S. DUYKER Havik 29 Amersfoort Amsterdamsche Bank H. ELZENAAR Middag- en Avondconcert HijnKardt's Tabletten geneesmiddel DE EEMBODE IV. K. Nieuwsblad voor Amersfoort en Omstreken Vrijdag 16 April 1926 Veertigste Jaargang No. 5 abonnbmbntbw kunnen elke «eek In gun, doch oplegging ven ■bonnement moet geschieden voor den unvang ven een nieuw kwirtaal. Pr|e per drie meenden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort f 1.10. Alionderlgke nummers 10 ct. KANTOOR: LANQEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314 DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAOM1DDAO ADVBRTSHTiftR 29 cent per regel. tUlgke tarieven voor handel en o|verbeid b| geregeld adverleerea. Advertent!bi moetan Dinsdag en Vrijdag vóór nur «orden bcsorgd. Een bepaalde plaats kan niet «orden gegarandeerd. De politiek Is een keuken waarin Iedere partij volgens haar vaste methode kookt en Inmaakt, maar zij is geen bewaarplaats van oude gerechten verzuurden Inmaak. Een partij, die steeds hetzelfde op dezelfde wijze wil, ts een mummie, want al wat leeft ont wikkelt zich en groeit daarmee uit de oude kleeren. Ook wij moeten naar nieuwe gewaden zoeken en de eischen van den tijd eerbiedigen. A. S. C. Wallis. atuutsfunclie aannemen, (dus die lid is ter neutrale-sociale-vereeniging kan geen geval Bestuurslid zijn eener Katholieke Vereeniging Kerkelijke voorschriften. Bij den uitbouw van het R. K. ver- eeniglpgsleven naakte de Kerkelijke Overheid er voortdurend met sorg voor, dat de organisaties die zich met het prtedicaat R. K. tooien, in de praktik daaraan beantwoorden, Aan die waakzaamheid en goede zorgen van de Kerkelijke Overheid danken wij de volgende voorschriften. Allereerst die aangaande den geeste lijken adviseur. De statuten vsn alle R. K, ver- eenigingen behelzen alle eenige be palingen betrr ffende den geestelijken adviseur. Elke R. K. vereeniging wordt terzijde gestaan door een geestelijken adviseur, te benoemen door Z. D. H. den Aarts bisschop. De geestelijke Adviseur wordt tot alle vergaderingen, zoowel van bet bestuur als van de leden, uilgenoodigd. Alle besluiten worden aan hem mede gedeeld. Acht hij eenig besluit in strijd met de katholieke begioselen, dan zal hij zich tegen de uitvoering daarvan verzetten. Bij blijvend meeningsvetscbil heelt het Bestuur beroep op den Bonds- adviseur en in laatste instantie op den Aartsbisschop, aan wiens beslissing de vereeniging en baar bestuur zich ocder- v weipen. Hangende dit beroep, is de u uitspraak van den geestelijken Adviseur van kracht. De geesteljke Adviseur draagt generlei verantwoordelijkheid voor het financieel beheer. De Adviseur heeft alzoo het recht jL en de plicht te eischen, dat hij tot alle W vergaderingen wordt uitgenoodigd. Hij behoeft daarom niet alle vergaderingen bij te wonen. De Adviseur heeft verder ook hetrecht en de plicht te eischen, dat alle be sluiten aan zijne goedkeuring worden onderworpen, omdat hij te beoordeelen moet hebben of een besluit geloof of zeden of kerkelijke tucbt raakt en dus al of niet onder zijne bemoe jg valt. De Adviseur onthoudt zich van elke raadgeving in geldelijke aangelegen heden. Wel is het zijn taak toe te zien, dat de besturen aan welke hij is toe gevoegd, bunoe fiiancicëie verplich tingen nakomen. De statuten der R. K. Vakvereni gingen van Werkgevers moeten een bepaling inhouden, dat deleden tevens lid dienen te zjn van een R. K. Slands- K. Patroons, die reeds lid zijn eener neutrale Patroons-organisatie, mogen daarvan niet lid blijven, tenzij het opzeggen van het lidmaatschap Koote flaancie ële schade met zich brengt, dit geval kunnen zij contribueerende leden blijven, maar nimmer een u" VERST00TEN. 's Avonds brachten ze hun nieuwen makker op een vriendelijk uitziende Jtamer in het midden der stad. „Wij wonen in een der buitenwijken en komen je iederen dag bezoeken. Hier hebt ge een voorschot voor de eerste De valsche munter want in zulk mooi gezelschap was Johan geraakt ■f, was voorzichtig genoeg om den knaap hun verblijfplaats niet te open baren. Mocht hij betrap! worden, dan moest hij hen althans niet kunnen ver- aden. L.Hier hebt ge de bankbiljetten, die Bi onder de menschen moet brengen. oe meer goud en zilver ge ons brengt, r hoe grooter uw aandeel In de winst fc' -»l zijn. Als ge nu uw zaken goed loet, zijt ge op den weg, die tot rijk lom voert." Het volgende oogenblik was Johan «Heen. Arm als een bedelaar bijna was hij naar de stad gekomen, en nu wenkte de fortuin hem vriendelijk toe. weinige uren geleden stond hij op het punt, als gewoon boerenknecht indienst te treden, nu had hij plotseling een beroep, dat hem veel geld zou op leveren. Cwtt oude klooster» onder Soest. Door T. PLUIM. In vroeger tijden hebben onder Soest twee kloosters gestaan, n.l. een vrouwen convent bij Blejendaa), iets ten O. van de tegenwooidige Herv. Kerk, aan den Kleinen-Melmweg, waar nu nog een boerderij »Het Klooster* heet, en een mannenklooster in de Birkt en wet aan den grooten weg van Amersfoort naar Soest, 5 minuten voorbij de renbaan Bitkhoven, waar rechts van den weg en een paar minuten er vao af ihans nog deboetderj .Hel Laogehuis* slaat, t eerst-genoemde klooster wordt onljk «Mariëoburgh* genoemd (bet huidige gesticht der Eerw. Zusters op Soestdjk heet daarom »Nieuw- Mar ëoburgh*) en het tweede, dat oor spronkelijk in Amersfoort was gevestigd, heette «Mariënhtff* of aBlrket* (dat wel »Berkeloo« of »Berkenbosch« zal beteekenet). Over beide kloosters zat s meededen, al sal bet over 't eerste, bij gebrek aan overgebleven bescheiden, niet veel zjn. Mariènburg, Dit klooster lag, zooals wij reeds zeiden, kort bij de tegenwoordige Herv. Kerk men slaat bier den Kleinen- Melmweg naar de Eem in en beeft bet dan al spoedig rechts, een 100 M. van den weg af. Het moest reeds \óór 1393 gesticht zijn, daar in dit jaar een brief betri ffende den schouw over de Eem spreekt van »het convent van St. ten.» Gewoonlijk echter wordt op voetspoor van den Gelderscben Ge schiedschrijver Mr. Arend van Sligten- horst dvoorsprong als volgt opgegeven. Volgens dezen schrijver deed Jonker Jacob van Gaasbeek, heer van Abcoude, Wjk-bj-Duurstede, Pulten ('t eiland in Z.-Holl,) en Strjen, eens met zijn eenigen zoon een wandelrit op 't landgoed Blejendaa! (bij de huidige Herv. Kerk), dat hem óók toebehoorde. Daar be- erkt heer Jacob, dat de jonge ruiter et naar de regelen der kunst rijdt of paard zit, en in zijn drift daarover slaat bij zijn zoon met eeo spitse roede zóó deerlijk op het hoofd, dat de jongeliog doodelijk gewond van het pBard ter aarde zijgt. Als boetedoening en tot rust voor de ziel van den verslagene stichtte heer van Gaasbeek bet boven genoemde klooster, en wel op de plaats des onheils. u moet de geschiedvorscher hier vrasgteekeD zettenimmers heer jacob stierf in 14Ó0 (hij werd it Domkerk begraven)de doodslag óór 1393 hebben plaats gehad ,maar..,. oen was heer Jacob nog te jong om eeo zoon te hebben. Wel schijf! men aac dien doodslag het ontslaan van bei Soestergilde toe, dat de vader voor d< zielerust van zjn zoon stichtte. (Dt stichtingsbrief van dit gilde zegt bet ir den aanhef uitdrukkeljk.) Erbarmelijke Irofs lag op zijn gelaat, als hij dacht aan de voorspellingen zijns vaders, dat het spel hem tot den bedel staf zou brengen, en aan de waar schuwingen zijner zuster Broni. Maar op datzelfde oogenblik stond ook, ernstig en bleek als een spook, het woord „eerlijkheid" voor Johan's geest. Hij sidderde. Tot nu toe was hij trotsch en hartstochtelijk geweest maar toch altijd eerlijk gebleven. En nu stond het ais in vlammende letteren vóór hem geschreven„Gij zijt niet eerlijk meerl" Zijn blik gleed over het geld daar op de tafel, en hij schrikte er voor terug. Maar ook de verleider sliep niet en toonde hem het goud in al zijn schoonheid, en nog eens overwon de booze geest en deed de stem des gewetens zwijgen. Of het goud hem gelukkig zou maken Johan ware nooit zoover var rechten weg afgedwaald, Indien niet reeds in zijn geboortedorp het geloof en de godsdienstzin in hem verzwakt waren geworden. Zijn makkers aan de speeltafel en de vloek, die op de min achting van het vierde gebod rust, hadden geweldige verwoestingen[aan- Nu schijnt bet mj zeer aauaemcl,,k e, dat heer Gaaibeek bj die droeve gelegenheid bepaalde, dat iu het ge noemde (dus reed* bestaand') klooster eveneens voor de zielerust vao deD verslagene gebeden zou woideD mis schien heeft hj door een vorsteljke schenking bet klooster vergroot of er rjke bezittingen aan vermaakt, en sou dit dan aanleidirg hebben gegeven ook de stichtiog van het kloostet zelf aan de heer Van Gaasbeek toe te schijven. Het klooster behoorde tot de orde van Sint-Salvator, gewoonljk genoemd de orde der Brigitijnece, waarvan in ins land slechts weioige klooster* ge vonden werdeo. De nonnen waren volgens een afbeelding uit dien tjd gekleed in gijze wollen kleeren rok, kap en mantel. De witte hoofddoek liep laDgs beide zjde van het gelaat tot over het vooihoofd en werd met eeo speld op de kruin vastgemaakt. Een zwartlinnen sluier wijle of hovel bedekte boefd en schouders over dexe ijle was eeo krocn vao wit linnen gespannen, besprenkeld met vjf roode vlekken, ter herinnering aan Jezus' 'onden. In 1543 deed Maarten van Rossum en inval in Eemland en hield mei zjn woeste troepen vtrschrikkeljk in het klooster huis. Er waren toen twee of drie nonnen io het convent gebleven, die veel van de ruwe ki jgskoechteo te Ijden hadden. Niet lang daarna kreeg het klooster ruwe Zusters en wel uit 't convent Gouda (dat tusschen 1434 en 1466 gesticht wasDeze verkochten n.l. in 1549 haar klooster aan de Reguliere Kanunniken in bet land van Slejn, wier klooster was afgebrand, en de Zusters trokken nu naar Soest, in bet klooster Mariënburgh. Waarschjnl jk waren beide nonnenconventen door de Hervorming in aantal Zusters afgenomen. Trouwens ook het klooster van Soest ondervond daarvan de gevolgCDhet heeft niet lapg meer beslaan. Wel inden wj aangeteekend, dat bet St. Aagtenklooster te Amersfooit in 1586 g een erf onder Soestdjk bezat, dat onvent gemeen heeft met de Brigitten Soest* en 32 gld. opbracht, maar het Soester klooster zal wel spoedig daarna opgeheven zjn, zooals met vele kloosters in de provincie Utrecht ge schiedde, daar weldra de Staten den Hervormden Godsdienst invoerden. Een geschiedschrjver van 1772 (»Heden- daagsche Staat*) zegt van het klooster, men ziet er nog een overbljfsel van I Thans is alleen de naam over, door de boerderj gedragen, zooals wij reeds (Wordt vervolgd Amersfoort Geloof en Wetenschap. De winteibjeenkomsten van boven genoemde Vereeniging werden op Maandag 12 April 1926 besloten met eene voordracht over Röntgenstralen en diagnostiek door den WelEdel Zeer geleerden Heer Dr. J. Aghina, lid der vereeniging. Vóór de pauze gaf de spreker eenvoudige, wetenscbappeljke geiicht in zijn ziel. De stem des wetens was verstikt door de macht den hartstocht, terwijl geldzucht, godsdienstige onverschilligheid en hoogmoed daaraan krachtig mede hielpen. En had de arme jongeling nog maar w beden. In vertrouwvol opzien naar den Hemel had hij dan wel licht en kracht gevonden, om den boozen vijand te herkennen, die hein dreigde te beheerschen. Toen hij den volgenden morgen wakker werd, zag hij het geld vóór zich op de tafel liggen. Het was dus geen droom geweest, dat hij op weg was naar het land van den rijkdom. Alles wat de uren van den vorigen avond hem gebracht hadden, ontwaakte nu weer in hem. Toen hij dien dag een herberg bin nentrad om met zijn nieuw beroep een aanvang te gaan maken, zou niemand in hem den boerenzoon uit het een voudige dal vermoed hebben, die nog geen week geleden bij zijn vader op het land werkte. Alleen de vereelde handen en zijn spraak hadden hem nog kunnen verraden. Er traden eenige bezoekers binnen, die voor tijdverdrijf naar de kaarten grepen, johan wist zich gemakkelijk klaring omtrent het werking van de Röntgenstralen te toonen, boe door de inwerking vao die stralen zware voorwerpen trots weerstand biedende middenstof duideljk zichtbaar worden. Zonder io wjdloopige beschouwingen te treden omtrent alle pLysische verschijnselen, welke de uitvinding vao Julius Röntgrn ten gevolge hsd, gelukte het den spreker zjn gehoer duideljk te maken, welke krachten ten goede en ten kwade vac straleo uitgaan en het nuttige ge bruik, hetwelk de wetenschap daarvan maakt, op eenvoud ge w jze te veiktaren. Na de pauze was de spreker als Röatgcnarts aan brt woord met tal van door bemzelven in de praktjk vervaardigde Röutgenphoto's zagen wj, dat die stralen bet inwendige van het menscheljk lichaam op de gevoelige plaat hebben gebracht en boe juist dhl van groot belang is voor de diagnos tiek dat is de kunst, om ziekten en gebreken te kunnen onderscheiden en beoordeelen en daardoor met meer zekerheid de genezing te bevorderen. Enkelvoudige en gecompliceerde been- en armbreuken zagen wj op de eene plaat verschenen en op eene volgende plaat verdweneningeslikte schadeljke voorwerpen waren op de plaat sichlbaar en op eene andere v jderd de spreker vertelde er echter bj, dat bet in den kotten of langen tjd tusschen het nemen van twee zulke photo's aan zjne kundigheid als genees heer met Gods hulp en aan de uk- stekende inrichting van het St. Elisa beth's Gast- of Ziekenhuis te Amersfooit, mocht gelukken al die op de platen getoonde genezingen te bevorderen. Een tri'jk en dankbaar gehoor volgde et aandacht de uitleggingen en de aaowjziogen van den spreker en een barteljk applaus beloonde hem voor zjne onderhoudende en geheel belange- looze voordracht. De laatste bjeenkomst in het seizoen 19251926 stond dus in het teeken der Wetenschap en bet is ons zoowel voor den spreker als voor dt ging eene groote voldoening einde van dit korte verslag te kunnen vermelden, dat ook die vergadering goed bezet was. De ontwik|(elde Katholieken dienen niet alleen het Ge loof, maar wj dienen ook de Weten schap en beide moeten w j in ons zelf rondom ons bevorderen en ver sterken. Het talrjke bezoek op de vergade ringen in den afgeloopen winter schenkt is dan ook vertrouwen om in ilgende seizoen wederom met ee krachten voor den dag te komen een programma samen te stellen, dat allen leden voldoen zat. Bj de stelling van het nieuwe programma sullen wj evenwel gaarne eene groote of kleine plaats openlaten voor die leden welke geljk de Voorzitter :n aanmoedigend slotwoord mede deelde bereid zjn om onder goed keuring van het Bestuur eene voordracht over eeo door hen te kiezen onder werp te houden z j kunnen zich daartoe vóór 1 Augustus a.s. bj den onderge- teekende opgeven. J. W. HENDERSON, Secretaris. I Alvorens u beslist bij het koopen van een Instrument is het mede in uw belang ook eens te komen zien in den Piano- en Orgelhandel plaats aan de speeltafel te ver zekeren, en toen de bezoekers bemerk ten, dat zij het spel beter verstonden dan de vreemde, bleven ze wat langer en verhoogden den inzet. Johan had maar van tijd tot tijd geluk, en toen het spel afgeloopen was, bleek zijn verlies niet gering te zijn. „Och, het geluk is blind," lachten zijn medespelers, en ze troostten hem met het vooruitzicht, dat een anderen keer de fortuin hèm wel toelachen zou. „Kunt ge misschien hiervan terug geven, ik heb niet genoeg kleingeld," sprak Johan. Zijn hand beefde e hij kleurde, terwijl hij het bankbiljet te voorschijn haalde. De zaak ging intusschen vrij wat gemakkelijker dan hij gedacht had. Een oogenblik later was het valsche bankbiljet ongemerkt in andere handen overgegaan en hij had er goed goud en zilver voor in de plaats gekregen. De eerste stap op den weg der mis daad was gedaan. Toen de valsche munters hun pas aangeworven helper des avonds kwa men opzoeken, kon hij hun een niet onbelangrijke som terlhand stellen. Ze betuigden hem hun tevredenheid en faven hem nu een aantal valsche bank- iljetten om aan den man te brengen. te Amersfoort, Kortegracbt 16, tegenover het Postkantoor Kapitaal fSS.000.000 Reserve (43.000.000 Aile Bank-, Kassiers- eD Effectenzaken, Deposito's Verhuring van SAFE-LOKETTEN I Langestraat 36 Indien Uwe Lampekap vernieuwd moet worden vraagt dan eerst bij ons prijsopgave. WU zijn voor dit doel speciaal in gericht en kunnen in elk opzicht aan Uwe wenschen voldoen. Arte'» Offer. Zondag j.l. had ik het genoegen aan wezig te mogen zjn bj de opvoering van het sociaal-dramatische spel: Arie's Offer, dat door de leden van de R. K. Tooneelvereeniging Euripides" in de groote gezellige zaal van bet gebouw St. Aechten gegeven werd. Gezien het lokkende lenteweer en de wandelgrage vooijaarsmenschen mocht de opkomst van het publiek zeer be vredigend genoemd worden. En wat de uitvoering vooral zoo'n aangc- n cachet gaf, was de opkomst van zulk een keurig publiek, keurig in dien dat t óch het aspect der zaal, r och de stemming der toeschouwers ons :oige rommeligheid deden denken, Bt anders en elders nog wel e voorkomt. Het drama zeifis een vlotgeschreven stuk met verrassende intriges en eeD goede tendenz. De vertolking hield geljken tred met de hoogte van hel stuk. De rollen werden niet alleen vlot gezegd, maar obk met groote, welver zorgde losheid gespeeld. De hoofd rollen waren in zeer goede handen, handen van personen, die diepte wisten te brengen en karakters wisten uit te beelden. Ook de bjrollen werden goed gespeeld, en legden getuigenis af van gezette studie onder oordeelkundige leiding. Alles bjeengenomen, heeft Euripides zich Zondag j.l. wederom t krans gestrengeld om het reeds i dikwerf gelauwerde hoofd. En wat deze jonge vereeniging a beliebt* doet zjn bj geestelijken teeken, is de groote van opoffering getuigende onbaatzuchtigheid zoowel regisseur als van leden. Het devies Euripides is de liefdadigheid be oefenen door het geven van keurige uitvoeringen. Dit devies wordt getrouw oageleefd. Daarom, regisseur en leden vao Euripides, houdt braaf stand, bljft moedig doorgaan op den ingeslagen weg, en aanvaard mjne beste succes- wenscben voor de tweede opvoering van a s. Zondag. Kantoorboekhandel Kantoormeubelen Schrljfmanhines Langestraat 84 - Telef. 528 Speciaal adres voor Uw Kantoor- School-, Schrijf- en Teekenbenoo- digdheden. - Advertentie-Bureau Johan ging iederen dag in een andere herberg om zijn gelu'; te beproeven, tyi en dan trok hij ook naar de dor pen in den omtrek, et. bijna eiken dag kwam een der valsche munters den buit halen, zonder echter onzen vriend ooit omtrent hun verblijfplaats lichten. Zoo ging het eenige maanden lang. Met het succes steeg ook Johan's moeden zelfvertrouwen. Zonder eeni gen schroom betrad hij nu de koffie huizen, waar slechts bezoekers uit den gegoeden stand kwamen, en met op zet speelde hij meestal slecht om al verliezende steeds te winnen. Op een avond bezocht hij voor de tweede maal een van de deftige inrich tingen der stad. Al spoedig had hij gelegenheid om onder schijn van een vrij groot verlies, een aardig sommetje te verdienen. Den lichten glimlach van den medespeler, wien hij zijn bank- 'Ijetoverhandigde.bemerktejohan niet. Eenige oogenblikken tater zat Johan weer aan een ander tafeltje, toen dezelfde speler van straks naderde en revanche aanbood. Wordt vervolgd. Zondag a.s. Ensemble Monneé Tjdens de Vijdagochtend-markt worden geen fietsen meer op de markt toegelaten, tusschen 9 en 12 uur v.m. Daaronder vallen ook fietsen, die aan de hand meegevoerd worden. Er is gelegenheid om de fietsen te bergen onder de beurs, tegen betaling van cent per rijwiel. Iemand is daar aanwezig om de fietsen in bewaring te nemen. Der? regeling gaat in a.s. Vrjdag 16 Aprit. De Burgemeester van Amersfoort verzoekt den inwoners de grootst mogelijke waakzaamheid en voorzich tigheid te betrachten, teneinde bosch- brand te voorkomen en tevens bj bel ontstaan van bosebbrand, indien zulks noodig is, de behulpzame hand te bieden om een spoedige blussching te bevorderen. Na een korte ongesteldheid is te dezer stede op 65-jarigen lerftjd over leden de heer H. P. van Haselen, correspondent van de Nederlandsche Bark. De heer van Haselen was mede het Waterschap de rivier Op St. Louis vierde men bij en opgewekt het gouden Professiefeest van den Eerw. Broeder Chiysoslomus. Een deputatie van oud-leerliogeo kwam den jubilaris butdigen. Broeder Chiy soslomus dieode jsren lang het Katb. Ouderwjs io den Haag en Amsterdam en is r.u nog veibonden aan de Handels- klasse van 't Pensionaat St. Louis. Zenuw 75 Hoofdpijn 00 Maag 75 Laxeer 00 cl Staal- 90 ct Rheumaliek 75 ct. Keelpijn- 60 ct Hoesl 00 Kiespijn 60 Oriep Inüuenza 75 ct Nier» «laas I gid. Galsteen 1.50 Wormtabl.SOc Bloedzuiverende 75 Eetlustopwekkende75cl Koorts 60 Verkoudheids 60 Pijnstillende 75 ct Bij Apoth. en Drogisten. Op elke verpak king staat de naam Mljnhaidt. Let hierop!

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1926 | | pagina 1