DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort Vrijdag 23 April 1926 No. 7
en Omstreken Veertigste Jaargang
aOKOUm *- M II i/.uTOOR! LANOEQRACHT 28. AMERSFOORT. TELEFOON 3I< II 22BSP*»
TWEEDE BLAD
Godsdienst en Kerk
Epistel en Evangelie.
DERDE ZONDAG NA PASCHEN.
Les uit den eersten brief vac den H.
apostel Petrus; II, 1119.
Zeer geliefden! Ik bid u, als uit-
landingen en vreemdelingen, dat gij u
onthoudt van de vleescheHJke begeer-
ljjkhedeD, die strijd voeren tegen de
zielleidt eenen goeden levenswandel
onder de heidenen, opdat dese om dat
gene waarom zij u als kwaaddoeners
lasteren, wanneer zij u uit de goede
werken gadeslaan, God mogen verheer-
lQken op den dag der bezoeking. Weeat
dus om God onderdanig aan alle men-
schelQke overheid, hetzij aan den koning,
als aan den opperste, hetzij aan de land
voogden, als die door hem gezonden
zijn tot straf der boosdoeners en tot lof
der goedenwant aldus is het de wil
van God, dat gij door goed te doen,
de onwetendheid der dwaze menachen
tot zwijgen brengtals die vrij zijl, doch
de vrijheid niet bezigt tot een dekmantel
der boosheid, maar als dienstknechten
van God. Eert allenhebt de broeder
schap liefvreest Godeert den kooiog I
GQ dienstknechten, weest in alle vteeze
onderdanig aan uwe heeren, niet alleen
aan die goed en bescheiden, maar ook
aan die bard zQa. Want dit is loffelijk,
in Christus Jesus onzen Heer.
EVANGELIE
volgens den H. Joannes XVI, 1622.
In dien lijd sprak Jesus tot zijne l<
1 logenEen weinig tQds, en gQ zult Mij
Diet meer zienen wederom een weinig
tijds, en gij zult Mij zien; waDt Ik ga
tot den Vader. Sommigen dan vao zijne
leerlingen zeiden tot elkander: Wat is
dit, hetgeen HQ ods zegt: Een weinig
tijds en gij zult MQ niet zien en weder
om een weinig tQds en gij zult Mij
en: Want Ik ga tot den Vader? Zij
zeiden danWat is dit, hetgeen HQ
zegteen weiDig tijds wij weteD
wat HQ spreekt. Jesus nu wist, dat zij
Hem wilden ondervragen en zeide tot
hen Gij vraagt onder elkander daar
over, dat Ik gezegd hebt: Een weinig
tijds en gQ zult Mij niet zienen wedrr-
om een weinig tijds, en gQ zult MQ
Voorwaar, voorwaar, Ik zeg u:gQzull
schreien en weenen, doch de wereld zal
zich vei heugen gij echter zult ia droef
heid zQo maar uwe droefheid aal
vreugde vc ideren. Eene vrouw, wi
neer zij baart, het ft droefheid, dewQl
haar uur gekomen ismaar als zij het
kind gebaard heeft, denkt zij niet
aan de kwellipg, wegens de vreugde,
dat er een mensch ter wereld geboren
is. Ook gQ dan hebt nu wel droefheid
doch Ik zal u wederom zien, en uw
hart sal zich verheugen, en niemand
zal u uwe vreugde
Liturgische kalender.
WEEK VAN 25 APRIL-2 MEI.
ZONDAG 25. H. Marcus. Groote
Litanie. Mis Protexisti, 2e geb.
laatste Evang. van den 3eo Zondag
na Paschen, Tijdeigen, 3e geb. uit de
Mis van de Kruisdagen, (TQdeigen vóór
Hemelvaartsdag). Prefatie van de Apos
telen.
Of welMis van den H. Jozef, Ad-
julor, met 2e geb. van den H. Marcus,
en 3e geb. met laatste EvaDg. van den
3en Zondag na Paschen,
MAANDAG 26. H.H. Cletus en 1
cellinus, 2e geb. OctaBf H. Jozef,
geb. van de H. Maagd, Concede. Credo,
Prefatie van St. Jozef.
DINSDAG 27. Mis van den 3en
Zondag na Paschen, 2e geb. Octaaf H.
Jozef, 3e geb. vao de H. Maagd Con
cede. Prefatie van St. Jozef.
WOENSDAG 28. Octaafdag van St.
Joaef. Mis zie Zondag. 2e geb. H. Psulus
van het Kruis, 3e geb. H. Vitalis.
DONDERDAG 29. H. Petrus. Pre
fatie van Paschen.
VRIJDAG 30. H.Catharinavan SiSna,
Prefatie van Paschen.
ZATERDAG 1 Mei. H.H. Phtlippt
en Jacobus. Credo, Prefatie van c
Apostelen.
De Pastoors van Burn.
Zaterdag 17 April herdacht pastoor
van Oppenraay te Baarn zQn 12'/, jarig
pastoraat.
D« bekende historicus, de heer T.
Pluim deelde naar aanleidiog biervan
en ander mede over de paatoora
Baarnsche St. Nicolaas-parocbie.
bestaan helaas niet, toen dan in 1577
Paatoor Guilelmus Lamphridus was
overleden, werd hQ opgevolgd door
Everlacus Hendrikse. TQdens zQn be
diening gingen de Staten van Utrecht
tot de zQde van den Print over (tij
werden Geuscb, zooals men zeide) en
besloten toen, overal den Hervormden
godsdienst in te voeren.
Zoo moesten de Katholieken in den
invang van den Keritnacbt 1580 Kerk
i Paatorie op den Brink aan de Her
vormden afstaan en bleven de Room-
schen vooreerst zonder kerk en eigen
herder. Wel kwamen onversugde man-
n bier de Katholieke godsdienst in
geheim uitoefenen men zegt in
een hofstede, waar thans dc groente
handelaar van de Vuurst woont, op
Zandvoort maar van een geregelde
uitoefening van deD eeredienst was
geen sprake. Zoo lezen wQ dat van
1660 tot 1672 hier heer Johannes (an
deren schrQ ven Laurentiui) Kamp werkte
en daarna gedurende anderhalf jaar een
BenedictQn, GQsbertus Laurenburg, die
van hier naar Hoogland vertrok. Na
bem wordt Baarn en Santvoort bediend
door heer Jobannea Kaegen, sinds 1666
Pastoor te Soestmaar het m
altijd oogluikend gaan.
Eerst in 1703 kreeg Baara, toen de
lijden gelukkig wat verdraagiamer wer
den. weer geregeld een Paatoor en wel
1703—1712. Cornelia van den Breu-
gel. Onder zQn bediening werd ver-
moedrlQk weer een kerkje gebouwd,
op Santvooit, naast de reeds genoemde
boerenhofstede, die als orarium of bid-
buis was gebruikt (Deze laatste is op
24 Februari 1896 afgebrand).
17121714. Jacobus Kistemaker.
1714 1743. Jacobus v. d. Crabbeo.
17441748. Arnold de Bouter.
1748—1793. (dus 45 jaren 1) Gerardus
1793—1820. Wilhelmus v. d. Worp.
18211826. Jscobus Stekeleoburg.
1827—1846. Cornelia van den Nieu-
rndQk. TQdens zijn bedieniDg kregen
de katholieken, die tot nog vao de
Algemeene (Her v.) begraafplaats hadden
gebiuik moeten maken, nJ. in en om
de Herv. kerk, eeo eigen begraafplaats
last hun kerkje.
1846—1855. Cornells Pompe.
1856—1871. Johannis Henricns Nieu-
wechuis. TQdens zQne bediening ver
kregen de Katholieken dank zQ de
draagzaambeid der nieuwere lijden
een kerk niet meer buiten, maar in
het dorp, n.l. in de Kerkstraat (12 Mei
1861), terwQI er een nieuwe pastorie
werd gebouwd en een kerkhof aangelegd.
18711891. A. F". Oosterbaan. Op zQn
40-jarig jubileum als R. K, priester
ontving bQ van zQn parochianen een
zilveren monstrans van groote waaide,
dien hQ voor de kerk bestemde.
1891 tot 1 Maart 1921. P. J. C. Kok.
Tijdens zQn bediening werd een geheel
nieuwe kerk gebouwd (30 Maart 1905
geconsacreerd) eeo R. K. school ge
sticht (15 Oct. 1895), beoevens vele
nuttige instellingen in 't leven geroepen.
Pastoor Kok overleed 20 April 1922
Arnhem.
Sedert 1921. J. G. Th. van Oppec-
raay. baccalaureus in het kerkelQk recht
ran de Leuvensche Universiteit. TQdens
:Qn bediening werd een R. K. school
voor Uitgebr. LBger OnderwQs geopend
(1 Sept. 1921), werd het St. Ntcolaas-
gebouw (het oude Gemeentehuis) als
Kath. verecoigiDgsgebouw ingericht co
werd een nieuw doopvont in de kerk
geplaatst.
donkeremaand.
HQ is 300 mQI ver weg, m
met al de laat die ze me willen
Het ergste is dat de autoriteiten bet
met de onrust verstoorders ééo zijn en
onder één hoedje speten met het volk.
Ik ben genoodzaakt geweest om de hulp
van den vertegenwoordiger van Enge
land in te roepen. Een paar weken ge
leden kwam hQ in Kashmir waar hQ
des somera zQn verblijf houdt (in Smia-
gai). Die peraoon wordt genoemd Re
sident. HQ was bereid om te helpen,
toen ik bem te verstaan gaf dat ik tot
een Engetache Congregatie behoorde.
HQ heeft geachreven aan den Wazir
Wazarat •(zooveel als de burgemeester)
en dat heeft veel geholpen en ik hoop
dat de Resident volgens zQn belofte
hier in persoon zal komen om ze eeD
beetje vrees in te boezemen.
Ik heb bet duidelQk gemaakt in de
verschillende brieven, die ik heb moeten
schrQven (zelfs aan den Maharadja van
't land) dat de persoon in kwestie uit
eigen beweging tot ons geloof over
kwam en uit eigen beweging het land
heeft verlaten, omdat hQ vervolging
voorzag, 't Was maar goed dat bQ ver
weg «ai, toen het uit kwam, anders
hadden we de poppen aan 't dansen
gehad.
Vergaderingen werden gehouden door
de heidenen wat ze zouden doen ooi
mQ tegen te werken en wat ze zouden
kunnen doen om den jongen Christen
weer tot het heidendom terug te krQgen.
Overal werden spionnen gestuurd
bem te krQgen en zoo mogelQk te
gen. En ze zQn geslaagd om hem op
te sporen, maar hem tQo geloof te doen
verzaken konden ze lekker niet. ZQn
antwoorden waren prachtig. HQ wentchte
te leven en te sterven in het Katholieke
geloof. Zelfa zQn eigen broer ging op
hem af, maar zQa antwoord was altQd
hetzelfde dat bQ Katholiek wenaebte te
blQven en dat hQ hem Diet meer als
zQn broer wilde beschouwen indien bQ
hem zou trachten over te halen,
sters bidden hard en wQ hopen
dat veel goeds uit deze vervolging zal
voortspruiten. Ik heb reden dit te ge-
looven.
Op Paaschzaterdag zal ik het geluk
hebben een Mohammedaan te doopen,
n man van ongeveer 30 jaar, een
ao die oic zal bijstaan als Catechist.
De Hindu onderwQzers van roQn
school zQn getrouw gebleven en twee
heD zQn zeer blQ met wat gebeurd
r zeggen me al dat bet Qs gebroken
t Is zeker dat Pietje Zwart echt
boos is.
Bidt veel voor mQ en de missie.)
Uit de Missie.
Na November van verleden jaar i
de interessante artikelen van den heer
Visser, den leider van de Kara Korum
xpeditie, in 't Handelsblad en d
N. R. Ct., vernam men in Baarn Di<
veel nieuw» meer van Father de RuQti
velen dachten wel: »geen nieu»
goed nieuws.
Maar ondertusschen spookte bet i
Baramulla, zooals de Missionaris scbiQft
zQn brief, die dese week bi"
familie werd ontvangen. Er staat
■Ik ben gelukkig goed gezond,
tegenwoordig beleef ik een echte ver-
volging. De Hindus zQn woedend c
dat een van hun priester-caste het w
geloof heeft omhelsd. HQ was een
de onderwQzers van onze school
had den moed om over te komen, maar
moest toch natuurlijk vluchten, anders
hadden ze hem vast vermoord of ver-
Amersfoort
Aantsskeningen ovsr Aasrsfoort
door A. F. VAN BEURDEN.
UI. Slot
Het O. L. Vr. Kerkhof.
In 1840 werd bQna het geheele kerk
hof, ook de plaats vroeger bedekt door
de O. L. Vr. Kapel, drie voet'diep om
gezet en met iepenboomen beplant.
Men vond toen den grooten grafsteen
priester, met twee schilden
voorzien, die nu in 't|Museum ligt.
De Calandermolen.
Linnen tot servetten en ander goed
gebruikt wordende, werd zoogenaamd
met rollen glad en glanzend gemaakt.
Dit gebeurde in een molen. Het wc
gilde had vóór het jaar 1656
Calandermolen. Deze lag in de Utrecht-
schestra&ttegenover de Vergulde Zwaan,
het hotel, thans knog aldus geheeten.
Eenige personen van het BombazQo-
werkersgilde stichtten in 1656 in een
buis op den Siogel bQ de Varkensmatkt
eea Calandermolen, d e goed opnam en
floreerde. Dez: zat Id aandeelen, die
zich vererfden, wat later tot vele moei-
IQkheden aanleidiog gaf.
De bezitters van den
kochten den ouden op,
zQn. De oude verkocht i
smid. De nieuwe Calandermolen ging
na de F'ransche revolutie te niet.
gebouw diende later tot lokaal
ipQsuitdeeliDg van behoefiigen.
De Hessenkatner.
In het huis en herberg »de Hessen-
tar», vroeger WQk C no. 224 in den
Achterkamp, zQode een gedeelte van
het oude Slat Janaklooater, was als een
ovcrblQfsel van den vroegeren tQd
een zoogenaamde Hessenkamer,
ooemd naar de Hesaenvoerliedeo.
was een ruim, vierkant vertrek, waarin
voerlieden hun verbIQf hielden eo
potje kookten. In deze kamer waren
aanwezig broodplanken ea een
vensterglaz in den Zuidermuur, waar
door mtn de paarden in bet oog kon
houden. Boven deze Hessenkamer was
zolder, waarop een veertiental
bedsteden langs den wand getimmerd
Utrechtschestraat vond men
zelfa een smidse, die den naam droeg
van »de Vergulde}Hesaenkar«.
Duurte.
30 Sept. 1709 werd geresolveerd de
straatlantaarns niet te laten branden
wegens de duurte van de raapolie.
Wat er bespaard zal worden, zal men
de onvermogende personen nit-
Rouiu over den Prins van Oranje.
21 October 1751.
De Raad van Amersfoort trok in
aar de Sint Joris,
hoorde daar de plechtige rouwpreek
aan, gehouden door den predikant
Johannes Henricus Bschiene, die daar
op kosten der stad een zilveren
tabaksdoos vaD honderd gulden present
kreeg.
Klokkenopschnften
Het klokje in het torentje van de
kapel van de Poth draagt tot opschrift
Soli Deo Gloria; meurs me fecit 1620.
Het klokje in het torentje van het
LatQntje, daar indertQd geplaatst uit het
toreDtje der Agoieteokapel in de Hee-
renstraat draagt tot opschriftSoli Deo
Gloria; Thomas Both me fecit 1590.
Het is dus iets ouder dan bet
Glashut te Amersfoort.
80 jaren geleden lag buiten de Kleine
Koppelpoort op een twintig minuten
buiten de stad, ongeveer in schuine
richting tegenover de Schans
overzQde der Eem een fabriek met
woonhuis, eigendom dei heeren de
Jong en Stork. Men heet bet daar nog
iet werk aan de glmsbut. Daar werden
vroeger glazen voorwerpen en klokken
vervaardigd en glas geblazen,
ondernemers konden het niet volhouden.
Het terrein is nu weiland.j
Rogier Camerbeeck,
Burgemeester Rogier Camerbeeck,
ss gereformeerd, msar getrouwd
CIcmeDtia Middendorp, beboorende tot
de kerk der BisschoppelQke Clerezie.
beweerd, dat hQ na zQn
openbaar huwelQk voor de wet en zQn
destijds eveneens voorgeschreven ge
reformeerd huwelijk nog eens in stilte
voor de Clerezie trouwde. Daarin heeft
men alleen te zien bet voldoen
den wil en den wensch der vrou»
baar huwelQk voor bare kerk geldig
ftaywelijls stoomde de IweJ uttdekaven
of de Itaptein Week een la&Kge vent*.
Hoe Jan zijn lesl deed mefr sck rotten en draven,
aeoit was de taa6 over Jan f-je content.
LOUIS DOBBELMANN.
ROTTE R DAM.
Wordt Dinsdagavond a.
vervolgd
Hoogeveen en Peelers, Leerboek der
mensch- en dierkunde.
Bons en Van der Spek, Nederlandsch-
Engelsch handelswoordenboek.
Wolters, De la Salie en zQn paedagogiek.
Schouten, De wonderbouw v. b. heelal.
Hanffstengel, Techn. denken en werkeD.
Brugman», Nederland door de eeuwen
KleQotjens, Uit de oudheid.
Goort», Handboek der Kerkgeschiedenis.
BilderdQk, Van het letterschrift.
Bossuet, O/aisons fuoèbres.
Tasso, Jerusalem delivrée.
v. Balen, Onze vogels.
Geaiesnteraad.
Agenda voor de openbare vergade
ring van den Raad der gemeente A'fooit
op Dinsdag 27 April, zeven uur.
1. Ingekomen stukken.
2. Benoeming lid BuigetlQk l
bestuur.
3. Benoeming curator Gymnaa
4. Verleenen van ziekteverlof
100 aan W. A. J. Maarleveld.
22. Verkoop grond, aan en nabij de
Daam Fockemal., groot pl.m, 1619 M3.
voor f5000 en 1055 M3. voor 12700
in W. van Haselen.
23. Verkoop bouwterrein Prinses
Marielaan, groot pl.m. 335 M3. voor
f2400, aan de N.V. .WestwQk», te
Amsterdam.
24. Verkoop 3 perceelen bouwterrein,
in Wyersstraat en Smallepad, totaal
>or f 19900 aan H. Leasing.
25. Vaststelling verordening, regelen
de het verleenen van wachtgeld aan
iQdclQk personeel.
26. Reclames schoolgeld.
erkend te doen zQn. Het doen doopen ""herwijzend personeel.
de kinderen in dezelfde kerk der
Clerezie ia daarom niets vreemds. HQ
bleef iD zQne kerk, Rogier Camerbeek,
rustig zQne ambten bezetten. ZQn
gemengd huwelQk zal wel degelQk be
kend geweest zQn bQ het publiek en
de autoriteiten, maar hQ schQnt boven
dien bQzondere bêstuurseigenschappen
bezeten te hebben.
R. K. Leamal.
De volgende aanwinsten worden ge
publiceerd
Dana, A library Primer.
Koenen, Inleiding tot de landbuisb.kunde.
Jö-gensen, Jeruzalem.
Bethleem, Romans a lire.
Ariëas, Dr. H. J. A. M. Schaepmi
Hermans, ChristelQke welvaartspolitiek.
Alphonsus deLiguori, Volledige werken.
WQtenburg, Tractatus de Missis de
Gasy F'orti.-.an, Leerboek Grieksche taal.
Derker, Lessens of englisb literature.
Alzog, Univevsalgeschtchte der cbrist-
lichen Kirche.
Schoolatlas van alle deelen der aarde.
Ten Kate, Ital.ü, Reisherinneringen.
G.ooteo, Hoe beleg ik mQa geld?
Woordenboek. Nederduitsch es latQr.sch.
Schmidt, Grieksch-Holl. handwoordenb.
Picard, A new pocket-dictionary of the
English-Dutch.
LQst der Nederlandsche monumenten
van geschiedenis en kunst.
Herdt, Sacrae liturgiae praxis juxia
n de plaats
Ingezonden
(Buiten verantwoording der Redactie)
EtmaoD, Geen wonderen?
Het huis op de steenrots.
Echte wonderer.
Besi, Het katholicisme en de beschaving.
Franciscus.van Sales. Inleiding tot een
godvruchtig leven.
Aengeoent, Handboek geschiedenis der
wQ «begeerte.
5. WQzigisg aanduiding
>or de lagere scholen.
6. Advies Daar aanleiding
verzoek der Chr. Nat. Scholen
schikbaar te stellen de gelden, voor
aanschaffing van schoolmeubelen, leer-
hulpmiddelen.
Adres Chr. Nat. OnderwQs om
tijdens de verbouwing van de school
Anemoonstraat gebiuik te mogen
maken van het schoolgebouw Punten
burgerlaan.
8. Vaststelling factor inkomstenbe
lasting 1926-1927.
9. WQsiging gemeente-begrooting
1925 en 1926,
10. Toekenning van vergoeding voor
vakonder wQzers bQ het bQ ronder onder-
wQs over 1924.
11. Tot toekenning van vergoeding
voor boventallige leerkrachten bQ het
bQxondcr onderwQs ovet 1924.
12. Rioleering Heiligenbcrgerweg.
13. Voorstel te machtigen tot aan-
stelliog vao J. H. Bottetweg als tim
merman WoningbedrQf.
14. Inbreng van verschillende per
ceelen in het WoningbedrQf.
15. lostellen rechtsvordering tegen
W. van Surksum.
16. Publieke verhuring bQ inschrQving
hotel »Oud Leusden».
17. la eifpacht uitgeven van bosch-
ond, tegenover het Berghotel aar
Buczacxer.
18. Voorstel eenige perceelen wei
land aan de Ursulinensteeg en de Ros
sesteeg onder Leusden, uit het grond-
bedrQf terug te nemen.
19. Aanvulling Raadsbesluit nopens
borgstelling in verband met erfpacht»
uitgifte van tuinieragronden.
De Commissie voor fietstochten van
den A. B. v. L. O. maakt bekend, dat
op Zondag 2 Mei 1926 een fietstocht
zal worden gemaakt door een gedeelte
van de Betuwe. Afmarach precies 8 uur,
Julianapleio. RouteLeusderwcg,
Maarnscbeweg over Maaru en Doorn
naar WQk bQ Duurstede, verder door
de BetuweRavenswaaQ, Buren, Kerk
Avezaath, Kapel Avezaath, over den
dQk naar Zoeien, langs de Retsche
tal over de Groote Brug naar Eek
Wiel, Amerongen, Leersum, Maan
bergen, Woudenberg, Amersfoort. Ont
binding 5 uur n.m. op het Juliana
pleio. Alstand 75 K.M, Tevoreu
woidt vanwege cte Commissie den ge-
beelen afstand gereden en zullen daarna
nog vermoedelijk nadere bQzonderheden
worden bekend gemaakt. Personen be
neden 16 jaar mogen niet deelnemen.
Er zal worden gereden in groepen van
20 perioneo, afstand tusschen de groe
pen onderling 100 M. Iedere groep
heeft een leider. Daar waar zulks ge
oorloofd is wordt met tweeëa gereden.
Zooveel mogelQk kiest ieder zQn nevea-
rQder of rQdster en zoo men zorg draagt
tQdig aanwezig te zQn kunnen vereent-
gingen of clubs één groep vormen.
Doeken, banieren, vlaggen of vaandels
vereenigingen of clubs mogen
niet worden medegevoerd. Aan dezen
tocht wordt beslist niemand tot deel-
toegelaten die zich niet tevoren
daartoe heeft aai gemeld bQ de herren
J J. v. d. Linde, Kapel weg 70 en A.
Losekoot, Barchman Wuytierslaan 26.
De aaomeldiog wordt beslist gesloten
Maandagavond 26 April 1926 te 10 uur.
GegadigdeD voor groepscommandant
gaarne bQ aanmelding dit aan te geven.
De Commissie
Overwerkte Zenuwen
Daam Fockemal., aan Ir. A, Groothott M|joh.fd|'B zenuwtablstten geven kalmte
21. Verkoop grond, aan den Randen- en nemen gejaagheid en overspanning weg
bioekerweg, groot pl.m. 400 M3. voo [Glazen buisje 75 ct. Bij Apoth. en Drogisten
