tsm
mM
/gx
Amsterdamsche Bank
CRFEDIETEN
i. ELZENAAR
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
abonnementen kunnen elke week In gun, doch opiegglng van
abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwnrtaal.
Prijs per drie maanden 11.00. Bulten dc gemeente Amersfoort f 1.10.
AfionderUkc nummers 10 ct.
Vrijdag 10 Oct. 1924 No. 56
Acht en Dertigste Jaargang
KANTOOR: LANÜEORACIIT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAOMIDDAO
advertent)An 23 cent per regel. BlIIJke tarieven voor handel en
nfverheld b| geregeld adverteeren. Advertenlldn moeten Dinsdag
en Vr|dag vódr 8 uur worden besorgd. Een bepaalde plaats kan
niet worden gegarandeerd.
EERSTE BLAD
Dit nummer beslaat uit 2 bladen
'I Wetenschappelijke weten is meest
als dc tatonecring van den wilde. Van
Imilen op. Lijnen en figuren op de liuid.
De mensch onveranderd.
Wapengeweld.
Zoolang geweld en mschlsmisbruik
de wereld nog i iet uit zijn, mag en
moet or-rtchtmalig geweld woitlen ge
keerd met geweld in dienst van het
Recht.
Men kan heftig tegcnslnndcr van het
militaiismc zij', en toch in een bepaald
geval een goed leger willen handhaven.
Want tegen militarisme zijn, wil niet
zeggen, tegen ieder die het zwaard
draagt, maar tegen ieder, die het zwaard
Ook de politie is gewapend, echter
waar zij haar wapens gebruikt, doet zij
dat, cf bchooit zij dat althans te doei
hetzij ter zelfverdcdigir g of ter hand-
liavit g van de openbare oide.
Velen gaan in hun afkeer van het
militarisme zoo ver, dat zij het in rik
elk volk al keuren als het de
cpme
l"RC
lell.crdedijii!
geval e
wapens
alleen
legen een onrechtmatigen
worden gesproken.
Deze redeneering leidt l-l gevolg
trekkingen, die sltchts weinigen i- de
praktijk zouden durven toepaste!'.
Maar zelfs zij die zóó ver gaai Ir.
hun afkeer van den geregelder, geor-
ganiscerden Ootlog, zullen we! niet ver
langen naar een ongewapende, weer-
looze politie, wier taak het zou zijn
zwaargewapende schurken buiten het
erf vatt rustige burgers te houden.
De legers der eikaar vijandige of
elkaar fel wantrouwe dc staten zijn een
gtuwcl cn een schandvlek op onze
moderne beschaving, wat neer zij alleen
aan de eer-, heersch- cn winzucht der
moderne grootmachten dc reden van
hun bestaan ontleenen.
Uan Hmersfoortsebe
Uitgevers.
Dezer dagen kwanten or.s ecnigt
artikelen in handen over motto's van
Nederlandsche Uitgevers en er was geen
enkele stad, welke betrekkelijk zooveel
materiaal had geschaft als de oude stad
aan de Eem.
Allereerst treffen
wij daar aan het vig.
net van »De E-m-
bode» namelijk het
A'foortschc stads
wapen, door een
kruis in vieren ge
deeld cn op elk
kwartier een begin
letter zoowel van
ons mottoDoet
Deugd |£a Arbeidt ais van onze firma
naam Drukkeiij D: Eembode Amus
Guta In Sile. Een druppel in de
Zee w?i het eenigszins mismoedig de
vies van G. J. Slothouwer.
J. Valckhoff heeft lm
Voor-
en invloed uitoefenen op dc
telling van wetten en op d--
uitvocring van besluiten is het te vrerzen,
dat onze rechten worden miskend, oitz>
beginselen worden verkracht, li t gr-, ,t»
schade van de katholieke belai gen tn
tot enorm nadeel vatt nvt al-
it nu te bevorderen dat degelijke
genwoordigers van onze partij in
de algemcetic bestuurslichamen zitting
nemen en daar handelen en wetkc
volgens onze Katholieke beginselen,
verwerkt in een katholiek program var
r elic, is gebiedend noodig dat alle R. K
Vrouwen en Mannen lid worden van
de R, K. K esvereei iging.
Met het oog op de komende ver
kiezingen is zulks nu vooral r.ewenscht.
achtspositie der R. K. Kicsver-
eeniging moet danig versterkt worden,
II zij beantwoorden aan het doel,
aarvoor zij is gesticht.
Door het lidmaatschap der Kicsver-
t.iging krijgt men z ggensch.ip bij
de aanwijzing der te stellen csdidatc
bevordert nten de doorwerking onzer
bïginsc'ci op staatkundig trrr. h.
binnenland
SLAOLIE
msM&mm
rAMjHAmvn I
CROKbLAAN
vsonrtuyitn I
fc.» J0"*"!!*» J
S. W. Melchior heeft in zijn vignet
een molen (zinspelend op d«n naam)
met het onderschrift: SimenWerkend
Machtig.
De firma D G. v. Amerongen h :cft
een bergklimmer opstijgend naar een
lichtstad en hetltaliaansche rondschrift
D Grado Ascendente. Trapsgewijze
opklimmend,
Al is n'Huy geen eigenlijke uitgever,
toch staat zijn vak in nauwe bctrcitking
tot bockhandelaars cn uitgevers. En al
dekt zijn zinspreuk ook niet de initialen
der firma, de spreuk was toch tt
langrijk, om niet te worden afgedrukt.
Rondom een boeker.band en
sierlijk gevormd koord leest men
randschrift
Dewijl boeven ende
Boeken diepen ghebonden
Hebben dienders en ick
Ons hantwerek gevonden
JOANNES MERCATOR.
Aansluiten.
Het is een niet te weerspreken feit,
dat wij Kaïholieken verplicht zijn te
bevorderen dat onze beginselen 't richt
snoer zijn op elk levensterrein.
Dus ook op het gebied van Staats
bestuur en gcmcentebeheer. Wanneer
Uit droevige dagen
Dezen zomer publiceerde de heer
A. E. Beurden onder bover,staander
titel in or,ze Eembode een reeks op
stellen over den toestand der Amcis-
foortrclie Katholieken in de zeventiend'
en achttiende eeuw.
Deze opstellen trokken zeer de aan
(Izclrt. cn dezer dagen gaf dc historical
Dr. Huybers in De Maasbode naa
aanleiding van 's hecren Van Bnirden's
artikelenreeks de volge de beschouwing
Couranten-attikclcn zijn als vlinders.
uti leven begint, nis de abonrii zijn
dagblad uit de bus haalt, ze worden
geit zen, bepraat, beoordeeld en dikwijls:
zoo geweten, zoo vergeten. Geen
mensch begint er aan ccn krantenjaar
gang in te binden, als een tijdschrift.
Zoo'n boek zou een onhandig meubel
worden. Pas na jaren ontfermt de ge
schiedenis zich over de krant, na vijl
en twintig jaar til langer worden ze
goud waard rn buitengemeen merk
wauidig is de CtUttv van ren blad, dat
tot de historie behoort.
Zoo'n conclusie levcit ook de studie
op, die wij willen aankondigc i. De titel
is erg In mineur, en mot rtdon; de
inhoud: wat is dc kennis van het katho
liek godsdi.tistleven its do: eeuwen der
vervolging leerrijk cn troostiijk, hoe
maakt zc in ons het besef levendig
tastbaar haast, dat wij de zonen zijn
van een ge.-stelijk martelaarschap. Daal
schuilt het majeur van deze p e eils
volle bladzijden, want de sein ijver, al
kreunt zijn onderwerp van ellende en
verguizing, kent de innige dankbaarheid
van het allen katholieken gemeenschap
pelijke: Te martyrum candidatus Isudal
extrcitus.
Zorgvuldig heeft do auteur rij i g
gevens gedocumenteerd, een werk van
geduld en studie, van scheip uitkijkt.;-
en wikken cn wegen. Een goede ge
dachte vooral om ook het leckenapns
tolaat op den voorgrond te brengen,
want dankt dc Missie van Nederland
onnoemelijk veel aan zijn missionaris-
i, zij heeft onvergctcljke verpliehtin-
i aan de klopjes en aan de stoere
mannen, die in stilte hun steun gaven,
ongenoemd, ongezen bij de menschen,
maar in stevige dappeihcid wedijverend
met hun medezusters in Christus. Hoe
noode missen wij in onze literatuur
i boek over dat bewondciena
waardige Ic.cketrapostolaat van onze
Roomschz kerkgeschiedenis, dat het
wapen van bespotting
nedering wist af te stompen en zelfs
den overval van het verraad stond.
Daar is een grootsch offer van lijdei
en volharden gebracht om in Amers
foort het Katholicisme in stand te
houden.
Wat zijn er onder onze kleinstced-
sche regenten van de zeventiende eu
i chttie ide eeuw kleingeestige ty.anne
gewied I 'lis waar, ze wisten niet
beter. Hun eenige voorlichting gewerd
hun van predikanten, die geen ver-
tc Amersfoort
Kirpltai l f55 000.000
Kortegracht 16
Reserve f42.500.000
NERINO - INDUSTRIE
dta.-rgzaamhcid kenden en nooit tevrc-
varen over de haide maatregelen
burgemc citeren en vroedschap
legen de Jesuïten, de geestelijker, de
schullkerkjes, de klopjes, de roomsche
burgers van binnen en buiten de stad.
Zelfs In 1666 .had cr nog in stilte
bfftciccle beeldenstorm plaats, vbo
boven af geordend en in optima forma
met alle gewichtigheid ten uitvoer ge
legd, Zoozeer is het een historisch mis
'rrstmd, dat er in or.s land a'leen maa
tt 1566 van een beeldenstorm sprake
oir rijn, een vcrKch(jftscl In roze ge-
chicriei.is «sar onze met-kathol! ke
gcschicdsch'ijvers gewoonlijk met eer
paar vlrku termen over heen sch-ijver.
l'.tlin h. «.ft al zooveel Jaren ge lede
het vo: nii! geveld ovrr d.n toestand
ui de R pub dat d-: katholu I; be-
w Uitig z ch bevond in de wan. er hou
dtt.g '..ui recht.'.ootluid. De auteur var
deze s.ud c slaagde cr in d>t vonniste
bevestigen cr. asmkouwelijk te msken,
tot in bij'.ot derhed'n loc, waarin het
o iricht voor Amersfoort heeft bestaan.
Hij gaat in zijn ondtrwerp c p en weei
zij' g>-crtd"ft mee te deelc: na
zijn lezers.
Zij de bthatid.liig yhouden ineen-
vojdigun vorm, de stijl van den schrij
ver spreekt tot gemoed en verbeelding,
hij verstaat dc gemeenschap der heili
gen, d.e ran gjen g:t ::tcn van tijd gv
bonden is; ook daarom zulleu velt
Item dankbaar zijn voor d?
boeiende beweeglijkheid, waarmee hij
zijn historisch pleidooi heeft gehouden.
Katholieke Staatspartij
Het lid der Tweede Kamer Ingcnicui
b.i wijdde een besclu uwing aan dt
ontevredenheid over de Kath. Staats
partij.
»Aan dc ontevredenen geeft hij den
raad juist in de Staatspartij te blijven
er niet uit te loopen. Wij zeggen
ct, 2oo zegt hij, dat de Staatspartij
rlmaakt iswij verklaren de tegen-
nordtge regiering geenszins voor on-
ilbanr; wij zullen ons wachten te be-
cron, d .t de Katholieke Kameifradie
r volmaaktheid zelve is.
Maar wanneer men in crust wil, dal
die volmaaktheid van partij en fractie
n regeering zoo dicht mogelijk be-
ladeid woidt, laat men dan beginnen
net van de Staatspartij tc maken, wat
tr van te muken is cn niet met dit
uaclitig politiek apparaat weg te wer
ken, dezen eeuig mogelijken grondslag
voor ten principieel christelijke staat
kunde af te breken, uiteeu te scheuren.
At.ders raakt nicn in den put, met zijn
beginsel, met heel de publieke zaak et
ook met zijn icclilmatïge persoonlijk!
belangen.*
Amersfoort
dag 13 November a.s. zal niemand
mird -r dan de bekende Viaamsche Zan
gcr limit! IMUbrottk een voordracht
avond geven,
Gvbruik makende ven cene kunstreis,
welke hij langs verschillet de vereen!-
ginger. G. en W. in ons land doet, heeft
hel Bestuur het gewaagd om niet
tegenstaande de voor ona nog hoogc
kosten van die gelegenheid gebruik
te maken om ook eens in Amersfoort
ets naders tc geven dan wat gewoonlijk
het geval is. De naam Hullebrocck zegt
reeds genoeg om cer.e grootc zaal te
d'en vullen, doch..., nut met genot-
digden! Het B:stuur heeft namr'jjk
gemeend voor dien avord slechts bij
hooge uitzondering gebruik tc maken
vsn rij- e bevoegdheid om stadgenootcn
uit tc i - cdigf! cn terwijl die btvoegd-
tind volgens h t Kcgkmcrt met aan
de Led<n is gegeven, zullen dc toe-
gang.kaarten stilkt persoonlijk sijn.
E i en ander r.eemt echter r.ict weg,
dat wij gaarne gar.tch Kath. Amirsloott
in do gcleger.he d tullen «lellen om ook
Emiei Huilebtot.ck te hooren, en dat
kin door zich nog tijdig bij een der
Bestuursleden aan te melden voor het
lidmaatschapaan die adspiiant-leden
lullen voor deu avond van 13 Nov. a s
gac gikaarttn worden verstrekt, D*
contiibutie voor het gehcele verecnl-
glngrjiar bedraagt tuf guhltn per lid.
doch voor ir.écr personen dan éói uit
ctzcifde huisgvzin slvchts ftw gulden
per persoon.
Het Bestuur verwacht, dat velv
adspirant-leden zich zullen aanmelden
cn vertrouwt dat de contributie voor
het nieuwe vertenigingsjsar, welke
October verschuldigd is en eerstdaags
pui qjitantie zal worden opg haald, met
vreugde zal worden betaald en door
niemand zal worden geweigerd te vol-
doen.
Namens het Bestuur,
J. W. HENDERSON,
Lange gtacht.38. Secretaris,
School voor Verlofeofflicleren.
Vóó: de Tweede Kamer kwam tc
san voor de beslissing inzake de ver
plaatsing van de School voor Verlofs-
officieien van Amersfoort naar Kampen
zond de vciceniglcg Vreemdelingenver
keer te dezer stede nog een adres aan
de Icd«.n van de Tweede Kamer,
gepleit weid voor behoud der school
Amersfoort,
Dc Vvreeniging hoopt dat de Minister,
ter elfder ure, moge terugkomen van
plan, waarvan de uitvoering noch
de schatkist, noch dc a.s. leerlingen en
allerminst het iegctbelang kau baten.
De nadeelen aan Kampeu verbonden
tijn:
a. Totaal gebrek aan OLiengelegci.-
held,
b. Geen gelegenheid om mctandeie
wapens te oefenen.
c. Gescheiden ligging vau manschap
pen en leerlingen.
Voor d,t kleine garnizoen, het wr
tuiiiigheulsovgpunt verlatcti, z
opnieuw noodig magazijnen, werklicdi
geneeskundigen dienst, enz, euz,
e. Ongezonde stad, groot perceutage
zieken.
Excentrische ligging ecu
belasting op de otlicisi«opleiding ge
heven.
Stelt men hiei tegenover dal tc Amas
(oort elke oefening a. h, w. bij bet ver
laten der kazerne kan aanvangen, dat
in dvze plaat» alle hoofdwapent v«r-
tegcnwoordlgd zijn, dcondaidakbreugitig
dc onmlddcltyke nabijheid v~
ii..chuppen knti plaats lubben
d'tgroote ganuzocn geen extra kosten
voor het inrichten v^n allerlei »bij«'
diensten meer noodig maakt, dan vraagt
men zich terecht af hoe men er
komen kon aanvankelijk Kampen
ontruimen om het kort daarop weer ala
bijzonder geschikt aan te meikcn.
Vooits is Amersfoort, om zijn gr.
zonde ligging gezocht, en wat sijn
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Langestraat 84 Telef 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- cn Tcckcnbcnoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Geloof on Weteiisclnp.
Met ingang van 1 October j I. is c< n
nieuw vctecnigingsjaar voor de Atncts-
fooittche R. K. Vrtceniging «Geloof
Wetenschap* nungevangen,
■let genoegen ziet bet Bmtuur op
het afgttoopiit vereenlgingsj.uir letug:
eensdeels omdat door lal vun niru'
Ltden dc Vereeoiglr.g wederom in bli
is toegenomen en anderdeels omdat het
verschenen veieenigtng.'j3ar sóó gunstig
bij at zijne voorgangïts afstnk door een
laliijk bezoek op de b(Jcci kont9tcn, dut
het wrl eer.s scheen, alsof geheel Katho
liek Amersfoort reeds lid van Geloof
Wetenschap is.
Ezn opgewekt vereer igiogileven
dus mogelijk cn aangemoedigd door
dat goede r. sultaat is het Bestuur doende
voor het nieuwe vereenigingejanr een
programma samen te stellen, dat
overstemming met het doel der
eeniging: de meerdere ontwikkeling van
haar leden op het gebied van gods
dienst, wetenschap en kunst eene
gewenschte afwisseling zal bieden
dat bij toetreding van nieuwe leden nog binding betreft ulritakend gelegen is.
vjor uitbreiding vatbaar zal zijn. De Minister meent f I88.0U0 per j ».»i
In de eerste bijeenkomst cp Donder-1 te kunnen bezuinigen dour couccntratic.
De Veceeuigirg meent hieraan tc moeten
twijfelen.
Een derde school zal moeten worden
opgrricht. dreigt de Minister terwijl te
Kftnipeu 450 leerlingen kunnen wotdrn
g'-plnatstl Te Amersfoort en te Breda
kunnen tot nu toe 400 leerlingen wor
den geplaatst dit aantal wordt op verre
i niet bereikt.
Neemt men In aanmeiking dat, >de
adviezen van de commandanten der
scholen voor Verlofscfticler niet weiden
gevraagd, en dat het plan tegen het
advies van viilwel alle autoriteiten, ook
tegen den uitutukkelijken raad van den
Inspecteur van het Militair Onderwas
werd uitg. werkt*, dan mcencn wij zoo
besluit het bestuur, er met den meenten
nadiuk op te megen wijzen, dat dc
belangen van schatkist, leger en a.s.
verlofsi dicteren slechts zullen gebaat
zijn, indien In laatste instantie in elk
geval de Volksvertegenwoordiging ons
ook ditmaal het nuttigen vaa »de nieuwe
Kamper ui* zal weten te bespa-en.
Wanneer men over het onderwerp
ccucr rede, fez of voordracht boeken
of tijdschriften wenscht tc lezen voor
verder onderzoek of studie, richte men
zich tot de R. K. Openbare Leeszaal an
Bibliotheek aan de Nieuwstraat.
Deze inrichting is dagelijks geheel
kosteloos toegankelijk voor alle per
sonen boven de 18 jaar. Ze bevat een
keur van lectuur op elk gebied en i*
gesticht met dc bedoeling allen
die hul wcnschen, door middel van het
boek, meerdere ontwikkeling, betere
kennis ov.r personen, zaken en stelsels
bij te brengen.
I-idieii geweuscht, woidt zeer
gaarne desku .dig advies bij dc keuze
'au lectuur verschelt.
Door relaties met alle groote weten-
ichappclijkc bibliotheken in den lande,
kunnen eventueel met-voorhand en
boeken kosteloos worden besorgd,
D« R. K. Vrouwenbond publiceerde
haar programma voor den winter 1934/
1925.
Wij vinden genoteeid:
14 Octobtr, 8 uur, tfl het R. K. Spaar
bankgebouw, Lezing duor den Weleerw.
Pater W. de Veer S J. over den Volks-
dichtci Bernard van Meur».
I November, 'a nam, 3 tot 5 uur in
Aichten, Kellenbucli's Poppenspel,
ior Kindcicii (Ier Lden :i 10 Ct., voor
kinderen van ntct-leden 4 20 ct. Plaat*-
b spruking 31 Oct. van 3 tot 5 uur.
8 Januari, 8 uur, Voordrecht door
.vr. Ellen RusseKerstsprookje.
4 l'ebiuaii, 8 uur, Voordrecht door
M< j. W. Penters, tc B'.ormcndaa'. Onder
werp Hoe moeten wij de vragen onzer
Meisjes beantwoorden f
18 Maart, 8 uur, Lcaing met licht
beelden door den Weleerw. Paler Hage-
ans O.P., Zwolle, over het H. Land
vcibarid met Jezus Ijjden en sterven.
Verder organiseert liet bestuur de
volgende Cursussen:
Mocikicursua door Dr. Helirich. Aan
vang 21 October, Cursusgeld voor leden
13.5Ü; voor nict-leden f4.—.
Cuisus van o lessen in Braillewerk
(blindensch iit). Kosteloos. Deelneem
sters verplichten zich voor da blindan
brailleweik te verrichten voord*blinden
bibliotheek,
Kookcursus van 10 lessen In de In
dustrie- en Huishoudschool. Aanvan
gende in November. Clubs van 10 leden
>16.—per persoon per cursus; 16 leden
