C1MPLETE WIININGIKRICHTtttG
Pianohandei S. DUIJKER
Afdeeling Radio Edison toestellen
A. H. van Nieuwkerk
h. ELZENAAR
DE EEMBODE
R. K. Nieuwsblad voor Amersfoort Vrijdag 25 Juni 1926 No. 25
en Omstreken jtOPBj Veertigste Jaargang
nlvwtetd b« geregeM edretwee. - AdvwrtanfMki woeien Dtaedej
Dit nummer bestaat uit 2 bladen
EERSTE BLAD
Een goed voerman laat zhh de teugels
niet uit de handen nemen.
Uoor nijv«rb«id fiandel.
Ondernemers gevraagd dat is wel
het motto, hetwelk boven onze natio
nale bedrijvigheid in de naaste toe
komst dient te worden geschreven.
Ondernemers gevraagd en hoe is
de ondernemer in breede kringen ge
hoond als een nietswaardig element,
dat slechts aan het stom geluk van
vermogensbesit een inkomen dankt.
Sluurkracht en bezieling voor het
bedrijfsleven moeten uitgaan van deri
ondernemer. Hij is de man, moet
althans de man zijn, die bet initiatiei
:mt, gevaren aandurft, organiseert en
leidt. Hij vorscht uit, waar met kans
op slagen een voortbrengingsproces
kan worden aangevangen, streeft naar
technische volmaking van het bedrijf,
legt op goede arbeidskrachten beslag,
soekt heil in beleidvolle arbeidsverdee-
ling, speurt naar middelen om het
afzetgebied te vergrooten.
De meerdere of mindere opgewekt
beid van den ondernemingsgeest be
paalt veelal den bloei der volkswel-
voor een volk als geheel n
voordeelig is, indien het, zij het door
kunstmiddelen gedrongen, zij het uit
andere overwegingen, producten van
de eigen nijverheid gebruikt, terwijl bet
"e wel goedkooper van elders
:rwerven kan.
Onder deze reserven kan de propa
ganda echter niet anders dan goed zijn,
i verdient zij dus te worden gesteund.
Doch wij kunnen nog meer en beter
voor onze nationale njverheid doen.
Wij missen te zeer de belangstelling
in onze nationale industrie. De belang
stelling to, de deelneming aan onze
iodustrle moet In breeder kring worden
opgewekt.
Moge dat voor onze omgeving de
vrucht zijn der jaaivergaderiug der
Maatschappij voor Nijverheid en Handel,
heden in Amersfoort aangevangen.
T. G.
Mogen de ondernemende
ons land niet als »utopie«, mei
sniet loonend», niet met een «daar
komt tóch niet van« ter zijde stellen,
wat maar even bevorderlijk Ijkt voor
onze vaderlandsche nijverheid.
Dat alles worde onderzocht; dat van
alles de kansen worden berekend, dat
de behoeften gepeild, de vooruitzichten
worden nagegaan, en dat dan bij rede
Ijken kans op succes, er de schouders
onder worden gezet.
Daarbij mag met domineeren de ver
wachting aan groote ondernemers-
De sterk gedaalde koopkracht in alle
lageri des volks, zoo hier als elders,
sluit bij de meeste icdustrieêo de kans
op bizoodere voordeden vrijwel uit.
Ondernemersarbeid is veelal pionier
arbeid, de grondslagen leggend voor
nieuwe welvaart in de toekomst.
De Staat moet de voorwaarden
scheppen, waarop vrije krachtsaanwen
ding mogelijk wordt. Het kan het on
derwijs, het hooger en lager technisch-
en vakonderwijs verder ontwikkelen, het
verkeer vergemakkelijken, bestaande
belemmeringen wegnemen, ons rechts
stelsel op goede grondslagen vestigeD,
ons belastingstelsel met nieuwe be
hoeften in overeenstemming brengen,
en zooveel meer doen, waardoor
grootere vastigheid voor het oecono-
misch leven verkregen, en indirect de
energie der individuen geprikkeld wordt.
De Staat zal ook bij zijn handels
politiek er voortdurend het oog op
gericht moeten houden, dat in een
klein land als het onze, industrie, die
toekomst wil hebben, export-industrie
zal moeten zijn, gelijk onze landbouw
en tuinbouw z ch reeds nu tol export
nijverheid hebben weten te verheffen.
Ten slotte kunnen wij allen ons
steentje aandragen.
Hiermee wordt ook gedoeld op de
propaganda, die wij in de laatste tijden
zien voeren voor 't Nederlandsch
fabrikaat, onder de leus: «Koopt
producten van de eigen nijverheid.
Op dat streven valt zeker niet af te
dingen. Htt is goed.
Indien wtj voor hetzelfde geld bet
zelfde of een evengoed product van
vaderlandscheu bodem kunnen betrek
ken, als veelal van vreemde nijverheid
wordt genomen, doen wij wijl
eerste de voorkeur te geven.
Dit is besehermiog, waar niets tegen
en alles voor valt te zeggen, en indien
in dit opzicht op onze nationale ge
voelens een b:roep wordt gedaau, is
dat een gezonde uiting van welbegre
pen eigenbelang.
Maar men stelle zich van deze be
weging niet te veel voor.
Ia ons klein land kan slechts een
klein gedeelte van de nijverheid van
het verbruik in het land zelf bestaan.
Hier moet meer nadruk op worden
gelegd, opdat niet de gedachte ver
breiding zal krijgen, alsof men door
vreemde invoeren te bemoeilijken
zoo de landgenooten te dwingen,
eigen producten te gebruiken, de nijx
beid in haar geheel steunt.
Nimmer mag worden vergeten, dat
Binnenland
voorzitter van
maatschappij is
onsen "fee*?"
Uitvoer an Invotr.
Nu Engeland ons vleesch niet meer
wenschf, heeft het Tweede-Kamerlid
Wcilkamp aan den minister gevraagd,
of 't geen tijd wordt, dat wij ook ons
land sluiten voor den invoer van
vreemde vleeschproducten. Meer dao
voor 60 millioeo gulden vleesch wordt
hier per jaar ingevoerd, en waar er
regeeiingswege zooveel gebeurt
de arbeiders, mag er ook wel wat
gebeuren voor de kleine boereo aldus
Weitkamp.
De heer j. Wuite Ji
de Friesche Landboui
Weitkamp niet
op de beteekenis van
uitvoer. In de eerste i
1926 werd ruim 30 millioen K.G.
vleesch uitgevoerd, waarvan 26 millioen
naar Engeland. In 't jaar 25 ging van
de totaal 110 millioen K.G. uitgevoerd
leescb bijna 70 millioen naar Engeland.
Eogeland is voor onze vlccscbuitvoer
dus wel van groote beteekenis. Maar
wij voeren ireér uit dan vleesch. En
zoo zegt Wuite de regeeriog
erlangen» van Weitkamp ge
hoor geeft, dao staat het m.i. vast, dat
epressaille-maatregeleo niet zullen uit
blijven en Frankrijk en Belg rullen
onze boter en kaas, om van andere
atlikcleo niet Ie spreken, welen te
lïen.
De tarief-oorlog, die thans gevoerd
wordt, zal funeste gevolgen hebben
gaat Nederland hieraan meedoen, dan
s landbouwend Nederland het slacht-
tïer. Immers Nederland is een export
land, wij hebben groote overschotten
van vee, levend zoowel als geslacht
af Ie geven aan het buitenland. In niet
mindere mate is dat het geval met onze
boter, kaas, gecondenseerde melk, tuin-
akkerbouwgewassen.
Wanneer Engeland het thans inge-
imen standpunt blijft innemen, dan
zullen nieuwe afzetgebieden gezocht
moeten worden.
Bij mrijst de vraag, wat zal daarvan
terecht komen, wanneer men den vrijen
voer belemmert van artikelen uit
-nden, van wij wie afhankelijk zijn bij
het zoeken van nieuw afzetgebied
Meedoen in deze betcekent den onder
gang van den Nederlandschen boeren
stand en duurder leven voor de Neder-
rodsche bevolking.
Alle krachten zullen moeten worden
ingespannen, aan Engeland de zekerheid
te geven dat onze producten onbesmet
binnenkomen. Mislukt dat, dan is
eenige weg die overblijft, zoeken n;
nieuw afzetgebied.
Meedoen met de andere rijken i
het nemen van tegen-maatregelen,
een weelde, die het kleine op export
aangewezen Nederland zich niet kan
veroorloven wij komen daardoor
den regen in den drop.
[Engeland vleeechklant.
Nu Engeland uit vrees voor mond
en klauwzeer, zooals het officieel heet,
maar uit protectiscbeoverwegingen, zoo
als »men« beweert zijn grenzen voor
ods geslacht vee gesloten houdt, kunnen
onderstaande cijfers aantoonen, welk een
goeden klant we laten we hopen
slechts zeer tijdelijk in Eogeland
liezen. In da eerste vier maanden
1926 betrok Engeland van ons
versch varkensvleesch 14.455.000 K.G.
versch rund- en kalfs-
vleesch 5.275.000
versch schapenvleesch 1.115.000
gezouten varkensvleesch 4.760.000
slachtafval 940.000
Dit is niet minder dan 88 pet.
izen totalen uitvoer van geslacht
Wel is waar blijft de rxport
gezouten varkensvleesch, evenals die
van gezouten huiden, mogelgk, doch
onze bevoorrechte positie al* leveran
cier van versch vaikensvleesch Is ver
loren gegaan, terwijl verder een loonendc
schapenhouderij zonder rxport naar
Engeland niet denkbaar is. Ook zullen
de prgzeD, die hier te lande voor de
nuchtere kalveren gemaakt kunnen
worden, door het sluiten der Engelscbe
grenzen zeer nadeelig bi invloed worden,
hetgeen voor een provincie als Fries
land, waar jaarlijks circa 100 000 nuch
tere kalveren voor de slachtbank ver
kocht worden, reeds een schade van
vele tonnen beteekenen kan.
Wdortcbippoo.
Ged. Staten hebben de Staten van
Utrecht een ontwerp besluit doen toe
komen tot algeheele wijziging van het
.Igemeen reglement voor de water
schappen in deze provincie. O m. wordt
voorgesteld, art. 6 in dien zin te w|zi
gen, dat de mogelijkheid geopend wordt,
vrouwen deel te doen nemen aan het
bestuur, Aao de vrouwen, ook in de
waterschappen, als regel het passief
kiesrecht toe te kennen, overeenkomstig
de thaos in ons ataatsrecht gehuldigde
begrippen, komt Ged. Staten minder
geweoscht voor uil practische over
wegingen, in verband met de lichame
lijke eischen, die vaak aan de bestuurs
leden bj het uitoefenen vso hun functie
wordt gesteld.
In zeer veel waterschappen zal het
weinig toe doen, of de bestuursleden
anneo, dan wel vrouwen zijn. In andere
daarentegen wel.
Totaal 26.545.000 K.G.
ftmersfoori
Gemeenteraad.
In de Dinsdagavond gehouden ver
gadering van den gemeenteraad werden
voor kennisgeving aangenomen diverse
mededeelingen betreffende beslissingen
van Ged. Stateo over genomen raads
besluiten.
Wijl Ged. Staten aan de gemeente-
begrooting 1926 hun goedkeuring ont
houden, gaat de Raad in beroep bij
de Kroon.
ver het verzoek bierverkoop toe
taan op verhuurd gemeente terrein
de Barchman Wuytierslaan staakten
Afwijzend werd br*chikt op een ver
zoek van eenige meikslljters om ont-
hrfltog van hel verbod van melkventen
op Zondag van Mei tot October.
Een veizoek van de Pallas Athene-
school om geld voor den bouw vao
een spreekkamer en een lokaal voor
handenarbeid werd naar B. en W. ge
zonden om advies.
Aan de Congregatie van O. L. Vrouw
werden de gelden toegestaan voor aan-
schafliog van schoolbanken.
De adviezen van B. en W. inzake
veibetering der oude openbare school
gebouwen, naar aanleiding van het
rappoit eener raadscommissie werden
door den Raad aanvaard.
De heer Muijlwijk hield naar aan-
leidiog hiervan lang gerekte beschou
wingen over meer of minder zorg voor
de huisvesting van het openbaar onder
ijs, over afgekeurde banken enz. enz,
Was in zekeren zin napleiten. Wat
i, en W. aan verbeteringen voorstellen
bevredigde allen omdat het gaf
iegelijk en noodig is.
De heer Spiekermann ging accoord
iet de plannen, maar meende er op
i moeten wijzen, dat.de door de raads
commissie geconstateerde feilen en ge
breken, reeds eerder waren gesignaleerd
der succes, terwijl nu direct v
ziening wordt beloofd.
Een even breedvoerige discussie
spon zich over het advies van B. er
uitgebracht naar aanleiding van
voorstel Muijlwijk beoogende overbe
volking van klasse lokalen te voorkomen.
In den tijd der onbegrensde moge
lijkheden bouwde de gemeente enkele
openbare scholen met lokalen, bestemd
voor dertig leerlingen.
De opvoering van het maximum
aantal leerlingen per onderwijzer door
latere wetswijzigingen, veroorzaken
de gemeente moeilijkheden en nadeel,
omdat daardoor eenerzijd» vele localen
te klein werden en anderzijds het aan
stellen van onderwijzers boven het getal
door het Rijk vergoed, zware financieele
offers eischt.
Uit de mededeelingen van den Wet
houder van Onderwas bleek, dat ge-
De Wethouder vestigde
aandacht op, dat de schoolbevolking
zich verplaatst, zoodat binnen afsien-
baren tijd een nieuwe openbare school
zal noodig *00 in de een of andere
sterk groeiende buitenwfk, terwijl in de
oude stad feitelijk ruimte over is.
Aan de openbare Meisjesschool in
het Plantsoen kan geen uitbreiding
worden gegeven. Verplaatsing dier
school naar een ander gebouw, acht
de Wethouder niet in het belang van
bet Openbaar Ooderw^s.
Tot het voorstel van ophiffing der
rste klas aan de school in de Beek
straat is men gekomen naar aanleiding
van de resultaten der aangifte voor
oicuwe leerlingen.
De Wethouder is van oordeel, dal
die opheffing zonder ecnig nadeel voor
wie of wat ook kan geschieden en later
bj gewfzigden toestand eventueel kan
worden ingetrokken.'
Het is urgent nu te beslissen omdat
hoogere autoriteiten goedkeuring moeten
geven.
Mr. Stadig steunde dit voorstel en
trachtte den fungeereoden onderwas
specialiteit der S. D. A. P. aan bet ver
stand te brengen dat door dit voorstel
het openbaa/ oodcrwfs niet in 't minst
'ordt geschaad.
Men kan toch moeilik een school
onnoodig in staod houden om het ge
bouw. Overigens vond bi de door den
heer Mujlwgk voorgelegde djfers der
aangifte van nieuwe leerlingen niet zoo
beduidend, 't Zfn er 33 méér dan vorig
jaar en 'l is nauweliks genoeg om alle
rste klassen volledig te bezetteo.
Tegen de beweriog van den heer
Muijlwijk dat de Wethouder de rust
bij het openbaar onderwijs in gevaar
bracht, protesteerde de Wethouder van
Ooderwjjs met klem. In overleg met
de schoolhoofden wordt juist getracht
alles zoo goed mogelijk te doen fune-
tioneeren.
Het voorstel van de Commissie voor
Wethouderspeosiosnen hield
intrekking der beslaande en aanbieding
in een nieuwe verordening.
De commissie sameogesteld uit leden
in de verschilleode raadsfracties was
i veel overleg eenstemmig gekomen
et de nu voorgestelde regeling.
De leden de Jong, Boas en Vao Veen
poogden per amendement oog wat te
beknibbeleo, maar 's Raad* meerderheid
verwierp bun voorstellen en accepteerde
het voorstel der commissie hetwelk
door den heer Noordewier als voorzitter-
rapporteur zakelijk en ccwrect werd ver
klaard en verdedigd waar dat noodig
De burgemeester daokte de Com
missie voor haren arbeid.
B. en W. stelden voor een auto aan
te schaffen ten dienste der gasfabriek
directie.
De beer de Jong vond dit voorstel
et goed. Er is hier communicatie ge
noeg, Zoo noodig kan elk oogenblik
ter plaatse een auto worden besteld.
Bovendien had hfl nog dezer dagen
het genoegen te mogen zien, dat de
directeur een voortreffelijk fietsrijder
De heer Van Nieuwenhuizen noemde
't eveneeos een overbodige weelde,
't Zou jaarlijks heel wat geld gaan
kosten.
blijkbaar merkende, dat
de raad in z'n meerderheid zich tegen
't voorstel kantte, hielden de voor
dracht aan.
Vastgesteld werd de vergoeding voor
vakleerkrachten aan bijzondere scholen,
over de jaren 1923, 1924 en 1925.
Het voorstel van de Commissie van
Wetgeving, naar aanleiding van het
adres van Koffiehuis-, Restauranthou
ders, sinters en verlof houders, houdende
verzoek om ontheffiog van artikel 1 der
verordeoiog op het venten van melk
op Zondag, gedurende de maanden Mei
tot October, werd aangenomen.
Eveneens werd aangenomen een vo
stel der Commissie van Wetgeving
wijziging van de verordening betreffende
de straatpolitie.
B. en W. stelden voor het telefoon
huisje tegenover het politiebureau
plaatsen tusschen de befaamde kei
het bureau en de openkomende ruimte
voor Amicitia te bestemmen voor stand
plaats van auto's. Een en ander zou
11300 kosten.
Algemeene afkeuring teekende zich
in den Raad af.
En terecht, want ongelukkiger oplos
sing was welhaast niet denkbaar.
Men zal nu uitzien naar een andere
Havik 29 u Telefoon 773 t: Amersfoort
Da nieuwst* uitvindingen practisch toegepast. Vraagt inlichtingen.
Accu's laden per keer tn bij abonnement
Aldegondestraat 105 107 Telef. 543 Amersfoort
Uitvoering meubelen volgens elk ontwerp
Specialiteit in betimmeringen
Prima uitvoering Vraagt vrijblijvend onze prijien
,r het gebouwtje als verkeert-1 verliezen.
teemdelingeoverkeer sou
kannen dienen.
Vervroegd werd het iQdatip, waarop
i markt op den Hof de* Vr jdagsrmd-
dags eindigt.
Goedgekeurd werd het voorstel van
B. en W., intake het rooien van boomen
aan de Koninglnnelaao.
De aankoop der perceelen Teut 2,
en 6 en Bloemendaisdie straat 21 en
23, werd bekrachtigd.
Stoepen werden overgenomen aan de
Kamp van J. G. Kleber en achter de
Arnhemsche Poortwal van J. Velkboff.
Aangekocht werd een huis, schuur eo
bouwland aan den Soeaterweg van T.
W. de Wilde.
Voorts werd besloten tot verkoop van
bouwterrein aan de Regenteaaclaan,
pl.ro. 648 M'. aan W. v. Ha» el en q.q.
voor f4600; bouwterrein aan den Leuz-
der weg groot pl.m. 925 M1., man T. J.
de Boer voor f4900.
Bouwterrein aan den Leusderwegpl.m.
686 M'., aan de Wilde voor f3600.
Bouwterrein aan den Leusderweg
groot pl.m. 895 M1., aan Hertzinger en
Schimmel voor f4700.
Bouwterrein aan den l.eusderweg ter
grootte van pl.m. 1522 M'., aan Lam
mer. voor (8000.
Bouwterrein aan het Boroeopieio,
groot pl.m. 795 M'., aan P. K. van
Eijkelenburg voor f4400.
Bouwterrein aan de Barchman Wuy
tierslaan groot pl.m, 1761 li'. aan Hert-
singer en Schimmel voor f9700.
Bij de rondvraag een «academisch»
debat met Oppenheim als inset, naar
aanleiding van het antwoord door B. en
W. gegeven op vragen betreffende wij
ziging van het leerplan voor de open
bare scholen door den heer Muijlwijk
gesteld.
De Wethouder van Onderwijs zei
lomwondeo, dat de onderwijs-specialiit
der S.D.A.P. er niets en niemendal van
ioviteerde hem op tija spreek-
hem een en ander, too moge
lijk, duidelijk te makeo.
Vsrzst
Ged. Staten hebben hunne goedkeu
ring onthouden aan de door den Raad
vastgestelde gemeentebegrooting
1926.
Zulks geschiedde in hoofdzaak omdat
het College van Ged. Staten me
gemeer te van meening verschilt
de regeling van het groridbedrij f.
Ged. Staten stellen daarbij bepaald
onredelijke eischen, die bij inwilliging
aanleiding kunnen geven voor zwaar
deren belastingdruk zonder bepaalde
noodzaak.
Ged. Staten huldigen opvatiingi
door de gemeente niet als redelijk
kunnen worden aanvaard.
J. van Duinkerken, in dienst bij de
Ccöp. Aankoopver. voor Hoevelaken,
reed op den Hoogenweg met een
vracht meel op den wagen, door twee
paarden bespannen, De paarden werden
schibhtlg voor een auto, waardoor te
op hol sloegen. De wagen begon ge
vaarlijk te slingeren en J. v. D. trachtte
zich te redden door van den wagen te
springen. Het droevig gevolg was, dat
hij op de straatsteenen zoodanig terecht
kwam, dat hij hevig bloedend werd
opgenomen.
In het ziekenhui* werd geconstateerd
een dubbele schedelbreuk. I)c toestand
is vrijwel hopeloos. De smart der ouders
Is des te grooter, daar ie reeda eerder
soon op noodlottige wijze moetleo
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langstraat 84 - Telef 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Politiezaken.
Door de recherche is nog een tweede
persoon aangehouden verdacht van
diefstal met vernieling, gepleegd Ie een
woonwagen aan den Socstcrweg.
In den nacht heeft een inwonend
kostganger in een perceel aan de
Aldegoodestraat diefstal gepleegd ten
oadeele van zjn medebewoners. De
is per rijwiel voortvluchtig.
Voor de Rechtbank te Utrecht
■tonden terecht J. L., 36 jaar, zooder
beroep en J. B., 28 Jaar, kleermaker,
beklaagd van te poging tot diefstal
in vereeniging en 2e diefstal in ver-
eenigmg van pl.m. 80 paar sokken. 14
paar kouten enz., geld en sigaren bf
den heer Kuiper aan den Hof.
BekL L, ia reedt meermalen veroor
deeld, o.a. onlangs nog te Amsterdam
tot twee jaar, eveneens wegens diefstal.
Er werden elf getuigen gedagvaard.
L. verklaarde, dat hi) in den nacht,
waarop de diefstal sou rijn gepleegd,
thuis heeft vertoefd.
Ook van de tweede ten latte gelegde
dielstal is beklasgde niets bekend. Aan
bekl. L. werd z'n blauwe broek getoond
hij erkende z'n broek, maar de winkel
haak die er in gerepareerd is, werd niet
in den bewusten nacht door vrouw K.
hersteld, wel later. Bij genoemde vrouw
K. zijn verschillende «tukken in beslag
genomen.
Ook de tweede beklaagde ontkende
alles.
ie eerste getuige, overweg wachter
den Hooglandschen weg, verklaarde,
dat in den nacht In tjn wachtershuisje
een zekere v. d. H. tich vervoegde, die
om hulp riep, aangezien hij door twee
inbrekers lastig gevallen werd. Get. kon
niet van zijn post af, doch heeft toen
naar het station om hulp getelefoneerd.
Een tuinman bevestigde, dat hty op
een roezemoezig geluid dea nacht* was
opgestaan en bij het overwcgwachtcrs-
huitje meergenoemde H. in z'n hemd
eo boezeroen had aangetroffen, tcrwjl
hij in vrccaelijk opgewonden toestand
verkeerde. Getuige deelde mee, dat de
bestolene thans ernstig ziek is.
De president vond in die laatste mede-
deeling aanleiding, om slch met een
ernstig vertoog tot beklaagden te ricb-
rn hen te wijzen op het ernstige
hetgeen mogelijk 't gevolg is van
hun feiten. Beklaagden volhardden even
wel in hun ontkenning.
Vervolgen* werd gehoord vrouw K.
Deze verklaarde, dat beklaagden bij
haar In den bewusten nacht met nog
zekere v. G. hebben vertoefd, bekl.
zijn toen heengegaan, en wanneer zij
eventueel zouden terugkomeo, sou er
zeker lets gebeurd z^n, waar op beet
5 jaar kon op zitten, volgens bun zeggen.
Beklaagden z|jo Inderdaad terugge-