Anders dan andere
ST. WILLIBRORDUS
N.V. Middenstands-Bank
M Adviezen voor Geldbelegging M
Pianohandei S. DUIJKER
Afdeeling Radio Edison toestellen
Vulpenhouders
Kantoorboekhandel
Bel dan op No 42
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort
en Omstreken
Dinsdag 22 Juni 1926 No. 24
Veertigste Jaargang
ABONNBMBNTBN kunnen elke week In fcian, doch opzegging van
abonnement moei geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal.
Pr|t per drie maanden 11.00. Bulten de gemeente Amersfoort I MO,
Afionderllke nummers 10 et.
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG
Het voorbeeld klemt en dringt meer aai
Dan wet of recht ooit heeft gedaan.
etdtnckwatrdigt
geschiedenissen der stad
Hmersfoort.
Door A. F, VAN BEURDEN.
II.
1480. Meximiliaan neemt Amersfoort
na een belegering in.
1481. De Amersloorters en Utrechte
naren spannen samen tegen Naarden.
Zij trekken er op af, behalen grootea
buit en namen 150 Naardenaars mede
als gijzelaars.
1462, De Amersfoorters namen nu
voor de variatie Utrecht in. Zij namen
den bisschip met 25 der zijnen gevangen
en brachten hem naar Amersfoort.
1484. Jonker Jan van Wassenaar en
andere drie jaren te voren uit de stad
verjaagden nemen met 400 mnn de stad
in, over de bevroren grachten gaande.
Zij namen twee edelen gevangen, namen
ze mede naar Leiden en onthalsden
ze daar.
1492. Dure tijd, een vat boter kost
8 gouden guldens en 5 stuivers.
1494, I)e roinderbroederskerlc ge-
timmeid.
1415. Groote pestziekte, iu een week
sterven 115 menschen. Alweer be
legering vsn Amersfoort door de Gcl-
dertcbeo, masr afgeslsgen met de bulp
1500. Keizer Karei V geboreo.
1520. Groote, geweldige bracd te
Amersfoortop Sint OIofsdag begon
bel te branden aan de Sint Joris door
de Papeahofstede, dc Langestraat, de
Kamp tot de Kamppoort toe, van de
Poth tot Sint Jan in de breedte met
een deel van den Poth. Er verbrandden
430 buizen. Op de Kamp bleef maar
één huis staan op deo hoek der Sint Jan»-
straat, genaamd de Brabardsche Eile.
1528. Het klooster Vredendael bij
Ameiafooit docr de tGcldcricben in
aich gelegd.
1529. Het huijs ter Eem 2 ureo van
Amersfoort gelegen voor een open
riddermatig huis erkend.
153b. 20 Amersfoorters willen hun
stad verraden. Het verraad werd tijdig
ontdekt dooreen vrouw, die een gesprek
afgeluisterd had en de burgemeesters
waarschuwdr. Vier verraders werden
gevierendeeld?
1543. Maarten van Kossum neemt
de stad in en neemt 80000 rijders van
24 stuiver mede, voor dieo lijd eene
groote som.
1547. De spits van O. L. Vr. toren door
den bliksem afgebrand. 14 September
van dit jaar Jan van Oldenbarneveld
geboren.
1557. Zeer duur jaar.
15C2. St. Joris torenspits door den
bliksem getroffen.
1595. De Grebbedijk doorgebroken,
hier boog water, de Sljkpoortbrug weg
geslagen door hel watergeweld.
1608. Moord op Metgensbleek, de
moordenaar gevangen en geradbraakt,
1614. Is du nieuwe rivier de Eem
gegraven, heel krom.
1618. Is bij Amersfoort een man
gevccder, die 24 uien onder den sneeuw
gelegen had en nog lange jaren daarna
leefde.
1623. Spits O. L. Vr. Toren door
den bliksem getri iïeo, alleen het kruis
en de weerhaan afgevallen.
1627. Moord bij Barneveld geschied.
2 Augustus versterkte meo Amersfoort,
3 Augustus Croaten j liggen bij de
galg, en bij de Biikt, Schermutselingen
Graaf Hendrik van den Bergh neemt
Amersfoort in.
1636, Zware pest in Amersfoort,
eveoals in andere steden.
1651. De O. L. Vr. Toren bij bliksem
aangeslagen en 42 voet afgebrand. Het
Rijnwater in Amersfoort. 21 Februari hel
ewater bij Amersfoort boog.
1655. Spiu O. L. Vr. Toren opge
bouwd, geheel met rood koper beslagen
door Joost Janszooo Baack en Henrick
Acke, koperslagers.
1656. De grachten verdiept, de straten
ibeterd.
1657. Nieuwe vlschmarkt gemaakt.
13 September Jacob vau Campeo, bouw
heer van het stadhuis te Amsterdam,
heer van Raodenbroeck overleden.
19 October groote brand te Amersfoort,
Verbrand 27 hooibergen, 23 huizen,
9 tcburcD, 5 kamer*, een kind en 7
beesten.
1672. De Franschcn trekken Amers
foort binneo.
1673. Vertrek der Franscben, 13
November 1673.
1683. De O. L. Vr. Torenspits weer
door den bliksem getu tfen.
1686. Eerste steen gelegd der Lutbersche
kerk.
1687. De eerste doode daarin op
20 Januari begraven. De stadswallen
van Amersfoort zijn lang 3824 schreden.
1723. Ia dit jaar begon men te
Amersfoort een kaartspel te spelen
ar que de volute of pakjes zetten,
•aarbij veel verloren werd.
Hier eindigt het boekje en wel een vers,
'aaibtj de auteur belooft, het volgend
uir terug te komen
Al wat ick hier veihael
't En is geen boerteiy
Het is bet principael
En 't ander is copy
Ik zou met goede reeo
Hier breeder welaf ipreken
't Waer wel eea plank vol schrift
Veis tand soud mij ontbreken
Een pape aan 't altaer
Ick voeg mij aan mijn pars
Tot op een ander jaar
Dan scbenck ick u wat vars.
den. Voorts worden in Nederland nog
veel te weiaig lijer.-zaaimachines ge-
b-uikt en behoudt ook hier de invoer
maar steeds een prachtig arbeidsveld.
Hetzelfde geldt voor de wiedmachines,
welker aantal aan dat der zaai-machines
gelijk dient te worden. Voorts heeft
elke boerderij van eenigen omvang een
maii machine voor gras of graan, maar
deze is nooit van Nederlandsch fabri
kaat. Op een Nedcrlandiche boerderij
is een machine of werktuig van Neder
landicb fabrikaat een witte raai 1
verschijnsel schrijft de beer De
G. toe aan twee oorzaken, n.l., Ie. bel
algemeeD gebruik van machines io den
landbouw dagteekent eerst van CDkele
jaren terug en 2e. er zijn geen pogin
gen gedaan om deze industrie in bel
zadel te helpen.
De tchr. meent ter slotte dan ook,
dat hier eeo vruchtbaar terrein braak
ligt voor de Rijkscommissie voor Werk
verruiming. De ontwikkellDg van de
fabrikatie van landbouwwerktuigen in
Nederland zal zonder twijfel aan veie
duizenden een goed bestaan verschrffeo.
Provincials Stalen.
De begrooting voor de provincie
Utrecht geeft de volgende cijlers:
Gewone inkomsten: f 2.428.511.90'/,.
Buitengewone ink.f 5.273.322.56.
Totaal aan ink.: 7 701 834.46'/j-
Gewone uitgavco f2.428 511.901/,.
Buitengewone uitg.f 5 273.322.56.
Totaal aan uitg.f 7.701.834.46'/|.
De begrooting is geopend met het
batig saldo van de gewone middelen
van 1924 ad f 226 650 86'/,. Daarnaast
wordt ten behoeve van de gewone
middelen beschikt over bet op den
dienst 1926 gereserveerde bedrag ad
50.000, dat bestemd waa op den dicnsl
927 te wordeo overgebracht ter voor
koming van verzwaring van belasting
druk. Vergeleken bij de begrooting voor
1926 is voor de begrootiDg van 1927
minder beschikbaar aan ontvangsten
wegens vroegere diensten een bedrag
>n f 140.000.
Desondanks is het Gcdep. Staten
toch mogen gelukken de begrooting
met dezeilde belastingheffing alt thans
geldende is, sluitend te maken.
Gedep. Staten stellen tevens voor
jaarwedde van den griffier der Staten
et f 500 te vethoogen, en op f 7500
ist te stellen.
Binnenland
Lisdbouwmichlnet.
De Veldpost» beveelt de heer
De Gier bet vestigen van fabrieken var
landbouwwerktuigen in ons land aan
als een middel ter bestrijding van di
werkloosheid.
Ons land telt 55.000 boerderijen me
een oppervlakte grooter dan 5 H A.
waarvan ongeveer de helft akkerbouw-
bedrijven. Daarvoor zijn veel werktuigen
machines noodig, maar deze worden
ir verreweg het grootste gedeelti
iogevoerd.
Ia dit verband wijst de schr. op het
reusachtig tekort aan kunstmeststrooiers,
'eike io Nederland niet gebouwd w<
ZIJN WRAAK.
10
„Zou die lummel niet komen," bromde
hij bij zich zelf en trad misschien voor
dc honderdste maal naar het raam om
een loerenden blik op de straat te
werpen. Toen scharrelde hij nog wat
om de tafel heen, school een groote
kaart naar den kant ter tafel, die het
kortst bij de deur was, legde een
prospectus van de lijn HamburgAme
rika er op, als wilde hij zijn bezoeker
geen twijfel overlaten dat hij naar Ame
rika wilde en begon daarna zijn wan
deling door het vertrek weer opnieuw.
Het werd vijf en zelfs bijna zes uur,
zonder dat zich iemand aangemeld life.
Zijn gezicht werd steeds mismoediger,
zijn gang steeds zenuwachtiger. Einde
lijk hoorde hij schreden op de trap.
Hij luisterde. Jawel, daar werd op de
deur geklopt. Een trek van geheime
vreugde kwam er op zijn gelaat. Hij
wachtte nog een oogenblik, tot de be
zoeker den knop omdraaide en daarbij
tot de ervaring kwam, dat de heer
Nikitin zich opgesloten had Toen riep
hij met gedempt gemaakt angstige stem
„Wie is daar? Ben jij het,
kellner
„Maak maar open, mijnheer Nikitin,"
klonk liet buiten de deur.
„Ik heet Hartwig. U is zeker aan
n verkeerde deur," riep hij terug.
„U heet NikitinAls u niet wilt
dat ik de politie haal, maak dan open,"
riep Taucher!
„Wie is u dan
„Dat zal ik u zeggen, als u open
gedaan heeft!"
Nu werd de sleutel omgedraaid en
de deur geopend,
„Mijn naam is Henri Taucher, ik
kom uit Rheims."
„Duizend duivels," vloekte de Rus
en week een stap achteruit. „Wat wilt
ge van mij
„Mijn geld, mijnheer Nikitin! U weet
dat ik nog drie wissels op u heb..."
„Die nog niet vervallen zijn," wierp
de Rus hiertegen in.
,Wie zegt u dat
,Uw tafel verraadt dit voldoende,
als ik niet reeds bericht uit Lodz had."
„Een reis voor zaken, anders niets,"
bromde Nikitin, terwijl hij de schouders
ophaalde en zijn oogen onzeker door
de kamer dwaalden.
„Jawel, om niet terug te komen. Wat
ge bijeen hebt kunnen schrapen, hebt
ge zeker wel meegenomen. Als ge mij
echter mijn wissels niet betaalt, laat ik
Amersfoort
De Burgemeester van Amersfoort
brengt ter kennis, dat in deze gemeente
een geval van mond- en klauwzeer
voorgekomen.
In het pand Langestraat 92 opende
de N.V. Ned. Vatenbandei v.h, Mackor,
Visser en Co. te Amsterdam, een filiaal.
Ia dit ruime pand prijkte een groote
verscheidenheid waschmachines, merk
De machines zijn alle vervaardigd
van teakhoutze zijn van een bizonder
practische constructie en men verwacht
ze grif afnemers sullen vinden.
De maandelijksche godsdienstoefe
ning voor de R. K. Militairen van alle
rangen, wordt gehouden door den Heer
as. Donderdag
Vrijdag, 24 en 25 Juniresp. Donder-
dagsmiddags om half 4 de conferentie,
gelegenheid tot biechten van h»lf7tot
8 uur en Vrijdagsmorgens om 7 uur de
H. Mis met preek en algemsene H.
Communie.
Zaterdagmorgen weiden aan hel
station feestelijk afgehaald een 100-:al
deelnemers aan de 4-daagscbe afstanc-
marsCh (40 K.M. per dag met volledige
uitrusting, zonder uitrussting 50 K.M.)
Op bet kazerncterrein aangekomen,
weiden de manschappen gelukgeweascht
met hun prestatie en uithoudingsver
mogen door den Brigade-Comm. Ovcrst
B. C. Ootmar.
Geen der deelnemers van Amersfoort
is uitgevallen. De afstandmarsch is ge
houden in de omstreken van Njmegen.
Luitenant v. d. Goes, van de Cave-
lerie, hesft voorde 10e maal de marscb
medegemaakt en is te Nijmegen gehul
digd, hem werd een zilveren beker en
medaille overhandigd.
Er worden dezen zomer weer orgel
concerten gegeven in de Sl. Joriskerk.
Het eerste concert bedoeld als een
Bacb-svond is bepaald op Donderdag
24 Juni 's avonds^S uur door A. J. C.
Mooij (Orgel).
Mevr. J. B. Moolj-Moleosar (sopraar)
en het zangkoor zuliea medewerken.
Kaarten a 25 cent verkrijgbaar bi)
Beretd's Boekhandel, Vaikentmarkt en
'••vond» aan de Kerk.
Programma voor de cariUon-beipe-
ÜDg Woensdagavond van 9 tot 10 uur.
1. Het Avondklokje.
2. Klokke Roeland.
3. Wilt heden nu treden.
4. Frijsk Fotkzlied.
5. Vlaanderen.
6. Steeds Vrooljk.
7. Andreas Holer.
8. Ave, verum.
9. Groote God U loven wij.
De acte lager onderwijs werd be
haald door de heerenW. Boeren, G.
Hui)bergen en J. Slootmaker, alhier, G.
van Dijk, te Hooglanderveen, H. v. d.
Geer, te Maarsbergen Ph. Verhey, te
Harderwijk, alle leden van de Rijks
kweekschool aan de Heerenstraat te
dezer stede.
Nu de verbetering van de Kamp
straat nagenoeg voltooid is, willen de
Kampenaren dit heuglijk ieit ook vie
Ze willen dit does Vrijdag 25 Juni
door het uitstekeo der vlag, terwijl
door de winkeliers bijzondere zorg aan
in étalages zal worden besteed. Niet
amogelQk is het, dat op dien dag
avonds een muziekkorps een rond
gang door Oostelijk Amersfoort zal
maken.
Aan het Amersf. Dagblad wordt
medegedeeld, dat het gebouw Coccor-
is bestemd voor de vestiging van
Centrale Protestantsche drukkerij,
In deze stichting wordt tevens onder
gebracht de N.V. v,b. West-Friesche
Kerkbode te Schagen.
In Vrijzinnig Protestante kringen tracht
Verzekerings Maatschappijen is de Ned. Verzekerings Mjj.
Verzekerd Kapitaal ruim ELF MILLIOEN GULDEN
Zjj besteedt een groot deel der Netto-Winst aan zieke
en zwakke verzekerden. Thans worden er ZES patiénten
voor onze rekening in Sanatoria verpleegd. Ons streven
is, aan dit verplegiDgswerk de grootst mogelijke uit
breiding te geven. Door Uwe verzekeringen te sluiten
bij „SINT WILLIBRORDUS" helpt U ons, ons doel
bereiken. Inlichtingen worden gaarne verstrekt
door de Directie te Utrecht CATHARIJNESINGEL 48,
of b\j de Hoofd-Inspectie te Amsterdam, Admiraal de
Ruyterweg 342.
lisatie tot steviger fundeering der vrij
zinnige godsdienstige pers te komen,
ook in technisch opzicht. De vestiging
arresteeren." niet missen kan
„Hier in Duitschland? Op wissels mijn contanten
die nog niet vervallen zijn," sprak de zend francs. Ik had
Rus spottend. geven,
„Wegens frauduleus bankroet," her
nam Taucher.
Hoe weet gij dan dat ik bankroet
vroeg Nikitin trotsch.
„Uit Lodz, als gij het dan absoluut
weten wilt. De heer Dementjewitch
zeil heeft het mij getelegrafeerd."
„Die schurk," barstte Nikitin los en
liet zijn kleine, zwarte oogen fonkelen.
„Geloof hem niet. Hij belastert mij,
anders niets Het is waar, ik heb
verliezen geleden, maar in een paar
maanden kan ik ginder alles inhalen..."
„Wie het gelooven wil. Zult ge mij
mijn geld geven of niet?"
„Ik kan niet."
„Dan haal ik de politie
De Rus zat een poos in gedachten.
Toen herstelde hij zich. Hij scheen tot
een besluit gekomen te zijn.
„Ik zie dat ge geen vertrouwen
in mij stelt, mijnheer Taucher. U wilt
de politie halen. Dat zou mij maar
onnoodig ophouden. Daarom wil ik,
om u naar mijn vermogen te bevredi
gen, u alles geven wat ik bij mij heb,
met uitzondering van een paar honderd
roebel, die ik voor het begin daar ginds
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange dracht no. 4 - Telefoon no. 304
LIP'S SAFE-INRICHTING.
Telefoon 773
De nieuwste uitvindingen practisch toegepast. Vraagt inlichtingen.
Accu's Iaden per keer en bij abonnement
D». M. C. van Wijhe te Amers
foort en diens benoeming tot hoofd
redacteur van »Kerk cd Volk« het
hoofdorgaan van de Vereeniging van
Vrijzinnig Hervormden in Nederland,
an met deze plannen in verband.
Eveoals andere jaren houdt de Zwem-
club «Neptunus» wederom zijn zwem
feest. Dit zal plaats vinden op Woens
dag 23 Juni a.s. des avonds ten 7 uur
de zweminrichting Pezie.
Het programma vermeldt o.a. een 500
Meter wedstrijd in de Beek. Start en
finisch in de zweminrichting verder in
de inrichting, snelzwemmen, schoon-
springen, estafette-wedstrijden en water-
Na zfioop der wedstrijden zullen de
prijzen in de tuinzaal van het Café
't Boompje aan den Heiligenbergerweg
worden uitgereikt.
HET ADRES voor alle soorten
J" Tevens reparatie s
H. ELZET1AAR
LANGESTRAAT 84 TEL. 528
Hier heb je
Het zijn tiendui-
u gaarne alles ge-
Geef mij u mijn
wissels terug!'
De heer Taucher weifelde nog een
oogenblik. Walther Kersting had zich
niet uitgelaten en hem alleen, vóór zij
in het hotel kwamen, den raad gegeven
zich niet te laten beetnemen. Hij zou
voor de deur blijven staan en zoo
noodig ingrijpen. Zou hij nu toehappen
of niet?
„Alle drie," vroeg hij, terwijl hij de
portefeuille te voorschijn haalde. „Ik
dacht dat één wissel voldoende was."
„U vergeet dat die nog evenmin
vervallen is als de beide anderen. Wilt
niet, mij goed! Ik zei u reeds dat
ik slechts voor zaken naar New-York
ga. Heb geduld en vertrouwen. Wie
weet of u daarbij niet veel beter uit
komt Dus wilt ge of wilt ge niet
„U is verschrikkelijk," zuchtte de
heer Taucher, die overtuigd was, geen
cent te krijgen, als hij deze gelegen
heid liet ontsnappen. Langzaam haalde
hij de drie wissels uit de portefeuille
om ze aan den Rus te geven, wiens
oogen van onverholen triomf fonkelden.
Op dit oogenblik ging de deur open
en Walther Kersting trad binnen.
„Nog een oogenblik, mijnheer Tau
cher," sprak hij langzaam, terwijl hij
de hand van den ouden heer vasthield.
„Voor den drommel, mijnheer, wat
wilt u," riep de Rus bij deze onver
wachte inmenging. Hij vermoedde in
den binnengekomene terstond een vij
and, die hem op het laatste oogenblik,
waarop hij zijn spel gewonnen meende
te hebben, den buit betwistte.
„Wat ik wil," sprak Kersting op
vasten toon. „Ik wil een eerlijk man
helpen en een schurk ontmaskeren,
mijnheer Nikitin. U is 'noch bankroet,
noch
„Dat heb ik ook al ontken*," riep
Nikitin trotsch.
Noch op reis naar New-York
U is hier gekomen om den heer Tau
cher, die door uw medeplichtige De
mentjewitch bang gemaakt is, zijn drie
wissels ver beneden de waarde te ont
futselen en den buit thuis te deelen
Wij hadden jaren geleden in Berlijn
een dergelijk geval, mijnheer Taucher,
dat mij gelukkig te binnen schoot, en
waardoor ik het plan van dit waardige
paar onmiddellijk doorzag."
„Nu goed," bromde de Rus met een
valschen blik in zijn oogen, „dan be
houd ik mijn geld."
(Wordt vervolgd.)
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
De Jonge Werkman.
In den versierden tuin van St. Aechteo
hield het centraal comité van(De Jonge
Werkman een openluchtmeei'inp, door
een groot aantal jongelui en ouders bij
gewoond. Onder de aanwezigen moch
ten ook worden gerekend, de Zcer-
Eerw. Heeren Deken L. A. F. X. Fock
Pastoer Hartman ei eenige WelEerw.
eren Kapelaans.
De voorzitter van de centrale, de
heer Job. v. d. Linden Jr.opende met
Christelijke groet, verwelkomde de aan
wezigen en zette het doel dezer bijeen
komst uiteen.
De muziekvereeniging Wilskracht, die
haar gewaardeerde medewerking ver
leende, gaf hierna eenige muzieknum-
ers ten beste.
De heer Jos. Witman het woord
voerend, zette in het eerste deel rijner
rede uiteen »Wat staat De Jonge Werk
man in September te Amersfoort te
wachten.»
Dan zai in deze plaats Bondsdag
worden gehouden. Deze Bondsdag be-
teekent meer dan een meeting, hij be-
teekent ook de viering van het eerste
lustrum van den Bond. Door Bondsdag