R. K. Spaarbank - Amersfoort
H. ELZENflAR
Bel dan op No. 42
DE EEMBODE
ft. K. Nieuws- en Advertentieblad voor
Amersfoort en Omstreken
Dinsdag 10 Jan. 1927
No. 82
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct
KANTOOR: LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOM1DDAQ
Een en Veertigste Jaargang
AdvertentlSn 25 ct per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid
bij geregeld adverteeren. AdvertentiCn moeten Dinsdag en Vrijdag vódr
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
Opgewektheid is voor hem, die de
krachten van zijn ziel aan den dienst
van wetenschap, letteren, en kunst wil
wijden, een wezenlijk vereischte.
De Liberaal of
vrij-Katholieke kerk.
Onder de moderne dwalingen trok
de lsat9te jaren sterk de aandacht, de
met de Thcosrfi.che bewegi-g nauw
verbonden Liberaal of Vrij Katholieke
Kerk Ei waar deze stele in onze stad
en bare naaste omgeving nogal van
zich doet spreken, en men soms de
meest onzinnige beweringen verneemt
over een voorgewende verwantschap
met onze Moederkerk, is bet wel goed
eens waarschuwend te wijzen op deze
erbarmelijke dwaling.
Voor hen die meer van deze moderne
dwaalleer willen weten, is Prof. Verhaar
in «Oo» Schilde, het apologetisch
maand chrift van de Petrus Canisius-
vereeniging, een goede gids.
Wat wij hierover schrijven is slechts
een algemeene beschouwing.
Het is opmerkelijk, welk een sympa
thieke ontvangst de zich noemende
Liberaal Katholieke Kerk genoot en nog
geniet in de vrijzinnige pers. In de kerk-
rubriek van de groote liberale bladen
werden leer en beteekenis op z'n mooist
uiteengezet, met verzwijging van haar
louche en heiligschennend karakter. Men
verborg niet, dat het liberale, het vrj-
heidlievende, in de nieuwe religieuze
beweging opgemerkt, een goeden indruk
op alle vrijzinnigen zou maken, enz.
Deze gunstige ontvangst van een
grove theosofische sekte, die eenige
uiterlijkheden nsaipt van het Katholi
cisme, was te opmerkelijker, daar het
wezenlijke Katholicisme in de liberale
kolommen gewoonlijk onverschilligheid
pleegt aan te trrff:o.
Men had aan den liberalen kant min-
steos zoo eerlijk moeten zijn, ter voor
koming van dubbelzinnigheid en mis
verstand mede te deelen, dat de uit
vinding van «mgr.* Wedgwood niets
dan een theosofische, on-kalholieke
onderneming is.
Niet alleen de Katholieken, maar ook
de Oud-Katholieken hebben indertijd
onmiddellijk het bedriegelijk karakter
van dit zoogenaamde sliberaal-Katho-
licisme* aangetoond.
»De Oud-Katholiek*, het orgaan der
oud-Katholieken, vermeldde indertijd
dienaangaande het volgende:
«Het ontstaan van deze secte is in
«De Oud-Katholieke van 1920 uitvoe
rig beschreven. Duidelijk blijkt dat de
«liberale katholieke kerke in geen enkel
opzicht als een deel van de katholieke
kerk kan beschouwd worden, Zij staat
in geen gemeenschap met de westersche
of oostersche katholieke kerken. Z§ is
niet ontstaan uit den drang van geloo-
vige katholieken, die tot gemeenten
vereenigd aan «de kerks een bisschop
vroegen zooals na 1870 met de oud-
katholieke kerken in het buitenland het
geval is geweest.
«Bij de «liberale katholieke kerks niets
van dit alles. Zij is een uitvinding van
den heer Wedgwood, een wijdeling van
den heer Mathew, die op bcdriegelijke
wijze de oplegging der handen aan orze
(oud-kath.) bisschoppen ontfutseld heeft
De heer Wedgwood heeft zich met
theosofen in Australië en Indie in ver
binding gesteld en daarbij de leer der
oude kerk geheel prgsgegeven. Hij ging
aldaar zijne «katholieke bewegings neer
leggen aan de voeten van een der
hoogere geesten van de theosofen. Daar
mede verwierp de heer Wedgwood den
eenigen hoeksteen, Jezus Christus, op
Wien de kerk gebouwd is. Zijn gods
dienst is een mengelmoes van theoso-
fiiche voorstellingen en spiritistische
begrippen, waarbij magische krachten
aan bepaalde ceremonlün worden toe
gekend. Hierbij wotdt gebruikgemaakt
van katholieke ritualen en missalen,
zoodat de schijn van katholiciteit gewekt
wordt. Dit is misleidend, maar mag
geen katholiek op het dwaalspoor bren
gen. Ondaoks den mooien naam mist
het werk van den heer Wedgwood hel
beginsel en de levenskracht
Katholieke Kerk. Zijn werk is i
van menschen en niet van Christus.
Zijn sekte is een buiten-kerkel^k
schijnsel, zonder eenlg katholiek ka
rakter...
Men heeft van Vrij-Kalholieke zijde
het willen voorstellen alBof de ver
waotschap tusscben theosofie en V.K.K.
zou beteckenen het doottrekken van
■n bepaalden godsdienst, bedoeld
de Roorasch Katholieke van theo
sofiscbe beginselen. Deze voorsteMng
it al te simpel, omdat er ten eenen
male geen enkele indenticiteit bettaai
tusschen de Kerk van Rome en dr
V.K.K. Doch er blijkt uit, dat de leiders
der tbeosi fiie en der V.K.K, in de-
Katholieken eeredienst een practisch
middel hebben gezien om dolend,
zielen te winnen voor hun beweging
die, men ontboude het wel, slechts een
bijbeweging* is.
Als heost-fuche bijbeweging nu is
de V.K.K. een «kunstmatig gewrochte.
Zij pocht erop, uit de Roomsche Liturgie
alles te hebben geschrapt wat zinspeelt
•rees van God's toorn, eeuwige
straffen, aslaafsche kruiperij, zelfver-
nedering of een verachtelijk smeeken
n genade.
De oude zonde van het Paradijs
wordt hier tot een systeem gemaakt.
Het verlokkend woord van den verleider:
•Gij zult Gode gelijk worden,* klinkt
rpnieuw.
Ook wordt In de leerstellingen derVrij-
Katholieke Kerk veel geschermd
met bet theoscfische machtwoord «eso
terisch* (slechts voor ingewijden).
Het ware Katholicisme heeft met
esoterisch niets uitstaande. Hel geloof,
dat Christus predikte, geldt voor den
pauper en den rijke, voor den intellec
tueels en den minder ontwikkelde, voor
prieBter en leek, altijd en voor ieder
hetzelfde en onveranderd.
Wanneer wij al deze enwaaraebtig-
heden en paradoxen in de V.K K.
signaleeren, dan denken wij tegelijker
tijd aan hen, wier steeds groeiend
verlangen, uitgaat naar de warmte der
Roomsche liturgie, een verlangen, dat
zich ook manifesteert in de Hoogkerke
lijke bewegingen in Duitschland en
Engeland.
Hoe zullen zij, die de bevredigiog van
dat verlangen meenden te vinden In
de V.K.K,, zich teleurgesteld voelen
bij den zinledigen vormendienst, prac
tisch slechts gericht op den afgoden
dienst van bet Ego, door Kloos zo
scherp geteekend in zich zelf met d
bijna klassieke woorden«Ik ben ee
God in 't diepst van mijn gedachten.
Want alleen zóó kunnen slechts vei
klaard worden uitdrukkingen als«geen
i voor God,* en «geen verachte
lijk smeeken om genade*, 'die we in
een propaganda-geschrift der Viij-
Katholieken aantriffeo.
Onder bet mom van «Katholicisme*
worden alduB eerlijke zoekers afgeleid
Christus naar nieuwe Christussen,
die niet spreken van zondeschuld, boete
buigen niet alleen met het hoofd,
nt ook dikt geschiedt wel in de
V.K.K,. maar met den geest en h
voor God. T, G.
Maakt reclame een
artikel duur?
Vele huisvrouwen en ook niet weinig
zakenmenscben antwoorden op deze
vraag kort en bondig, ja. Deze o
schen meenen, dat zij bfl aankoop
het door reclame aangekondigde artikel
ook de kosten van de publiciteit moeten
betalen, want, redeneeren zij verder,
indien de fabrikant geen kosten voor
reclame heeft, dan kan bij zijn artikel
goedkooper aanbieden.
Een fabrikant be.ft een reeks
onkosten. Deze blijven even hoog, ol
hij vao zijn artikel een mlllioen
koopt of twee millioeD. Zijn deze vr
onkosten b.v. f 1C0 000.en verkoopt
hij van zijn artikel mlllioen Ko., dan
bedragen deze vaste onkosten op 1
Ko. berekend, 10 cti,^ Drukken deze
zelfde vaste onkosten echter op 2
hoen Ko., dan bedragen ze per Ko.
berekend nog slechts 5 ets.
E-ke moderne zakenman wret bij
ondervinding, dat de andere onkosteD
door een dubbel hoogen omzet
na niet ook met 100 pCt. t
maar gewoonlijk onder pl.m, 50 pCt.
blijven. Bedragen dus bij een omzet
van een mlllioen Ko. de veranderlijke
onkosten 400.000 d. 1. 40 ets. per
Ko., dan stijgen deze bij een omzet
van twee mlllioen tot hoogstens 600
De lijden veranderen.
Er Is een tijd geweest, dat vooral
vele Heeren het eenlgszlns beneden
hun waardigheid achtten om een
middel tegen verkoudheid nan te
wenden. Het nieuwe hoestmiddel
ITALIANO
dat thans iedereen bij verkoudheid
dadelijk grijpt naar Itallsno.
Itallano Is verkrijgbaar bij Uw winkelier
In de bekende Itallano-zakjes h 20 cent
per Ons en In rollen van 10 cent.
duizend gld. Zij worden dus op 1 Ko.
verkoop berekend 10 Cts. lager, dan
wanneer slechts een mlllioen Ko. vau
bet artikel verkocht wordt.
De als voorbeeld boven aangehaalde
opvoering van den verkoop met 100
pCt., n.l. van een mlllioen Ko. op twee
millioen Ko. heeft dus tot gevolg, dat
alle onkosten, de vaste en de verander
lijke, met 15 cts. per Ko. verminderen.
Een dergelijke vermeerdering van den
omzet kan echter alleen door reclame
worden bereikt en hoofdzakelijk door
Dagbladreclame, want een andere
mogelijkheid om tot dergelijke resul-
komen, bestaat niet. Men boort
zeggen «Goede wijn behoeft
geen krans*. Dit ia echter in onzen
modernen tijd een groote dwaling. Na
tuurlijk heeft ook persoonlijke aanbe
veling goede propagandawaarde. Men
bereikt daarmede echter geen cijfers,
die een belangrijke rol spelen bij be
oordeetiog 'der rentabiliteit van een
groot bedrijf.
Waarmede wordt nu de dure Dag
blad reclame betaald Zeker olet uit
de portemonnaie van de buisvrouw of
den winkelier, welke laatstgenoemde
zijn distributie werk een behoor
lijke winstmarge moet ontvangen.
Keeien wij terug tot ons voorbeeld.
De prijs van het artikel is dezelfde
gebleven sinds de verkoop
artikel met 100 pCt. gestegen is. Deze
itijgiog maakt echter voor den fabrikant
ien or,kostenbefparing uit van f0,15
per Ko., dat zijn per jaar f 300.000.
en daarmede kan inderdaad herl wat
reclame gemaakt worden.
Wel begrepen, alleen van een werke
lijk goede reclame voor eeu werkelijk
goed artikel kan men dergelijke resul
laten verwachten. Het artikel moet
absoluut first class zijn en op elk ge
bied beantwoorden aan de eischen,
welke door de economische verhou
dingen gesteld zijn. Zoo b.v. behoefte
aan normale concurrentie en koopkracht
der verbruikers.
In Amerika b.v. weet elke winkelier
i elke huisvrouw, dat het onvoordeelig
een groote reclame op touw te zetten
voor slechte goederen. Bij het dorn
van inkoopen wordt daarmede sterk
rekening gehouden. De winkelier vraagt
b.v. den handelsreiziger«Welk bedrag
zal Uw Firma besteden om vraag naar
Uw artikel te scheppen en te onder
houden Eerst wanneer de winkelier
ziet, dat de Irma voldoende reclame
maakt «Hoe meer hoe beter*, dan vindt
het product bi) hem belangstelling.
De Amerikaan redeneert«Wal geeft
het óca te zijn van de weinige, die een
artikel voeren, er is toch maar een klein
debiet*. De Amerikaansche winkelier
liever een van de vele verkoopers,
eircht dan echter ook voldoende en
goede reclame, wetende, dat dan het
op zijn winkel komende aandeel in den
verkoop groot en winslbrengerd zal zijn.
In Nederland zijn wij helaas nog lang
niet soo ver. Zelfs bij menschen, waar
van men een verstandig oordeel zou
kunnen verwachten, sluit men vaak op
de ongelor flijkate meeningen over de
waarde, de voor- en nadeelen van
reclame, Nuchtere cijfers van groote r
gnedbeheerde ondernemingen bewijzi
echter steeds weer, dat reclame er
product inderdaad niet duurder maakt,
maar io de eerste plaats het prestatie
vermogen van een bedrjjf verhoogt en
de uitwerking daarvan weer lage prijzen
zullen zijn.
Binnenland
R. K. Bond voor Groote Gezinnen en
R. K. WcrkliedenvereeriigiDgen in bei
Aartsbisdom heeft op den in October
1.1. gehouden Bondsdag te Deventer in
een rede, daarna als brochure «Ons
Ontwikkelingswerk* verschenen, de ver
houding van den Bood voor Grooie
Gezinnen en de Standsorganisatie ter
iprake gebracht. Volgens genoemde
brochure verklaarde bi| o.m,
«Onzerzijds wordt deze Bond (de
Bond voor Grooie Gezinnen) beschouwd
overbodige uitwas op het terrein
der organisatie. Vooral voor de arbeiders.
«Alles wat deze Bond omschrijft in
haar werkprogram behoort tot de taak
der Roomsche arbeidersbeweging en
soodra genoemde Bond een of ander
actief punt gaat uitvoeren, treedt tij
op het terrein wat tot het onze behoort.*
En bij besloot:
«Wjj adviseeren dus onze leden om
bovenstaande redenen niet als lid van
genoemde Bond toe te treden.*
Hel hoofdbestuur van den Bond voor
GroOte Gezinnen meende tegen de on
juiste beschouwingen van genoemden
Bondsvoorzitter nadrukkelijk te m
opkomen. Het heeft dit echter
willen doen, dan nadat het zich had
vergewist, dat het daarmee handelde
io volkomen overeenstemming met de
lozichten van hel Doorluchtig Episco
paat aan Wie naar zijoe meening in
dezen de beslissende stem toekomt.
Het heeft derhalve de volgende stel
lingen aan bet oordeel van het Door
luchtig Episcopaat onderworpen
«De Bond voor Groote Gezinnen (die
geen vereeniging is van groote gezinnen,
maar van R. K. gehuwden uit alle
standen) en tot voornaamste taak heeft
de bescherming van de christelijke ge
zinszeden tegen bet neo malthusianisme,
de echtschcidingskwaal en deo onchris-
te lijken geest der moderne opvoeding,
met daarnaast een door de tijdsom
standigheden dringend geboden speciale
zorg voor het groote gezin, heeft evenals
andere algemeene organisaties (Voor
Eer en Deugd, Sobridtas, de R. K.
Vrouwenbond) een eigen taak naa
standsorganisaties.
«In het belang van de in zich
schelijke samenwerking tusschen Jde
slandsorganisaties eu den Bond voor
Groote Gezinnen, is deze steeds bereid
tot ouderlingen overleg over den v
waarin deze 't best kan worden
De Bond van Groote Gezinnen is
Bisschoppelijk goedgekeurd. Het is
daarom minstens onvoorzichtig te ad-
seeren niet tot den Bond toe te treden.*
Op zijn schrijven heeft het hoofd
bestuur van den Bond voor Groote
Gezinnen het volgend antwoord
vangen
Ik bericht U tevens, dat het Door
luchtig Episcopaat io Zija vergadering
van 14 en 15 Dec. j.l. beschikkend op
het schrijven door den heer Wijffels
d.d. 2 Dec. j.l. toegezonden, het be
staansrecht van den Bond voor Groote
Gezinnen, die de Bisschoppelijke goed-
keuring verwierf, ten volte erkent en de
in dat schreven geponeerde stellingen
volkomen onderschrijft.
Met beste wenschen voor den bloei
in Uw verdienstelijken Bond, hoog
achtend,
(w.g.) A. F. DIEPEN,
Bisschop van 's-Hertogenbosch.
Uitzendingen van den KRO
De K R.O. zendt alleen uit over Huizen
(1840 M. na 6 uur 1950 M.)
ZondagsMorgenwijding van half 9
t half 10, om de 14 dagen.
Kerkdienst van 10'/, uur tot 12
n de 14 dagen (te beginnen 15 Jan.).
Verder Iedere Zondag van half 1 tor
uur en van 7'/« uur af den geheelen
Vrijdags Steeds van half 1 tot half 2.
Van 3-4 uur en van 6>/4-7.30
Dinsdag en Zaterdags Alle uitzen
dingen rijn van de K.R.O.
onder controle Centrale acconntantsdlenit Ned. Boerenbond
Ooedgekeurd bij Koninklijk Besluit d.d. 14 Maart 1013, no. 08
De zittingen voor het inleggen en terugbetalen van gelden
worden gehouden In het R. K. Spaarbankgebouw
BREEDESTRAAT bij de LANGEGRACHT
des ZONDAGS van 12 tot 1 uurWOENSDAOAVONDS van 7
tot 8 uur en VRfJDAGS van 10 tot II uur.
Dadelijk ingaande rente 3a/10 pCt.
Spaarbusjes gratis verkrijgbaar.
Kassier: Amaterdaimche Bank.
den R K. Vredcsbond in Nederland Is
lijdende aan een acute longontsteking.
Hij is van de H.H. Sacramenten der
stervenden
Gemengde Berichten
Er is ingebroken in de R. K. kerk
Diemen, waar men zich door braak
n de voordeur toegang heeft weten
te verzchaffen. Alle offerblokken wer
den leeggehaaldeen bedrag van f 400
viel in handen van deri inbreker.
Toen de inbreker bet kerkgebouw
had verlaten en met eenige met geld
gevulde zakken over de straal liep werd
hij door een politiedienaar van de ge
meente Diemen, die verdenking op den
mao had, gearresteerd. Inderdaad bleek
de politie met deze arrestatie een goede
igzt te hebben gedaan.
H. v. Vooreo, te Muideiberg, die
de betrekkingen van gemeenteveldwach
ter, bode van den burgemeezter var
Muiden, gemeentewerkman, lantaarn-
•psteker en nachtwacht vervulde, ii
net penzioen gegaan. Io 1868 werd hl)
•angeateld tot nachtwacht op een salarl»
van f 60. Kort daarop benoemde de
Raad hem tot gemeenteveldwachter,
eveneens op een salaris van f60, ter-
•Ijl hij des morgens de post moest
bezorgen.
Vanzelfsprekend bleef er weinig lijd
voor hem over om bij particulieren er
wat bij te verdienen. Burgemeester
Coninck Westenberg vond de aalarlee-
ing te laag, en wist den Raad te be
wegen, het salaris met f40 te verhoo-
gen en hem aan te ztellen tot gemeente
arbeider op een sslaria van 150, waaronder
ook de zorg viel voor de dorpilantaarns.
De dienst werd hem te zwaar. 1 Dcc.
1 Dec. 1913 vroeg en verkreeg hij
slag als agent van politie, 10 Nov. 1914
i nachtwacht en 1 Jan. 1915 nam hij
tslag uit alle gemeentebetrekkingen.
Toch was nog niet alle dienstverband
eibroken, want tot 23 Dec. j.l. deed
hij dienst als buitengewoon gemeente
veldwachter.
Tjdent den storing
Electr, centrasl Station te Hengelo, dat
Tweothe van Electrischen stroom vc
siet.
Verscheidene plaatsen in Twente,
Oldenzaal en Hengelo, waren in het
duister gehuld. Vele fabrieken
hun bedrijf stopsetten en sonden de
arbeiders naar huis. Ook de geheele
Achterhoek was in duister gehuld. Vele
palen vau de bovengrondsche boog-
tpanningsleiding zijn door
uit den grond gewaald.)
la Ovcr-Dinkei is een 20 jarig meUje
door den wind in den Over-Dinkel
terecht gekomen. Ze 1$ bewusteloos
opgehaald.
De geweldige storm rukte van deo
molen van Muller te Rijssen een wiek
d. Verschillende huiien in den omtrek
kregen meerdere of mindere schade.
Op het Mercatorplein te Amsterdam
een kap van een in aanbouw sijod
huis afgewaaid en op een motorwagen
terecht gekomen. Het voorbalcon van
den motorwagen werd daardoor ernstig
beschadigdgelukkig werd niemand
gein ffen.
Het Rijm chip «Poseidon*, geladen
met koled, vsn schipper Veigauwen uit
Antwerpen, iz in de Wemeldinger vallei
door stormweer overvallen en gestrand
Het schip is vermoedel|k verloren. De
vijf opvarenden werdeo gered.
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 Telef- 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teckenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort.
ftmersfoort
Bevolking In 1927.
Werkelijks bevolking op 1 Jan. 1927
17704 mannen, 18253 vrouwen, totaal
35959.
Vermeerdering door geboorte 388 m.,
9 vr., totaal 767.
Ventlging 1305 m., 1525 vr., totaal
129.
Bevolking alzoo vermeerderd met
1893 m.p 1003 Wr„ totaal 3796.
Vermindering door overlijden 150 to.,
192 vr., totaal 342.
Vertrek 1384m., 1392 vr„ totaal 2776.
Verminderd dus met 1334 m.. 1584
totaal 3118.
Vernchil vermeerdering en verminde
ring 359 m., 319 vr,, totaal 678.
Werkelijke bevolklog op 31 Dec. 1927
18063 m., 18574 vr„ totasl 36367.
Meer geboren dan overleden 238 m.,
187 vr., totaal 425.
Meer geveetigd dan vertrokken 121 m.
12 vr., totaal 253.
Voltrokken werden 229 huwelijken,
waarvan 123 kcrkelgk werden inge-
tegend.
Ingeschreven werden 9 vonnissen tot
huwelijktonlbinding.
Middenstand» cursue
De instignatie der Kamer van Koop
handel alhier hebben de besturen der
drie Middenstandsorganisaties ter stede
een cursus georganiseerd voor de
Amersfoortsche Middenstanders en die
uit de omstreken. Men vond in den
heer J. H. Ronhaar een hiervoor be
kwam persoon.
Woensdagavond 4 Jan. 1.1. la de eerste
cursus gehouden. De deelname was
scer bevredigend te noemen, daar de
cursus kon worden opgericht met 40
deelnemers, wat voor de betrokken
organisecrende vereen'gingen ongetwg-
feld een voldoening zal lijn geweeii.
Alz oudste lid van het Curauicomitc
sprak de heer B. Ruitenberg Hz. eenige
woorden ter opening van den cursus.
Dese werd ditmaal gehouden in het
gebouw Concordia, Langeslr. 113, maar
getracht zal worden de avonden voortaan
te hebben in het gebouw der Kamer
van Koophandel, Arnh.weg 23 en(wel
des Woensdagsavonds hall negen.
De cursus duurt tot 4 April.
Zij, die het cursusgeld hebben vol
daan, kunnen den cursus volgen.
Prof. dr. G. de Lengen Wendelt
O.P., hoogieeraar aan de R. K. Uni
versiteit te Nijmegen, en voorzitter van