w.
Katholiek Org;
Amersfoort en Omstreken
N.V. Middenstands-Bank
H. ELZENAAR
Bel dan op No. 42
tberictiten.
Adverfentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver-
teeren. Advertentièn moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
mbode
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort 1.10
Kantoor en Drukkerij Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoc
Drie en veertigste Jaargang
Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Post-giro no. 44234
Dinsdag 30 Juli 1929 - No. 35
De ervaring heeft geleerd, dat één
man nooit verantwoordelijk is voor het
succes eener groote organisatie. Dikwijls
schrijven wij de eer hiervan aan één
man toe, omdat hel gemakkelijker Is
individuen dan groepen menschen te
verheerlijken. Maar dit geeft het juiste
beeld niet weer.
Ouderen en Jongeren.
Niet alieen de verhouding tusschen
ouders en kinderen, maar ook die tus
schen ouderen en jongeren in het alge
meen, laat tegenwoordig zeer veel te
wenschen over. Veel jongeren gaan te
gronde, omdat de ouderen hun plicht
niet doen. De ouderen remmen dik
wijls meer dan dat zij stuwen. Zij hou
den de jongeren tegen en helpen hen
niet vooruit, teneinde zelf des te langer
aan de regeering te blijven. Als het
hun tijd maar uithoudt I Na hen mag
de zondvloed komen! Zij zingen het
liedje van verlangen en weten zelden
bij tijds plaats te maken. De opvoe
ding en het onderwijs, dat zij geven,
werkt dikwijls meer belemmerend dan
ontwikkelend. De ouderen zijn voor de
jongeren lang niet altijd betrouwbare
gidsen en gewoonlijk ijveren zij voor
geheel verouderde denkbeelden. De
besten onder de jongeren hebben van
de ouderen het meest te lijden en
voordat de jongeren aan hun eigen
carrière kunnen denken, kunnen zij
dikwijls de beste jaren van hun leven
besteden om goed te maken, wat de
ouderen vóór hen bedierven.
De ouderen willen veelal wel stand
beeld zijn, maar niet voetstuk voor hen,
die na hen komen. Zij willen zelf ge
nieten en niet werken voor volgende
geslachten. Wel oogsten, maar niet
zaaien en toch konden zij, zonder zich
zelf te benadeelen, anders zijn. leder
ouder toch is op zijn beurt jong ge
weest en heeft dus op zijn beurt ont
vangen, wat hij later weêr moet geven.
De ouderen moeten dus de gedachte
leeren verdragen, dat het na hun dood
ook nog wel gaan zal. Dat de zon niet
behoeft stil te staan op het oogenblik,
dat zij juist hun rug beschijnt. Dat de
jongeren precies evenveel rechten heb
ben als zij en dat zij dankbaar moeten
zijn e:: niet verstoord, als de jongeren
hun record verbeteren.
Aan hun egoïsme mogen zij de
jongeren niet opofferen. Zij moeten
met hun tijd meegaan en de jongeren
niet tegenhouden, omdat zij zelf stil
zijn blijven staan.
De jongeren moeten wassen en de
ouderen moeten minder worden en de
jongeren moeten het steeds gevoelen,
dat de ouderen het eerlijk en goed
met hen meenen.
Dat zij zich van harte verheugen ii
hun succes en hen niet als gevaarlijke
mededingers beschouwen.
Opheffen, niet neerdrukken, moet het
wachtwoord zijn.
De ouderen moeten de jongeren zóó
opvoeden, dat de jongeren zoo vroeg,
en niet zoo laat mogelijk op eigen
beenen kunnen staan en als de jonge
ren zien, dat zij werkelijk iets aan de
ouderen te danken hebben, zullen zij
1 St. Jans-zegen.
Een Keulsche Sage.
Die zou den belachelijker! twist
gaarne naar den zin van haar ver
toornden standgenoot hebben bijge
legd; maar de snijder stond op zijn
burgerrecht, dat hem, zoo goed ais
den Heer Kaspar, veroorloofde een
kooi met vogel tegen zijn muur te
hangen; ze moesten dus den rijken
heer afwijzen, en deze werd nu door
de burgerij danig bespot. Dat ergerde
den hoogmoedigen man zóódanig, dat
hij, ondanks het bidden en smeeken
zijner bekommerde huisvrouw, naar
een zeer onkiesch wraakmiddel greep.
Op een goeden morgen werd de snij
der gewekt door een echt geblaat,
maar dat door tal van menschenstem-
men haast onkenbaar was; en uit zijn
venster ziende, ontdekte hij, dat de
koopman aan zijn balkon een groote
ijzeren kooi had opgehangen, waarin
een levende bok allerongelukkigst zat
te jammeren, wat niet alleen sterk
werkte op de lachspieren van het
straatpubliek, waaronder veel studen
ten, maar dit ook verleidde tot na
bootsen en meeblaten. Door dezen
onwaardigen streek had de koopman
de ruwe menigte en de leegloopers
KANTOORBOEKHANDEL
m F. TULP I
Ungestraat <9 t.o. Krommastraat TEL. 926
SCHOOL-
TEEKEN- EN
SCHRIJFBENOODIGDHEDEN
zeker niet nalaten de ouderen te eeren.
Hoe menig man voelt zich op zijn
ouden dag eenzaam en verlaten, omdat
hij den jongeren niet met het .vaandel
in de hand is voorgegaan, maar hen
altijd nijdig den weg heeft versperd,
totdat zij ten laatste hun eigen
zijn gegaan.
Gedachten over Op
voeding en Onderwijs.
(Ingezonden.)
I n een serie van drie artikelen wensch t
Llber zijn meening over enkele onder
wijsproblemen in onze Eembode te
uiten. We nemen niet alles wat hier
geschreven wordt voor onze rekening,
want Liber overdrijft naar onze be
scheiden meening nogal eens. Maar er
is ook veel In deze bijdragen, waar
over wet eens mag wordea nagedacht.
Redactie.
Het onderwijs moet individueel zijn,
of't doet meer kwaad dan goed. Aanleg
en individualiteit moeten tot ontwikke
ling worden gebracht en niet langer
onderdrukt. Van het individu moet de
onderwijzer opklimmen tot de klasse,
en niet van de klasse afdalen tot het
individu. Een leerling is niet het der
tigste deel eener klasse, maar de klasse
is de som van dertig individuen. Het
individu is de cel, waaruit het geheel
is opgebouwd.
Het zoogenaamde Elberfelder stelsel
berust ook op het individualiseeren van
de armenzorg. Elke arme moet zijn
patroon hebben. Bij het onderwijs even
wel heerscht ook hier wéér de grootste
achterlijkheid. Aan de individualiteit
van den leermeester mag niet worden
geraakt, maar wat hij voor zich zelf
het hoogste goed acht, gunt hij niet
aan zijn leerlingen.
De studie van het vak vereischt ook
zoo veel tijd, dat er voor studie van
de leerlingen geen tijd meer over is
en hoe kan iemand een ander opvoe
den, als hij hem niet grondig kent.
Laten wij het toch eindelijk eens gaan
begrijpen, dat aanleg alles is en de
opvoeding op zich zelve alleen dan
iets goeds kan uitwerken, als zij in de
lijn blijft van den aanleg. Eerbied voor
het individu, ook bij de keuze
beroep of bedrijf!
Niemand kan succes hebben in
leven, als hij geen werkkring vindt,
die met zijn aanleg strookt, maar ge
woonlijk wordt het er op toegelegd,
dat hij dien nu juist niet krijgt. Hoe
veel kracht op die wijze nutteloos ver
loren gaat is moeilijk te berekenen.
Een geneesheer, die 30 of 40 pa
tiënten daags bezoekt, behandelt ze
allen individueel, ofschoon hij ze elk
afzonderlijk moet gaan opzoeken, maar
waarom kan dan de leermeester niet
hetzelfde doen voor zijn 30 of 40 leer
lingen, die hij den geheelen dag in één
lokaal bij elkander heeft. Het gemak
Worth a crov
De orlgineele pepermunt
ir 10 ct» Mr rol 20ctLparau
op zijn hand gekregen. Maar de snij
der en zijn gilde want de persoon
lijke twist dijdde zich uit tot een
partijzaak lieten het er niet bij
zitten. Ze wisten de overheid te bren
gen tot de erkentenis dat een bok
geen vogel is, dus op den vlakken
grond thuis hoort, en niet wederrechte
lijk in een hangende kooi behoort te
worden gezet. De bok verdween dus;
dat wil zeggen de levende. Want de
koopman liet hem vervangen door een
nagemaakten, die volgens alle wetten,
der bouwkunst tot de versieringen van
het balkon behoorde, en die heel
kunstig natuurlijk blaatte!
Het voorval was nu een gewichtige
rechtszaak geworden en het eind er
van was niet te overzien: want zoo
snel men in die dagen handelde waar
het een vonnis wegens misdrijf betrof,
zoo omslachtig ging men le werk in
een eerezaak als deze. De eerste die
er beu van werd, was de vogel. Op
een herfstmorgen vond men hem dood
in zijn kooi liggen. Oorblazers stonden
dadelijk klaar den snijder aan 't ver
stand te brengen dat de koopman
die overigens juist dezer dagen op reis
was het dier vergiftigd had. Maar
den snijder ging klaarblijkelijk een licht
op omtrent de domheid van dit proces,
op uit hun leerlingen te vormen
hun eigen beeld. Om het beeld des
leerlings, dat zij moeten opsporen en
ontwikkelen, bekommeren zij zich ge
woonlijk niet. Als een leermeester het
verzon de lichamen zijner leerlingen
te willen faisoeneeren naar zijn eigen
lichaam, zou iedereen begrijpen, dat
hij abnormaal was!
Geen leermeester denkt er aan, dat
zijn leerlingen even lang zullen moeten
worden, even zwaar of even breed als
hij, maar waarom eerbiedigt hij nu ook
niet de eigenaardigheden van hun geest
en hun karakter?
Waarom meent hij hier een bal stop
verf voor zich te hebben, die hij naar
welgevallen kneden kan? Misvorming
is natuurlijk het gevolg. Een leermees
ter wordt volstrekt niet boos, als zijn
leerlingen andere oogen hebben dan hij.
of ander haar, maar hebben zij andere
denkbeelden, dan vindt hij dat eigen
lijk ongepast.
Een goede leermeester moet niet
allereerst vragen, wat hij zelf, maar
wat zijn leerling is. Kijken, hoe het
wordt en niet a priori zeggen, hoe het
worden moet. Het komt hem niet toe,
van zijn leerling te maken wat hij zelf
is. Zwakke planten kan men vormen,
een krachtige eik groeit, zooals hij wil.
Al die pogingen om te winnen loopen
toch gewoonlijk verkeerd uit. Hoe he
viger de actie, des te onweerstaan
baarder is de reactie. Al dat kneden
en masseeren houdt de ontwikkeling
van den geest tegen, zoo het die niet
voor altijd tot staan brengt, en de leer
meester, die zijn leerlingen vrij laat
om iets anders te worden dan hij is,
heeft naderhand nog het meest kans te
ervaren, dat hij invloed op zijn leer
lingen heeft gehad en dat het zaad is
opgekomen, dat hij heeft gestrooid.
Bij ons onderwijs heerscht de grootst
mogelijke tirannie. Allesistotindeklein
ste bijzonderheden gereglementeerd. Wie
aan vrije studie doet, loopt groot ge
vaar bij zijn examen te worden afge
wezen. Onbeduidende zwakke persoon
lijkheden kunnen zonder schade, in
een gareel loopen, maar krachtige
geesten moeten zich in volle vrijheid
kunnen ontplooien. Zij kunnen wel
breken, maar niet buigen of plooien.
De beste opvoeding is die, welke
wij ons zelf geven. Iedereen weet zelf
heb best, wat hij Uoodig heeft om
vo«uit te komen en zich te ontwik
kelen. Zelfs het vrije spel van zeer
jonge kinderen is niets anders dan
vrije studie, maar wat kan er van
iemand terechtkomen, als hij nooit door
eigen oogen zien mag. Als hij nooit
zich zelf mag wezen, maar steeds,
onder het voorwendsel van ontwikke
ling, wordt nageloopen door bemoei
zieke paedagogen, die hij lang niet
altfg noodig heeft, maar die hem nooit
missen kunnen. Zelfs als de school
uren zijn afgeloopen, moet het huis
werk hun nog de gelegenheid verschaf
fen ook buiten de school te heerschen.
De leerlingen van hoog tot laag
moeten dus veel meer 'vrijen tijd heb
ben, veel meer aan zich zelf worden
overgelaten en niet altijd als gevangen
vogels zich het hoofd te pletter stooten
tegen de tralies. LIBER.
dat hem reeds al zijn spaarduiten had
gekost en hem in schuld had gestoken
bovendien. Want den dag daarna was'
hij met zijn zoontje en zijn geringe
have verdwenen. Men zei dat. hij den
Rijn was afgezakt, naar het rijk waar
destijds de mode hoogtij vierde; de
landen waar prachtlievende, schatrijke
vorsten, als de hertogen van Bour-
gondië en van Jiilich en Berg, aan
snijders zonder tal een goed bestaan
verzekerden.
II
Het lapje grond van den snijder was
door een goedgezinden notaris in naam
en volgens opdracht van een onbe
kende aangekocht, en nauwelijks was
Mijnheer Kaspar thuis, of hij werd er
langs denzelfden weg eigenaar van.
Intusschen hadden de koopers zich
moeten verbinden een klein plekje van
den tuin naast het huisje onaangeroerd
te laten, waar onder een struik wilde
rozen de merel begraven lag.
De koopman hield zich met de trouw
van een zakenman aan deze verplich
ting, maar zijn heele overwinning werd
er door vergald, want wrok en ijdel-
heid zijn verraderlijke vijanden. Met
iederen knop en iedere nieuwe rank,
die de magere rozenstruik in het voor
BERICHTEN
UIT
AMERSFOORT
Wit Gele Kruis.
Het wijkhuis van het Wit Gele Kruis
is gevestigd Zand 33.
Het is geopend: op werkdagen van
1—2 en 6—7 uur; op Zon- en feest
dagen van 4—5 uur. Telefoon 1280.
Men kan zich voor het lidmaatschap
van het Wit Gele Kruis aangeven aan
het wijkhuis; minimum contributie:
één gulden.
Voldoende is een briefje met naam,
straat, huisnummer en met opgave der
contributie in de brievenbus van het
wijkhuis Zand 33 te werpen.
|Door de Directie der Spoorwegen
werden onderhandelingen met de Ge
jaar uitschoot, nam in het hart van
den rijken man het gevoel toe, dat de
kleine zwarte vogel hem nog altoos
voor het lapje hield. Ten slotte ver
legde hij zijn werkkamer naar elders,
daar het straatrumoer hem minder hin
derlijk was dan het uitzicht op dien
tuin. Het snijdershuisje werd een soort
van rommelkamer voor afgedankte
meubelen en dergelijke. Eindelijk werd
het, met meubels en al, verhuurd aan
een oude dienstbode, een familiestuk,
want zij had reeds bij Heer Kaspars
moeder gediend. Zij luisterde naar den
oud-Keulschen naam van Blitza, dien
zij met eere droeg, want ze was het
eenige vrouwelijke wezen in de wereld
waar Heer Kaspar ontzag voor had.
Maar op nog andere wijze moest hij
eerlang ervaren dat zijn overwinning
een nederlaag was. De platte grap die
hij zich tegenover zijn tegenstander
veroorloofd had, keerde tot hem zelf
terug. Het huis van Heer Kaspar werd
niet meer genoemd „In het Gouden
Hert", maar „In den Geitenhok". Na
eenigen tijd was de houten bok ver
dwenen. Heer Kaspar beweerde dat
hij 's nachts gestolen was. Hij hoopte
nu dat hij zijn scheldnaam zou kwijt
raken, maar 't werd nog erger. Weldra
sprak men nog slechts van „het huis
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon no. 304
Deskundige voorlichting 'bjj den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 4 pet.
meente gevoerd om te komen tot
emplacementsuitbreiding alhier door
het bijleggen van twee uithaalsporen
ten Oosten van den spoorweg Amster-
dam-Amersfoort, welke uithaalsporen
dóór den Overweg in den bestaanden
weg Eemnes-Hoevelaken bij Birkhoven
zouden komen te liggen.
Door den bouw van een viaduct zou
het verkeer op dit punt vrij moeten
worden gemaakt.
In den volgenden vorm willen de
Nederlandschen Spoorwegen het maken
van de viaduct c.a. geheel voor hunne
rekening nemen
Opritten ter breedte van 9 M. te
weten een rijweg breed 6 M., bermen
1,50 M., ieder; de viaduct heeft een
rijweg van 6 M. en 2 voetpaden elk
van 1.50 M. Door den Direcreur van
Bouw- en Woningtoezicht en Stads
architect werd 't viaductplan ontworpen,
waarmede de Spoorwegen kunnen in
stemmen, Mocht de geprojecteerde
Rijksweg niet tot uitvoering komen,
dan zal het plan vereenvoudigd worden.
Gezien de bereidverklaring der Ned.
Spoorwegen om de kosten van de
viaduct met bijkomende werken geheel
voor hunne rekening te nemen kan er
geen bezwaar bestaan ^medewerking te
verleenen.
De „Utr. Courant" meldt:
„TINGELTANGEL" IS NIET
BELEEDIGEND.
Het bekende danshuis in de Krom-
mestraat wordt tegenwoordig geëxploi
teerd door den heer S., die vroeger
hier politie-agent was. Een plaatselijk
blad (De Eembode) noemde het dans
huis een „tingeltangel" en daarover
was de heer S. zóó boos, dat hij een
klacht ging indienen bij de politie.
Helaas, al is de uitdrukking voor den
heer S. misschien niet prettig, beleedi-
gend is ze volgens de Wet niet.
In de zitting der Provinciale Staten
beantwoorde Gedeputeerde H. W. L.
de Beaufort een interpellatie van den
heer Mebius over het onderhoud van
de Flier- en Modderbeken. Plannen tot
verbetering van deze beken kunnen
niet worden uitgevoerd zoolang niet
vaststaat, of het Rijnkanaal door de
Geldersche Vallei komt.
De Vereeniging tot oprichting en
instandhouding van Kinderwerktuinen
noodigt uit tot een bezoek aan den
tuin (Oude Soesterweg) op Dinsdag
30 Juli des nam. 7 uur.
met den Gestolen Geitebok". Duidelijk
bleek, uit de graagte waarmee al deze
bijnamen ook door de deftige lieden
der stad werden toegepast, dat de
gunstige meening ten opzichte van
Heer Kaspar een keer begon te nemen.
Dit merkte hij wel, en het verbitterde
hem des te meer. Thuis werd hij steeds
prikkelbaarder en onbillijker, buitens
huis steeds hoogmoediger. Zijn oude
vrienden liet hij loopen, en omringde
zich in hun plaats met vleiers en tafel
schuimers, die met zijn geld mooie
zaken maakten, terwijl hij zienderoogen
achteruitging. Een paar maal gelukte
het hem nog, partij trekkende van de
toestanden, door gewaagde speculaties
zich er weer bovenop te helpenmaar
toen de partij van Karei den Stouten
van Bourgondië, op wier zegepraal hij
gerekend had, aan den Rijn de be
slissende nederlaag leed, trof hem deze
tegenslag zóó zeer, dat hij kort daarna
stierf aan een ziekte waaraan hij sedert
lang lijdende was.
Bij zijn overlijden was Giritha een
mooi, flink meisje van even achttien
jaar, met heldere oogen en goudglan
zend haar, dat reeds omringd was door
een zwerm vrijers uit haar eigen stand.
Maar zoodra het ruchtbaar werd in
welk een staat van ontreddering de
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestriat 84 - Telef. 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertenüe-Bureau
Hebt 11 een
Taxi of auto noodig
Amersfoort,
Programma van het concert te ge
ven door de Amersf. gem. zangvereen.
Mendelssohn (directeur J. R. v. d. Glas),
op Woensdag 31 Juli a.s., aanvang 8
uur, in de gemeentelijke muziektentin
het Plantsoen.
Het eerste gedeelte wordt verzorgd
door het Kinderkoor der zangvereen.
Mendelssohn met de volgende liedjes:
1. Oogstlied. 2. Vogelenzang. 3. Zomer
avondlied. 4. Het vaderland. 5. Het
harlekijntje. 6. Welterusten.
Dan geeft 't gemengd koor: 1. Lente,
B. Diamant. 2. Het Meilief, M. Haupt-
man. 3. Sanctus, Ant. Lotti. 4. Ellen,
J. Olman. 5. Het witte hert, L. Heising.
6. An der schónen blauen Donau, Jo-
hann Strauss, met begeleiding van
strijkkwintet.
Een groot deel der prijzen van de
loterij voor de Amersfoortsche T.B.C.
vereeniging, zal vanaf Dinsdag 30Juli
t.m. Maandag 5 Augustus a.s. tentoon
gesteld worden in de vitrine van den
kunsthandel van den heer K. van der
Vaart, Arnhemscheweg 32.
De levering van aardappelen voor
het garnizoen, het militair hospitaal en
het rijksopvoedingsgesticht alhier, is
opgedragen aan den heer R. ten Hoeve
te Amersfoort, en wel klei-aardappelen
(nieuw gewas) tegen den prijs van
f3.67 per 100 K.O.
nalatenschap haars vaders verkeerde,
trokken de heeren zich netjes terug
en gingen naar betere partijen omzien.
In de laatste dagen vóór zijn dood had
Heer Kaspar nog zooveel mogelijk zijn
armste schuideischers, die er het ergst
vóór zaten, voldaan, .wat de openbare
meening weder eenigszins te zijnen
gunste deed keeren. De overige schuid
eischers deelden onder elkander wat
er nog beschikbaar was, en schonken
de weduwe, wier bruidsschat met de
hoofdsom mee te gronde was gegaan,
het snijdershuisje, eenige dierbare voor
werpen uit haars mans inboedel, en
zelfs een kleine jaarlijksche toelage;
want hoe streng men in dien tijd ook
oordeelde over bankroeten wier oneer
lijkheid bewezen was, men was niet
laaghartig genoeg om de onschuldige
vrouw en kinderen hulpeloos op stcaat
te zetten, ten einde één percent meer
van zijn geld terug te krijgen. Het
groote huis werd aangekocht door de
stad, en onder zijn vroegeren naam
als logement voor aanzienlijke gasten
bestemd. De houten bok echter, die
bij het opruimen op den zolder werd
gevonden, viel als heilloos erfstuk der
weduwe ten deel, daar niemand anders
hem hebben wilde.
(Wordt vervolgd.)