Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken
Steeds de grootste
sorteering
VULPENHOUDERS
Kantoorboekhandel
N.V. Middenstands-Bank
H. ELZENAAR
Bel dan op No. 42
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10
De €embode
Advertentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver
teer en. Advertentiën moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd.
Kantoor en Drukkerij Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoon 514
Drie en veertigste Jaargang
Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Post-giro no. 44234
Dinsdag 3 Dec. 1929 - No. 71
Doe het vandaag is een goede stel
regel, maar een man die kan zeggen
Ik heb het gisteren gedaan" is eer
heel eind verder.
Gezag en verantwoor
delijkheid.
Dom Cliautard verhaalt in „Het
inwendig Leven", p. 163, de volgende
anekdote van wylcn Paus Pius X:
Ren leek verhaalde ons persoon
lijk het volgende. In den loop van een
gesprek met den H. Vader had hij
zich eenige bittere, schampere woor
den over een vijand der Kerk loten
ontvallen.
„Mijn zoon", sprak de Paus, „ikI
vind die woorden niet goed. Luister
voor straf eens naar deze geschiede-
„Een priester, dien ik goed gekend
heb, was tot pastoor benoemd. Hij
meende verplicht te zijn, huisgezin
voor huisgezin te bezoeken. Joden,
protestanten, vrijmetselaars sloeg hij
niet over, en van den preekstoel kon
digde hij af, dat hij zjjn bezoek jaar
lijks zou herhalen.
„Groote verbazing lijj zijn mede
broeders, die zich by den Bisschop
over hem beklaagden. Deze ontbiedt
den schuldige en geeft hem een duch
tige vermaning.
„Monseigneur, sprak de pastoor.
Jezus beveelt in hel Evangelie aan
den herder, alle schapen naar den
schaapstal te voeren: oportet illasad-
ducere. Maar hoe dat klaar te spe
len, als men ze niet opzoekt Overi
gens, nooit schipper ik met de prin
ciepen; ik toon alleen m'yn belang
stelling aan al de zielen, ook de af
gedwaalde, welke God my toever
trouwde. Ik heb mijn bezoek van den
preekstoel afgekondigd; maar als l'
volstrekt wilt. dat ik er van afzie.gcef
mij dan een schriftelijk verbod, op
dat men wetc, dat ik alleen handel uit
gehoorzaamheid aan uwe bevelen."
„Door deze juiste woorden getrof
fen, drong de Bisschop niet langer
„De uitkomst stelde dien priester
in het gelijk: hjj smaakte de vreugde,
eenigen dier afgedwaalden te bekce-
ren en dwong anderen een grooten
eerbied af voor onzen heiligen gods
dienst.
„De eenvoudige pastoor is door
Gods bevel de Paus geworden, die u
deze les geeft. Wees dan onwankel
baar in de princiepen, maar laat uw
liefde allen, ook de ergste vijanden
der Kerk, omvatten."
tSÊÊBÊÊÊÊKÊÊÊÊtÊÊÊÊtBIBBÊtKÊ
Wie geen MKNIS pepermunt gebruikt,
TMBHBHiil
i laaf de meest verkwikkende versnapering aan zich voorbijgaan.
Matadordoozen. - Bouwplaten voor
Watervliegtuig en Postvliegtuig.
Lang est raat 65 t.o. Krommestraat
TELEFOON 326
TELEFOON 326
Een „eenvoudige pastoor", die op
deze wijze aan zyn Bisschop weer
staat en die later Paus Pius X
en die als meer-dan-Bisseliop, die als
opperste Bisschop zelf ni
zend een zelfde bejegening uit te lok
ken! deze anekdote uit zyn pas
toorsleven vertelt aan een
digen leek", om hem in zyn verkeer
den ijver te vermanen!
Zoo gaf deze 1 Ieiligc Vader, te
staan, hoe hij de liefde wilde zier
oefend en hoe de discipline. Omdat
alleen zóó opgeval de discipline waar
lijk christelijk is. Dc onbevreesde
discipline, liet vrijmoedige verkeer
in liefde met dc overheid.
De discipline uit vrees en dwang is
niet christelijk, is hcidensch.
Amor Dei non cognoscit timorem:
Dc liefde Gods (d.w.z. de liefde tot
God, de mcnsch die God liefheeft)
kent geen vrees.
En met de menschen die hem in
overheid gesteld zyn, kent hij geen
ander dan vrijmoedig verkeer.
Pastoor Sarto weigerde geen ge
hoorzaamheid ann zyn Bisschop.
Maar gehoorzaamheid betoonend.
wist by. dat er nog andere plichten
ook zijn, dat men nog met iets meer
moet rekening houden, dan met den
wil der oversten alleen. En dit „iets"
ia de op andere wi.jze gekende wil
van God.
Pastoor Sarto weigerde nief recht
streeks te gctioorzamen aan zyn Bis
schop. ook niet voor dit geval. Maar
hy weigerde voorwaardelijk. Hjj
weigerde, als de Bisschop niet zelf dc
volle verantwoordelijkheid van zijn
verbod wilde op zich nemen. Want
hy had het recht te eisclien, dat de
Bisschop de voile verantwoordelijk
heid van dut bevel of verbod zelf
dragen, ook voor liet oog der
menschen.
Niet enkel voor liet oog van God,
aaraan hij zich inderdaad nooit kan
onttrekken, maar óók voor het oog
der menschen moet de verantwoor
delijkheid gedragen worden door
hem van wien in werkelijkheid de
maatregel uitgaat. En de onderge
schikte heeft het reelit, heeft in
gevallen zelfs den plicht, dit ook
in overste te eischen.
Pastoor Sarto had verplichtingen
tegenover die menschen aan wie hij
beloofde ze nog meer te zullen be
zoeken, over wie hy trouwens ook
aangesteld als herder en ziclzor-
naar bet uitdrukkelijk verlangen
Jezus: ut omnes unum sint: dat
allen vercenigd zouden worden
een schaapstal onder één herder,
en hy had de overtuiging, niet slechts
geen verkeerde daad gesteld, doch
goed gehandeld Ie hebben.
Dc Bisschop meende echter, dat
het verkeerd was.
Goed, zei de pastoor, ik zal aan
wil gehoorzamen, mits de mensc
zullen weten, dat mijn verandering
van takliek enkel voortkomt uit ge
hoorzaamheid, mits ik dus, zwart op
wit, uw verbod aan hen kunne too-
Over Socialisme en
Katholicisme
Dat durfde dc Bisschop niet aan en
hy trok zyn bevel in. Waardoor hy
zyn eigen onrecht erkende, tegenover
het recht van den ondergeschikte.
En Pius de tiende wilde met dit
•erliaal leeren, dat een overste geen
bevel of verbod mag geven, of hy
moet al de gevolgen daarvan
zijn verantwoording durven ni
"et is aan een overste, die immers
vertegenwoordiger van Gods ge
zag moet zyn, onwaardig zich half
of heel achter dc coulissen te verber-
gen.
En dat is niet enkel zjjncr onwaar
dig, maar ook nog voor het gezag
noodlottig!
gaf Pater Vrij moed onlangs
sociologisch dispuut-gezelschap de
olgende beschouwingen ten beste.
Het Katholicisme is allerminst een
bepaald economisch stelsel of poli
tieke concentratie.
geloofs- en zedeleer.
en voortlevende Christus, te
midden van de wereld Diens taak
•oortzettend in de gemeenschapsge-
dachtc der Kerk. Christus gaf slechts
den zedelyken norm.
Het Socialisme heeft een viertal
groepeoringen of bewegingssferen
1. de formeel wetenschappelijke; 2
de practische; 3. 't socialisme var
het hart en 4. het religieus socialisme.
Met liet formeel wetenschappelijke
of het Marxisme is men spoedig uit
gepraat. Het historische materialis
me leert nu, dat in de ontwikkeling
der menschheid de stoffelijke facto
ren beslissend zyn; het ontkent alle
geestelijk beslaan; en daardoor zyn
dat Socialisme en het Katholicisme
absoluut tegenvoeters; of zooals Aug.
Bebel bet uitdrukte, staan zi
ter eu vuur tegenover elkar
Of dit Marxisme nog veel aanhan
gers heeft, en een toekomst, is de
groote vraag. Tusschen dat Soeialis-
:n liet Katholicisme gaat de klove
ongeloof en geloof; alle cultuur
als nardsch beschouwd, en principieel
het goddelyk licht der eeuwigheid.
Het practisch of bewegingssocialis-
c of revisionisme is belichaamd in
S. D. A. R. en moderne Vakbeweging;
en losgemaakt als hel is by monde
van Troclstra van philosophisch en
historisch materialisme.
Dan zyn cr nog socialisten
hart; waarin dat socialisme bestaat,
is niet gemakkelijk te zeggen. Dat
zijn socialisten, wien het Marxisme
koud laat. Met 30 h 60 duizend leden
en 20.000 van het vakverbond brengt
het tot 800.000 stemmen,
dat socialisme van het hart ziet
trie strevingen; in de eigendoms-
fvaouding, de volkshuishouding en
lief'verlangen naar algemeene broe
derschap.
ta de eigendomsverhouding moet
men zich in dit opzicht vooral niet
;fct»sen; want 'n den diepsten
Ond gaat' liet niet uit haat tegen,
itfar uit liefde voor het eigendom.
De massa is jaloersch op bezit; en
ib men dan er wel op tegen zyn?
Ken wil de concrete verwezenlij
king van den eigendom afschaffen, en
spr. vraagt weer, of dat eigenlijk niet
katholiek is.
De Paus heeft Thomas van Aquino
als hoogst betrouwbaren leidsman in
zake heP eigendomsrecht aangewc-
zeb, en diens leer is ontleend aan re
denen van algemeen belang.
Het is geoorloofd, dat de goederen
in particulieren eigendom worden
bezeten, mits het algemeen belang
niét wordt geschaad. Binnen het
■asm van deze beginselen is hervor-
ing niet alleen mogelijk, maar ook
lopdzakeljjk.
By het streven naar broederschap
toi-nen de socialisten een eigenaar
opvatting te hebben, door daar-
t<v door klassenstrijd te willen ge-
"^Dezelfdé verderfelijke gedachte,
Is op politiek gebied: Wie den oor
log niet wil. bereide zich voor tot den
oorlog
Het ideaal is iets, dat voor den so
cialist in de lucht hangt. Spreker be
grijpt het niet, hoe men zonder ze
delijke en godsdienstige normen el
kander als broeders kan beschouwen.
Dat moet zetelen in het Geloof en in
God.
Het Katholicisme staat daar geheel
unders tegenover. Het Katholicisme
preekt de broederschap als een feit.
Jezus heeft zich tot onzen Broeder
willen maken.
Voorloopig geeft het Communis-
e. Marxisme en Revisionisme voor
is geen punten van aanraking.
Tegen de socialisten van het hart
meent spr. te mogen zeggen, dat hun
idealen in het Katholicisme, met zyn
rcëelcn grondslag, ook te v
lijken zyn.
Zouden alle behoeften vervuld zijn,
tn ware de mensch in het diepst
in zijn ziel bevredigd, doch we wc-
n van Augustinus: Ons hart is rus
teloos, o God, totdat het in U rust.
Dat is de religieuse vraag.
Het gaat om den mensch en de
>rmen. Het Katholicisme kent die
irmen ook, omdat ze dc waarheid
heeft.
Wy doen niet mee in de ijdele
hoop, in ons zeiven den norm te vin-
•c hebben dien reeds,
de socialisten kunnen wy lee
neer critisch te staan tegen
de eigendomsverhoudingen, en onze
houding ten opzichte van liet kapi
talisme te corrigeeren. Misschien ook
van sommige socialisten,om wat war
mer en krachtiger broederschap te
beleven. Zy leven vaak naar normen,
die zy niel bezitten, en wy leven niet
wij wel bezitten.
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
L*Sf» OrUM «o. 4 Telefoon no. 304
Deskundige voorlichting bjj den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 4 pet.
bereikt, waarop het plicht wordt, dat
de Katholiek zich aansluit bij de zijn
beroep passende Katholieke organisatie:
Alldus Mgr. Diepen ter Bossche
Diec. Kath. dag op 29 Sept. 1929.
Ook wij wenden ons, middels de
R.K. Pers opnieuw tot U, verkeerd ot
niet georganiseerde katholieke collega's
Wij vragen daarom nog eens: wilt
over het volgende eens nadrnken. Oij
zegt niet minder goed katholiek te
zijn al zijt ge niet katholiek- maar
neutraal of in 't geheel niet georgani
seerd.
Weet gij wat Mgr. Aengenent in de
vorige maand op een feestvergadering
zeide?
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Langestraat 84 - Telef- 528
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
Schoof-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Binnenland
NOGMAALS: AAN DE R.K.
ONDEROFFICIEREN
Bij het boodschappen doen geen PlIROL vergelen.
Allerwege en met bijzonderen ijver
wordt in dezen tijd getracht de Katho
lieken, van welken rang of stand, van
welk beroep ook te verzamelen in de
katholieke organisatie, en geen wonder.
„De veranderde tijdsomstandigheden
brengen mede, dat alle Katholieken
zich moeten aansluiten in de stand-
organisatie en daarin beleven de hechte
katholieke beginselen.
Tot voor eenigen tijd kon het lid
worden van een katholieke sociale
organisatie aan de vrije keuze worden
„Waar het een feit is, dat onze
maatschappelijke samenleving Wrkeert
in een periode van overgang en alle
zeilen moeten worden bij gespannen
om de maatschappij zich in goede
richting te doen ontwikkeien is het
noodzakelijk, dat de Katholieken zich
organiseeren in de organisaties met
Kath. principes. Hij hoort niet thuis In
de neutrale beweging, die tn de grond
liberaal is en een gevaar oplevert voor
het kath. geloofsleven.
Wij behoeven aan deze beide citaten
niets toe te voegen. In het eene wordt
gesproken over Uw plicht, en het duidt
het noodzakelijk, U Katholiek te or
ganiseeren.
Uwe Kerkelijke Overheid wenscht
dat gij met die neutrale vereeniging
breekt.dat gij U aansluit bij Uw ver
eeniging „Sint Martinus".
Gij hebt geantwoordt en antwoord
misschien nog, dat het een wehsch,
geen gebod is?
Zijl gij misschien huisvader? En
hebt gij uwe kinderen opgevoed door
te gebieden, of hebt gij ze leeren vol
doen aan uwe wenschen?
Voelt ge het verschil Is het U niel
liefst indien gij uwe kinderen op
uwe wenschen ziet tegemoetkomen
Valt het niet hard iets gedaan te krijgen
door te moeten gebieden?
Zooals gij staat tegenover uwe kin
deren, zoo staat uwe Kerkelijke Over
heid tegenover U.
Wij zullen hier ter plaatse daarop
niet dieper ingaan, maar gij zult bij
nadenken het met ons eens moeten
zijn, dat een uitgesproken wensch een
gebod inhoudt voor hem, die met ont
zag en eerbied is opgevoed ten op
zichte van hen, die zijn geestelijke of
wereldlijke overheden zijn.
Mist gij dien eerbied, dat ontzag?
Waarom vervult gij dien wensch uwer
Kerkelijke Overheid dan niet?
Wij zeggen niet, dat gij niet goed
katholiek zijt, indien gij niet gehoor
zaamt aan dat Kerkelijk Gezag, maar
wèl zegt het Z. H. Paus Pius XI.
Leest even wat Hij, blijkens een
persbericht, zegt:
„In zijn toespraak tot de Malthezer-
pelgrims op 21 Augustus j.l. zeide
Z. H. het volgende
Indien iemand, zooals dat op
schillende plaatsen voorkomt, beweert
goed katholiek te zijn en te kunnen
blijven, doch zonder te willen gehoor
zamen aan de Bisschoppen en zonder
den Stedehouder van Christus Ie willen
eerbiedigen, gelooft hem niet. Het is
niet mogelijk Katholiek en vooral goed
Katholiek te zijn, zonder aan de Bis
schoppen en aan het Oppergezag van
Christus te gehoorzamen."
Wat is uw antwoord nu?
Onze Bisschoppen zeggen het dui
delijk welken kant wij uitmoeten. Er
moet gebouwd worden aan een nieuwe
christelijke maatschappij. Zie de citaten
hiervoor aangehaald.
Kunt gij daaraan medehelpen indien
gij neutraal of in 't geheel niet geor
ganiseerd zijt?
Hebt U een
Taxi of auto noodig
Amersfoort
De Katholieke vakbeweging heeft
ook uwe hulp noodig. Zij wacht op
uw toetreden. Zult gij haar nog langer
laten wachten?
Neemt dan nog heden een edelmoedig
besluit en sluit U aan bij uw Katholiek
georganiseerde collega's. Helpt hen van
nu af in hun moeizaam streven en
stelt uwe katholiciteit boven elke ver
denking. Ook hierdoor kunt gij U ver
diensten verzamelen voor tijd en
eeuwigheid.
Het Hoofdbestuu' ...-den
Ned R. oilderofficiersbond
„Sint Martinus".
BERICHTEN
UIT
AMERSFOORT
De stoomwasscherij „De Kolk" van
F. van Hofwegen, in Augustus j.l. na
genoeg geheel door brand verwoest,
is herbouwd onder leiding van den
aannemer Lensing. Er is nu een flink
fabrieksgebouw herrezen, dat ruimte
biedt aan het omvangrijk bedrijf. De
nieuwste machines voor het wasscherij-
bedrijf werden opgesteld.
Sinds 1900 wordt op „de Kolk" de
wasch van H. M. de Koningin-Moeder
verzorgd.
- 1 Dec. was brigadier C. W. Hoo-
gerbeeks 25 jaar in politiedienst te
Amersfoort.
In den morgen werd de jubilaris ten
zijnen huize gecomplimenteerd, door
de Burgemeester en de Commissaris
van Politie. De Burgemeester boodt
hem de zilveren medaille van de ge
meente aan. In den loop van den dag
complimenteerde het geheele personeel,
waarbij aan den jubilaris een ligstoel
en aan zijn echtgenoote een fraaie
bloemenmand werd geoffreerd.
Ook het bestuur van den Bond van
Politiepersoneel kwam haar gelukwen-
schen aanbieden.
TOEKOMST-MUZ1EK. De bekende
Ingenieur J C. Ramaer schreef een
verhandeling over: „De verbinding te
water van Amsterdam met den Rijn".
„Na de droogmaking van den 150.000
H.A. grooten zuidelijken Zuiderzee
polder, aldus ir. Ramaer, zal Amers
foort, wanneer het maar een goeden
waterweg heeft, als het best daarvoor
gelegen, ook wegens al zijne spoorweg
verbindingen, welke met die van Utrecht
tenminste gelijkstaan, in dien polder
een toevoerbron van de grootste be-
teekenis hebben. Misschien wordt, waar
de Wieringermeerpolder bij Noord-
Holland, de Noord-Oostelijke Zuider
zeepolder bij Overijssel moet worden
ingedeeld, de Zuidelijke aan Utrecht
toebedeeld. Dan zal de stad Utrecht
over 50 jaren misschien niet meer het
