O kinderen nadert O kinderen nadert, gij kleinste vooral Bij 't liefelijk kribje van Bethlehems stal. En ziet hoe in dezen volzaligen nacht, God zijne belofte met liefde volbracht! Ziet, hoe in dit stal'ken, zoo hemels verlicht, Hoe hier in dat kribken daar bibberend ligt, In doekjes gewonden, vol armoe en pijn, Een kindje veel schooner dan d'Engeltjes zijn. Van stroo is het bedje daar 't weenend op rust. Ach ziet hoe Maria het teederlijk kust. Hoe herdertjes bidden voor 't Kindje gebukt En zingen Hem liedjes van liefde verrukt. Knielt hier dan, o kind'ren bij Jezuken neer, Vouwt zedig uw handjes tot dank en tot eer; En zegt het vol vreugde: ik min U, lief Kind, Gij daalt hier op aarde, omdat Gij ons mint. O Heerlijk morgenlicht. O Heerlijk morgenlicht breek aan En laat de kimme dagen. O Herdersvolk weest niet ontdaan, Doch gaat den Eng'len vragen. Of dit zwak knopje teer en klein. Ons eeuw'ge troost en vreugd zal zijn Satan is zijn machten kwijt. Jubel dies in eeuwigheid. Joh. Seb. Bach. de helsche henden waren uitgerukt: er werd geroofd, in naam der vrijheid! I a- rijs en Lyo.i zieltoogden onder den grijnzenden druk van de bergpartij; te Toulon en te Marseille werden de ko- ningsgezindo'i naar hartelust doodge schoten, en te midden van dat alles vier den ile volksvertegenwoordigers den tengel aan al hunne lusten. De groole bloedraad hield zijne zittingen. Maignet, Tallien, Siblot, Guimber- taut, Chaumetre en vele andere woes telingen speelden met het zwaard van het eene naar het andere einde van Frankrijk, waar de schavotten als int den grond oprezen. De graaf en de gravin de I-, die het kasteel van G. bewoonden, waren be mind en geëerd door allenzij leefden in groote afzondering en wijdden zich aan de opvoeding van hunne twee jon ge kinderen toen zij vernamen dat de opstandelingen van een naburig dorp hun den dood gezworen hadden. Zij hadden geen tijd om te vluchten; de gravin en hare kinderen werden in het kasteel gevangen gehouden, terwijl de graaf van dorp tot dorp voortge sleept, na eenige dagen op het schavot manmoedig den dood onderging. Deze opsluiting in het kasteel met aile gestrengheid gehandhaafd was niet de eenige foltering van de ongelukkige gravin en hare kinderen: geweldenarijen en wreedheden werden gepleegd in dit verblijf van rouw, waar weldra eene hartgrievende ellende heerschte. Feu der bedienden slaagde er einde lijk in door toewijding, door list, door tegenwoordigheid van geest het wan trouwen der opstandelingen zoo al niet te verminderen dan toch te ontwapenen. George was op het kasteel geboren; hij was er oud geworden terwijl een paar geslachten hem het volle vertrou wen geschonken en ten hoogste geëerd hadden. Bij den dood van zijn jonge meester, stelde hij zich als verdediger van de weduwe en de weezen; hij werd hun redder. Nadat hij den haat had weten te be daren slaagde hij er ook in de gemaak te plannen te verijdelen. Weldra vermin derden de voortdurende angsten waarin zijne beschermelingen leefden, omdat zij het strenge toezicht waaronder zij stonden in scherpte zagen afnemen. De poorten van het voorvaderlijk verblijf gingen weer open, en het werd een toe vluchtsoord. zelfs dikwijls een reddings oord voor talrijke rondzwervende uitge wekenen, die als wilde dieren werden opgejaagd. Somtijds daalden de vrome bewoners langs den walmuur naar beneden om in de onderaardsche kapel neder te knie len op het graf van een roemvol voor geslacht en, sidderend van afgrijzen over den rouw dien de woelingen dage lijks veroorzaakten, luisterden zij naar de stem van den priester en aanbaden de blanke Hostie te midden der stra lende lichten op het altaar. Onder de leusachtige boomen, door hevige windvlagen gezweept, vloog de ronddwarrelende sneeuw tot hopen op den grond onder een dikke ijskorst borgen. George verliet de kapel en derzocht de omgeving; als een waak zaam schildwacht wilde de Ollde die naar zich overtuigen dat het aanstaan de feest ongestoord kon gevierd den; moedig bewoog hij zich waarts v v In het heiligdom straalde van de arm luchters een lichtglans welke over di sieraden, aan de plundering ontkomen een feestgloed verspreidde en, bij de la- tel des Hceron, de nederige kribbe var liet goddelijk kind bescheen. De pries- ler, een verjaagde vicaris-generaal, be steeg liet altaar, de zilverblanke haren omgaven zijn hoofd ais met de kre- der belijders. Aanbiddend waren allen neergeknield in hartroerende stilte, welke nauwhoor- banr onderbroken werd door de ernst- volle en plechtige stem van den grijs aard, die daar stond ais middelaar tus- schen God en zijn schepsel. Met eene opgewektheid die hare kracht ontleende aan de onschuld, en als voorgedragen door een koor van engelen begroetten de voorvaderlijke gezangen den Messias. Overstemd door den wind die daar buiten stormde deed het verlossingslied Minnie Chretien de horsten zwellen, de zielen roerend. Neergeknield op de stilli zerken, nauw tegen elkander aangesloten zonden zij hunne smeekingen tem hemel, En ge dachtig aan vervlogen eeuwen baden daar die christenen in nieuwe catacom ben; met aandrang en gelatenheid ste gen de gebeden tot den Messias om hoog. Zij waren de weerklank var smart en van vrees; zij getuigden var de oprechtheid van het geloof, zij open baarden de opgewektheid met welke het beleden werd, de vermoeienis harten. Als een groep engelen hogen daar vooraan de kleinen hunne blonde bruine kopjes naar de kribbe van hun nen goddelijken, kleinen broeder; dik wijls hieven de grootouders liunnc be vende handen op over die jeugdige hoofdjes als om het denkbeeld van eer nieuwe kindermoord te verbergen. En op al die gezichten, saamgetrokken door de koude, geheel veranderd door het lijden, door de ontberingen, dooi den rouw der laatste dagen, lag een* uitdrukking van vreugde als tone lie- melsche uitstraling van liet eenige ge loof en de vaste hoop. Plotseling wordt deze zielsverruk king gestoord door eene weeklacht, waar zielcangsl en smart in ligt, weerklinkt door geheel de onderaard sche kapel; daar verschijnt de oude George, bleek, ontzet, wankelend; met beide handen drukt de oude n neii onderkleed vast tegen zijr de, bloedende borst en roept: villicht naar de kelders, wij zijn verraden! Eenige oogenblikken later zijn d priester en George alleen in de kapc Op het altaar ligt de heilige Hostie i den glans der gouden pateen. Met iv gebaar zoo snel als de gedachte strekt de priester zijn hand uit naar het broc der sterken, brengt het aan de lipp< va nden gewonde, die in deze Teerspij ze een nieuwe kracht vindt en liijj opstaat. Op hetzelfde oogenblik vliegt de deur der kapel in stukken en een woeste g wapende bende stórmt liet heiligdo binnen, hoon en geweld teekenen luim gebaren, liet doodvonnis straalt uit hun ne oogen vol haat. Doch de tierende bende houdt stand, verwonderd, nieuwsgierig, telctirgi steld: eene soort van verbluftheid ove valt deze nieuwsoortige roovers, zoo on eens verplaatst in eene heilige omgi ving. Geleund tegen het altaar ondci steunt de grijze priester met zijne a men den held, den martelaar wier bloed langzaamaan de blanke all roodkleuri; de groole kaarsen die daar branden, geheel de versierde omgevi doortrokken van geurige wierook, tlé eerbiedwaardige priester met zijn zacht zinnig en goedig uiterlijk, de zieltogen de grijsaard, de nederige kribbe, in vol ie eenvoud waarin liet kindje Jezus me wijd toegestoken armpjes, dit alle hield lien in eene onuitsprekelijke he Het verleden kwam weer op in dez gewetens; de inensch gevoelde een an der leven bij dit verheven heldendicht 'der liefde van een God. Een voor e stooteit de geweren op den bode schaamte spreekt uit de uogen. De plot selinge beweging kwam uit vrijen wil de grcnzeloozc goedertierenheid liet kruis had gezegepraald; twintig men tergelijk droegen eerbiedig omzi tig den ouden George, voerden hem weg met haast om verzorgd te worden, om gered te worden. Den volgenden morgen sloiidei. deuren open >'an de onderaardsche ka pel die te klein was geworden, ilc kaai sen verspreidden hun licht als tevorei De storm was bedaard en aan een he deren hemel schoot de zon hare weid: dige stralen op liet eenzaam verblijf; Gloria in Excel,is t)co weerklonk liet gewelf; de kribbe was gesierd met ongewoon belofiegcschenk: de gewi van den vorigen dag. Geheel de bevol king juichte een straal van de vrijheid toe in den morgenstond van Christus' geboortedag. het Kerstfeest dat nog lieden besproken wordt onder de gn ine kastanjeboomen van G... op den mdrukwekkenden vooravond van hel feest der Christenheid, op liet oogen blik waarop de kleine klokjes van de ka pel met luin zilveren geluid hare grootc- re zusters van de vinkte uitnoodigen, om over heel de aarde te doen weerklin ken: Wilt niet wanhopen! en de blijde boodschap te verkondigen: Vrede den menschen van goedei Kerstgebruiken. Hel volksgevoel zon geen gevoel v het volk zijn geweest, wanneer liet ili blijden vierdag de „weldaad Chris- li", gelijk onze middeleeuw ben genoemd ook niet op allerlei niut-liturgische wijzen liebbcii meege leefd. Ontelbare gebruiken in het kerke lijk en huishoudelijk samenzijn zouden den folklorist Ie vermelden 'angend reeds met de ec tijden des christendon)!, to ciimen I in navolging van Jezus' intocht te Ji zalem, den bodem der kerken niet groe ne twijgen belegde, om den Heiland feestelijk welkom te heeten bij die komst op aarde. Op enkele dezer asc •ll-dichtcrlijkc gebruiken, welke a. ontnuchterend proza van latere i wisten te weerstaan, vestigen v hier terloops onze aandacht. De lieflijke Kerstkribbe waar zi de christenheid én in het kerkgebouw iu den familiekring, zoo gaarne 01 liccnverzamclt, dankt haren oorsprong aan de brandende liefde tot liet godde lijk Kindckc. welke er gloeide in In- hart van den serafijnsclien li. Francis au Assisië. Deze heeft namelijk iel eerst een kribbe, ter opcnbari ing van het Christus-Kind. in In van Groecio opgebouwd 1233 •tl plastische vertolking van lu iend evangeliewoord„Christin geboren; kontl, laten wij Hen aanbidden". Zijn voorbeeld heeft be vruchtend op de devotie der volgent geslachten ingewerkt: thans worden i „kerst-kribjes" allerwegen opgesteld i i.ik allerli Icn 1 t Oud- i Nie V-Ti? het Christuskind als middel punt voor oogen, en blijven aanvve eig tot aan Driekoningen of Maria Lichtmis. In het voorbijgnniMiiakcn wi piuus gebruik, oudtijds speciaal ten on zent bekend, hetgeen gohceton werd „liet Kindeke wiegen"; de verklaring hiervan heeft vele pennen roldoc .- meening. ri-sultan i als et het kribje op d orden t Mdt ii e lij- -aderland, va, Kerstboom geplant, welk ki-rstg. niet van utid-clirisiolijki-n datum tcckcnt, maar sedert de achttiende vooral in de Gcrniaansclw landen, als huiselijke ceremonie zeer geliefd is g. worden. Hoewel de „kerstboom" niet e liliiigischen bodem is gewassen, ma: slechts tot de prijshare, christelijke fa- milic-zcden behoort, heeft hij allengs door de a echte.i :ickc betei kc wijding verkregen. Hij ing. welke de Zaligmakei r zijn dood aan „liet hout di heeft verworven. De „hoi oil i: Vader als „den n o heilig i Kei heeft i levensbooi uit „den wortel van Je spruiten en geplant in Int mid zijn vruchtdragend Paadijs Kerk). Uiteraard heeft dan „di -- onder de vele aanhangend en oranje-vruchten een symboliek) beduiding, daar hij in heug den paradijs-appel van den het dosl van Christin acht uiil- irilc. dien deiinehoomzinnebeelden den, welke aan Christus' men. Ook geschenken en vruchten draagt de vredevolle Ki holen der genadegaven hartigheid en liefde van hel goddelijkj Kindeke. Oudtijds inzonderheid lie gedachte tot een christelijk jen in liet afstaan vail lu-t Gods-deel ip dezen dag. namelijk het sclienki „liefiii-g; i de be hoeftige» en krenken, Hem. die ons eenmaal verzekerde: „Wat gij aan dezen mijner geringste broeders hebt gedaan, dat hebt gij aan Mij gc- Die pieuze gebruiken, donrtrok- I] een waar-christclijkeii gec-st, mogen steeds levend blijven in de zc- 'en van thans. In Vlaanderen bleet het gebruik van et Kerstblok dat eertijds ook hij ïze I lolamlsclie Vaderen op den luii- ilijkcn haard heeft gebrand nog er en daar leven. Aan geen bedelaar ortlt dan ei-n aalmoes ontzegd, in den op der twaalf dagen (lol aan Drie koningen), dat „het Kerstblok" blijft gloeien; liet is een zinncheclding van liet vri-de-feest door den „Arme van Bethlehem" op aarde geslicht. Zooals ook oudtijds ten omen!, heet het daar teilen het „Gods-deel" der armen, gelijk men ook thans nog in Limburg met tic „Gods-portie" op Driekoningen, lu-t stuk koningskoek bedoelt, dat voor Icn behoeftige wordt afgezonderd. In Engeland is Kerstmis hel belang- ijkste volksfeest van liet gehccli- jaar •o tevens de verassende geschenkdag Ier „chrislmas-gifts". Te Rome prie len de kindcrkeiis in de Ara-cocli en iu de S. Francesco-al-Ripa-kerk uit dankbaarheid tot en over „II santo Bambino: liet heilig Kindeken." Het is •kende benaming van een zeer ver- bceldcko, hetgeen het Clirislus- knaapje voorstelt en gesneden is ion! van den Gciliscinnne bij Jeru- nliet werd ill de Hide eeuw naai e gebracht. In Frankrijk gaat „Ie petit Noel" bij de deugdzame kleiner roinl en schenkt hun allerlei lekkernijen gelijk Sint Nikolaas ten onzent en Sin Maarten in andere streken plegen t doen.>p eenige- plaatsen brengt iu Bel gië „het Engeltje Gabriel" zijne „En gelciikoekeii" rond. Derkelijkc feestge bakken op Kerstmis en andere hoogtij den, waren ook in ons land algemeen ir vólks-gebruik, hetgeen er gedeeltelijk ii nog e lorthe: I- '1 IK' ten)"n- Ke Zaeliarias. WELDADIGHEIDSZEGELS. Mr. J. itonner, minister van justitie, chrijft in het Tijdschrift voor Armwe- i-it, Maatschappelijke Hulp en Kinder bescherming: Het is weer de tijd van de kinderpost- •gels. Nu al enkele jaren wordt iu den tijd in de jaarwisseling ons volk op deze bijzonder tegemoet komende wijze in de gelegenheid gesteld iets te doen voor licrming-en hulpbehoevende kind. Ik schreef „in de gelegenheid ge steld". Want het doel, waarvoor de al- verkregen baten worden bestemd, kt Int gebruik van de kinderpost zegels tot een voorrecht. Dc arbeid voor liet kind is zoo uoodig zon gezegend. Dc spreuk, dat het kind heeft de toekomst heeft, n sleten zijn, ze is daardoor niet minder waar. Als nok tijdig wordt ge ien, wat anders in de jeugd reeds zijn ondergegaan, dan kan geheel leven zijn beslist. de neerslag KERSTLIED. Emanuel is nu geboren, Zoo langk gelren. Den Vaderen belooft ie voren Eer Hij verscheen. Toen Gabriel de Maeght ontvoui In li aar gebedeed, De boodtschap die hem Godi |belroudc, Een Goddelijk bevel Aenhoorde deze bloem der iJoodtschtip De n Vcrbaes zulk een blijde j boodtschap ld Zoo langk gekte». Den Vaderen beloon Eer Hij verscheen Godls dienst maeght ,-ersla- Ei: r dit wonder Bestemde si: a\ het hooglt Ootmoedigh met haer De kracht des Aldcrhoogstc Uit 's hemels poort Hierop Het t id i geboren Zoo langk gelêen. Den Vaderen belooft te voren, Het Licht van T Licht ontbeert zijn luister. Een Engds blijde slem, De 1 ierders wekt, en wijst bij duisit N'aer 't arme Bethlehem. Al d'Engelcn eer den Hooghsten jwenschen. Het aerdtrijk vree, Een goeden wil aen alle m« nsche Van slèe tot stêe, Emannei is nu geboren, Zoo langk gelêen Den Vaderen belooft te voren, Ier Hij verscheen. Drij Koningen den 1 leer der 1 leerc In Davids oude stadt, Aenbidden en met wierook eere n myrrhe en gouden schat. En Simeon, van Godi gedreven, Omhelst Godts kroost. Hij vaert hier op naer 't andt In Godi getroost. Jevei Binnenland mensch bijzonder goed te doen, valt niet anders dan te loven. Toch moge SobriStas aan den voor avond dezer feestdagen een enkel woord van waarschuwing doen hooren. Nu in de laatste jaren het gebruik van alco holische dranken in alle standen zoo zeer is verbreid, doordat allerlei goed- koopere soorten wijnen en likeuren verkrijgbaar zijn, is het gevaar niet denkbeeldig, dat dit gemakkelijker een aanleiding zou kunnen worden voor een ruimen gebruik, dan met de matig- overeen te brengen. Men ontwijde het karakter dezer dagen toch niet door welke buiten sporigheden ook! Mogen ook de ouders en opvoeders er aan denken, dat ieder alcoholge bruik voor kinderen verkeerd is, ook bij gelegenheden als deze. Wij wenschen U allen toe de echte ware blijheid, welke de komende dagen bieden, en in christelijke matigheid den zegen van een Zalig Kerstfeest en een Gelukkig Nieuwjaar! SOBRIËTAS. anrhcii t allerlei nis <i effing en ontzetting, terbesehikking- telling, gezinsvoogdij e. il. te vinden, laar die instellingen moeten van dc matschappelijke krachten leven unt il klein vimlei of die il be wijze gegeven bijdragi een buitengewoon gelu l'ooUi'u weer'blijkw"^ e met onuitputtelijk vernuft •Ie voorwaarden Ie sclicpp ZORG VOOR DE VOGELS Weer waart de honger door liet land de anders zoo dartele schepselen, de egels, zullen er lu-t slaclttoffei ■orden, indien niet overal getracht ii li den nood te lenigen. Vele snor- ,-u hebbt-u ons in dc laatste maanden crlati-n. om den wintertijd in milder- tri-ken door tv brengen, andere cveuwc trltfgriiitti trouw gcblvvci - laai) groep bel ;tjes, lijster i liet Nederlaildsclie vo i de vogelsterfte lot e Inperken, Indien ovi en voor drinkwater zullen duizenden vo; blijven en over enkel dra ItUlt klem s weggek-gi i zoimecsliijn ,-len door hint n. door heel ka Als ■ral bruin brood, word ie vogels met graagte ge- door de kleine iliiezel) er als door de grootere wa- meeuwen. Spek ot spek- torst, tafclafval en eigen- •tbaar is. onze gevederde naken er in dezen lijd gebruik van. Apciinoo d. een doorgeslagen co meezeil smullen er in e r vo»,- zaadetonde of voo de vogels, anders gewoonlijk vogels bestemd, kunnen .-diensten' I kan hakje. warm (doelt vooral niet te veel) buiten gezet, doel liet alliums korten dienst. Maar maak de voetplaatsei de drinkplaats daar, waar de kallot vogels «iet kunnen bespringen. Spoort tie kinderen aan, voor de gels te zorgen: gij bewijst er niet minst den kinderen zelf een goi AAN ONZE KATHOLIEKE LANDGENOOTEN. Het hoogfeest van Kerstmis gaan wij weer vieren, zijn ontroerend schoone liturgie beleven iu onze kerken; daarna in intieinen huiselijke kring bijeen te zijn, iu die geheel bijzondere stemming, welke dat feest telken ja're meebrengt. Dan nog enkele dagen, en wij nemen afscheid van het oude jaar, om met nieuwen moed 1928 in te treden. De goede vaderlandsche gewoonte van op deze dagen prettig samen te zijn en daarbij ook den inwemligen Godsdienst en Kerk Epistel en Evangelie. KERSTMIS. de Nachtmis, Welbeminde! De genade van God izeo Zaligmaker is voor alle menschen verschenen en leert ons, dat wij, met vemking van de goddeloosheid en de ereldsche begeerlijkheden, matig, recht- aardig en godsdienstig leven in deze ereld, verwachtend de zalige hoop en de komst der heerlijkheid vaa onzen grooten God en Zaligmaker Jezus Chris- dic Zich zetven voor ons gegeven hetfr om ons viij te koopen van alle ongerechtigheid en voor Zich een wel- behagelijk volk te teinigen, ijverig in goede weiken. Spreek dit en vermaan, in Chtistus Jezus onzen Heer. EVANGELIE volgens den H. Lucas; II, 114. la dien tijd ging er eea gebod uit van keizer Augustus, dat de grheele wereld moest worden opgeschreven. Deze eerste opscbrijviug is geschied door Cvrinus, landvoogd van Syrië. En allen gingen om zich aan te geven, ieder naar zijne eigeo stad. En ook Jozef trek op van Galilea uit de stad Naza reth naar Judea, naar David's stad, die Bethlehem genot-md wordt, dewijl hij uit liet huis en geslacht van David was, om zich aan te geve» met Maria, zijne verloofde vrouw, die zwanger was. En het geschiedde, teen zij daar waren, dal de dagen vervuld weideu dat zij baten zou. En zij baarde haren eerst geboren Zoon, eu wikkelde Hem in doeken, en legde Hem neder in eene kribbe; want er was voor hen geen plaats in de heiberg. Er waren nu in dezelfde streek her ders, die waakten en de nachtwachten hielden over hunne kudde. En zie, een engel des Heeren stond na-st hen, en Gods heerlijkheid omstraalde hen en zij vreesden met groote vreeze. Eo de engel zeidc hunVreest niet! want zie, ik veikondig u eene groote blijdschap, die voor al het volk wezen zaldat u heden geboren is de Zaligmaker, die Christus dc Heer is, in de stad van Oavid, En dit zif u t-.-u teekengij zult vinden een Kind, in doeken gewonden en nedergclegd in eene kribbe. En eensklaps vercenigde zich met den engel eene menigte van het hemelsche tieirlcger, God lovend en zeggend Glorie aan God in den allerhoogste I op aarde vrede aan de menschen van goeden wil Liturgi8she Kalender. Week van 25—31 Dcc. ZONDAG 25 Dcc. Hoogfeest van Kerstmis. Tijdeigen. Nachtmis Doininus. Dageraadsmis Lux met 2e geb. H. Ana- a. Dagmis Puer met laatste Evang. Drickooingrn (6 Jan.). Credo, Pre fatie eu Communicantes van Kerstmis, ook onder het Octaaf. MAANDAG 26 H. Sleplianus. Tijd- rigen, 2e geb. van het Octaaf uit de de Mis van Kerstmis. DINSDAG 27. H. Joannes, Evange list, Tijdeigen, 2e geb. als Maandag: WOENSDAG 28. H.H. Onnoozele Kinderen, Tijdeigen, 2c gebed als Maandag. DONDERDAG 29. H. Thomas, Bis schop, 2e geb. als Maandag. VRIJDAG 30, Mis van Zondag onder hel Octaaf van Kerstmis Dnum medium. Tijdeigen. 2e geb. als Maandag.

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1927 | | pagina 6