I Amsterdamsche Bank CRE DIETEN S. DUYKER Havik 29 Amersfoort FORTUNfl DE EEMBODE R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken i? kunnen eike week In gun. doch oplegging van abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. 5",. e munt)en '-00- Bullen de gemeente Amersfoort 11.10. Ahondarllke nummert 10 et. Vrijdag 13 Nov. 1925 No. 65 Negen en Dertigste Jaargang KANTOOR: LANOEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 3(4 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAOM1DDAO apvbktbmtiAr 23 cent per regel. BUI|ke tarieven voor handel en n| verheid b| geregeld adverteeren. Advert en tl ên moeten Dinsdag en Vrfdag vóór uur worden bezorgd, Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd. Dit nummer bestaat uit 2 bladen EERSTE BLAD Hoe erbarmelijk is toch de gehui chelde uiterlijke fatsoensmoraal der moderne wereld, beschouwd in het licht der waarheid. Dt Katholieke Staatspartii. Toen Jonkheer Rugsch de Beeren- brouck het presidium der Nederlandsche Katholieke Staatspartij aanvaardde, achtte hij het dienstig bij die gelegen heid eenige beschouwingen te wijden aan de plaats, die de Nederlandsche Katholieken in het staatkundig leven innemen. Indien wij, zoo zeide hij, onbevangen de geschiedenis van ons vaderland raad plegen, dan zien wij dat de ontwikke ling van het katholicisme in Nederland voor een groot deel de geschiedenis van onze natie vormt. De katholieke geloofsverkondigers zijn in ons vaderland de grondleggers van de christelijke beschaving. Haar door ons aller inspanning in de toe komst te vervolmaken is de taak, die Willen wij katholieken, die taak naar behooren vervullen, dan is onder meer noodig, dat onze staatkundige organi satie voldoe aan de eischen die wij aan een nationale partij mogen stellen. Iedere katholieke kiezer vicdeerbe- wegingsmogelijkheid. Met hare iotellectueelen, ambtenaren, atbeiders, werkgevers, middenstanders, boeren, kspitaalbeziitenden in alle denk bare groepeeringen is zij eene afspiege ling van het volksleven zelf in zijn geestelijke en maatichappelgke ge ledingen. In zulk een partij wisselen de ver scheiden standen, klassen en beroepen hunne meeningen met elkander uit, slijpen de verschillen op elkander af, neemt de een van den ander het goede over, vinden de tegenstellingen elkan der in waardeeriDg en verzoening onder een beter verlicht begrip over personen en toestanden, welke zij zonder dezen omgang niet aldus hadden leeren kennen. Een op deze wijze evenwichtig ge bouwde partij zal ook hel evenwicht helpen bouwen in de natie, welke iD baar de sterkste beschermster van haar algemeene belangen vindt. Want indien een dergelijke groote partij uiteenviel door onderlinge on- eenigheid, dan zouden die algemeene belangen weer benadeeld worden en wellicht opgeofferd aan de propaganda van nog enkele vooruitstrevende en mid denpartijen en andere groepeeringen te meer. Maar blgft die eenheid behouden, dan zal onze partij, die meer dan eenige andere in getalsterkte en verscheiden heid van samenstelling de natie weer spiegelt, haar eigen belang uitdrukken in het algemeen belang. Ook de Nederlandsche niet-katholiek moet, iodieo bij onbevangen het ver leden onzer katholieke partij nagaat, tot het besluit komen, dat wij minder bevrediging van eigen wenschea dan behartiging der algemeene belangeD zoeken. Hoe meer een politicus zich weet in te denken in de verschillende behoefieo der deelen van ods volk, hoe gemakke lijker hem te behartiging van het alge meen belang grootsten gemeenen deeler van particuliere (individueele en groeps-) belangen zal vallen. De groote meerderheid der Neder landsche politieke partijen beoogen het algemeen belang le dienen. Maar Ier linkerzijde mist men de veelzgdigh:id van onderdeelen die rechts eigen is. Daar dient zich de grootste partij wel bewust aan als een klassepartij, dienende het klasse-belang der arbeiders, terwijl in de andere parlgcn in meerdere of mindere mate het arbeiderselement ontbreekt. Door den aard barer samenstelling zijn de drie partijen van rechts nationale groepeeringen, wier leiders, legen woordigers in de openbare lichamen zich voortdurend moeten oefenen in 't beantwoorden van de vraag Wat eischt ook voor de rangen en standen, waar mede ik persoonlijk in nauwer verband sta, bet algemeen belang Bij het blijvend samengaan gelgke in den waren zin des woords nationale parlijcn is 's lands belang hel meest gebaai. Indien daarvoor ii plaats zouden treden groepeeringen sic ffelgke belangen tegenstelling lusschen de behoudsgezinden van [bans bestaande politieke partgen et zjjds en de vooruitstrevende van kleur anderxgds dan vrees ik, dal ons politiek leven onherstelbaar schade zoude lijden en de levenseiscbeo van den staat zouden worden geschaad. Con servatisme in het stastsbesiuur, zonder hel tegenwicht van vooruitstrevendheid, kan op den duur allicht leiden tot r lutionnaire woeiingen. Sociale aspiraties van onbedachtzame, niet uit alle deelen des volks samengestelde en daardoor niet evenwichtige, politieke parlijcn, dreigen de tinanc tn der openbare lichamen in de war te sturen. En het zijn vooral de breede volksklassen, die bet meeste belang hebben bg een richtig beheer der openbare geldmiddelen. Ook in anderen zin is onze katho lieke partg een Dationale partgde indeeling der meoschheid in volken is oiet kunstmatig. Volken vormen een gedeelte van de maatscturppg-orde, door God zelf gewildzg zijn een uitdruk king van de leidende Voorzienigheid. Toen Ramsay Mac Donald in Enge land eerste minister was, verklaarde bg in een reede »Ik ben 'n overtuigden onbuigzaam nationalist. Ik eerbiedig de nationale toestanden en nationale eigen aardigheden. Nationalisme is niet agres sief nationalisme is zelfeerbitdiging en zg die eigen aard het meest eer biedigen, zgn de beste menschen om dien van anderen te eerbiedigen.* Zeg ik teveel wanneer ik beweer, dat ook in dezen zin de katholieke partij eene nationale partg is Onze parlg eikent de idrgele waarde van onze onafhankelijkheid door baar zorg voor het. algemeen belang wil zg de solidari teit van alle volksgenooten bevorderen hare sociale pclitiek is er op gericht, zooveel mogelgk de oorzaken weg le nemen, welke tusschen de leden vao ons volk ongelgkheid scheppen en ver sterken ten aanzien van hun ontwikke- lings-voorwaarden zg wil bovendien de baan vigmaken voor de begaafden, opdat iedere Nederlander de gelegen heid vinde om op de plaats te komen, hg naar zgn vermogen tot den bloei van het geheel, tot de ontwikke ling van onze volkskracht kan mede- Nationaal, in den goeden, echten Nederlandschen zin van het woord be- teekectLiefde tot eigen volk. Zg sluit broederlgke samenwerking met andere partgen en volken niet uit, maar is, integendeel, voor nationale en inter nationale samenwerkieg de eerste voor- Welnu, in dezen zin mag de katho lieke partg bg uitnemendheid worden genoemd: eene nationale partg. Binnenland Waterschap Eemnes. Ged. Staten deden uitspraak in het beroep van Van Leeuwen, die in een n bezwaarschrift verzocht had een euwe stemming in 't waterschap Eem- :s te doen houden. De uitspraak luidde, dat het bestuur n nieuwe stemming moet uitschrijven, wijl de laatste stemming als niet geheim en niet wettig moet worden beschouwd. Ged. Staten grondden de uitspraak op de overweging, dat, zooals uit de afge legde verklaring bleek de stemming niet geheim was (de voorzitter vroeg aan de kiezers welke candidaat zg wensch- ten te stemmen enz.), dat d: stembil jetjes uitgereikt werden door den secre taris, die geen deel uitmaken kan van het slembureau, terwgl de wet voor- schiglc, dat een lid van bet stembureau de biljetten moet overhandigen dat een stembriefje voor 2 of meer emmen werd afgegegeven, welke han- delwgze ook in strgd is met de voor schriften. Het gebeurde is een les voor andere waterschapsbesturen die in vele geva! len niet handelen volgens de voor schriften. Waterschap De Eem. Het Heemraadschap rivier de Eem maakt bekeDd dat een ontwerp tot her ziening der Keuren of Politieverordening op het onderhoud der waterleidingen enz. gedurende een maand ter inzage is gelegd, te Amersfoort, Muurhuizen 15 en in de gemeenten Woudenberg, Baarn, Hoogland, ten gemeentesecre tarie. Voorts, dat de begrooting over bet dienstjaar 1926 Voor belangheb benden ter inzage is gelegd bij den Muurhuizen 15 te Amersfoort. Wal nu 7 Deze vraag zal ieder zich terecht stellen, wanneer hij kennis genomen heeft van het gebeurde in de Tweede Kamer, staar een door Ds. Kersten ingediend amendement voor afschaffing van het Gezantschap bg den Pauselgken Stoel is aangenomen met 52 tegen 42 stemmen. Tegen stemden de Anti-Revolution- liren, de Katholieken en Arts (R. K, Volkspartg). Vóór de opheffing slemden ook alle aanwezige Christelijk-Historische Kamerleden. Het volgende ging er aan vooraf. Ds. Kersten noemde drie redenen, raarom z.i. de aanneming van zgu mendement tot opheifiog van het Ge zantschap bg het Vaticaan gewenscbi 's: ten eerste is het gezantschap de :rkenning van de geestelgke macht van den paus ten tweede ziet spr. daarin een versterking van de Roomsche politiek, hetgeen spr. een gevaar achi voor ons landen ten derde meen: spr., dat dit gezantschap een Room scben stempel drukt op het Neder landsche volk. Mgr. Nolens bracht hierop onder de aandacht, dat in 1915 onder algemeene instemming het gezantschap is tot stand gekomen en dat dit gezantschap vat algemeen belang geacht moet worden. Hg ia niet van plan opnieuw de groc- den waarom dit gezantschap wensche- Igk geacht moet worden, uiteen te zetten. Wel wensebte Mgr. Nolens te zeggen, t, wanneer het gezantschap wordi afgeschaft, de R. K. Tweed: Kamer ledea ernstig zullen hebben te over wegen, of ze wel hun steun aan den begrooting kunnen geven. Ook zullen hebben te overwegen of zg verder un zullen kunnen verleenen aan welk kabinet ook, vovtftgekomen uil groepen, waaraan de eventueele afschalfi ig van het gezantschap is te wgten, Ds. Lingbeek ziet niet in, waarom in het hoofd der R, K. Kerk eeD vooikeur moet worden gegeven. Waarom wordt de R.K. Kerk bevoorrecht boven de Griekscbe Katholieke Kerk boven de Synode der Hervormde of Gerefor meerde Kerk Als de Paus als wereld- Igke macht gezanten ontvangt, heeft spr. ook ernstige bezwaren. Hg wil diens Stoel niet erkennen en acht er kenning een krenking der historie. Mr. Snoeck Henkemans (Chr. Hist.) herinnert aan vroegere discussies. Aan tgdclgk gezantschap gaf spr. zijn stem, maar niet aan een blgvend. Afschaffing zou een grief zgn voor de Katholieken, zegt nu Mgr. Nolens. Spr. wgst er op dat de handhaving van dit gezantschap in 1920 grievend was voor spiekers fractie, maar die fractie ont hield haar slem niet aan de begrooting. Toen daarop de heer Vliegen (S. D. A. Paan het woord kwam, was de spanning zeer groot. Onder doodsche stilte zeide spr. namens zijn fractie, dat deze voor het amendement zal stem- omdat zg het nut van de verdere handhaving van het gezantschap voor is land betwgfelt. Minister Van Karnebeek verdedigde d>: handhaving van het gerantschap met een beroep op deo invloed van bet Vaticaan iD internationale aange legenheden, dat een bron vau groote informatie blijkt, en waaibg 26 landen zgn vertegenwoordigd. -De afschaffing zou zgn een miskenning van de katho lieke kerk in het wereldgebeuren. Ten slotte wees de Minister er nog op, dat geen enkel zakelgk argument voor de afschaffing van het gezantschap is aan - Toen volgde de stemming met boven- :imelden uitslag. De behandeling der Staatsbegrooting werd niet voortgezet, Onze vier Katholieke ministets gaven kennen ontslag te zullen vragen en onze politici staan voor een laslig geval. Als men bg de vorming van hel ministerie gedacht heeft dat de gezant schapskwestie wel zou worden opgelost, dan is men wel bedrogen uilgekomeo. De tegenstanders der regeering hebbeD de kans waargenomen om bg gebleken gemis aan overeenstemming in regeeringskring. de samenwerking rechterzijde te breken. n arbeid, handel en Dgverheid, mr. D, A. Kooien en de minister van koloniën, Cb. J. I. I. M. Weiter. De vier katholieke ministers hebben gezamenlgk hun ontslagaanvrage aan de Koningin ingediend. Het zgn de mi nister van oorlog, majoor J. M. J. H, Lamboog, de minister van waterstaat, ir. M. C. E. Bongaerts, de te Amersfoort Kortegracht 16 Kapitaal f55.000.000 Reserve f43.000.000 INDUSTRIE Alvorens u beslist bij het koopen van een Instrument is het mede in uw belang ook eens te komen zien in den Piano- en Orgelhandel Wees Wijs en schaf U een aan. Vertegenw. voor Amersfoort en Omstreken Kantoorboekh. H. Elzenaar De Snelschrijfmachine Langestraat 84 - Telef. 528 - Amersfoort CONFECTIE-WEEK ZIE ONZE ETALAGE VOORDEELIGE AANBIEDINGEN DAMES JAPONNEN Amersfoort Amersfoortsche Korenbond. De Amersfoortsche Korenbond kwam hier samen in het Spaarbank-gebouw aan de Breedestraat. Aanwezig waren de Zeereerw. Heeren Deken Fock, Dr. Vroom, Pastoor Gowthorpe, kap. Diöge, kap. Tempelman, de koren van de stads- parochies St. Franc. Xav.O. L. Vr. HemelvaartSt. HenricusSt. Ansfridus lie van Achterveld, Barneveld, Hoogland, Soesterberg en Nijkerk. Door de koren werd gezongen Gre- goriaansche muziek hetgeen verplichtend en waarover Dr. Vroom beoor- deeling gaf, terwgl ook meerstemmige zang werd uitgevoerd. Na afloop hiervan werd een geani meerde vergadering gehouden waar Dr. Vroom een rede hield over de taak den Kerkzanger. Muziek is de meest algemeene kunst in dezen zin dat geen andere kunst den mensch op zoo veel 'eren en in zoo vele omstandig heden van dienst kan zgn als zg. Be- 'gzen daarvan zgn wiegeliedjes, kin derliedjes, arbeids- en volksliederen, dans en krggsmuziek, liefdesliederen, klaag- ea feestzangen. Een eerste ver- eischte bg al die muziek is dat zg pas send behoort te zgn. In de kerk behoort geen muziek, die niet in de kerk past. In de kerk behoort alleen te woiden uitgevoerd goedgekeurde muziek. Ook de uitvoering moet beantwoorden aan het doeldu opluistering der liturgische plechtighedende uitvoering moet ware keikelgke kunst zgn. Op Directeur en Koor mst de verantwoording om de jziek als kerkelgke kunst uit te voi Dat is de taak v. h. zangkoor. Die taak tweeledig le. moet een koor zorgeD dat zgn zang een kunstweik is, 2e. dat bg eea kerkelgk kunstwerk is. Eeo kunstwerk om weldadig in te we op bet schoonheidsgevoel. Bg eeo juiste opvattingen een goede uitvoering kan vernacht wotden dat het ook een kerkelgk kunstwerk E, Spr. besprak het doel van een kerk koor n.l. de keik Jgke plechtigheden op te luisteren door kerkelgke muziek. Ook de kerkzanger moet de kerkelgke stemming bezitteu. Herinnerd werd san het Motu Proprio van Pius X waarin de voorwaarden waaraan een kerkzanger moet voldoen, worden genoemd. Het geheele succes der kerkmuzikale actie hangt daarvan af. Waaneer de kakzangers zich zelf maar werkelgk beschouwen als kerkzangers, wanneer ze maar uitgaan van het idee, dat hun gang dient tot verheerlgking van God, (ot opluistering der H. liturgie en tot stichting der geloovigen, dan is alles gewonnen. Dan kan niet ontbreken het ernstig streven om aan hun zang be halve wgding, ook de noodige kunst waarde te geven, die bg de H. Hande lingen past. Spr. vertrouwde dat deze zangersdag ertoe mocht bgdragen om in dezen geest den bloei der aanwezige koren te verhoogen. In St. Jozef vergaderde de R. K. Werkliedenvereniging onder leiding VBn den heer Kraan. Na voorlezing der notulen deed de voorzitter eenige mede- deelingen van meer internen aard en moedigde aan, voor hen die dit nog verzuimden, zich voor de cursussen door de Prop.club Leo XIII te houden te laten inschrgveo. Een vgftal nieuwe leden werd ingelijfd en de daarvan aan wezigen zgn door den voorzitter hartelgk verwelkomd. Van de te Deventer ge houden centrale Raadsvergadering werd uitvoerig verslag gedaan. Tot leden de Kerstfeestcommissie werden benoemd de heeren A. Laseur, P, J, Kalleveen G. W. v. d. Baan, J. Kinder- vater en J. Vos. Per circulaire zullen de leden van een en ander nog in ken- worden gesteld. Gaarne had men uitbreiding der leeftgdsgrens gezien r de kinderen die dit leest kunnen bezoekeD,. doch hel bestuur kon in dit opzicht niet van den leeftgdsgreos van 6 12 jaar afwijken waarbg de verga dering zich aansloot. De rondvraag werd ruimschoots be lt om diverse onderwerpen naar voren breDgen. Zoo werd ter sprake gebracht een stichting van «Hulp in nood* waarvoor het bestuur ernstig onderzoek toezegde. De heer J. J. de Klerk, ondetwgzer i een openbare school alhier, is be noemd tot hoofd der school te Ambt- Hardenberg. Zoodag 15 November a.s. 's avoods 8 uur, jaarvergadering v. d. Jonge Werk man, Par. O. L. Vr. Hemelvaart. Voor de gehouden aanbesteding van bet gesticht »De Voorzienigheid* in de Elandstraat te Amsterdam waren in gekomen 22 biljetten. Laagste inschrgver was de beer H, van Keulen te Amersfoort voor f 226 00a Limvio-nieuws. Zondag i.l. speelde Limvio I haar eerst: competitie wedstrgd te Heemstede tegen H.B.C. I, die het vorige jaar kampioen in deze afdceiing is geweest, cn 't verloren met 21. Een nederlaag die eer toekomt door den ff.uk en forsch gespeeldcn wedstrgd daar H.B.C. reeds ingespeeld is en Limvio nog niet zoo als H.B.C. Het elftal was opgesteld en telde 1

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1925 | | pagina 1