ril Katholiek Orgaan voor Amersfoort en Omstreken ll loopt ow Schrijfmachine Doorzitten PUROL De Gembode kunnen elke week ingaan, doch H [U JU jA Advertentiën 25 cent per regel. Billijke tarieven abonnement moet geschieden H H Ë^Êk 4f Ira^ IÏ^S\ if jH voor handel en nijverheid bij geregeld adver- voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs H H S^r H IS] III Hl I B I I H M^r teeren. Advertentiön moeten Dinsdag en Vrijdag per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10 H W w WT 1 1 I I Ww m. I HT vóór 8 uur in den morgen z$n bezorgd. Kantoor en Drakkerij. Langegracht 28 te Amersfoort - Telefoon 514 Verschijnt eiken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Post-giro no. 44234 Vier en veertigste Jaargang jEBdW Vrijdag 30 Mei 1930 - No. 18 Moed is meer dan kracht, omdat moed ziel is en kracht feit; moed de gedachte en kracht het middel slechts lot de daad. Couperus. Epistel en Evangelie. Zesde Zondag na Paschen. Les uit den eersten brief van den H. Apostel Petrus; IV, 7—11. Zeer geliefden! Weest bedachtzaam en waakt in de gebeden. Maar vóór alles: hebt wederzijds bestendige liefde voor elkander, want de liefde bedekt eene menigte van zonden. Weest jegens elkander gastvrij zonder morren. Staat elkander ten dienste, een ieder naar de gave, die hij ontving, als goede uitdeelers van Gods menigerlei genade. Spreekt iemand, als woorden Gods; oefent iemand eene bediening uit, als uit eene kracht, welke God verleent; opdat in alles God verheerlijkt worde door Jesus Christus onzen Heer. EVANGELIE volgens den H. JoannesXV,26—XVI,4. In dien tijd sprak Jesus tot Zijne leerlingen: Als de Trooster, dien Ik u van den Vader zenden zal, den Geest der waarheid, die van den Vader voort komt, zal gekomen zijn, zal Hij getui genis van Mij geven. En gij zult ge tuigenis geven, omdat gij van den beginne met Mij zijt. Deze dingen heb lk u gezegd, opdal gij niet geërgerd wordt. Zij zullen u uit de Synagogen bannenja, het uur komt, dat al wie u doodt, meenen zal Oode dienst te doen. En dit zullen zij u aandoen, omdat zij noch den Vader noch Mij kennen. Doch lk heb u dit gezegd, opdat, als het uur er van ge komen is, gij gedenken moogt, dat Ik het u gezegd heb. Liturgische Kalender. Week van 1—7 Juni. N.B. Tot en met Vrijdag Credo en Prefatie van Hemelvaart. Zondag 1. Zond. onder het Octaaf v. Heinelv. Tijdeigen. Mis Exaudi, 2e geb. v. Hemelv. Maandag 2. Mis v. Hemelv., 2e geb. H.H. Marcellinus enz., 3e Concede. Dinsdag 3. Mis v. Hemelv., 2e geb. Concede, 3e voor Kerk of Paus. Woensdag 4. H. Franciscus Caracciolo, 2e geb. van Hemelv. Donderdag 5. H.H. Bonifacius enz., 2e geb. Octaafdag v. Hemelv., 6. H. Norbert s van Zondag. Zaterdag 7. Vigilie van Pinksteren. Tijdeigen. Prefatie, en Hanc igilur van Pinksteren. Evangelie verklaring Zesde Zondag na Paschen. Donderdag vierden wij het feest van 'sHeeren Hemelvaart, een der schoonste feesten van het kerkelijk jaar. Jezus, onze Heer, onze Verlosser en Zalig maker, steeg glorievol ten hemel voor de oogen zijner leerlingen. De tijd van vernedering en lijden: was voor Hem geëindigd: in volle zegepraal trad Hij met ziel en lichaam de eeuwige heerlijkheid des hemels binnen, waar Hij in de hoogste eer plaats nam aan de rechterhand des Vaders en met Hem leeft en regeert in eeuwigheid. En wat ons dien dag nog meer deed juichen was dat Hij, volgens zijn eigen verklaring, daarheen ging om voor ons daar een plaats te bereiden. De gedachte aan hel eeuwig heerlijk loon, aan de glorie des hemels, die de goede Zaligmaker ons daar boven heeft bereid, deed ons het be sluit maken Christus trouw te blijven in ons leven, standvastig te zijn in den strijd tegen de bekoringen en in de beoefening der christelijke deugden. Heden herdenkt Onze Moeder de H. Kerk den tijd die verliep tusschen 's Heeren Hemelvaart en het Pinkster feest, den tijd waarin de Apostelen zich door bidden en vasten voorbe reiden op den komst des H. Geestes, om alsdan het bevel van hun godde- lijken Meester op te volgen: „gaat door de geheele wereld en verkondigt het Evangelie aan alle schepselen. Die geloofd zal hebben en gedoopt zal zijn zal zalig worden maar die niet geloofd zal hebben zal veroordeeld worden." Het Evangelie van dezen Zondag is wederom genomen uit de afscheids KANTOORBOEKHANDEL m F. TULP Ungestraal 65 to.KrommMtraat - TEL 326 KASTPAPIER rede, die Jezus tot zijn Apostelen hield op den avond vóór Zijn lijden. Wederom behelst het de troostende belofte aan gaande den komst des H. Geestes. Na zijn heengaan behoeven de apos telen zich niet bezorgd te maken over hun ontwetendheid of over het succes van hun missie-werk, immers als Hij tot den Vader is teruggekeerd zal Hij hun „den Geest der waarheid, Die van den Vader voorkomt" zenden. Die Geest der waarheid zal hen dan onderrichten en „getuigenis geven van Mij", n.l. door wonderteekenen, die de prediking van het Evangelie zullen be geleiden, de waarheid daarvan beves tigen, Die Geest der waarheid zal dan het vestand hunner toehoorders ver lichten, hun wil en gemoed bewegen om den Christns te leeren kennen en liefhebben. Aldus zal hun succes ver zekerd zijn. Maartegelijkertijd waarschuwt Jezus hen, dat ze om wille van hun prediking, om wille van hun getuigenis voorden Christus, veel zullen moeten lijden. Jezus doet zulks omdat vooruitgeziene rampen niet zoo zwaar vallen als die onverwacht komen en omdat zij, de apostelen, daardoor niet ontmoedigd zullen worden en bedenken, dat Hij het voorzien en hun voorspeld had. Laten ook wij in deze week ons voorbereiden tot het ontvangen des heiligen Geestes op het aanstaande Pinsterfeest. Ook wij immers hebben de komst des H. Geestes van noode, meer misschien nog dan dc apostelen, opdat die Geest der waarheid ons be- veslige en onderrichte in de waar heden des geloofs, en opdat ook wij evenals de apostelen vervolgingen kunnen doorstaan terwille van ons ge tuigenis aangaande den Christus. Zwijgen. De kunst van zwijgen is bijna even moeilijk als die van het spreken. Er is een stilzwijgen, dat meer grieft en vernedert dan de meest aanmati gende woorden. Daarom moet men liet op zijn tijd zwijgen evengoed leeren als het spreken. Kunstenaar daarin is slechts hij, die weet waar hij spreken en zwijgen moet. Altijd zwijgen is geen kunst, want dat kunnen ook hout en steen. Te weten waar spreken zilver en zwijgen goud is, dat is de groote wijsheid. Er is slechts één geval, waarbij onder alle omstandigheden zwijgen een zware plicht is. Dan namelijk wanneer het de bewaring geldt van iets, dat ons als geheim is toevertrouwd of het uiter aard is. Ook hiermede wordt te vaak de hand gelicht. Wij stellen ons niet duidelijk genoeg voor, welke zware verantwoording wij op ons laden als wij met anderer gewetensgeheimen zoo lichtvaardig omgaan. Wat toch beoogen wij bij de schen ding daarvan? Gewoonlijk niet den naaste in ongelegenheid te brengen. Wij wenschen maar voedsel te ver schaffen aan onze eigenwijshpid, aan onze babbelzucht, aan onze ijdelheid, door te laten zien hoe wij overal achter weten te komen. Het komt nauwelijks in ons op, dat wij onzen medemensch daardoor soms gevoelig grieven. Het egoïsme ziet niet nauw toe op de eer en de rechten van anderen, als het zich ook slechts een kleine bevrediging ver schaffen kan. Hieruit zien wij duidelijk, dat nie mand de kunst van het zwijgen kan bezitten, tenzij hij zichzelf volkomen meester is. Zenuwlijden. Men klaagt over het toenemend ze nuwlijden en het geringe weerstands vermogen, vooral bij het opkomend geslacht, bij de studeerenden en afge studeerden, en schuift de schuld daar in meestal op overlading bij de studie. Zeker is deze klacht niet geheel on- igrond. Er wordt inderdaad aan de kinderen juist in de ontwikkelingsjaren zooveel onnoodig leeren of tenminste napraten opgelegd, dat het geen wonder is, als velen levenslang de klem der verwar ring in zich dragen. Nochtans hebben de zenuwen ook in andere tijdperken veel, ja ongeloof lijk veel uitgehouden. Door arbeid alleen geraakt de mensch niet zoo licht van streek. Dan slechts wanneer hij aan al de zoogenaamde verplichtingen van ons gezelschapsleven met zijne vermake lijkheden en al zijne opwindingen vol doen wil, dan wordt het te veel. Zeker, de zenuwen kunnen groote inspanning doorstaan, wanneer zij daarbij slechts door matigheid en orde gestaald worden. Verweekelijking en zingenot echter brengen ook zonder arbeid van streek. Onze jongelieden, vooral zij, die tot de hoogere studiën geroepen zijn, zij, die vaak onder de vrijheid der wetenschap slechts ont heffing van den leerplicht verstaan, zij worden zelden zenuwachtig in den dienst van Minerva, wel echter in de slavernij van Bacchus, Venus en Mor pheus. Wat zal er van knapen, die zich ver giftigen met alcohol en nicotine, wier zenuwen onder de gevolgen van los bandigheid ineenkrimpen als die van een platgetreden slak, wat zal er van hen anders worden dan zenuwlijders! Dit gevaar dreigt al meer en meer, hoe langer het eene geslacht eene on natuurlijke levenswijze aan het andere overlevert. Dat er een erfelijke belas ting bestaat, dat wisten wij reeds lang voor Darwin en Lombroso, uit den Bijbel en uit de ervaring. De zonden der ouders wreken zich aan kinderen ëh kindskinderen. Handel en Moraal. De volgende, zeer actueele beschou wingen, zijn ontleend aan een artikel van Rector Bots in de „R. K. Mid denstander" ,Nog niet zoo lang geleden werden >r een sociale vergadering twee sprekers gezocht om een bepaald on derwerp te behandelen, maar het lukte niet, de een na den ander bedankte, totdat een ander onderwerp ter be handeling werd voorgelegd. Dat zou zoo erg niet zijn, als het onderwerp, waarvan men de behandeling blijkbaar zoo bezwaarlijk vindt, louter theoretische waarde had, maar zoo is het niet, want de opgave luidde: handel en moraal. Zooals men ziet, 't is geen doofpot- artikel maar een levend probleem, niet in 't minst voor de handeldrijvenden zelf, want zoo verliberaliseerd zijn we toch nog niet, dat we niet zouden er kennen, dat ook het bedrijf onderwor pen moet zijn aan de christelijke moraal. En toch, onze bevoegde sprekers schijnen er maar liever over te zwij gen en ook onze schrijvers, die toch niet gewoon zijn de groote sociale en economische problemen uit den weg te gaan, worden zeer sober, zoo gauw ze dit terrein naderen van handel en moraal. Wat moeten we daarvan denken? Zou het liberalisme, dat in het pro ductie-proces tot zulke smadelijke re sultaten leidde, in het distributie-proces nooit zijn doorgedrongen? Och, zonder iets van den handel af te weten, kan men reeds zeggen, dat dit eenvoudig onmogelijk zou zijn ge weest. Dezer dagen werd daaraan nog her innerd door het oordeel, dat de be kende Britsch-Indische volksleider Gandhi over ons uitsprak: „Bovenal haat hij de industrieele, handeldrijven de, gokkende Christenen, al vereert hij Christus en de Katholieke Missiona rissen". Wat ergert dien Gandhi in ons? De tegenspraak tusschen handel en mo raal Wat stuit hem zoo tegen de borst? Onze onbeteugelde zelfzucht, ondanks ons Christendom. Dienzelfden indruk maken wij in alle hoeken der wereld. Zóó worden wij beoordeeld in Japan, dat intusschen door dienzelfden geest is aangestoken, in Marokko met zijn aartsvaderlijke sheiks en door eerbied waardige Indianenopperhoofden uit de Amerikaansche prairiën en door een voudige Negerkoningen uit het hartje van Afrika. Zij allen zien ons, zooals een hunner zoo plastisch uitdrukte, als „hongerige sprinkhanen". Overal ter wereld, waar wij ver schijnen, herkent men ons aan brutale onbarmhartige zelfzucht. Zou nu de handel van Europa anders zijn dan Europa zelf, temeer, waar juist aan het handelsbedrijf zulke groote zedelijke gevaren vastzitten, zoodat daar allerlei geraffineerde misbruiken zoo gemakkelijk insluipen? Neen, ook de handel is ziek, zoo ziek, dat de „Code Social" der be roemde Mechelsche conferenties durft zeggen, dat er geen vraagstuk zoo actueel is als dat van den woeker. Dat harde oordeel klopt geheel met Rerum Novarum, waar door Leo XIII onder de oorzaken van hel moderne sociale vraagstuk ook de woeker wordt ge noemd. ..Een verslindende woeker aldus de encycliek welke meer dan eens door de Kerk is veroordeeld, maar die toch, al is het dan ook in andere vormen, nog steeds door begeerige en hebzuchtige menschen wordt uitge oefend, verergerde den treurigen toe- sland". Er bi bleem: handel en moraal De communisten, die den handel beschouwen als een parasiteeren op den arbeid van anderen, doen voor het hangende probleem wel de simpel ste oplossing aan de hand, door den particulieren handel eenvoudig op te heffen en te vervangen door ééne firma: De algemeene verbruiks coöperatie. Proefnemingen in dien geest leidden echter alom tot mislukking. Maar ondanks die mislukking geven die pogingen ons toch te verstaan, dat er iets loos is tusschen handel en consumenten. Ook de cooperatie- pogingen, die in sommige landen tot geweldige instituten hebben geleid, wijzen in diezelfde richting, want ten minste voor een gedeelte zijn ze voort gekomen uit wantrouwen tegen den handel. Het communistische remedie moest mislukken, want de handel is een nuttige en onmisbare schakel tusschen productie en verbruik, een goed ge dreven handel waarborgt aan de pro ductie een geregeld afzetgebied en aan de massa eene veilige voorziening van al hare behoeften. Maar natuurlijk, dit alles in de ver onderstelling, dat de handel zijn taak goed vervult. Als de handel een natuurlijk en nuttig onderdeel is van het maatschap pelijk geheel, dan zal hij ook zóó moeten aanpassen aan de rechten en de belangen van de andere groepen, dat deze daardoor worden gediend dat is immers juist de bestaansgrond van den handel, een schakel te zijn tusschen de verschillende groepen en als hij dus door zijn arbeid de rechten van een dier groepen schaadt, dan schakelt hij niet meer maar scheurt en zijn weldadigheid wordt geweldda digheid. Welnu onder moraliteit in den handel verstaan we dat bewuste stelselmatige streven op den eigen arbeid uit te voeren in harmonie met de andere Bi) Examens prijzen drukt en aldus ten slotte de productie dwingt tot hongerloonen. Immoreel is de handel, die de prijzen stijft ten koste van de massa. Immoreel is de handel, die gebaseerd op ongezonde prikkeling der be hoeften. Immoreel is de handel om den handel (die in geen enkele behoefte voorziet). Immoreel is de handel, die jongleert met de prijzen, ten koste van de bona fide-collega's. Als men iemand vraagt, waarom hij zich in den handel heeft begeven, zal hij antwoordennatuurlijk, om wat te verdienendat is het subjectieve doel van den handelaar. Maar boven dat subjectieve doel van den individueelcn handelaar blijft staan het objectieve doel van den handel om als schakel tusschen productie en verbruik een harmonisch geheel te vormen. Het subjectieve doel van den handelaar is daar best mee te veree nigen, want degene, die zijn vakkennis, tijd en kapitaal ten dienste stelt eener veilige waren-distributie, verdient on getwijfeld eene passende vergelding, te meer, daar handel een vertroiiwens- taak is. Maar er heeft zich geleidelijk aan in de geesten eene verandering vol trokken, die de zaken op d'r kop zet, Elke weg is goed op EONGERS of neemt een abonnement voor onder houd van uw schrijfmachine bij H. ELZETÏAAR KANTOORBOEKHANDEL LANGESTRflfiT 84 TEL. 528 waardoor het subjectieve doel van den handelaar geworden is het objectieve doel van den handeln.l. verdienen Daarmee heeft de handel zijn eigen rechtsgrond weggeslagen en het is wel opmerkelijk, dat sinds dien de pogin gen zijn begonnen der massa, de dis- tributietaak van den handel zelf ter hand te nemen. Het zal niet verwonderen, dat de bekende socioloog Heinrich Pesch S.J. in zijn „Neubau der Gesellschaft" tot deze conclusie komt: „In de nieuwe maatschappij-orde, die wij nastreven, zal het objectieve doel van allen maat- schappelljken arbeid, n.l. de behoeften- voorziening van het volk weer op de eerste plaats moeten staan en niet het subjectieve winstbedrijf zooals in de kapitalistische periode". We weten wel zeker, dat dergelijke conclusie in handelskringen slechts met achterdocht en tegenzin wordt verno men, men ziet er eene bedreiging in voor zijn bestaan en toch de praktische doorvoering dezer conclusie zal voor den handel en speciaal voor den klein handel een groote zegen zijn. Want elke zonde straft zich zelf, ook deze en zoo weten wij dat door toepassing van een onbarmhartig elle bogen-systeem, harde consekwentie der winst-economie, reeds nu zeer vele klein-handelaren een tamelijk zorgelik bestaan leiden en die kring zal nood zakelijkerwijze nog geregeld groeien. Maar onze handelaren hebben de toekomst van onzen handel zelf zoo goed als geheel in handen. Zij zullen tot beter inzicht moeten komen in het wezen der maatschappij, zij moeten gaan begrijpen, dat voor het bedrijfsleven voor alles orde noodig is en dat de grondslag van die orde niet is de vrijheid maar het recht. Zij moeten weer overtuigd worden, dat het doel van heel het bedrijfsleven slechts kan zijn te voorzien in de be hoeften van het volk aan stoffelijke goederen en niet in het wilde weg rijkdom te winnen. Orde moet er ko men in de productie, niet 't minst om de juiste verhouding te bewaren tus schen de voortbrenging van noodzake lijke, nuttige en pas ten laatste van luxe goederen. Orde moet er komen in den handel; handel mag maar niet open staan, waar en zooals men be lieft doch verdient slechts een plaats waar een schakel noodig is tusschen productie en consument. We geiooven niet, dat de uitvoering dezer gedachten onze handelswereld bizonder lokt. Maar de vraag is niet of het prettig maar of het recht is. Binnenland PROVINCIALE STATEN VAN UTRECHT. In de vergadering der Provinciale Staten van Utrecht onder leiding van den Commissaris der Koningin dr. H. Th. 'sjacob werd goedgekeurd een voorstel van Gedep. Staten om afwij zend te beschikken op een adres van de Ned. Vereen, van Chauffeurs en overig automobielpersoneel, aangeslo- tenbijden Centralen Bond v. Transport arbeiders èn den Nederl. Bond van particuliere chauffeurs, houdende ver zoek om vrijstelling van betaling en tevens van vernieuwing van rijbewijzen voor beroepschauffeurs alsmede om de tegenheffing bedoeld in art. 1 der ver ordening op de heffing en verandering en tevens de Provinciale Griffie van f2.50 terug te brengen op f 1.50. De rekening der provincie over 1928 werd daarna goedgekeurd op de vol gende bedragen Gewone ontvangsten f 3.162.486. Buitengewone ontvangsten f 1.862.035. Totaal f5.024.522. Gewone uitgaven f2.765.126. Bui tengewone uitgaven f2.300.432. Totaal f 5.065.548. Gewone dienst: voordeelig saldo f 397,360. Buitengew. dienst: nadeelig saldo f 438.386. Totaal: nadeelig saldo is f41.026. Geruimen tijd is daarna van ge dachten gewisseld over een voorstel van Ged. Staten om ingaande Juli a.s. eenige ambtenarensalarissen te herzièn. De meerderheid der commissie van pporteurs stelde voor het minimum ilaris der typisten van f 800 op f 1000 te brengen. Dit laatste voorstel werd verworpen met 24 tegen 13 stemmen. De overige voorstellen werden aange nomen nadat de heer Reynders zijn ontstemming te kennen had gegeven over de wijze, waarop Ged. Staten z.i. de aanvrage van het Georganiseerd Overleg bejegenen, waartegenover het Gedeputeerd Statenlid van Andel ver klaarde, dat de adviezen met belang stelling worden overwogen, doch niet worden overgenomen door het Gede puteerd College, wanneer ze dit niet overtuigd hebben. Tot plaatsvervangend lid van Gedep. Staten werd herbenoemd jhr. mr. K. J. Schorer (C.H.) met 14 stemmen (10 op mr. Diepenhorst en 7 blanco). Goedgekeurd werd daarna een voor stel tot goedkeuring van de besluiten door N.V. „P.U.E.M." tot verkoop van het terrein aan het Merwedekanaal, alsmede een voorstel om ten behoeve van de restauratie van den Cuneratoren te Rhenen een subsidie te verleenen groot in de werkelijke kosten dezer restauratie, doch ten hoogste f 17.500 onder voorwaarden dat het Rijk ten minste een bedrag van f35.000 of zooveel als de helft der onkosten zal bijdragen, in de kosten dezer restau ratie zal dragen en de gemeente Rhenen de overige kosten voor hare rekening neemt. Besloten werd voorts ingaande 1 Januari 1930 de rivier de Ecm van het meest noordelijke punt van de grens van de gemeente Amersfoort tot haren mond in de Zuiderzee met het daar langs liggende fietspad in beheer en onderhoud bij de provincie Utrecht te nemen en zoo spoedig mogelijk over te gaan tot verbetering van dit gedeelte dezer rivier. Op een vraag van den heer Knigge om te bevorderen dat van alle ver bruikers de meterhuur zal worden ge lijk gemaakt, deelde de voorzitter mede, dat Ged. Staten hierop in de volgende vergadering zullen antwoorden. Daarna sloot de voorzitter de ver gadering. Uit den Omtrek Soest Burgerlijke stand. Geboren: Cornelis Franciscus Jo hannes, z. v. F. v. d. Valk en W. A. M. v. d. Lugt Arend, z. v. J. Akker man en A. v, Vulpen—JohannesBer- nardus, z. v. A. E. Vonk en J. Smeeing Hetty, d. v. A. D. J. v. Steenacker A. L. S. C. G. van Ham Maria Adriana, d. v. A. Stubbe en J. Renes Jacobus Wilhelmus, z. v. A. B. de Bruin en G. Natter Gerrit Jan, z. v. J. Ruitenberg en M. v. d. Herberg. OndertrouwdE. Looijen en J. P. Quast J. Kleijn en C. Bakker. Gehuwd: P. G. D. Giskes en A. C. v. Dorre- steijn. Overleden: Hendrik ter Beek, j., echtg. v. J. Gerards Willem Ascli, 83 j„ wedn. v. M. v. d. Heu vel Willem de Lange, 16 j. Jelis Mager, 66 j., echtg. v. G. C. Holster. SoestcUJlc Op 3 Juni zullen de Luxemburgsche Vorsten, vergezeld door de Koningin, den Prins en de Prinses, zich per auto mobiel begeven naar Soestdijk om een bezoek te brengen aan H. M. de Ko ningin-Moeder. Aldaar zal het noen maal gebruikt worden. Zonnebrand en Stukloopen van Huid en Voeten verzacht on geneest jPooi 30. Tube 80 ct. BU Apolh. 6 Pre

Historische kranten - Archief Eemland

De Eembode | 1930 | | pagina 1