Katholiek Orgaan
voor Amersfoort
en Omstreken
CONKLIN
VULPENHOUDER
N.V. Middenstands-Bank
Koopt uw Sdiiijfoidiiio
Bel dan op No. IL-
Abonnementen kunnen elke week ingaan,'doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Prijs
per 8 maanden fl.OO. Buiten Amersfoort f1.10
De €embode
Advertentiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bij geregeld adver-
leeren. Advertentiën moeten Dinsdag en Vrijdag
trgen tfn bezorgd.
vóór 8 uur in den morgen
Kantoor tn Drukkerij Langegracht 28 to Amantosrt Telefoon 314
Vier en veertigste Jaargang
Verackljnt alken Dinsdag. an VriHagaiMag Poet-giro no. 44234
Dinsdag 6 Jan. 1931 Ho. 30
Laten wij dan, ieder voor ons, I
sluiten, gedurende dit juar ook
onze zaken en sociale verhoudingen,
ons zelf en onze eigen belangen meer
te vergeten en, om Christus' wille, aan
anderen at het goede te gunnen en te
bewijzen, dat wij zelf van hen wenschen
te ontvangen. Door het dragen van
elkanders lasten zullen Wij aldus in
het Nieuwe Jaar Qods Wet volbrengen
en den zonnigen Vrede van Christus
rondom ons doen schijnen.
Mgr. A. F. Diepen.
Het tfroote gezin.
Voor overdreven verwachtingen
van wat de kath. party zal vermogen
voor de belangen van het groote ge
zin, moet men zich hoeden. Het is.
niet tegen te spreken men behoeft
daartoe zpn oogen maar eens rond
om] goed te gebruiken dat
groote gezinnen ook financieel en
economisch niet tot de meest bekla
genswaardige behooren. Het mag
waar zyn, dat er in het leven van
vaders en moeders van groote gezin
nen jaren en vele jaren zyn, waarin
zÜ den financieelen last van het
groote gezin zwaar aanvoelen d.i.
wanneer de kinderen allen klein zyn
of om andere redenen kostbaar, als
men het leven in zyn geheel neemt,
dan zpn zp niet het slechtst af. Er
zpn in een groot gezin niet alleen
meer blijheid en levensvreugde, de
jeugd vindt er niet alleen een haar
meer passende omgeving, inaar in
het midden van de zorg van het
groote gezin opgegroeid en opge
voed, hanen de kinderen niet alleen
zich beter een weg en brengen het
daardoor verder, maar verheugen
zich zelfs hun ouders als regel in i
een grooter oogst op het veld van
hun arbeid. Het is Gods zegen, die
hier zpn werk doet, maar als zoo
vaak is de Schepping niet als recht
streeks uit den Hemel neergedaald,
maarwp zouden haast zeggen krach
tens de wet der natuur uit deze
voortgekomen.
Een kind uit een groot gezin, on
verschillig den stand waartoe het
behoort, moet werken om vooruit te
komen, moet dringen om aan een
zelfstandig bestaan te komen, dat
hem den weg door het leven effent
en een vader van een groot gezin
moet, om dit te onderhouden, in de
jaren van zpn kracht dat zijn te
gelijk de jaren van de kleine kinde
ren zich geducht weren en ge
ducht de handen uit de mouwen ste
ken, maar leeft, als de jonge vog<
tjes zijn uitgevlogen, dan ook in veel
gunstiger conditie dan de man, bij
wien de wieg leeg bleef. De laatste,
ik vraag u, waar werkt lip voor, op
zpn best als zichtbare vrucht voor
een rustigen ouden dag. Wat is dit
in vergelpking met den arbeid van
den vader van het groote gezin, die
werkt enspaart voor een tijd, dat
hp lang zal zpn vergeten en begra
ven, maar waarin zpn kinderen en
kleinkinderen zich door liet leven
moeten slaan en waarin hij hoog zal
hebben te houden, economisch en
financieel, zijn geslacht en dat ge
slacht op liooger peil zal hebben te
brengen.
Zp werken dus voor een Godsze
gen, die ipso facto, daar hij geen na
kroost zal hebben, den niet-vader
per sé onthouden is. Onjuist is daar
om zonder eenigen twpfel de voor
stelling, die bp de onzen te veel in
gang begint te vinden, dat de vader
en moeder van groote gezinnen een
soort zwaarbeproefde wezens zpn,
die de Staat ais de zwakken onder
zpn burgers moet te hulp komen.
Neen, waarlyk en waarachtig, neen,
zp zpn de bp uitstek gezegende kin
deren van God, de lievelingen van
Onzen Heer, die de met geen of wei
nig kinderen gezegenden zouden
mogen benpden, indien men ooit op
gaven Gods, aan anderen geschon
ken, napverig zou mogen zpn.
Is er dan in dezen voor de Over
heid niets te doen? Wat men van
den Staat vraagt, vrage men niet als
een gunst, maar als een plicht van
rechtvaardigheid. Het groote gezin,
en het gezin, is voor den Staat nog
grooter zegen van God dan voor het
individu. De gezinnen zpn de grond
slagen van de maatschappp, die, om
deze te doen voortbestaan, aldoor
JOH. DE HEER
VARKENSMARKT TEL. 1309
AMERSFOORT
Piano- en Orgelhandel
WIJ .verkochten reeds 37000 plano's
en orgels. Zegt U dat nlels?
moeten worden vernieuwd.
De Staat heft nu belastingen, be
lastingen zooals lip deze zelf graag
noemt, naar draagkracht. De draag
kracht verschilt naar het getal per
sonen, dat uit één inkomen vrucht
van arbeid of van vermogen, dan
wel van heide moet worden ge
voed enz. De Staat dwingt tot dit
onderhoud, het hoofd van het gezin
ten aanzien van zpn vrouw en kin
deren, maar ook de kinderen weer
ten aanzien van de ouders. Hp heeft
dezen plicht neergeschreven in zpn
wet en hem gemankt tot Zpn gebod,
waarvan het naleven met de sterke
nd kan worden afgedwongen. Is
dan voor den Staat een element
n draagkracht, dat zich meer aan
hem opdringt en hoven alle andere
predomineert dan het getal perso
nen dat krachtens den eigen door
dien Staat geboden onderhouds
plicht van een en hetzelfde inkomen
moet leven? Niemand kan nu in re-
dclpkhcid beweren, dat dit element
lot zpn recht komt in de onbedui
dende aftrekken voor kinderen, die
onze belastingwetten kennen.
In redelpkheid moet dus de Staat
in dezen veel verder gaan, niet ter
wille van den staatsburger, hoofd
van een grooter of kleiner gezin, als
belooning voor het leveren van nieu
we staatsburgers, of ter aanmoedi
ging daarvan of om terug te houden
van hel niet nakomen van zpn plicht
in dezen daarvoor door den Staat
beloond of gestraft Ie worden, is be
neden den mensch en is een be
moeien van den Staat met dingen,
die niet des Staats, maar van Gode
zpn maar ter wille van zpn eigen
beginsel, van zpn eigen standpunt
ais belastingheffer van zpn erken
ning van de eenheid van liet gezin.
Als wp hiervan de ons verwante
partpen kunnen doordringen, dan
zien wp geen reden om te twijfelen,
dat op dit terrein althans het katho
liek program tot resultaten leidt, die
moeten uitblpven, wanneer wp doen
alsof de onzen het alleen voor het
„„en hebben en hen in gebreke
stellen als er in dezen niets gebeurt.
Een politiek program.
1 er weer verkiezingen in zicht
zpn, wordt „het politiek program"
weer actueel, 't Kan zpn nut hebben
eens te spreken over de beteekenis
van zoo'u program.
Er is altpd een meerderheid noo-
dig, om een of ander punt van wet
geving te verwezenlpken. Het hangt
dus niet af van de katholieke geko-
n alléén, of de punten van
katholiek program al dan niet
wezenlpkt worden. Dat hangt óók
nog van underen af. En óf het moge
lijk is die „anderen" mede te krijgen
voor een of ander punt, dit te beoor-
deelen is zaak der gekozenenin dit
opzicht hebben zp behoefte aan
trouwen en ook recht daarop.
Slechts indien de gekozenen niet
alles beproeven wat redelykerwpze
mogelpk is, om bepaalde program
punten te verwezenlpken, kan er
reden tot verwpt jegens hen bestaan.
De beoordeeling van de vraag óf
werkelpk alles wat redelijkerwijze
thoïk
i ka-
programpunten tot verwe-
mlpking te brengen, is verre van
eenvoudig. Daarbp moet met tal van
factoren rekening worden gehouden.
BERICHTEN
I UIT
AMERSFOORT
Dr. van Schoonhoven van Beurden
geïnstalleerd door Déken Fockals
voorzitter van het College van Regenten,
in tegenwoordigheid van tal van medici,
afgevaardigden van instellingen die
KANTOORBOEKHANDEL
F. d. TULP H
linawlr. M t.o. Kromm—tr. TB.
ENDURA
Onbeperkte en voortdurende garantie
met het Ziekenhuis in relatie staan,
Pastoor Hartman en Pastoor Sandkuyl,
het gemeentebestuur, enz.
Deken Fock vestigde in zijn Instal
latie-rede er de aandacht op, dat zoo^
wel omtrent de wetenschap als omtrent
de karaktereigenschappen van Dr. van
Beurden voortreffelijke rapporten waren
ingekomen, en hij sprak den wensch
uit, dat het St. Elizabethsgasthuis onder
zijn leiding de glorie van onze stad
zal worden.
Dr. Aghina, die geheel belangloos
de taak van den heiaas te vroeg ont
slapen dr. jorissen heeft vervuld op
een wijze, die alle lof te boven gaat
werd voor zijne goede zorgen bedankt.
Dr. van Schoonhoven van Beurden
zeide, dat wijlen dr. Jorissen hem reeds
vroeger had gevraagd of hij zijn functie
wilde overnemen. Hierop is hij niet
ingegaan, omdat hij van oordeel was,
dat zijn opleiding nog niet voldoende
was om als geneesheer-directeur-inter
nist te kunnen optreden. Hij bleef
werkzaam als assistent van Prof. Heij-
mans van den Berg te Utrecht, bij
wien hij de functie van hoofdassistent
zou kunnen vervullen. Hij heeft echter
besloten om het ambt van geneesheer-
directeur van het Sint Elisabeihsgast-
huis te aanvaarden. Dr. van Beurden
dankte voor de gelden voor de aan
schaffing van die instrumenten, welke
voorde uitgebreide proefnemingen voor
den internist noodig zijn. Het zieken
huis is onder leiding van wijlen dr.
Jorissen tot bloei gekomen; spreker
zal eraan voortwerken en het heil der
patiënlen behartigen in goede samen
werking met zijn collega's medici.
Dr. Schreuder, oudste huisarts, wen-
schte het ziekenhuis en de zusters
geluk met den nieuwen directeur. Er
is nu een specialist gekomen en dit
is nuttig voor de huisartsen, aangezien
de nieuwe functionaris met het aller
nieuwste op de hoogte is.
Dr. Kamerling bracht de gelukwen-
schen over van de afdeeling Amersfoort
en omstreken van de Maatschappij tot
Bevordering der Geneeskunst.
Dr. Aghina bracht allereerst dank
voor de uitgesproken waardeering van
zijn werk en wenschte dan het zieken
huis geluk met dr. van Beurden en
riep dezen een bijzonder woord van
welkom toe. Sedert spreker's komst
alhier in 1916 is er veel gedaan in
het ziekenhuis, doch er ligt thans nog
~~m ruim arbeidsveld.
Burgemeester, Graaf van Randwyck,
wees met voldoening op de samen
werking met het Sint Elisabethsgast-
huis, dat voor onze gemeente zoo'n
buitengewoon groot voordeel is. Hij
hoopte dan ook dat veel zegen op
het werk van dr. van Beurden zal
mogen rusten.
De heer Ad ter Cock sprak namens
den Raad van Arbeid en, hoopte op
de hulp van den nieuwen specialist
te mogen rekenen.
Dr. Timmers, directeur-geneesheer
in het Piusgesticht te Harderwijk,
wenschte zoowel Amersfoort als Har
derwijk en de Veluwe geluk met de
benoeming van den nieuwen specialist,
aangezien thans ook Harderwijk en
omgeving van de kundigheden van dr.
van Beurden kunnen profiteeren.
De heer Ruys, voorzitter van de
stichting „De Lichtenberg", verheugde
zich over het voorrecht dat het St.
is te beurt gevallen
'0ED1N0S0ESTICHT.
r van fustitle deelde mede,
Inkrimping van de Rljksopvoedings-
IH-felen voor jongens In bel vc
u lag, aangezien handhaving
lie bestaan de gestichten met
Tte capaciteit van S8Qp!am-
utt financieel, noch vit op-
oogpunt ware te verde
in gezamenltyke bevolking,
k rr.- --/Pleegden was gedaald.
Daarbij werd er tevens op gewezen,
dat bij dc buitendienststelling van leen
dezer gestichten de belde overblijvende,
ter opneming mede van de categoriën
van het opgeheven gesticht zullen
oeten worden verbouwd.
Voor de belde overblijvende ge
stichten is een aantal van 320 plaatsen
ontworpen, n.l. 140 voor het Rijks
opvoedingsgesticht te Doetinchem en
180 voor dat te Amersfoort.
Het Amersfoortsche gesticht zal uit
sluitend bestemd worden tot vakge
sticht, hetDoetinchemsche in hoofdzaak
voor de beoefening van land-en tuin
bouw. Ten behoeve van deze voor
zieningen wordt aangevraagd 1211.5001
voor de verbouwing van het gesticht
te Amersfoort, bouw en installatie van
werkplaatsen en bouw eener inrichting
voor verpleging in afzondering. Bouw
terrein is voldoende beschikbaar.
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 - Telefoon ao. 304 en 697
Deskundige voorlichting bjj den aun- en vérkoop van Effecten
Verhuring van Lips safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incaaaeeringen
Sptmr-deposito's rente 8'/t pot.
De jaarlljksche uitvoeringen van de
gymnastiekvereeniging Excelsior wor
den dit seizoen gedurende 3 avonden
gegeven, n I. 20, 21 en 24 Jan. telkens
in Amicitia. De uitvoeringen zullen
ook dit jaar hoofdzakelijk bestaan in
Op de bierbrouwerij de Phoenix
is een eigen brandweer gesticht. Bin
nenkort zal de eerste oefening gehou
den worden.
Gedurende het jaar 1930 werden
in het Badhuis aan den Woestijgerweg
genomen 35942 badengemiddeld
120 per dag.
Per Vliegmachine naar Droomland.
Zondag j.l. werd voor de 6e keer op
gevoerd het kabouterspel „per Vlieg
machine naar Droomland", wederom
met zeer veel succes.
De 7e en tevens laatste opvoering
zal plaats hebben op Zondag a.s. II
jan., aanvang half acht.
Het bestuur van de V.A.R.A. slaagde
er in ten gunste van de werklooze
abonné's van de Amersf. Radio Centrale
mogelijk te maken, dat deze ondanks
hun werkloosheid, toch van de Radio
blijven genieten.
Het V.A.R.A.-bestuur bepleitte vrij
stelling van abonnementsgelden voor
alle werkloozen, doch wenschte de
controle op zich te nemen voor V.A.R.A.
leden en leden van de moderne ar
beidersbeweging.
NIEUWE TELEFOONNUMMERS.
58 den Heyer, Autobusdienst, Ber-
nulfusstraat 7.
313 Hogewind, Joh. v Oldenb.l. 36.
718 Karssen, Bankastraat 32.
1445 Kruithof, Utrechtscheweg 111.
473 Kuyten, Expediteur Muurli. 95.
1442 Momma, jacob Catslaan 30.
535 Nieuwenhuizen, Leusderweg 289.
885 Pension, Thijssing-Kamphuis,
Leusderweg 239.
1064 Rietveld, Utrechtscheweg 144.
■1447 Roos, Boomzaadh., Tuinstr. 22.
1193 Ranitz, Piersonlaan 5.
612 Rozenboom, Horlogemaker, Ka-
pelweg 56.
1440 Schoolmeubelfabriek, Hiisken,
Frieschestraat 1-3.
652 Schurink, Kassier, Leusderw. 277,
1439 Talsma, Geneesh. Directeur „de
Lichtenberg", P. Buyslaan 27.
497 Toonen, IJsvereen., Bisschops-
weg 160.
418 Mr. van Urk, Advocaat en Proc.,
en zeide dat samenwerking tusschen
beide ziekeninrichtingen op hoogen
aJs zal worden gesteld.
Dr. v. d. Hoeve, gemeente-arts, bracht
naar voren, dat een verhouding alleen
dan goed is, als zij berust op weder-
zijdsch vertrouwen, reden waarom hij
dit dan ook aan den nieuwen directeur
vroeg.
Pastoor Gerritsen uit Harderwijk uitte
als voorzitter der Pius-stichting zijn
vreugde over de benoeming van dr.
van Beurden;
539 Wortelboer, Daem Fockemai. 96.
1374 Dr. Zandt, Bankastraat 38.
297 „Zon en Schild", Utr.schew. 266.
NAAR DE, MISSIE.
De Eerw. Zusters Anselma, Modesta,
Alexia, Aniceta, Valeria en Odulpha,
allen van de Congregatie van den H.
Jozef, Barchman Wuytierslaan 55 te
Amersfoort, vertrekken op 8 Januari
vanuit het Moederhuis aldaar, met de
boot „Koningin der Nederlanden" naar
de Missiestatie te Medan, standplaats
Petissah, oostkust Sumatra.
Naar men ons mededeelt zal Zondag
18 Januari e.k., 's avonds 7 uur, in de
:chest-vereeniging „St. Caecilia" een
groot instrumentaal concert worden
gegeven. Tevens zal dien avond, ter
afwisseling tusschen de verschillende
nummers, oplreden, het beroemde hu
moristische „Trio van Vorselen" uit
Arnhem. Nadere bijzonderheden zullen
nog bekend worden gemaakt.
De bureaux van de afdeeling
Maatschappelijk Werk (van de Ge
meente-Secretarie) en van de Arbeids
beurs, alsmede van den Markimeester
zullen telefonisch niet meer te berei
ken zijn onder de nos. 1240 en 1241
(Stadhuis), doch onder de nos. 1244
of 1245.
Een polilie-agent ontdekte dat twee
personen bezig waren goederen te halen
uit het tuinhuisje bij den Raad van
Arbeid. De politieagent liet de twee
dieven, den 19-jarigen A. uit Amster
dam en den 24-jarigen F. uit Utrecht,
zeif het gestolene naar het hoofdbureau
dragen, waar de heeren werden opge
sloten. De eerste bekende en later heeft
ook de tweede verdachte bekend. Hij
verklaarde in zijn logement nog meer
goederen te hebben welke van diefstal
afkomstig waren. Bij huiszoeking heeft
men nog een gedreven zilveren doosje,
een koperen aschbak en een partijtje
zink gevonden.
Burgemeester en Wethouders gaven
kennis van hun besluit:
dat met ingang van 1 Februari 1931
gesloten zijn voor het berijden in één
:hting met
a. de Groote Haag vanaf den Arn-j
hemschenweg
b. de Scherbierstraat, de Valkestraat,
de Stoovestraat en de Nieuwstraat vanaf
de Muurhuizen;
c. de Muurhulzen vanaf dc Nieuw
straat tot de Langestraat;
d. de Krankeledenstraat vanaf de
Langestraat
e. de Lieve Vrouwestraat vanaf het
Lieve Vrouwekerkhof;
f. de Langegracht vanaf de Zwanen-
halssteeg;
g. de Krommestraat vanaf Achter het
Oude Stadhuis met uitzondering op
marktdagen tot des namiddags I uur;
h. ite Groenmarkt vanaf perceel no.
3'tot de Langestraat';
i. de Muurhuizen vanaf de Kerkstraat
tot de Langestraat;
j. de Vijver vanaf den Hof;
k. de van Perseljnslraat vanaf de
Wijersstraat.
- Burgerlijke stand.
30 Dec. GehuwdM. Raebel en H.
j. Blessenaar. Overleden: Cornelia
M. J. de Charro, 73 jr. Teuntje de
Man, 45 jr., echlg. v. G. Noordergraaf.
31 Dec. Geboren: Johanna, d. van
houd van uw schrijfmachine bij
h. ELZETIAAR
KANTOORBOEKHANDEL 0
LflMEESTRflflT M TEL. 628
Hebt U een
Tui of auto noodig
Amersfoort.
d. van D. de Vallcen tf Vccncndaal.
inna Elisabeth Maria, d. van
Pothoven en J. E. Mcskcs.
en -. Nicolaas Huijskcs, 70 Jr.,
ongeh. Jan A. Bicntjcs, 82 jr., wedr.
G. J. Hulst. - Huibcrt Blom, 3T
o,33 jr.
echtg. van G. Burggraaf.
UITSPRAKEN KANTONOERECHT.
Vee laten loopen op andermans
weiland: O. E. Eemnes 15 of 2 d.
Een wagen onverlicht laten op openb.
egR. B. Barneveld f 5 of 2 d.
Rijden met hondenkar zonder naam
plaatje: G. v. T. Bunschoten f2 of ld.
Loopen op verboden grondW. B.
den Haag f 3 of 1 d.
Niet gekeurd vleesch doen vervoe
ren G. W. Esveld (Barneveld) f 40
of 20 d. plus f 25 of 10 d. voor deeten
lossnijden bij slachten voor gekeurd Is.
Een onder haar hoede staande staande
Knap: W.
110 of 5 d., W. W. Soest f 15 of 10 d.
In dronkenschap verkeerde hande
lingen verrichten: E. O. Soest f50 of
20 dagen.
Geen verplichte kennisgeving zenden
aan Kamer van KoophandelA. W.
D. Zuilen f25 of 10 d.
Arbeidswet: O. M. Amersfoort 13
of I dag.
Loonlijst niet tijdig InleverenJ. G.
E. Amersfoort f 10 of 5 d.
Zich wieirijdend vasthouden aan
auto: J. A. j. H. B. Utrecht 15 of 2d.
P. H. G. Amsterdam 15 of 1 week
Tuchtschool, B. R. Zeist id.
Rijden met voertuig zonder reflector:
G.C. Nijkerk 15 o'"'
Soesterberg id., A.K. Baar» ld., S.
A. K. Wijk bij Duurstede f 5 of 2 d.
81 uec, ueooren JOnallllil, U. vail n. I\. mjn i/uuioilul 1 J ul - u.
F. J. Schager en C. Linnenkamp. Wlelrljden zonder belR. L. v. d.
rf.-.r in..111 O Dill I O .1 I .....I. I....1.I...VI
GehuwdG. te Kulve en M. v. Proosdij.
G. v. Santen en C. de Groot.
2 Jan. Geboren: Jan, z. van Ph.
Hartman en O. v. d. Veen. Grctha,
d. van O. Ph. Iltmann en G. de Vries.
3 fan. GeborenAleida, d. van R
Vreekamp en H. Wouters. Wllhel-
mlna, d. van W. Bouw en T.Janssen.
5 Jan. aeborenCarolina Catrina,
d. van W. H. Schuiten en C. Quint.
Aleida Alolsia Maria, d. van W. J.
Hellevoort en E. v. Ruitenbeek.
Johannes Adrianus, z. van A. F. v. d.
Brora en E. Hijmering. Elisabeth,
B. de Bilt 13 of 1 week tuchtschool.
Per rijwiel links uitwijkenO. A.
M P. Oosterwoide f3 of I weck T.
Per auto idemP. H. Utrecht f 3
of 1 dag.
Auto- of motorrijden zonder voldoen
de remmen: J. Z. Apeldoorn f25 ol
10 dagen.
Idem en de veiligheid van verkeer
in gevaar brengen: G. Lausane (Zwit
serland) <75 of 1 maand.
Idem zonder rijbewijs: H.N.Hellen-
doornf75of I maand, H. R. f
burg f GÓ of 30 d.
