R. K. Spaarbank Amersfoort Amsterdamsche Bank Bel dan op No 42 DE EEMBODE R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 27 Jan. 1925 - No. 86 Acht en Dertigste Jaargang ABONNBMBNTBN kunnen elke week in gaan, doch opicKglng »an abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prl)i per drie maanden f 1.00. Bulten de gemeente Amersfoort fl.10. Afionderl|ke nummers 10 ct. KANTOOR: LANOEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG ABVERTBNTiAn 25 cent per', regel. Blllgke tarieven voor handel en nfverheld b| geregeld adverteeren. Advertentiïn moeten Dinsdag en Vrgdag vóór 6 uur worden besorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd. Gelijk hel geen invloed lieeft op uw godsvrucht, of het kruisbeeldwaarvoor ge bidt, van zilver is of van houteven zoo moet het geen afbreuk doen aan uw hoogachting, uls zich in de leden- maten der Kerk het mensclielijke doet gelden. Opmerkingen. In een R. K. vereeniging, waarin meerdere leden tot de intellcctueelen mogen worden gerekend, werd onlangs eens zwaar geredeneerd of «geboomd», zooals men dat tegenwoordig ook wel zegt, over de positie der katholieken, over socialisme en communisme enz. We hoorden daar door enkelen vreemd redeneerenook waren er die heele- maal niet redeneerden, maar aan 't eind was ik als onbevooroordeeld toe hoorder, en stellig velen mei rnij, niet tevreden. In een oude Beiaard-afl rvering wist ik thuis op Ie diepen de denkbeelden en beschouwingen van onzen Dr. Gerard Brom over de vraagstukken, die ons bezighielden en me dunkt, ze zijn wel waard hier nog eens voor breederen kring te worden weergegeven. «Emancipatie, zoo schreef prof. Ge rard Brom, heet de stijgende periode, die wij Katholieken aan 't besluiten zijn, sociale emancipatie na de politieke. Wat dr. Ariöns voorstelde, blijkt pijnlijk juistwe moeten de onderste lage lagen van 'l Roomse volk een trap hoger brengen, want wij leveren vooral de laagste 1. gen. Kerk en armbesturen dienden samen een jaarliksa bijdrage uit te trekken voor opleiding aa i ambachtscholen, desnoods zeil een parochiale ambacht school te stichten. Ons drukt een ballast van, ik zeg niet erfellk belasten, maar eifelik be deelden, hele geslachten, die zich door Vtnccntius laten onderhouden, zonder kans te krijgen om er boven op te ko men. Dus zijn we economies achter, omdat we 't sociaal zijn, we werden 'i sociaal door politieke verdrukking, we blijven 't helaas door intellectueel? minderheid. •Tel in gemengde plaatsen de armen ze zijn grotendeels Katholiek, tel de aibeiders in betere bedrijven, ze zijn meestal onrooms. Die gevolgen mogen 't gevolg van proteslant onrecht wezen, ze worden niet bestendigt buiten onze schuld. Een vooruitziende methode, door ons vakonderwijs hier en daar al toe- .gepast, zou onbegrijpelijk groot kwaad voorkomen. •Loonslaven is een misbruikte term, waarom dikwijls gelachen wordt. Maar zijn ze niet echt slaafs gebonden, de slachtoffers van een geëxploiteerde jeugd, vroeg bedorven als loopjongen of, nog verleidehkcr, als fietsjongen dan levenslang als los werkman i oordeeld, natuurlijk zonder voldoening in 't werk en zonder redelik loon, zon der geregelde betrekking en zonder verzekerd bestaan? Opperlui en sjou werlui, venters en kruiers, baliebijters en landlopers leveren de verbitterden, die zich ccas aan kwaad te goed wil len doenzulke periode werklozen, onder werklieden niet eens volop erkend les te scherper bij een revolutie tegen de gevestigde arbeiders gericht, in dag en nacht, hoe eerder hoe er, klaar om in troebel water te Deze vrijbuiters vormen een grim proviseerde organisatie van de volks oploop op straat. De gezworen Wij ikoopers zijn even- i geschoold werkman als hun leider, t wie ze daarom hun eigenlik vak maken van de revolutie. De moraal van de wanhoop is de raai van zelfbehoud ten koste van alles. 1 't doodarm Sicilië was indertijd ook de keus: roven of landverhuizen de pioletariërs werden daar rover t ere, misschien onder leiding van vei lopen ridder. Zo is Wijnkoop een mislukt student, die, als zoon van de rabbijn populair n de Jodcbuurt, liever een redevoering epeteerde, met dubbele welsprekend heid van een socialisties Semiet uitge- ipuwd, dan examens te preparceren. Hij koos succes bij duizend onmon- digen boveri kritiek van een meester, stellig mag hij vooraan stappen bij optochten van zijn volkje, dat hem immers onderhoudt, zo niet met con tributies, dan met stembiljetten, die bij ssa wel voo. bankbiljetten ruilbaai •De hongerlijdeis bezorgen hem zijn menu; en geen marktventerschieeuwl harder voor dan hij razend opg>- rden, uitbazuint, dat hun 't brood u;t de mond gestoten wnrdt. Zijo grote, rote mor d gaapt hun h iriger na, zijn aanije zelf is céi en al aanklacht :gen de bu-gerij, want hij vertegen woordigt i liicivel »het volk», om onze algemene schuld aan de slachtoffers de wrede samenleving ie wreken. Hij verdient zijn verkiezir g werkelik :en rijksbeulliet communisme is ondenkbaar zonder pauperisme, de ellende he'pt ellendelingen maken. Daarom vtrbueldt zijn verschijning in Den Haag de 'loo,'.schaduw op eer, feestbij ro'n vastenavond als de weelde- wereld dagehks viert, is geen vasten- preek welsprekender dan Wijnkoop's titel van afgevaardigde de kolonie van melaaUchen stuurt iemand aan de|poort, t om te bedelen, neen om te eischen te drelger.» Ret Roomscb* Jubeljaar. Tot het verdienen van den Jubilé. Aflaat vordeit Z. H. PiusXIeen waar dige Biecht en H. Communie, hel op meerdere dagen bezoeken der Basilieken van den H. Petrus, van den H. Paulus, van St, jan van Lateranen en vai H. Maria de Meerdere te Rome i het bidden tot intentie van Zijne Heiligheid. Alle Katholieken der wereld noodigt de Paus daartoe ten dringendste uit, den Bisschoppen opleggend die drin gende uitnoodiging aan al hunne onder- hoorigen over te brengen. Z H. staat echter levens toe, dat die Aflaat in dit jubeljaar ook elders ve diend kan worden door degenen, di door een onoverkomelijk beletsel ve hinderd zijn de genoemde Basilieken I bezoeken. Hiertoe belmoren 1. alle Slotzusters en andere Religieuzen, N vicen en Postulanten en degenen die met haar die in opvoedingsgestichten en gast huizen verblijven (dus niet de ex'erne leerlinger.)3. gevangenen 4 zieken en zwakken, die niet in staat zijn dr Kerken van Rome te bezoeken5 degenen, die in Ziekenhuizen, ofschooD •n, vooitdu-end behulp-aam moeten bij de verpleging6 werklieden, van hun arbeid moeten leven en net gedurende meerdere dagen van hun werk afwezig kunnen zijn 7. allen die zeventig jaar geworden zijn. Den sfliat van het Jubi'é kunnen deze personen in het a.s. Jubeljaar tweemaal verdienen, mits zij dr andere waarder. en door den Ordinarius of wel zeil of dr.or den biechtvader ter rg.ng van 'l Basiliekbezoek voor geschreven godvruchtige werken twee maal volbrengen, Tijdens het Jubeljaar worden over de geheele wereld al de aflaten, zoo volle als gedeeltelijke, voor de levenden, slechts enkele bijzondere uitgezonderd, .pgeschurt, doch zij worden allen toe passelijk gemaakt voor de overledenen. Tot de uitgezonderde behooren o.a. de aflaten te verdienen in het uur des doods; die van het Angelus of het Regina Coelivan het Vcettiguren-gebed -f het vergezellen van het H. S aar de zieken de afl ïat van Portiuncula tii de kerk van O. L. Vr. der Engelen bij Assistë en die weike door Kardinalen if Bisschoppen bij Pontificale plechtig heden vciletr.d worden. Alleen deze afitten kunnen de ge- loovigen voor zich zelf verdienen. D; H. Vader zal bekend maken, anneer de Jubi!é-c.flaat door de ge- loovigen in de Katholieke wereld elders kan verdiend worden. Dewijl met het Kerstfeest 1.1. het ubeljaai een aanvang he. ft genomen n de gelegenheid den aflaat te dienen voor degenen, wien Z. H. het vocrrecht verleende ihuis het Jubi! houden, zich dus heeft aangtb .den, is voorgeschreven, dat dezulken op verschillende dagen van het Jubeljaar, telkens vier kerkbezoeken moeten doen. Zjj kunnen voor elk kerkbezoek de kerk, kapel of halfopenbare kapel kiezen, die :ij wenschen. Zeker voldoen zij den gebedsplicht, als zij bij elk bezoek tentie van Z. H. bidden vijfmaal het Ooze Vader, het Weesgegroet het Glorie zij den Vader, Niet noodzakelijk is het evenwel, dat het gebed met het bezoek verbonden worde, wél noodzakelijk, dat op die tien verschillende dagen ter intentie van Z. H. een mondgebed gedaan worde, gelijkstaand met die 4 X 5 Onze Vaders, enz. De ziekeD of gebrekkigen, die staat zijn die bezoeken ledoen, kun- :n aan hun biechtvader vermindering of verandering vragen. Voor wie in een gevaarlijke ziekte 'alt is het tot het vetdienen van d flaat voldoende, dat hij begonnen net de voorgeschreven werken. In herinnering wordt gebrach', dat vereischt worden een waardige Biecht H. Communie, dat een verplicht goed werk, b.v. de H. Paaschcomi Biieyen van Patar Van Ilinailii. leder heeft maar éen naam, die dus tegelijk vóór- en achternaam is Kannak kan uit zoo'n naam meestal nog een familierelatie halen, omdat de naam dikwijls duidt op een feit dal bij de geboorte plaats viel, of op de plaals van geboorte of op een eigen schap van den Vader enz. Daar de Katholieken nu bij 't Doopsel er tweede naam bij kregen, is een blanke geneigd om de Kanakkischen naam voor hun familienaam aan Ie zien. Wc zijn zoo gewoon aan familienamen, dal we '1 nfet beslaan ervan bij de Kanak- ken, zeker in '1 begin, telkens vergeten. Toen ik de jongens verleide, dat al m'n broers en zusters, een vol dozijn, ook „Klaarwater" heeten, kwam aan 'I lachen eenvoudig geen einde meer. „Wal dót een verwarring moet geven" dachten ze, precies zooals wij aan verwarring denken, indien we hooren dat zij géén familienaam hebben. „Neen, dal was nu toch een echte domme zet van die blankenNadat ik ze uiteengezet had, dat 't toch nog niet zoo heel erg dom was, werden ze wat bedaarder: „Ja, ja, dat was toch zooEn ieder heeft daar nog een doop naam; dus met die verwarring moest 'I dan toch wel niet zoo erg zijn Hoe heel dan uw Vader bij z'n doop naam, Pater? Ik voorzag een storm van gelach. Denkt u maar even in, dat ik nu ge zegd had: „Ook; BernardI" 't Was onmogelijk om daar nu een verklaring van te geven. Dus draaide ik er om heen, en verleide m'n blootbuikjes nog eens opnieuw, dal 'I met die verwarring nog al ging, b.v,indien m'n Vader Antoon zou heeten en ik Bernard, enz. 't Gevolg was, dat allen hun brief richtten aan „Anion Klaarwater", in de heilige overtuiging, het bij 't rechte eind Ie hebben. Dal Ier verklaring vooraf. Nu nog een enkel woordje over de jongens zelf. Het zijn allen nog kleine kereltjes en voor zoo'n blootbuikje is een korle brief al een heele prestatie. Het zou u misschien wel interesseeren, wanneer ik u al hun brieven vertaalde schreef; maar dan wordt deze brief weer veel te dik en gaal misschien verloren. Dus schrijf ik slechts twee brieven geheel af. en van de anderen brieven misschien nog eenige kleine stukjes. Ik heb de brieven in „tok- boi" Pidgin-Engelsch laten schrijven waarschijnlijk kunt u dan het origineel van Kohai's brief, na de vertaling ge onder controle Centrale Accountantsdienst Ned. Boerenbond De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT des ZONDAGS van 12 tot 1 uur; WOENSDAGAVONDS van 7 tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur Dadelijk ingaande rente 36/io pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. Zalen tegen zeer billijk tarief te huur. Inlichtingen bij den concierge Kortegracht 16 Reserve f42.500.000 te Amersfoort Kapitaal f5S.000.000 Alle Bank-, Kassiers- en Effectenzaken, Deposito's Verhuring van SAFE-LOKETTEN 1 niet kan dienen voor het verdienen van den Jub'lé-afUat en dat 't laatste werk moet verricht worden in dec staat van Heiligmakende Genade. Een gewichtig moment. In den tijd, waarin de verkiezingen in de 2de Kamer worden vooibereid, thans een gewichtig moment aange- Na de besprekingen over het Program ,n Actie, dat straks in de Bondsver gadering gaai worden vastgesteld is ihans aan de orde het stellen van Can- didateo. hetwelk door de georganiseerde R. K. Kiezers zoowel in als buiten de R. K. Kiesvereeniging kan geschieden, Het woord is hier dus aan de Kiezers zelf, zooals zij straks ook het laatste nord in deze zaak zullen hebben. Krachtens hel nieuwe Kiesreglemeni heeft iedere R. K. Kiesvereeniging het recht vijl Candidaten aan te nijzeD. Wie dan overtuigd is van h groote belang van een richtige vi tegenwoordiging van ons Roomscbe Volk in het Parlement, verzuime zijn invloed op deze verlegenwooidiging te doen gelden. Wanneer de lijsten straks zijn samengesteld, zal het daartoe laat zijn en heeft men het zichzelf verwijten wanneer die samenstelling :t zal zijn, zooals men ze wenschelijk acht. Dat een ieder in deze dagen ernstig zijn gedachten late gaan over de ver antwoordelijke laak, die in deze op allen zonder uitzondering Donkere Beelden. Jaren geled n kende ik een gelukkig gezin. Hun huis was eenvoudig, doch smaakvol ingericht, mooie boeken ge tuigden van innerlijke beschaving en goede opvoeding. De man had een goede betrekking, waardoor zij ruim konden bestaan. Eenigen tijd geledeo kwam ik daar weer. Welk een verandering I Alle mooie meubels waren verdwenen, ver lezen te hebben, ontcijferen. De ver taling is getrouw, ook daar, waar ik eenzelfde woord op verschillende ma nieren vertaal. Dat is juist iets typisch van liet Pidgin-Engelsch, dal een woord alle mogelijke beteekenissen kan heb ben, die toch door plaats en zinsver band van liet woord absoluut vaststaan. Dus eerst de brief van Kohai. Kohai is een van m'n beste school jongens, een leuk kereltje en een echte lachebuik. Hij komt van hel eiland Pltilu, een echt Sodoma van verrot heidendom. Er zijn slechts 2 Katho lieken, die echter alle twee door de heidenen, zooal niet tot afval, dan toch een slecht leven zijn gebracht. Het Weesgegroetje dat Kohai voor zich vraagt, zal hij hoop ik, dan ook van u krijgen. Brief van Kohai. Bundralis. Klaarwater. Ik ga nu een klein briefje aan Klaarwater schrijven. U woont in een heerlijk land en onderwijst daar de menschen. Hoe hij daarop gekomen is, mag joost weten. Ik denk dat Kohai meent dat U .school meester" bent! U bent in uw land geblevenmaar uw zoon kwam naar Matius. Hij leerde ons, jongens het lied „Wilhelmus", en dat kennen we nu ook Nu uw zoon naar Manus is hebt U een Taxi of auto noodig Amersfoort, kocht door den man. Hij had zijn be trekking verloren, zoo juist was de echt scheiding tusschen de beide menschen uitgesproken. Oorzaak De drank..... Vader, moeder en vier kinderen leef den gelukkig met elkander. Zij l-adden een eigen huisje. D: ouders waren vlijtig e:i gaven huti kinderen een goede opvoeding. Op een nacht, toen de man in de mijn werkte, werd de vrouw wakker geroepen. Haar man had een ongeluk gekregen, hij was door de lift gedood. De liftbestuurder had het stop signaal niet gehoord, omdat hij be schonken was. Een huisgezin ongelukkig. Waardoor Door den drank Een meisje was opgegroeid tot een frissche, reine jonge vrouw, wier oogen blonken van zuivere levensvreugde. Op haar was des dichters woord toepasse lijk »Ge zijt als een bloem, zoo teer, zoo rein, zoo acboon Op zekeren dag haalde men haar op uit den dorpsvijver. Wat was er ge beuld? Een vrooltjke avond bij wijn en gezang, een eenzamen weg naar huis onder begeleiding van een mefisto. Wie is de ware schuldige De drank.... Een jonge man had de u afgeloopen en schitterende i gedaan. Hij had een goede betrekking, een lieve vrouw en aardige kinderen hij bezat alles, wat hij maar wenschen gekomen, zijn wij met hem eens in het bosch geweest. De weg was zeer slecht. Eenmaal viel hij, en toen vertelde hij ons jongens en zeide: „Indien mijn vader hier was, dan zou ik niet langs dezen slechten weg mogen gaan. Mijn vader zou zeggen; „Die weg is onbe gaanbaar. Ik verbied je over dezen slechten weg te gaan". Ook is uw zoon met de pinas om geheel Manus gevaren. Doch wat is die zoon van U lange man! Ik denk; U zult wel evenals uw|zoon: U beiden zijt geweldig groot zooals boomenZijt gij werkelijk zoo lang? Ik heb U nooit gezien. Ik denk U zult al wel grijs zijn. Wanneer ik een goeden brief geschre ven heb, dan zal uw zoon hem U toezenden tegelijk mei zijn brief. Wan neer U hem dan gelezen hebt, schrijf mij dan eens een brief terug; stuur hem naar Bundralis. Verstaat gij de taal der planting-boy's? of niet? (Taal der planting-boy's pidgen- Engelsch. De planting-boy's maken die taal). Wanneer U de taal der planting- boy's verstaat, schrijf dan in deze taal terug, naar Bundralis. Joko (gegroet) Klaarwater. Ik woon hier op Manus; zal toch tot God bidden, dat, wanneer U sterft, God U in Zijn land moge opnemen, en ook wanneer ik Com municeer dan denk ik aan U. Maria is de Moeder van God. Ik bid ook tot Maria (voor U) die vol is van Gods Genade. Bid U ook tot God, opdat Hij mij helpe om op den goeden weg te wan delen. Joko Klaarwater. Mijn doopnaam isJohannes Jozef. Mijn landsnaamKohai. Bundralis, Manus. Brief van Taro. (Taro is een goedige dikzak mei groote oogen, die behalve zijn goedheid ook nog zijn domheid verraden. Zijn brief wemelt ook van fouten, maar hij meent het goed en pbilo- sopheert er geducht op los). Mijn brief ga naar Kilaavar. Indien er geen taal van God (open baring) was, dan was uw zoon nooit hier gekomen. Maar God heeft gespro ken. Hij (uw zoon) is priester gewor den eu nu denkt hij slech'.s aan het Woord van Jezus. Hij denkt niet meer aan U, zijn vaderhij heeft een groot werk te verrichtenhij denkt nu aan ons en aan het Woord van God. dat nog niet tot alle volken gekomen is. Uw zoon is nu bij Karei Pater Borchardl gekomen. Wordt vervolgd.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1925 | | pagina 1