R. K. Spaarbank - Amersfoort
Komt U eens luisteren.
Pianohandel S. DUIJKER
Vulpenhouders
Kantoorboekhandel
H. ELZET1AAR
Bel dan op No 42
Amersfoort,
DE EEMBODE
K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 30 November 1926
Veertigste Jaargang
No. 70
Abonnementen kunnen elke week ingBan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f MO. Afzonderlijke nummers lOct.
KANTOOR: LANGEGRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAG- EN VRIJDAGMIDDAG
AdvertentlCn 25 ct. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid
bij geregeld adverteeren. Advertentiün moeten Dinsdag en Vrijdag vtSdr
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Zijn en schijnen zijn twee, maar in
Je wereld is hei tweede een der mid
delen om tot het eerste te geraken.
Oorlog en Christendom.
Hoe staat het Christendom tegenover
den oorlog?
Er zijn mannen geweest, die meenden,
dat geen enkele oorlog, welke ook, te
vereenigen was met de leer die Christus
op de wereld is komen brengen, en als
zulke mannen noemen we uit de vroege
Christentijden Tertullianus en Lactantlus
en uit onze dagen Tolstoi.
Ofschoon men, oppervlakkig oordee
lend, geneigd zou zijn hun gelijk te
geven, vooral ook wanneer men som
mige teksten der H. Schrift opslaat,
geeft toch het Evangelie zelf de weer
legging van de meening, waaruit blijkt,
dat men zulke teksten dieper moet be
schouwen.
Wel hebben o.a. Tertulllarus en Lac
tantlus uitspraken, die Ijnrecht tegen
liet recht van oorlogvoeren ingaan,
maar zij zijn niet verheven tot keik-
leeraar, zij zijn slechts kerkelijke scbrj-
teiuggaan in de geschiedenis, hce
zelden vinden we dan op bet punt van
recht ecnige voldornirg. Zelfs vao de
oorlogen van Karei den Groote t f-
tchoon die monarch tcch over het al
gemeen verheven Idealen voor den
geest stonden, is misschien wel
geen enkele volkomen rechtvaardig te
Bij bet eigenlijke kerkelijke gezag is
geen enkele uitspraak te vinden tegen
strijder en strijd, en de H. Johannes de
Dooper beval den soldalen die hem
vroegen wat zij moesten doen om salig
te worden, niet hunne zwaarden neder
■e leggen.
Dat den Christenen niettegenstaande
dat, zoo dikwijls werd afgeraden zich
te scharen onder de anen des keizers,
daartoe waren overigens motleven te
over: Voor de heidensche keizers toch
bestond slechts de machtsoorlog, de
st jd was voor hen een soort van v
recht, de soldaten moesten een
rlleggen, dat ze in alles zonder
behoud, zouden gehoorzamen aan
overheden, dus ook al deze zouden
bevelen hun Christen broeders t<
dooden, zooals dat gebeurde ten lijdi
van vervolging.
Vervolgen* moesten ze ook r iferen
op heidensche feesten en goddeljke
eer bewijzen aan de beeltenis des keizers.
Om al deze redenen was de krjgs-
mansstand in dien tijd dus niet aanbe
velenswaardig, maar daardoor was toch
de oorlog nog niet verboden.
St. Augustinus heeft bet recht van
oorlog voeren erkend, doch het dienst-
nemen afgeraden.
Zoo dacht er ook de Kerk over. Hoe
tcch kan zij anders, onder hare heiligen
zoovele soldaten rekenen Zoo verde
digen wij deibalve de bestaanbaarheid
van het recht van den oorlog.
Volgens de Christelijke moraal i* de
oorlog een rrchtsmiddel en volgens de
een ieder mensch ingeschapen natuur
wet kan het zelfs een plicht zijn dat
gerechtsmiddel te gebruiken. Vergelijkt
b.v. het hoofd van een staat met een
vader die verplicht kan zijn op te
komen voor de belangen van,zijn gezin.
Volgens de heidensche cpvatting is de
oorlog slechts eeo middel tot machts
uitbreiding.
Tcch kan de oorlog werkelijk een
rechtsmiddel zijn en niet slechts een
machtsmiddel genoemd worden.
De voorwaarden, die de Katholieke
moraal stelt voor een rechtvaardigen
oorlog zijn, dat deze verklaard wordt
door het hoogste gezag (en dat gezag
is hier, koning of keizer, dus het bur
gerlijk gezag en tiet de Paus, die het
geestelijk gezag is) vervclgers dat de
reden van den oorlog wetti_
eindelijk, dat de oorlog, menschelijker-
wijze gesprc ken, het laatste middel
wat Dog overblijft om te komen
het recht.
Men ziet dus, dat het Christendom
tegenover den oorlog staatniet ver-
oordeelend, maar eischend dat voldaan
worde aan bepaalde voorwaarden, die
de wreedheid en bet getal der oorlogen
beperken.
De Kath. Kerk heeft dus de regels
aangegeven, maar de mensch heeft die
veracht en dus heeft hij geen recht om
haar verwijten te doen. Hij kan toch
de Kerk niet verwijten, dat hij zelf niet
deed naar hare voorschriften
In de praktijk staat de oorlog tegen
over het Christendom zeer zeker vijandig.
Over het algemeen zijn alle oorlogen
slechts strevingen geweest naar machts
uitbreiding.
Op het oogenblik zelf, dat
log komt, kunnen wij er niet over
oordeelen of die oorlog rechtvaardig
is of niet. Het verstand is dan ver
duisterd door het gemoed. Maar als
Wat prtctisch verward wss begon
men langzamerhand in iheorie te ver
dedigen en zoo kreeg men wat de
ooilog betreft, de leuze: het doel
heiligt de middelen.
Het begon met de renaissance en
Macchiavelli was de voorbereide'.
Al was Macchiavelli in zijn lijd een
itzondering, lang bleef bij niet alleen
aan, maar toen de vereeriog voor de
kunst (en daardoor ook laogzamerhand
voor de levens-opvatting) der cude
heidenen, het verstand verdubterd hed,
werd Macchiavelli nagevolgd.
Macht is recht, macht van sluwheid
of macht van geweld, daarop kwam
het voortaan eigenlijk steeds neer en
deze regel wordt ook hedeo ten dage
in toepassing gebracht.
Wij kunnen gerust zeggen, dal nic-
iand gedacht had dat het riió erg kon
worden in een oorlog.
Maar al die verschrikking wordt ver
dedigd door de nieuwe moraalhet
doel heiligt de middelen.
Wat is, moet nochtans anders wor-
tn en wat zijn zal en wat zijn moet,
ag daar niet op gelijker.
Maar ofschoon er nu reeds kentering
gekomen is en de oogen open schijnen
gaan, zooals bijken kan uit woorden
.0 vooraanstaande mannen, moeten
c ons toch geen illusies maken over
n eeuwigen wereldvrede.
Want steeds bijven de begeerljkheid
de cnrechtvaardigheid, T. G.
Binnenland
Asn da Katholieks Vrouwin van
Nederland.
De Katholieke Vrouwen der geheele
wereld, zullen op 8 December a.s., feest
dag van O. L. Vr. Onbevlekt Ontvlo
gen, de H. Communie tot intentie van
de vervolgde Mrxxaansche Katholieken
ontvangen.
Dit verheven bljk van Katholieke
solidariteit werd door het Besluur van
de Internationale Unie van K. K. Vrou-
enbonden aan de Katholieke vrouwen
an Mexico beloofd in een, in Augus
tus I.I. tot den Mr x caaoschen K. K.
Vrouwenbond gericht schrijver.
Het antwoord van den R. K. Vrou-
'enbond van Mexico, dat, evenals de
brief van het Bestuur der Internatiooale
Unie, in »de Katholieke Vrouws werd
overgenomen, geeft een hartroerend
beeld van de vreeselijke toestanden, die
nog steeds in Mrxico heerschen,
den moed waarmede de Mtxicaaniche
Katholieken, gesterkt door huo onwrik
baar geloof, de vervolgingen ondergaan.
Tevens geven de Katholieke Vrouwi
Mexico in dtt schrjven uiting ai
de dankbaarheid waarmede zj de be-
'ijzen van deelneming ontvangen
de bj de Internationale Unie aange
sloten bonden, en de hoop op
zachting van haar Ijden, welke zj
de algemeene H. Communie vai
December verwachten.
Het Bestuur der Federatie van R. K.
Vrouwenbonden in Nederland r
dat alle leden van den Bond op 8 De-
i.s. haar gebeden me
haar zusteren over de geheele wereld
zullen vereenigen om van den Christus-
Euchaiisticus, door bemiddeling
Zijn Lieve Moeder Maria troost
kracht af te smeeken voor de vervolgde
Mrxicaansche Katholieken en, als het
Gods Wil is, een spoedige overwinning
voor de Katholieke Kerk van Mrxico
te verkrjgen.
F. STEENBERGHE ENGERINGH,
Voorzitster van de Federatie van
R, K. Vrouwenbonden in Nedeiland.
St. Nlcolaai.
Verpakking van postpakketten ge
durende de St. Nicoiaasdrukte van
tot 7 December:
Pakt de pakketten nog steviger
dsn anders.
Gebruikt vooral stevig pakpapier
sterk touw.
Schrjft het adres liefst op den omslag.
Veilig is een tweede adres in het
pakket te sluiten.
Adressen met lak vastgehecht laten
los en worden daarom niet toegelaten.
Dc aandacht wordt er op gevestigd,
dal op Zaterdag 4 Drcember a.s. pak
ketten tot 7.30 n.m. ter verzrnding
worden aangenomen.
Op Zondag 5 December a.s. zal
geen pakketpoatbestelling plaats vinden.
Da Weldadigheids postzsgels
Gcdurerde de maand December zul
len wederom Weldadig! eidspostzege't
voor het kind veucbjr.en, ditmaal 4
verschiller de, die a.tnsluiten bj die
ke verleden jaar werden uitgegeven.
Het is een bjzonder gemakk« Ijke en
tevens aantrekkeljke «jse van geld
izamelen, omdat bet zoo juist hel
nuttige met het aangename vereenigt
Postzegels zjn nu eenmaal om soo te
zeggen een van onze eerste levensbe
hoeften. en wie zal niet gaarne een
kleinigheid meer ervoor besteden, in
het besef dat daardoor voor anderen,
nog wet voor onze kinderen, beter
kan worden gezorgd t
In het bjzonder in de maand De
cember, wanneer wj met onze familie
leden en vrienden meer dan anders
ispondeeren, waoneer wj onze ge-
lukwenzchen voor het nieuwe jaar uit-
deo, of elkaar kerstgroeten toesturen,
dan mag men niet verzuimen om bj
die bljde groeten tevens de misdeelde
kinderen te bedenken.
De gelden die worden bjeengebracht
door den toeslag op de Weldadigheid!
postzegels worden geheel besteed aan
de misdeelde jeugd
Daar zjn vooreerst de vereenigiogen
die zorgen voor de opvoeding van ver
waarloosde en misdadige kindereo,
andere die verplegen de zwakke en
iekel jke jeugd, en eindelijk zj die zich
tot taak hebben gesteld de zoo uiterst
moeiljke opleiding van achterljke,
blinde, doove of doefstomme kinderen.
Al deze arbeid verdient onze warme
mpathie, maar ook onze krachtige
hulp.
De Weldadighe dspostzegels wj:
ons eeo gemakkeijken weg om
sympathie te toonen en die hulp te
verleeneo.
Reeds bereikie men een aardig resul-
at in de afgeloopen jarenverleden
sr brdroeg de winst plm. f77.000,
hetgeen al f 25,000 meer was dan ia
1024.
Dat beteekeut dat men 150 j
kindereo zou kunnen verplegen
deze gelden. Dus een resultaat
iver men tevreden kan zjn.
Wanneer men echter dit resultaat
ergeljkt bj wat men in het buitenland
bereikt, dan zjn wj nog heel
achter. In Duitschland, in Denemarken
en vooral in Zwitserland is de opbrengst
in aanmerking genomen de welstand
de dichtheid der bevolking veel
grooter.
De opbrengst van f 77,000 leert ons
teveos dat ieder inwoner van ons land
gemiddeld eén cent get tferd heeft
het misdeelde kind. Dat kan beter
worden I
En wil men róg een cjferer worden
:r maand plm. 60 millioen postzegels
verbruikt. Het aantal Weldadigheids-
postzegels dal in het afgeloopen jaar
werd verkocht was 5 millioen. Ook dit
cjfer is voor verbetering vatbaar. Kort-
reeds werd veel bereikt, maar veel
is nog te verwachten wanneer in
December de nieuwe zegels tullen
uitkomen.
De offervaardigheid van ons volk is
groot: wj vragen slechts een kleine
bjdrage van ieder, want zoo ooit, dan
geldt hier het spreekwoordVele klein-
jes maken een groot.v
Gebruikt in December Weldadigheids
postzegels
In de Tweede Kaaer
hield de Kath. afgevaardigde Professor
Veraart een opmerkelijke rede. »Wat
op sociaal gebied gebeuren
vroeg Prof. Veraart.
Zooals de zaken thans gaan, gaat he°
et langer. Allerlei krachten uit het
maatschappelijk leven worden onge
bruikt gelaten. Wj staan voor een
keerpunt. De sociale vrede tusschen
werkgevers en weiknemers moet moge-
Ijk worden. Zj, die daaraan gelooven,
moeten krachtig samenwerken.
Er heerscht thans rust. Maar als de
conjunctuur st jgt (er zjn reeds verschjn-
selen), zullen er weer groote conflicten
komen, stakingen, uitsluitingen, vooral
in demjnen, textiel-industrieen machine-
bedrjven. Moeten we die corfllcten nu
maar werkeloos afwachten en op bet
laatste moment maatregelen pogen te
treffen, die dan toch te laat komen
Neen men moet voorkomen.
Prof. Veraart wees met kracht cn
fcffcW'
niet zor der verontwsardigirg op het
feit, dat 99 peicent der arbeiders in
individueels ondernemingen volkomen
rechteloos is. Dat is wei kei jk de droeve
waarheid. Geen eens een geldige reder
tot ontslag behoelt er te zjn.
Voor den werkeljken sccialen vrede
in het bedrjfsleven is rsgenoeg nog
niets gedaar.
Zeer belangt jk was, wat deze afge
vaardigde opmerkte in verband met de
staatsvoorsiening op sociaal gebied
Deze is op den duur verkeerd. Die
voorzieningen behocen, zooals iddr
de Fransche revolutie, bj de gioeper.
der bedrjfsorganisane. De rcgcerlog
heeft alleen tot taak. slagboomeo weg
te nemen. Er moet decentralisatie ko
men. En ook de brute kracht der vak-
eenigtogeo m^et verdwjnen. Het indi-
vidueele uitleven der ondernemers is
onchristcljk. Alle christeljkc parijen
moeten vooral samen wei ken ter ver-
•erkeljking van den sccialen vrede.
onder controle Centrale accoonUntidlenet Ned. Boerenbond
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebpuw
BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot I uur; WOENSDAGAVONDS van 7
ot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot II uur.
Dadelijk ingaande rente 3*/io pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
KassierAmsterdamache Bank.
Zonder eenlge verplichting demonstreert men t: gaarne de Radloloealtlien vanaf I lïX—
compleet met 4 Philipslampen, Varta Accu, Dr. .Nesper Luidspreker, enz.
OeSVERKIEZEND GEMAKKELIJKE BETALINO.
Havik 29 Telefoon 773 Amersfoort
Opheffing R 0. 0. B
De Katholieke Schools bericht, dat
het hoofdbestuur van den R. K. Bood
van Openbare Onderwjsers in de bii
dommes U'rccbt en Haarlem besloten
heeft den Bood tegco 31 December op
b« tTeo.
Dc K. K. openbare ooderwjters in
bet Aartsbisdom kunnen nu hospitant-
leden worden van de St. Lebuinusver-
eenigiog sondes actief co passief stem
recht.
Verkiezing voor do Prov. Staten.
Bj de Proviodalc Stttcnvcrkiciieg
1027, worden de beide Provinciale
Kieskringen Utrecht I co Utrecht II
vetbooder.
De termjnen, binneo welken de aan
gesloten R. K. kiesvereenigiogea buo
candidateo voor de grosljsten moeten
indienen, wordt bcpaa'd op 27 Nov.
21 December 1026.
In de provinciale kieskring Utrecht I
wordeo 8, in den kring Utrecht II 16
candidateo gesteld.
De stemming voor de Proviociale
Staten over het politiek advies in de
plaatseljke kietvereenigingen sal wor
den gehouden op Zondag 6 Febr. a s.
Werkloosheidsbestrijding In Utrecht.
Gedeputeerde Stateo deeleo aan Prov.
Staten o.m. het volgende mede
Als nieuw werk is ten uitvoer gebracht
de ontginning van een ruim 35 H.A.
groot terreio, liggend in de gemeente
Soest.
Van het uitgegeven bedrag van ruim
(30.000 is een som van f 20.201,
werkloozen besteed, waarvoor plm, 1162
werkweken Is gewerkt, Tewerkgesteld
zjn wederom uitsluitend werkloozen uit
Utrecht en Zuilen, door welke gemeen
eveoali in vorige jaren, in verband
met de besparing van uitgaven voor
steun aan weikloozen een gedeelte
de werkloonen is gedragen.
Behalve de verrichtiogeo, die aar
in 1926 in bewerking genomen terrein
geschied zjn, hebben ook op eenlge
reeds vroeger ter hand genomen ont
ginningen werkzaamheden plaats gehad.
Zoo o.a. de ontginningen op hrt ter
rein van de N.V. Landgoed Den Treek
en van de gemeente Soest. Gewerkt i«
aan deze voortzettingen in totaal pl.m.
171 werkweken in Leusden ei op Den
Treek uitsluitend door Amersfoortsche
werkloozen, in Soeat weer door arbeider*
uit Utrecht en Zuilen. Ook in de hlerbj
uitgegeven werkloonen is door de be
trokken gemeenten een bjdrage ver
leend.
Zooals tot nu toe gebruikeljk was,
hadden alle uitgevoerde werken plaats
onder leiding van de Nederlandsche
Heidemaatschappj.
Aan alle in bovenstaand oversicht
vermelde ontginnlogen zullen ook in
1927 Dog meer of minder belaogrjke
werkzaamheden moeten plaats hebben.
Op de begrooting 1027 is te dten be
hoeve bereids het aoodige bedrag uit
getrokken.
Ter beatr jdiog der werkloosheid wor
den voor bet Icomend seizoen alleen
werken van beteekenenden omvang
aanvaard, waarnaast uit den aard der
saak, zelfs wellicht in meerdere mate
dan tot nu toe, als cisch mc
gesteld, dat het werk In (conomiecb
oplicht verdedigbaar zj.
In verband met eeo eoat der bieder
Ged. Staten een ontwerp-besluit ter
vaststelling aan van geljkc strekking
sis in vongc jaren tot stand is gekom< o
Zj stellen daarbj voor ten behocsc
van het jaar 1927 een crediet var
1100 000 te verleenen, ten einde daar-
vao te kunnen gebruik maken, wac-
nccr dc gclcgcohctd sich voordoet.
Autobussen
2 December a.s. sal te Utrecht 'o
'ergadering plaat* hebben van alle
Gedeputeerde Staten In Nederland, ter
sake dc gevolgen vao/en de houding,
aan te nemen ten aanzien van de aan
genomen wet op de autobuscor.cessies,
waatbj Gedeputeerde Staten der ge
westen beslissingen hebben te nemen
omtrent de talrjke ingekomen en neg
lc verwachten versoeken.
Poitvorkoor mot Bolgib.
Dc bedragen der postwissels en
luitaotie zendingen, bestemd voor Bel-
g moeten voortaan in plaats van in
Belgische franken, worden uitgedrukt
in Belga'a.
De postwissels sullen door de Be!
gisebe postkantoren worden uitbetaald
in franken, na omrekening van dc op
de wissels vermelde bedrageo naar de
vaste verhouding1 belga 5 franken.
HE T A D RE 5 voor allo soorten
•f Tevens reparatie -r
LANGE5TRAAT 84
Amersfoort
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Donderdagmorgen om 10 uur sullen
Burgemeester en Wethouders Achter
Davidshof een partj oude schoolban
ken vetkoopen.
Het St. Franciscu* Jongensweeshuis
aan het Havik, bestaat veertig jaar.
In het Jubeljaar van St. Franciscus
een merwaardig jubl'él
Het weeshuis werd gesticht door
'jleti Mgr. Henricus Blom destjds
Kanunnik, Deken en Paatoor der paro
chie van den H, Franciscua Xaverius
hat Zand.
Bj het herstellen van een lekkage
aan ren der gashouder! aan de gas
fabriek alhier, vatte het uitstroomende
gas plotseling vlam. Aangezien het gat
in den gashouder vrj groot was, ont
stond een zeer groote vlam, die aan-
vankei jk niet te blusschen scheen. Door
de platen van den gashouder met water
koel te houden, was er geen gesaar
tenslotte gelukte hel, door vier
water tegeljk op de vlammen
uit te storten, deze te dooven.
Inmiddels waren maatregelen geno-
en om den gashouder soo snel mo-
geljk te laten sakken, zoodat het lek
spoedig onder water kwam, waardoor
'le verder gevaar geweken was.
Later is het gelukt de lekkage te
herstellen.
Notaris Schn'ider heelt geveild:
Perc. 1. Woonhuis met grond Heili
genbergerweg 00, opgehcuden f8800
Perc. 2. Een bakbosch langs den
liniedjk gemeente Stoutenburg aan J,
G. van Rhjn (60.
Perc. 3 en 4. Bouw- en weiland Arn
hemscbeweg J. de Vries (3150.
Perc. 5. Weiland Dorrestefnache aterg
A. F. Veiatraeten f5400.
Perceel 6 tot 0. Bouwland en boach-
grond J Boshuizen f8000.
Perceel 10 en 11. Bouwterrein er
boschgrond Gasthuislaan J. Boshuizen
llOGCÖ.
j het oversteken van den spoorweg
op het emplacement, werd de 50 jarige
wagenmeester Chriek door een trein
gegrepen, waarbj 's mans linkerarm
werd verbr jseld. In bet St. Elisabeths-
Gasthuis werd dese terstond geampu
teerd.
Linvlo-Nloowo.
Uit de drie gespeelde wedstrjden
kwam voor Limvto Zondag 1.1. slechts
een winstpuntje voort.
Het eerste elftal zorgde voor een
geljkspel tegen S. D. O. te Bussum,
(2—2). 't Heeft er wel gespannen. Uit
een strafschop kwam even voor het
einde de gelijkmaker nadat de stand
geruime n tjd 21 in het voordeel van
Bussum was geweest.
Oose vrees soor het 2e elftal dat
naar Saestum moest bleek niet onge
grond. Met 2—0 bleven de Zeistenaren
de baas cn kegelde Limvio II vao de
bovenste plaats van het rangtjsije.
Het 3e elftal speelde thuis tegen
D. O. II. In een strjd waar het
Bg tusschen kracht en vlugheid bleven
veel zwaardere Busaummcrs met 3-1
de meerderheid.
Met dezen stand kon S. D. O. teer
tevreden zjn want Limvio speelde
technisch veel beter en braken gevaailjk
door, jammer genoeg waren rj legen
de fl oke Bussumsche Boys niet opge
wassen en kostte bet hen geen moeite
de rood-hemden van het Ijf te houden.
enkele gebruikt© zeer goed
koop, welke op gemakkelijke
wijze betaald kunnen worden
Pianohandel L. Klein
Ji Utrechtecheatraat 44 A