oest
R. K. Spaarbank Amersfoort
Pianohandei S. DUIJKER
OPENING 2e MAGAZIJN
Vulpenhouders
Kantoorboekhandel
H. ELZETTAAR
Bel dan op No 42
PUROL bij Brand- en Snijwonden
DE EEMBODE
R. K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Dinsdag U Januari 1927
Veertigste Jaargang
No. 82
Abonnementen kunnen elke week Ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers tOct.
KANTOOR: LANQEQRACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAQ- EN VRIJDAOMIDDAO
Advertenti«n 25 cl. per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid
bij geregeld adverteeren. Advcrtentiïn moeten Dinsdag en Vrijdag vddr
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Scherp-ziende menschen moeten het
het veelvuldigst af en toe een oog
sluiten.
De oude Jaarmarkten
van Amersfoort.
Door T. PLUIM.
(Slot).
Behalve deze .jaarmarkten* had men
oorspronkelijk bovendien nog twee
weekmarkten, n.l. op Dinsdag en
tp Vrijdag. Reeds in 1441 wordt er
van gesproken in een besluit van den
Raad: «Als op Dinsdag of Vrijdag eer>
Heilige-dag vair, zal er weekmarkt rijn
op Maandag ot op Docderdag«. Maar
dc Dinsdagsche markt is langzameihaud
verloopen cn de Vtijdagsche is in des
te meer luister gebleven. «Zij Is van
ouds beroemd (zoo wordt in 1760 ge
schreven) door de groote Koophandel
van Boekweijt en ander Koorn, dat
aldaar van rondomme wordt aange-
Soms werden toen meer dan 3G00
mud boekweit ter markt gebracht,
vooral voor den uitvoer naar Holland,
Vaak kccht een Borger of Koopman
zooveel in, als rp honderd en meer
wagens geladen kon worden. Ook was
in dien tijd de handel in kersen buiten
gewoon groot: zij kwamen tot uit de
Betuwe toe en in den «kersentijd*, (die
echter maar kort duurd 1 was er dage-
lijks aanvoer, stfms tot 40 it 50 wagens
vol. Zij werden vooral voor xport naar
Holland ingekecht, waarheen ze mcerer.-
deels per schip werden vervoerd.
Jonst van den Vondel zingt in zijn
lofdicht op Amersfoort, doelend op de
drukke korenmarkt:
en J. Brerner dicht op Amersfoort o a.
l± 1750):
Nu weer 't gesigte naar het Oosten
Gcvesligt, daar men 't vrugtbre graan
Den vlijt des Akkermans ziet troosten
En tijklijk op de velden slaan
Hier lijst met haar goudgeele l.Ven
De Gerst en Kogge, schoon van kleur,
1, dik gczwulle Koren .Ten;
Gintz witte Boekweijt, zoel van geur
Hier laat de Boumao zender rchromen
Zijn ploeg door welige Akkers gaan,
Daar ziet men hem ter Graanmarkt
komen
Met kar en wagens, vol gels Ai.
Laat ik r,u nog iets zeggen over de
plaats, waar de maikten gehouden
weiden.
De Hof heette ook wel Korenmarkt
en duidt dus aan, dat daar 't koren
verkocht werd (op deVrijdagsche maiki).
Ook staan hitr (vanouds 1) in October
de ketmirkrameD. Tegen de kerk, sehiijft
v. Bemmel in 1760, heelt men sóór
dezen de Boterbank en Botermarkt ge
had, waarvoor men in 1608 een uldak
(een Loods of Gaanderij) maakte. Maar
de boeren wilden yraag allen te gelijk
bij de ingang staan en zoo «vertrok
ken ze tot in de Zevenhuizen, en ver*
volgens op de Langestraa', alwanr nu
Vrijdags de meeste boltr en cijeren
gebragt worden, uitgenomen de boter
in tonnen, die men bij de Waag te ko' p
vindt.*
Het tweede marktplein is de Vaikens
markt, voorheen St. Joostenplaats gc
heetco, vermoedelijk nanr de St. Joosten-
capel. Ia 1552 weid dit plein aange
wezen om er de tu f en d.- varkens te
verkoopen, en iu 1554 ook de schapen,
in plea's van op den Hif, de Camp
of de St, Jaasstiaat. In 't eerstgenoemde
jaar werd hel plein tot marktplaats
aangelegd.
Het derde marktplein is de Appel
markt, voorheen Ganzenmarkt geheeten,
daar er oudtijds zeer veel ganzen aan
gevoerd werden en wel door de boeren
uit de omstreken tot Bunschoten toe.
Eerst was dit marktplein maar klein van
ruimte, doch in 1621 is zij aanmerke
lijk vergroot, door een gedeelte van
het St. Joriskerkhof er bij Ie trekken.
Er weiden appelen en verder fruit ver
bandeld, ook knollen en aardappelen.
Er stond op 't St. Jcrit kerkhol,
evenals op andere pleinen, een paal
met een ijtertn beugel, die door een
slot geslotm kon worden. De politic
n.l. sloot er jongens in, die straatschen
derij pleegden en niet werden vrijge-
later, vóór hun ouders de verschuldigde
boetcn hadden betaald. Kan zoo uts
ook rog tegenwoordig niet als een pro
baat middel dienen1
Vóór ik eindig, nog een bijzonder
beid over de St. Gallenmarkt (de hui
dige kermis). Dezer dsgen ontving ik
als lid vao 't Hiztoiisch Genoot'chap
te Utrecht, 2 bockdeeler, getiteld «Re
kettingen van 't Bisdom Utrecht*. In
het jaar 1378 is daarin al sprake
de St. Gallenmarkt en blijkt er uit, wal
eei drukte en v.rtier er heerschtr.
Aan de Eemb ug n.l. liet de Bisichop
als landsheer, in dat jaar voor 't eerst,
een tol aanbrengen, kort a óór de ker
mis In Amersfoort. Dit «weggeld* brachl
heel wat op; Zoo bijv, op S'. Gaden
dug alleen reeds 10 pond 15 st„ en
cp St. Lucas (2 dagen later - 24 pond
15 at.; een bewijs, dat er heel wat
voertuigen naar Amersfoort gingen ol
er vandaan kwamen. Immers in 1360
bepaalde de B sschop, dst het tolgeld
(over de brug) vcor eiken wagen 4
penningen (2'i, o ni) zou bedragen, en
daar de nieuwe tol op den weg zeker
eerder minder dan meer bedroeg
iten er op St, Gallcudag heel wat
passage zijn voor er 24 pond (24gld)
15 stuiver ontvingen wat. De burgers
van Baarn en F.emnes waren vrij
bruggeld, maar niet van 't tol-
weggeld.
Binnenland
Een Daad Hellen.
Nederland huldigt den Seriffjnschcn
Franciscus van Assit op waarlijk
grootsche wijze.
Men had van een land, waar het
katholieke leven zoo tijk te bloeien
staat, ook moeilijk anders kunnen ver
wachten, toen Z. H. de Paus tot een
luisterrijke viering opriep.
Er is echter een vraag, die nog
tijdens dit jubeljaar ernstig moge over
wogen worden en ook een antwoord
Wanneer na enkele maanden de
feeslklariken zijn weggestorven, heeft
men dan liet eigenlijk doel der Fran*
ciscus-hulde bereikt, zooals Rome het
zich voorstelt1
Zeker, zulk een uitgebreide gods
dienstige huldiging doet goed aan het
zleleleven in 't algemeen, liet zoo veel
vuldig gesproken en geschreven woord
oter den Fi-anciscus-geesl het ft In veler
harten invloed uitgro feed, al is deze
niet met cijlers en maten aan te geven.
Het katholiek leveu in Nederland zal
't kan wel niet anders voordeel
trekken uit dit jube'jaar.
Maar zijn hiermee voor de toe
komst de vruchten van deze eeuwfeest
viering voldoende verzekerd, gelijk de
Opperherder verhoopt?
Wij voor ons meenen van niet. Zjjn
er althans niet zeker van.
Om die zekerheid te verkrijgen ia
Men zou de goed gezinden en door
deze feestelijke lurdenkiog tot geest
drift gestemden moeten organiseeren
tot ren machr, die zich als de oor
spronkelijke Frar.ciscus-beweging
zichtbaar hernieuwend door onze samen
leving voortplant.
Meu zou een instituut moeten in
richten, waarin onderricht wordt ge
geven, hoe men volgeni Franciscus'
ideiöii tot zeifhernieuwrng en hierdoor
tot maatschappij herstel kan geraken.
Men zou de voornemens van dit
jaar, om den liefde- en offergeest van
Sint Fr..ncihcus meer in z:ch op te
nemen, moeten vastleggen door de
menschen te brengeu lol ecu leefwijze
naar den stijl van den Sarefflrschen
wereld-verachter.
Men zou ben tot het streven naar
vol christendom 't ilge wal
Franciscus wilde moeten biuden
voor het verdere leven.
En zie, dat alles geschiedt door de
oprichting eener afdeelirg van Fran
ciscus' Derde Orde. De D-'rde Orde,
d e door de pauselijke aanbevelingen
van een halve eeuw is uitgegroeid tot
een wereldmacht vau beteekenis. De
Derde Orde, door de Opperherders
«een school van christelijke volmaakt
heid* genoemd. De Derde Orde met
haar door den Apoitolitchen Stoel
goedgekeurden leefregel, waardoor de
H
MIJNHAR DT'S I
tabletten
genezen
UW H0ES1,-. VERKOUDHEID
IEEE!
geest tintelt vsn den Serafijnschcn
Heilige. De Derde Orde met haar
plechtige en openbare verbintenis-voor
t-leven door de Professie.
Natuur'ijk, het jubeljaar zal geestelijk
vcordeei brengen.
Maar volstrrktc zekerheid hiervan
heelt men tf.i i', waar de daad van
blijvende waarde voor de toekomst
wordt gesle'd: de stchting en dageljjk
opgevatte leidirg van een Derde Orde-
afdeeü-ig.
Dat is dan ook de prictriche con
clusie van de eeuwfeest-encycliek bij
het begin van dit jubeljaar. Zoo na
drukkelijk mogelijk spreekt de Paus lijn
wensch uil, dat onder steun en aati
moediging der Bisschoppen zeer vele
mannen en vrouwen en vooral ook
jongens en mairjei in dit jsar tot de
Derde O.de loetreden.
Men stelle een daad en legge hier
mee de vruchten van het eeuwfeest
vast voor verre toekomst!
Amersfoort
Ambten en bedieningen.
Eenlge maanden geleden gaf ik in
ze Eembode een koite beschouwing
ten beste over benoemingen in over
heidsdienst.
Zij luidde als volgt:
«Het beginsel der bestuurders moet
zijn niemand benoemen op grond van
zijn geloof cf politieke gevoelens. Maar
ook uremand weren wegens zijn geloof
«Ik denk, dat iedereen het er mede
eens zal zijn, dat dit het goede en
juiste beginsel is.
«Er is echter een klein ongelukje, en
dat is, dat dit beginsel sedert jaren en
jaren niet behoorlijk n nageleeld, zoo
dat er op het oogenblik nog groote
wauvethoudingen fijn. Daarmede nroct
rekening gehouden worden, en hetgeen
in vroegere tijden krom ia gegroeid moet
nu een beetje recht gezet worden,
«Dat moet gebeuren.
Daaraan mag men aich niet ont
trekken.
«Men behoort dat echter te doen met
de noodige omzichtigheid, en men
moet in hel oog houdeo, dat men een
superieur man van een ander geloof
of andere kleur niet mag achterstellen
bij een inferieur man van eigen kleur.
«Dit moet de regel zijn, ook daar
waar men vroegere misstanden wil
corrigeeren.
Maar gecorrigeerd moet er worden.*
Deze beschouwing werd wier actueel
toen de Secretaris der Kath. Raads
fractie, in den Raad, goed gedocumen
teerd, aantoonde, dat zij speciaal voor
Amersfoort dc volle aandacht verdient
van allen, die nog Iets voelen voor
recht en billijkheid,
Reeds jaren terug werd in De Eem
bode gewezen op de schromelijke
achterstelling waaraan de Katholieken
ia deze gemeente blootztouden, bi) be
noemingen in overheidsdienat.
En de gepubliceerde cijfers toooen
iD, dat wat er ook moge zijn ver
beterd in velerlei opzicht, den Katho
lieken is in dete uog geen recht geschied.
We zija ons zeer wel bewust dat
deze aangelegenheid niet zonder meer
met gebtuik van wat dikke woorden in
onzen geest zal worden geregeld.
Vetbelenng in d« verhoudingen mi.el
aan onze zijde beleidvol worden nage
streefd.
En zulks vooral, t.u verklaringen
werden gehoord, die bedoelden te be
duiden, dat opzet veirfe was en Is,
Zaak Is nu, dat alle vacatures en
nieuwe plaatsen bij alle openbare tech
nische en administratieve diensten
worden gepubliceerd, zoodanig dat leder
er kennis van kan nemen.
Vervolgens moet worden bevorderd
dat prima sollicitanten, mannen of jonge
lieden met teer voldoende kenois en
capaciteit, zich melden in voldoend
getal.
En dan moge blijken, dat elk opzet
om te weien om des geloof* wille, verre
wat en is van dc autoriteiten die In
laatste instantie benoemen. CIVIS.
Niettegenstaande over belde onder
werpen in «De Kin.bode* reeds is ge-
ichreveu, wensch ik hieraan nog een
paai woorden te wijden en den ott-
vargen algemeenen i'.druk w< Ir te
gev-n.
Het oratorium overtrof in tijn uit-
voeiing iedere redelfke verwachting.
Het koor was uitstekend van materiaal,
de mannin- en vrouwenstemmen in
goede verhouding. Moge het accent
bij de crescendo's een enkele maal wat
gezwollen zijn geweest, toch wist men
zich in 't geheel goed aan te passen
aan de eenvoudige vrome muilek. Het
raieve apcl werd door even naleven
zang onderlijnd. Daarvoor komt het
koer met z|jn ijveriger", bekwamen
Directeur, den Heer Helmich alle eer
toe. Ook aan de solisten, vooral aan
de sopraan, die door haar zilveren
stem, met reeds bewonderenswaardige
techniek beheerscht, een somtijds ont
roerende uitdrukking aan haar gevoel
wist te geven en een godsdienstige
•feer iclnep, pestend bij de tableaux.
Pijjieoawaardig waren ot-k de mannen-
solisten de bas, die tljn bescheiden
rol met fraai en passend sober geluld
songde teoor, die zijn zware tsak
vervulde con animo en zelfs fraai zong
daar, waar bij niet een enkele maal
rijn stem te veel uitzette. Jammer vond
ik het, dat h|j de verleiding niet kon
wtó, staan, ons, nadat door het koer
retds een «Set geg tlit« was gezongen,
>en overvloede nog te vergasten op
het wc. mooie, maar ietwat algetaagde
Ave Maria* van Schubert, een stuk,
dal druipt van scntimeoteele romantiek
en geheel viel buiten het kader
de eenvoudige, sublieme mutlek
hel oratorium. Een menschelflk fldel-
heir' e van den zanger, dat aich wreekte
door een alles behalve feilloos? uit
voering van hel lied. Doch dit ter zijd*
Over 't geheel hebben we echt genoten
en brengen wij daarom dank en hulde
aan Direcleur, zangers en solisten voor
hun praeatatie. Moge dts* uitvoering de
belofte inhouden van een reeks van
andere Bestaat er ook niet zoo Iets
als een oratorium «die H. H. Drei-
kA-ilge*
De tableaux waren la dén woord
verrukkelijk door edele pose, door
prechtige schakeer iogen en elanden,
door echoone, niet te schrille kleuren,
door effectvolle betichtingen. De onge
noemde, dcch «cl beker ile arrangeurs
hebben de laliijke bezoekers drie avon
den ten zeerste aan zich verplicht door
de openbaring van veel schoon*.
De tooneelen (waarbij de perspectieven
op het dal van Bethlehem het ceer goed
deden) werden in 't begin door eleclite
weinige figuren gestoffeerd, maar waren
innig devoot. Daar ging stichting van
uit. Vooral de Maagd Maria, en de in
tyne. lichte schittering bijna etheriache
Engel waren prachtig in stijl. Doch
steeds meer figuren traden op. Het
ging sempre crescendo, bij de komst
der herders, der Driekoningen, tot wjj
ten slotte «en pracht apotheoae van
wel 40 figuren te tien kregen, die een
wellust was voor de oogen, Wat een
som van vouibereidtnde studie en werk
zaamheid muet du gekost hebben aan
di ontwerpers, vooral aan de beide
voornaamste kapelaan Croonen «n zij i
medehelper, den j ingcheer ven Beur
den I (pardon I, daar noem ik bij ver
giialng de namen). Alle lof en d.ink
hun gebracht voor het genotene I On
voorwaardelijk pi ijzen ligt niet in mijn
aard, maar ik moet toch getuigen
reedi meermalen heb ik een uitvoering
van hei «Weihnachte-oratorium* bijge
woond, maar geen too schoon els deee.
Pe Theresin-jHm >/V OntHnderdt Roos>.
Ik heb het er Viijdagavond op ge
watgd, de rete te aanvaarden naar het
muoie patronaategabouw van »Sf. Ana-
fridut* op deu berg, de terugreis werd
vergemakkelijkt door een gereedstaande
auto bue.
De Thereela film* waa op haar
cesvollen tocht door dc wereld ook daar
aangeland. De vetwachtlng wat groot.
Gelukkig hing deee niet al van het ge
schrevene door een verslaggever in de
Eembode*, die op schampere wijze
Ik sou haast een scherper woord
gebruiken sclireet van een fitior
mooie prentjes, Ik sou in dat geval
waarachijnlQk zijn thuis gebleven. De
film was een betere introductie waard.
11 de plaats van mooi* preoijes wer
den hier tafcreclcn ontrold, dl* waarlijk
een oogentust waren. Sublieme
ondtr control* Centrale accountantedlenet Ned. Boerenbond
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden in net R, K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANüEÜRACMT
des ZONDAOS van 12 tot I uur; WOENSDAOAVONDS van 7
ol 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur.
Dadelijk ingaande rente 3*/io pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Kassier Amsterdamse he Bank.
ZATERDAG 15 |ANUARI
VAN PIANO'S. ORGELS EN RADIO-ARTIKELEN.
KROMMESTRAAT 65.
beleefden wc, somtijd* helaas!
r vluchtig die diepen indruk
maakten. Heerlijke natuurtaferelen gin
gen voorbij. Wat kregen we meerma-
intereasanten kijk In de weel-
iniche behuizingen en bat
B familieleven I Hoe ichoon
de grandioee processie in het lieve
stadje LI vieux! Hoe trillend het spel
van Jacqueline, als pendant tan de
haar omringende pretmakend* wereld I
Eu dan The-ete, het lieve klod, terwijl
>i) haar beminnelijk vromen vader den
wer ach ker.baar maakte om Caimeliet s
te wordenHo* kinderlijk natuurlijk
lij, ook bij haar historische audiüntie
bij den Paual Hoe Irtfftnd was haar
professie vooral, in de kapel, toen tij
voor 't laatst alt biulJ dar wereld ---
tchieu, wit gesluierd en met r>
gekroond. Wie wee niet geroerd bi) het
afscheid van lisar zoo lieven vader f
En vooral, toen htf getuige was van
hel stille, sublieme spel bi) den naderen-
den dood, toen de ontzettende pijnen
geen afbreuk deden aan haar geluk, bij
het vooiultsicht van de eeuwige ver
ecnlgtog met haar Jcaut Toen hij de
arme auaterkena'zag naderen om met
innig* treurnis haar aterlbed te omge
ven en gtsticht te worden bij heer dood?
Ik roep alle katbo leken van Amers
foort toe: gast allen nog zltn, die de
lilm nog niet gezien hebt. Gij suit
eenige uren verre verheven worden
boven uw kleine beaigheden en dage-
lijkach aleurlje. En dat la thans vooral
zoo noodig. Zoo noodig in uwjjacht
naar genoegens even stil te ataan, en
te erkennen, del niet hel wandelen op
de rozen deser wereld, maar haar vol
komen onderwerping San de roepstem
des Heeren, dl* haar harde offers
vroeg, Theresia In slaat hebben ge
steld, nu rozen te strooien op de
mantellen. F- 3.
Volkiunlverellelt-
Da Volksuniversiteit der gemeente
Amersfoort (F>re-Vooi*ltt*r Mr. J. C.
(ïrasf van Rac.dwijck, Burgemeester)
publiceerde het volgende programma
ior de in Januari, Februari en Maart
1, Dr. Joh. van det Spek, Arts ta
Den Duider. 6 lessen op Maandag 28
Fabr., 7, 14, 21. 28 Maart en 4 April
des avond* om half 8. Onderwerp:
-Karakterkunde* (met lichtbeelden),
Karakter, karakterverschillen, oude en
nieuwe Indeelingen In karakterlvpen,
de fundeerlngen en de ultlngeo v«n het
karakter, karakter en ree, cn oatlcoali-
telt, karakttr en constitutie, en aiekte.
karakter en lichamelijk? verschijning,
karakter en levensbeschouwing, K-le
lijkheid van karakter, k*r*kt«fg»br*k*n,
de leugen In het karakttr, karakter
vorming.
2. Dr. C. Taailaar Ie Amsterdam,
5 leasen op Woensdag, 2, 9, 16 Kebr,
en 3, 9 Maart des avonds om 8 uur,
Onderwerp«Christelijk beginsel en
Moderne Romankunst.*
InleidingWelke houding vordert het
christelijk levensbeginsel ten aantlen
van de moderne letterkunde in Talg*-
meen. (Deee lesing komt dut neer op
een benaderen van d* vraag: moet
onielitter*tunrwaaideeiing»s«aihetiieh«
zijn of «ethisch*Het karakter vat»
de moderne romankunst. Hat karakttr
van de moderne romankunst beschouwd
In het licht der christelijke leveneover-
HET AON ES «oor alle soorten
•f Tevens reparatie x
LANGE&TRHAT 84 f TEL 528
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort.
tuiging. Conclusies, Welke romanlectuur
is de voor den christen gewemel» en
welke ongcwenacht Behandeling van
in den loop van den cursus gestelde
vragen.
3. Ollo ven Tueacheobroek, Oud-
Directeur van het Museum van Kuott-
>i)verheid te Haarlem. Donderdag 27
Jan, 3, 10, 17, 24 Fcbr., det avonds
8 uur. Onderwerp: «Het kunstilnnig
bewerken van verrchilleode materialen*
(met demonstratie). De Pottenbakkers-
kunat. Met demonstratie door een leer
ling der ijuelllnueschool I* Amsterdam.
De bewerking van het glas. Met demon
stratie door een medewerker der Glas
fabriek «Leerdame te Leerdam. (Facul
tatief). De weefkunst en het batikken.
Met demonstratie door een leerling der
Kon. Kunstweefschool t* 's Grevenhag*
en door den Inleider. De grafisch* kunst.
Met demonstratie door Aart van Dob-
benburgh, graticua te Bentveld en door
den loteldc. (Het «leen, graveeren, litho-
gravteten, de hout- en linoleumsnede).
De bewetklng van het hout en metaal.
Met demonstratia door Johan de Vries,
kunslmitaaldrijver te Haarlem.
De cursu* beeft ten doel het juiste
begrip te bevorderen van de etfllkun
digs bewetklng der materialen en aan
te toooen hoe een bepaald kunstvoor
werp ontstaat. Da vraag wordt gesteld
en beantwuoid aan welke eischen het
kunstweik dient te voldoen om uit
aeethelisch oogmerk geslaagd te kuonen
lieeten, terwijl een karakteristiek wordt
gegeven in verband tusscben bekwaam
heid en bezieling van den kunstenaar,
die aan het kunstwerk gestalte geeft.
4. Prof. Dr. Th. Weevers, Hoog
leeraar ie Amsterdam, Dinsdag 25 Jao.
*n 1, 8, 15 Fabr., des avonds half 8,
Onderwerp: «Groei en beweging van
de planten* (met lichtbeelden).
Het voornemen van den docent I*
rst iets te behandelen over de ane
mie van de plant alt tot gued begrip
in den groei noodig ie. Daarna wordt
dan besproken de groei ven stengel
en wortel en invloed die licht en tem
peratuur hierop hebben, om zoodoend*
het veiband te kunnen leggen tueechen
den groei als zoodanig en de verschijn
selen van phoforople en gaotropie die
't normaal uiterlijk van de plant be
palen.
5. H. G. van Wijngaarden, Visdag
18, 25 Fabr. en 4, 11, 18, 25 Maan,