PIRATE is.
Meer Coupons!
N.V. Middenstands-Bank
H .ELZENAAR
Bel dan op No. 42
t
DE EEMBODE
Katholiek Nieuws- en Advertentieblad
voor Amersfoort en Omstreken
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch opzegging van abonne
ment moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per
3 maanden J 1.00. Bulten Amersfoort f1.10. Afzonderlijke nummers 10 ct.
Dinsdag 19 Febr. 1929 - No.
Twee en Veertigste Jaargang
93
KANTOOR; LANOEORACHT 28, AMERSFOORT, TELEFOON 314
DE EEMBODE VERSCHIJNT DINSDAO- EN VRIJDAOM1DDAO
Advertentlën 25 ct. per regel. BliiQke tarieven voor handel en n|verheid
b|| geregeld adverteeren. Advertentlën moeten Dinsdag en Vrijdag vóór
8 uur worden bezorgd. Een bepaalde plaats kan niet worden gegarandeerd
De eenige manier om kritiek te ont
gaan, is niets te zeggen, niets te [doen
en niels te zijn.
De Groote Vasten
is reeds zeer lang in de Kerk gebi
kehjk, maar toch niet van apostoliEcheo
oorsprong. In de tweede eeuw
Christus was er reeds een vasten van
veertig urea, waarin niets gebruikt
mocht worden, ti l. van Goeden Vtijdsg
's middags drie uur, tot PaascbmorgeD.
In de derde eeuw werd de vasten uit
gebreid tot de Goede Week en nog
later tot de z.g. Passietijd, d. 1. r
weken voor Paschen.
De veeitigdaagscbe Vasten, zouais
wy die keunen, bestond eerst alleen
voor de doopleerlingen (catechumenen)
en de openbare boetelingen.
In de zevende eeuw stelde de Keik
de vasten verplichtend voor alle geloO'
vigen, eD liet de vasten beginnen op
Asch woensdag, om de veerllr» dagen
te krijgen, zooals ook blozes, Klias en
Christus gedaan hadden (de Zondagen
vielen n.l. uit).
In den loop der tijden zijn groote
verzachtingen ingevoerd, zoodat bet
werkelijk szich onthoudeo van spijs*
voor het grootste gedeelte wel niet
meet gebeutt. Msar dat is ook niet bet
eenige element van de Vasten, deze
tijd kan toch ock wel een boetetijd
zjo, door gebed, goede werxen, ont
houding van feestvieren, uitgaan, enz.
Mooi Roomscb gebruik is het ook
in de Vasten geen sieraden te drageD
en zich eenvoudiger te kleedeu.
Ook het bijwonen der Igdehs-medi
taties en 't bidden der Kruisweg kan
medewerken om ons in de ware stem
ming te brengen, een boetvaardige en
ingetogen stemming, om daarna wer
kelijk em l'aaschfeest te vieren, zocals
de Kerk dat wensebt.
Onderwijs voor Meisjes.
I
Nu door het kloek besluit der Oase
Lieve Vrouwesticbting te Amersfoort,
de stichting van een middelbare meisjes
school nabij is, leek het ons gewer.scht
iets over dat onderwijs in het algemeen
te zeggen.
In 18Ö7 werd de eerst: middelbare
school voor meisjes opgericht tc Haar
lem, daarna volgden in 1871 Arnhem,
in 1872 Rotterdam, Dordrecht, Gronin
gen, Amsterdam en Deventer er.z.
In 1884 waren er 14 middelbare
scholen voor meisjes, waarvan 12 met
vijfjarigen en 2 mei driejarigen cursus.
Negen dezer vtertieo scholen genoten
regeeriogssubsidie.
Dat deze scholen van den b-rginne
af zeer spoedig in tr.k waren (in 1884
werden de middelbare scholen voor
meisjes bezocht door 1251 leerlingen,
terwijl de hoogere burgerscholen »voor
joDgens* dat jaar bezocht werden door
236 meisjes), kwam door de noga'
groote vrijheid, die deu gemeente- en
schoolbesturen in de imichtiog van hel
ond-iwijs weid gelaten.
Daardoor kon het o-der wij» smn dc
middelbare school voor meisjes nt
worden icgetic'it naar dru bijzondr
aanleg en de speciale behoeften der
welijke jeugd, zulks in tegenstelling
het onderwijs aan de hoogere
burgerscholen »voor jongens*, hetwelk
wegend mathematisch was georiën
teerd.
De middelbare school voor meisjes
werd echter in haar groei sterk belem-
merd door het besluit van de Staten-
Generaal in 1885, om de subsidies
dit soort scholen niet langer te
strekken. De bestaande scholen wei
toen in de kleiEtre gemeenten, die zich
de weelde van een niet gesubsidieerde
school niet konden verootloven, onder-
gebrsebt bij hel lager onderwijs, waar
door wel subsidie werd genotenin
andere gemeenten werd hel schoolgeld!
zóó hoog, dat de scholen langzamer
hand leeg liepen en klassen van één
leerling of ztlfs geheel ontbrekende
klassen geen seldzaamheid waren in
nog andere gemeeolen werden de
scholen geheel opgeheven. Slechts in
enkele groote gemeenten bleven de
scholen voortbestaan, maar geraakten
bier, waar het missen der rijkssubsidie
niet tot doodende maatregelen behoefde
te voeren, dan ook tot groo'en bloei.
De scboien b.v. te Haarlem en te Rot
terdam, om maar bij deze twee zeer
bekende te blijven, gecoten al de jaren
haar bestaan en thans nog steeds
uitnemende reputatie en hadden
steeds een grooten toevloed van leer
lingen.
Hoe nu verhoudt zich het onderwijl
in de Middelbare School voor Meisjes
tot dat van H.B S. 5-jarigen cursus A
(Utterair-economische afdeeling) en B
en natuurkundige afdeeling) eo
Gymnasium Dit is niet in enkel:
woord:n te zeggen, omdat niet slechts
<urentabe!<, h.t voor eik vak uit
getrokken aantal lesuren, hierin beslist,
doch ook, en raécr nog, de geheele
geest, waarin het onderwijs gegeven
'ordt. Zeker is. dat elk va-i genoemde
scholen haar eigen sfeer, li aar eigen
geest heeft. Het zou een grove fout
lijn, tic verschillende inrichtingen op
het gebied van middelbaar en voorbe
reidend onderwijs voor meisjes te 2Ïen
als onderlinge concurrenten, gelijk bet
ook een oobi-lijke critiek zou zijn de
middelbare school van bet jongste type
te begroeten als een overbodige nieuwig-
beid.
Wat het Gymnasium betreft: dit is
i blytt de school der wetenschappe
lijke élite, juist in onzen tijd biedt bet
diep doordringen in nen geest van het
Hellenisme een onmisbaar tegenwicht
tegen de materialistische opvattingen,
toe de studie der natuurwetenscbap-
zoo licht aanleiding geeft. De ken
nismaking mat de weikwijz: en de uit
komsten der exacte weienschappen
wekt zoo licht de gedachte, dat al wat
zich niet met wiskundige redeneeriog
sllrideo, of wat zich niet laat meten,
wegen cd toetsen, zonder innerlijke
waarde zou zijn. Naast de reaiistisebe
:eo daarom onderwijstakken slaan,
di: de vorming van het gemord, smaek
iet wij-igterig denken bevorderen.
I nu voor dit doel de klassieke
opleid.ng de eenig juist: is? Zeker, men
mag aannenten, wat de deskundiger-
loven in den geest van Oud-Hellas:
dat het Hellenisme in zijn school kr
Minder te sparen!
Waarom tijd te verliezen met het sparen van andere sigaretten-
coupons, indien U voor hot halve aantal PIRATE punten
hetzelfde, of een beter cadeau kunt bekomen?
IJ Coupon bij 10 Sigaretten,
3 Coupons bij 20 Sigaretten.
De hoogste kwaliteit Virginia Cigarettes
Vraagt door onderstaanden bon onzen gratis catalogus met
5 Vrije Coupons
Wandel onze sbow-
zichtig de collectie van
meer dan 1000 prach
tige geschenken.
Geen Tijdverlies!
Inwisseling van cou
pons met prompte af-
Aan de BATCO
Postbus 716. Amsterdam
lelijke schatten bevat van ideëeler. aard,
voorbeelden van den hoogden geeste*-
adel en zooveel van hel echt menscbe-
Ijjke, dat blijft voor alle eeuwen. Het
kennismaken niet een cultuur en een
geestesleven rco geheel verschillend
van het onze, het zich geheel inleven
de klassieke sfeer, maakt den mensch
i van het zoo gewoon en vanzelf
spiekend geachte in onze huidige samen
leving, leeit hem daarin veel als toe
vallig zien, wat bij tot nu toe als wezen-
lijk beschouwde, kortom, plaatst hem
een hoogcr plan tegenover het leven.
Maar men vergete niet, dat om dat
les te bereiken, jaienlaog rie moeilijke,
veelomvattende studie van twee doode
talen noffdig isl Eo dat velen, vooral
ser vele meisjes, die, weliswaar een
itgesproken bistoiiscb-litterairen aanleg
hebben, daarom nog volstrekt niet gc-
chikt zijn voor de moeilijkheden dei
Latijasche en Grieksche grammatica en
voor het uit elkaar balen van de leg
kaarten, die de klassieke schrijven
bun zinnen maakten,
Neem aan, dat de klassieke opleiding
dr,,>este wijze is. om tot bovengenoemd
deel te geraken, de eeDige is zij zeker
niet! En dat is gelukkig voor hen (en
ook voor haar) wien de gaven onthou
den zijn, noodig om deze opleiding
werkeiyk ten volle tot baar recht te
doen komen.
Wat dus de keuze betreft tusschen
Gymnasium en Middelbare School voor
meisjes, is de conclusie juist, dat hier
de capaciteiten van de leerlinge moeteD
beslissen, terwijl het Gymnasium onge
twijfeld een cachet van voortreffelijker
slgemeene ontwikkeling geeft.
Anders echter staat bet bij de verge
lding met H.B.S. A en B.
Wordt voortgezet. T. G.
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange üracht UB. 4 4 elefooii no. 304
Deskundige yoorüchting hij den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelfwredieten Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 4 pet.
door speciale deskundigen toegelicht.
Ook in deze samenkomst vao de eer
ste mannen op waterstaatkundig gebied
hier te lar.de, bleek afdoende de supe
rioriteit van het Vallei-Kaoaalplan, ver
dedigd door den Ingenieur B. A. Veiheij
te AmersfoGrt.
Bij bet debat, dat op de verschillende
besprekingen volgde, gaf ir. Wortman,
dir.-gen. der Zuiderzeewerken, enkele
inlichtingen over de Zuiderzeewetken,
speciaal over den IJ-meer-dljk, in ver
band met de plannen voor bet Gelder-
sche Vallei kanaal, In drie jaar kan deze
tot stand komen over een leDgte van
12 K.M. De Eemmeerdijk komt over
een lengte van 18 K.M. met een hoogte
van twee meter boven N.A.P. Deze
kan eveneens in drie jaar voltooid zijn.
De afsluitdgk der Zuiderzee wordt ge
rekend in 1934 gereed te zullen z^n,
vermoedelijk reeds in 1933. Men kan
dus rekenen, dat de andere dijken in
1937 klaar zijn. Met de berekeningen
van den Amaterdamschen hoofdinge
nieur Kohier, die 37 K.M. leidammeD
noodig oordeelt ia de IJ- en Eemmeren
I in plaats van 26 K.M.zooals ir. Went-
holt berekende, is spr. het niet eens,
ir. WenlUolt acht by 26 K.M, vol
doende en zijn begrooting vindt hij juist.
Naar zijn meening moet het Geidersche
Valleiplan io alle opzichten de voor
keur verdienen. Het belangrijkste vindt
bij wei de splitsing van de vaart, anders
zal men over 25 )azr voor hetzelfde
geval staan, dat de scbeepvaatt elkan
der hindert.
Pit plan geejl voor an verre tooekomst
n afdoende oplossing.
Binnenland
Hat kanaal door de Geldorathe Vallei-
In een byeenkomst van het Kooink-
lijk Instituut voor IogcDieurs, werden
de plannen voor de Kaoaalverbiodiog
van Amsterdam met den Boven-Ryo
Winterhanden
Wintervoeten
Schrale Lippen
Ruwe. Huid
)«i3Q-60-!»tt.Tul*a0ct B.j Apotl.cn Pro9i>t<
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Hebt een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
Amersfoort
De Keitjes-*
In het najaar 1928 beeft zich te
Amersfoort een dilettanten tooneelclub
geconstitueerd, bestaande uit dames-
heerenstudentTD, allen oud-teerlingen
H.B.S.die zich ten doel stelt hun vrije
tyd te besteden voor de beoefening aan
dc looneclkuDSt cd hun resultaten voor
liefdadige doeleinden ten beste te geven.
Deze tooneelclub is gedoopt met den
iam van: »De Keiijes*. Het bestuut
bestaal uit de heer J. Smith, presi
dent, mrjuffrouw R. Bordes, secretaresse
en de heer Bomas als penningmees
ter. Regie: de heer A. van Weezei
Het plan bestaat om op 26 Febtuari
a.s. eene tooneeluitvoering te geven ia
Aroicitia, met het blijspel Z.B.B.H.H.,
van Atchibald Laafs, waarvan de op
brengst ten goede zal komen aan de
Amersfoortsche Vereeniging tot bestrij
ding der Tuberculose.
Wy wenscben deze jonge tooneelclub
Ie mogelijke succes toe, niet alleen
voor zich zelf maar ook voor de iiei-
dadighetdsvereenigiDg die rr de iioan-
tieele baten van zal plukken. Dat de
iets van Amersfoort dit 6treven op
ptys zullen stellen en dat by de eerste
uitvoering waarmede deze club zal de-
buteeren, de zaal tot de laatste plaats
toe uitverkocht zal zijn, hopen wy van
harte.
De Amersfoortsche Kunstkring ge?ft
eene lezing met lichtbeelden over de
Nederlandsche Tentoonstelling te Lon-
J—i, door jonkvrouwe C. H. de Jonge,
servatnee van het Centraal Museum
te Utrecht, op Donderdag 21 Februari
a.s. om 8 uur, ia het Logebouw van
de Theosophitche Vereeniging, Regen-
tesselaan 21b. De toegang leden is
10.50, niet-leden betalen 11.00.
31 Uit droeve dagen.
Hoe dit ook z$, myoheer. thans is
het uw plicht hen te vervolgeu t
einde de waarheid tc leeren kennen
hen desgevurderd aan te houden.
Dat ben ik ook voornemens. Bin
nen weinige minuten begeven ik en de
drie manschappen die roy overbiyven,
oni op weg om hen op te sporen.*
In minder dan een kwartier uur»
daarna sloegen de vier gendarmen
spoorslags rie richting in, welke de
vermoedelijke boosdoeners genomen
hadden, en tot wie wij nu lerugkeercn.
juist toen de Bannovaatd op de
weduwe Borju losbrandde, hield het
rijtuig, waarin de graaf, nog steeds door
Tutu en Gouillard bewaakt, lag, voor
het huisje van de maiskraamstcr stil.
Op het geluid der losbranding
Paschal ijlings van bet paard gestegen
en naar binnen gesneld. Hij wilde juist
zyn broeder ondervragen, toen Tutu
bleek en bevende binnenkwam.
•De marechausées zitten ons op de
hielen!* sprak by met een afgebroken
stem. >Zy zijn niet vet meer afhoort
gij niet de hoefslagen hunaet paurden.'i
»De marechaussees!* riep Paschal
uit; »kom mede, anders
Een oogenbtik,* viel de Baunoyaard
hem met zijn gewone koelbloedigheid
in de -ede; >hebben tij het in de eerste
plaats op ons gemunt? Hebben wy
buitendien voor hen te vreezenWy
zullen eens zien.*
Hij ging naar buiten; maar terstond
boorde men bem roepen
Te paard, Paschal, te paard! er i
geen seconde te verliezen! Vootuit.
In een oogwenk zaten de belde
broeders in den zadel en zetten hunne
paarden aan, die als een pyi uit den
boog voortechoten, terwijl hunne mede
plichtigen in radeloozen angst een smal
pad opliepen, dat naar een klein boscbjs
voerde waarin zy zlcb hnopten te
bergen. Maar zy waren door de
Florennes komende ruiters gezien,
terwyi de brigadier Ruclou en een zijner
manschappen hen achterna zetten en
heD spoedig ingehaald hadden, renden
de beide anderen voort om de ruiters
in te halen, die een groot eind weegs
op hen voor hadden.
VIL
Een tameiyk steile heuvelketen, ge
deeltelijk beplant met jonge pijnboomeD
en kreupelhout, verhief zich eensklaps
voor de vier ruiters. Terwijl de gendar
men zich afvroegen wat degenen gin
gen doen, die zy achtervolgden, zagen
zy hen een slingerpad oprennen, dat
naar den top voerde en verdwynen
Kort daarna bereikten tq op hunn«
beurt den top, vauwaar zij buane blik
ken over den geh telen omtrek lieten
weiden. Tot hunne groote verbazing
bespeurden zij niemand meer. Zij ver
moedden dadelijk een hinderlaag, welke
de gedaante van den grond zeer ge
makkelijk maakte.
•Ziet gy, Guilmot,* sprak een hunner,
zy hebben den tijd grhad z'ch
hunne paarden ie verbergen, Daar zij
van top tot teen gewapend zijn en
gewis op ons schieten zuilen, vrees ik,
dal wij er het leven hij zullen verliezen*.
Nauwelijks had hij dete woorden g
zegd, of een geweerschot knalde uit
een naburig kreupelbosch en een kogel
trof hem in den linkerarm, maar licht.
Een rookwolkje duldde de plek aan.
sar het schot gevallen was.
Guilmot loste op goed geluk af zy»
karabijn in die richting.
Een scherpe, snijdende gil liet zich
hooren.
•Gy hebt goed getrtffen!* riep de
andere uit. »Bravo! er blqft er
slechts een over.*
Maar tegeiyk ''iel er een schot
weerszyden van het pad, hetgeen
deiyk bewees, dat geen der bandieten
riten gev;cbt gesteld was.
Aan het hould getroffen stortte Guil-
ot op den grond, terwyl zyn paard,
tegelqk gekwetst, vcrbyslerd door de
pyu. wegholde.
Nogmaals vielen er twee scboten
de tweede gendarm stortte op zyn beurt
in het paard.
Maar terwyl een stem tie,
zyn er twee!* kroop degene, die doo-
delijk gekwest scheen, naar zijn kame
raad, rara hem op, legde hem dwars
zijn paard, sprong er op en rende,
het de spuren gevende, den kant op,
waar hij vandaan gekomen was, by zich
zclvea zeggende:
•De strijd was onmogelijk en door
bandelen gelijk ik doe, red ik tl
ij hel leven, myo arme Guilmot;
aut gij zqt slechts bedwelmd
e, en zij zouden u stellig afgemaakt
hebben.*
Nauweiyks had de gendarm zich ver
wijderd of de Bannoyaard en Fascbal,
die, na hunne paarden in een hollen
weg vastgebonden te hebben, zich in
het kreupelhout verscholen hadden,
sprongen midden op den weg en
barstten, elkander aanziende, in een
schaterend gelach uit.
•Overwinnaars I maar om den tuin
geleid!* sprak Antoine, «dat grieft myir
'Kom, gy zijl ook zoo veeleischendl..
voor my vind dat wy het mooi ont
komen zyn. De kloosterpaarden zyn t«
log en wy zouden het niet ver gebracht
hebben. Zonder dit gezegend boscbje
:n wy ingetekend. Maar gy hebt my
duivelschen schrik op het iyf ge
jaagd... die gil... ik dacht dat gy dood
ras een grap... Maar ik betreur
het, dat die speurhonden ons ontsnapt
ziju, want ik baat die gendarmen als
de pest. Ik kryg bepaald hoe langer
hoe meer walging van de republiek,
die er zich niet alleen toe bepaalt dat
slag van lieden ten harent te behouden,
maar ze zelfs invoert in de landen, die
zy verovert.*
•Laat ons dat onderwerp laten
en zien wat ons nu te doen stat
Ik ben niet tevreden over u, Wy
badden niet moeten vluchten, maar
moedig den stryd aanvaarden. Wat wy
niet gedaan hebben, kuDnen wy echter
nog doen. Wy zullen drie vijanden te
bestrydcD hebben, vyanden die ons niet
verwachten. Overwinnaars. bevtydeD wy
Tutu eo Grouiltard, die waarschyniyk
gevangen genomen syo, wy hernemen
het voertuig en den graaf, wy volvoe
ren ons oorspronkeiyk plan, een plan,
waarop ik altijd trotich zal wezen, wat
ook moge gebeuren.*
Gy zyt al te vermetel, Antoine, en
ik ben niet van de party. Het beste
is is, onze vrienden op te zoe
mer de tydsomstandigheden ons
voordeel te doen om nog eenige winst
gevende rooftochten legen de kloosters
de kasteelen tc ondernemen.*
-Wel beschouwd hebt gy misschien
geen ongelijkhet is zeker, dat de graaf
tyn zoon onder een gelukkig ge-
ate geboren zyn, daar zy ons tot
tweemaal toe ontsnappen en meer dan
ooit kans hebben ons voor altijd te
ontkomen. Laat ons er dus niet meer
denken, en gelijk gy zegt onze
makkers opzoeken.*
Maar als Tutu eu Grouillatd, geiyk
waarschijnlijk is, aangehouden worden,*
merkte Paschal aan, «zullen zy omtrent
ons inlichtingen kunnen geven, die onze
veiligheid erg in gevasr brengen.*
Gy zyt een zonderlinge mengeling
van list en domheid, moed en lafheid,
maar thans is het de domheid en laf
heid, die by u dc overhand hebben.
Komaan, voegde hij er by, we hebben
I nog vyf urea af te leggen: laat ons genist
te paard stygen en volg my onbevreesd.*
I Wordt vervolgd.
