Bel dan op No. 42 Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken li R. K. Spaarbank - Amersfoort NORA RADIO H. ELZENAAR Abonnementen kunnen élke week ingaan, doch opzegging van abonnement moet geschieden voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs per 8 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort 1.10 De Gembode Advertentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven voor handel en nijverheid bij geregeld adver- leeren. Advertentiën moeten Dinsdag en Vrijdag vóór 8 uur in den morgen zijn bezorgd. Kantoor en Drakkeri] Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoon 3t4 Vier en veertigste Jaargang Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Post-giro no. 44234 Dinsdag 1 April 1930 - No. 1 Werken en denken en leeren is leven. De Oenestet. Amersfoort trekt ten oorlog. Door T. PLUIM. Men schreef 1481, en woelige tijden braken voor deze streken aan. De steden Utrecht en Amersfoort waren in opstand gekomen tegen den landsheer. Bisschop David van Bourgondië, zoo dat deze zelfs de wijk had moeten nemen naar zijn kasteel Duurstede. Maar in genoemd jaar, 1481, kwam er een kentering. Maximiliaan van Oostenrijk, die in 't huwelijk was ge treden met gravin Maria van Bourgon dië, kwam tusschenbeide en wilde de twee oproerige steden tot onderwerping dwingen. Hij zond o.a. op verzoek van den Bisschop een dapper kapitein, Petit Salazar uit Holland naar Wijk bij Duurstede, die o.a. 34 man met stalen voetbogen meebracht, een groote zeldzaamheid in die dagen. En ook heer Jan Cats, ridder, evenals heer Jacob van Boshuizen, kwamen met 400 ruiters den Bisschop te hulp. Boven dien bracht de vorst zelf nog 300 ruiters en 300 voetknechten op de been, zoo dat een vrij talrijke legermacht den strijd tegen het weerspannige Amers foort kon beginnen. De troepen trokken uit Wijk bij Duur stede naar Soest en staken daar in de Birkt de Eem over. Zij namen nu uit den polder de Slaag al de koeien weg, wel 1500 in getal, en verbrandden bijna al de huizen, die op Hoogland stonden, tot aan Hoevelaken toe. Vervolgens wendde dit legertje zich al sroopend naar Scherpenzeel. Maar de Amersfoorters hadden den vijand al bespied, vóór hij in Hoevelaken aan kwam. Zij trokken nu haastig naar de stad (Amersfoort) terug om versterking te gaan halen. De burgemeester Jan van Westrenen liet de alarmklok slaan en beval, dat ieder weerbaar burger het harnas zou aandoen om hem te volgen. Hij zelf ging met de stads- banier voorop en zette den vijand na. Hij had ongeveer 400 burgers en rui ters bij zich. Dapper trokken zij nu naar Scher penzeel heen. Maar de Bisschoppelijke ruiters uit Wijk besloten stand te hou den en de aanrukkende Amersfoorters aan te tasten. De laatsten dekten zich in den rug met een doornenhaag. Maar de Bisschoppelijke ruiters wierpen zich midden op het front, waardoor de Amersfoorters al spoedig de vlucht namen, „ende sij werden geslagen ende gevangen". De voetknechten van den Bisschop zette de Amersfoortsche ruiters na en sloegen er 200 van dood, terwijl zij nog 233 krijgsgevangenen maakten. „Ende in Amersfoort was een groot gescrey ende gekerm van die vrouen ende van diegene die hun vrienden verloren hadden. Ende die borgeineys- ter en wert niet gevanghen maar hij quam ewcch (maar hij ontkwam). Dit gesciedde op Santo Mauritsdach ende syn daclt was op een Saterdach (n.' 22 Sept. 1481)." Alzoo was het Amersfoort zeer tegen- geloopen met zijn eerste stappen op het oorlogspadzij hadden, zooals de kroniekschrijver zegt; „ene quade reyse gehadt". Men vreesde nu, dat een vijandelijke aanval op de stad zou volgen en daar om verzocht Amersfoort tijdig om hulp, n.l. aan dun bevelhebber der stad Utrecht; anders „saghen sy die stadt niet te houden". Utrecht zond nu ter stond eenige troepen om Amersfoort te helpen bewaren. Intusschen hadden de Bisschoppelijke troepen het dorp Vreeswijk bezet en maakten zoodoende, dat er langs den Vaarlschen Rijn geen levensmiddelen in Utrecht konden komen. Het begon er dus in die stad te nijpen. Op 13 Oct. 1481 kwamen daarom op de Neude in de Bisschopsstad ai de huurruiters van Utrecht en Amers foort (dus van de oproerige steden) samen om het dorp Vreeswijk te ont zetten, immers de hongersnood stond anders voor de poort. Niet minder dan 2400 burgers en 400 huurruiters gingen op pad. En werkelijk de vijand werd geslagen en op de vlucht ge dreven, met achterlating van al zijn kanonnen en oorlogstuig. „Ende die van Utrecht volgheden hen en sloegen der doot, omtrent 38 man; ende sy vinghen der omtrent 220, daer veel rike mannen onder waren." KANTOORBOEKHANDEL F. A TULP Langcstraat 65 t.o. Krommastraat TEL. 526 KASTPAPIER AAN ROLLEN EN VELLEN I ROOD - WIT - BLAUW Nu, van dezen buit mocht Amersfoort dan ook wel genieten, zij kregen er 8 van du voornaamste van, en zoo keer den de Amersfoortsche troepen met roem overdekt in de Eemstad terug. Door dit succes aangemoedigd, be sloot Amersfoort opnieuw in vereeni- ging met de stad Utrecht een plunder tocht te houden, natuurlijk in Holland. Ditmaal gold het de stad Naarden. Zij werd overrompeld en 38 inwoners ver loren het leven, terwijl er 200 van de ijkste burgers krijgsgevangen werden gemaakt. Toen begon het plunderen; zelfs de kerken en het Begijnenklooster werden niet ontzien. „Merdie Beghinen hadden de sebory (ciborie, blijkbaar van goud) met dat weerdige heylige sacrament in een tonnetjen gedaen ende hadden 'l gegraven in der eerde." Om dien rijken buit te kunnen ver- >ercn werden in allerijl uit Utrecht en Amersfoort wagens gehaald. Maar toen de overwinnaars gepakt en gezakt, met volle wagens dus, gereed stonden om weg te rijden, kwamen de Hollan ders opzetten en... de Utrechtschen en de Amersfoorters moesten bijna den gehcelen buit achterlaten. Ditmaal kwam dus Amersfoort op nieuw van een „quade leyse" thuis. Maar de stad g.if den moed niet op. Op 21 Jan. 1482 ondernamen de Amers foortsche ruiters andermaal een roof tocht. ditmaal heel naar Rhenen. Doch ook hier wachtte hun niets dan teleur stelling. Immers de Bisschoppelijke troepen reden uit Wijk met 70 paarden er heen en vingen zes Amersfoortsche ruiters met hun paarden, die naar Wijk gevoerd werden. (Wordt vervolgd,) Uit den Omtrek Barneveld Een paar jongelui, staken in het begin dezer week, nabij de halte Dus- schoten, de langs de spoorlijn Barne veld—Nijkerk staande heide in brand, wat tengevolge had dat mede een daar liggende stapel spoorbiels (dwarslig gers) in vlammen opging. De schade, aan de spoorbiels toe gebracht, bedraagt ongeveer f500. Geboren: Janetta Everdina, d. v. v. Essen en L. Kamphuis Hen- drikus, z. v. G. D, Rijken eu W. Berkhof Willempje, d. v. G. v. d. Munt en J. Bakker Hessel, z. v. D. de Vries en J. M. Korporaal Gerrit, z. v. A. Jansen en M. van den Brink Jan, z. v. T. Apeldoorn en d. Brink Reindert, z. v, R. v. d. Hesseweg en L. Kraan J. T. d. v. C. Hartman en M. Boersen Cornelia Jannetje, d. v. J. Coster en H. Dijkhorst. OndertrouwdJ. v. d. Bunt en A, Boneslroo C. v d. Glind en J, Jansen E. v. Midden dorp en H. van Harten G. v. d, Haar en H. v. Koesveld. Gehuwd M. C. Schuur en A. v.Ginkel. Overl. Cornells v. d. Brink, 22 jaar. Bunschoten Naar wij vernemen zal de installatie van den nieuwen burgemeester van Bunschoten plaats vinden op 12 April invloed van een grooterc gift Chili zal worden nagegaan; 2. Hetzelfde met voerbieten, waarbij de rijen-afstand dezelfde is doch de afstand op de rijen verschillend zal zijn. Ook hier wordt de invloed der grootte van de gift Chili nagegaan. De leden moeten dus hun beste beentje maar eens voor zetten. Er is wat Ie leeren en er kan ook nog een prijs worden behaald. Verder wordt mededeeling gedaan door de heer Sugars van een verzoek uil een naburige gemeente om gezamen lijk de Runderhorzel te bestrijden. Doen wij dit, dan helpen wij elkaar en kunnen we, als we overal zoo werken van de lastige en schadelijke plaag voor ons vee afkomen. Heusch die bulten zijn geen „grocibultcn", welke ons vee krijgt. Integendeel, als de dieren ze kwijt zijn gaan ze pas door groeien! De bespreking, die op deze mededeeling volgt, heeft tot resul taat, dat de bestrijding van de horzel krachtig zal worden aangepakt. Daarbij zullen, de secretaris der afdeeling ver zekerde het ons, andere vereenigingen niet achter blijven om, zon noodig, financieelc steun tc geven. De heer Lieshout verkrijgt nu het woord tot het houden van zijn pro- paganda-rede voor de Jonge Boeren bond. Hij wijst op het nut om in een vereeniging als de Jonge Boerenbond georganiseerd te zijn. Het is de beste leerschool, die de jonge boeren kunnen doorloopen met het oog op hun latere optreden in het openbare leven, Vele toch zullen dan geroepen zijn om in vereenigingen, gemeenteraden enz. een plaats in te nemen. Het zal dan van groot nut zijn als die menschen voor hun taak zijn voorbereid. De spreker spoort aan tot het stichten van een kring van Jonge Boerenbonden voor Amersfoort en omgeving. Het zou kunnen heeten de kring „Amersfoort' Zeker zal dit punt bij de Jonge Boeren bond van Hoogland een van de eerste zaken zijn, welke hij gaarne tot een ;oed resultaat ziet gebracht. De heer Jeshout verklaarde, dat in Hoogland, waar bijna iedere jonge boer lid is van zijn bond, zijn taak gemakkelijk is. Hij behoeft feitelijk geen argumenten aan te voeren om de toehoorders te overtuigen van het nut van de Jonge Boerenbond. De heer Lieshout, die een aandachtig luisterend, talrijk publiek had, kan er van verzekerd zijn, dat de jonge boeren van Hoogland niet buiten hun organisatie zullen blijven. Al de leerlingen van de Landbouw- cursus, zoo straks genoemd en voor zoover zij op de vergadering zijn, tra den toe. De voorzitter dankt de heer Lieshout >or zijn mooi propagandistisch woord. De heer De Goey spreekt nu de vergadering toe. Hij had al zoolang beloofd eens naar Hoogland te l« Hoogland cring van de Jonge Boeren bond op 22 Maart 1.1. in „Concordia". De voorzitter mocht het welkom toe roepen aan een zeer groot aantal leden en leerlingen. Eveneens richt de voor zitter een bijzonder woord van welkom tot de heer De Goey, voorzitter van de kring „Utrecht", en de heer Lies hout, hoofd van de lagere Landbouw school te Montfoort. Verder tot de geestelijke adviseur, de WelEerwaarde Heer Kapelaan, voorzitter en secretaris der plaatselijke afdeeling van de A. B. T. B. en de technische adviseur, de heer Segers. De secretaris leest de keurig gestelde notulen. Bij het punt mededeelingen zet de heer Segers het proefveld-plan voor het komende seizoen uiteen. Het zal bestaan in; 1. Een haverproef met verschillende rijen-afstand, waarbij de zoodat hij van de gelegenheid, dat de heer Lieshout was uitgenoodigd voor een spreekbeurt, gaarne gebruik maakte om te komen. Hoogland wordt ge- irezen als de oudste loot aan de jtichtsche tak van de A. B. T. B. Maar die loot is nog krachtig en de vrucht scheuten zijn rijkdragend! De Eerw. Adviseur prijst in zijn woord de voorzitter en secretaris der afdeeling. Zij hebben pionnierswerk verricht; die arbeid is zwaar. Hij dankt beide heeren voor dat werk en hij hoopt, dat zij nog veel voor de af deeling zullen mogen doen. De heer Eggenkamp, secretaris, dankt voor de waardeerende woorden. de rondvraag wijst de heer Segers op liet verbouwen van Witlof met de bedoeling om de wortels aan de tuin ders te verkoopen. Het scheen hem een gewas, dat op het oogenblik met loonende resultaten in het landbouw bedrijf kan worden ingeschoven. Op de eerstkomende vergadering der af deeling zal hier verder over gesproken worden. Men zal dan zien of het moge lijk is enkele hectaren er mee te be bouwen. De Jonge Boerenbond van Hoogland kan met deze vergadering gerust het winterseizoen sluiten: het was e~~ mooie vergadering 1 S. Dezer dagen was het de eindles van het tweede jaar van de Landbouw- wintercursus. De openbare laatste les had plaats in tegenwoordigheid van de vertegen woordiger van de Rljkslandbouwcon- sulen», de heer Jansen uit Utrecht, de ZeerEerw. heer Pastoor, vele belang stellenden vooral van de zijde der oud-leerlingen. Zoo groot is van die kant de belangstelling, dat eenige die reeds de driejarige cursus gevolgd hebben, het hoofd van de cursus verzochten de volgende winter Smaals het derde jaar mee te maken, e cursus, waarvan nu het tweede air afliep, werd gevolgd door 25 cerlingen. Van deze kregen 24 het diploma. Het zijn; W, Brouwer, Ant. v, Middelaar Johz., j. v. d. Weerhorst, A. v. Moorselaar, B, Berg enj. Smink Jz., die het diploma verwierven met „zeer veel vrucht". Vervolgens kregen P. Tondeur, Joh. Voskuilen, Ant. Huur- deman, 1. v. d. Brug, W. v. d. Hengil, J. v. Veldhuizen, Adr. Bosman en W. v. Veldhuizen het diploma met „veel vrucht". Tenslotte verwierven J. Schoon- derbeek, J. v. d. Hoef, Tolboom, D. v. 't Klooster, Johs. Blom, D. v. Mis pelaar, Johs. v. d. OrootcvhcenB. v. d. Hengel en H, v. Valkenhoef het iloma „met vrucht". 3e lieer Jansen maakte de uitslag aan de jongelui bekend. Hij wenschte ze geluk en spoorde ze aan op de ingeslagen weg verder te gaan en vooral de volgende winter het derde aar mee Ie m-l:c"Dit is eigen- Ijk het voorna -sjaar; dan komen dc zaken er goed vast in. Bovendien worden in dat derde jaar nog enkele nieuwe vakken gegeven die van groot belang zijn. De heer Jansen bedankte namens de Rijkslandbouwconsulent alle open bare lichamen en vereenigingen, die hebben meegewerkt tot het instand houden van deze cursus. Hij spoort de ongelui tenslotte nog aan vooral lid e worden van de J. B. Bond. Nog voerde het woord de voorzitter van de J. B. Bond. Hij onderstreept de laatste woorden van de heer Jansen. Verder deelt hij mede, dat de J. B. Bond een vergadering zal houden, tot welke vergadering hij alle jongelui uitnoodigt. Daar zal door een terzake kundig spreker het nut van de J. B. Bond nog eens wat meer in de breede worden uiteengezet. Tenslotte worden de jongelui geluk- gewenscht door het hoofd van de cur sus. Hij wijst er ook op, dat het derde jaar feitelijk door niemand mag wor den verzuimd. Hij hoopt en vertrouwt, alle de volgende winter terug te zien. Zoo moge het zijn! Stoutenburtf Burgerlijke Stand. Geboren: Anna, v. P. Schoonderbeek en C. P. Brouwer - Adrianus Cornells, z. v. H. Schouten en E. v. Amersfoort. onder controle Centrale aceonntantidienst Ned. Boerenbond Oocdgckcurd bij Koninklijk Besluit d.d. 14 Maart 1013, no. 08 De zittingen voor het Inleggen en terugbetalen van gelden worden gehouden in het R. K. Spaarbankgebouw BREEDESTRAAT bij de LANüEQRACHT des ZONDAGS van 12 tot 1 uurWOENSDAG AVONDS van 7 tot 8 uur en VRIJDAGS van 10 tot 11 uur. Dadelijk Ingaande rente 3a/io pCt. Spaarbusjcs gratis verkrijgbaar. Kassier: Amsterdamsche Bank. iTROOM-T OESTEL p ize 1DSPRCKER T 103.« PIANOHAND EL S. DUIJKER KofTor-Grnmnphoon af F15- a HAVIK 29 i toegelaten 7 candidates Afdeeling schilderen ingeschreven en toegelaten 6 candidaten. Voor de afdeeling meubelmaken en schilderen zijn nog enkele plaatsen beschikbaar. Jaarvergadering der afd. Amers- t Ncd. R< i in „De van Dr. J. Aghlna. van het h ,'ruls werd ge houden in „De Zwaan" onder leiding Roode h BERICHTEN UIT AMERSFOORT Het melkcontrolestation voor Amers foort en omstreken houdt eene alge- meene vergadering op Dinsdag 8 April 's avonds acht uur in „Amsvorde", Langestraat 115 Amersfoort. De agenda vermeldt; I.Openingen installatie bestuursleden uit de groepen Veehouders en Donateurs. 2. Verslag secretaris. 3. Rekening en verantwoording en 'ervulling vacature Bestuur door het aftreden van T. Sieperda. Door Arch. Plooij werd aanbesteed de kantooruitbreiding (te gedeelte) aan de Sopla-fabriek. Het laagst werd inge schreven door P. W. Beijer voor f 15.900. Toegekend de bronzen eerepenning voor menschlievend hulpbetoon aan F. J. van Diest, sigarenmaker te Amers foort; C. Klerk, wachtmeester bij het 5e Reg. veldartillerie te Amersfoort. Het garage-gebouw van de firma Molenaar aan den Westsingel is ver kocht en zal door een ondernemer uit Arnhem als bioscoop worden geëx ploiteerd. Aan de ambachtsschool voor Amers foort en omstreken werden voor den nieuwen cursus ingeschreven Afdeeling Timmeren 38, candidaten 54, toegelaten 21, afgewezen plaats gebrek 17. Afdeeling Machinebankwerken 54, toegelaten 18, afgew. plaatsgebrek 36. 'fdeeling Electrotechniek, enz. 20, egelaten Afdeelinj Naariaanleidlng der notulen, waarin vermeld wordt dat aan den plocg- commandant W. C. Groenhuisen ac rang van serg.maj. ts verleend wenschte de Voorz. met enkele pittige woorden den nieuwbenoemden serg. maj. aan de vergadering voor te stellen. l8n we 0p( n jaar vol komen berekend is geweest voor hare taak; vervolgens enkele sympathieke woorden aan Ds. J. Visser, die In de vele jaren waarin hij voorzitter der Aid. is geweest, zoo ontzaglijk veel voor de Afd. heeft gedaan. Een zuurstofkoffer is met toeslem ming van het Hoofdbestuur aangeschaft. De sterkte der transportcol. bedraagt 41 leden (Heeren) 20 dames helpsters. Door de tansportcol. is deelgenomen aan een wedstrijd in Leerdam. Een voorstel der Afd. om een nieuwe rege ling van |hulpverleening bij verkeers ongevallen is door het Hoofdbestuur overgenomen, en zal in Mei op de Algem. Vcrgad. van het Ned. Roode Kruis te Gouda dit jaar worden be handeld. De leden der transportcol. hebben verschillende malen bij wedstrijden, Koninginnedag, enz. assistentie ver leen'*. Het financieel verslag vermeldde dat het ledental met 30 was Inkomsten f 2158. Uitgaven f 1319.— Batig saldo f 839.- Bouwlonds f 1409.71. In de vacature ontstaan door het vertrek van A. Th. Labouchere, werd gekozen Ad. ter Cock. De beide perio diek aftredende Bestuursleden worden herkozen. Naar de Algem. Vergad. in Qouda woiden afgevaardigd A. Blussé van Oud-Alblas en Dr. G. A. Prins. Van de rondvraag werd door enkelen gebruik gemaakt, waarvan wel hel voornaamste was eene bespreking om te komen tot een eigen gebouwtje, waarvoor reeds enkele jaren een bouw fonds bestaat. Dit punt zal door Bestuur en leden nu eens ernstig onder de oogen worden gezien. Ten slotte zij nog vermeld, dal indertijd de dames helpsters eene ver- Kantoorboekhandel Kantoormeubelen Schrljfmachlnoi Langestraat 84 - Telef. 528 Speciaal adres voor Uw Kantoor- School-, Schrijf- en Teekenbenoo- digdheden. - Advertentie-Bureau Hebt U een Tui of auto noodig Amersfoort. toegelaten 14, afgew. plaatsgebrek 6. Afdeeling Autoherstellen 18, toege laten 10, afgewezen plaatsgebrek 8. Afdeeling Meubelmaken ingeschreven :eniging hadden, welke is opgeheven. De nog in kas zijnde gelden van con tributie, enz. zijn nu benut om aan de Afd. aad te bieden een skelet, ten gc- bruike voor den cursus voor opleiding, welke jaarlijks wordt gegeven. Dc Voorz. dankte zeer hartelijk voor deze buitengewoon nuttige en sympathieke attentie, welke door de eertijds be slaande dames helpsters vereeniging, bij monde van de Secretaresse de Afd. is aangeboden. UITSPRAKEN KANTONGERECHT. Dronkenschap: J. Z. Amersfoort 15 of 10 d.; A. de V. Barneveld f 10 of 5 tl.; J. j. Utrecht ld. Loopen op bezaaiden grondA. den E. Amersfoort f3 of 2 d.; J. v. d. G. Amersfoort (15 of 10 d.; M. v. d. B. Hilversum ld. Jachtwet: H. S. Ede f25 of 10 d. en verb, konijn; O. A. Lcersum ld. Invaliditeitswet: G. j. D. Barneveld 24 maal 50 cent of 1 dag. Arbeidswet: M. v. A. Soest 2 maal f2 of I d.; E. v. d. W. Amersfoort f 3 of 2 d. IJkwet: O. H. Huizen 2 maal 50 ct. of t d. en verb, gewicht. LeerplichfwefP. W. Amersfoort f 10 of 5 d.H. v. d. G. Spakenburg f 5 of 2 d. Broodbesluit: J. O. v. d. V.Amers foort f25 of 10 d. Geen gevolg geven aan polltlebevel!: O. T. Amersfoort f7.50 of 2 d. Zich telaat in café bevindenj. B. Amersfoort f 5 of 2 d.C. B. v. d. B. id. Café Ie laat sluiten: P. J. M. v. O. Amersfoort f 10 of 5 d. Opgave valschcn naam: W. v. d. H. Barneveld f25 of 10 d.; A. J. v. E. id. Te Rcnswoude op openbare weg schreeuwen en tieren: J. v. d. H. Bar neveld f 3 of 2 d. StraatschenderijJ. O. L. Amsterdam f 5 of 3 d. Wielrijdend zich te Woudenberg vasthouden aan anders voertuig: O. -• L. Scherpenzeel 15 of 2 d. Wlclrijden links v. d. weg: O.A. W. Amersfoort f 3 of 1 d. Wlelrljden zonder licht en niet in staat zijn tot besturen: P. F. B.Soest f25 of 10 d. Autorijdende verkeeren onder invloed van sterken drank: H. M. Amersfoort 3 d. hecht, voorw. Autorijden veiligheid van verkeer in gevaar brengen: R. W. v. B. Amers foort f40 of 20 d.; R. R. Drachten (75 of 30 d. en 135 schadevergoeding. Motorrijdende niet behoorlijk uit wijken A. B. Laren f 10 of 5 d. plus f 30 schadevergoeding. Autorijden zonder remmen, zonder licht of zonder rijbewijs: L. J. H. Amers foort 15 of 2 d.; R. v. E. Barneveld id.; O. B. id.; M. v. d. W. Amersfoort ld.; O, J. Breda id. irijde Schoonmaak geelt menige huisvrouw en dienstbode ruwe en roode werkhsnden. Deze worden weder om spoedig gaaf, zacht en blank door Purol

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1930 | | pagina 1