der stadsjustitie met een
willekeur, die nu nog verbazing
moet opwekken. En waar men
dacht, dat men wat ver ging, daar
verschool men zich achter de be
velen der Staten of der Hoog-
Mogenden.
Maar de herders verlieten bunne
schapen niet en waar de enkele
toegelaten pastoors overbeladen
waren met zielzorg, daar waagden
zich de missionarissen in het hol
van den leeuw en stoorden zich
niet aan dreigementen en placcaten.
Wordt vervolgd.
