I
DUYKER Havik 29 Amersfoort
Amsterdamsche Bank
De goede St. Nicolaas
H. ELZENAAR
PUROL 30°
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort Vrijdag 4 Dec. 1925 No. 71
en Omstreken Negen en Dertigste Jaargang
.BONNBMBNTBN kunMu die week In («n. aoch opMiglni to. II .wnpnokCHT .MPRSPOOBT TEUiPOON 31. II
tbonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. KANTOOR. LANQEQRACHT 28, AMERSFOORT. TELEFOON 314 nfverheld b| geregeld «dterteeren. Advert en tlên moeten Dinsdag
Pr|s per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amen/oorl fl.ia DE EEMBODE VERSCH11NT DINSDAG- EN VR1JDAQM1DDAQ en Vrgdag vóór t nur worden beiotgd. Een bepaalde plaats kan
Atsonderllke nummers 10 et. II niet worden gegarandeerd.
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD
Neem u in acht voor vleierij. De
vleierij staat in een slechten reuk en
toch Is ze de meest gewilde munt. Heel
de wereld kent die valsche munt,
behalve de ontvanger.
R. K. Staatspartij.
lo de gehouden vergadering der R. K.
fractie van dc Tweede Kamer is door
deze fractie eenstemmig ontken
nend geantwoord op de vraag of zij
in beginsel bereid zou zijn haar mede-
werkiog te verleeneo tot het vormen
van een parlementair kabinet steunende
op de katholieke, sociaal-democratische
en vrijzinnig-democratische fracties.
De Katholieke Kamerfractie, onver
zwakt handhavende haar meeniog, dat
een kabinet steunende op de drie
rcchl8che partijen, de meeste waarbor
gen geeft voor een alzijdige behartiging
van 's lands belangen, heeft tegen de
gevraagde medewerking onder meer het
bezwaar, dat tij baar tot samenwerking
zou brengen met de Sociaal-Democra
tische Arbeiderspartij wier diepere be
ginselen met de Katholieke beginselen
lijnrecht in strijd zijn.
Alleen bij uiterste noodzaak zou de
Katholieke Kamerfractie tot deze om
verschillende redenen door haar zeer
ougewenscht geachte samenwerking
kunnen overgaan.
De Katholieke Kamerfractie ziet niet
it>, dat deze noodzaak thans reeds aan
wezig zou zijn.
Eindelijk is het zoover gekomen.
Ik heb er al wel veertig jaar van
hooren spreken, dat men te Dokkum
de gronden moest koopen, welke dc
overlevering aanwijst als de plaats,
ar eens de H. Bonitacius predikte
doopte en in welks naaste omgeving,
i niet op dezelfde plaats, bij met zijn
gezellen den marteldood stierf.
Even buiten de stad ligt de Bonifa-
ciusbron, naar de overlevering verhaalt,
omsprongen op Bonifacius' gebed, een
bron, die altijd, ook in tijden van de
grootste droogte, wanneer alle bronnen
in den omtrek versagen, water blijft
geven. Van ouds is die bron dan ook
in het hoogste aanzien. Deze bron
houdt te Dokkum al sinds eeuwen de
gedachtenis aan St. Bonifacius levendig
al kunnen geen authentieke stukken
s de gemelde oorsprong van de bron
tar borgen, geloofwaardig is de Iradi-
dat de Heilige op die plek met
iter uit die bron het H. Doopsel
toediende, dat hij die plaats heeft ge
heiligd door zijn prediking, dat de ge
dachtenis aan zijn leven en steiven er
voortleeft en deze plek dus heilig en
dierbaar iB aan allen, die St. Bonifacius
Binnenland
Baron v. Wijnbergen.
Mr. A. Baron van Wijnbergen, die
de vergadering der Katb. Kamerfractie
niet bijwoonde, bad vooraf bericht van
verhindering gezonden wegens zitting
van den Centraien Raad van Beroep
te Utrecht, onder bijvoeging van zijn
meening omtrent het aan de orde
komende vraagstuk.
Mislukt.
H. M. de Koningin heeft Mr. Mar-
chant ontvangen, die verklaarde, dat
hij tot zijn leedwezen niet in staat
de hem gegeven opdracht tot samt
stelling van een Parlementair Kabinet
te aanvaarden.
Middensland-Radio-avond-
Naar wij vernemen zijn de besturen
vsn de Hanze in het Aartsbisdom
Utrecht eu in het Bisdom Haarlem
in geslaagd een Middenstands Radio
avond te organiseeren op Dinsdag 15
januari a.s.
De hceren Joh. P. de Brabander eD
Chris Jansen zullen dien avond resp.
vas 9 tot 9.20 en van 9 20 tot 9 40
spreken voor den Hilversumschen
z'ender.
0e Vogels.
Nu de winter is ingetreden, diingt
zich bij ons de vraag op, welke de
gevolgen daarvan zullen zij0 voor onze
in het wild levende vogels. De sterfte,
door voedselgebrek veroorzaakt, neemf
in een dergelijken tijd soms onrust-
barende afmetiDgen aan en het zijn ii
de eerste plaats de nuttige vogels
meezeD, spreeuwen, lijsters, roodborstjes,
enz., die aan den winter ten offer vallen.
Het gevaar voor insectenplagen
als gevolg van een groote vogelsterfte,
toe afgezien van andere redenen is
het daarom alleen al geboden, deze
dieren zooveel mogelijk te hulp te
komeD. Als velen willen medewerken,
zal hel verlies aan vogflleveus in ieder
geval belangrijk beperkt worden,
Laat in dezen tijd geen voedsel
loren gaan een korst bruin brood,
plakje spek, een hompje kaas, ve'
van allerlei soort (ook die, welke v
menschelijk gebruik niet of niet n
geschikt zijn), apennooljes, cocosnoot,
hennepzand, alles is den vogels wel
kom. Bakjes met voer voor zaadeteode
en voor insectenetende volière-vogels,
zooals die in den handel verkrijgbaar
zijn, kunnen ook in de vrije natuur
goedé diensten bewijzenschillen van
vruchten (appels, bananen, enz) mits
fijn gesneden, worden met graagte ge
geleD. Ten slotte nog een ondiep bord
met water en de vogels zullen dank
baar gebruik maken van de voerplaats,
die natuurlijk vooral vrij van sneeuw
moet worden gemaakt.
Dokk
reld.
i zullen doen inschrijven in het
groot register van de grondeigenaren,
ieder voor 1 Meter, die allen dien
grond afstaan aan de kerk te Dokkum
tor de huldiging van St. Bonifacius.
Dr. TITUS BRANDSMA, O.Carm.
Giften worden gaarne ingewacht bij
Pastoor A. Arends te Dokkum, Post
rekening 114925.
Prov. Staten.
De winterzitting der Prov. Staten
in Utrecht werd geopend. Besloier
rrd aan jhr. dr. K. J. Schorer, oud-
..J van Ged. Staten, een pensioen te
verleenen van f750 per jaar en aan
mevr. wed. R. H. Loten van Doelen
Grothevan Weede te Soest, ecbtge
van het overleden lid van Gr-
dep. Staten, een pensioen van f 1425
per jaar.
Verder werd besloten eene geldlee-
ng aan te gaan van f 2.000.000, om
e ter beschikking te stellen van de
Provinciale Uirechtsche Electriciteits-
Maatschappij.
De geloofsb;
Rondom die bron ligt weiland. Naar
de heilige, hoogvereerde plaats trekken
de pelgrims tot heden door het gras
van de koeienweide, waarin dezer uit
werpselen den vrijen loop belemmeren,
haar nabijheid vele minder drieste
steedsche pelgrims met schrik vervult,
hun geloei niet zelden het bidden en
zingen en ook het opwekkend woord
in een prediker overBtemt.
Kan dat niet anders?
Dat moet anders.
Zoo is jaren gesproken en de Frie-
n, die koppig heeteD, herhaalden elk
jaar, mBar toch bleef het zoo.
Dan was de grond niet te koop.
Dan was de grond t: duur.
Dan weer ootbrak de moed om
het noodige geld in te steken,
Nu is de grond gekocht.
Het praten is nu uit.
Nu moet er gehandeld worden.
Want met koopen is de zaak niet
klaar. Wat gekocht is, moet betaald
'orden. Io den regel koopt men wel
iet dan hetgeen men kan betalen, maar
Is de Pastoor van Doxkura daarop
ad moeten wachten en hij ook deze
gelegenheid weer bad laten voorbijgaan,
dan zou misschien nog weer jaren de
toestand zijn gebleven wat bij
ergerlijk en onduldbaar.
De Pastoor van Dokkum heeft het
gewaagd, te koopen zonder geld, omdat
hij begreep, dat hier gehandeld moest
worden en de eer van den grootenH.
Bonilacius vorderde, dat hier andere
toestanden worden geschapen. Hij ver
onderstelde verlof van de vele vereer
ders des Heiligen, dat zij hem stilzwij
gend machtigden tot den koop waarvoor
hij niet eerst hun veriof of hun toezeg
ging kon vragen.
Maar nu zit dc Pastoor met de koop-
m van f25000—.
Hij meent, dat er toch wH 11000
Katholieken in Nederland zijn, die e<
vierkante Meter gioud willen koopt
om Sl. Bonifacius' Martelveld vrij
maken. Het terrein is ruim 10000 M'.
groot en de prijs per vierkante Metei
bedraagt gemiddeld een rijksdaalder.
Wie koopt een Meter vrij?
Men draagt steentjes bij voor kerken
of inrichtingen.
Hier wordt gevraagd of men grond
eigenaar wil worden van een heilig
terrein om het beschikbaar te stellen
eeredienst, de vereeriog
Nederlaud's roemrijken apostel, den
grooten martelaar Bonifacius die v<
Nederland zijn eigen bloed stortte
dus wel eenige aanspraak mag doen
gelden op dankbaarheid en wederlielde.
Het geldt hier waarlijk een ee
schuld van Nederlands' Katholieken
gaarne voldoe ik dan ook aan het v
zoek van den beet Pastoor van Dokkum,
den Zeereerw. heer Areods, om enkele
egelen te schrijven om U, lezers vr
dit blad, op te wekken Uw aandeel
die eereschuld niet op een ander
laden, doch een, zegge en schrijve ee
vierkanten Meter grond te koopen
het Dokkumsche veld om het mogelijk
maken op die historische plek den
in te ceren, aan wien Noord-Neder
land naar Gods beschikking
groot deel het Heilig Katholiek Geloo
te danken heeft.
Ik vertrouw, dat zeer velen hun rijks
daalder voor dit doel aan den Pastoor
van Dokkum zullen willen zenden, hun
geloofsbrieven van den heer J.
Dyxhoorn (A.-R.) te Baarn, benoemd
in de vacalure-van de Wetering (A.R.),
werden goedgekeurd.
Ten slotte interpelleerde de heer
Fiyda (M.U.), vragende of de Konink
lijke goedkeuring op de verordening
tol het heffen van weggeld in de pro
vincie reeds is afgekomen, en zoo ja,
of Gedep. Staten bereid zijn die ver
hooging alsnog op te schorten, daarin
de jongste Troonrede een rijksweg-
geldhcfliag is aangekondigd.
Op beide vragen antwoordde het lid
in Gedeputeerden, de heer v. Andel,
(A.R.) ontkennend.
De heer Mebius vraagt of het Ged.
Staten bekend is, dat bet water dezen
Amersfoort sterk veronti
nigd was, waardoor het zwemmen
baden werd belemmerd en de viscb
dood in het water dreef, Spr, vraagt
wat Ged. Staten daartegen denken
I
Alvorens u beslist bij het koopen van een Instrument
is het mede in uw belang ook eens te komen zien in den
Piano- en Orgelhandet
Voorts vraagt spr. wat Ged. Staten
zullen doen, ter versterking van de dijk
bij »Het Haventje* te Bunschoten,
De heer Schorer adviseert, te on-
zoeken, of niet het afvalwater van de
Kunstzijdefabrieken te Ede deze
ontreiniging kan veroorzaken. Het
overweging verdienen de exonereerendc
landen keurbevoegdheid te verleenen,
waardoor de verontreiniging zou kun-
:n worden voorkomen.
De vragen zullen in een volgende
vergadering worden beartwoord,
Het Antwoord.
De Tijde noemt bet antwoord, door
de Katholieke Kamerfractie aan mr.
Marchant gegeven, een waardig en kloek
stuk. Vooral om de weldoordachte for
muleering van het bezwaar, dat wij tegen
samenwerking met de Sociaal-Demo
cratische Arbeiderspartij hebben, »wier
diepere beginselen met de Katholiek'
beginselen lijnrecht in strijd zijn*.
Hel was tijd, aldus «De Tijd*, da
deze verklaring eens uitdrukkelijk werd
ifgelegd na' de optimistische verwach
tingen, waaraan men zich tot meerdere
verwarring van den staatkundigeu toe
stand overgaf in zekere kringen.
»De diepere beginselen I Aan het
socialisme ontbreekt de band
eeuwigheid, en de kracht van het Katho
licisme is die nooit verbroken band
het eeuwige*, aldus uitte zich de
stervende socialistische schrijver Heyer-
mans. InderdaadSocialisme en Chris
tendom verschillen in hun grondstelling
aangaande hèt wezen van den mensch.
Hel Socialisme aaovaardtin den mensch
geen dubbel wezen, dat uit
lichaam bestaat, noch een innerlijken
mijd tusschen goed en kwaad
-eemt aaD, dat de mensch van nature
goed is en dat bij alleen slecht wordt
door uiterlijke omstandigheden sl.-chie
opvoeding als een gevolg der verkeerd'
laatschappelijke verhoudingen. |Dr
igenover staat bet Christendom, dat
e mensch erkeDt als een redelijk wez
beslaand uit een ziel en lichaam i:
innerlijken strijd tusschen goed
kwand, die wordt uitgevochten tusschen
het geweten en de booze diiften. Het
Christendom aanvaardt den mensch
dubbelwezen en beschouwt zijn bedor-
:n innerlijk als bron van het kwaad.
«Socialisme en Christendom verschil
len ook in hun einddoel. Het i
economische verlossing. Zijn
aardsche geluksleer streeft naar de ge-
notsmoraai, is aardsch en zonder
maatstaf. Zij is niet door allen
reiken en blijft een twistappel. Het
te Amersfoort
Kapitaal f 55.000.000
Kortegracht 16
Reserve f43.000.000
Alle Bank-, Kassiers- en Effectenzaken, Deposito's
Verhuring van SAFE-LOKETTEN
reeds met Uw Kind of Kinderen onze
ETALAGES komen bezichtigen
heeft voor groot en klein een
paeeend CAOEAU medegebracht
Christendom daarentegen wil de mensch-
heid redelijk omhoog voeren. Het streeft
naar een vervolmaking der heele men-
schelijke natuur, die voor allen bereik
baar is. Het aardsche blijft voor haar
jroeien en rijp worden. Het geluk
t alleen doel, maar ook gevolg;
het wordt op aarde nooit geheel, maar
pas hiernamaals volkomen begrepen
de mensch zal op aarde slechts in zoo
verre gelukkig zijn, als hij innerlijk vol
maakt is.
«Socialisme en Christendom verschil-
n vootls in de wegen om hun doel
te bereiken. Het socialisme gaat van
buiten naar binnenhet meent, dat
een economische omvorming door een
zedelijke zal worden gevolgd. Het Chris
tendom gaat van binnen naar buiten
van een verandering van het innerlijk
verwacht het een omhoog-voeren der
menschheid.
«Socialisme en Christendom verschil
len eindelijk in hun beweegredenen van
handeleD. Bij het socialisme is die be
weegreden de klassen-eigenliefde zonder
haar tegenpoolde algemeeoe naasten
liefde. Door gemis aan de hooge samen
vatting tusschen deze twee kent hel
socialisme geen oplossing voor (wat 'i
noemt) de tegenstellingklassenhaat en
klassenlicfde. Het Christendom echter
'angt eigenliefde en naastenliefde in V
hoogere eenheid samen liefde tot God
Indien men die fundamenteele geschil
punten goed io het oog vat, dan erkent
men de juistheid van Marx' bekende
uitspraak: «Christendom en socialisme
verhouden zich tot elkander als water
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 - Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Gesprongen Winterhanden
Jeukende Wintervoeten
Ruwe, Schrale Huid
Springende Lippen
Bij Apoth. en Drogisten
Prof. Dr. Gerard Brom.
Zeer stellig zijn we van meening, dat
velen in onze kringen vergeten hebben
dat Dr. Gerard Brom, professor man de
R. Kath. Universiteit te Nijmegen zijn
cursus voor de Volksuniversiteit Maan
dag aanving.
WaDt[het maximum aantal deelnemers
of deelneemsters was niet aanwezig,
meenen daarom goed te doen
en aan te herinneren, dat er nog
gelegenheid is aan dezea cursus deel
De lessen worden gegeven eiken
Maandagavond ha'f acht in het Alg.
Militair Tehuis aan de Korte gracht. Er
volgen nog 5 lessen. Een deelnemers
kaart voor die 3 lessen kost slechts één
gulden.
Dr. Gerard Brom is een uitstekend
docent. Zijn cursus volgen is zich gees
telijk verrijken.
En dat mag nooit worden verzuimd.
Wij herinneren aan de lezing met
lichtbeelden. Maandagavond om 8 uur
te houden door Pater Koenders, over
de H. Tberesia.
vergadering gaat uit van den
R. K. Vrouwenbond, doch alle belang
stellende niet-leden zijn zeer welkom.
Van hen wordt een geringe entrée
gevraagd.
Amersfoort
Sint Nicolaas, de jeugdvriend
bij uitstek I
Morgen is het een dag vol vreugde
blijdschap, morgen toch rijdt de
goede Sint voor ieder zijn gescher ken.
Waarde lezeres of lezer, zou ik U een
verlangens-lijs'jevao mijne twee honderd
i vijftig patronaats-kinderen mogen
lorleggen
Het staat U vrij, dit lijstje naast U
neder te leggen, maar ik vertrouw
er ook nog wel jeugdminuende
menschen zijn, die gaarne, ter gelegen
heid san het Sint Nicolaasfeest,
onze patronaats-kinderen willen
schenken.
Met spellen en sjoelbakken, violen
en mandolines, leesboeken, katholieke
illustraties en gebonden jaargangen
missie- en andere tijdschriften, kunt U
groote diensten bewijzen aan onze
patronaten.
Ik verheug mij reeds in het ontvangen
van enkele surprises, en spreek na
mijne patronaats-kioderen U bij
baat reeds mijn hartelijken danl
H. J. M. van Straelen, kapelaan.
Zand 31.
Knoppers werden
Door
geveild
PerC. 1 tot eu met 16, een heeren
huis aan den Grooten Koppel en 15
perceelen bouwterrein aan den Grooten
Koppel, opgehouden voor f 19300.
Perc. 17. Wei- en hooiland aan den
Lier dertschweg, verkocht aan J. M,
T H. Schwitzner, voor f 1040.
Perc. 18, 19 en 20, koffiehuis de
Roskam aan de Kamp no. 53, stal-
gebouwen Kamp 55 en perceel grond
aldaar no. 18 en 19, opgehouden voor
f11800.
Perc. 21, een huis met erf aan de
Koestraat no. 25, idem voor f 16 50.
Ten overstaan van notaris G. P. A. L.
te Leuken werden geveild
Perc. 1 en 2, een dubbele villa aan
de Maroixlaan nos. 38 en 40, aan joh.
de Jager, voor f 13400.
Perc. 3, een woouhuis aan de Groote
Nachtegaalsteeg no. 8, aan A. Groene-
steln, voor f 1550.
Burgemeester en Wethouders van
Amersfoort maken bekend, dat aan het
Stadhuis is aangeplakt een verzoek van
P. J. M. Sandkuyl, voorzitter van het
Kerkbestuur »St. Ansfridus*, om drank-
verlof in het nieuwe Patronaatsgebouw
Kan de Tollenslaan.