I Amsterdamsche Bank R. K. Spaarbank Amersfoort Bel dan op No 42 DE EEMBODE R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken Dinsdag 24 Febr. 1925 - No. 94 Acht en Dertigste Jaargang ABONNEMBNTBN kunnen elke week In gaan, doch opzegging van abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prja per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort 11.10. Afsonderllke nummers 10 Ct. KANTOOR: LANOEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEPOON 314 DE EEMBODE VERSO ilJNT DINSDAO- EN VRIJDAQMIDDAO ABVBWTBNTlflN 25 cent per regel. Bill|k< tarieven voor handel en njverheld b| geregeld adverteeren. Advertenöïn moeten Dlnadag en Vr|dag vóór S uur worden beiorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd. Slechts hij, die geduld oefent en zich beheerscht, is in staat altijd verstandig te handelen -, terwijl hij, die ongeduldig is, zijn dwaasheid spoedig zal doen blijken. De rijke bron. Ia 'n «neutraal» blad komt men wel eens de bewering tegen, dat de gods dienstige belangen eigenlijk slechts nevei,belangen» sijr. Dit verwondert ons geenszins. Wat immers ir, «neutrale» bladen geschreven wordt, is zelden ol nooit afkomstig van een overtuigd katholiek. En een niet-katholiek kan zich blijk baar zoo moeilijk indenken in 't Room- sche leven. Hij komt er wei eens mee in aan raking, maar ziet bij dan de vonken der geestdrift spatten, dan zoekt hij hiervoor een andere verklaring. In eene vakvetetnigit g is het dan bijvoorbeeld het «solidariteitsgevoel der arbeiders» en in eene drankbestrijders- organisatie «de al keer van bet alco holisme» die zooveel enihousiasme bij de Roomschen wekt. De mensch is gewoon op eigen er varing te steunen en alles te bekijken door deu eigen bril. Daarom is dit verschijnsel bij onge- ioovigen zoo goed te veiklarer. Menschcn aan den overkant kunnen zich met voorbceldigen ijver wijden aan éene zaak, maar dan vioden zij daarin klaarblijkelijk bun levensideaal, een klein deel van de zedelijke kracht en hel zedelijk genot, voor ons zoo overvloedig neergelegd in onzen godsdienst, Voor den sociaal-demoraat, den anarebistol 'n ander ongeloovige kunnen bijvoorbeeld vakbeweging of drank- besttijding zoo buitergewoon gewichtig zijn, dat zij zich bepaald diep onge lukkig zouden gevoelen, dat zij hun levensdoel zouden verliezen, wanccrr die maatschappelijke werken nu eens plotseling overbodig zouden zijn. Zij missen den Godsdienst en maken nu «godsdienst» vau datgene, waar hun hart het meest aan hecht. Personen of zaken, ja alles wat hen omringt, geheel de wereld wordt door hen beschouwd en beoordeeld in 't licht van hun «godsdienst», van hun leversideaal, hetzij dit .de politiek, dc vakbeweging, de drankbestrijding of iets Bnders is. Dat bij zulke menschen verbazende eeD2ijdigheid geen zeldzaamheid is, dat spreekt van zelf. Vandaar die fanatieke haat, dat wan trouwen en die groote afkeer jegens tegenstanders bij menschen, die overi gens «van nature toch zoo kwaad niet zijn», zooals de wereld het uitdrukt. Vandaar ook die geheel verkeerde be oordeeling van oner actie en mis ideaal. Aan alle goede werken doen wij mede naar best vermogen, maar in geen dezer werken vinden wij een levensideaal doch slechts een middel om dat ideaal te bereiken. Dit ideaal is en blijft voor ons en kan ook alleen zijn de dienst van God, het werken voor het eeuwig leven. Maar daarom juist spatten de vonken van geestdrift overal waar wij on vensideaal meedoen, waar wij ons ven met volle Koomsche kracht. B.j onze g-estdrift voor altes wat goed en edel is, hebben wij de zeker- heid, dat onze zaak ze moge ook is met tegenspoeden te kampen hebben ten slotte zal zegevieren. Dc middenstand. Wanneer door den bril der werkelijk heid de kleine middenstandsbcdiijvci. bekeken worden en. tevens de daarbij bshoorende middenstandsgezinnen, dan valt direct op le. dat over het algemeen het mid denstandsgezin thans buitengewoon moeilijk het hoofd boven water weet houden. 2e. dat het zaken- en bed'ijfaleven zeer ongunstig is te noemen. Nu bchooren wij, en zeker wij Katho lieken, bij de beoordeeling eerst ons zei ven te onderzoeken en bebben de kleine middenstanders zich eeist wel ter dege te vragen of zij niet te veel leven het verleden en in de (hoopvolle) toekomst en te weinig in het heden. Diezelfde middenstanders hebben ecu beteren tijd gekend, den tijd, toen ook andere groepen der samenleving bet beter hadden dan thans. Diezelfde kleine middenstand, vroeger gelijk aan of slechts weinig uitstekend boven den arbeiders stand, leefde sober, doch nam het er allengs beter van, toen groote omzet, flinke winst hem hiertoe in staat stelden, nu de tijd veranderd is, is hij weer geheel meegegaan met de noodzakelijk geworden versobering des levens Heeft hij de geboden nieuwe ver sobering direct aangevuld en als wet beschouwd Zeker, iedereen heeft zijn levens eischen moeten vereenvoudigen, maar elke kleine middenstander daarbij ver genoeg gegaan Dit zijn slechts vragen. Vragen, waarop eerst een bevestigend antwoord ioet gegeven worden, vooraleer wij jn een noodtoestand kunnen spreken. Is deze vraag eenmaal met een vol- iondig «ja» beantwoord en velen zullen het kunnen doen en er anders zeker >e gedwongen worden, en constate ij daarna nog den toestand, dan zullen wij met alle ons ten dienste staande middelen moeten trachten dezen toe stand te verbeteren. Waarom is het kleine bedrijf, speciaal het winkelbedrijh thans zoo buitenge- don slecht te noemen i Vele oorz. ken zijn hiervoor aau te a. De winkeliers hebben over algemeen nog te grooten voorraad, welke voorraad in waaide is gedaald. Gevolg: bij verkoop verlies in plaats b. De omzet is veel verminderd ten gevolge van de kleinere koopkracht het publiek, zou de betr. winkelier :ijae inkomsten willen behouden, dan iou het winst-percentage grooter dan voorheen behooren te zijn, doch c. de onderlinge concurrentie belet dat evenals'de logische leer van vraag en aanbod, d. Bovendien moet ook hetpubli-k, wiens kcopkracht verminderd is. eisch-.-r der, kleinst mogelijken prijs der goederen. Trouwers in de onderstelling, dat de dure voorraad is opgeruimd tegeu groot verlies, zonder daarbij een mid denstander te doen tailleeren, in dc onderstelling, dat hij vandaag uit dc vroeger gemaakte winsten het zoor ven genoemde veilies kan nivtlleeten, dar nog staat die middenstand er vandaag in den lijd van hoog conjur ctuur heeft hij zijn bedrijf ingericht, dikwijls en inrichten naar den grooteren :t, is hij tot uitbreiding overgegaan, heeft hij eene duurdere administratie moeten aanleggen, heeft bij zijn huis oeten koopen enz. Dat huis is te duur gekochtDe huren zijn te hoog gestegen De uit- breidirigskosten waren hoog I Gevolg Uit den kleinen omzet met klein winst percentage moeten thans ontzaglijke, niet te keeren, niet te bezuinigen on kosten worden bestreden, hooge hypo theekrenten worden betaald, hooge buren, groote onkosten worden be kostigd. f. Zeer hooge belastingen diukken den middenstand, den winkelier zoowel als den industrieel. Daarbij is vandaag volgende factor nog van belang Door de slechte jaren en den achter stand op de meest belastingkantoren zijn niet alle belastingen der laatste ja-en binnengekomen, hebben vele kleine middenstanders nog gedeelten belasting te betalen van eemge jaren. Ta van verschuiven is thans geen iprake meer, daar juist du tot het be talen van de laatste en achterstallige belastingen een zware druk wordt uit geoefend. De belastingen worden ge forceerd. Voor een groot gedeelle geldt boven staande zoowel voor den winkelier als voor den industrieel. Bj dc laatste categorie moet nog wel speciaal ge- ezen wordëa op g. de groote lasten der sociale wet geving. h. Het groot-industrieel bedrijf, vroeger zich beperkende in hoofdzaak tot «groote» leveranties en werkzaam heden, stelt zich thans ook tot taak kleinere opdrachten, vroeger bet uit sluitend terrein der klein-industrie, te aanvaarden. Dit logisch gevolg van de weinige kans op grootere werken werkt niettemin de belangen van den kleic- industrieel weer tegeD. :t een enkel woord heeft spr. reeds gewezen op de groote concurrentie, die mits zij oneerlijk wordt aller minst is te veroordeelen. Deze concur rentie nijpt des te meer, eoor de voort durende concentratie van het groot-kapitaal, dat driester op treedt. Het filialen-systeem neemt groote afmetingen aan en wordt nog steeds uitgebretd. Warenhuizen zijo voor het publick mlokkelijk. Eo alhoewel een gezonde midden- stand_zeer zeker kan concurreeren met deze mcde-distribuanteD, spreekt het ivcl vanzelf, dat in dezen tijd bet be- ■taan van den middenstand moeilijker :n moeilijker wordt, j. De keuze bij den k'ein-winkelier ir I Kortegracht 16 Reserve f42.500.000 te Amersfoort Kapitaal f55.000.000 Alle Bank-, Kassiers- en Effectenzaken, Deposito's Verhuring van SAFE-LOKETTEN onder controleale Centr Accountantsdienst Ned. Boerenbond De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT des ZONDAGS van 12 tot 1 uurWOENSDAG AVONDS van 7 tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur Dadelijk ingaande rente 3#/io pCt. Spaarbusjes gratis verkrijgbaar. Zalen tegen zeer billijk tarief te huur. Inlichtingen bij den concierge mede ten gevolge van de moeilijke levensomstand gheden, dikwijls niet groot geDoeg, ziedaar alweer een af glijden op het hellende vlak. De middenstand kan door collectieven aankoop ook hierin voorzien eo geluk kig gaat men deze richting meer en meer uit, dcch vele middenstanders kunnen ook dit in bepaalde gevallen thans niet. k. Ten slotte levert het leveranciers- crediet, waartoe velen hun toevlucht nemen, heel dikwijls groote bezwaren op. Al deze gevallen zijn van zeer c stigen aard, alhoewel door energie handelsgeest en vooral handelskennis veel kan worden goedgemaakt. Spr. wil als hij thans zijo conclusie gaat stellen, allereerst wijzen op de noodzakelijke groote versobering des levens. 1 Door nog grooter bezuiniging op huishoud-, personeel, en algemeene on kosten zal moeten worden getracht een meer stabiel bedr-.f te verkrijgen. Vervolgens zal het «eendracht maakt macht», toegepast in onze orgaaisaties beter dan tot nu toe moetcD worden 3geleefd. Organisatie kan om de alge- ene verdediging en om ongetwijfeld behalen geldelijke voordeeleB, mis schien, indien maar iedereen lid is, zelfs den noodtoestand verbeteren. Door een krachtige organisatie en :o goed meeleveo met de organisatie behoeven we geen socialisatie te vree zen. Is daarbij de toestand eenmaal gestabiliseerd, dan behoeven wij niet bevreesd te zija voor een groot winkel bedrijf en een warenhuis. Wij hunnen er dan mee concureeren en hebben door bediening eD vakkennis de voorkeur. Allereerst moeten we zelf trachten den toestand te stabiliseeren. Maar daar- ast hebben wij zeer zeker recht op ;un en medewerking der Regeering. Medewerking en steun, al zal deze n bepaalde regelen moet worden onderworpen. Eerst trachten ors zeiven te helpen. Lukt dat niet en wijzen de omstandig heden er nu reeds op, dat dit onmoge- Taxi of auto noodig Amersfoort, lijk is, dan durven wij en moeten wij zeer zeker bij de Regeering om gelde- lijken steun aankloppen. Aldus de heer Van der Linden in :n ledenvergadering van de Amers- foortsche Hanze. Hebt U een Amersfoort De Vereeniging «Handel en Nijver heid» houdt een algemeene vergadering op Donderdag °6 Februari 1925 des avouds kwart over 8, in de taal van de R. K. Spaarbank. De agenda vermeldt Verkiezing van 3 Bestuursleden. Lezing A. Ingenool, den Haag, over de Vereeniging Huisvrouwen. Ook heelt het Bestuur der Zuster- Vereeniging «De Hanze» en de Crist- telijke Vereeniging met al hun Dames uitgenoodigd Uil Burgemeester en Wethouders deelen mede, nogmaals een bespreking te hebben gehad met de Commissie voor Georganiseerd Overleg. Deze bespreking het ft tot geen resultaat geleid. De organisaties blijven unaniem bij hun voorstel om het ver haal der pensioenbijdrage te brengen op 5'/j pel., terwijl B. en W. en met ben het meerendeel der Raadsleden, die zitting hebben in de Commissie r Georganiseerd Overleg geen ter- -aanwezig achten om af te wijken 't eenmaal ingenomen standpunt, dat op 8'/j pet. te brengen. 7 Blieven van Pater Vin Haarwater. En toen dan ook éen der drie groepen de aesthetische gedachte kreeg oin een slinger van aan-een-geregen oranje appeltjes aan hun boog te hangen, werd dit voor de anderen twee groepen ter stond een aanleiding om ook oranje appeltjes aan een te rijgen terwille van de goede zaak. De weg over de heuvelhelling werd met de groene guir landes en kunstige palmboomen (palm bladeren op bamboe-staken) enz. opge smukt; op den voorgevel van de pas torie werden drie zonnen van groen en bloemen (werkelijk modellen van Kanakkiselten kunstzin) aangebracht; daarmede werd verzinnebeeld dat 't licht des Evangelie's ook voor Manus is opgegaan. Het heuvelplateau kreeg zijn omheining van roodesierstruiken waardoor het zeer veel aan vriendelijk heid won, en de donkere grauwe blad- kerk vond in de schooljongens even zooveel Samaritanen, die 't mogelijke deden om haar wat fleur en luister bij te zetten. Een laatste veld van activi teit was dc zijgevel van de pastorie, waar de kunstzinnigste Tulu's onder leiding van Michael het Mosterdstruikje van het Evangelie aan het opbouwen waren. Lach niet, geachte lezermaar laat u even het idee verklaren. Het zaad van 't Evangelie is in de twee drie laatste jaren ook op Manus ontkiemd en aan 't bloeien gegaan en spreidt nu zijn takken al uit naar twee en twintig oorden, verspreid over ge heel de Noordkust van Manus. Elk dier dorpen is een vrucht van het steeds groeiende Mosterdstruikje. Een krans van groen, waarin het aantal Katho lieken door cijfers aangegeven en waar onder met dikke witte drukletters de naam van het dorp staat aangegeven, verzinnebeeldt aan den wand van het huis die vruchten van het Evangelie. Zoo kunnen onze „gestudeerde" Katho lieken zelf de vooruitgang van 't Katho liek Geloof onder de verschillende stammen van Manus vergelijken, en daarin een prikkel vinden om met nieuwen frisschen moed mee te werken aan de Geloofsverkondiging onder hun heidensche stamgenooten. Dezen laatsten dag van voorbereiding ging niet voorbij zonder dat eenige malsche Noord-Westbuien voor de noodige afkoeling kwamen zorgen. Doch dat was het einde; want Zater dag na Paschen, den dag dat Mgr. Vesters verwacht werd, scheen de zon zoo fijn en zoo blij, alsof er nooit een Noord-West geweest was. Reeds den vroegen morgen was Manus op den been. Terwijl de ijverigsten een laatste hand legden aan de versiering, en plaats en paden van al 't overtol lige aan blad en groen reinigden, liepen anderen reeds in feesttooi rond of zaten in afwachting der gewichtige gebeurte nissen van den d3g hurkend te zamen en koesterden hun bruine rug in 't warme morgenzonnetje. Plotseling nu breekt een geweldig „Zelo" los. Eenige jongens hebben bij het eiland Andra „den Julius" ontdekt, die machtig spiegelsignalen geeft; en thans is 't gebruikelijke „Zelo" geschreeuw niet meer van de lucht. Daar rent onze zwarte schooljeugd ook al den heuvel af naar liet strand zn even later ziet men ze in het zee water plassen en ploeteren, terwijl hun gejuich, hun gelach en geschreeuw met het gebruisclt van de branding boven hen uitstijgt. Na het bad komt de luid ruchtige troep weer naar boven, en haalt ieder student zich aan de pastorie een nieuwe lendendoek. De plantingboy's en andere aanwe zige Kannakken hebben zich intusschen ook gehaast om in groot tenue te kunnen verschijnen: men ziet ze in groepjes aan het strand te zamen staan, elkander broederlijk helpend bij het opmaken van den kolosalen haarbos. De beste lendendoeken! worden omge slagen en eenigen verschijnen reeds met hun zwaren halssmuk van honden- tanden, met hun sierlijke, breede koraal- manchetten aan armen en beenen. Ook pastoor en kapelaan van Bundralis, de broeder hebben zich ijlings in het wit gestoken; en als klokkengebeier geen uitdrukking kan geven van de teestvreugde, omdat Bundralis' arm zalige kerk nóch toren nóch klokken rijk is. grijpt de kapelaan naar zijn trompet, en schalt het even over strand i zee. dat de Bisschop daar is. Dan stroomen allen te zamen voor de kanohuizen aan het stand, mannen en vrouwen en kinderen; allen hebben palmbladeren in de hand, om den nieuwen bisschop te begroeten. En reeds ligt de Julius voor anker. Men ziet hoe de Bisschop in de boot stapt, die hem aan land zal brengen. Het gouden kruis schittert op zijn borst. Reeds van verre wuift hij onze Katho lieken vriendelijk toe; en dan gaat plotseling aan het strand een krachtig en drie-werf „Hureeh!" op, terwijl de palmtakken in de hoogte worden ge stoken. Even later stijgt Monseigneur aan land, begroet de Missionarissen, begroet het volk. dat zich nieuwsgierig om hem heen verdringt, en geeft ons dan zijn eersten bisschoppelijken zegen. Op kleinen afstand staat „Kiou" het paard van den broeder gereed, opge tuigd als een strijdros voor het steek spel. Monseigneur wordt verzocht te paard te stijgen, en de stoet zet zich in beweging: voorop een lange rij van jongens en mannen, van vrouwen en kinderendan de Missionarissen, thans ten getale van zeven te zamenen ten slotte Monseigneur te paard. Langzaam gaat het den heuvel ophet eene „Hureeh!" is nog niet uitgestorven of een ander stijgt op. Juist zal Monseigneur den eersten eereboog onder aan den heuvel pas- seeren, als van uit het kleine zieken huis aan het strand een afgemagerde gestalte te voorschijn komt. kuchend en hoestend, en gebogen alsof een krachtige hand ze geheel wil neder- drukken. Het is Gisirik, onze katechist. Hij heeft een deken om zich heenge slagen, en voor een oogenblik het bed, waarop hij sinds lang wegens long tering ziek ligt, verlaten om den intocht van den nieuwen Bisschop te zien. Géén misschien, die den Missionaris op Manus zoo geholpen heeft bij zijn missioneeringsarbeid als Gisirik. (Wordt vervolgd.)

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1925 | | pagina 1