Katholiek
Orgaan voor Amersfoort
en Omstreken
an H-Van
Transpireerende
N.V. Middenstands-Bank
Bel dan op No. 42
Fficht-cellcctia IxiÉstei laipattaa
Lil
Abonnementen kunnen elke week ingaan, doch
opzegging van abonnement moet geschieden
voor den aanvang van een nieuw kwartaal. Pr ge
per 3 maanden f 1.00. Buiten Amersfoort f 1.10
Kantoor en DrokkerlJ Langegracht 28 te Amersfoort
Vijf en veertigste Jaargang
De €embode
AdvertcrUiën 26 cent per regel. Billijke tarieven
voor handel en nijverheid bg geregeld adver-
teer en. Advertentién moeten Dinsdag en Vrijdag
vóór 8 uur in den morgen tjfn bezorgd.
Telefoon 314
Verschijnt alken Dinsdag- en Vrijdagmiddag - Postgiro no. 44234
Dinsdag 26 Mei 1931 - No. 16
Het Is beter te vertrouwen en be-
drogen te worden dan te wantrouwen
en zich te vergissen.
Nieuwe
productiemethoden.
In een Amerikaansche spinnerij laat
een werkster dagelijks onder haar toe
zicht een machine spinnen, die even
veel garen produceert als 150 jaar
geleden gesponnen werd door 45.000
huisvrouwen bij een 16-urigen werkdag.
In een gloeilampenfabriek te Boston
werden in 1918 door één arbeider 40
lampen per dag gemaakt. Een jaar
later werd de automatische fabricatie
ingevoerd en nu bedient één man een
machine, die in 24 uur 73.000 gloei
lampen maakt. Elke machine heeft daar
922 arbeiders overbodig gemaakt.
In een scheermesjesfabriek kan thans
één hulpkracht 32000 mesjes vervaar
digen in denzelfden tijd, dien in 1913
een geschoolde arbeider noodig had
om er 500 te maken. In de schoenen
industrie hebben 100 machines het
werk van 25000 arbeiders overgenomen.
In de scheermesjesfabriek zei de chef:
„Als wij ai de resultaten van de tech
niek, de wetenschap en de bedrijfs
organisatie ten volle wilden benutten,
zooals wij ze nu reeds tot onze be
schikking hebben, dan zouden wij in
één jaar meer produceeren dan in 15
jaar kon worden verbruikt.
Is het wonder, dat er een ontzaglijke
werkloosheid ontstaat, wat weer rem
mend werkt op de consumptiekracht
en de afzet-mogelijkheden.
De Amerikaansche automobielindus
trie kan jaarlijks 8 millioen automo
bielen op de markt brengende auto-
mobie!en-„consumpt!e" der geheele
wereld bedroeg echter in 't jaar 1929
slechts 6.295.000 wagens.
De Amerikaansche schoenindustrie
is voor een jaarproductie van 900
millioen paar schoenen ingerichtver
kocht worden in Amerika jaarlijks
slechts 300 millioen paar.
De Amerikaansche wolfabricatie is
in het jaar 1927 op een jaarlijksche
productiekracht van 1750 millioen dol
lars aan waarde gebrachtthans moest
de productie beperkt worden tot 656
millioen dollars.
De staalwerken der Vereenigde Staten
konden jaarlijks 66 millioen ton staal
produceeren; wegens afzetgebrek moest
de productie ingekrompen worden tot
14 millioen ton.
Uit de petroleumbronnen van Amerika
konden dagelijks 5.950.000 vaten pe
troleum gewonnen wordenhet dage-
lijksch verbruik echter heeft nooit de
4 millioen vaten overschreden.
JOH. DE HEER
VARKEN8MARKT TEL, 130»
AMERSFOORT
Piano- en Orgelhandel
Rerum Novarum.
II.
De leer der Kerk vermag veel
zoo betoogt de encycliek verder
om tusschen beide klassen een goede
verstandhouding te scheppen, doordat
zij de eeuwige waarheden voorhoudt,
welke geschikt zijn, om hooghartigheid
of neerslachtigheid tegen te gaan en
de afstanden kleiner te maken. Aan
overvloed of gebrek op zichzelf is voor
de eeuwige gelukzaligheid niets ge
legen, wel aan het gebruik ervan. Rijk
dom brengt geen vrijdom van lijden,
omtrent het gebruik zal eenmaal aller
strengst rekenschap moeten afgelegd
worden.
Wanneer aan de noodzakelijke le
vensbehoeften en aan de eischen van
den stand is voldaan, is het plicht om
van het geen overblijft, de noodlij
denden te begunstigen.
De armen en misdeelden hebben er
zich niet over te schamen, dat ze met
werken den kost verdienen. 'sMen-
schen waarachtige waarde en voor
treffelijkheid is gelegen in zijn levens
gedrag, dit is in zijn deugd.
De leer der Kerk is bij machte beide
klassen te brengen tot onderlinge liefde,
doordat Zij doet beseffen, dat alle men-
schen denzelfden Vader, hetzelfde eind
doel, denzelfden Verlosser hebben.
Als aan de maatschappij derhalve
genezing moet worden gebracht, zal
alleen de terugkeer van het christelijk
leven en van de christelijke instellingen
genezing brengen.
De Kerk streeft ernaar, dat de mis
deelden uit hun diep-ellendigen toe
stand opstijgen indirect door de men-
schen te vormen tot de deugddirect
door datgene op te richten en te be
vorderen, wat Zij dienstig rekent tot
't lenigen van (iun nood.
„braafheid van zeden, goede en be
hoorlijke inrichting der huisgezinnen,
bescherming van den godsdienst en
rechtvaardigheid, zoowel een matig
opleggen als een billijk verdeelen der
publieke lasten, de ontwikkeling van
nijverheid en handel, een bloeiende
landbouw, en andere soortgelijke zaken,
en met hoe meer ijver dit alles be
vorderd wordt, des te beter en des te
gelukkiger zal het leven der burgerszijn."
Daardoor behartigt de Staat ook van
zelf de belangen der werklieden.
Voor de regeerders neemt een over-
heerschende plaats in de plicht, dat
zij de verdeeiende rechtvaardigheid
ongeschonden onderhouden.
Nergens anders nu als uit den arbeid
der werklieden, wordt de rijkdom der
staten geboren. De billijkheid gebiedt
derhalve van staatswege zorg te dragen,
dat de werkman iets trekt uit hetgeen
hij bijdraagt ten algemeenen nutte, op
dat hij gehuisvest, opdat hij gekleed,
opdat hij in behoorlijken doen met
minder moeite kunne leven. Daaruit
volgt, dat alles dient begunstigd te
worden wat op welke manier ook voor
den toestand der werklieden voordeelig
schijnt te zijn.
De staat moet benadeeling van de
gemeenschap of van afzonderlijke klas
sen, indien en in zoover dit noodig is,
herstellen en voorkomen.
Staatsbemoeiing kan dus noodig zijn
in zake werkstakingen, het familieleven,
bescherming van het voldoen aan de
godsdienstplichten, van reinheid er
zeden in de werkplaatsenals de pa
troons door onrechtmatige lasten de
werklieden drukken of ze kwellen door
arbeidsvoorwaarden in strijd met hun
persoon en hun waardigheid als mensch.
Afzonderlijk stipt de encycliek dan
nog de volgende punten aanDe Staat
moet het privaatbezit beschermen en
de volksopruiers in toom houden; hij
moet werkstakingen trachten te voor
komen door de oorzaken weg te nemen
hij moet de Zondagrust beschermen;
hij moet regelen stellen ten aanzien
van arbeidsduur en rusttijden, ten aar
zien van vrouwen- en kinderarbeid.
Het is wenschelijk, dat de Staat het
verkrijgen van privaat-bezit door den
werkman bevordert, waardoor een ge
lijkmatiger verdeeling der goederen zal
ontstaan.
111. Bij patroons en werklieden zei
ven. Zij kunnen vereenigingen stichten
tot het verschaffen van onderlingen bij
stand, van allerlei fondsen enz.
Maar dan zijn er ook vooral de werk-
lieden vereenigingen.
De encycliek zet dan het vereni
gingsrecht uiteen, dat vooral voort
spruit uit de natuurlijke neiging van
den mensch, om zich wegens de ge
ringheid zijner krachten hulp van an
deren te verschaffen.
Omdat vele bestaande vereenigingen
echter een leer toepassen, welke niet
in overeenstemming is met den Chris
ten-naam noch met het welzijn van de
staten, is het voor de Christelijke werk
lieden noodig eigen vereenigingen te
vormen. Voor deze vereenigingen moet
als algemeene regel worden opgesteld,
dat ze zóó worden ingericht en be
stuurd, dat ze de middelen verschaf
fen, welke het meest geëigend zijn
voor hun doel.
Uitvoerig gaat de encycliek na, welk
nut deze vereenigingen kunnen slich
ten, waarna de oproep weerklinkt:
„Eenieder heeft zich aan te gorden
voor zijn taak, en wel met grooten
spoed, opdat de kwaal, reeds van zoo
grooten omvang, niet ongeneeslijker
worde door het dralen met 't genees
middel. Laten zij die de staten bestu
ren, de wetten en instellingen aan
wenden om daarin te voorzien; laten
de vermogenden en werkgevers de hun
eigen plichten indachtig zijnlaten de
misdeelden, wier zaak het geldt, met
verstand |hun krachten inspannen; en
daar, gelijk wij in den beginne zeiden,
alleen de godsdienst bij machte is het
kwaad met wortel en al uit te roeien,
het op de eerste plaats plicht is de
christelijke zeden te herstellen, zonder
welke zelfs die middelen der levens
wijsheid, welke het meest dienstig
worden geacht, weinig ter redding zul
len vermogen."
Aldus in grove trekken het docu
ment, hetwelk niet ten onrechte de
Orondwet der sociale beweging is
genoemd.
KANTOORBOEKHANDEL
F. él. TULP Ba
UngMlr. «fl to. Khmbk, TEL SU
Alle benoodigdhedeo
voor
Binnenland
KAMER VAN KOOPHANDEL EN
FABRIEKEN VOOR DE OELDER-
SCHE VALLEI, AMERSFOORT.
Onder praesidium van H. Cozijn-
sen Oz. herdacht de Kamer het
10-jarig jubileum van de beide ambte
naressen der Kamer, de dames H.
Joman en J. O. Nonkes.
Het Jaarverslag der Kamer zal dit
jaar verschijnen in den vorm van een
jaarboek.
Meegedeeld werd, dat de film der
Kamer 87 avonden heeft gedraaid, en
dat het Dep. v. Kol. een afdruk ver
zocht voor het onderwijs in N.O. Indië.
Aan de Posterijen zal gevraagd wor
den, een quitantie, die bij tweede aan
bieding op een bank geëndosseerd
wordt, alsnog daar ten derde male te
doen aanbieden.
Aan de Prov. Utr. V.V.V. zal f 10.-
contributie worden gegeven;
Handelsavondschool te Veenendaal
f 100.- voor 1931; en de Bakkersvak
tentoonstelling te Harderwijk een
medaille.
Een nieuw arbitragereglement wordt
invaard, gelijkvormig voor alle K.v.K.
Aan Ged. St. v. Geld. en aan de
Kroon zal meegedeeld worden, dat een
autobusverbinding tusschen Bennekom
en Arnhem noodig is, daar trein en
tram hier niet genoeg voorzien.
Inzake de Commissie voor afwatering
der Geld Vallei wordt misnoegen uit
gesproken over het niet spreken in de
opdracht van beschouwing der scheep-
vaartbelangen. De Kamer zal zien, wat
er in deze te doen zal zijn.
Bij de Prov. Utr. zal worden aan-
edrongen op verbetering van den weg
ie Klomp—Ingensche Veer.
Bij de Posterijen zal geprotesteerd
worden tegen het heffen van extra
kosten voor afschrijving van de giro
voor telef. opgegeven telegrammen.
Bij Dep. Waterstaat zal aangedron
gen worden op bestrating van het
tramspoor der N.B.S. wegens gevaar
voor motoren en automobielen.
Getracht zal worden, alsnog de
Spoorwegdirectie te bewegen tot op
lossing van de verbindingen bij Barne-
veld-Kruispunt en Heuvelschesteeg—
De Haar.
Het districtscongres 1931 zal te
Harderwijk worden gehouden. Getracht
zal worden, twee sprekers, pro en
contra, te vinden inzake het al of niet
afbouwen van den afsluitdijk der Zui
derzeewerkenniet, dat de Kamer in
dezen standpunt zal kiezen, maar
alleen, dat zij voldoende licht verschaft.
De bezwaren van de rijwielhandel
tegen de N.V. in oprichting „Bureau
voor den Groothandel in Rijwielen"
zullen onderzocht worden.
Voor gecommiteerden eindexamen
Handelsavondschool werd voordracht
opgemaakt.
Aan de Ver. v. K. v. K. zal worden
voorgelegd de vraag, wat de handel
moet doen in de tegenwoordige spel-
lingsquaestie, om eenheid te krijgen.
De voorzitter herdacht het 100-jarig
bestaan der zaak-Ruiters (Harderwijk).
Daarna ging de Kamer in Comité-
generaal.
Uit den Omtrek
Hoogland
De voorjaarsschouw over de
en watergangen zal gehouden worden
van het waterschap Coelhorst op 26
Mei 1931;
van het waterschap de Malesluis op
27 Mei 1931
van het waterschap De Drie Sluizen
op 28 Mei 1931
van de gemeente Hoogland op 28
Mei 1931.
Stemgerechtigde Lngelanden van het
Waterschap De Drie Sluizen vergaderen
op Donderdag 4Juni, des namiddags
ten half-8 ure (Zomertijd) ten huize
van O. Schimmel.
Punten van behandeling zijn:
Rekening 1930.
Verkiezing van twee bestuursleden
vacature G. van de Bor; periodieke
aftreding J. baron van Boetzelaer.
Stemgerechtigde Ingelanden van het
Waterschap Coelhorst vergaderen op
Dinsdag den 26 Mei des namiddags
ten half-7 ure (Zomertijd), ten huize
van D. Rijnders.
Punten van behandeling:
Voorloopige vaststelling, rekening
1930.
Stemgerechtigde Ingelanden van het
Waterschap De Malesluis vergaderen
op Woensdag 27 Mei, des namiddags
ten 7 ure (Zomertijd), ten huize van
Th. van Klooster.
Punten van behandeling:
1. Voorloopige vaststelling, rekening
1930.
2. Verkiezing van twee bestuursleden
Grootevheen.
Burgerlijke Stand.
,GeborenJohanna, d. v. G. v. Laar
en M. v. der Heiden Cornells Petrus
Hendrikus en Maria Antonia, z. en d.
v. A. v. Daatselaar en A. v. Middelaar.
GetrouwdJohannes Kok en J. Botter-
blom J. A. v. d. Hengel en H. M.
v. d. Hengel.
Hamersveld
Door Notaris Joh, Knoppers uit
Amersfoort is in Café de Rosbeyer
te Hamersveld verkocht de boerenhof
stede Oud Rossenberg tegenover en
achter de R. K. kerk te Hamersveld
gemeente Leusden groot 5.82.90
veild in drie perceelen.
Perceel 1 groot 2 hektaren en 40
aren werd ingezet door H. Kuyt Jhz.
voor de somma van 11500 gulden en
niet verhoogd.
Perceel 2 een perceel wei- en hooi
land achter perceel 1, groot 2 hectaren
en 50 aren ingezet door Verschuur
bakker te Hoevelaken voor 5400 gul
den en niet verhoogt.
Beide perceelen in massa aangekocht
door Gijs van IJden Rz. landbouwer te
Soest voor !8i00 gulden.
Perceel 3 wei- en hooiland achter
de kerk groot 93 aren en 50 centiaren
en aangekocht door S. van Ruitenbeek
te Hamersveld voor 7000 gulden voor
de R. K. kerk te Hamersveld.
Leusden
Burgerlijke Stand.
Geboren: Gerardus, z. v. J. v. de
Lagemaat en G.v. Kolfschoten. Onder
trouwd N. T. Blom en H. Tijmensen.
Gehuwd: G. Willigenburg en G. v.
Herwaarden. Overleden: Cornelis
Schniedewind, 53 jr., wed.
der Kwaak.
oksels en voeten
behandele men met Purolpoeder. Dit is het
BERICHTEN
UIT
AM ERSPOORT
voor Amersfoort en Omstreken
AMERSFOORT.
Lange Gracht no. 4 Telefoon no. 304 en 497
Deskundige voorlichting bjj den aan- en verkoop van Effecten
Verhuring van Lips Safe-loketten
Verzilveren van coupons Handelscredieten Incasseeringen
Spaar-deposito's rente 3'/i pet.
Burgerlijke Stand.
19 Mei. Geboren: Grietje, d. v. C.
Brink en E. van den Berg Leonardus
Petrus, z. v. G. H. Scheerder en W.
de Wit Grietje Maria, d. v. A. Sand-
brink en J. van de Pol Geerlrudis
Cornelis Maria, d. v. A. C. W. H.
Siegmund en E. H. A. M. Burgers.
Overleden: Alijda Fontijn, ond 42 j.,
echtgenoote van J. A. Kentin Anna
Maria Catharina Outmaijer, oud 67 j.
echtgenoote van W. B. C. Vogel -
Henderina van der Klei, oud 59 jaar,
weduwe van J. de Jong Johanna
Wilhelmina van Zetten, oud 1 jaar.
20 Mei. Geboren: Petronella, d.
T. van der Pol en G. Knopperls
de Lang A. de Leeuw en B. Menko
H. Jagtenberg en H. M. Renes
D. van Dijk en E. Arbon. overleden
Mozes Heimen Cohen, oud 90 jaar.,
weduwnaar van H. D. Consenheim
Adrianus van Appelen, oud 6 jaar.
21 Mei. Geboren: Gosse, z. v. W.
Romkes en L. H. Rusz Katrijntje
Geertruida, d. v. L. Meester en O. v.
Beek Jocominus, z. v. C. Meilink
en A. A. van der Meiden - jacobus
Antonius Maria, d. v. G. J. A. Litjens
en M. C. Vrakklng Cornelia Jo
hanna en Gerarda Johanna, dochters
vanA. P. Egink en E. Buys. Onder
trouwd: A. W. de Bruin en H. van
Hamersveld R. Snellenburg en G.
de Kuilen R. J. Craanen en
A. van den Brink M. Bruinenberg
en J. C. Clarissen. Gehuwd: C. Brons
en J. Berculo j. Fokkema en A.
W. Vonkeman. OverledenMaartje
Lansaat, oud 49 jaar, echtgenoote van
R. van Beek.
22 Mei. Geboren: Hennie Gieltje,
d. v. G. Slots en J. Hollemans. Over
leden: Adriana Hartogsveld, oud 62 j.,
echtgen. van J. Patland Lambert
Zeeman, oud 30 jaar, ongehuwd.
23 Mei. GeborenTheodorus Gode-
fridus Maria, z. v. W. J. F. A. Ribbe-
rink en H. C. C. M. Cornelissen.
NIEUWE STRAATNAMEN.
De alphabetische strateniijsf zal wor
den aangevuld als volgt:
Ampèrestraat, loopende van Leusder-
weg naar Marconistraat;
Balistraat, loopende van Bankastraat
naar Leusderweg;
Dupontplein, tusschen Breitnerstraat
en Roelofsstraat;
Edisonstraat, loopende van Leusder
weg tegenover de Verhoevenstr. langs
Marconistraat in Oostelijke richting;
Franklinstraat, loopende van Woes-
tijgerweg naar Edisonstraat;
Groen van Prinstererlaan, loopende
van Thorbeckeplein
Wuytierslaan
Hyacinthstraat, loopende van Soester-
weg naar Begoniastraat;
Keucheniuslaan, loopende van Dr.
Abraham Kuyperlaan naar Groen van
Prinstererlaan
Klimopstraat, loopende van Laurus-
straat langs Ligusterstraat naar het
Spoorwegterrein
Marconistraat, loopende van Van
Rootselaarstraat naar Edisonstraat
Pieter Jelles Troelstralaari, loopende
van Groen van Prinstererlaan over Dr.
Abraham Kuyperlaan tot Schaepmanl.
Primulastraat, loopende van Soester-
weg naar Oude Soesterweg;
Roelofsstraat, loopende van Dupont
plein naar Gasthuislaan;
Röntgenstraat, loopende van Van
Rootselaarstraat voorbij Wattstraat over
Franklinstraat in Zuidelijke richting
Wattslraat, loopende van Marconi
straat naar Röntgenstraat.
Verder zullen worden vastgesteld de
volgende richtingen
Appelweg, van Westerstraat tot
Wouter van Bloklandlaan
Bankastraat, van Celebesstraat over
Timorstraat naar Laan 1914
H. ELZENAAR
Kantoorboekhandel
Kantoormeubelen
Schrijfmachines
Lang.3tr.it U Telef. 52S
Speciaal adres voor Uw Kantoor-
School-, Schrijf- en Teekenbenoo-
digdheden. - Advertentie-Bureau
Hebt U een
Taxi of aufo noodig
Amersfoort.
afdoende midde! daarvoor. Het kost H,rm H cniOT Rnoman
j i 60 ct. per bus en is evenals Purol, z- Y- H- ?n,er e_n M\ Bosman,
mogen allen te zamen bedenken, dat verkrijgbaar bij Apoth. - - - 11
Gehuwd: J. F. A. Gesell en E. T.
Borgesiusiaan, van Dr. Abraham
Kuyperlaan in zuidelijke richting;
Dorresteinscheweg, van Gasthuislaan
naar de grens der gemeente;
Goudsbloemstraat, van Primulastraat
tot Zonnebloemstraat;
Van Houtenlaan, van Borgesiusiaan
naar Pieter Jelles Troelstralaan
Dr. Abraham Kuyperlaan, van Prins
Frederiklaan naar Barchm. Wuytlersl.
Laurusstraat, van Aucubastraat langs
Klimopstraat in Westelijke richting;
Ligusterstraat, vanaf de Ned. Israël,
begraafplaats langs Aucubastraat naar
Klimopstraat
Van Limburg Stirumlaan, van Dr.
Abraham Kuyperlaan naar Thorbecke
plein
Piersonlaan, van Borgesiusiaan naar
Pieter Jelles Troelstralaan;
Rozenstraat, van Violenstraat langs
Anemoonstraat voorbij het einde van
de Irisstraat tot Priraulastraat
Schaepmanlaan, van Borgesiusiaan
naar Pieter Jelles Troelstralaan;
Scheltusstraat, van Kruiskamp langs
de Beek voorbij Melhorststraat en van
Assenraadstraat
Seringstraat, van Primulastraat tot
Zonnebloemstraat
Timorstraat, van Bankastraat naar
Leusderweg.
Over de aanstaande uitbreiding van
de Amersfoorlsche Ambachtsschool kan
worden medegedeeld, dat twee vleugels
zullen worden bijgebouwd: aan de zijde
van de Frans Halsstraat een beneden
verdieping en twee verdiepingen daar
boven. Op de benedenverdieping zal
een nieuwe werkplaats voor de smeden
en een klas der afdeeling machine
bankwerkers komen. Daarnaast zat een
nieuwe werkplaats komen voor auto-
hersteilers. Op de bovenverdiepingen
lokalen voor handteekenen, vakteeke-
nen en theorie-lokalen.
Aan de zijde van het badhuis komt
een bijbouw met één bovenverdieping
voor theorie- en teekenlokalen.
De Ruitersportvereeniging „Eem-
land" zal op Zondag 31 Mei op het
Sportterrein Birkhoven bij Amersfoort
haar 5e Concours hippique houden.
Naar verluidt is het aantal inschrij
vingen bevredigend.
in diverse maten.
Beekenstelnsche Laan
Telefoon 543
Korte Beekstraat
Complete Woning-Inrichting
N.V.